Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentaria super libros quinque decretalium

Prooemium

Liber 1

Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica

Titulus 2 : De constitutionibus

Titulus 3 : De rescriptis

Titulus 4 : De consuetudine

Titulus 5 : De postulatione praelatorum

Titulus 6 : De electione et electi potestate

Titulus 7 : De translatione episcopi

Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii

Titulus 9 : De renunciatione

Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum

Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum

Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo

Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui

Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum

Titulus 15 : De sacra unctione

Titulus 16 : De sacramentis non iterandis

Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non

Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione

Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non

Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non

Titulus 21 : De bigamis

Titulus 22 : De clericis peregrinis

Titulus 23 : De officio archidiaconi

Titulus 24 : De officio archipresbyteri

Titulus 25 : De officio primicerii

Titulus 26 : De officio sacristae

Titulus 27 : De officio custodis

Titulus 28 : De officio vicarii

Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati

Titulus 30 : De officio legati

Titulus 31 : De officio judicis ordinarii

Titulus 32 : De officio judicis

Titulus 33 : De majoritate et obedientia

Titulus 34 : De treuga et pace

Titulus 35 : De pactis

Titulus 36 : De transactionibus

Titulus 37 : De postulando

Titulus 38 : De procuratoribus

Titulus 39 : De syndico

Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt

Titulus 41 : De in integrum restitutione

Titulus 42 : De alienatione judicii mutandi causa facta

Titulus 43 : De arbitris

Liber 2

Titulus 1 : De judiciis

Titulus 2 : De foro competenti

Titulus 3 : De libelli oblatione

Titulus 4 : De mutuis petitionibus

Titulus 5 : De litis contestatione

Titulus 6 : Ut lite non contestata non procedatur ad testium receptionem vel ad sententiam diffinitivam

Titulus 7 : De juramento calumniae

Titulus 8 : De dilationibus

Titulus 9 : De feriis

Titulus 10 : De ordine cognitionum

Titulus 11 : De plus petitionibus

Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis

Titulus 13 : De restitutione spoliatorum

Titulus 14 : De dolo et contumacia

Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae

Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur

Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum

Titulus 18 : De confessis

Titulus 19 : De probationibus

Titulus 20 : De testibus et attestationibus

Titulus 21 : De testibus cogendis vel non

Titulus 22 : De fide instrumentorum

Titulus 23 : De praesumptionibus

Titulus 24 : De jurejurando

Titulus 25 : De exceptionibus

Titulus 26 : De praescriptionibus

Titulus 27 : Sententia et re iudicata

Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus

Titulus 29 : De clericis peregrinantibus

Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili

Liber 3

Titulus 1 : De vita et honestate clericorum

Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum

Titulus 3 : De clericis conjugatis

Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda

Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus

Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato

Titulus 7 : De institutionibus

Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis

Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur

Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli

Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli

Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur

Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non

Titulus 14 : De precariis

Titulus 15 : De commodato

Titulus 16 : De deposito

Titulus 17 : De emptione et venditione

Titulus 18 : De locato et conducto

Titulus 19 : De rerum permutatione

Titulus 20 : De feudis

Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus

Titulus 22 : De fidejussoribus

Titulus 23 : De solutionibus

Titulus 24 : De donationibus

Titulus 25 : De peculio clericorum

Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus

Titulus 27 : De successionibus ab intestato

Titulus 28 : De sepulturis

Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis

Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus

Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem

Titulus 32 : De conversione conjugatorum

Titulus 33 : De conversione infidelium

Titulus 34 : De voto et voti redemptione

Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium

Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae

Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum

Titulus 38 : De jure patronatus

Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus

Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris

Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis

Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu

Titulus 43 : De presbytero non baptizato

Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum

Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.

