Table of Contents
Commentaria super libros quinque decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 34
Titulus 34
Caput 1
NOPILIS HOMO. ( Negauerit) remanet tamen infamia (fidelem) id est, veracem vel iustum, vel bonae famae. 5. e. nos. (admittatur) . ff. de acc. si cui. ff. ad l. Iul. ma. furiosi. 2. q. 1. in primis. 22. q. 5. paruuli (purgatio) scilicet, vulgaris. & hodie hoc. c. & omnia similia abrogata. 2. q. 5. consuluisti. monomachiam. 22. q. 2. quaeritur. melius. 2. q. 5. menname
Caput 5
QVOTIES. (Accusatores) a principio plures possunt apparete accusatores, sed iudex in prosequendo vnum eliget idoneum. ff. de ac. si plures. Formam canonicam) quia for¬ te a testimonio repellebantur, vel propter crimen, vel aetatem, vel infamiam, vel aliam iustam causam, vel quia non probabant sufficienter id, ad quod inducebanitur etc. Notandum quod licet quis defecerit in accusatione, tamen purgatio sibi indicenda est super scandalo, no. hic non sufficere habere coram se Euangelium. 5. de iura. calum. c. cum in causa.
Caput 6
NOS INTER ALIOS. (Purga.) not. purgationem indici laico. 5. eo. c. 1. adhoc vt possit laico indicere purgationem de crimine, oportet quod tale sit crimen, cuius cognitio ad ecclesiam spectet, quod probatur ex eo, quia purgatio nunquam indicitur, nisi deficiente probatione. 5. de testib. tam literis. si ergo coram eo prius non inducuntur probationes, quia non pertinet ad eum cognitio, quomodo indiceretur purgatio.
Caput 7
CVM. (Priuare) idest, suspendere vsque ad dignam satis factionem, id est, quousque se purgauerit. supra, eo. . 2. & q. 5. presbyter. alias autem nisi probetur ei crimen in modum inquisitionis, non priuabitur ecclesia perpetuo, vel nisi postquam assignatus esset ei terminus purgandi, & in purgatione deficeret, tunc enim ab illo termino in antea poterit suas ecclesias alii dare. supra, de sent. & re iudi. quod ad. infra, eod. inter. argum. supra, qui fil. sint legi. lator. & qui ma. acc. pos. cum in tua. vbi not. probato autem crimine in modum inquisitionis, potest imponi poenitentia, licet non ordinaria, sicut si directe accusaretur, & etiam secundum legem poenitentia corporalis: vt nota. supra, de acc. cum oportet. vel illa. c. presbyter. & supra, eo. c. 2. lequuntur, quando proprium iuramentum offerebat, sed cum purgatores habere non poterat, sed se habiturum sperabat, & sic a iudice obtinuit, quod expectaretur ad hoc eius purgatio, & forte quia aliqui absentes erant, qui sperabant purgare eum, hoc autem quando ipse volebat curare, & etiam desperabat de purgatoribus.
Caput 10
CAPVT X. 1 An & quando suspendi ab officio quis debeat. 2 Causae tres purgationis. 3 Purguioorduariain quibue confstat.
