Quaestio 1

Quaestio 1. An dotes corporis glorificati sint quattuor.

VTRVM quattuor sint dotes corporis glorificati¬

Videtur, quod non. 1 Quia cetpus non debet pluribus modis decorari, quam anima: Sed animae solum sunt tres dotes, ipsam de corantes, & perficientes: ergo &c. Maior patet, quia ancilla non debet pluribus modis decorari, quam regina Sed corporalis natura tenetur obedire animae, sicut ancilla obligatur ad obediendum reginae. Patet etiam mi nor, quia dotes animae sunt solum tres. s.visio, dilectio, & comprehensio, sicut infra dicetur

In contrarium est Magister, & ceteri sancti doctores, qui ponunt quattuor esse dotes corporis glorificati sicla ritatem, impassibilitatem, agilitatem, & subtilitatem. Quia magister in prima parte istius lectionis declarat animarum beatitudinem per corporum glorificationem, ideo in ista questione praecise intendo tractate de dotibquibus corpora beatorum glorific antur, vt deinceps in sequentibus lectionibus videatur, qualiter beatorum animae in talibus glorificatis corporibus beatificantur, Erunt igitur in ista quaestione quattuor articuli, secundum quattuor praedictas dotes corporis glorificati. It a quod primus articulus erit de huiusmodi corporis claritate. Secundus, de impassibilitate. Tertius de agilitate, Et quartus de subtilitate.

RESOLVTIO. Defunctorum quidem vesurrectione peracta, viuentium corpora clavistima lucidissimaque, ac impassibilia splendelcent, quorum lant splendor non glorificatis etiam oculis haud erit vsquequa que inuisibilis. Itidem agillima, quoque, atque subt ililsima erunt ut cuncta scandent cerpora, atque ad Empireum coelum vsque penet rabunt.

ARTICVLVS I De corporis glorificati claritate.

VANTVM ad primum pono duas conclusiones.

Prima est, quod post resurrectionem mortuorum corpora electorum erunt maximae claritatis, & luci dissimae refulgentiae.

1 Quia inter omnes corporales creaturas, quas pro nunc consueto modo videmus, nihil est lucidius SoleSed corpora beatorum fulgebunt sicut Sol: ergo erunt summae claritatis, & luc iditatis. Maior patet Et minor habetur tessimonio saluatoris in Matth. vbi ait, Tunc iu sti fulgebunt, sicut sol in regno patris eorum. Habetur etiam ista minor in Sap. vbi dicitur, Fulgebunt iusti, &tam quam scintillae in arundineto discurrent, &c. vbi dicit quae dam glosa, quod iusti fulgebunt sicut sol, & non solum si cut sol nunc fulget: sed sicut tunc fulgebit, quando iuxta lsaiae vaticinium, lumen solis augebitur septempliciter.

Praeterea, Movses adhuc existens in mortali corpore ex consortio iermonis domini in monte Sinai ha¬ buit faciem cornutam, & ita splendidam, quod seniores populi non poterant intendere in faciem eius, nisi operiretur, vt scribitur in Exod. igitur illi, qui in corpore im mortali visione beata, & stabili nude contemplantur es sentiam ipsius Dei, maximam habebunt claritatem, & luciditatem in suis corporibus gloriosis.

Sed contra istam conclusionem quidam arguunt sic

Corpus Christi post suam resurrectionem non ha buit huiusmodi claritatem, sicut sol: ergo nullum corus humanum post suam resurrectionem habebit huius modi claritatem. Antecedens patet: quia quando apparuit Mariae Magdalenae in horto, & duobus discipulis eutibus in Emaus, non habuit huiusmodi claritatem: qui Mariae Magdalenae apparuit, taquam hortulanus, & illis duobus discipulis, tamquam peregrinus. Consequentia etiam patet: quia sicut beatitudo animae Christi praecellit omnem beatitudinem cuiuscunque alterius animae. sic claritas sui corporis debet praecellere claritatem corporalem cuiuscunque alterius hominis.

2 Praeterea, corpora glorificata erunt colorata: ergo non erunt lucida. Consequentia patet: quia lucida, & con lorata sunt oppositarum conditionum: nam color ess extremitas perspicui in corpore terminato: Sed lux est extremitas perspicui in corpore non terminato. Antece dens probatur, quia omne pulcrum est coloratum. Ista patet per beatum Aug 22. de ci Dei, vbi ait, Pulcritudo corporis est partium congruentia cum quadam coloris suauitate: ved corpora glorificata erunt valde pulcra: es go erunt colorata.

Praeterea, corpus lucens propria claritate non est transparens, seu peruium: Sed corpora glorificata erunt transparentia, ergo &c. Maior patet: quia si corpus, lucens claritate, esset peruium, tunc vnum corpus caeleste non eclipsaret alterum: cuius oppositum saepius experimur. Minor etiam patet ex dictis beati Qregorimis morali vbi, pertractans illud Iob, non aequabitur ei aurum, ait, Oculis corporalibus beatorum patebit armonia interior. Et appellat Gregorius armoniam disposito nem membrorum interiorum, quam oculus corporalis nequaquam videre posset, nisi corpora beatorum essent transparentia

Praeterea, in quocunque corpore praedominatur ter ra, hoc non potest esse lucidum; & hoc propter obscuritatem elementi praedominantis: Sed in omni corpore humano praedominatur elementum terrae secundum quantitatem molis: ergo &c

Praeterea, si huiusmodi claritas, & luciditas esset in corpore glorificato, tunc causaretur ab anima beata Consequens est falsum. ergo & antecedens Falsitas con sequentis patet: quia nihil dat, quod non habet: Sed ani ma, cum sit spiritualis, non habet corporalem lucem & claritatem. Patet etiam consequentia: quia secundum beatum Augustin. in lib. ad Dioscorum, dotes corporis gloriosi procedunt ex redundantia beatitudinis ipsius animae.

Sed ista non concludunt: lgitur ad primum dicedum quod antecedens non est verum

Ad probationem dicendum, quod quamuis sic appa ruerit: eo, quod huiusmodi apparentia congruebat illis, quibus apparuit: Nam feruentissimae caritatis desiderium tunc plantulas virtutum tamquam in horto fructifero cre scere fecerat in Maria: ideo Christus sibi apparuit, tamquam hortulanus: Sed quia cor discipulorum, euntium in Emaus dubium fuit: ideo tamquam peregrinus ab eis se longius ire finxit: Tamen aliter eis apparere potuisset, si voluisset: Nam qui in mortali suo corpore gloriam suae claritatis ostendit Petro, lacobo, & loanni in monte Thapor, vbi facies sua lucebat sicut sol, quomodo non posset n suo immortali corpore gloriam suae claritatis ostendere;

Ad secundum, nego consequentiam. Ad probationem dicendum, quod posito, quod lucidum, & coloratum sint oppositarum conditionum, seu dispositonum, & per consequens simul non possint ei¬ dem corpori inesse per naturam, tamen vno inexistente per virtutem naturalem, alterum potest inesse per virtu tem supernaturalem: Et sic est in proposito, quia color conuenit huiusmodi corporibus virtute naturae: Sed cla ritas, & luciditas, ac etiam peruietas conueniunt eisdem corporibus supernaturali Dei virtute, & etiam aliquo mo do ex redundantia beatitudinis ipsius animae a Deo supernaturaliter beatificatae.

