Liber IV, Distinctio 36 [Penn Transcription]

Quaeritur utrum error conditionis impediat matrimonium Responsio sic secundum iuramiura scilicet si liber contrahit cum ancilla quam credit liberam quia graviter lederetur sine culpa sua in prole scilicet et in redditione debiti Secus est si creditur ancilla quae libera est vel servus credit liberam cum qua contrahit quae ancilla est quia primus non leditur in secundo aequaliter leduntur et ideo non dirimunt

Utrum servus possit contrahere sine consensu domini Responsio sic extra iiii de coniuga ser capitulo 1 quia matrimonium est de iure naturali in naturalibus autem servus non est subditus domino sed tantum manualibus

utrum coniugio possit supervenire servitus Responsio sic ex parte viri non uxoris sine consensu viri quia capudcaput uxoris est tenetur tamen vir uxori petenti debitum reddere etiam domino aliud praecipiente quia quo ad hoc se alienare non potuit a potestate uxoris

Cuius parentis conditione debeat sequi partis Responsio patrem in conditionibus activis sicut honoribus et patrimoniorum acquisitionibus quia primum formale et actum est pater sed matrem in conditionibus passivis sicut servitutibus et huiusmodi quia principium materiale est haec sunt de iure communi In quibusdam tamen terris semper sequitur deteriorem partem

utrum defectus aetatis inpediatimpediat matrimonium Responsio sic quia in pueris ante xiiii annum et in puellis ante xii et est defectus discretionis et in potentia reddendi debitum ut in pluribus nichilominusnihilominus si in aliquibus opposita horum appareant tenet matrimonium

Utrum sponsalia in minori aetate contrata possint dissolvi per mutuum consensum Responsio hugo dixit quod non propter iuramentum sed vis tantum dissimulat Alii autem dicunt contrarium scilicet quod obligatione quae fit deo persona privata non potest absolvere sed tamen potest ab ea quae fit homini absolvere