Titulus 12

CAPVT I. 1 Iura an dicantur possideri. 2 Possessio vel quasi non cadit in iure, nisi ratione exercitii. Possesorium & petitorium simul intentari, an & quando possit.

SVSCEPTIS. & inf. (Momem ti) id est, possessionis quae parata est per momentum durare. not. quod iura proprie non dicuntur possideri, nec quasi possideri, nec ab his qui ea in veritate habent, puta, vt iura episcopalia, vel huiusmodi, vel ius eligendi, vel iudicandi, vel huiusmodi, vel ius seruitutis, vel huiusmodi. Q 1od sic probo, quia non sunt, nec quasi possideri possunt ab his, qui ea non habent.

Item possessio, vel quasi, non cadit in iure, nisi ratione exercitij, sed proprie dicitur quasi possideri ratione actus. VER. BI GRATIA: talis est in possessione exercendi iura episcopalia, vel est in possessione eligendi, vel iudicandi, vel est in possessione eundi, vel potes dicere, talis est in possessione vtendi vel iure eligendi, vel iudicandi, vel vtendi iure seruitutis viae, vel huiusmodi, & consimilibus. Possessio enim aliquem actum requirit, vel exercitium, & si aliquando inuenis, quod aliquis sit in possessione iuris expone, id est, exercendi ius, vel ea quae pertinent ad illud ius. Alii dicunt & forte melius, quod proprius dicitur, quod aliquis est in possessione iuris eligendi, vel eundi, quam quod aliquis est in possessione exercendi haec iura, bene enim quis potest habere possessionem alicuius iuris, licet ipse non habeat illud ius, quia licet ipse non habeat, alius tamen ha¬ bet, vel etiam si nullus habet, est tamen in re, vel actu, vel habitu. Vno) nonhabet locum haec decre. quando a diuersis partibus intentatur in possessorio & petitorio quia tunc non ratione connexitatis, sed ratione reconuentionis sub vno iudice est agendum. C. de sen. & interlo. om. iu. Aua then. & consequenter. sup. de rescrip. dispendia. habet ergo locum, vbi quis ad aliquos iudices impetrat super possessorio, & ad alios super petitorio, quod non licet, & credimus non valere literas. sup. de rescript. & tenore. Item haec decre. habet locum durante eo, de quo primo actum est iudicio, alias secus, vt not. supra, de iuuc. vlti.

CAPVT II.

AD VLTIMVM. ( Interrogati) prius audiant nihilominus, tamen incontinenti post audiant attestationes super petitorio. sup. de or. cog. cum dilect. vel dic, vt in gloss. sequenPrius audiant) id est, aperiant, vel approbent attestationes, & secundum eas procedant, & erat hic dubium decre. si post apertionem testium & allegationes factas licet procedere in possessorio pendente petitorio, & respondetur quod fic. infra, eod. pastoralis. in fin. vbi de hoc not.

Et intelligo hoc verum, scilicet, qnc 1 licet dimittere petitorium & procedere ad possessionem recuperandam, vel adipiscendam, non autem retinendam. inf. eod. pastoralis. Alii dicunt idem in in terdicto retinendae & bene. Licite) hoc est verum, vbi vna pars intentat petitorium & possessorium recuperandae possessionis, vel adipiscendae. inf. eod. c. 1. & 2. inf. titu. proxi. cum ad sedem. Secus si retinendae. sup. de iud. examinata. insti. de inter. §. retinendae. argumen. contra. ff. de acqui. pos. naturaliter. §. 1. Idem est si a diuersis partibus, scilicet, quod vnus proponat interdictum retinendae posseseionis, & aduersarius petitorium alias ordinarii iuris est, vt prie de possessione, quam de proprietate agatur. C. de rei vendi. ordinarij. C. quo. bo. l. vlti. C. de inter. incerti. C. de edict. di. Adria. l. secunda. Si autem actor intentat interdictum recuperandae possessionis, vel adipiscendae, & aduersarius velit agere de proprietate eiusdem rei, vel etiam de crimine non potest. inf. titu. proxim. in literis. & c. item cum nisi torte, vt quidam dicunt velit sta¬ tim de proprietate probare. ff. ad exhib. l. 3. §. ibidem. ar. ff. de re iud. in condem. §. vlti. quod nos non credimus. sup. de ord. cog. super. Item no. quod si spoliator in matrimonio intentauit peti. & lis sit contest. tamen spoliatus potest de nouo intentare possessorium super quo procedetur, & differetur peti. inf. de resti. spol. excom. quaestioni, & idem est etiam in alijs. inf. e. pastoralis.

CAPVT III. 1 Forma libelli per quam intentatur petitorium & possessurium. 2 Nedum super petitorio, sed etiam super causis fertur sent entia3 Ecconuentio non babet locum, nisi prius praecedat conuentio. 4 Qui petit ressitui ad ius incorporale probare debet se possidere, tunc quando de possestone deiectus fuit. Possessio quomodo probetur. Patientia an & quando sufficiat ad probandam possessionem. 5 Quae requirantur ad hoc vt competat interdictum de iti. act. pri. Possessio prandendi & hosbitandi non praesumitur quaesita, licet mille vicibus aliquis hospitaretur. Quia talia communiter consucuerunt fieri ex gratia potius, quam ex debito. 6 Vacilatio est causa sufficiens repellendi testes 3 Mlibelo est adqcienda causa quare aliquid petitur.

CVM ECCLESIA SVTRINA. (Consueuerint.)

