Table of Contents
Commentaria super libros quinque decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 15
Titulus 15
Caput 1
CAPVT I. 1 Vnctio sacra quam babeat significationem. 2 Per baculum quo vtuntur episcopi, quae designantur.
CVM VENISSET. (Apud nos) Graecos, scribit enim Patriarchae Constantinopoli. latino, sed proximus ante eum fuerat ibi Patriarcha graecus, a quo iste episcopus erat consecratus. ( Suppleri) . 1. q. 1. §. ecce(Cor). i. anima quae hic ideo dicitur cor: quia in anima non fructificat vnctio, nisi de corde & voluntate procedat. (Infirmatur) 95. dist. §. sed istud ( Fidei ) id est, fidelis presbyvt. vel, id est, secundum fidem sanctam. (Infirmum) id est, infirmo proderit contra infirmitatem corporis, vt vel eam minuat, vel vt patientius toleret, & etiam proficiet ad salutem aeternam. (Vnctionem) id est, vnctio, id est, gratia spiritussancti inuisibilis, quae fiet in anima corpore exterius vncto.
1 Signum) vt praeter id, quod ingerit sensibus hominum, scilicet, ipsam vnctionem & characterem animae infixum, & aliud faciat venire in notitiam hominum, scilicet, gratiam animae infusam, sed ipse character antequam sit expressus, sacramentum est, dum efficit, quod designat, quia infusionis gratia in anima causa est, & id ipsum designat, vt post id, quod ingerit sensibus hominum, scilicet, ipsam vnctionem, & characterem ante infixum, aliud faciat venire ad notitiam hominum, scilicet, gratiam animae infusam: hic etiam character animae impressus est sacramentum, quia facit quod significauit, quia praeter id, quod designat, scilicet, gratiae infusionem, & etiam ipsius gratiae infusionis causa est, vnde sequitur, quod si di. quod designat) c lic salutem (quod designat) quid designat vnctio, quid oleum, quid balsamum inferius dicetur ( Catechuminorum) id est, quo vnguntur catechumini & infirmi. (Et conficitur) supple ad exhibendum extremam vnctionem. (Conficitur) etc. nam & de chrismate, fiunt exteriores vnctiones, vt sequitur. ( Mystica) id est, significatiua, id est, propter significationem. (Ab intus) procedit, id est, de conscientia. ( Mortis) supple du¬ centis (Cortina) id est, fidelis vnus alium ad fidem per bona opera trahat ( Vnguento) scilicet, chrismate( Vnge) id est, mentem humilia. vel, id est, mentem misericordiae habe. (Et fac.) munda opera fac. (Distillauerint) id est, opera mea dederunt bonum odorem alijs. (Oleo) id est, chrismate, in cuius confectione est oleum. CBalsamo) id est, chrismate, in cuius confectione est balsamum. (Sicut) ad id quod seipsum, scilicet, ad salutem(lllius) scilicet. Christi(Caput. )33. q. 5. cum caput. ( Vnxerit (id est, mihi gratiam infundit ( Euangelizare )id est, praedicare(Annum ) 1. q. 1. iudices. (Delibutio) id est, vnctio. ( Capitis) id est, Christi. (differentia) 96. di. duo (Nos) . i. omnes Christianos. (Vos) ChristianicGenus) id est, electi generis hominum(Regali) id est, estis reges, id est, bene vos regentes & estis sacerdotes, id est, sancta exempla exhibentes (In pectore) 96. dist. peruenit. de conse. dist. 6. de his (Manus) de conse. dist. 4. de hinc. c. presbyteri. &. c. nouissime. vbi istarum vnctionum significatio habetur. (Per caput.) quod hic intelligitur idem quod vertex(Oculi) 1 i. intellectus (In capite) . i. mente. (Cuius) mentis. (Odorem, id est, ad eius famosissimam misericordiam(Nomen) id est, cuius fama est de infinita misericordia. (Simplex) de conse. dist. 4. presby teri. (Idem) 95. dist. peruenit contra sol. illud ad tempus pro scandalo fuit toleratum: licet hodie si sacerdos simplex chrismat nihil ageret. sup. de conse. quanto. 2. q. 7. accusatio. ( Vicarii) o68. dist. quorum(venerat) ad robur: sed per baptismum bene erant absoluti peccatis. (Catechismo) . i. diluuio. (Iudaizat) hic colligitur a parte alium ordinem in substantia habuisse diaco. in veteri testamento, alium in nouo, alias iudaizare videtur ecclesia in identitate. (Baculo) de consec. dist. 1. nullus. 45. distin. disciplina. Per historiam) not. quod cum Petrus misisset Martialem, & collegam in germanias, mortuus est Martialis & collega rediit ad Petrum, & Petrus dedit ei baculum, & praecepit ei, quod tangeret mortuum, & diceret ei surge in nomine domini, & quod iret ad praedicandum, qui cum 40. die a tempore mortis rediisset ad eum, tetigit mortuum, & surrexit, & ne quia post non recuperauit baculum, non vtitur eodem, haec est historia mystica, ratio est, quia baculus in summitate habet recuruationem, quasi ad trahendum, quod Papae hoc non est necesse, quia nul¬ lus ab eo diuertere potest. Item per baculum designatur coenrtio, accipiunt ergo reliqui praelati baculum a superioribus in signum, quod accipiunt coenrtionem, sed cum Papa a solo Deo habet potestatem, non debet habere baculum. 21. dist. in nono. & c. quamuis.