Titulus 46 : De observatione jejuniorum

Titulus 47 : De purificatione post partum

Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis

Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium

Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant

Liber 4

Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis

Titulus 2 : De desponsatione impuberum

Titulus 3 : De clandestina desponsatione

Titulus 4 : De sponsa duorum

Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus

Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt

Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium

Titulus 8 : De conjugio leprosorum

Titulus 9 : De conjugio servorum

Titulus 10 : De natis ex libero ventre

Titulus 11 : De cognatione spirituali

Titulus 12 : De cognatione legali

Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae

Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate

Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi

Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae

Titulus 17 : Qui filii sint legitimi

Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari

Titulus 19 : De divortiis

Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda

Titulus 21 : De secundis nuptiis

Liber 5

Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus

Titulus 2 : De calumniatoribus

Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur

Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant

Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi

Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis

Titulus 7 : De haereticis

Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis

Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma

Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt

Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis

Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali

Titulus 13 : De torneamentis

Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello

Titulus 15 : De sagittariis

Titulus 16 : De adulteriis et stupro

Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum

Titulus 18 : De furtis

Titulus 19 : De usuris

Titulus 20 : De crimine falsi

Titulus 21 : De sortilegiis

Titulus 22 : De collusione detegenda

Titulus 23 : De delictis puerorum

Titulus 24 : De clerico venatore

Titulus 25 : De clerico venatore

Titulus 26 : De maledicis

Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante

Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant

Titulus 29 : De clerico per saltum promoto

Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit

Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum

Titulus 32 : De novi operis nunciatione

Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum

Titulus 34 : De purgatione canonica

Titulus 35 : De purgatione vulgari

Titulus 36 : De iniuriis et damno dato

Titulus 37 : De poenis

Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus

Titulus 39 : De sententia excommunicationis

Titulus 40 : De verborum significatione

Titulus 41 : De regulis juris

Titulus 7

Titulus 7

TITVLVS VII. DE TRANSLATIONE PRAELATORVM.

Caput 1

CAPVT I. 1 Ecclesia Romanacaeteris omnibus praelata est a Deo. 1 Papadiciturimperium habere a Deo, imperator autem e pobrelo.

CVM EX ILLO PRIVIL. Tu es petrus, etc. vsque, tibi dabo claues regni coelorum, quo priuilegio Romanam ecclesiam cunctis ecclesijs praetulit, & ei ligandi atque soluendi potestatem contulit. 21. dist. in nouo. & c. quamuis. q. d. propter illud speciale priuilegium potestatem habet condendi canones, per quos maiores ecclesiae causae referantur ad eum.

2 Dominus noster) Imperator autem habet a populo Romano. insti. de iure nat. §. sed qui. arg. contra. C. quomodo opor. epi. in prin. col. 1. (canonica) 12. di. praeceptis (translationes) 7. q. 1. mutationes. & c. omnis qui. & c. & temporis qualitas. insr. e. inter corporalia (archiepiscopum) futurum vel animi destinatione (licuit) quantumlieuit habes supide elect. trasmissam. ee quod sieut.

Caput 2

CAPVT II. 1 Spirituale coniugium non humana, fed duina potestate dissoluitur 2 De matrimonio carnali ad pirituale valet erSums vt hic.

INTER CORPORALIA. (Destruuntur) sic in peculio. ff. de pecu. non statim & in possessione. ff. de acqui. pos possideri. §. in admittenda. (destruantur) quo ad exteriorem destructionem, quae fit per depositionem, cessionem, & similia, alias per peccatum facile destruuntur virtutes. 40. dist. sicut. 32. q. 1. cum renunciaturcsolus) 15. q. 7. episcopus solus (a Metropolitanis) 63. distinct. c. 1. 2. & 3. (condemnari) 3. q. 6. quamuis dudum (fortius) id est, dignius, nam alias cum maiori difficultate separatur carnale matrimonium. 22. q. 7. c. 1. infr. de iureiur. quemadmodum. nisi in hoc casu, infra, de conuer. coning. ex publico. quasi spirituale quod separatur per depositionem, cessionem, & alijs modis, vt hic, & superiori. c. (suo) id est, suis constitutionibus, vel vicariisui(praecipiens. ) 33. q. 2. quos. & c. antiqui.

Separetosua authoritate, non autem separat homo carnale matrimonium, cum episcopus, vel etiam archidiaconus per constitutiones Papae dissoluit, sed ipse Deus cuius authoritate factae sunt (remouetur) cum sit iusta ex causa. 24. q. 3. si quis non recte. 1. q. 7. necesse. & e. seq. (tua) scilicet, transsatio, cessio, depositio (constitutione) id est, potestatem dissoluendi matrimonia, non habet ex authoritate terrena, sed diuina. (dere linquere) 7. q. 1. mutationes. infra, de reg. & trans. licet (confirmationem) post consensum autem suum, ante confirmationem posset, cum habeat tenue ius. inf. de accu. super his. sup. de elec. cum inter ea. (eligentium) & mediantibus electoribus inter electum, & ecclesiam, siue populum sibi subditum(contractum) consummata tamen consecratione. inf. eo. licet. (nihil) quo ad veritatem matrimonii. Cum quis) non probat hoc esse, quod ob hoc contigit abesse. C. de proba. neqe. not. inf. de restit. spo. cum ad sedem. inf. de test. cum tu fil. 36. dist. quae ipsis.