Ad tertium dicendum, quod quamuis maior sit vera secundum communem cursum naturae, tamen non est vera, loquendo de diuina supernaturali virtute: Nam virtute diuina corpora gloriosa erunt simul lucentia, & transparentia. Propter quod ait Gregorius super eodem verbo Iob in argumento allegato, Corpora sanctorum simul, & claritate fulgent, & puritate translucent

Ad quartum dicendum, quod licet maior sit vera, ter rena qualitate in sua obscuritate manente, tamen non est vera, Si tollitur ab huiusmodi corpore terrenae qualitatis obscuritas, & communicatur ei eximia claritas: Sic autem erit in proposito: Nam, Sicut dicunt sancti, etiam tota terra, partibus exceptis inferni, erit lucida, taquam vitrum mundum post diem nouisrimum. quid igitur mi rum, Si terrena portio, existens in corpore glorioso, erit limpidissimae claritatis;

Ad quintum dicendum, quod consequens non est fal sum: Nam licet Deus huiusmodi claritatem, & luciditatem causet efficienter, tamen hoc potest facere median te redundantia beatitudinis ipsius animae.

Ad probationem dicendum, quod cum ista causatio non Sit vniuoca, sed potius aequiuoca: igitur quamuis psa anima non praehabeat formaliter huiusmodi corporalem claritatem, tamen poterit eam dare: quia in aequiuoca causatione sufficit causam praehabere effectum vit tualiter ad hoc, quod hodi effectu det alteri formaliter.

Conclusio secunda est, quod claritas corporis glorio i non est omnino inuisibilis ab oculo non glorioso.

1 Quia quicquid comprehenditur sub per se obiecto alicuius potentiae, in illud potest aliquo modo illa potetia: Sed omne lumen corporale comprehenditur sub per se obiecto potentiae visiuae nondum glorificatae: er- to nullum lumen corporale est omnino inuisibile, respe ctu talis potentiae. Maior patet ex se. Et minor habetur ex 2. de anima.

2 Praeterea, damnati in dic iudicij videbunt claritatem glorificati corporis Christi: ergo claritas corporis glo rio si non est omnino inuisibilis ab oculo non glorioso. Antecedens habetur per Aug. 1. de Tri vbi ait, "visio cla ritatis eius, scilicet Christi, communis erit bonis, & mais". Consequentia etiam patet, quia nullus damnatus ha bebit oculos gloriosos.

Sed oppositum istius conclusionis ponit quaedam opinio, dicens, quod quamuis corpus gloriosum ab oculo non glorioso videri possit, vt coloratum est suo proprio tolore tamen non potest ab eo videri in sua claritate

Quia visibile ab aliquo visu, Si sibi opponitur in di stantia debita, tunc necessario videtur: Sed claritas cororis gloriosi, obiecta visui, non videtur, vt patuit, quan do Christus post suam resurrectionem discipulis suis pre sens fuit: ergo &c

2 Praeterea, inter visum, & visibile, debet esse proportio: Sed claritas corporis gloriosi, cum Sit maior claritate solis, tantum excedit infirmum visum oculi non glorio si, quod non habet proportionem ad ipsum ergo &c

Praeterea, claritas visibilis ab oculo non glorioso on est transparens, seu peruia. Istud apparet in celis setem planetarum, quos eo, quod sunt transparentes, non videmus, licet per ipsos videamus ipsum firmamen tum, quod non est peruium: Sed claritas corporis glorio si est transparens, vt patet per Gregorium i8. morali ergo &c.

Praeterea, beatus Aug. dicit, Noluit Christus in ea claritate, qua surrexit, discipulis apparere, quia ipsi non possent tantam claritatem videre.

Ad primum dicendum, quod licet maior forte sit ve ra de visibili non glorificato, tamen non est necessaria de visibili glorificato: quia tale visibile, vt dicunt sancti doctores, est in plena potestate animae beatae, qua viuifi tatur, & regitur huiui modi visibile; & ideo sicut placet tali animae, sic videtur, scilicet sub proprio suo colore, vel cum superaddita claritate. Et etiam quando sibi pla cet, tunc videtur, & quamso sibi non placet, tunc non videtum

Sed contra fundamentum istius solutionis est quidam doctor, dicens, quod nulla qualitas actiua, quae est praecise corporis, subest imperio ipsius animae: & ideo quicun que beatus, habens corporalem claritatem, si fuerit approximatus oculo, siue glorificato, siue ron glorificato, necesse est, quantum est ex parte sua, quod immutet ocu lum. Et si dicitur isti doctori de Chi isto, qui post suam glorificationem apparuit discipulis, & tamen ipsi non v derunt suam claritatem: ipse respondet, quod hoc potue rit Christus, eo, quod esset Deus: quia Deus potest causa re visionem in oculo non glorificato per qualitate, quae non est qualitas illius obiecti, quod videtur: & ideo potuit causare visionem de peregrino in oculis discipulorum, ipso tamen existente in sua claritate. Etiam Deus; quia ipse est primum agens, quo non coagente, nullum agens secundum agere potest: ideo potest Deus coagere colori corporis glorificati, non coagendo suae claritati; & sic color immutabit oculum, & non claritas. Et tunc quasi redeundo ad nostrum propositum addit, quod potest fieri, quod ad voluntatem sancti Deus non comnagat claritati sui corporis, quando ille sanctus, vel beatus vult, quod sua claritas non videatur.

