Table of Contents
Commentaria super libros quinque decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 1
Titulus 1
Caput 1
CAPVT I. 1 Peccatum mortaliter non est, si inter clerites staret laicus, maxime vbi non est contraria consutetudo.
VT LAICI. Supple. Statuimus. de consec. dist. 3. sacerdotum. 23. distin. sacratas. hoc. c. loquitur de honesta1 beosor te, non enim crederem aliquem peccare mortaliter, si inter clericos staret, maxime vbi non est contraria consuetudo. (Sed pars) id est, chorus. (oancta.) idest, maior parsecclesiae siue
Caput 3
VT QVISQVE. Honeste loquitur hoc. c. sed non peccat mortaliter si contra faciat propter paupertatem. ser) (Plebem) . i. populum. (Clericum.) Not. in minoribus ordinibus constitutos legere epistolam.
Et hoc verum quando non est ibi subdiaconus, nec debet cantare cum solennitate, in qua cantat subdiaconus & ornamentis subdia. 23. dist. subdia. 73. dist. si qui clerici. Scholas tenere) docendo primo rudimenta & psalterium, qui autem maiores scholas regit, de quo habes. 3S dist. de quibusdam. non legit de officio epistolas, vel lectiones. (Ad fidem) id est, symbolum, quod est credo in vnum Deum.
Caput 6
CLERICVS. (Sit sine gradu) Sacri ordinis. 32. dist. si quis eorum. (Traditus) si dicto, vel facto approbauit esse eum in monasterio. 20. q. 1. quam progenitores, alias secus, infra de regu. & trans. ad reli. cum simus.
1 (Et iterum) refert sead primum easum de clerico vxorem ducente, & habes hic, quod clericus coniugatus portare debet tonsuram. 23. dist. de ecclesiastica. 32. dist. si qui vero. in Auhent. quomodo opor. episc. §. qui semel. 20. q. 3. eos.
Et hoc intellige verum, si percipiunt. inf. de cle. coniug. Ioannes. & si iterum voluerint ad ordinem clericalem redire, alias omnino sunt omni priuilegio clericali priuandi, vel mandandi. 84. dist. si quis. inf. eo. c. vlti. vel lege planius & verius hoc. c. sit clericus. si tonsura dimissa vxorem acceperit, qui quidem sit sine gradu. i. si praedictus clericus non habet gradum sacri ordinis, nec a parentibus monasterio traditus est, & semper vsque ad hunc locum lege suspensiue, & est sensus. Si clericus non habet sacrum ordinem, nec est monachus, licite potest accipere vxorem, tamen tonsuram portet, si vult gaudere priuilegio clericorum.
Caput 10
CVM AE OMNI ( Expensas) has enim licite accipiunt delegati de quibus hic loquitur, cum nemo cogatur E suis stipendijs militare, ordinarii autem suis expensis causas agere debent, secus autem in visitatione: vt not. inf. de censi. romana. (In fraudem) sibi retinendo, si certum salarium accessoribus dari facerent, licitum est. C. de accesso. l. 1. ff. eodem. l. diem. arg. 11. q. 3. non licet. 14. q. 6. venales. sententia autem arbitri venalis tenet, licet contra eam excipiatur. C. de arbi. l. 3.
Caput 12
CAPVT XII. 1 tistriones suns infames, & nuuo tempore sunt promouendi: intelligitur tamem vt hic. 2 Infamia & vilitas persouarum impedit promotionem.
CVM DECOREM. ( Theatrales.) Mimi enim & histriones nullo tempore etiam post poenitentiam sunt promouendi, nisi per dispensationem Papae. 31. di. c. 1. & c. praeterea. 4. q. 1. c. 1. sunt enim infames. de conse. dist. 2. pro dilectione. ff. de his qui no. infa. l. 2. §. ait praetor. & de postu. l. 1. Et hoc intelligo de his, qui publice coram populis faciunt gesticulationes sui corporis, vt ex praedictis. ll. apparet. Si enim in occulto etiam coram pluribus alijs saltaret, vel chorizaret, non prohiberetur a promotione post poenitentiam. Idem etiam videtur si semel tantum vel etiam pluries fecisset coram populo, dummodo non assuefecisset, nec esset infamis. Infamia enim & vilitas personarum, est causa quare promoueri prohibentur, & non peccatum, quia sine peccato haec fieri possent, quia Dauid & plures alii saltauerunt sine peccato, qui etiam hoc faceret ad consolationem alicu:us infirmi, vel ex alia iusta causa non peccaret, sed assuescere in his, non posset esse sine infamia. Et no. vilitatis, & maxime in his, qui quaerunt inde luerum. Illud autem certum est, quod si quis habet beneficium alias officium histrionis in aliqua curia, quod ille promoueri non potest, & sic loquitur. 51. di. c. 1. & c. praeterea. (Theatrales) sic dicti, quia fiunt in theatro. i. loco ad theorandum, siue ad speculandum apto. (Laruarum) laruae dicuntur deformitates hominum, siue per appositiones pellium, siue colorum. (Ludibria) nedum quod monachi vel alii clerici exerceant ludibria, sed etiam in eorum habitu exercere prhibentur. in Authen. de san. epis. §. vlti. col. 9. C. de epis. aud. minime. Aliqua autem ad compunctionem fieri non prohibentur, puta praesepe domini, & sepultura & consimilia. ar. de conse. dist. 2 semel. &de consecra. dist. 3. quaeris.
Caput 16
EX LITERIS. (Quibus) statutis patriae. (Moniti) hi enim primo monendi sunt, vt negotiationes clericis non conuenientes dimittant, & si eas non dimiserint: & cum eas forte si ne peccato facere possent clericatu dimisso spoliabuntur beneficio & ecclesiis si habent: & dimittentur domino seculari hoc modo quod ecclesia non defendet eos, vt hic in fi. (Ab huiusmodi) id est, secularib. negotiationib. (Praetermissis) idem etiam si non praetermissis, dummodo comuiugati sint, & negotiationib. intendant. ar. inf. de cle. coniug. c. pe. & c. loamnes. (Priuilegium) excepto priuilegio canonis. 17. q. 4. si quis suadente. alii contra. de hoc no. de cle. comuiug. c. pe. & c. loamnes. & inf. de aposta. c. 1. (Priuilegium) quia quo ad iudicium vel forum & functiones municipales perdunt. infra de cle. coniu. c. pe. (Dum his) ergo eis dimissis possunt vti priuilegio clericali.