Quaestio 1

Quaestio 1. An Accidentia specierum in Eucharistia subsistant absque subiecto.

TTRVM in isto benedicto sacramento virtute diuina accidentia subsistant sine subiecto. Et videtur, quod non. Quia sicut se habet relatio ad esse, sic se habet accidens ad inesse: sed impossibile est esse relationem, quam non adsit: ergo impossibile videtur esse accidens, quod non insit. Minor patet: quia relatio diffinitur per esse ad aliud, vt patet in libs praedicamentorum. Maior etiam patet: quia sicut relationis esse est adesse, vt patet;. metap, sic accidentis esse est inesse, vt patet 4. metap.

Contra substantia panis, & vini conuertitur in corpus & sanguinem Christi manentibus eorum accidentibus ergo huiusmodi accidentia sunt absque subiecto. Antecedens patet ex praecedentibus Consequentia similiter patet: quia accidentia non migrant de subiecto in subiectum. Hic quattuor sunt videnda. Primo vtrum diuina virtute omne accidens possit esse sine subiecto. Secundo vtrum omnia accidentia in eucharistia apparentia, de facto sint sine subiecto. Tertio vtrum talibus accidenribus sine subiecto existentibus conueniat aliqua actio. Quarto vtrum huiusmodi accidentia possint in omnem actionem, in quam naturaliter potuerunt, quando in suis sub iectis fuerunt

RESOLVTIO. bicet non quodlibet accidens absque subiecto etiam virtute diuina esse possit: accidenti tamen simpliciter absolista vt sic. non repugnat: quo sit, vt omnia accidentia in Eucharistiae absqu primo subiect) sint: quantitat e excepta

ARTICVLVS 1. Vtrum virtute diuind omne accidens posst esse sine subiecto.

QVANTVM ad primum pono duas conclusiones

Prima est, quod non omne accidens potest esse sine subiecto etiam virtute diuina

Quia illud, quod formaliter dicit respectum, hoc non potest habere esse separatum: sed accidens de praedicamento relationis formaliter dicit respectum: ergo &c Maior patet, & posset probari sic: quia quod formalite dicit respectum, de necessitate concernit fundamentum, tamquam illud, in quo est. Minor patet. 5. Metha. & i libus praedicamentorum.

2 Praeterea, illud, cuius esse consistit in habitudine vnius ad alterum, hoc non potest habere esse separatum ista patet: quia si datur oppositum, tunc immediate implicatur contradictio: quia ex supposito tunc illud habere esse: sed ex eo, quod non fundaretur in vno in ordine ad al terum, tunc non haberet esse: quia non esset habitudo vnius ad alterum: sed relationis esse consistit in habitu dine vnius ad alterum, vt patet per boetium in lib de tri Accipiendo ergo subiectum large, prout fundamentum dicitur esse subiectum, & extendendo nomen accidenti ad absolutum, & respectiuum, puta, quod multa sunt acciden tia, quae nulla potentia possunt a suis subiectis separari

Patet etiam ista conlusio de omnibus sex principiij scilicet actione, passione, situ, quando, vbi, habitu: Quia omnia ista, vel formaliter dicunt respectum, vel tanta eni cessitate ipsum implicant, & connotant, quod sine ipso ne possunt esse, nec intelligi: Et idco semper concernunt ali quid necessario, circa quod, vel in quo habeant esse

Patet etiam de numeris: quia, numerus non potest separari a rebus numeratis: Non enim est separabilis nu merus a decisione continui, vt patet. 3. Physi

Patet etiam de accidentibus suceessiuis: tempus enim non est separabile a motu, nec motus a magnitudi ne, seu a mobili: Nam de ratione formali accidentis successiui est, quod vna sua pars succedat alteri: hoc autem fieri non potest nisi supposito subiecto, in quo huiusmodi partes succedant

Patet etiam de quarta specie qualitatis, quae non po test separari a quantitate: Nam impossibile est figuram esse sine lineis. Etiam simitas si a naso separaretur, tunc non esset simitas: quia simitas est nasi curuitas: ergo &c.

Contra istam conclusionem est quorudam opinio, qui ponunt, quod virture diuina omne accidens potest a subiecto separari. Et quia hoc minus videtur de relatione: ideo de illa primo probant suam intentionem sic¬

1 Si separari a subiecto repugnaret relationi, vel hoc repugnaret sibi inquantum accidens, vel inquantum relatio. Non inquantum accidens: quia tunc repugnaret omni accidenti, cuius oppositum patet in accidentibus sacramenti altaris. Nec inquantum relatio: quia tunc por se esse repugnaret omni relationi, cuius oppositum patet in diuinis, vbi sunt verissimae relationes: & tamen habeni per se esse, cum quaelibet earum sit formaliter infinita. Quod autem relatio diuina sit formaliter infinita probant dupliciter. Primo quia relatio diuina est realiter idem, quod diuina essentia. Secundo quia relatio diuina, uta, paternitas est principium productiuum personae infinitae puta, filij: ergo &c.

2 Praeterea, maior est dependentia quantitatis a fubstantia, quam cuiuscumque accidentis a quantitate, vel a quocumque accidente: sed non obstante dependentia quantitatis a substantia in sacramento altaris virtute diuina separatur quantitas a substantia: ergo eadem virtute potest quodlibet accidens separari a quolibet accidenteSi dicitur istis, quod ex ista ratione non habetur, quod alia accidentia possint esse sinc substantia.

Respondent, quod eo ipso, quod quantitas, quae inter om nia accidentia primo inest substantiae, absolubilis est a substantia: sequitur, quod alia accidentia, que non in sunt substantiae nisi mediante quantitate, cum sint ab solubilia a quantitate, etiam sint absolubilia a substantia & per consequens esse poterunt sine omni subiecto.