INTER. (Tales) infamatos de crimine qui compurgatores expectent: vt no. 5. e. cum P. (a beneficio) No. propter mmanitatem criminis, aliquem a beneficio suspendendum. de si. 2. q. 5. super causa. ab officio autem suspenditur propter minora crimina. 2. q. 3. presa byter. Si suspicionem) solius iudicis. Not. tres causas indicendi purgationem, alibi autem tantum duas. 3. de si. licet. Testium) contra eum directe inductorum, secus si contra aliquem esset probatum crimen, vt remoueretur a testimonio, nantunc testi, contra quem inducuntur testes non fit copia capitulorum contra eum inductorum, nec contra eum inducuntur directe, quod fit quando proceditur in inquisitio. ne. 3. de accu. inquisitionis. 5. de ordi. cog. cum dilect. si autem accusatori probetur crimen in modum excep. credimus indicendam purgationem, cum capitula super quibus testes inducuntur, sibi exhibeantur & directe contra eum producuntur testes. Alii tamen dicunt, quod in testi est indicenda purgatio, si ex dictis testium contra eumnon productorum oritur infamia. 14.) hic exceditur numerus purgatorum propter immanitatem sceleris, qui habetur. 2. q. 5. presbyter. nam hic numerus est arbitrarius. 5. eo. ex tuarum. 3. eo. cum in. regularis autem numerus his versibe com. prehenditur. pontificem per mimmanus extuset duodena Quinta sacerdotem, leuitam tertia paena. MMaior maiori: minor est adbibenda minort. Quem plebs accusat purgabitur in manifesto. uem chorus ante chorum sua fit purgatio praesto.
Caput 12
VMIN IVVENTVTE. (Commoueri) quia certa erat infamia sine causa, vel ex iniusta eausa orta, scilicet, ex literis monitorijs. Papae, vbi autem eertum non est, indiceretur purgatio. 3. e. inter. 3. de simo. c. licet. 11. q. 3. in cunctis. arg. I. eod. accedens. Procurator) videtur quod non debuit coneedi purgatio, cum procurator non possit deferre iusiurandum sine mandato. ff. de iureiu. l. iusiurandum. §. vl. Vel dic, quod habebat speciale mandatum, vel quod episcopus ratam habuit. Vel dic, quod est vicinum mandato. 3. de elect. in causis. ff. iudi. sol. iam tamen. §. vl. Vel dic, quod erat procurator generalis cui hoc licet. 5. de ac. veniens. ludici) ex ista tamen purgatione quam aufert sine inquisitione non praecedente non fit praeiudicium alijs, quin possint procedere ad inquisitionem, secus si inquisitio praecessisset. i. de collu. intantum.
Caput 15
Cap XV 1 Non est de codem crimine saepe inquirendum. Qo casu possit praelatus procedere ad inquisitianem tontmaliquem 2 Inquisitionis & accusationis differentia. ? Si quis contra aliquem primo obtinuit inquisitionem, & reus est absolutus, non est postea idem actor audiendus in modum accusationis contra eundem. Reus si ciuiliter satufecerit, postea super eodem crimine non poterit accusari concessio alia cuius ecclesiae, an cassetur, propter nullitatem processus. Nunquid postquam propositam, & iudicas tum fuit in quaestione, in qua excipiebatur, possit vlterius de eodem crimine accusari. uel inquiri.
CVM DILECTIS FILIIS. (Concessimus) super eo quod idem clericus petebat corporalem possessionem ecclesiae sibi datae per abbatem sancti Galli assignarisepiscopus) non erat episcopus quando haec litera mile sa fuit, sed tempore quo purgationem recepit, erat tantum electus, vt in fi. decr. dicitur (purgare) falsum narrat, imo nec electus nec alius voluit tunc purgationem suam recipere, sicut dicitur in integra, licet postea electus receperit, vt infra sequitur (plebani) not. ad petitionem vniuersitatis dari inquisitionem.
Incestus) de alio crimine agit modo quam actum fuerat coram episcopo, quia de eodem saepe inquirendum non esset. 1. de col. c. vlt. & de accu. de his. ff. nau. caupo. stab. licet. Vel dic, quod loquitur de eodem, & bene inquiritur saepe, quando fuit condemnatus, sed quando fuerat absolutus secus. 3. de accu. de his. Vel dic, quod hic non processerat in inquirendo, sed audita infamia indixit ei purgationem, quam quia non praestitit sententialiter eum suis ecclesijs priuauit, & male, quia tantum suspendere debebat ab officio, & etiam beneficio, si maiora crimina essent. 3. e. inter. 2. q. 5. presbyter. si autem praecessisset inquisitio, tunc si deficeret in purgatione sententia ammonitionis in eum ferri posset. 3. de sent. & re iudi. quod ad. 3. eo. c. inter. in fi. & c. cum P. hoc bene sonat haec litera, quia reprehenduntur iudices, qui processerunt ordine non seruato ad am. monitionem.