Sed istud, quod primo dicit iste doctor, non videtur esse verum. Quia non videtur anima beata esse minoris potentiae, respectu corporis proprii, quam angelus respe ctu corporis alieni: Sed angelus tam bonus, quam ma lus, potest facere, quod aliquod corpus visibile praesens existens oculis hominum in debita distantia, medio exi stente sufficienter illuminato, secundum nullam suam qualitatem mouebit illos oculos sic, quod videatur ab eis: ergo etiam beata anima hoc potest facere, quod qua litas actiua sui corporis non mouebit oculos, quibus obijcitur, sic, quod ab eis videatur Maiorem ad praesens suppono esse veram. Minor etiam patet tam de angelis bonis, quam de malis. De bonis quidem patet in Qenesvbi dicitur, quod angeli percufserunt eos omnes caecitate a minore vsque ad matimum, ita vt ostium videre non possent. vbi secundum glos illi homines non fuerunt simpliciter caeci: quia cetera bene videbant, quamuis ostium domus ipsius Loth videre non possent: Vnde huiusmodi caecitatem, qua rem praesentem oculis suis homo non percipit, doctores sancti appellant acri siam, quae dicitur, grammatice loquendo, ab a, quod ess sine, & crisis, quod est iudicium, quasi sine iudicio Pate etiam minor de angelis malis: quia aliqui magi quando que arte daemonum faciunt, quod res, quae est praesens oculis non videtur: sicut apparet in legenda sancti Petri de Simone mago, qui se inuisibilem fecit in conspectu Neronis. Et sicut ibidem patet, Nero credidit occidere Simonem, & occidit arietem. Etiam si ex hoc, quod Christus rem visibilem potuit ostendere, sub non suo con lore, pateret virtus suae deitatis, sicut iste doctor videtur innuere, tunc praedictus Simo magus fuisset verus Deus. Quia, sicut apparet in legenda sancti Clementis, iste mi serrimus Simon fecit arte sua pessima, quod quicunque vidit patrem sancti Clementis, credidit videre Simonem, & tandiu coler, & figura Simonis in facie patris ipsius Cie mentis apparuit, donec ad imperium beati Petri euanuit Per quem modum autem daemones possint immu tare colorem, & figuram cuiuslibet rei visibilis, dixi lib 2. dist. 8. art 2.

Ad secundum dicendum ad minorem, quod licet illa claritas ad infirmum oculum non habeat proportionem congruentem, quae requiritur ad hoc, quod visio fit delectabilis: tamen non est ibi omnimoda impropor tio, quia quamuis oculus infirmus, & non glorificatus, non possit tantam claritatem fixe, per aliquam notabiem moram, intueri, x hoc tamen non habetur quin ra tim, & transitorie ipsam possit videre: Homo eium solis claritatem raptim intuetur, quamuis non possit stabi iter figere oculum in huiusmoui visione.

Ad tertium, nego maiorem. Ad probationem, de celis dicendum, quod licet illa, quae valde sunt peruia, non videantur: eo, quod nullo modo terminent ipsum visum: tamen illa, quae sunt tramsparentia cum aliquali densitate, sicut estuitrum vel eri stallum, talia bene videntur: eo, quod ratione suae densitatis, quam habent cum peruietate, visum possint terninare: Et sic erunt corpora beatorum: Nam cum coelum empireum, quod debet esse locus huiusmodi corpo rum, sit simul lucidum, & aliquo modo peruium, vt delaraui lib 2. dist. 2. q art. 1. sic vt locatum loco correspondeat, corpora beatorum erunt simpliciter lucida, & tamen secundum quid peruia, vt corpus vnius beati non impediat alterius apparentiam

Ad quartum dicendum, quod beatus Augustinus non accipit ibi non posse pro eo, quod est impossibile; sed pro eo, quod est difficile: quia licet tantam claritatem videre non sit impossibile oculo non glorificato, tamen huiusmodi visionis continuatio forte induceret caecitatem propter sensibilis excellentiam: nam excellentia sensibilium corrumpit sensum, vt dicitur secundoide ani ma: Vnde huiusmodi caecitas de facto semel ex corpore glorificato videtur contigisse: Nam inter cetera miracua beatae virginis, legitur de quodam deuotissimo homine, qui arte scribendi vitae suae necessaria conquireb at, quod longo tempore desiderabat, vt antequam mo reretur, beatam virginem in sua existentia gloriosa videre mereretur. Cui apparens angelus domini, nuntiauit sibi, quod in proxima die dominica post horam matutini, virgo gloriosa sibi vellet apparere. Et addi dit angelus, quod cum illo oculo, quo claritatem virginis videret, elapsa illa visione, in hac mortali vita numuam aliquid videre posset. Tunc ille homo, apparente sibi gloriosa virgine, posuit manum super vnum oculum, vt mediante illo oculo scribendo, vitae necessaria osset acquirere. Et dum alio oculo virginis claritatem desideranter inspiceret, immediate victus mira vir ginis pulcritudine, deposuit manum ab oculo, quem bsconderat, vt gloriam, & pulcritudinem virginis, etiam cum illo oculo videret, dato, quod pro tota vita sua deberet esse caecus, & mendicus. Et tunc immediate disparuit illa visio Qua elapsa, sicut angelus sibi dixerat, ipse caecus fuit in illo oculo, quo virginis viderat claritatem. Et tunc nimis dolens de sua terrena sollicitudine, qua alterum oculum conseruauerat, multiplicauit preces, & suspiria ad virginem gloriosam, ipsam deuotius obsecrando, quatenus visione consimili suum ocuum adhuc videntem cecare dignaretur, Sicut iam excoe cauerat alium Cui virgo beata secundo apparuit simili modo Sicut primo, & illi suo deuoto gaudiose nunciauit, quod se cito disponat, quia die octauo migraturus Sit ab hoc seculo, & deinde ipsam perpetuo Sit visurus n celo. Qui cum ingenti gaudio coecus in vtroque oculo illis diebus vixit, & Die octauo iuxta promissum virginis feliciter ab hac vita migrauit.

ARTICVLVS IL De corporis glorificati impassibilitate.

VANTVM ad secundum articulum, est aduerten dum, quod quantum ad praesens dupliciter loqui possumus de impassibilitate. Vno modo, vt opponitur Passioni corruptiuae, & afflictiuae, quae magis facta natu¬ faliter abiicit a substantia, vel saltem affligit ipsum pa tiens. Alio modo, prout opponitur passioni, quae nec abiicit, nec a ffligit, sed magis saluat, & perficit, quae passio nec est afflictio, nec corruptio, sed est salus, & perfecuo eius, quod patitur huiusmodi passione. Et secudum hoc pono duas conclusiones in isto articulo.

Prima est, quod impassibilitas primo modo dicta, est los corporalis ipsorum beatorum

1 Quia nobilissima conditio corporalis non debet denegari nobilissimis corporibus: Sed impassibilita isto modo dicta est nobilissima inter corporales conditiones, & corpora beatorum sunt nobilissima corpora: ergo &c. Maior patet Minorem probo. Et primo, quod impassibilitas sit nobilissima inter corporales conditiones, patet: quia ipsa naturaliter conuenit nobilioribus mundi corporibus, puta celestibus. Quod etiam corpora beatorum sint nobilissima corpora post mortuorum resurrectionem, patet: quia ipsis debetur nobilissimus lo cus, puta ipsum celum empireum.