Nota quod per talem libellum, cum consueueri& mus interesse electionibus episcoporum, petimus talem electionem nobis absentibus factam cassari, intentatur possessorium & petitorium, vel quod melius dicitur omne ius, scilicet, & possessionis & proprietatis deducitur in iudicium, vt tam possessionis quam proprietatis iure se iuuent, quia non tantum dicitur quis prosequi possessionem, quando petit restitutionem possessionis, sed etiam quando se iuuat possessione, vt hic. & potest hoc esse propter verba posita in praedicto libello ibi, scilicet, consueuimus interesse, vbi possessio propter factum interessendi, & ius propter consuetudinem notantur. Idem dicendum videretur, si tantum petiisset electionem infirmari propter regulam quae hic ponitur id venire in iudicium, etc. Idem si diceret quia ad me pertinet. ff. de verbo. sig. verbum illud per. Secus autem diceremus si peteret confirmari, quia ad nos ptinet electio de iure, quia tunc tantum petitorium intentatur, vel potius ratione proprietatis iure eligendi dicitur cassanda electio, & non ratione possessionis. Itun si diceret, quod de consuetudine pertinet, quia consuetudo ius est. 1. di. consuetudo. insti. de iu. na §. constat. & §. ex non rescripto. Item not. quod non solum fertur sententia super eo quod petitum fuit, scilicet electionem confirmari, sed super causisils. quia consueuimus interesse, & est hoc ipsum propterregulam quae sequitur id venire in iudicium, etc. Idem etiam dicunt quidam si tantum electionem petiisset confirmari tamen quidam hoc negant, & bene dicunt, quod hi, scilicet clerici expresse petiere sibi adiudicari ius eligendi, & in possessionem remitti. Si quis autem vult diligenter intueri satis cognoscere potest, quod per illa verba peto electionem factam de tali confirmari, nec petitorium nec possessorium intent atur, quia taliter nihil iuris in electione petit, nec ratione possessionis, sed propter verba in libello adiecta, scilicet, cum consueuerimus interesse, & nobis exclusis & alijs consimilibus, videtur possessorium & petitorium intentare, cum ratione sui iuris dicat electionem confirmandam vel infirmandam, quamuis posset dici, quod hoc ipso, quod petit electionem confirmari vel infirmari, videtur hoc petere omni iure, quo electio sit confirmanda vel infirmanda. argu. hic in fi. & C. de anna. exce. l. fi. & si contendatur de re iure petitorio vel possessorio poterit sententia ferri de iure illo. Sed si non contendatur de iure petitorio, vel possessorio, licet confirmetur electio, vel cassetur propter formam, vel alias causas huiusmodi sententia forte, nec in possessorio, nec in petitorio facit praeiudicium, cum de eo non fuerit actum, nec expresse, scilicet, quia haec petitio non continebat nec tacite, scilicet, inducendo in processu litis probationes super iure suo.

Postulabant) petitorium & possessorium intentantes, & cum intentarent possessorium recuperandae possessionis clerici, tunc canonici non erant admittendi super eodem petitorio. sup. de ord. cog. super. & quod hic admissi fuerunt ad petendam confirmationem fuit, quia placuit clericis, nec voluerunt excipere de spoliatione, vel hoc fuit, quia primo canonici petierant confirmationem, & postea ratione huiusmodi principe petitionis admissi fuerunt clerici ad reconueniendum de possessione, quia non posset locum habere reconuentio, nisi prius praecedat conuentio, & licet proposito possessorio non admittatur reconuentio, nisi super possessorio, secus autem est si primo agatur petitorio, nam tunc super alia re res conuenitur possessorio & petitorio.

Secus autem si incepissent agere clerici possessorio, & postea canonici peterent confirmationem, vel dic coram iudice ordinario, vel etiam delegato, cui principaliter esset vtrunque commissum, bene pesset agi de vtroque non in modum reconuentionis, sed principalis conuentionis. vt no. sup. de or. cog. super cum bene sese inuicem compatiantur petitiones istae, peto electionem meam confirmari. Ex aduerso peto electionem talem infirmari, quia est facta nobis absentibus, quo eramus in possessione eligendi, & ad quos de iure spectabat. Secus autm si primi peterent ius e ligendi, cum essent in possessione, nam tunc non audirentur secundi. ar. ff. si vsufru. pe. l. vlt. sup. de iud. examinata. Melius placet quod hic non habeat locum exceptio spoliationis contra hos petentes confirmationem. Item non impediuntur petere confirmationem, licet etiam primo conueniantur interdicto, quia petitio confirmationis non dirigitur specialiter contra aliquem, sed officio iudicis petitur: vt no. sup. de or. cog. cum dilectus.

Abfuisse) petens restitui ad ius incorporale, debet probare se possidere, tunc quando fuit deiectus de possessione. ff. de vi & vi ar. l. 1. §. interdictum. & inf. de resti. spo. olim inter. probat autem se possidere, si probat sibi esse cautum de non impediendo vti iure de quo agitur, vel si probat se vsum saltem vna vice domino, ad quem pertinet sciente & patiente, quod tanquam iure suo vtebatur. Non facimus vim si dominus sit coactus, vt caueat, vel vt patiatur vti, dunmodo de hoc iudicio constet de quo non potest ei referri quaestio, donec fuerit restitutus, cum & praedo restituendus sit. inf. de rest. spo. in literis. & c. seq.

Sed contra hoc videtur. ff. de iti. actuque prina. l. fi. & de aqua quot. & aesti. l. 1. §. aristo. vbi dicitur, quod non credat vti suo iure, nisi agatur ex illis interdictis, sed qui per violentiam vtitur non creditur vti iure suo, ergo non habet interdictum vnde vi. Solut. in interdictis quae competunt possessoribus ad possessionem tuendam, vt sunt praedicta interdicta, scilicet, de iti. actuque pri. & de aqua quot. & aestima. & vti pos. locum habent, quod debet credere se vti iure suo ad hoc, vt illa ei competant ins terdicta. ff. vti pos. l. 1. §. fi. & l. seq. & in praealle. l. Sed quando agitur interdicto recuperandae possessionis obtinebit etiam si non credat se vti iure suo, & eodem modo dicam, si agitur vti poss. contra alium quam contra eum qui male habuit possessionem, scilicet, vi, clam, vel precario, quia non oportet quod credat se vti iure suo. ff. vti pos. l. 1. §. fi. & l. seq. Sed dices nunquid eo ipso, quod permisit aliquem semel electioni interesse, videtur ei concessisse, quod dec aetero intersit. Respon. non, sed possessionem interessendi electioni quaerit, & dicimus hoc esse in electione, vt patiendo aliquos interesse electioni possidere videantur, vt hic, quia nulli consueuere admitti ad electionem tanquam habentes vocem, nisi illi, ad quos de iure pertinet, vel de consuetudine. arg. ad hoc. ff. de aqua quot. & aesti. l. 1. §. item quaesitum. vbi dicitur sufficere si vna die duxit aquam per fundum tuum, quia non praesumitur, quod permitteres eum sic ducere, si crederes eum non vti iure suo.

In itinere autem, vel actu, vel via oportet ad hoc vt competat interdictum de itin. actuque priua. vel vbi credatur possessionem adeptus, quod triginta vicibus iuerit domino sciente & credente, quod iure suo vtatur & patiente. ff. de iti. actuque pri. l. 1. §. 1. vnde crederem, quod si vnus episcopus in domo alterius episcopi, vel miles in domo alterius militis mille a vicibus hospitaretur a non praesumeretur quaesita possessio prandendi, vel hospitam di, quia non creditur, quod ille qui hospitem recipit patiatur eum prandere, vel hospitium recipere tanquam vtentem iure suo, nisi expresse probet, quod tanquam ex debito petebat, & sic fuit admissus. Et est ratio, quia potius conmmuniter consueuerunt talia fieri ex gratia, quam ex debito. arg. ff. de flu. l. 1. primo respon. & ff. de fun. instr. l. cum del anionis. §. asinam. discretus ergo iudex, vel ex varijs circumstantijs & maxime iure approbatis praesumeret agentem possidere ius incorporale domino sciente & patiente eum vti tanquam inre suo, vel coget eum probare, quod dominus patiebatur eum vti iure suo sciens, quod tanquam iure suo vt ebatur. Varios) hoc sufficit ad repulsionem eorum.

