Text List

Donate

Table of Contents

Only show available transcriptions

Sentences Commentary

Principia

Principium I

Principium II

Principium III

Principium IV

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 85, de Caritate

Prima Solutio ad argumentum quod potest fieri transitus de contradictio in contradictioni sine mutatione facta in re

1

Circa materiam de divina acceptatione Restat solvere unum argumentum quo tangetur quod potest fieri transitus de contradictorio in contradictioni sine mutatione facta in Re. et antequam Respondetur ad formam argumenti, praemittuntur aliquae suppositiones.

Suppositiones

Prima suppositio

2

Prima est quod sicut ex immensitate divinae perfectionis consurgit quod aliquid omnimode et adaequate se habens potest in eius oppositos, sic concedendum quod deus incipit noviter Sortem acceptare cum ante non erat acceptus et post ea desinit eum acceptare sine sui mutatione.

3

Prima pars apparet quia idem inquantum idem non posset facere, nisi idem. nec unquam ab eodem producerentur diversi effectas quod est falsum. et ideo ex eo quod idem eodem modo se habens et adaequate hoc consurgit ratione perfectionis immensae.

4

Secunda pars apparet quia ratione immensitatis divinae est quod deus noviter acceptet Sortem, et ante non acceptavit, et post desinet ipsum acceptare, et ideo conformiter dicitur quod deus secundum eandem rationem causalem adaequate producit diversos effectus. Et hoc consurgit ex immensitate divinae perfectionis.

Secunda suppositio

5

Secunda propositio quamvis possit acceptare aliquem se solo creatura non concurrente quantum ad eius acceptationem. non tamen potest deacceptare, nisi creatura agat ad deacceptationem.

6

Prima pars apparet quia ex liberalitate immensa contingit quod deus absque motivo intrinseco potest gratiae beneficium impendere.

7

Secunda pars apparet, quia ei non pertinet aliquem deacceptare nisi praeexigentibus suis demeritis.

Tertia suppositio

8

Tertia propositio est ista, sicut acceptatio potest esse meritis aliorum exigentibus stante lege, ita deacceptatio potest esse demeritis aliorum exigentibus cum aliqua licet, tamen dispositione passi.

9

prima pars apparet, quia ad hoc deserviunt preces ecclesiae et devotorum. alias non haberent effectum

10

Secunda pars apparet, quia ex peccato alicuius ipse potest indignificari, et nedum ipse, sed aliquis alius ab eo. illud apparet primo in penalibus, quia filius non portat penam patris, igitur imaginabile est quod per peccatum primi parentis totum genus humanum sit indignificatum et infectum ac ab originali iustitia privatum et per suam Iniquitatem laesum quantum ad vires superiores et inferiores. et haec est dispositio sufficiens ad deacceptationem totius praescientis Adae.

11

Et ex ista imaginatione potest poni probabiliter quod peccatum originale ponendum est consistere principaliter in divina deacceptatione, quae non potest esse dispositio praecedens, immo praecedit dispositio sufficiens, scilicet, privatio iustitiae orignalis et naturalium laesio et virium inferiorum et superiorum debilitatio.

Responsio ad formam rationis

12

Restat respondere ad formam rationis qua dicitur quod impossibile est creaturam acceptare absque doni infusione, quia fieret transitus de contradictorio in contradictionem sine mutatione facta in re, quod est contra articulum. patet nam sit ita quod Sortes non sit acceptus et postea acceptetur, nulla est ibi mutatio.

13

Primo, non in deo, quia est immutabilis, ut nomen est, nec in Sorte, quia in eo non ponitur donum creatum, et tamen ibi est transitus de contradictorio in contradictionem, igitur hic dicitur quod ista propositio, scilicet, quod non potest fieri transitus de contradictorio in contradictionem varie glosatur a doctoribus, tamen dantur instantiae contra eam, quia prima facie apparet quod illa propositio non sit necessaria.

14

Prima instantia sit de ista propositione deus incipit producere mundum et ponatur quod ipse successive incipiat producere eum, tunc ista est vera mundus incipit esse exponendo eam per Remotione de praesenti. et tamen nulla est mutatio facta, quia supponitur quod nihil sic praeter deum. etiam ita est quod deus incipit producere mundum. vel hoc dicitur ut veritas magis appareat de Iudicio quo deus iudicat, tunc quod mundus incipit esse. nam hoc iudicium fuit verum et ante non erat verum. et tamen nihil ibi mutatum fuit, quia supponitur quod nulla res erat praeter deum. sed quod illa propositio mundus incipit esse debeat exponi per Remotionem de praesenti apparet quia li incipit sit exponitur et maxime in hiis quae successive producuntur. nam ista est vera deus incipit esse, et tamen sua contradictoria ab aeterna erat vera.