2 Praeterea, hanc impassibilitatem conuenire corpo ibus beatorum innuit Apostolus, cum ait, Oportet enim corruptibile hoc induere incorruptionem, & mortale hoc induere immortalitatem. Super quo verbo dicit losa, Omnes habebunt aequaliter, quod pati non possunt. Causam autem istius impassibilitatis quidam assignant cessationem ipsius motus celestis, quia motus com estis est primus omnium motuum corporalium, vt patet. 8. phys Sed cessante primo motu, necesse est omnes alios motus cessare

Sed contra istos est articulus Parisiensis, qui dicit, quod stante celo, & igne approximato stupae, dicere, quo gnis non comburat stupam, error. Et ideo dicendum, quod haec impassibilitas principaliter causatur a diuina voluntate, inquantum tollit ordinem subiectionis corporum ipsorum beatorum, respectu quorumcunque agetium actione corruptiua, seu afflictiua, tamen immediate huiusmodi impassibilitas aliquo modo causatur ab ipsa beata anima, quae huiusmodi corpus informat, cu Deus dedit talem virtutem, quod corpus per ipsam viui ficatum potest praeseruare ab omni actione laesiua. Ei istud videtur innuere beatus Aug in lib. ad Dioscorum, vbi ait, Tam potentis naturae fecit Deus animam, vt ex eius plena felicitate redundet in corpus sanitas perpetua, & vigor incorruptibilis.

Sed contra istam conclusionem potest argui sic 1 Corpus Christi in hoc mundo fuit passibile: ergo impassibilitas non est dos corporis informati per beata animam: Antecedens patet: quia sua passione nos a mor te redemit aeterna, prout catholica fide tenemus. Consi quentia etiam patet: quia anima Christi fuit beata a pri mo instanti suae creationis

2 Praeterea, nullum violentum potest esse perpetuum rgo omne corpus humanum quandoque dissoluetur nec per consequens erit impassibile. Antecedens habetur primo ce. & mun. Consequentia probatur: quia vnumquodque, dum est extra locum suum proprium, de tinetur violenteriSed quandiu quattuor elementa integrant corpus humanu, vel quodcunque aliud corpus mis tum, tandiu sunt extra suum naturalem locum: ergo vnumquodque tale corpus quandoque dissoluetur, vt singula ele menta ipsum componentia, tendant ad propria sua loca

praeterea, philosophus primo de cae ait, quod non potest esse, quod aliquid sit possibile corrumpi, & tamen numquam corrumpatur Per hoc enim ibidem probat contra platonem, quod celum non potest esse corruptibile, & tamen per causam extrinseca perpetuari, seu perpetuo conseruari; Sed corpus cuiuslibet beati est possibile corrupi: igitu non, pot perpetuari, nec per consequens erit impassibile

praeterea, omne mortale est passibile: Sed omni porpus hum anum est mortale: ergo &c. Maior patet, quia dato, quod non omne passibile sit mortale, tamen ecomuerso, omne mortale est passibile. Minor probatur, quia illud, quod est de diffinitione hominis, hoc est impossi bile non conuenire homini: Sed mortale est de diffinitio ne hominis, est enim sua differentia distinctiua, & per con sequens diffinitiua, secundum Porphyrium, qui ait, Sunus enim rationales nos, & dii: sed mortale additum non bis separat nos ab illis.

3 Praeterea, corpus compositum ex contrariis non ot esse impassibile: Sed corpus cuiuslibet beati est conpositum ex contrariis. Maior patet: quia contraria approxi mata agunt in se mutuo, & per consequens a se mutuo patiuntur. Minor patet: quia cum idem corpus numero esurgat, vt patet ex dictis superius dist. 15. art. 2. & corpus humanum ante resurrectionem fuerit compositum ex contrarus, oportet, quod etiam post resurrectionem sit compositum ex contrariis: Si enim post resurrectionem non esset compositum ex contrariis, tunc vel non esset idem corpus, quod fuit ante, quod est contra fidem catholicam, vel ante non fuisset compositum ex contrariis; uod est contra veram philosophiam

4 Praeterea, quae habent communem materiam, sunit ad inuice transmutabilia, & per consequens ab inuicem assibilia: Sed corpora beatorum habent communem materiam cum corporibus elementorum: ergo &c.

3 Praeterea, Qregorius super illud lohannis, infer disitum tuum huc, sic ait, Corrumpi necesse est, quod pal patur, nec palpari potest, quod non corrumpitur. Sed corpus beati post resurrectionem est palpabile: quia san ctus Thomas tetigit corpus Christi, post quam surrexit a mortuis: ergo corpus beati erit corruptibile, & per consequens non erit impassibile

Sed ista non concludunt: quia sicut probat beatus Au ust. 13 de trin, beatitudo stare non potest cum mortali tate, nec cum aliqua afflictiua passione: nam talia repugnant verae beatitudini¬

Ad primum, nego consequentiam, maxime si conseuens intelligitur de aliis beatis, quam de Christo.

Ad probationem dicendum, quod quamuis Christus fuerit verus comprehensor, tamen cum hoc fuit verus viator, quamdiu vixit in hoc mundo: & ideo non fuit simi se de Christo, & de alio quocunque beato, qui ita est con prehensor, quod nullatenus est viator. Etiam dominus esus Christus vsum impassibilitatis, ac ceterarum trium dotium corporis glorificati adhuc viator existens assum sit, & assumere potuit, quandocunque voluit. Assumpsit enim vsum impassibilitatis, quando sine sui laesione con us suum ad manducandum discipulis suis tradidit vsum claritatis, quando coram Petro lacobo & lohanne tramnguratus fuit, vsum agilitatis, quando super vndas maris ambulauiti& vsum subtilitatis, quando de illibata vn gine natus fuit

Ad secundum, nego consequentiam. Ad probationem dicendum, quod minor est falsa: quia elementa non sunt in mixto sub propriis suis formis substantialibus: sed sunt in eo virtualiter, sub vna forma mixti:igitur, vt sunt in mixto, tunc locus eorum naturalis est locus naturaliter con petens ipsi mixto. Quod autem formae elementorum non sint in ipso mixto, probaui. lib. 2. dist 15. art. 2.

Ad tertium dicendum: quod maior non est vera: quia nulla res est ita corruptibilis quin per potentiam Dei ossit perpetuo a cortuptione praeseruari. Etiam minor deficit, quia sicut dicit beatus Aug super Sen. & habetur. 2. sententiarum. dist. 10. homo, primo creatus a Deo, accepit posse non mori: sed in vita beata habebit non osse mori: Sed si corpus hominis beati posset corrumpi tunc homo beatus posset mori, cuius oppositum euidem¬l er habetur ex iam dicta auctoritate. Etiam homo beatus non esset melioris conditionis, quam homo primo creai tus, qui potuit non mori, vt patet ex eadem auctoritate.