Vacillasse) hoc sufficit ad repellendum eos. 3. q. 9. pura. 4. q. 3. Item qui falso. inf. de accus. sup his. ff. de quoestio. de minore. & l. ex libero. Negatiuam) hoc sufficit ad repellendum eos, nisi indirecto probasset, indirecto enim bene probatur negatiua, & not. testes reprobari non solum qui, probant ex pressam negatiuam, sed etiam qui probant implicitam, scilicet, quod ad canonicos tantum pertinet electio.

Praesentes) nota hic, quod hic libellus non est admittendus, peto tamen electionem cassari, quia apud me est ius eligendi, sed talis causa est adiicienda, quia apud me est possessio iuris eligendi. argu. inf. de iurepatro. consultationibus. c. ex literis. non est enim sufficiens causa cassationis, vel confirmationis electionis proprietas in eligendo, sed possessio, vt hic. & c. consultationibus. Decernimus) repete quod dicimus. sup. de ele. Cumana. sup. de in integ. resti. cum venisset. Mirum est quod electio ista cassatur, cum fuerit facta ab omnibus illis, qui potestatem habuerunt eligendi eum. Respondeo hoc esse ideo, quia conuenti fuerunt illi, qui erant in possessione eligendi, & sola possessio sufficit, vt vocari debeant, & nisi vocentur, quod cassetur, vt hic. arg. sup. de ele. Cumana. non enim licuit eis.ilsct canonicis. licet in veritate tantum ad eos pertineret ius eligendi ius sibi dicere, & alios priuare qui in possessione tuendi erant. inf. de inst. cum venissent. C. ne quis in sua cau. ius si. di. per totum. Sed si nihil in iniuriam alterius fecisset, sed tantum iure suo vsus esset, quod esse posset, si clerici conuentualium ecclesiarum per se tantum essent in possessione eligendi, & canonici qui de iure eligere debebant, licet non essent in possessione, nec per se, nec cum alijs eligendi, per se tantum elegerunt, nam in hoc casu videtur quod horum canonicorum electio est confirmanda, tanquam facta ab his, qui vere potestatem habent eligendi, quia ille a quo petitur confirmatio, vel ille qui debet iudicare de electione, non inquirit tantum de possescione, si potest ei constare de veritate, nec facit vim, vtrum clerici qui erant soli in possessione eligendi alium eligerent, vel non.

Item nec est vis siue eligerint ante electionem canonicorum, siue post. dicunt tamen, quod si clerici tanto tempore bona side fuissent in hac possessione eligendi, quod praescripsissent, quod extunc non teneret electio canonicorum, quia iam in alios legitimo modo est eligendi potestas transsata, vt hic. inf. & secundum statuta, & hoc quidam concedunt.

Alii dicunt contrarium & melius, vt nobis videturclicet quod electio canonicorum cassanda est, & electio clericorum confirmanda, quia ex quo possessionem amiserunt, postea sua authoritate resumere non possunt. C. vnde vi. si quos in sua. & hic. Sed primi respondent obtinere hoc in iuribus incorporalibus, quae inseparabiliter adhaerent ossibus hominum, & pro his facit. sup. de elect. dudum. vbi dicitur, quod absolutiones factae ab his qui non iure possident, non valent. Sed illi decre respondent alij, illud ideo fuisse, quia in mala possessione erant, sicut ex litera ibi apparet, nos hic tantum loquimur de bona fide, & legitimis possessoribus. Idem quod dictum est in electione, dicitur & in sententia quae fertur ab his, qui ius habent, sed non possessionem, & idem in alijs similibus. De hoc nota. aliqua. inf. de restit. spo. olim. & sup. de in integ. rest. c. 2. (reducentes) solo verbo (iure.) ff. de iudicijs. solemus. (sed id) dummodo sub petitione porrecta eoncludi possit (statuta) 63. distinct. c. 2. & §. ab his. sup. de electionib. c. 1. & c. cum terra. Tertio) idem est si bis. inf. eod. cum olim. Imo idem si semel, dummodo crederet vti iure suo hoc fecit. ff. de aqua quotid. & aesti. l. 1. §. Arist. & §. haec interdicta. ff. de itine. actuque priua. l. Iulia. & si semel tantum in 40. ann. elegissent, dummodo alia interuenissent, quae in praescriptione alicuius iuris requiruntur, sufficit quantum ad ius proprietatis quaerendum, sed licet possidens iuuetur praescriptione non tamen consuetudine, in qua ad minus binus actus requiritur. C. de episcop. audient. l. 3. infra, de praescript. c. si diligenti. Sed in praescriptione iuris requiritur iustus titulus, qui non requiritur in consuetudine, sed & consuetudinem & iura oportet esse praescripta, vt in proprietate praeiudicent (actore. ) C. de probatio. actor. Faciendis) hic apparet, quod nominatim petitum fuit a clericis, quod decaetero canonici non facerent electionem sine eis, nam si non esset petitum, nunquam sic absolueret, nec silentium imponeret, cum tantum super petitorio debuit iudicare. inf. de simo. licet. & quantumcunque expressa causa Papa iudicasset de confirmatione, vel infirmatione electionis. puta casso electionem, quia nihil iuris habet in electione, vel confirmo, quia apud eos est ius eligendi. Per hoc tamen super iure non in¬ telligitur iudicatum, &si postea licet eaedem psonae agantci icet clerici de iure non obstat exceptio rei iudicatae, quia de alia re modo agitur. licet de iure eligendi, & de alia primo actum estcilice. de confirmatione vel infirmatione vnius personae licet eadem causa vtro¬s biqe agatur. ff. de excep. rei iud. cum quaritur. & l. se. secus si primo pronunciatum esset de iure eligendi, & postea fieret electio, qua is quod in praeterito iudicio succubuit, nunc in secundo iudicio ea ratione, quia in electione ius habet, & contentus est petere infirmari, tali enim obstaret exceptio rei iudicatae. ar. ff. de excep. rei iud. l. si cum argentum. §. si fundum. & secundum hoc intelligitur inf. de verb. signi. abbate. & sup. de consue. cum dilec. & sup. de elec. quaerelam. nam in omnib fuit petitum, quod super iure etiam iudicaret, sicut in tenore literae apparet in omnibus. Item si contradiceretur, sequeretur absurditas, quod si aliquis peteret fructus alicuius fundi, vel partum ancillae & reus negaret & pro suo negationis causa assignaret, quia fundus, vel ancilla non est actoris, & postea absolueretur a petitione fructus, vel partus, quod postea non posset petere fundum, vel ancillam, scilicet, qui succubuisset, quod falsum est, vt colligitur. ff. de excep. rei iudi. l. si quis cum totum. §. item si quis fundum. & seq. l. an eadem. §. qui cum partem. & §. fi. sic & dicendum est in praemisso casu, sicut enim poma sunt fructus agri, sic eligere est fructus iuris eligendi, vt not. inf. de iurepa. consul. & aliud est petere vsumfructum formalem, aliud proprietatem rei. ff. de except. rei iudi. si cum argentum. §. si fundum. ver. sed si vsusfructus. Nec est contra. ff. de compem. qui in diem. cum suis concordantijs, quia reus opponendo compensationem actori, ita petit debitum, sicut si directam actionem intentaret, nulla enim differentia est siue compensat pecuniam, siue eam accipiet. ff. de calumnia. l. 2. hic autem clerici conuentualium ecclesiarum nihil petebant sibi adiudicari, sed solam electionem factam a canonicis petebant cassari, licet causam assignarent, quare electio esset cassanda, imo & si petiissent, sic petimus nobis adiudicari ius eligendi, nisi super hoc fieret litis contestatio, non tamem prohibentur isti clerici de nouo agere confessoria, pro iure eligendi.