2 Item, id est, sicut matrimonium carnale non potest dissolui, nisi authoritate Dei, vel vicarii eius, id est, per constitutiones ab eo factas, & in casibus ab eo concessis, sic non potest matrimonium spirituale separari, nisi authoritate Papae, & in casibus in constitutionibus ecclesiae contentis, vel Papaesde illo) inf. de ordi. ab episcopo, quae re. episcopatui. e. 1. selectorum) & ita quod statutum erat in episcopis, extenditur ad electos confirmatos, sic. ff. de iure do. si sponsam. C. qui po. in pig. l. fin. ff. de fun. do. lex lul. inf. de iureiur. quemadnio. (in canone) c. di. quoniam(quo ad quaedam) ea, scilicet, quae mysterium consecrationis desiderant. sup. de elec. transmissam. (inutilem) de poe. di. id est, scindite. ff. quod cuius. vni. l. 1. §. pe. ff. qui satis. cog. quoties. 12. q. 2. non liceat. (ad poenam.) ff. de excep. rei iu. euidenter. ff. de interdic. & rele. l. relegatorum. §. vlti. & l. seq. (& de transtatione) inf. de deci. ad audientiam. inf. e. licet: Cprohibitum) inf. eo. licet. ar. ff. de verb. obli. quisquis. ff. de arb. sed cum dies. §. plane. inf. de arbi. cum dilecta. inf. de deci. ad audientiam. inf. eo. licet inf. de priui. sane. & c. parentibus. ar. contra. inf. de causa pos. cum ecclesia. ff. de iudi. solemus. ff. de po. Lucius. supr. de rescri. cum adeo. & c. causam. inf. de offi. dele. praeterea. inf. de sen. excon. nuper. (maiores) 40. dist. homo Christianus. ff. de re mili. omne. §. q manet. (consensu ). 42. dist. quanto. sup. de elec. cum inter dile. (perdurante) forte non peccauerant postulantes in recipiendo episcopum. & ideo seruatur eius consensus, alias autem secus, vt inf. c. proxi. vel dic hoc seruari eis de gratia.

Caput 3

CAPVT III.

QVANIO. CQuos Deus. 32. q. 2. quos Deus. Cretinuit) supra, e. c. 1. & 2. (cui) 25. q. 1. contra statuta. 11. dist. ecclesiasticarunctranseat) 33. q. 4. est iniustac praecipimus) no. sententiam ferri in notorio non citata parte. de hoc not. inf. de coha. cle. & mulie. (illicite) consenti¬ endo eum habere episcopum, & recipiendo sine authoritate summi Pontificis. vt sup. eo. proxi. (suspendimus) id est, suspensos denunciamus. ar. sup. de elec. bonae me. Magun. melius placet quod per sententiam suspendatur. (non debebit. 21. q. 1. clericus. (nec illis) 7. q. 1. si quos episcopus. & est verum quod dicit haec decr. & illud. c. quando sine authoritate supioris transit causa illius, cuius erat prima ecclesia qua sua authoritate dimittere non potest. 7. q. 1. non oportet. c. si qui vero. quam etiam illius cuius ecclesia ad quam transit, quam oecupare non potest sua authoritate. sup. de elect, qualitet & hic. (spreuit ) dixerunt quidam. argument. huius decret. quod quia consentit electioni a modo ad aliam ecclesiam sine authoritate Papae transite non potest. argum. sup. de electi. cum inter. alii dicunt contra. argument. supr. eodem inter eorporalia.

Caput 4

CAPVT IIII. 1 Marionum diciur v re vduitu & simplex. 2 Licet sub aliquo ineligibili dipensetur, debet tamen postulari. 2 Nunquid persona illa dicatur eligibilis quae con sentire potesi. 2 cur verta priuilegi siue indulgentia non interpretatur Papa largissime.

LICET INTANTVMNon tamen propter hoc intelligas matrimonium habere partes, siue principium, medium & finem, cum sit res simplex & incorporea, vnde diuidi non potest, sed referas haec verba ad processum facti, & solennitatem & potestatem, quam consequitur per consirmationem, per consensum enim eligentium & electi, & confirmantis, quo ad substantiam, plenum est matrimonium, siue sacramentum substantiae, nihil enim adiicit consecratio. sup. eod. inter corporalia. Postulatio) hic enim quasi expressum, quod licet dispensetur cum aliquo ineligibili, tamen debet postulari.