Sed ista opinio est falsa, vt magis patebit in secundo articulo istius quaestionis,

Ad primum ergo dicendum, quod diuisio est insufficiens: quia dicetur, quod esse per se nec repugnat relationi praecise, inquantum est accidens, nec praecise inquantum est relatio, sed ratione vtriusque simul, puta, n quan tum est talis relatio, quae est accidens. Etiam falsum assumitur: quia nulla diuina relatio habet per se esse, prout er se essedicit esse separatum a fundamento: quia & s simpossibile est relationem creatam separatam existere extra suum fundamentum: hoc tamen est impossibilius in diuinis. Iterum assumitur cum dicitur in probatione, quod diuina relatio sit formaliter infinita: Nam cum innnitas sibi competat ratione, qua est idem diuinae essentiae: ergo dato, quod sit identice infinita: tamen ex hoc non habetur, quod sit formaliter infinita. Et confirmatur: quia nihil, quod est formaliter infinitum, deficit alicui diuinae personae: sed cuilibet diuinae personae deficit aliqua relatio: ergo &c. Maior patet: quia omne illud, quod est formaliter infinitum, vel dicit infinitam perfectionem, vel saltem dicit aliquam perfectionem: sed quaelibet diuina persona habet in se omnem perfectionem: ergo illud, quod est formaliter infinitum non potest deficere alicui diuinae personae. Patet etiam minor, quia paternitas non est in filio, nec filiatio in patre, nec aliqua istarum in spiritu sancto. Etiam falsum assumitur de principio producendi: quia hoc est diuiua essentia, & non relatio, vt probaui lib. 1. dist

Ad secundum nego maiorem: quia accidens respectiuum maiore necessitate concernit fundamentum, & terminum, quam quantitas substantiam: Cum. n respectus sit habitudo huius ad hoc: ideo nec potest esse, nec intelligi sine his, quorum est, habitudo, & per consequens magis dependet ab eis, quam quantitas a substantia subiectiua

Secunda conclusio est, quod omne accidens simplici ter absolutum diuina virtute potest esse fine subiecto: Et circa hanc conclusionem sic procedam. Primo adducam motiua aliquorum doctorum pro ista conclusione, quae tamen non videntur mihi concludere. Secundo adducam motiua, quae videntur mihi concludere. Et tertio, ex dictis philolophorum & Christianorum arguam con¬ tra conclusionem, & obiectionibus respondebo.

Est igitur quaedam opinio, quae ponit, quod pro tanto accidentia quandoque virtute diuina sunt sine subiecto quia quamuis destructo subiecto, destruatur esse, quod ta lia accidentia habuerunt in subiecto; nam vnius suppositi vnum est esse, quod esse necessario destruitur destructo supposito: tamen illo esse destructo, Deus accidentibus re manentibus dat nouum esse, quo existunt talia accidentia

1 Sed istud non videtur esse verum: quia nouum esse existentiae non potest aduenire alicui formae sine sui variatione numerali: sed accidentia panis, & vini post con secrationem remanentia, de quibus loquitur ista opinio; sunt eadem numero, quae fuerunt prius in pane, & in vi no; ergo &c

2 Praeterea, agere praesupponit esse, & per consequen quibus conuenit idem agere, quod prius, illis non conue nit aliud esse, quam prius, sed accidentibus iam dictis pos consecrationem conuenit idem agere, quod prius, vt infra patebit: ergo &c.

Etiam motiuum eorum non valet: quia licet vere in isto sactamento fiat conuersio: tamen proprie loquendo, nec est destructio, nec corruptio: & ideo esse essentiae via con uersionis transit cum substantia, quae conuertitur: esse ve ro existentiae remanet, accidentibus permanentibus facta. conuersione.

Alij dicunt, quod Deus talibus accidentibus dat quam dam supernaturalem virtutem, per quam huiusmodi ac cidentia potuerunt per se esse, & sine qua non potue runt esse¬

Sed nec istud valet: quia ista virtus, aut erit substantia aut accidens. Non substantia

1 Quia tunc substantia reciperetur in accidente, quod est inconueniens. Etiam hoc posito, tunc talia accidentia non exifterent sine substantia, quod est contra supposiu: Nec accidens quia tunc non daret esse per se: quia nihil dat, quod non habet: sed nullum accidens secundum suam naturam habet esse per se

2 Praeterea, sicut caecus miraculose curatus, quamuis virtutem videndi recipiat supernaturaliter: tamen recepta virtute vtitur naturaliter, sic quamuis accidentia huiusmodi virtutem primo reciperent supernaturaliter: ta men ipsam recepta, huiusmodi accidentia essent per se naturaliter, & per consequens etiam non haberent aptitu dinem inherendi subiecto, quod omnino repugnat acci denti: quia sicut impossibile est substantiam accidentaliter inhaerere: sic impossibile est accidens naturaliter pe se existere

Alij dicunt, quod Deus potest absoluere fundamentum ab omni respectu extrinseco: sed inhaerentia accidemtis est quidam respectus extrinsecus, cuius fundamentum est accidens: terminus autem illius respectus est ipsum sub iectum: ergo Deus potest facere, quod accidens subiecto non inhaereat: & tamen essendo permaneat

Sed nec istud valet. Quia res magis videtur esse absolu bilis a respectu intrinseco, quam a respectu extrinseco; sed natura potest absoluere albedinem a similitudine, quae est respectus intrinsecus: ergo si inhaerentia non est intimior accidenti, quam respectus extrinsecus, tunc natura posset accidens conseruare absqe inhaerentia, quod simpliciter est impossibile

His premissis, conclusionem praedictam probo sic 1 Deus potest quamlibet creaturam absolutam in esse producere, & productam conseruare sine qualibet causa secuda extrinseca talis rei; sed subiectum est causa extrinseca ipsius accidentis: ergo &c. Maior probatur, quia licet Deus propter sui dignitatem non possit supplere vi cem causae materialis, & formalis, vt materia perficitur & recipit formam, & vt forma recipitur, & perficit materiam: quia, vt sic sunt causae rei intrinsecae non enim posset Deus producere hominem sine materia perfecta, & si ne forma humana perficiente: tamen bene posset produm tere hominem sine Sole; quia Solis, & cuiuslibet alterius causae extrinsecae causalitatem Deus potest perfectissi me supplere. Minor etiam patet, quia licet materia ex qua sit causa intrinseca, tamen materia in qua est causa extrinseca: sed subiectum est materia in qua accidentis: Si enim esset materia ex qua propriec loquendo tunc esset causa intrinseca, & faceret vnum per essentiam cum ipso accidente, & per consequens homo albus non esset ens per accidens, quod est contra phylosophum. 5. & 7. Meta

2 Praeterea, Deus potest supplere vicem cuiuslibci causae in his, quae spectant ad perfectionem, & dignitatems; sed licet subiectiue perfici, & informari non sit dignitatis tamen sine passiua receptione formam sustentare, & con seruare est magnae dignitatis, & perfectionis: ergo Deus potest supplere vicem subiecti, accidens sustentando, & conseruando, licet non possit supplere vicem eius, accidens in se palliue recipiendo.