Nec obstat eis exceptio rei iudicatae, quia nunquam de iure eligendi actum fuit, Nec obstat praealleg. l. de compen. qui in diem. quia ibi excipiendo de compensati¬ one poterat consequi debitum meum saltem compensando, sed isti clerici nullo, modo poterant consequi aliud excipiendo super iure electionis contra electio. quod esset cassanda, quia ipsi de iure, vel de consuetudine interesse debebant, sed hoc tantum poterant obtinere, quod electio facta cassaretur.

Item non est contra. ff. de exceptio. rei iudi. si quis cum. §. si ancillam. imo potius concordant, ibi enim dicit, quod vbicunque eadem quaestio repetitur in iudicio, obstat exceptio rei iudicatae, sed in casu praemisso nunquam repetitur eadem quaestio, quia primo non est actum, nisi de confirmatione, vel cassatione praesentis electionis, repete quae not. sup. de ordi. cognitio. super. imo plus videtur, quod si anno vel mense praeterito isti clerici conuentuales egissent contra capitulum, & petijssent cassari electionem eis contemptis factam de A. & lata esset sententia absolutionis pro capitulo, etiam expressa causa ea scilicet, quod non deberent clerici conuentuales interesse electioni, & modo facta alia electione de B. iidem clerici petant electionem de B. factam cassari ex eadem causa, ex qua prima electio fuit cassata non obstabit exceptio rei iudicatae, quia de alia re agitur modo scilicet, de electione B. & de alia primo, scilicet de electione A. ff. de excep. rei iudi. & an eadem. & l. seq.

CAPVT IIII. 1 Sola consirmatio videtur facere, vt quis possit administrare An possit quis ante installationem ministrare, & vide in num. 5. 3 Ecclesiis oblata, Deo oblata esse dicuntur. & dicuntur esse pauperum quo ad sustentationem. vt in num. 4. Praelatus nomine ecclesiae potest intentare actiones. Interdicium vnde vi semper competit ad rem ablatam, vel eius aestimationem etiamsi nihil intersit eius, quia ea est ppeliatur Interdicium vmnde ti duo requirit, stilicet, possessionem & spoliationem.

CVM SVPER ELECTIONE. (Confirmatus) satis videtur, quod per solam confirmationem possit admini strare. sup. de elec. qualiter nosti. transmisiam. In contrarium videtur, quod si hoc est frustra videtur installationem fieri, de qua habemus sup. de offic. archi. vt nostrum. & frustra videtur esse consensum Papae, si non possit intronizari, quod possit administrare. 23. distin. in nomine. imo quod plus est ex pressum habes, quod etiam si sint consecrati nedum confirmati tantum, quod non debent se intromittere de rebus ecclesiae. 92. dist. si quis ordinarius. & c. seq.

Sed quidam his contrarijs respondent dicentes: tunc ante installationem non posse ministrare, cum hoc habet consuetudo, scilicet, quod non administrant ante installationem, vt sicut per consuetudinem fingitur aliquis possessionem nactus, qui non est. sup. de consue. c. 2. sic & per consuetudinem installandi, vt est consuetudo, quod post confirmationem installetur etiam post confirmationem fingitur non habere iura confirmationis, Vel dic, installationem ad solam solennitatem facere potest, & illud quod dicitur, quod vbi est consuetudo installandi per aliquem, seruanda est consuetudo, vt in praealle. decre. vt nostrum, sed nihilominus ante installationem administrabit, nisi consuetudo contraria operetur, quam etiam dicerem praeualere, nec capitulum in nomine contradicit, non enim colligitur ibi argument. a contrario sensu, quia etiam administrare possunt sine installatione facta in vrbe, & vidimus quod Papa administrauit antequam vrbem ingrederetur, & tamen libere vrbem ingredi poterat, nec contradicit. c. 92. distinct. quia ibi contendebatur eos non esse episcopos, & per obreptionem obtinuisse consecrationem. infr. de dolo. cum olim. vel non negatur ibi, quin ecclefia ad quam consecratus est bona ministrat, sed ecclesiae ad quam diuertit. Restituendum) quia iam possessionem habuerat, id est in causa restitutionis esse, nisi contra eum de veritate electionis, quod mala esset si constitisset, & stat in solo verbo haec restitutio: vt hic in fi. & sup. c. pro2i. Per solam autem confirmationem non posset repetere restitutionem possessionis, licet quidam contradicant, sed videtur contra. ff. de acqui. pos. cum haeredes. vbi dicitur, quod adita haereditate iura transeunt sed non possessio, nisi corpore fuerit apprehensa.

De hac autem materia potest notari, quod non praelatus, sed Cliristus dominium & possess ionem rerum ecclesiae habet, vnde quaecunque homines offerunt ecclesijs, dicuntur esse oblata Deo. 12. q. 2 nulli liceat praedia. & c. qui abstulerit. & quaestio. 1. res. c. videntes. vel ecclesiae ha¬ bet possessionem & proprietatem, vt colligitur. 12. q. 3. pontifices. & inf. de testa. & c. requisisti, id est, aggregatio fidelium, quae est corpus Christi capitis. sup. de sac. vnct. c. vnico. ante medium. & si aliquando inueniantur haec bona Deo oblata esse episcoporum vel praelatorum, vel capitulorum dic esse eorum, quo ac pebernationem.