15

Sed forte aliquis diceret quod illa propositio est de incipit. et ideo si sit vera, tunc incipit esse mutatio. Sed hoc non valet quia posset etiam capi propositio de praesenti, scilicet deus producit mundum et argumentum idem Reddit et consimili modo argueretur.

16

Alia instantia ponitur, et pro eius declaratione praeponuntur aliquae propositiones.

Suppositiones

Prima suppositio

17

Prima est haec consequentia, valet et est bona a fuit ante hoc instans, igitur necesse est a fuisse, posito quod a sit terminus absolutus, patet illa consequentia per articulum. Patet quia illud quod praeteritum necessario est praeteritum.

18

Item ista est doctrina Philosophi in X Ethicorum, quia allegat philosophum antiquum agaton conformiter ad hanc scientiam.

Secunda suppositio

19

secunda suppositio bene sequitur a non fuit ante hoc instans, igitur necesse est a non fuisse ante hoc instans. ista consequentia sequitur ex prima radice, quia viso quod prima consequentia est bona. nam eo ipso quod effectus ponitur in esse, tunc ille effectus trahit rationem praeteritionis. Ita dicitur quod eo ipso eius ponitur non fuisse trahit rationem non praeteritionis eo quod non fuit.

Tertia suppositio

20

Tertia suppositio ante mundi creationem fuit imaginaria duratio significabilis[?]. patet quia sint extra situm, in quo mundus est, est alius imaginarius in quo posset alius produci. ita ante mundi creationem erat duratio imaginalis in qua mundus potuit a deo produci et hoc fidei consonat. nam significabilia sunt instantia et duratio in qua mundus et res potuerunt produci.

Quarta suppositio

21

Quarta suppositio illud instans non potest magis vel minus ab alio signato ab alio signato appropinquari vel distare sive in tempore vero vel imaginario, patet quia aliter una hora posset in infinitum extendi vel minui quod est impossibile.

Responsio ad formam rationis

Prima

22

Istis suppositis, infertur primo signando aliquod instans quod praecessit instans creationis mundi. nam in illo haec fuit vera 'deus potest producere mundum ante instans, scilicet, creationis mundi, immo per totum tempus ante'. et tamen in b instanti, illa incipit esse falsa, et tamen ibi est transitus de contradictorio in contradictorium sine mutatione facta in re. Ita quod nulla erit ibi mutatio realis in inceptione mundi, quia nulla erit creatura et non est dicendum quod fuerit mutatio in deum, igitur instantia est vera contra propositione istam. et per consequens illa non est necessaria. Ex quo sequitur quod in quolibet instanti ante mundi creatione propositio significans 'deum posse facere mundum', et ante huiusmodi instans incipit esse falsa in illo.

Secunda

23

Secundo sequitur quod ad verificandum duo contradictoria, scilicet, invicem contradicentia non Requiritur realis successio, quia ante mundi creationem fuit successio mutationis non realis, sed imaginariae, quia nulla erat realis positiva duratio cum nihil erat, nisi aeternitas.

Tertia

24

Tertio sequitur quod productio divinarum personarum ad intra non habet maiorem dependentiam ad primum principium quam productio dei quantum ad res ad extra.

Quarta

25

Quarto sequitur quod non oportet ponere quod deus ab aeterno acceptaverit creaturam ex dei immutabilitate.

Quinta

26

Quinto sequitur quod si per impossibile esset aliqua creatura immutabilis non videtur repugnantia, quod ipsa noviter acceptetur. patet quia noviter acceptare nec in acceptante, nec in acceptato dicit per se mutationem.

Sexta

27

Sexto sequitur quod propter novam acceptationem creaturae vel iustificationem, non oportet fingere respectus distinctos a rebus absolutis. patet quia haec Resolvitur in aliam causam non in Rebus mutabiliter factis. tota ratio faciendi est positas faciendi, ut ait Augustinus.

Septima

28

Septimo sequitur quod infirmitas rationis ponentium respectus distinctos. nam isti habent unam rationem quam vocant Achillem. nam isti, qui tenent hanc opinionem, ut Scotus ponunt unum principium, scilicet, quod quando propositio affirmativa de praesenti verificatur pro Rebus. tunc datis Rebus quae non sufficiunt ad eius verificationem oportet ponere aliud distinctum. Ista propositio videtur habere evidentiam, nam sit deus et Sortes et haec propositio affirmativa Sortes est acceptus deo, ad verificationem huius non sufficiunt deus et Sortes, igitur per suppositionem oportet ponere aliam rem distinctam, et per consequens oportet ponere habitudinem relativam nisi ponatur qualitas positiva respectu cuius Sortes se habeat quod sit deo carus. Et si ponatur caritas creata eadem difficultas reddit de unione caritatis ad animam Sortis quia caritas et anima non sufficiunt. Nam si sic, tunc caritas quae esset romae faceret Sortem hic gratum, nisi ponatur aliud distinctum a Sorte et caritate.