3 Preterea, Deus potest substantiam perfectam facere non per se esse: ergo potest accidens absolutum facere non inesse. Antecedens patet de humanitate domini lesu Christi. Consequentia etiam patet, quia sicut se habes substantia completa ad per se esse, sic se habet acciden ad inesse; ergo &c.

bed contra istam conclusionem potest philosophice argui sic.

1 Accidens non potest simul esse, & non esse, etiam qu cumque virtute: ergo accidens non potest esse sine subie cto. Antecedens patet, quia etiam virtute diuina non pos sunt contradictoria simul esse, vt patet e. Ethi, sed esse & non esse circa idem contradicunt, vt patet. 4. Meta¬ Probatur consequentia; quia accidentis esse est inesse, v patet. 4. & 7. metaph; ergo sic accidens esset, & inesset, tuo simul esset, & non esset

2 Praeterea, si accidens esset, seu posset esse sinec subieto, tunc diffinitum posset esse sine diffinitione. Conse quens est falsum, vt de se patet. Probatio consequentiae: quia subiectum ingreditur diffinitionem accidentis; nam sic diffinitur Accidens est quod adest, & abest praeter su biecti corruptionem. Etiam 7. metaph ponit Aristo. quod substantia ingreditur diffinitionem actidentis.

3 Praeterea, si accidens posset habere esse sine subiecto, tunc accidens manens accidens esset substantia: Con sequens omnino est impossibile: ergo & antecedens. Pri batur consequentia: quia illud, eni conuenit proprietas substantiae, hoc videtur esse substantia, sed si accidens haberet esse sine subiecto, tunc ei competeret per se esse, quod est propria proprietas substantiae perfectae: ergo &c 4 Praeterea, quando aliqua sunt essentialiter ordinata secundum prius, & posterius, tunc impossibile est esse po sterius non existente priori; sed ordine essentiali substantia est prior accidente: ergo &c. Maior patet. 5. metaph¬ de priori. Minor patet. 7. metaphy. nam substantia est prior accidente cognitione, diffinitione, & tempore, vt dicitur ibidem

3 Praeterea, Deus non potest substantiam separare ab omni accidente, ergo nec accidens a substantia. Conseuentia patet, quia posterius minus sebarabile esse videtur a priori, quam prius a posteriori; ergo &c.

Sed ista non concludunt 1 Quia, sicut dicit Auctor de causis propositone pri ma sui libri, Causa prima est vehementioris impressionis super eausatum causae secundae, quam ipsa causa secunda ergo quando causa secunda remouet influentiam suam a causato, adhuc potest manere influentia causae primae in tausatumicum ergo Deus sit causa prima omnium creaturarum subiectum rero respectu accidentis est causa secunda: ergo desinente subiecto a conseruatione accidentis, adhuc Deus per suam immediatam influentiam pote rit ipsum accidens conseruare.

2 Praeterea, sicut dicit beatus hasilius, plus potest Deus facere, quam intellectus noster possit intelligere Et quasi eandem sententiam ponit beatus Auguitinus in Epistola ad Volusianum, dicens Demus igitur Deum posse quod uos fateamur inuestigare non posse: sed ac cidens potest intelligi sine substantia, potest enim ma¬ chematice apprehendi vna linea, nulla apprehensa substantia: Nam ad conceptum verum ipsius lineae non requiritur plus, nisi quod concipiatur longitudo sine latitudine, cuius partes sint copulatae ad terminum communem indiuisibilem, idest ad punctum. Et planum est, quod ad conceptionem omnium istorum non requiritur de necessitate conceptus alicuius substantiae: ergo &c.

Ad primum dicendum, quod consequentia est negan da. Ad probationem dicendum, quod de esse accidentis possumus loqui dupliciter. Vno modo secundum naturalem aptitudinem accidentis. Alio modo secundum supernaturalem Dei potentiam, qua Deus potest suspendo re huiusmodi naturalem aptitudinem, ne reducatur in actum. Primo modo accidentis esse est inesse: sed non secundo modo: quia prima causa propter suam infinitatem & vniuersalem influentiam, qua intime attingit quamlibet creaturam, potest omne ens simpliciter absolutum conseruare in suo esse actuali, subtracto quocumque alio ab ipso realiter differente: sed subiectum realiter differt ab accidente: ergo omne accidens simpliciter absolutum potest virtute diuina habere esse praeter hoc, quod actuaiter habeat inesse

Forte dicetur, quod Deus non potest supplere vicem causae materialis: sed subiectum tenet locum causae materialis respectu accidentis: ergo accidens, quod naturaliter, & secundum suam naturalem aptitudinem habet esse mediante subiecto, non poterit esse diuina virtute sme sub iecto. Maior patet: quia Deus non potest supplere tale genus causae, in quo Deus nullo modo est causa: sed licet Deo conueniat causalitas causae efficientis, formalis, & finalis, Vt patet etiam per Auerroem in commento suo super ro Methaphysi, tamen nullus vmquam posuit Dei esse causam in genere causae materialis: quia omnis passiua potentia est a Deo penitus relegata, cum sit purus actus, vt patet. 12. Metha. Minor etiam patet: quia solum genus causae materialis recipit formam, & perficitur ab ea: ergo subiectum est causa materialis accidentis Consequentia patet: quia subiectum recipit accidens, & perficitur eo

Praeterea, inhaerentia accidentis non differt ab essentia accidentis: ergo non potest accidens separari a subiecto, quamuis realiter differat a subiecto. Antecedens patet: quia si inhaerentia differret ab accidente, tunc talis inherentia, vel esset substantia, vel accidens. Non substantia, vt de se patet: ergo accidens Tunc petatur de isto accidente, vtrum per se subsistat, vel inhereat. Primum non dabitur: quia tunc esset substantia: si ergo inhaeret tunc sua inhaerentia, vel differt a sua essentia, vel non. Si differt, tunc eodem modo petatur de illius inherentiae in herentia, & sic in entibus realibus erit processus in infi nitum. Si non differt, tunc pari ratione poterat dici, quod prima inherentia non differebat ab essentia accidentis primo inherentis. Consequentia etiam patet: quia si acci dens est sua inhaerentia, tunc non poterit separari ab inherentia, nec per consequens a subiecto, cui inheret

Ad primam instantiam dicendum, quod subiectum respectu accidentis in hoc, quod sustentat, & conferuat ipsum accidens tenet loco causae efficientis: ideo dimissis his, quae arguunt imperfectionem in subiecto, sci licet passiue recipere ipsum accidens, & ipso formaliter erfici, quae subiecto conueniunt in ratione cauiae materialis, Deus potest supplere vicem subiecti respectu acci dentis in aliis, quae perfectionis sunt, quae subiecto noscutur conuenire in genere causae efficientis, scilicet sustentare, & conseruare accidens in esse immediate, &per seipsum sine subiecto.