4 Dicuntur etiam esse pauperum, quo ad sustentationem, haec autem propter vtilitatem communem diuisa sunt per ecclesias diuersorum locorum authoritate summorum pontificum & episcopis, & alijs praelatis concessa est ministratio eorum. 12. q. 1. videntes. Ex his praecipimus, & propter hoc dicimus, quod quantumcunque moria atur praelatus, & omnes clerici ecelesiae, tamem proprietas & possessio remanet penes Christum, qui viuit in aeternum, vel penes vniuersalem, vel singularem ecclesiam, quae nunquam moritur, nec vnquam nulla, 12. q. 2. liberti. 24. q. 1. non turbatur. & c. loquitur, & praelati siue dispensatores habita confirmatione statim possunt administrare, sicut si pupillo daretur tutor, vel adulto curator, & nomine ecclesiae actiones intentare, & etiam si spolietur ecclesia aliquibus rebus antequam eorum possessio adipiscitur, praelatus habet interdictum vnde vi, sicut tutor nomine pupilli, vel qulibet administrator nomine ecclesiae non suo. Et sic non est contra. ff. de acqui. haere. cum haeredes. cum ibi suo nomine tantum agere possit, hoc tamem bene fatemur, quod si aliquis episcopus peteret restitutionem suo nomine episcopatus quo esset spoliate, sicut hic faciebat, bene restitueretur ad statum quo spoliatus esset, & si libere ministrabat ad liberam administrationem restitueretur, & si minus libere ad minus liberam. arg. inf. de restitu. spo. Pisanis. & inf. de appel. bonae me. hic etiam cum omnis causa restituenda sit, & res quae simul cum episcopatu ablatae sunt restituentur. ff. de vi & vi ar. l. 1. §. qui iud. §. si fundum. nam licet hoc interdictum non conpetat nisi possessorio, & ipse confirmatus pdictas res non possideat, sed ecclesia tantum ad quam confirmatus est, non videtur competere interdictum, sed dic dari siue veniri in interdictum, quo quomodo habuerit, siue depositas, siue recommendatas, siue pignoratas. ff. de vi & vi ar. l. 1. in prin. & §. quod autem ait. licet enim de eis non datur interdictum principaliter. si eis tantum spoliaretur, quia ea non possidet ciuiliter, vel naturaliter. ff. eo. l. 1. §. deiicitur. & §. in terdictum autem, & tamen ratione accessorii veniunt, & eodem modo hic principaliter enim competit vtile interdictum, vel iudicis officium pro recuperando statu suo. Ista autem sibi competunt nomine suo, vt dictum est, ad res autem ablatas ratione accessorij. s. quia accedunt episcopatui ad quem restitutus est. ff. eo. l. 1. §. rectissime. & §. ex die. & l. merito. §. & illud. Sed dices cum interdictum vnde vi tantum ad interesse competat, vt ff. de eo. l. interdicto. hoc autem non intersit suo nomine, sed ecclesiae tantum inanis erat restitutio. Respondeo interdictum, vel officium iudicis semper competere ad rem ablatam, vel eius aestimationem etiam si nihil intersit eius, qui ea spoliatus est, vt probatur. ff. e. l. 1. §. quod autem. cum ad ea quae ibi dicuntur, non agatur ratione interesse, & enim quantum ad rem locatam, si vis fiat, non interest locantis. ff. loca. si merces. & l. seq. nihilominus tamen aestimatio rei locatae venit in interdicto: vt colligitur in praedicto §. quod autem. & insuper, scilicet vltra aestimationem tenetur ad interesse, & sic loquatur. l. praealle. interdicto. Idem in praelato dici potest, quod sua interest, cum earum dispensationem habeat. 11. q. 1. episcopus.

Item ratione accessorii tenetur ad ocs fructus damna & expensas. inf. de resti. spo. grauis. inf. de app. bonae me restitutionem autem earum rerum suo nomine non petet, cum eas non habuerit, nec possederit suo nomine, sed ecclesiae plus placet quod no. inf. de resti. spo. in literis. & posset dici in prima obiectione, & etiam vbi consuetudo est installandi per aliquem seruanda est consuetudo, vt in decre. vt nostrum, sed nihilominus etiam ante installationem ministrabit, nisi consuetudo contraria operetur, quam etiam dicerem praeualere. Siue autem dicas Christum, siue ecclesiam generalem, siue specialem, siue episcopum, vel alium praelatum, siue Papam vicarium Christi possidere, dicas secundum praedictum modum procedendum, haeres autem secularis si ante aditam haereditatem, vel eta iam si postquam adiuerit, spolietur castro, fundo vel alia re haereditaria, non potest tamen agere interdicto recuperande possessionis ad rem, quem spoliatus est, nisi prius habuerit per se vel per alium illius rei possessionem, quia duo habet probare ille, qui intentat hoc interdictum, quae iste probare non potest, scilicet possessionem & spoliationem. (Tetitorium) petierat enim se re¬ stitui ad episcopatum, quo fuerat spoliatu, & ad quem fuerat canonice electus, & sic possessorium & petitorium intentabat. (De qua) ff. de iud. de qua re.

CAPVT V. 1 post testium apertionem, & etiam dipuuat: onem super eis factam, rediri potest2. possesforium. Quod per auxilium extraordinarium fit, qua le est in integrum restitutio, non dicit.. efieri Conelusum dicitur, quando ita concludutm quod vlterius, nec de facto, nec de iure quiequam dicatur. Probatio super proprietate cui competat. deens petitorio r an pessut eranfire ad pessess. 2 Spoliatus petitorium dimittere delet, & a posessorium propter odium fpoliationme transire. 3 Cum quis ignorans se possidere egit petitorio. redire potest ad pesselaoriam ise inuene rit possidere. Piquilas poluatoris an & quands pofuit li nocere. 4 An iudex cogatur pronunciare super petitorio petente aduecsariox si primo fuit prepositum. An iudex teneatur ferre entetiam super petitorio quo egit speliatus. 6 Spoliato restituto, poterit spoliator de nouos voluerit agere de proprietate. 7 Spoliator facta restitutione, petere poterit quod su per petitorio de quo actum eat sententia feratur.

PASTORALIS OFFICII. (Possessorio) ff. de acqui. poss. naturaliter. §. hoc nihilominus (Recuperanda) nterdicto vnde vi. insti. de interdi. §. retinendae. & §. seq. CAdipiscenda quorum bonorum quorum lega. Item vi detur in retinenda si errauit. ff. de acquir. tposs. naturaliter. Renunciatum) renunciari proprie dicitur probationibus facti, videtur autem hic, quod post apertionem testium, & etiam disputationem factam super eis, quod redire potest ad possessorium, quia cum non renunciauerit adhuc potest inducere instrumenta, & confessiones & probationes alias. inf. de fi. instru. cum dilectus. & sic non potest dici liquere de causa, nec valet si dicas, quod etiam post renunciationem & conclusionem, possunt similiter induci probationes per beneficium in integ. restit. nam non dicitur a posse fieri quod per auxilium extraordinarium sit, quale est in integ. restitutio. (Conclusum) conclusum p proprie dicitur, quando sic concluditur quod vlterius, nec de facto, nec de iure quicquam dicatur. (Statutum. )ff. de vi & vi ar. cum fundum. §. vlt. Pendente, )id est, simul potest agere vtroque, potest etiam suspendere quaestionem proprietatis, quousque possessionem recuperat, vt sic onus probationis super proprietate transferat in spoliatorem.

