Table of Contents
Commentaria super libros quinque decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 30
Titulus 30
Caput 2
CVM H. LATOR. Abbas). Not. abbatem dispensare, simile. I. de sen. excom. cum illorum. alias enim nisi vbi inuenio expressum, non credo quod abbas, archid. vel alius praelatus sub epo possit dispensare, minores enim praelati, ardua ad episcopum deferre debent. 3. de offi. archi. ad haec. Quidam tamen dicunt, quod capitulum dispensat. arg. 5. de praeben. non igno. de simo. ex nisi. 17. qo. 1. ecclesia. Sed nos non videmus, qualiter illa capitula pro eis faciunt.
Caput 3
CAPVT III. 1 Ordinatio alicuius quomodo probetur, & ad sit dicendum de iurisdictione, quis eam probare debeat. in num. 2. 3 Opponenti contra electionem incumbit pros batio. 4 Probationes descendentes ex praesumptionibus, facile admittunt probationem in cona trarium. 5 Factum in iudiciis & extra iudicium semper oportet probari, si dicitur factum esse contraius, uel solennitatem iuris, omnia enim licent, pisi prohibita probentur.
INNOTVIT NOPIS. ( Licentia) & suo iure. 2. c. 1. alii contra, ordinatus autem a non suo episcopo suspensus est, vt habes hic, de quolibet tamen viro noto, & bonae famae, qui vbi conuersatur habetur pro noto ordinato, etiam si longo tempore hactenus ordinatus habitus est, credam tamen bene ordinatum, nec cogitur aliter probare. haec enim sunt sufficientia argumenta suae ordinationis. ar. 3. decle. pere. inter. & c. se. 9. q. 2. Lugd. sed si aliquid praedictorum deficeret, non starem praesumptionibus praedictis, nisi alias de sua ordinatione probaret, vnde etiam videtur quod praedictis praesumptionibus sit standum, & si constet eum ab alio episcopo ordinatum, cum enim hoc peccatum in suum tantum, & non alienum periculum vergat, minus exacte probationes sufficiunt: vt no. S. de cle. pere. c. 1. Vnde dicunt aliqui & forte non male, quod si episcopr ad quem pertinebat eius ordinatio, & cuius iuri detrahitur per ipsius ordinationem nollet eum recipere pro ordinato, vel nol. let habere pro ordinato, sed pro suspenso tanquam ordinato, a non suo episcopo, quod bene potest etiam si sit bonae famae, & si omnia praemissa interueniunt nisi probet ordinatus, quod de sua authoritate fuit ab alio ordinatus. Alii tamen contradixe¬ runt & maxime, vbi eum in sua praesentia admisit ad seruiendum in ordine suo. In electione autem, si constet eam factam p eos, ad quos non spectat de iure communi, semper ante confirmationem, & post confirmationem factam sine causae cognitione oportet electum probare potestatem datam electoribus. supra, de ap. constitu2tus. Et idem est in iudice, quia si constet eum non habere iurisdictionem super litigantes, semper oportet eam probare iu risdictionem, quousque sententia transeat in rem iudicatam, idem esset postquam sententia transit in rem iudicatam si pars, quae dicit, eos non iudices, nunquam comparuit iuri coram eis.
2 Si enim a paruisset coram eis post lit contest. si vellet postea ei dicere aliquio contra eius iurisdictionem, incumbere ei probatio. C. de proba. leg. fi. ff. de procu. pomp. §. rati. sed quid si partes sint praesentes, & praetereunt has & similes exceptiones, nec iudex eas mouebit, cum liceat partibus eas praeterire, sed si partes sin absentes, iudex qui debet supplere defectum partis, eas debet proponere, & si eas omittat post sententiam confirmatam per secundos iudices poterit pars absens & con, tumax dicere, quod primi iudice non habuerunt iurisdictionem. Alii tamen contradicunt & forte bene. lit haec quidem obtinent in probationibus fundamenti clse iurisdictionis & potestatis iudices electorum, vel aliorum consimilium. In probationibus autem, quae fiunt in causis, quae procedunt ordine iudiciario quis probare debet, longus tractatus est de probationibus, & de testibus, & pluribus alijs loci iuris, & parum praesumitur pro his, quae fiunt in iudicio, nisi probentur. 3. de proba. quoniam. nisi in his quae relinquuntur eis arbitrio, vt in dilationibus & purgationibus dandis. ff. de iu. deli. l. 1. §. fi. 2. qon. 7. per totum. sed & ibi si aliqua partium proba. ret malam dilationem latam, reuocaretur. i. de dila. c. 1. Item pro eo b praesumitur, licet parum etiam in iudicio sup hi quae pertinent ad eius officium, vt in fructuum & impensarum restitutione. insti. de offic. iu. §. 1. & per totum. ff. de rei vend. plane. & sic est in multis alijs. ff. de mi. qu si minor. instit. de le. §. sicut. C. de trant act. age, extra iudicium autem, si aliqua facit, quae pertineant ad officium suum, e semper praesumantur, bene facta e, nisi probetur contra, & semper est obedien dum. 11. q6. 3. quid ergo. 23. questio. 1. qui culpatur. 3. de temp. or. ad aures. I. de pur. ca. c. 2. sup. de offi. or. irrefragabili. in prin. supra, de ap. ad nostram. ff. de iu. iudic. De solennitatibus autem extra iudicium inter partes, & inter alios, semper praesumitur interuenisse consensum, nisi contra probetur. C. de contrahen. stip. leg. 1. & pe. sed cum solennizatur, probatio procedat tantum ex probatione vel praesumptione, cito per alias probationes tollitur probatio. 3. de praesump. quia verisimile. & in pluribus alijs. c. eiusdem ti. supra, de renunc. c. sup. C. de fideius. l. pe. ff. de polli. quaecunque. ff. de fal. l. pe. C. de fi. instr. l. fi. Et ex hoc videtur, quod si aliquis dicit defectum forte interuenisse in electionibus, puta quod non sit factum scrutinium, vel collatio habita, vel communis electio, ipsi opponenti incumbit probatio huius negatiuae.
Et haec vera sunt nisi vbi ius formam dicit probandam. infra, de sen. excom. sac. in princ. supra, de test. in omni. & nisi ius praecipiat interuenire scripturam, videtur enim ius praecepisse, quod scriptura interueniat, vt per eam probetur solennitas. inf. de sen. excom. cum med. sup. de ap. cordi. 10. q6. 2. hoc ius. §. inter praedium. & §. se. contra has autem probationes, quae procedunt ex praesumptionibus tantum, facile admittitur in contrarium probatio, & etiam iudex de facili inquirit. Item no. quod semper in iudicijs, & extra, oportet probari factum, si dicitur factum contra ius, vel si dicit soleni deficere, illud probare debet. ff. de prob. ad ea. quia omnia licent, nisi probentur prohibita. 31. q. 1. c. fi. ff. de testi. l. 1. §. 1. & ff. ex quibus cau. ma. nec non. §. qui. ff. de procu. mutus. §. cum quaeritur.