Forte dicetur, quod materia numquam coincidit cum aliqua ceterarum causarum, vt patet 2. Physicorum: ergo si subiectum tenet locum causae materialis respectu accidentis: sequitur, quod respectu eiusdem non possit tenere locum causae efficientis:

Respondeo, quod duplex est materia, scilicet materia ex qua, & materia in qua. De materia ex qua procedit in stantia: llla enim est pura potentia ideo non potest eoimcidere cum aliis causis, eo quod quaelibet aliarum causarum dicat aliquam actualitatem. Materia autem in qua est ens actu, licet non sit purus actus: & ideo sibi non reugnat simul esse in genere causae efficieutis, inquantum ens actu, seu inquantum est actus, & in genere causae ma terialis, inquantum est in potentia, & deficit a puro actu: uia vt sic, non est ens simpliciter perfectum: & ideo potest in se formaliter perfectionem a se differentem recipere: sed subiectum respectu accidentis est materia in quan quia vt dicitur. 8. Metha. accidentia non habent materiam ex qua, sed in qua: ideo &c

Forte adhuc dices, quod accidens vere educitur de po tentia subiecti, seu materiae: ergo vere habet materiam ex qua. Antecedens patet per Arist. in lib. 2. de Cen animal. vbi solum intellectum, seu animam intellectiuam dicit ab extra induci: omnes autem alias formas dicit ab intra educi per transmutationem factam ab agente. Con sequentia patet de se

Dicendum, quod Arist, per hoc, quod dicit accidentia non habere materiam ex qua, non intend it negare, quin accidentia educantur de potentia materiae. Sed pro tanto negauit accidens habere materiam ex qua: quia loquer do de entibus naturalibus solum illud dicit proprie habere materiam ex qua, cuius essentialis pars est materia: sicut est compositum substantiale, vel quod sic educitur de materia, quod cum materia substantialiter constituit vnam essentiam, sicut forma substantialis: neutrum autem istorum conuenit accidenti: ideo accidens negatur habere materiam ex qua

Ad secundam instantiam principalem dicendum, quod licet aptitudo naturaliter ad inhaerendum, vel sit idem quod natura accidentis, vel saltem sit quaedam naturalis. roprietas accidentis inscparabilis ab ipso accidente: at tin actualis inhaerentia, licet inseparabiliter conueniat ac cidenti in comparatione ad agens creatum eo quoe agens creatum naturalem ordinem rerum non possit immutare: in comparatione t amen ad Deum accidens simpliciter absolutum est inseparabile ab actuali inhaerentia: nam cum Deus sit immediate per seipsum istius naturalis ordinis conditor, ipse per seipsum potest esse istius ordinis immutator, vbi cuidens contradictio non implicatur ex parte ret. Ad sor mam criam argumenti dicendum, quod sustinendo, quod modus rei non differt ab eo, cuins est modus, tunc neganda est consequentia: quia sicut extensio passiua materiae est quidam modus non differens a materia, sicut res medians inter materiam extensam, & quantitate extendente: & tamen si per potentiam Dei subtraheretur quantitas a materia, materia separaretur a tali modo: sic actua is inhaerentia est quidam modus conueniens accidenti ex actuali vnione cum subiecto, non differens ab accidente tamquam res media inter subiectum, & accidens: & tamen si per potentiam Dei subiectum subtrahitur, cosabit ille modus, dato, quod per eandem Dei potentiam ipsum accidens conseruetur.

Si quis autem voluerit dicere, quod iste modus, qui dicitur inherentia, sit quoddam accidens differens ab accidente inherente, ille potest dicere ad rationem, quod sicut productio non producitur: sed illud quo aliquid for maliter dicitur esse productum, & sicut relatio, proprie loquendo, non refertur, sed est illud quo relatiuum formaliter refertur sic hoc accidens, quod est inhaerentia, proprie loquendo, non inest, sed est illud, quo accidens, inherens formaliter inest, seu formaliter inheret Et ideo nec est processus in infinitum, nec standum erat in primo: Sicut enim in rebus creatis illud, quod est, dicitur esse mediante illo, quo est; illud autem, quo est, non vlterius necesse est resolui in quoddam tertium, mediante quo ipsum formaliter habeat esse, quamuis in omni- bus rebus creatis differat quod est, & quo est, vt ait Poetius in lib de hebdomadibus: sic inhaerentia est illud, quo accidens formalitet inhaeret, ipsa tamem non inhaeret mediante alia inhaerentia quamuis ipsa realiter diste¬ rat ab accidente formaliter inherente

Forte dicetur, quod ex his sequatur aliquid esse verum accidens, quod tamen suae naturae relictum non inhaeret quod videtur impossibile & communi doctrinae penitui repugnare: quia omnes catholici doctores hanc propositionem Aristotelis, qua dixit, accidentis esse est inesse, dicunt via naturae omnino esse veram.

Dicendum, quod sicut proprie loquendo, relatio nom refertur: sed relatiuum refertur relatione: large tamen loquendo, quandoque etiam ipsa relatio dicitur referri non alia relatione, sed ipsa: sic, proprie loquendo. inhaerentia non inhaeret: sed accidens, cuius est inherentia: large tamen loquendo, ipsa quandoque dicitur inhaerere, licet hoc non conueniat ei, mediante alia inhaetentia: sed seipsa inhaerebit.