Ad quartum, nego minorem, inquantum ipsa extenditur ad corpus hominis beati; quia sicut caelum pro nunc dicitur incorruptibile, quia secundum ordinem, pro nunc a Deo institutum, celum non est subiectu aliquibus causis seundis ipsum corrumpere potentibus: sic corpus hominis post resurtectionem erit incorruptibile, & immortale, eo, quod secundum ordinem, quem tunc Deus instituet, corpus hominis non erit subiectum aliquibus secundis causis corruptiuis, & anima beata inseparabiliter corpus illud perficiet, & virtute a Deo sibi tradita conserua bit, ne vmquam ab aliquo intrinsecus vel extrinsecus corrumpatur.

Ad probationem, nego iterum minorem, nec valet abi dictum Porphyrii: quia a Dijs, hoc est, ab angelis sufficienter distinguimur per hoc, quod ipsi sunt intellectua lis naturae; nos vero sumus rationalis naturae: & ipsi intelligut sine discursu, nos vero cum discursu, ex qua ope- ratione distincta sufficienter arguitur nostra natura ab angelorum natura specifice fore distincta.

Ad quintum dicendum quod quamuis maior sit vera, manente ordine actiui, & passiui inter huiusmodi contraria: tamen virtute diuina mutato, vel suspenso huiusmodi ordine, tuc maior non est vera. Dato enim, quod Deus tolleret vel suspenderet ordinem actiui, & passiui, qui, secundum communem cursum, quem videmus, est pro nunc inter ignem, & aquam;licet mutuo se contingerent, tamen nullum istorum ageret in alterum, nec ab altero pateretur. Et quia, vt praedictum est, virtute diuina tolletur huiusmodi ordo inter calidum, & frigidum; humidum, & siccum, quae ad compositionem concurrunt corporum beatorum: ideo vnum istorum non aget in al terum, nec ab altero patietur.

Ad sextum dicendum, quod maior non est vera, nisi talia entia materiam communem habentia etiam habeant ordinem actiui, & passiui ad se inuicem, qualiter non erit in proposito: quia loquendo de actione laesiua, & corruptiua, tunc nec elementa habent virtutem agedi in corpora beatorum, nec econuerso

Ad septimum dicendum, quod licet illud dictum ore gorii sit verum supposito ordine naturali, quem pro nuc videmus in istis rebus inferioribus sublato tamen illo ordine, non est verum: Sed respectu gloriosi corporis Christi iste ordo fuit mutatus per mirabilem Dei virtutem: Propter quod immediate post verba praedicta subdit Gregorius, Sed miro modo, ac inaestimabili redemptor noster, & incorruptibile post resurrectionem, & pal abile corpus exhibuit

Conclusio secunda est, quod secundo modo, loquenlo de impassibilitate, scilicet inquantum opponitur pal sioni, quae est salus, & perfectio, qua passione patiens, nec corrumpitur, nec leditur, sed perficitur, sic impassibilitas non spectat ad dotem corporum beatorum.

Quia potentiae sensitiuae in beatis non erunt ociosae: sed quandoque, vel semper suis actibus erunt coniun cte. Cum igitur sentire sit quoddam pati, vt apparet. 2. de anima: ergo &c.

2 Praeterea, ipsi beati oculo corporali videbunt corus Christi, & corpora sua mutuo, ac alias res sensibiles, pro vt faciunt ad eorum delectationem, semoto omni eo, quo huiusmodi res possent inferre aliquam laesionem: igitur praedicto modo non habent impassibilitatem. An tecedens patet ex multis sanctorum auctoritatibus. Consequentia etiam patet: quia impassibilitas modo, quo accipitur in ista secunda conclusione, excludit omnem delectabilem passionem ab eo, quod impassibile dicitur huiusmodi impassibilitate.

ARTICVLVS IIIS De corporis glorificati agilitate.

VANTVM ad tertium articulum, pono duplici conclusionem.

Prima est, quod corpora glorificata erunt perfecta di te agilitatis

Quia illa corpora, quae ron solum super terram, ve rum etiam in aere velocissime possunt moueri ad om- nem differentiam positonis motore proprio, & intrinse co, illa sunt agilia: Sed corpora beatorum, seu corpora glorificata, sunt huiusmodi: ergo &c Maior patet. Et mi- nor satis habetur per glosam, & expositores super illo, erbo, Fulgebunt iusti, & tamquam scintillae in arundieto discurrent

2 Praeterea, si aliquis homo posset volare per aerem absque hoc, quod lassaretur; & velocissime moueri sine abore, ille vtique diceretur praeditus mira agilitate: Sed uilibet beatus resumpto suo corpore, hoc potest, vt pa tet in lsa, vbi dicitur, Qui sperant in domino, mutabunti fortitudinem, assument pennas, sicut aquilae, current, & non laborabunt, ambulabunt, & non¬ deficient

Praeterea, nisi beatorum corpora valde essent agilia, tunc nequaquam cum suis corporibus possent ad con lum ascendere, quod tamen facient, vt fide tenemus, im mediate peracto extremo iudicio: quia aequali velocitate, sicut angeli Dei, ascendent cum ipso iudice, scilicet domino Tesu Christo

corte dicetur, quod corpora beatorum non possunt moueri: ergo non habent dotem agilitatis. Consequentia patet: quia illa, quae sunt agilia, non solum possunt mo ueri: verumetiam de facili mouentur ad omnem differen tiam positonis Antecedens probatur multipliciter.

Primo, quia omnis motus est propter aliquam indi gentiam: Sed quando beati cum suis corporibus erut in celo, tunc nullam penitus habebunt indigentiam.

2 Secundo: quia si mouerentur, tunc violenter mouerentur. Falsitas consequentis patet, quia vera beatitu do non compatitur aliquam violentiam. Patet etiam consequentia: quia quod remouetur a loco Sibi summe coueniente, hoc violenter mouetur: Sed quando corpota beatorum sunt in loco coelesti, tunc sunt in loco Sibi summe conueniente:igitur Si inde mouentur, tunc violenter mouebuntur,

Tertio, quia omnis motus est actus entis in potentia & per consequens, entis imperfecti, vt patet 2. phys. Sed corpora beatorum sunt entia perfecta: ergo &c.

Quarto, quia motus non est sine tempore: sed tunc non erit tempus, quia iurauit angelus per viuentem in aecula seculorum: quia tempus non erit amplius

Quinto, quia beati secundum determinata merita erunt in determinata approximatione ad Christum: er- go illi, qui erunt propinquiores, non mouebuntur ad lo ca remotiora; nec isli, qui erunt remotiores, mouebuntur ad loca propinquiora.

Dicendum, quod istud antecedens non est verum Ad primam probationem dicendum, quod licet motus naturalis sit propter indigentiam, tamen motus vountarius saepe contingit propter arbitrit libertatem praeter indigentiam: Sed motus beatorum non est por naturalem necessitatem, sed est per voluntariam libertatem.