Quod intelligo verum, cum nihil probatum est de proprietate, sed ex ea causa tantum, quia actor idemque spoliatus nihil probauit dicit reus, idemque spoliator pro se sententiam ferendam. Si autem alias constaret de proprietate, quod esset spoliatoris, non suspenderetur sententia, & habet locum hoc suspensio quandocunque vult ante conclusionem, sed post conclusionem non habet locum, nisi vel malitia spoliatoris, vel casus, vel alia iusta causa iudicem mouerit, vt suspenso petitorio procedatur in possessorio, renunciare autem non potest, quin aduersarius, vel etiam ipse possit petere ferri super eo sententiam: vt nota. in gloss. sed quid. (Intentare) hoc non videtur posse stare, cum ex quo coeperit agere petitorio, siue ante litis contest. siue post, cogendus est prosequi litem coeptam vsque ad finem, vel ad minus reus potest petere, vt procedatur in lite coepta, & terminetur. C. quomo. & quando iud. Authent. qui semel. Ioannes dixit, quod qui agit petitorio, si vult transire ad possessorium non potest, nisi renunciet processui super petitorio, & glossauit hic pendente iudicio, id est, conclusio, vel renunciato. Alii dicunt, quod beneficium iuris est, quod de petitorio possit transiri ad possessorium, vnde potest etiam si non renunciet, ne quod in eius fauore est, etc. C. de legi. quod fauore. illa Authent. loquitur, quando est contumax. hic autem non est contumax, quia facit quod lex permittit. & haec decr. & inf. de test. significauerunt.

2 Et est hoc speciale, quod spoliatus debet dimittere petitorium, & transire ad possessorium propter odium spoliationis, nec cogitur renunciare primo iudicio, nec procedere, sed pendebit negotium tantum, si potestas volet procedere procedet, & si non omittet, sed nec prodest haec suspensio, quin finaliter possessorio expedito reo instante in prima instantia, procedatur saltem quousque reus absoluatur ab ipsa instantia, & actor sibi ad expensas factas propter hoc condemnetur, vt in praealleg. Authen. qui semel. & c. de iudi. properandum. §. 1.

Possessorijs) vt est in vti possidetis, quod praecedit sui natura rei vendicationem, quia qui proponit vti possidetis, dicit se possidere, qui autem vendicat alium possidere dicit. sup. de iudi. examinat. C. de aliena. iudic. mutan. causa fac. l. 1. nec redit quis ad tale possessorium, si coepit agere petitorio. Contra. ff. de acquiren. posses. naturaliter. §. hoc nihil. Solut. illud intelligitur, vbi quis ignorans se possidere egit petitorio, quia tunc potest redire ad possessorium, si se inuenerit possidere. Item prius oportet sciri, quis sit possessor, quam petitor, & ita naturaliter praecedit rei vendicationem. insti. de interdict. §. retinendae.

Vel hoc intelligas de interdictis, quae habent mistam causam, sicut est in interdicto de iti. actuque priua. vbi non solum oportet me probare dominium seruitutis, sed etiam possessionem, scilicet, iuisse triginta vicibus in anno. ff. de iti. actuquae pri. l. 3. §. ait praetor. §. hoc autem. ibique inuenies causam diuersitatis. Idem de interdicto de aqua ex castellis ducenda. ff. de aqua quo. & aesti. l. 1. §. ait praetor. sed certe hoc interdictum non praecedit veram causam proprietatis, quia simul & de possessione & de proprietate agitur, vel loquitur hic de interdictis praeparatorijs rei vendic. vt est de liber. ho. exhib. & de lib. exhib. vt in eisdem tit. nam prius apparet, quis possideat, & postea datur rei vendicatio. Vel dic, si agendum est vti pos. & de vi. prius agendum est, vti possidetis, & postea de vi. C. de ap. l. 3. de iud. si de vi. Iniquitas) sola iniquitas spoliatoris, non sufficit etiam si de ea constet, nisi dimittat, vel suspendat petitorium & recurrat ad possessorium, nisi appareat subtractio probationum, vel malitia aduersarii, vel casus, vel alia iusta causa. Dicimus enim, quod postquam conclusum est, non potest suspendere petitorium, sed senterstia diffinitiua fertur pro reo, etiam si nihil probatum sit pro alterutra partium, cum sufficiat reo idemque spoliatori, si actor idem spoliatus nihil probauit. vt sup. eo. cum ecclesia. nisi aliqua causa in contrarium iudicem moueat, vt hic dicit.

Sed obiicies sic ergo de sua improbitate consequetur fauorem spoliator ? Respondeo, hoc esse verum, sed hoc ideo contingit, quia hoc videtur voluisse spoliatus vtrumque intent ando, & in vtroque concludendo. Vel dic, vt not. in gloss. 1. simul. & gloss. sed quid. ver. quidam. ( Casu) mortis testium, vel absentiae, vel furo¬ ris, vel alia huiusmodi. Agi) sed quid proderit ei, si agat possessorio, cum super vtroque ferri debet sententia, cum vtrunque sit deductum in iudicium. sup. eod. c. 2. 3. & 4. in executione enim praeualebit petitorium. inf. c. proxim. Respondeo, valet quo ad fructus, hoc non videtur stare posse, quia postquam obtinuit in possessione omnes fructus restituet, cum succunberet in petitorio, super quo iam lis contestata fuerat, cum post litis con test. omnes fiant man. fidei possessores, quo ad fructus re stituendos. ff. de peti. haered. sed si legi. §. sed si ante litis. Sed potest responderi, quod diuersis temporibus factae sunt litis contestationes, & primo super possessorio. vnde ab eo tempore vsque ad lit. contest. super petitorio habebit fructus. Item si obtinuit in possessorio possidebit, quous que aduersarius probet suam esse: C. de rei vend. res alias.

Sed dices ad minus petente aduersario, cogetur iudex pronunciare super petitorio, si primo fuit propositum, non obstante, quod actor ad possessionem habuit recursum. argument. ff. de iudi. de qua re. Sed nos respondemus, non cogetur propter rationem assignatam in gloss. quae incip. hoc non videtur, & propter iniquitatem rei, qui subtrahit probationes actori, vel propter casum, qui abstulit ei probationes, nec sufficit sine causa hoc statutum est contra. Authent. qui semel. imo iusta causa est illa, scilicet, quod cum hoc perspicue constet de malitia spoliatoris, & spoliator deterior sit quam ignorans, vel quam qui inepte proceseit in causa, iustum ergo fuit, quod hic Papa contra spoliatorem prouideret, vt nihil per suam malitiam vel rapinam lucraretur, licet spoliatus inepte & stulte primo petitorium intentaret, multum autem lucraretur spoliator, si propter quod possessionem habet, non oneretur probatione, imo obtinere debet super proprietate, & si nihil probauerit. sup. eod. cum ecclesia. & econuerso si spoliator aduersarium non spoliasset, nihil posset obtinere, nisi probaret de iure suo.