Forte iterum dices, quod saltem hoc habetur contra praedictam responsionem, quod ista vulgata proposito; qua dicitur, accidentis esse est inesse, erit impropria ad minus pro hoc accidente, quod est inhaerentia

Dico, quod hoc non reputo inconueniens proposito nem valde vulgatam in aliquo subsumendo quandoquo esse impropriam: Ista enim est multum vulgata proposi tio. Omne, quod incipit esse, & prius non erat, hoc es ab aliquo productum: sed productio, qua aliquid creatum producitur, incipit esse, & prius non fuit: & tamet valde impropria dicitur, quod productio sit producta. E dato, quod large, & improprie loquendo concedatur pro ductionem esse productam: tamen ipsa non producetur alia productione: sed formaliter seipsa: Sic in proposito Ad secundam rationem dicendum, quod vt patet 7. me tha. duplex est diffinitio. Vna quae datur per ea, quae sunt rei intrinseca. Alia, quae datur per extrinseca, & per ad ditamenta. Et hoc secundo modo diffinitur accioens, si cut patet ibidem. Et isto secundo modo loquendo de dif finitione, non est salsum diffinitum quandoque posse esse virtute diuina sine illa diffinitione, quae sibi competit secundum cursum naturalem: Ens enim simpliciter absolutum diuina virtute potest absolui ab omni eo, quod non est sibi intrinsecum spectans ad essentiam suam

Ad tertium nego consequentiam. Ad probationem dicendum, quod licet habere naturalem aptitudinem aesse per se propric conueniat substantiae perfectae: tamet de facto per se existere non conuenit sibi ita proprie, quit ab eo possit separari: sicut patet in Christi humanitate quae est perfecta substantia: & tamen in essendo innititus diuino supposito: ergo dato, quod Deus de facto faciat accidens absolutum per se existere, manente in huiusmo di accidente naturali aptitudine ad inhaerendum, & non ad per se essendum, ex hoc non conuincitur huiusmodi accidens fore substantiam: quia proprium est substantia per se esse naturaliter, & sine aptitudine ad inhaerendum Ad quartum dicendum ad minorem, quod licet per com arationem ad virtutem creatam substantia sit prior ac cidente ordine necessario, & essentiali, seu immutabili: tamen per comparationem ad virtutem diuinam iste ordi non est necessarius, & essentialis, sed potius contingens & mutabilis: ficut enim Sol dicitur necessario oriri secun dum cursum, & ordinem naturalem: quia virtute agentis naturalis ortus Solis nec potest promoueri, nec impediri: tamen huiusmodi ortum comparando ad diuinam potentiam, tunc non est necessarius: sed contingens, & mutabilis, eo quoe Deus, quandocunque voluerit, huiusmodi ortum possit immutare, seu impedire: Sic in proposito &c. Vnde si Deus voluisset, ipse prius creasset acciden tia, quam substantiam, &, si adhuc vellet, destructa omni substantia creata ipse posset accidentia conseruare. Ad probationem dicendum, quod Aristo. non loquitur di accidente quantum ad diuinam potentiam: sed quantum ad communem cursum naturae.

Ad quintum nego antecedens, & causa negationis patet per ea, quae dixi li 3. di. 5. art. 1. Et ibidem adduxi mul tas probationes istius antecedentis, & ad ipsas respondi, Secundo, contra supradictam conclusionem est opinio magnorum doctorum, qui dicunt, quod nullunm accidens, quamuiscumque absolutum est possibile esse sine subie¬s cto: excepta sola quantitate. Et hanc conclusionem quidam eorum probant sic.

1 Impossibile est, & contradictionem implicat aliquid existere, nisi sit indiuiduum: sed sola quantitas de se est indiuidua, & omia alia indiuiduantur per quantitatem: ergo &c.

2 Praeterea, si color esset separatus a subiecto, tunc simul esset sensibilis, & non sensibilis, quod est contradictio. Probatur consequentia; esset enim per se sensibilis: quia esset forma de tertia specie qualitatis. Non esset sen ubilis: quia si esset sensibilis, hoc esset secundum visum Consequentia patet: quia color solo sensu visus est perceptibilis. Sed consequens est falsum, quia vt demonstratur in scientia perspectiua illud, quod non est quantum, hoc non est perceptibile per visum, sed si color esset sepa ratus, tunc esset indiuisibilis, & non quantus; ergo &c

3 Praeterea, si albedo esset separata a quantitate, tuns simul esset qualitas corporalis, & non corporalis; esset enim corporalis, inquantum esset per se obiectum sensus existens in tertia specie qualitatis, sed non esset corporais, eo quod esset indiuisibilis.

4 Praeterea, albedo posset informare angelum: quia forma indiuisibilis est spiritualis, & per consequens eius informatio non repugnat spiritui: ergo &c

1 Sed ista non concludunt, quia non videtur, quod intimius, & essentialius qualitas simplicit er absoluta dependeat a quantitate, quam quantitas a substantia: sedi non obstante dependentia secunda, quantitas est separabilis a substantia, vt isti doctores concedunt: ergo etiam qualitas poterit a quantitate separari.

2 Praeterea, datis duobus absolutis, quorum vnum est erfectius altero, si imperfectiori non repugnat esse per se, nec perfectiori hoc videtur repugnare: sed quantitas, & qualitas sunt duae formae absolutae, & qualitas est perfectior quantitate: ergo si quantitati non repugnat, quin virtute diuina possit esse per se sine subiecto, nec qualitati hoc debet repugnare. Maior patet: quia contra rationem esse videtur, quod perfectior modus essendi magis repugnet enti perfectiori, quam imperfectiori. Probo minorem quo ad primam sui partem: quia licet vnum sit praedicamentum simpliciter respectiuum, puta relatio, & sex praedicamenta aliquo modo respectiua, puta sex prin cipia; tamen etiam, secundum quod dicunt isti doctores, tria sunt praedicamenta simpliciter absoluta, scilicet substantia, quantitas & qualitas. Patet etiam secunda ars minoris: quia sicut forma substantialis est perfectior materia, sic accidentia compositum consequentia ratione formae sunt perfectiora his, que sequuntur compositum ratione formae substantialis, & quantitas ratione materiae etiam sicut isti doctoresmet dicunt in scriptis suis. Praeterea, illa minor confirmatur sic. lllud, quod est perfectissimo similius, hoc videtur esse perfectius: sed qualitas est perfectissimo, puta, ipsi Deo similior, quam quantitas. Maior patet. Probo minorem: quia illud, quod est actualius, & actiuius, hoc est puro actui similius: sed quaitas est actualior, & actiuior quantitate, vt de se patet: ergo &c.

Ad primum motiuum istorum doctorum dicendum que minor est neganda: quia vt probaui lib. 2. dist. 3. arti.2. Deus posset facere plures angelos eiusdem speciei indiui dualiter distinctos, in quibus tamen nulla est quantitas. ctiam nunc de facto quilibet angelus est vnum indiuiduum suae naturae, & tamencaret quantitate. Dato etiam, quod aliquid indiuiduaretur originaliter per quantitatem, sicut dicit vna opinio, vel per materiam, sicut dicit alia opinio: tamen si istud separetur diuina virtute a quantitate, & materia nihilominus maneret indiuiduum, quod patet de anima rationali, quae secundum istos doctores ndiuiduatur, eo que recipitur in corpore, & tamen separata a corpore vera manet indiuidua, quauis non sit quamta, nec alicui quantitati coniuncta. Si enim non maneret indiuidua, tunc ab alia anima separata non esset distincta.

