Table of Contents
Commentaria super libros quinque decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 32
Titulus 32
Caput 1
EX LITERIS. (Nostri mo.) quod immediate in temporalibus & spiritualibus ad monasterium fossae nouae pertinebant cofficium) hoc enim ad officium iudicis pertinet. ff. de offic. procon. nequaquam aduocatos. ff. de post. l. prima. §. ait praetor. C. de postul. prouidendum. (Non obstante) nec est contra. inf. de appel. ex insinuatione. quia ibi non aieitut ex hac causa cecefadonem admissam.
Caput 2
CAPVT II 1 Actio dicitur esse officium iudicum. Et quae sit tam eius ius ac potestas. 2 In quibus casibus locum habeat officium iudicia.
IVDICIS OEPICIVM. (Pro actione) pone casum. inf. de in integ. rest. c. pen. (Veluti.) dixit Mar. quod offic. iudicis est actio. argumen. ff. de actio. & obli. verbum. sed Ioan& Axo. contra, vt ff. de mino. quod si minor. §. vlti. sed dicis, quae vis est, si sit actio, necne aeRespon. quia quando implorabitur officium iudicis, sed non vt actio intentatur, in optione iudicis est negare. vel concedere, & cum propono actionem, propono auxilium mihi non aliunde competens, sed ex persona mea. Vnde siue velit, siue non, oportet eum tanquam mercenarium suae dominae seruire, scilicet, ac meae. C. depo. l. quarta. ff. de rei vendi. officium. ff. quod metus caus. metum. §. ex hoc. & sic sequeretur absurdum 2quod aliquis sibi seruiret. Principaliter) nam si non principaliter, sed incidenter, veluti super articulis quae post litis contestationem incidunt, vel super ipso processu iudicii petitur restitutio, sine ordine iudiciario procedi potest, alias autem officium iudicis habet locum in petitione alimentorum, siue a minore, siue a maiore petatur. ff. de libe. agnosca. si qui a liber. in Authentic. quibus mo. natu. effi. sui. §. discretis. & §. si quis autem. & C. ad sena. con. Orfi. si qua. Authen. vt li. ma. & auiae. §. illud quoqe. ff. de libe. agno. l. pen. & l. alimenta. ff. de libe. ag. l. vlt. ff. vbi pu. edu. de. per totum. ff. de ali. pu. pres. l. 1. ff. so. ma. si cum do. §. sicut. Aut hen. de iure do. dotis. C. de iure do. pro haeredi. ff. fami. ercis. si filia. §. si filius. & l. si maritus. 16. quaestio. 7. quicunque. Item si minor petat restitutionem de mino. in causae. cum legibus sequ. vsque ad l. vicem. Item si petatur cautio de dam. infect. ff. de dam. infect. l. 1. l. dies. & l. praetor. §. 1. de praeto. stipu. l. 1. Item cum petitur satisdatio nomine legis. ff. vt leg. vel fi. no. ca. l. 1. & l. etiam. Item cum pater petit filium in potestate. ff. de rei ven. l. 1. §. per hanc. Item si dominus exigat vltra debitum a censito, vel vasallo. C. libr. 11. in quibus cau. colo. l. 1. Authen. de quaestore. C. de colo. & cen. Ip. e. & vlti. Item si imponatur collecta vltra vires patrimonii. Item si inhabiles vocentur ad munera, vel alii qui vocari non debent. ff. de vaca. mune. sextumdecimum. §. vlti. C. quemadmodum ad ci. mune. l. 1. 3. & 4. & 6. li. 10. Item pro exigendis reditibus a colo. asseri. & non ipsi eos denegent ea ratione, quia dubitant, aut sint domini, qui reditus exigunt. C. de agri. & cen. litibus. §. 1. libro 11. Item si petat salarium Grammaticus, Geometricus, Medicus, Rethoricus, Aduocatus, Obstetrix, & Nutrix. ff. de va. & extraord. cog. l. prima. §. 1. & per to. titu. Item si petantur fructus a possessore. C. de rei ven. certam. §. bona. ff. de rei ven. §. praeterea. & l. si vnus. §. vlti. instit. de offic. iudi. §. sed. ff. de vsur. neque. ff. de pe. haere. sed & si. §. si autem. & §. consuluit. ff. si ser. vend. l. loci. ver. postu. C. de fru. & lit. expen. l. secunda. ff. de peti. haered. illud. §. praedo. & §. ad officium. Item si petantur impensae siue de nouo factae, siue in refectione. C. de rei vend. l. domum. ff. de pet. haered. plene. & illud. §. ad officium. Item si petuntur vsurae in bonaefidei iudicis, & his qui bonaefidei iudicii naturam imitantur. C. de in inte. res. minor. C. de vsur. l. 2. & 3. ff. de vsu. vsurae. ff. de neg. ge. quia timendum. Item si repetatur res a medico propter mala medicamenta. ff. de var. & extraor. cog. medicus. Item si petatur vsus aquae ciuiliter institutae. ff. de serui. quoties. ff. si ser. vend. ficut. §. Aristote. Item si petatur riuus iusti. vici. ff. si ser. ven. l. 2. ff. de pub. si ego. §. si de vsufruc. Item si petatur equa & partus eius, quae penes te peperit. C. de rei vend. l. partum. ff. de publica. si ego. Item si mittantur animalia in fundo meo. Item si multi homines erant distribuendi per plura praedia, & plures quam debeant mittantur, imo habes pro illis. 5. casibus vnam. l. ff. de va. & extraor. de vsu. Item si petatur ne quid fiat in via publica vrbana, per quam quis ire non possit, & si factum sit quod tollatur, & vt viae reparentur, & ne quid immundum proiiciatur. ff. ne quid in loco pu. fi. l. 2. §. interdictum. ff. de vi. & lo. pu. l. 2. & 3. & vl. Item si agatur contra eum, qui missum in possessionem deiicit, vel mitti iussum ire non permittit. ff. ne vis fi. ei qui in pos. l. si quis missus. Item si petat filius a patre emancipari. ff. de condi. & cemon. sic lege. ff. si quis a patre. ma. l. vlt. Item si creditor petat possidere bona debitoris. ff. ex quib. cau. in pos. Item ait praetor. & l. igitur bona. l. cum proponas. & l. vlti. argumen. C. de praescrip. 30. an. si quis causae. §. vlti. Item si petantur separari bona. ff. e. l. vlti. Item si petatur curator bonis. ff. de cu. bo. dam. l. 1. & vlti. Item si petatur sententia pronunciari nulla, vel processus. inf. de procu. in nostra. ff. de offic. deleg. cum contingat. ff. de fer. l. 1. Alias ante) sicut implorat officium iudicis, vt det sibi aduocatum. sup. c. proxi. vel vt condemnet aduersarium in expensis pro contumacia, vel fiat missio in possessionem, vel quod repellatur miles a procuratione, & consimilia, in his enim non est necesse litis contestationem fieri, vel ordinem iudiciarium seruari, & dicitur incidenter peti officium iudicis, quia illud non peto propter se, sed propter aliud, sicut aduocatus petitur propter causam, non propter se, vel quando imploratur li. pen. vt in praeal. iuribus. & vbi etiam aliquid pro se petitur, sed ratione rei, postea habendae, vel litis proponendae ex sua petitione nihil consequitur, nec aliquid iuris sibi in re quaeritur. C. vt in pos. le. l. 1. & idem vbicunque imponenda est summaria cognitio. (Ad hoc) iud. of. ff. de rei ven. non solum. & l. item si verberatum. §. 1. C. de rei vend. certum. insti. de offi. iudi. §. post inchoatum.