Ad secundum, nego consequentiam. Ad probationem dicendum, quod eo ipso, quod mo uetur a motore intrinseco, qui confert vim ipsi corpori moto: ideo nullo modo mouetur violenter: Monetur enim libere a tali motore, qui ad eundem locum potest huiusmodi corpus reducere, quandocunque sivi placet.

Ad tertium dicendum, quod licet motus ad formam sit entis imperfecti, & perficiendi per terminum, qui acquiritur per motum, tamen motus ad vbi potest esse en tis perfecti: sicut apparet de caelo, & de substantiis separatis, quae mouentur motu locali, quamuis sint entia perfecta ea suo motu nullam intrinsecam perfectionem acquirentia.

Ad quartum, patet ex his, quae dixi dist. 48. artic. 4. in polutione primae instantiae

Ad quintum dicendum, quod beatus moueri ad lota remotiora potest dupliciter intelligi. Vno modo, cum, priuatione prioris loci: ita, quod non liceat eis reuerti ad locum, de quo recesserunt. Alio modo, Sine huiusmodi priuationeata, quod libere possunt, quan¬ docunque volunt, ad eundem locum reuerti. Et iste secundo modo, consequentia non est vera, quamuis pri mo modo sit concedenda. Sicut enim in regno terrestri principes regni habent determinatos situs circa regem ita, quod quilibet propinquius, vel remotius iuxta suam dignitatem se ponit circa regem, & tamen saepe mutant loca sua, saluo semper iure vniuscuiusque: sic in regno coelesti & cet

Conclusio secunda est, quod quamuis ratione praedi ctae agilitatis, animae beatorum moue ant sua corpora val de velociter, tamen non possunt huiusmodi corpora de loco ad locum mouere in instanti

1 Quia omne diuisibile, dum a virtute creata mouetur, necessario, secundum aliquam partem sui, est in termino a quo, & secundum aliquam in termino ad quem & per consequens mouebitur suceessiue, & non subito seu in instanti: Sed quodlibet corpus glorificatum est diuisibile, & anima ipsum mouens est virtutis finitae: er- go &c

2 Praeterea, aliqua virtus creata mouet corpus in tepore: ergo nulla vitus creata potest mouere corpus in instanti. Antecedens est per se notum. Consequentiam probo: quia sicut patet. vj. physicorum, quantum mensu ra ipsius motus abbreuiatur, tantum oportet, quod vir tus mouentis sit fortior supposito, quod idem mobile moueatur per aequale spacium. Sed instans quantum ad breuitatem mensurae excedit in infinitum t empus, & quamcunque partem temporis: ergo virtus potens mouere in instanti, lexcedit in infinitum omnem virtutem mouentem in tempore, & per consequens non potest esse virtus creata: quia nulla virtus creata excedit virtutem finitam in infinitum.

Sed oppositum istius conclusionis tenet quaedam opinio. 1 Quia, vt dicunt positores istius opinionis, spiritus mouentur in instanti: Sed corpora gloriosa mouentur aequali velocitate, sicut spiritus

2 Praeterea, hoc idem probant auctor itate Augu qui ait, quod sicut radius solis non citius est in oriente, quam in occidente: sed vtraque spacia pari celeritate transcurrit ita & corpus glorificatum: quia vbicunque voluerit ani mus, protinus erit & corpus.

Praeterea, post resurrectionem non erit tempus: ergo motus illorum corporum non mensurabitur tempore, & per consequens mensurabitur instanti Consequen tia patet. Etiam antecedens habetur Apocal. x.

Ad primum dicendum, quod maior non est vera. Et hoc apparet ex his, quae dixi libs i distin. 37. artic. 2 conclusione;

Ad secundum dicendum, quod Augustinus non loquitur ibi, quantum ad existentiam veritatis: sed quanti ad apparentiam sensibilitatis: quia si sensus videret tran situm corporis gloriosi, iudicaret huiusmodi transitus du rationem esse aeque indiuisibilem, sicut aeris illuminationem, quamuis in hoc sensus deciperetur: quia & si sensus non decipiatur circa proprium obiectum, decipi tamen potest circa obiectum commune

Ad tertium patet dist. 28. art. 4.

ARTICVLVS IIIL De corporis glorificati subtilitate.

VANTVM ad quartum articulum, primo pono hanc conclusionem, quod beatorum corpora erut summe subtilia

Quia corpus, potens existere in eodem loco cum alio corpore aequali sibi, hoc est summe & maxime subtile Sed corpus cuiuslibet beati hoc potest: ergo & cet Maior est nota. Minor etiam patet: quia si datur opposi¬ tum, tunc nullus beatus eum corpore suo posset transire toelum, nisi dilaceraret ipsum, quod est falsum, & catho licae doctrinae contrarium.

2 Praeterea, corpus Christi est praeditum iam dicta subtilitate: ergo & corpora beatorum habebunt huiusmodi ubtilitatem. Antecedens esse verum ostendit Christus. tam in sua natiuitate, quando de virgine natus fuit absque virginis laesione, quam in sua ascensione, quando omnes caelos transiuit absque celorum dilaceratione. Con sequentia patet ad Phili 3 vbi ait Apostolus, quod Chri stus reformabit corpus humilitatis nostrae, conguratum corpori claritatis suae.

corte dicetur, ex hoc dicitur corpus subtile: quia habet pauciores partes materiae sub aequali, vel maiori quam titate: Sed corpus glorificatum habet easdem partes ma teriae, quas habuit prius, quam esset glorificatum, & non pauciores: ergo non videtur esse subtile¬

2 Etiam contra minorem primae rationis est commu nis opinio philosophorum, qui iuxta sua principia habent ponere, quod impossibile sit duo corpora simul esse in eodem loco, sicut patet. 2. physicorum, vbi ponit Aristoteles, quod qua ratione duo corpora simul possent esse n eodem loco, eadem ratione infinita corpora possent sse simul in eodem loco. Et patet ista consequentia Ari stot, ex hoc: quia qua ratione dimensiones prioris corpo tis non resisterent in eodem loco dimensionibus secundi corporis, eadem ratione dimensiones istorum duorum non resisterent dimensionibus tertii corporis; nec dime siones istorum trium resisterent dimensionibus quarti corporis, & sic deinceps vsque in infinitum.

2 Praeterea, vnum eorpus non potest esse simul in luribus locis, ergo nec plura in vno loco. Consequentia patet: quia aequalis videtur esse comparatio plurium corporum ad vnum locum, & plurium locorum ad vnum corpus. Antecedens multipliciter probatum distin. 1o4it art 1.