Ad secundum nego consequentiam quantum ad illud, quod dicitur de contradictione. Ad probationem dicendum, quod sicut color in tenebris est per se visibilis, quauis ma nente tenebra, numquam actualiter possit videri, sic si color separaretur a superficie ipse esset per se visibilis: quia quam uis sub illo modo essendi manens, numquam posset actu videri: tamen haberet naturalem aptitudinem ad hoc, que videatur, si in superficie reponatur: nunc autem ita est, que esse per se visibile naturali aptitudine, & actu non posse videri ex defectu alicuius dispositonis intr insece, siue illa disposito se teneat ex parte medij, siue ex parte subiecti: ista minime contradicunt, & per consequens virtu te diuina sunt simul compossibilia.

Ad tertium nego consequentiam: Ad probationem di cendum, quod non quodlibet indiuisibile est spirituale, alias omnis substantia esset spiritualis, nec aliquod corpus esset de praedicamento substantiae: quia omnis substantia secudum se est indiuisibilis, loquendo de diuisibilitate in partes quantitatiuas, de qua loquutur ad psens isti doctores.

Ad quartum nego consequentiam. Ad probationem patet per iam dicta, quamuiscumque enim albedo esset eparata, tamen semper haberet naturalem aptitudinem ad informandum superficiem: propter quod numquam posset angelum informare.

ARTICVLVS I. Vtrum omnia accidentia in Fucharistia appa rentia, de facto sint sine subiecto.

VANTVM ad secundum articulum est aduerten dum, quod vt communiter dicitur, duplex est subie ctum, scilicet primum, & proximum. Primum, sicut sub stantia, vel prima materia. Poximum, sicut illud, in quo immediate fundatur ipsum accidens, vt superficies immo diate subiicitur colori, quantitas aequalitati, & qualitas similitudini. Et secundum hoc pono duas conclusiones Prima est, quod accidentia in Fucharistia apparentia sunt sine subiecto primo. Quia nullum illorum accidentium inhaeret alicui substantiae: ergo omnia accidentia in Fucharistia apparentia sunt separata a subiecto primo. Consequentia patet ex iam dictis. Probo antecedens: quod si inhaererent alicui substantiae, vel hoc esset substantia pa nis, & vini, vel substantia corporis Christi. Non primum quia opinio hoc ponens est superius improbata. dist. 11. q.1. ar. 2. Nec secundum: quia, vt superius probaui dist. 10. 4.2tart. 1 corpus Christi non est in sacramento altaris quantitatiue, seu modo quantitatiuo, & per consequens ipsum non potest esse subiectum istorum accidentium, quae in sacramento apparent modo quantitatiuo, & extenso.

Sed contra istam conclusionem est quaedam antiqua pinio ponens, quod huiusmodi accidentia sint subiectiue in ere circumfuso, & isti non habent aliquam rationem directe pro se: quia rationes eorum solum probant hanc negatiuam, quod non sint sine subiecto, & hoc arguitur sic.

Rarum, & densum, non possunt esse sine materia: sed vna hostia est rarior alia, & vna densior alia: ergo &c. Maior patet: quia si datur oppositum, tunc erit diffinitum sine diffinitione; nam rarum, & densum, diffiniuntur per materiam: quia rarum est, quod sub magnis dimensionibus parum habet de materia, & econtra desum est, quod sub paruis dimensionibus multum habet de materia.

2 Preterea in sacramento altaris non debet esse aliua deceptio; sed ista accidentia videntur esse in subiecto: ergo sine deceptione non possunt esse sine subiecto.

Praeterea, omnis forma separata a materia secundum philosophos, est forma intelligibilis, & non sensibilis: sed ista accidentia sunt formae sensibiles: ergo ista accidentia sunt formae in materia.

4 Praeterea, si essent separata a materia, tunc huiusmodi formae accidentales essent nobiliores & perfectiores angelis. Falsitas consequentis patet. Probatur consequen tia, quia quanto aliquid magis appropinquat ad diuinam simplicitatem, tanto est nobilius, & perfectius: sed si ista accidentia essent ab omni materia separata, tunc magis accederent ad similitudinem diuinae simplicitatis: quam quicumque angelus: quia hoc posito, tunc huiusmo¬¬ di accidentia, nec sunt composita ex his, nec composita huic: sed angelus, licet non sit compositus huic, tamen est compositus ex his: nam in angelo differunt realiter substantia, virtus, & operatio, vt ait Doetius, & multi docto. tes. 1 Sed ista opinio primo assumit falsum, cum dicit huiusmodi accidentia subiectiue fundari in aere circumfuso: quia aer propter sui raritatem non potest esse subie ctum coloris, asperitatis, & duriciei: & multorum aliorum accidentium, quae apparent in ipso sacramento.

2 Praeterea, dimensiones aeris, & dimensiones panis, essent simul in eodem loco, & hoc non esset minus miraculum, quam quoed accidentia panis sint sine subiecto.

3 Praeterea, vsque ad sensum apparet, quod aer solum secundum extremam suam superficiem attingit superficiem hostiae, ergo quamuis trina dimensio panis sit in uere, tamquam in loco: tamen non est in eo, tamquam in subiecto.

Ad primum argumentum contra conclusionem addu ctam dicendum, quod quando diffinitio non datur per essen tialia, sed per addimenta, & diffinitum est res aboluta, tunc virtute diuina diffinitum, seu res diffinita, potest es se sine diffinitione, hoc est sine illo addito, quod ponitur in eius diffinitione: sed rarum, densum, diffiniuntur per materiam, tamquam per additamentum, quia materia non est de essentia rari, vel densi: ideo, virtute diuina rarum, & densum possunt esse sine materia,

Ad secundum dicendum quod fidelis in isto facramen to non decipitur: quia totum, quod ibi iudicat esse, hoc est ibi: siue iudicet secundum sensum, siue secundum intellectum. Nam sensus iudicat de accidentibus, quae vere sunt ibi, & intellectus mediante lumine fidei iudicat sub illis accidentibus esse verum corpus Christi: etiam ex quo habemus ex certa determinatione ecclesiae substantiam panis conuerti in corpus, & vini in sangumem Christiergo fidelis intellectus sine omni deceptione concludit huiusmodi accidentia, quae remanent, subsistere sine subiecto.

