Table of Contents
De locis theologicis
Liber 1
Caput 1 : De totius operis partitione
Caput 2 : De duobus generibus argumentorum quibus omnis disputatio transgitur
Caput 3 : De locorum theologicorum numero atque ordine
Liber 2
Caput 1 : De sacrarum literarum solidissimo firmamento et quatuor machinis quibus illud impetitur
Caput 2 : Ubi argumenta referuntur suadere volentium quod Deus fallere aliquando potest
Caput 3 : Ostendit Deum nec per se nec per alium fallere unquam posse
Caput 4 : Ubi argumenta capitis secundi diluuntur
Caput 7 : Docet ad cuius auctoritatem spectat de libris canonicis iudicare
Caput 8 : Ubi confutantur argumenta capitis sexti
Caput 9 : Ostendit illos libros de quibus erat controversia habendos esse sine dubio pro canonicis
Caput 10 : Continet argumentationes adversariorum contra ea quae capite superiori definita sunt
Caput 11 : Ubi confutantur argumenta capite nunc proximo posita
Caput 14 : In quo argumenta capitis duodecimi refutantur
Caput 15 : De linguarum hebraicae et Graecae utilitate
Caput 18 : Ubi refelluntur argumenta capitis decimi sexti
Liber 3
Caput 1 : Ubi eorum argumenta referuntur qui apostolicas traditiones impugnarunt
Caput 3 : In quo quatuor fundamenta ponuntur ad traditiones Christi et Apostolorum Constituendas
Caput 4 : Ubi sternuntur viae ad traditiones Christi et Apostolorum investigandas
Caput 5 : De variis generibus traditionum apostolicarum
Caput 6 : De firmitate et certitudine traditionum apostolicarum
Caput 7 : In quo refelluntur argumenta capitis primi
Liber 4
Caput 1 : Quibus argumentis ecclesiae auctoritas impugnetur
Caput 2 : Quid ecclesiae voce significetur
Caput 3 : Quinam sint fideles illi, e quibus vere et proprie ecclesia confletur
Caput 4 : Quaenam sit ecclesiae catholicae in fidei dogmatae auctoritas
Caput 5 : Adversus hanc postremam conclusionem obiectiones quaedam
Caput 6 : In quo argumenta primi capitis confutantur
Liber 5
Caput 1 : Argumenta continet quibus haeretici utuntur ad huius loci auctoritatem labefactandam
Caput 2 : Docet quidnam nomen aut synodi aut concilii hoc sane loco significet
Caput 3 : In quo synodorum varia genera ponuntur
Caput 4 : Ubi conclusiones ponuntur quibus loci huius auctoritas continetur
Caput 5 : Ubi nodi quidam solvuntur quibus interdum homines etiam docti illigari solent
Caput 6 : In quo refelluntur argumenta capitis primi
Liber 6
Caput 1 : Ubi ponuntur argumenta quibus huius loci auctoritas
Caput 2 : In quo redditur causa cur sedes apostolica quintum locum obtineat
Caput 5 : Ubi conclusio eadem ostenditur sanctorum veterum testimoniis manifestis
Caput 8 : Ubi argumenta capitis primi refutantur
Liber 7
Liber 8
Caput 6 : De auctoritate iuris pontifici prudentium
Liber 9
Liber 10
Liber 11
Caput 2 : De historiae humanae in theologiam utilitate
Caput 3 : Argumenta continet quibus auctoritas humanae historiae impugantur
Caput 4 : Quod auctoritas humanae historiae aliquando probabilis quandoque etiam certa est
Caput 5 : Ubi respondetur argumentis capitis tertii
Caput 6 : Qui sint probatae fidei auctores, qui contra non sint
Caput 7 : In quo 15, 16, 17 et 18 argumenta refelluntur
Liber 12
Caput 1 : Quid theologia sit, quae ei obiecta res, quis finis
Caput 2 : Quae sint theologiae principia
Caput 3 : Capitis superioris argumentare fellit
Caput 4 : Quae sint quaestiones seu conclusiones theologia
Caput 5 : Quibus notis quaestiones fidei diiudicari possint
Caput 6 : De variis errorum gradibus primumque de haeresi et haeretica propositione
Caput 7 : Contra haeresis finitionem argumenta quaedam
Caput 8 : Regulae tres ad quas fidei externa iudicia dirigenda sunt
Caput 9 : De propositione erronea, sapiente haeresim, piarum aurium offensiva temeraria scandalosa
Caput 10 : Quemadmodum argumenta theologiae invenienda atque e locis ducenda sint
Caput 11 : Exemplum primum ubi principium theologiae in quaestionem vertitur
Caput 12 : Exemplum secundum ubi theologiae conclusio in quaestionem vertitur
Caput 13 : In quo ea quaestio vocatur in dubium, quae cum naturalis sit tum etiam ad fidem pertinet
Caput 5
