Table of Contents
Commentaria super libros quinque decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 17
Titulus 17
Caput 1
CAPVT I. 1 causa simpliciter committitur, & finita lite. sitper possessiome poterit cognoseere de petitorio 2 De non commisso non agitur, nisi ratione connexitatis, vel accessorii3 Sequestratio in quibus sit contessa. 4 De quibus rebus fiat sequestratio.
AD HOC. (Asserens) & male, quod ex eo apparet, quod missio in possessionem rata manet, vt habetur in finet quia condemnatur archiepiscopus in expensis, & in cautione praestanda. Item & hoc ex eo apparet, quod Papa reducit negotium in eum statum, in quo erat tempore commissionis factae Mutinen. & Reginen. Episcopis, & sic apparet Veronens. Episcopum bene processisse, & intelligimus hoc verum, quando petitorium & possessorium erant sibi commissa, vel causa simpliciter, quia tunc vtrunque com1 missum intelligitur. Et no. hic, quod si causa committitur simpliciter & finita lite, super possessione poterit cognoscere de petitorio, sed conuersus casus non potest habere locum. quod si petitorium primo fini¬ tur non est amplius de possessione quaerendum. supra, de causa poss. & proprie. cum dilectus. si autem tantum possessorium vel petitorium esset commissum, pendente lite super commisso potest vtraque pars agere de non commisso secundum quosdam propter connexitatem. C. de iudi. nulli. supra, de causa pos. & proprie. c. 2. & hoc non placet, vt not. in glos. illa in quo. sed de hoc concordant omnes, finito iudicio super commisso non potest inchoare aliqua pars super non commisso, nisi reconueniendo praemissa protestatione. C. de sen. & interlo. om. iud. Authen. & consequenter.
2 Et est ratio, quia de non commisso non agitur, nisi ratione connexitatis vel accessorii, sed principale iam effugit cognitionem eius per sententiam, ergo & connexum vel accessorium. (Functus) supra, de offi. deleg. in literis. (Actorem) abbatem & monachos. (Decreuit) & bene. (Eiecit) & male. supra, de do. & contu. contingit. fi. de bo. autho. iudi. possi. quamuis. (Rescriptum) in quo continebatur, quod causam quae vertebatur inter archiepiscopum Mediolanens. & abbatem de Stregula audiret & diffiniret, & sic per haec verba intelligebatur committi tam causa possessionis, quam proprietatis, vt hic dicit, sed si tantum in literis commissionis diceres audias causam possessionis vel proprietatis, non posset delegatus cognoscere, nisi de eo quod commissum sibi fuit, nisi ille contra quem impetratae essent literae, super altero tantum vellet super altero reconuenire actorem. Alii tamen aliter dicunt, scilicet, quod facta commissione super vno, super alio cognoscet. argum. C. si a non compe. iudi. l. 3. (Continentia) C. de iud. nulli. Sequestrari) fit sequestratio. C. quorum appel. non rec. ab executore. ff. qui satisda. cog. si fideiussor. §. vlti. ff. de appel. imperator. in fi. C. de asser. tol. l. 1. C. de agri. & censi. l. vlti. lib. 11. ff. solu. matri. si cum dotem. Authen. de aequa. do. §. illud quoque. supra, de do. & contu. ex literis. vt no. ff. de dolo. & eleganter. supra, de resti. spo. literas. in fi. & c. transmissa. st. de offic. praesi. senatus. (Arbitrio) quasi non de iure, nam cum legitime fuerit missus in possessionem sequestratam non debeat ab ea sine causa sequestrari. (Possessionem) sequestratam. (Proprietate) supra, de causa posses. ad vtimum. (Reducimus) hoc fecit Innoc. quia Celestinus malefecerat qui posseseionem datam per veronens. Episcopum male reuocauit.
3 Reuocato) reuocatur sequestratio, quia generaliter est prohibita, nisi in casibus: vt C. de prohi. seque. l. 1. nec erat hic aliquis de casibus illis. Primus casus est, si de voluntate partium procedat. ff. de solu. si soluturus. & ff. de verb. figni. sequester. ff. depo. licet. 1. respon. & §. 1. Et secundus vbi sit controuersia de re mobili, & suspectus possidens quod cum ea fugiat. ff. de offi. prae. senatus. §. vlti. ff. qui satisda. cog. si fideiussor. §. vlti. C. de agri. & censi. litibus. lib. 11. Tertius est, si suspectus sit possessor de dilapidatione fructuum, vel quod sit rem dissipaturus. ff. sol. matri. si cum dotem. §. sin autem. ff. de appel. imperatoris. 11. quaestio. 1. quia res. Quarto, si nolit cauere de collatione facienda. ff. de colla. bo. l. 1. §. si super. & idem intelligo, etiam si contumax sit in parendo vel sistendo iudicio. supra, de dolo. cap. 2. quando est sic sequestrata causa custodiae non auferetur possessio possessori. ff. de acqui. pos. interesse. alias secus. ff. depo. licet. §. 1.
Si dicas quare cum fuit reuocata sequestratio e Respondemus quod cum missio in pos. esset legitime facta, non debebat misso in posses. auferri possessio & sequestrari.
Sed videtur secundum hoc, quod possessio sequestrata debuisset reddi misso in pos. non domino. Respondeo hoc verum esse, nisi dominus paratus esset cauere de stando iuri, & reficere expensas. Quintus est, cum de conditione personae agitur, vbi si proclamet quis in libertatem, & contra eius dominum pronunciatum est, fit enim sequestratio earum rerum, de quibus dubitatur an sint domini, an eius qui dicit se liberum. C. qui ad liber. prouo. non licet. l. vlti. C. de asser. tol. l. 1. §. super peculio. (Mloderatas) propter hoc intelligo quod processit taxatio.
Caput 2
DILECTVS EILIVS. (Distrahunt) non agebatut de proprietate ecclesiae, sed de praebenda, & ideo non erat verus possessor, melius videtur quod de proprietate tantum agebatur. sed non fuit verus possessor, quia non erat lapsus annus, nec faciebat fructus suos, imo si in rem ageretur, tamen intra annum non faciet fructus suos: vt not. supra, vt lit. non contesta. quoniam frequenter.