Quod intelligunt quidam verum, vbi remanet impedimentum, sicut hic, vbi etiam post dispensationem remanet episcopus, quod impedit ne tranfire possit, sed si penitus tolleretur irregularitas, vel impedimentum, vt illegitimo, satis videtur, quod posset eligi. supr. de elec. cum Vintonien. Alii tamem dicunt contra, sed quicquid dicatur, hic est notabile, quod consentire potest postulationi de se factae, & superioretiam minor Papa poterit approbare postulationem, vt hic totum hoc colligitur. Est autem ea ratio, quare magis tollitur impedimentum in irregularitate quam in honore episcopali, vel alio modo, quia fauorabile est illud ita tolli, quod nihil remaneat, nec etiam vlla memoria, sed honor episcopalis, vere etiam bonum est, quod remaneat, sicut etiam dicitur in pacto, quod tollit ipso iure actionem ex delicto, sed non actionem ex contractu. Item videtur, quod ex quo consentire potest, quod eligi debet, quia ex eius arbitrio pendet initiare matrimonium.

Item ex hoc quod consentire potest, videtur quod persona sit eligibilis, & videatur quod tutius sit hunc eligere postulandum. sup. de elect. in causis, licet hoc iure niti videantur, tutius tamen est quod omnia per ipsum fiant, scilicet, quod antequam consentiat licentiam Papae habeat, & quod postuletur vt eligatur, nam & hoc sonare videtur litera indulgentiae, vbi dicit, dum tamen nihil obstet de ea, nam hoc cognoscere, scilicet, aliquid sibi obstet non est ipsius postulati, sed superioris, item cognitio debet praecedere adeptionem episcopatus, cum sit conditio, item quia turpius eiicitur etc. inf. de iureiur. quemadmodum. ergo per se sine superioris licentia consentire non potest.

Reseruasse) sed quare verba priuilegii non interpretantur large. inf. de verb. sig. olime Respondeo, quia forma verborum non patitur. inf. de priui. porro. Item quia p tale priuilegium noluit peruertere consuetas examinationes postulationum. C. de inoffic. test. si quando. Sed quaero quam vtilitatem consequatur per istam interpretationem, cum potius sit interpretandum vt res valeat, quam quod pereat. inf. de verb. sig. Abbatem. ff. de reb. dub. quoties. ad idem. ff. ad muni. l. 1. ff. de leg. 1. si quando. ff. commo. in commodato. §. pe. Respon. ideo attenuat vires huius priuilegii, quia per ambitionem fuit obtentum. 1. quaestio. 1. principatus. C. de sena. com. l. 1. si enim contra ius aliquid obtinetur, praesumitur esse ambitiose obtentum. ff. de mino. l. tertia. in princ. Vel hoc est ideo, quia est dispensatio, vnde est restringenda. inf. de consan. & affi. quod dilecto. & no. de hoc. sup. de rescrip. causam. vel dic, quod super examinatione, non dabitur ei aliqua indulgentia, sicut ex verbis indulgentiae colligitur, sed in hoc valet ei indulgentia, si vocetur per postulationem, vel ad maiorem dignitatem, potest consentire per mutuum eius consensum, & eligentium initiatur spirituale coniugium, quod non esset si indulgentiam non haberet. sup. eo. inter. in fi. Et dicimus, quod eo praestante consensum secundae, vacat prima de iure. sup. c. proxi. inf. de conces. praeben. non vac. literas. nisi seruaret formam indulgentiae, tunc enim non vacaret, nisi post tres menses intra quos debet confirmari & consecrari. argum. c. dist. c. 1. sup. de elect. cum in cunctis. honores enim gradatim sunt deferendi. ff. de mu. & hono. & gradatim. 93. dis. legimus (examinata) examinatio ista fiet extra iudicium, sicut cum mandatur alicui, quod prouideat, si est idoneus: nam propter hanc clausulam non credimus, quod sit necessarium, quod huiusmodi iudices vel executores debeant aliquem vocare ad sciendum, si velit dicere illum pro quo scribitur non esse idoneum, vt not. inf. de conces. ec. non vac. proposuit. licet tam illi authoritate delegati cum hac clausula, si est idoneus procedunt quam qui ordinant semper antequam prouideant de aliquo beneficio examinare debeant, an sit idoneus necne, vt not. sup. de postu. capi. 1.

PrevBack to TopNext