Praeterea, vnum corpus gloriosum non potest esse simul cum alio corpore glorioso in eodem loco, ergo nec cum corpore non glorioso. Antecedens communiter conceditur, Consequentia probatur, quia si illa, quae sunt magis similia, non possunt esse simul in eodem loco, nec illa, quae sunt minus similia, poterunt esse simul: Sed corpus gloriosum magis assimilatur corpori glorioso, quam corpori non glorioso, ergo &c.

Preterea, si duo corpora essent in eodem loco, tue duo corpora simul terminarentur ad eandem superficiem. Consequens est impossibile, quia impossibile est plura corpora terminari ad vnum terminum Consequen tia etiam patet, quia ambo corpora contenta terminatentur ad vltimam superficiem corporis continentis.

3 Praeterea, si duo corpora essent simul in eodem lo co, tunc vna linea non esset vna linea. Consequens est mpossibile, quia implicat manifestam contradictionem, Probatio consequentiae, quia secundum principia Qeometriae inter duo puncta impossibile est dare plures lineas rectas, sed vnam tantum. Positis ergo duobus corporibus in vno loco, tunc Si linea recta trahitur ab vno extremo puncto illius loci ad alium extremum puctum eiusdem loci, ista linea transibit ambo corpora locata, & per consequens huiusmodi linea vnumquodque istorum corporum respiciet Sicut suum subiectum immediatum. Cum igitur impossibile Sit vnum accidens simul informare duo distincta subiecta, ergo propter dualitaten subiectorum impossibile erit hanc lineam esse vnam, Sed ex praedicta regula Qeometriae necesse erit huiusmo di lineam esse vnam:igitur quod necesse est esse vnum, mpossibile est esse vnum

Et quia istae rationes philosophorum, quamuis con¬s cludant apparenter, tamen non concludunt existenter, ideo Sic procedam. Primo contra huiusmodi philosohos probabo apparenter, quamuis non existenter, quod naturaliter duo corpora simul habeant esse in eo dem loco. Secundo ostendam secundum veritatem, qualiter est possibile plura corpora esse simul in eoden loco. Et tertio respondebo ad ipsorum philosophorum motiua

Quo ad primum, potest contra philosophos sic argui. Ferrum, & ignis, sunt simul in eodem loco naturaliter. ergo duo corpora sunt naturaliter in eodem loco, Consequentia patet: quia ferrum, &ignis sunt duo corpor. etiam specie differentia. Antecedens probo: quia in ferto candente ron est aliqua pars ferri, quae signari possit quin cum ea sit verus ignis: ergo in loco, in quo est hu iusmodi ferrum, tantum est de igne, quantum est de fer- ro. Consequentia patet: quia si non esset ibi tantum de igne, quantum est ibi de ferro, tunc oporteret, quod cum uqua parte ferri non esset ignis. Antecedens probo: quia pperatio facit scire formam, & naturam rei, Vt patet. 8. metaph sed cuilibet parti ferri igniti conuenit vera ope ratio ignis: nam si adiungitur stupae, tunc incendit eam & generat verum ignem: ego quaelibet pars huiusmodi ferri habet secum verum ignem.

Forte dicetur, quod non omne, quod generat ignem, est ignis: quia quandoque generatur ignis ex collihone corporum, quandoque ex refractione radiorum solarium

Respondeo, quod licet generatione aequiuoca illud; quod non est formaliter ignis, possit generare ignem:ta men hoc non potest fieri generatione vniuoca: quia in generatione vniuoca, generans, & genitum sunt vnius speciei specialissimae. Sed cum ex contactu igniti ferri generatur ignis, ibi est generatio vniuoca, quod patet ex formali similitudine qualitatis in generante, & in ge nito. Et confirmatur primum antecedens: quia vbicunque propria qualitas alicuius subiecti reperitur, ibi etiam illud subiectum reperitur Sed in quocunque loco inueni tur ferrum ignium, in illo loco inuenitur calor in summo, qui est propria qualitas ignis: ergo in eodem loci tum ferro erit ignis. Praeterea, si ponitur mica de pane recenti in vino, statim humor vini diffunditur per om- nes partes illius panis: ergo posito illo casu, vinum erit in eodem loco cum qualibet parte illius panis. Antecedens patet sensibili experientia. Patet etiam consequentia: quia humor vini est accidens vini inseparabile, & per consequens nusquam potest reperiri, ni si ibidem reperiatur vinum. Et eodem modo potest argui de spongia madefacta cum aqua, & de aliis consimilibus

Quo ad secundum est aduertendum, quod quamuisecundum veritatem duo corpora non possint naturaliter esse in eodem loco immediato, hoc tamen sine sine omni repugnantia fieri potest virtute diuina. Et hoc atet per ea, quae dixi dist. 10 q4 2. art. 1. in respondendo obiectis ibidem adductis contra venerabilem doctorem Aegidium.

2 Praeterea, hoc idem potest probari sic, Deus potest corpus conseruare in loco praeter hoc, quod occuper vel repleat locum, ergo virtute diuina possunt simul in podem loco plura poni corpora. Consequentia patet. quia non aliunde repugnat duo corpora simul esse in eodem loco, nisi quia vtrumque naturaliter aptum na tum est replere locum, & occupare ipsum: & ideo reple to loco per vnum, locus non potest recipere alterum: Sed sublata causa repugnantiae tollitur repugnantia: er- go dato, quod vnum non repleat locum, tunc poterunt esse simul in eodem loco Antecedens probo: quia deus potest quamlibet rem in esse conseruare suspenso suo naturali effectu, maxime si huiusmodi effectus dependet. tali re in genere cause efficientis: Sed replere locum est naturalis effectus rei quantae existentis in loco, dependens ab ea, tamquam a sua causa efficiente: ergo deus re quantam, seu corpus conseruare pot in loco praeter hoc, que occupet, vel repleat locum ipsum. Maior patet: quia deus potest facere, quod homo sit in igne, & tamen ignis non calefaciat cum; & quod sit in aqua frigida, & tamen aqua non infrigidet eum, & sic de singulis causis, lo¬ quendo de causis efficientibus, de quibus ad praesens lo quor. Minor etiam patet, quantum ad primam partem, qua dicitur, quod repletio loci est naturalis effectus corporis existentis in loco: Sed quantum ad secundam partem potest probari sic. Ista causalitas vel est in genere causae materialis, vel formalis, vel finalis, vel efficientis. Non materialis: quia vel esset materia ex qua, vel materia in qua. Non primum: quia illa materia constituit vnam essentiam cum forma, cuius est materia: Sed ex corpore replente, & repletione non constituitur vna essentia Nec secundum: quia repletio non est in replente, alias idem repleret seipsum. Nec formalis: quia si repletio loci esset effectus formalis lotati, tunc oporteret, quod locatum esset forma loci, cui huiusmodi effectus communicatur. Nec finalis: quia finis est posterior in essendo his, quae sunt ad finem, quorum, vt sic, dicitur esse causa: Sed corpus naturaliter est prius huiusmodi repletione: Ergo per sufficientem diuisionem sequitur, quod ad corpus, existens in loco, reducitur loci repletio, tamquam ad causam efficientem