Item si non praecessit inquisitio, sed tantum indicta fuit purgatio, siue fuerit praestita, siue non, alius admittetur ad inquirendum. ar. eius quod dicitur in populari act. in qua extra iudicium non licet pacisci. ff. de pac. iure. §. vlt. neque ad arbitrium ire. ff. de arbi. non distin. § de liberali. a simili, nec iusiuran. deferre, & idem argumentandum videtur in inquisitione. Nobis autem videtur, quod siue scandalum, siue periculum, siue infamia, fiue suspicio grauis sit contra aliquem praelatus suus potest procedere ad inquisitionem, vel si non inueniat probationes, indicet purgationem, quam si praestiterit, annunciabitur per sententiam boni testimonii, & absoluetur ab infamia. 3. eo. ex tuarum. & c. inter. 2. q. 3. omnibus. in fi. Si vero defecerit non condemnatur de crimine, sed priuatur beneficijs. 3. c. cum P. §. vlti. & saluo eo, quod ibi no. & etiam deponitur propter maiora crimina. sup. eod. inter. & si sit ei indicta purgatio sine inquisitione, siue cum inquisitione, decaetero non fiet inquisitio contra eundem de eisdem criminibus: vt no. . de collu. c. vlt. 3. de acc. de his.
Et dicunt quidam, quod fi post absolutionem, vel condemnationem in modum inquisitionis factam alius, vel idem velit accusare de eodem crimine, potest etiam si sciuit priorem egisse, non enim obstat exceptio rei iud. cum ad aliud agatur in inquisitione, scilicet, ad absoluendum ab infamia, vel ad priuandum a beneficijs, vt dictum est. ad aliud in accusatione, scilicet, ad condemnandum de crimine, & poenam corporalem infligendam. ff. de excep. rei iudi. cum quaeritur. & l. an eadem. §. vl. 3. de causa pos. pastoralis. ff. ad l. Iul. de vi publi. quicaetu. §. si de vi. C. de fal. damus. ad idem in Authen. vt liti. iurent. §. si quis autem li. nam in ciuilibus actionibus hoc est, quia diuersis act. quis agere non potest ad idem, sed ad plura potest. ff. pro soc. si quis a socio. poenam. & l. seq. ff. de pac. rescriptum. §. si pacto. Et sic non est contrarium. 5. de elect. cum dilect. in fi. quia ibi ad idem prohibet agere directo vel excipiendo, scilicet, ad quod actum erat inquirendo, scilicet, ad cassandam electionem siue ad repellendum eum ab episcopatu. Item si opposuit aliquas exceptiones dilatorias ad elidendum rescriptum, & in eis feratur sententia contra eum quem acceptet tacite vel expresse, & postea easdem velit opponere contra alium in eadem causa non admittitur, quia qui semel calumniatus est etc. ff. de acc. si cui. & arg. ff. de excep. rei iudi. cum quaeritur. & l. seq. ex hac autem decre. non tollitur, quia saepe fuerit inquisitum de crimine huius sacerdotis de conscientia Papae, quia in commissione quam fecit Papa ad petitionem plebis de Anaso, non fecit aliquam mentionem de inquisitione facta per Constantiens. episcopum, & forte non erat verum, quod O. dicebat. Item modo coram O. non agebatur de inquirendo, sed iure suo agebat O. clericus.