Idem & in spoliato, si non fuisset spoliatus, nullum onus probationis incumberet, quod autem hoc esset penitus iniquum, quod ipse sine culpa sua sic grauiter laederetur, & aduersarius pro sua culpa sic magnifice muneraretur, alias iuuaretur, ideo statutum est, quod nullo modo super petitorio quo egit spoliatus, teneatur iudex ferre sententiam, etiam si constet, quod sententia esset ferenda pro spoliatore ex ea causa, quia nihil de proprietate probauerit spoliatus.

Quidam tamen dicunt, quod spoliato restituto, si spoliator voluerit agere de proprietate, quod poterit de nouo, sed non poterit pro se, qui litem coeptam per spoliatum, vel super ea pe tere fieri sententiam etiam eo restituto, nec habeas O Aduocate conscientiam laesam eo, quod dederis causam peccan. di spoliato, & retinendi rem alienam, quia potest esse, quod vere sua sit, licet eam non probet suam. Item est & ratio, quare spoliator non potest prosequi coeptam actionem a spoliato super petitorio, quia cum spoliator contra spoliatum non possit intentare aliquam actionem, nisi interdictum. supr. de ord. cog. c. fin. & eadem ratione non poterit petere quod incepta actione petitorii procedatur.

Plus placet nobis quod facta restitutione, spoliator poterit petere quod super petitorio de quo actum est, sententia feratur, & hoc expressum videtur. infr. de testi. significauerunt. in fin. Sed tamen, quia spoliatus est restitutus in possessione, sententia feratur pro eo etiam super proprieta te, nisi forte fuisset probatum pro reo contra, scilicet, quod sua esset proprietas, quia tunc bene contra possessorem fertur sententia. infr. de fi. instru. inter dilectos. in fin. & habes simile, quando agitur reali actione, & reus est contumax, quia tunc actor mittitur in veram posse ssionem rei petitae, cuius per lapsum anni verus possessor efficitur intantum, quod reus postea non nisi de proprietate auditur, & cum prius sibi immineret onus probationis decaetero ex quo possidet per annum, non imminet probationis onus. inf. de do. & contu. prout. C de iud. properandum (Possessorio) si a principio potest incipere agere possessorio suspenso petitorio, multofortius est dicendum, quod simul egit vtroque quod possit dimittere petitorium, & prosequi tantum possessorium.

CAPVT VI. 1 Sententia super petitorio primo lata, nom est decaei ero ferenda super possessorio, sencuvero si primo sit lata super possessorio.

CVM DILECTVS. (e. titorio) de hac materia not. sup. eo. 2. (proprietas). ff. de po. bo. fi. ff. de pig. act. si rem (in executione) hoc quod dicit hic de praetermittenda executione in proprietate locum habet, siue vna pars tantum egerit possessorio, & alia petitorio, siue simul coeperunt agere siue diuersis temporibus, dum tamen sententia super vtroque simul decurrerit ferenda. Si autem primo fertur sententia super petitorio, decaetero non est ferenda super possessorio, quia non prodesset, si autem prius fertur possessorio, bene postea ferri potest super petitorio. inf. de testi. significauerunt. Hac ratione videtur, quod post sententiam latam in petitorio, non possit super eodem agi possessorio de spoliatione facta ante litis contestationem, vel etiam post in petitorio, sed de spoliatione facta post sententiam in petitorio bene agitur, quia non obstat exceptio rei iudicatae in petitorio.

CAPVT VII. 1 Statim quod episcopus est confirmatus, dicitur habere administrationem. 2 Non dicitur esse in culpa qui confirmationi subite & ignotae non contradicit. 3 Effectus confsirmationis, an impediatur si ffat clandestine. 4 Appellare non est necesse, si quid extraiudicium fiat. 5 In causs beneficiali procedi potest in contumacia aduersariorum. Procurator an & quando sit obligatus Dec.

CVM OLIM QVAESTIO. Archidiaconus petebat suam electionem confirmari, archipresby ter & canonici contra, vel melius archidi. petiit archidiaconatum, ad quem licet electus fuisset per episcopum. tamen eum non possidebat, vel quasi, quod idem credimus. s. petere archidiaconatum ac si pet eret sibi tanquam archidiacono obediri, vel responderi.

1 Sed secundum hoc videtur, quod ex quo confirmatus erat per episcopum, qui confirmasse eum intelligitur hoc ipso, quod ipsum elegerat, quod non debuisset inquiri, an episcopus fuerit in possessione eligendi, necne, sed statim debuisset Papa praecipere sibi tanquam archidiacono responderi. inf. de ap. constitutus. cum post confirmationem statim habe at administratioonem, etiam si confirmatus est ab alio, qui non habet potestatem eligendi. vt no. sup. e. cum super. Item hic archid. habet officium iudicis, vt restituatur, vel vt archidiacone admittatur. sup. de off. iud. c. 2. quod competit non solum contra eum, qui spoliat, sed etiam contra eum, qui debitum non soluit. sup. de ele. quaerelam. vbi no. & vbi non soluunt debitum archidiacono, quia sibi non respondent, vt debent. Ad hoc respondeo sic, quia si confirmatio fiat ita, quod & tempus, & potestatem habeat excipiendi aduersarius ante confirmationem decaetero non potest aliquid excipiendo obiici, quominus confirmatio suum habeat effectum, nec de pacto in electione habito, neqe de vitio personae. inf. de ap. constitutis. 2.

2 Si tamen restaret consecratio facienda, vel ordinatio missa in confirmatione exciperetur contra consecrationem vel ordinationem. sup. de ele. cum dilectus. inf. de accu. c. super his. & vere non potest postea agere, nisi peteretur restitutio in integrum, vel nisi supplicaretur: vt no. sup. de off. dele. pastoralis. §. pe. quando autem tempus excipiendi non habuit is, qui se opponit ante confirmationem, sicut fit in eo, qui eligendo confirmat, valet quidem confirmatio sine collatio, tamen dici potest, quod contra electionem & confirmationem, & impeditur eius effectus, vt hic, & contra personam etiam, cum sit diffamatus. inf. de accu. accedens. quia non est in culpa, qui confirmationi subitae & ignotae non contradixit vel electioni. Decret. autem sup. e. c. cum super. non obest, quia ibi petebat restitutionem cum fuerit spoliatus, hic autem licet habuerit ius ex confirmatione, quia tamem non habuerit possessionem, non petebat, nec potest petere restitutionem. ff. de acqui. pos. cum haeredes. Nec obst. quod dicitur, quod etiam pro iuribus denegatis competit restitutio. sup. de ele. quaerelam. quia intelligitur de iuribus denegatis, quae prius possidebat. ar. hic cum nunquam possessionem habuit, non competit interdictum vel officium iudicis. ff. de vi & vi ar. idem est. §. vnde vi. cum nomine personae ageret, non ecclesiae. sup. autem in decr. cum sup. loqutur quando agitur possessorio ad restituti onem possessiomunis episcopats.