29

Similiter ad hoc quod sol conservet Radium non sufficiunt ipse et Radius. igitur oportet ponere aliam rem, quae erit habitudo relativa solis ad Radium, et ita respectu causae et effectus ponitur aliud distinctum a causa et effectu et in quolibet genere causae, et sic praeter Res absolutas ponuntur respectus distincti a Rebus absolutis seu ab extremis. nam posita extrema non sufficiunt ad compositionem sed oporteret ponere aliud distinctivum.

Tertia solutio

30

Alia radix quia praedicamenta nedum sunt conceptus, immo habent correspondentiam realem. Ita quod res ad extra sunt praedicamenta, sed ista radix est valde modica quia non videtur quin praedicamenta sint conceptus. Unde notandum est quod duo sunt vel varii modi ponentis respectus huiusmodi.

31

Unde aliqui dicunt quod respectus relativi realiter componunt aliquid distinctum a suo fundamento, ut albedo et similitudo constituunt aliud unum quod est terminus relationis unius ad aliud simile.

32

Alii ponunt quod huiusmodi relatus nihil componit, sed est habitudo media relativa distincta ab extremis vel inter extrema. Prima via non potest stare, quia proprie loquendo ad relationem nullam est mutatio, igitur nec est compositio.

33

Secundo ex generatione albedinis Ratione aliquid generaretur parisius, ut sic Sortes albus parisius et fiat Plato albus romae noviter, tunc Plato ageret et componeret rem relativam parisius quod videtur absurdum, nihilominus tamen secundum Durandum potest poni habitudo media eorum, quae sic ad invicem referuntur, sicut causae ad effectum. Unde ad verificandum istam propositionem forma inhaeret materiae non sufficiunt forma et materia, sed requiritur habitudo media, scilicet inhaesio.

34

Notandum est quod distinguendi sunt gradus entis, quia ens primariae et principaliter significat substantiam, secundo per modum analogiae significat accidentia realia, tertio per modum inferiorum gradus analogiae li ens nedum significat substantias et accidentia, sed significat modos rerum et possunt large loquendo de Rebus et per modum analogiae dici res. Et ad illum tertium gradum reducit Durandus modos rerum et possunt vocari res distinctae rebus absolutis, tamen dicitur quod ex habitudine causae ad effectum, non est necesse ponere huiusmodi relationem distinctam ab eis. Et ideo ad principium eorum quando dicunt quod ad verificandum propositionem non debet pro rebus verificari, si illae Res non sufficiunt, oportet ponere aliud distinctum. hic dicitur quod illud principium suum debet exponi propter li sufficiunt quod habet duplicem sensum quia, si ipsi intelligant sic quod illae res sufficiunt, et quod nulla alia res requiratur, conceditur. Sed illae res non sufficiunt qualitercumque se habentes quia ipsis positis non verificatur propositio, sed quantum ad positionem rerum bene dicitur quod nulla res alia requiritur, sed si intelligitur sufficiunt, id est, quod illae res sunt medium ad concludendum illam propositionem esse veram conceditur. Et cum arguitur, igitur oportet ponere relationem distinctam, nego consequentiam.

35

Ex istis apparet quod sit transitus de contradictorio in contradictorium sine mutatione facta in Re. et non Requiritur aliqua positio Realis ad hoc quod creatura sit deo grata. sed sufficit lapsus temporis veri vel imaginarii nec per hoc concluduntur respectus distincti a rebus absolutis.

PrevBack to TopNext

On this page

Lectio 85, de Caritate

Prima Solutio ad argumentum quod potest fieri transitus de contradictio in contradictioni sine mutatione facta in re

Suppositiones

Prima suppositio

Secunda suppositio

Tertia suppositio

Responsio ad formam rationis

Suppositiones

Prima suppositio

Secunda suppositio

Tertia suppositio

Quarta suppositio

Responsio ad formam rationis

Prima

Secunda

Tertia

Quarta

Quinta

Sexta

Septima

Tertia solutio

A LombardPress Viewer

Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Caritate, Lectio 85, de Caritate Edit on Github

Powered by SCTA Data