Quidam tamen dixerunt, & bene, quod si aliquis primo obtinuit inquisitionem contra aliquem, & reus est absolutus, quod idem actor postea non est audiendus in modum accufationis contra eundem. ar. ff. naut. cau. stab. l. & ita. §. fi. & l. licet. §. fi. ff. de sepa. l. 1. §. illud. Et hoc sic probo, quia vbi alicui competunt duae actiones ad vindictam tantum, licet vna maiorem vindictam requirat quam alia, tamen postquam actum fuerit vna, nunquam agetur alia, vt est videre in actione iniuriarum, & l. Corneliae. quae ambae competunt pro homine vulnerato, & ambae sunt ad poenam, & tamen si primo actum est iniuriarum, non agetur postea. l. Cor. ff. de iniur. praetor. §. 1. & l. quod senatus. & sic est in inquisitione & accusatione, quia vt raqe est ad vindictam tantum.
Sed contra. C. quando ciui. ac. prae. l. 1. vbi dicitur, quod si competunt ciuilis & criminalis actio, neutra earum aliam impedit fiue de publico erimine, siue de prinato agatur. Sol. & illud intelligitur, quando actio ciuilis competit propter rem familiarem, id est, quia sibi aliquid abest, vel abfuit de patrimonio suo, & in illa. l. inuenies. exempla huius dicti, sed & tunc quamdiu prosequitur accusationem ciuilem, supersedebit criminalis. ff. vi bo. rap. l. 2. §. 1. ff. de pub. iu. l. 4. Imo plus dicimus, quod si aliquis conuentus ciuiliter satisfecit, postea super eodem non poterit accusari eriminaliter de priuato crimine. C. de cri. stel. l. 1. ff. de cri. expi. haere. diui. & idem habetur in publico. C. de tut. vel cura. l. 1. ff. de adul. si adulterium. §. 1.
De excep. consueuit esse dubium, an postquam fuerit propositum & iudicatum in quaestione, in qua excipiebatur, an vlterius de eodem crimine possit accusari vel inquiri, & videtur quod non. arg. 5. de elec. cum dilecti. est etiam in ar. quod vindicta sequitur exceptionem. 5. de elec. super eo. & maxime exceptio, quae fit contra electos est, quasi quaedam accusatio: vt. 5. de accu. super his. Sed nos dicimus contrarium, quia qui excipit non agit, vnde cum hoc crimine primo actum non sit, nulla causa est, quare modo agi non possit, vt & maxime, quia de crimine excepto non iudicatur, licetcrimenexceptum repellitur a dignitate. Item per exceptionem non sequitur vindicta ex sui natura, cum ad vindictam actum non sit, sed ex accidenti est, quod remouetur a dignitatibus obtinendis propter infamiam, & infamibus portae etc. C. de digni. l. 1. 6. 1. lib. 12. in denunciatione autem idem dicimus, quod non impedit accusationem, quia non est ad vindictam, sed ad poenitentiam. 5. de acc. qualiter. Credimus tamen quod si per denunciationem satis fecerit de crimine, quod postea non poterit inde accusari criminaliter. ar. C. de eri. fal. l. 1. ff. de cri. expi. haer. diuus. C. ne tu. vel cura. l. 1. ff. de adul. si adulterium. §. 1. Alii tamen contradicunt, denunciatio autem post inquisitionem admittitur. 3. de iniur. quemadmodum. Posset autem) de gratia fuit hoc, quia licet defecisset in purgatione & ecclesijs spoliatus, tamen iterum datur ei potestas se purgandi, & super hoc ipso erat citanqus sacerdos, & danda facultas ditendi contra sententiam episcopi, & quia hoc factum non fuit: sed tantum terminus ad purgandum assignatus cassatur, quod fit ab eis, vel non probat clericus, quod dicebat ipsum condemnatum de crimine(qui) iudices (contumacem) super eo quod episcopi sententiae non parebat: & male cum non esset eis commissum(respondebit) & bene cum non procederetur in modum inquisitionis sed accusationis (vindictam) & male, vt sequitur in fi. quia lite pen. coram se. Authen. ap. eam recepit vt ordinarius quod non licuit, vt dicitur in integ. Concessionem) not. quod licet cassaretur processus, non tamen cassaretur concessio ecclesiarum, nisi vocato clerico, cui facta est concessio, sed haec idem clericus erat qui accusabat & cui facta est collatio ecclesiarum, & ideo simul de vtroque debet ferrisententia. Indicatis) not. quod si purgatio primo pra stita est, sed non vt debe. tur, iterum alia praestabitur
Caput 16
CAPV XVI. 1 Nunquid potest fieri inquisitio, si qass diffamatus est de aliquo crimine in genere, & qua de causa fiat inquisitio, in num.2.