Si autem clandestine fiat confirmatio, similiter impeditur effectus confirmatiomns. infr. vt eccle. bene. c. 1. inf. de ap. vt nostrum. Item si fiat aliquo praecurrente, vbi supplantaret aduersarium intelligo eam clandestinam, & impediri, tunc posse effectum consir mationis. inf. de ap. oblatae. inf. de dolo. cum olim. Idem si dicatur confirmationem non tenere, dic, vt no. in decre. cum olim. lItem si fiat in absentia illorum, qui contradicunt, & contradicere possunt. inf. de accu. accedens. & ar. infr. qui ma. accu. pos. c. fi. nam his imputandum non est, si non exceperunt, cum absentes fuerint, nec aliquid sciuerint.

Hoc non credimus verum, licet enim postea possit contra electum & confirmatum agere, non tamen propter suam absentiam poterit impediri effectus confirmationis, & in illa decre. accedens, impeditus fuit propter infamiam confirmari. Item si dicatur eum qui semel eligit, & confirmauit ius eligendi non habuisse, vt hic. Secus tamen dicerem, si alius elegisset, & tenpus excipiendi habuisset antequam confirmator confirmasset, tunc quantumcunque electionem solam nullam, & non confirmandam dicat non impeditur effectus confirmationis, vt dictum est, quia exceptio minus canonicae electionis non suspendit effectum confirmationis. inf. de ap. constitutis. 2. licet appellatio impediret, & in integrum rest. & sic loquitur. l. C. si quis ex fal. in l. vlt. si autet confirmatio diceretur non valere ipso iure, tunc bene impediretur effectus confirmationis.

Sed oppones, nonne imputandum est praedictis, quia non appellant quam cito sciunt. 2. q. 6. biduum. §. si aduersus. Responm. non, quia illud locum habet in iudicijs, extra iudicium autet si quid fiat, non est ne cesse appellari: vt not. inf. de his quae fiunt a maio. par. c. cum in cunctis. tamen potest appellari. inf. de ap. ad audientiam. constitutis 2. & in multis alijs. c. Item licet praedicti non possint per exceptionem impedire officium confirmationis, possunt tamem post confirmationem agere in modum renunciationis, vel accusationis, vt remoueatur, vel cassetur quod factum est. inf. de app. constitutis. Item & alijs modis, vt no. sup. de elect. dudum. 2. Reclamationem) nan si reclamassent & lis penderet super possessorio, & ideo nondum fuisset aliqua electio per episcopum facta confirmata, & per superiorem approbata non fuisset lata sententia pro archidiacono, sed finis litis fuper possessorio expectandus esset: vt nota. sup. de resti. in integ. cum venissent. haec decr. nihil facit ad tit.

Canonici) canonici enim & archipresby ter constituti coram Papa, & videntes ipsum Papam motum ex attestationibus receptis ad ferendam sententiam pro archidiacono exce perunt contra ipsas attestationes quod non valebant, quia receptae erant a iudicibus recusatis propter suspicionem, sed dominus Papa respondet at¬ testationes propter hoc non minus valere, & secundum eas iudicandum, quia non valuit recusatio eorum cum essent electi de consensu procuratorum vtriusque partis, & non facias vim siue canonici & archipresbyter recesserint appellantes a praesentia horum iudicum, quia etiam tunc valent at testationes, cum ab eis non liceat appellari. 2. q. 6. a iudi. & eodem modo multo minus possunt restringere attestationem, si non appellarunt.

Sed oppones, nonne hoc solum sufficiebat, vt non valerent attestationes, quia receptae suerunt lite contestatat Res pon. non, quia cum de beneficio ecclesiae ageretur, potuit procedi contumaciter absentantibus se aduersarijs praetextu forte recusationis, vel appellationis, quae non valebat, in registro continetur, quod facta litis contestatione in causa apud sedem apostolicam de consensu procuratorum partium. fuit causa commissa tribus iudicibus, de quibus canonici vnum recusabant propter con sanguinitatem archidiaconi memorati. Procuratorum) multofortius, si de partium voluntate. sup. de offic. delegat. sup er quaestionum. arg. contra. sup. de off. dee cum olim dilect. inf. de sen. & re iud. suborta. sup. de postu. ad hoc. 2 q. 6. biduum. §. si aduersus. inf. de ap. saepe. sup. de in integ. resti. cum venissent. C. de eroga. mi. an. in exceptione. li. 12. ff. de tribu. procuratoris. sup. vt lit non contest. ad hoc. ffde procu. ignoratis. ff. si quis ius dicen. 1. §. si procurator. f. quod quisque iuris. l. 3. §. si procurator. ff. de lib. cau. in seruo. in Authen. de eccle. ti. §. si quis in suo. co. 9. ff. de excep. si procurator. Sol. si procurator malefaciat negotium domini sui tenetur si procurator est obligatus domino actione mandati. de proc. si procurator. ff. de procu. cum mandato. nam & ei prodest, licet iniuste obtinuerit procurator. ff. de procu. qui proprio. §. procurator. ar. contra. ff. de dolo. & eleganter. §. pen. vbi dicitur, quod si dominus non potest habere recursum contra procuratorem, quia non sit soluendo in integrum, manet pristinum ius, cumque ergo hic non possit habere recursum contra procuratorem, quia hoc factum non capit, aestim ationem debet ei manere saluum ius primum, sed illud obtinet vbi dolose versatus est, sed si negligenter secus. sup. de in int eg. restit. cum venissent. (Curauimus.) sup. de resti. in integ. cum venissent. sup. de ele. Cumana. vbi de hoc not. (Imponentaes) super contradicendo ipsi archidiaco. inf. de conces. praebem. post elec. contra. Sol. ibi.

CAPVT VIII.

IN CAVSA QVAE INTER. (Patriarcham) petierat subiectionem monasteri patriarcha, & hoc ideo dicet, quia solitus erat soluere. l. solidae. in signum subiectionis. lata autem sententia solutionis pro abbate dicitur hic, quod non admittitur patriarchae potestas petendi eosdem. l. solidae. si alio iure petere voluerit haec decre. nihil facit ad titulum. (Sy nodum) i8. q. vlt. §. vlt. Si alio) cum enim ex vna causa petierit, iterum potest ex alia petere, non obstante exceptione rei iudicatae, quia super prima causa lata est sententia contra eum. ff. de excep. rei iud. & an eadem. §. actiones. & not. sup. de foro compe. cum sit generale. vel melius cum primo non petierit. l. solidae. sed subiectionem monasterii sententia lata super obiectione non praeiudicat super. l. solide.