AT vero, priusquam huius loci auctoritatem confirmo, illud animaduertendum censeo, praecepta & instituta Apostolorum esse in duplici differentia. Quaedam enim temporaria fuere, quorum ratio breuis & ad tempus fuit. Alia fuere perpetua, vtpote quae causam habuere sempiternam, vt in ecclesia seruarentur. Illius generis exempla sunt, de baptismo in nomine Iesu, de abstinentia a sanguine & suffocato: huius autem posterioris exemplum est de aqua permiscenda calici. Atque etiam alia diuisio est Apostolicae traditionis. Nam alteras Apostoli a Christo domino acceperunt, vt matrimonium, confirmationem, extremam vnctionem, esse sacramenta nouae legis, quae ipse quidem instituit Christus, suorum sacramentorum primus idemque solus auctor, sed Apostolis tradidit Christiano populo administranda. Alteras vero traditiones Apostoli ipsi Spiritu sancto sug gerente ad Ecclesiae vtilitatem ediderunt. Quas tamen, eis Christus dominus, dum in terra degeret, nusquaedidit. Vt quadragesimae ieiunium, quod licet Hieronymus in secundum Ionae cap. Ambro. concilio. 36. Chrys homi. 1. In Gene. ad Christum auctorem referre videantur, at re vera, vt equidem sentio, Apostolicum institutum fuit. Quod Christo tamen assignatur, vel quia ad Christi ieiunantis exemplum ab Apostolis institutum est, vel quia Apostolica edicta Christi esse censentur: qui per Apostolos ecclesiae loquebatur, atque adeo per Spiritum sanctum Apostolis: iuxta illud, quod Ioannis 16. cap. scriptum est, Adhuc multa habeo vobis dicere, sed non potestis portare modo. Cum autem Venerit ille spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem: non enim loquetur a semetipso, sed quaecunque audiet loquetur, quia de meo accipiet, & annuntiabit vobis. Et Apostolus cum quoddam de suo consilium dedisset, puto autem, ait, quod & ego spiritum Dei habeam. Et rursum, An experimentum eius quaeritis, qui in me loquitur Christus? In nis autem traditionum generibus illa eadem consideranda sunt quidem, quae in superiore libro de scripturae etiam legibus admonuimus: sed discrimen illud maxime, quod de scripturarum praeceptis ibi positum, transferri huc ad traditiones debet. Extraditionum quippe vinculo, quas a Christo acceptas Apostoli fidelibus seruandas reliquere, ecclesia fideles eximere non potest, nec illas contraria aliqua consuetudine abolere. Si enim, exempli causa, materias & formas sacramentorum confirmationis, ordinis, extremae vnctionis, a Christo Apostoli, nos ab Apostodis accepimus: si ad eundem quoque modum matrimonia non consummata, per solennem castitatis professionem dirimi, consummata vero per conuersionem ad fidem communiuge infideli discedente, Christus dominus Apostolis, illi hobis edixerunt, in his tanquam in diuinis institutis ecclesia nihil habet potestatis. In quem sensum explicanda sunt duo illa capita. Sunt quidam. & Contra statuta. 25. quei. Nec huiusmodi traditiones possunt per contrariam consuetudinem antiquari: sed tali aduersae consuetudini iure obiiciuntur. cap. Veritate. & cap. Si consuetudinem. & cap. frustra. 8. distinctione. In aliis vero, quae videlicet Apostoli constituerunt tanquam ecclesiae pastores, poterit quidem summus pontifex, vt in caeteris ecclesiae legibus dispensare, sic enim schola loquitur, poteritque item contrarius populi mos instituta huius generis abrogare. Vt trina immersio, quam ex Apostolica traditione in baptismi sacramento ecclesiam habuisse, Canon Apostolorum 4o. ostendit. per contrariam consuetudinem abolita est. Eiusdem quoque ordinis est quadragesimae ieiunium: ac poenae rursum ab Apostolis pro criminibus praefinitae, quae 82. distinctio. capit. presbyter. ex Concilio Gangrensi referuntur. Ad hoc genus illud refertur, quod ex Anacleti prima epistola haeretici vrgere solent, Peracta consecratione omnes communicent, qui noluerint ecclesiasticis carere liminibus, sic enim Apostoli statuerunt. Quanquam de ministris, qui Episcopo facrificanti in diebus solennioribus inseruiebant, Anacletus loquitur. Quare inde colligi non potest, omnes eos qui missae intererant, oportere etiam tunc communionem Eucharistiae sumere, in his praesertim diebus qui solenniores non essent. Sed vt an¬ tiquo more Apostolorumque, instituto communio s etiam populi a principio statim nascentis ecclesiae ex retur, aetate tamen Chrysostomi praeceptum relaxa esse constat, & communionem astantium voluntati pe missam, ad quam eos diaconus alta voce inuitabat no cogebat. Haec enim & alia huiusmodi tametsi ab Aposti lis tradita sunt, non sunt tamen ita fixa, vt moueri non queant. Cum Christi ipsius praecepta & instituta, quemad modum diximus, adeo stabisia rataque sint, vt conuelli nu lius hominis auctoritate liceat. Cuius ratio loco supe riore reddita frustra hic a nobis resumeretur. Atque illus de institutis ad gubernationem populi pertinentibus in telligi volo. Nam dogmata fidei siue Christus ipse per se Apostolis reuelarit, seu Spiritus sanctus post Christi Ascensionem in caelum, mutari non possunt: sed firma haec in veritate manent perinde atque illa, quae Christi sunt ore prodita.
On this page