Ad tertium dicendum ad maiorem, quod licet philosophi dicant formam, quae secundum suam naturam est separata a materia, non esse sensibilem: tamen si aliqua orma separatur a materia non secundum fuam naturam, sed per diuinam potentiam, retinens semper naturalem aptitudinem ad esse in materia, talem formam veri phiosophi iudicarent esse sensibilem: & si aliter iudicarent, tunc non essent veri philosophi, sed falfiAd quartum nego consequentiam. Ad probationem nego minorem: ad illius probationem dico, quod licet nuiusmodi accidentia non sint actu huic composita: tamen secundum naturalem suam aptitudinem huic sunt componibilia: sic enim sunt actu separata a materia, quod tamen retinent aptitudinem ad hoc, vt materiae coniungantur, quod non est verum de angelo.

Conclusio secunda est, quod excepta sola quantitate nullum aliud accidens manens in sacramento post conuersionem panis, & vini est sine subiecto proximo. Dico autem excepta quantitate: quia eo ipso, quod quantitas via naturae pro immediato subiecto habet substantiam, ideo idem est subiectum primum, & proximum ipsius quantitatis, & per consequens quando quantitas separatur a substantia, tunc simul separatur a subiecto primo, & proximo. Cetera vero accidentia sunt substantiae aliquo modo mediante quantitate, quorum etiam aliqua subiectiue, tamquam in subiecto proximo fundantur in quantitate, sicut apparet de colore: Proprium enim est superficiei primo loco colorari. Patet etiam de figura, & fimiliter de motu: nam si mouetur hostia, motus ille subietiue habet esse in magnitudine, seu in quantitate ipsius hostiae, & sic de pluribus aliis. Aliqua etiam accidentia, uae sunt respectiua, fundantur in suis sundamentis, tamuam in subiectis proximis.

Sed contra, ista est primo, & directe opinio quorundam qui dicunt, quod quodlibet accidens in sacramento altris existens est omnino sine subiecto, tam primo, quam proximo.

1. Quia, vt isti dicunt, nihil potest dependere tali dependentia, qualem terminat: sed omne accidens dependet dependentia subiectiua, quae dependentia proprie ter minatur ad subiectum: ergo nullum accidens potest essi subiectum, & per consequens sublata substantia panis, vel rini, omnia accidentia remanentia manent sine subiecto

2 Praeterea, substantia ponitur in diffinitione cuiusli. bet accidentis, vt patet. 7. methaph sed non ponitur in hu ausmodi diffinitione, nisi prout est subiectum accidentis; ergo substantia est subiectum cuiuslibet accidentis, & per consequens accidens non subiicitur accidenti: Propter quod ablata substantia, quodlibet accidens manet absque subiecto

3 Praeterea, philosophus. 4. meta. dicit, quod accidens non accidit accidenti, nisi ambo accid ant eidem, scilicet substantiae, nihil enim magis hoc illi, quam illud huic accidit: sed in sacramento, datis quibuscumque duobus accidentibus, illa duo non accidunt substantiae: ergo nec vinum accidet alteri.

Sed ista opinio contradicit sensui: quia ad sensum vide mus, quod albedo in sacramento est extensa: omne auti extensum, vel est extensum essentialiter, vel accidentaliter. Et hoc dupliciter: quia vel recipit in se illud, quod ess essentialiter extensum, vel quia recipitur in essentialiter extenso. Primo modo albedo non est extensa: quia illo modo est extensa sola quantitas continua, a qua differi ilbedo etiam praedicamento, cum sit essentialiter de prae dicamento qualitatis. Nec secundo modo: quia sic est extensa ipsa substantia, & specialiter materia prima, quia di mensionibus numquam separatur secundum intentionem Commentatoris, vt patet in de substantia orbis: ergo solum tertio modo albedo dicetur extesa, & per consequens est in quantitate recepta tamquam in proximo subiecto. Ad primum motiuum istorum dicendum, quod ma¬¬ ior non est vniuersaliter vera: quia creatura dependet a Deo in genere causae efficientis: tamen multae sunt crea turae, quae terminant illius generis dependentiam, cum multae sint creaturae aliquarum rerum productiuae.

Ad secundum dicendum, quod substantia ponitur in diffinitione cuiuslibet accidentis, tamquam subiectum primum, & per hoc non excluditur, quin vnum accidens possit esse alterius subiectum proximum

Ad tertium dicendum, quod licet, naturaliter loquen do, quo modo loquitur Aristo. vnum accidens non possit occidere alteri tamquam subiecto proximo, nisi ambo ac cidant substantiae tamquam subiecto primo: supernaturaliter tamen per infinitam Dei potentiam istud fieri potest

AR TICV 1 V S it. Vtrum talibus accidentibus sine subiecto existenti bus conuemat aliqua actio.

QVANTVM ad tertium articulum dicendum, quod licet illud, quod peritur in articulo isto, ab aliqu bus vertatur in dubium: tamen hoc faciunt absque netessitate. Quia obiectum potentiae sensitiuae vera actione agit in hurusmodi potentiam: Sed ista accidentia quamuis sint separata a substantia: tamen vere retinent omne illud, quod spectat ad obiectum potentiae sensitiuae. quiqualitates sensibiles sunt in ipso sacramento coniunctae quantitati, & per consequens actualiter possunt agere in ipsum sensum: nam licet sensibile proprium, puta, color non possit mouere actualiter visum sine sensibili communi, puta, sine magnitudine: quia albedo separata a ma gnitudine esset indiuisibilis, nec econuerso sensibile commune sine sensibili proprio: numquam enim magnitudo, vel figura, quae sunt sensibilia communia separata ab omni qualitate possun immutare sensum: quia vt sic, essent res mathematicae, quae abstractae sunt a sensibus: tamen quan do ista sunt simul coniuncta, tunc vere possunt agere in ipsum sensum

Sed contra istud aliqui arguunt sic. Solum illa agunt. inuicem, & patiuntur ab inuicem, quae communicant in materia: sed ista accidentia cum nulla re corporali communicant in materia, cum sint a materia separata: ergo &c. Maior patet, & ponitur primo de generatione. Minor, supponitur ex determinatione ecclesiae superius allegata, qua dicitur, quod substantia panis, & vini conuertitur, in corpus, & sangumem Christi.