ACCEPIMVS. (Immunis) nam licet quo ad Deum non tenetur, adhuc tamen accusari potest. Incontinentiam) videtur quod nunquam debuerit praestare hoc iuramentum ita generale, quod a die promotionis seruauerit continentiam, vel quod aliud crimen non commiserit, quia tantum de crimine de quo infamatus est in genere purgare se debet, puta iuro, quod non commisi fornica. tionem cum tali muliere, nam si dicas quod erat infamatus in genere, & non de certa persona, certe talis infamia vilipendi debet, nec debet propter talem infamiam indici purgatio, cum non debeat quis vagari in crimine alterius. ff. de iniur. dictis. ff. de ac. lib. Ad hoc respondent quidam, quod ex quo aliquis diffamatus est de aliquo crimine in genere, potest fieri inquisitio, etiam si non dicatur cum quo aliud crimen commiserit, & eodem modo in genere super eodem potest sibi indici purgatio. ar. ad hoc. 3. de simo. c. licet Heli. vbi dicitur, quod Papa inquisiuit de dilapidatione & insufficientia, & tamen non expressit cum quibus esset simonia commissa, vel quae fuerint dilapidata, & hoc idem, scilicet, quod quando Papa committit inquisitionem inquirit a principio, stabit tantum in generecriminum, & nunquam ad specialia descendit, nisi in prosecutione, scilicet, quaerendo a testibus cum quo commisit hoc crimen, de quo inquirit, & hoc inuenies fere in eisdem decre. quae de inquisitione loquuntur. Sed contrarium. 2. de acc. qualiter. 2. vbi dicitur, quod ei contra quem inquiritur exponenda sunt ca. de quibus fit inquisitio, sed respondent illud intelligendum, quod exponenda sunt capitula in genere, non in specie, vt dictum est. Item non mireris si aliud est in accusatione, vbi tenetur a plus exprimere. 5. de procu. tua. & l. praeal. liberorum. quia ac cusationes sunt odiose, & pro magna par te ad prosecutionem fiunt suarum iniuriarum, & pro eis grauissima poena irrogatur, sed secus est in inquisitionibus.
Item cum inquisitio fiat ad hoc, vt niteat fama bonorum, si expriment personae, cum quibus dicuntur crimina commissa, ideo inquisitio consequeretur contrarium effectum, scilicet, quod fieret ad aliorum diffamationem: Alii contradicunt, quod ad specialia descendere debet in accusatione. 5. de test. praesentium. sed illa loquitur in exceptis testium, vbi bene necesse fuit hoc exprimi, sicut & quando agitur de crimine ciuiliter. sup. de procu. tuae. §. de excep. pia. 3. de sen. exc. cum me. sed in inquisitione videtur secus. 3. de ac. cu. qualiter. vbi not. sed & ibi quantumcunque potest iudex debet facere exprimi crimen, & circumstantias per illum, qui denunciat. supr. de acc. qualiter. imo pro¬ pter rationes superius dictas videtur aliquibus etiam si in modum excep. vt repellatur a dignitatibus obiiciatur contra aliquem, quod sit infamatus de certo crimine, puta de adulterio, vel consimili, non tamen semper dicere cogitur personam, cum qua illud crimen commisit, & maxime si iuret se ignorare. ar. ff. de fur. in actione. Item arg. S. eo. c. 2. S. de simo. c. 3. 4. & 5. item arg. ad hoc. quia saepe infamia pro. cedit ex incerto actore, & ex incerto facto. de conse. dist. 4. factum.