2 Praeterea, agens, & patiens, quamuis in principio actionis sint dissimilia: tamen in fine debent esse similiaergo si ista accidentia agerent in aliquam rem corporalem, tunc in fine actionis illa res careret materia, sicut ista accidentia, alias passum in fine actionis non esset assimilatum ipsi agenti.

lsta non concludunt 1 Quia ab istis accidentibus experimentaliter percipimus quemlibet nostrum sensum immutari: hic enimvisus noster percipit colorem, odoratus odorem, gustus. aporem, tactus duritiem, & asperitatem, auditus sonum factum per fractionem

2 Item, si aliquid cadere: in accidentia vini, quae rema nent, non minus humectaretur ab illis accidentibus, quam si mansisset ibi substantia vini¬

3 Item, si aliquis multum biberet de talibus accidentibus a forti vino in sacramento relictis, non minus ficret ebrius, quam si biberet verum vinum. Ex his, & multis: alijs consimilibus patet, quod istis accidentibus competunt vere, & reales actiones.

Ad primum in contrarium dicendum, quod auctorita tes Arist. non valent in isto proposito: quia ipse non concederet accidentia esse sine subiecto primo: tamen si noc concederet, ipse consequenter haberet dicere, quod ad agere, & pati sufficeret communicatio in materia secundum aptitudinem: talis autem communicatio est in proposito: ideo &c.

Ad secundum dicendum, quod talis similitudo in fine transmutationis acquisita non est attendenda quantum ad materiam: quia illa praesupponitur, vel actualiter: sicut in his, quae naturaliter existunt, vel saltem aptitudinaliter: sicut in istis accidentibus, quae supernaturaliter existunt: sed huiusmodi similitudo est attendenda penes formam, & hoc est in proposito, vt de se patet: quia si istaaccidentia essent calida, illud, in quod agerent in fine, eficeretur calidum: & sic de alijs.

ARTICVLVS IIII Vtrum huiusmodi accidentia possint in omnem actonem, n quam natur aliter potuerunt, quando in sus subiectis fuerinmt.

SVANTVM ad quartum articulum dioo, quod ac cidentia separata virtute diuina possunt in om- nem operationem, in quam potuerunt, quando fuerunt suis subiectis coniuncta

1 Quia si non, tunc sensibili experimento possemus per cipere, seu cognoscere substantiam panis esse conuersam in corpus Christi. Falsitas consequentis patet: quia sola fide tenemus corpus Christi sub illa apparentia panis, Consequentia etiam patet: quia si dictis verbis consecrationis accidentia separata non possent in huiusmodi operationem, in uam ante consecrationem potuerunt, tuc vel hoc semper contingeret, facta consecratione, vel quandoque contingeret, & quandoque non. Si primo modo, tumc euidenti experimento cognosceremus talia accidentia carere subiecto substantiali & p consequens ibi esse corpus Christi, in quu huiusmodi substantia esset conuersa. Si secudo modo, tuc huiusmodi im pedimentum operationis non inueniret rationem separatio; nis accidentium: quia ad vniformen positonem causae vnifora: miter debet sequi effectus: sed in omni conseeratione fu charistiae separantur accidentia panis, transubstantia¬¬ ta substantia panis in corpus Christi.

2 Praeterea, talia accidentia separata possunt in operationem, qua attingunt substantiae generationem: ergo mul to magis possunt in omnem aliam operationem, in quam potuerunt, quando suis subiectis coniuncta fuerunt. Con sequentia patet: quia generare substantiam plus videtur excedere virtutem accidentis, quam operatio, cuius terminus vltimatus est accidens. Antecedens probo. quia illud, quod per se potest cotrumpere substantiam. hoc per se potest gencrare substantiam. Ista patet, quia sicut agens naturale non potest generare substantiam. nisi corrumpat substantiam, sic non potest corrumpero substantiam nisi generet substantiam: Sicut enim generatio vnius est corruptio alterius, sic econuerso corremptio vnius est generatio alterius, vt dicitur primo de generatione: Si enim agens corrumperet vnum, & non generaret alterum, tunc penitus annihilaret, quod conuenit soli Deo: ipse enim quia potest aliquid de nihilo producere: ideo ipse potest aliquid in nihilum reducere, sed acci dentia Eucharistiae possunt corrumpere substantiam: nam si modicum de igne caderet in calicem benedictum, acci dentia vini non minus corrumperent, & extinguerent huiusmodi ignem, quam ipsum vinum extinxisset ante consecrationem.

Sed contra antecedens istius rationis, & contra probationem eius, est quidam doctor, qui ponit, quod acciden; sine substantia, nec potest generare substantiam, nec corrumpere: nam sicut ipse ait, si omnia accidentia sphera ignis manerent separata, destructa substantia, in qua fundantur, & in medio illorum accidentium poneretur vna gutta aquae, omnia illa accidentia non possent illam guttam aquae corrumpere. Sed istud non valet, quia vsque ad sensum apparet, quod si vna gutta aquae caderet super accidem tia remanentia post conuersionem panis in corpus Christi, satis cito huiusmodi gutta corrumperetur a siccitate ipsius hostiae: ergo multo citius corrumperetur a siccitate, & caliditate totius spherae ignis. Et ideo iste doctor videns quod huiusmodi sensibilis experientia laborat contra eum, inter multas vias euadendi in ista videtur vltimate con- tentari, quod accidentia separata non corrumpunt substam tiam, quamuis disponant ad eius corruptionem, sed facta huiusmodi dispositone per accidentia, tunc agens vniuer sale, scilicet coelum corrumpit vnam substantiam, & gens rat aliam. Sed nec istud valet: quia licet coelum in talibus generationibus, & corruptionibus concurrat, vt causa vniuersalis: hoc tamen non obstat quin talia accidentia, quando habent per se esse, alterent, corrumpant, & go nerent, tamquam quaedam agentia particularia ex sua na tura determinata ad huiusmodi operationes.

Ad argumentum principale dicendum, quod loquendo de inesse accidentis, quantum ad actualem inhaerentiam, tunc maior non est vera: quia adesse respicit relatio nem maiori necessitate, quam actualiter inesse respiciat accidens simpliciter absolutum: sed loquendo de inesse accidentis secundum aptitudinalem inhaerentiam, tunc concesso toto argumento, non est contra ea, quae dicta sunt in ista quaestione.