3 Praeterea, resistere alteri corpori in eodem loco ess actus naturaliter posterior corpote resistente: ergo deus potest quaecunque corpora in eodem loco ponere praeter hoc, quod vnum resistat alteri. Antecedens patet: quia dimensiones corporis sunt causa rexistentiae vnius corporis respectu alterius in eodem loco, vt patet 2 physic& per consequens erunt naturaliter priores tali resisten tia, & independentes ab ea: quia causa est, ad cuius esse sequitur aliud, vt dicitur. 5. meta. Consequentiam probo: quia deus potest rem naturaliter priorem in esse conser uare sine quocunque posteriore ab ipso realiter differente, maxime Si talis non sit pura potentia

Forte dicetur, quod dotes corporis gloriosi, dicuntur corpori conuenire virtute ipsius animae beatae, & ex re- dundantia beatitudinis ipsius animae. Sed omnibus prae lictis concessis non probatur, quod vittute animae corpus habeat huiusmodi subtilitatem, qua simul possit esse cum alio corpore in eodem loco, quamuis probetur, quod hoc possit esse virtute diuina.

2 Praeterea, vbi nulla fit resistentia ex parte medii, ibi motus fit in instanti: Sed iuxta ista dicta, quando corpus plorificatum mouetur per aliud corpus, tunc nulla fit re gistentia ex parte medii: ergo corpus glorificatum potest in instanti de loco ad locum: moueri, cuius oppositum est positum, & probatum in conclusione secunda tertii articuli Maior patet 2. phys. cap. de vacuo. Minor etiam atet: quia siue virtute diuina tollatur positio vnius isto tum corporum, vt dicit prima ratio;siue loci repletio, vt dicitur alia ratio; siue resistentia vnius ad alterum, sem per sequitur ista minor: ergo &c

Ad primum dicendum, quod ista subtilitas pro tanto dicit corpori conuenire per animam beatam: quia quamuis a Deo Sit effectiue, tamen virtus diuina eam non eff cit, nisi concurrente ipsius animae placita voluntate. quam lo enim, & quoties placet animae, vt modis praedictis tollatur huiusmodi resistentia, tunc & toties tollitur, & non aliter. Sicut enim posito, quod Imperator daret alicui centum marcas, quando, & quoties ego vellem, & non aliter; tunc quamuis lmperator esset causa doni llius principalis, & effectiuastamen ille homo diceretur huiusmodi donum habere per me: eo quod donum istud modo praedicto dependeret a mea libera voluntate; Sic in proposito &c

Ad secundum dicendum, quod multi negarent maiorem: quia, vt ipsi dicunt, non solum propter resistentiam medii, sed etiam propter distantiam terminorum necessario concernitur tempus in omni motu: Tamen le isto dicto ad praesens non cutando, dico, quod Ssi maior habeat aliquam veritatem, loquendo de motu natur ali, quo grauia mouentur deorsum, & leuia sursum; quia in tali motu non requiritur tempus propter resistentiam mobilis ad motorem, sed solum propter resistentiam medii: tamen illa maior non est vera, loquen do de motu animali, & processiuo; quia etiam si esset da re vacuum, per quod animal motu processiuo moueretur, adhuc huiusmodi motus tempore mensuraretur: quia & si in tali motu non requireretur tempus propter tesistentiam medii, tamen requireretur propter resistentiam mobilis ad motore. Cum igitur corpus gloriosum er alia corpora modo supradicto non moueatur motu naturali, sed potius animali, & proctessiuo: ideo motus eius tempore mensurabitur, dato etiam, quod in tali motu nulla sit resistentia ex parte medi.

Forte dicetur, quod istud non valeat: quia secundum dicta sanctorum sicut anima beata perfecte obedit ipsi Deo, sic eorpus glorificatum perfecte obedit ipsi animae & est perfecte in ipsius animae potestate: Sed quod perfecte obedit, hoc nullam dat resistentiam: ergo etiam in motu beatorum hominum progressiuo nulla videtur esse temporis apposito propter resistentiam mobilis ad motorem

Hic potest dici, quod huiusmodi perfecta obedientis corporis ad animam intelligenda est quantum ad vires sensitiuas, quae nullam vlterius ostendent rebellionem contra superiorem animae portionem. Etiam si attenditur ista obedientia corporis, quo ad molem, & grauitatem corporalem in ordine ad motum, tunc non est sic accipienda, quod nihil ponderis, & grauitatis se teneat ex parte corporis: Semper enim manet aliquid ponderis, ratione cuius corpus a virtute finita non potest motu progressiuo moueri in instanti: Sed pro tanto ista obe dientia dicitur esse perfecta, & sine resistentia: quia tantum supereminet virtus animae super huiusmodi corporis grauitatem, quod in quacumque voluerit velocitate mensurabili tamen tepore, poterit corpus mouere absque omni lassitudine, & fatigatione Et ex hoc ad forma argumenti dicendum ad minorem, quod licet illud, quod perfecte obedit, nullam praebeat resistentiam inducentem lassitudinem in suo motore, tamen ex hoc non habetur, quin talem praebeat resistentiam, ratione cuius motus eius fiet in tempore

Sunt etiam quidam doctores, qui causam istius comossibilitatis duorum corporum in eodem loco dicunt dotem subtilitatis, prout ea mediante tollitur grossicies torporis: Sed, quod istud non valeat, ostendi incidenter, dist. 1c. qu. tartic. 1 in responsione instantiae ductae contra primam rationem. Multi sunt etiam modi dicendi aliorum diuersorum doctorum, quorum recitationem ad praesens causa breuitatis omitto

Per praedicta etiam patet responsio ad instantiam fa ctam contra conclusionem: quia subtilitas non conuenit corpori glorificato per carentiam materiae, sed per com ossibilitatem essendi cum alio corpore, quam modo praedicto habet a Deo effectiue, & ab anima meritorie, ic aliquo modo determinatiue per liberum suum velle, vt iam dictum est in responsione primae instantiae hic dductae.

Ad primum argumentum factum contra minorem dicendum, quod consequentiam Arist. credo esse veram, nec consequens est contra me: Quia sicut sola virtute di uina duo corpora possunt simul esse in eodem loco, sic si Deus vellet, infinita corpora absque repugnantia possent esse in eodem loco, vt apparet ex his, quae dixi li. 2. dist. 1. q. 2 art 4.

Ad secundum, nego antecedens: quia oppositum eius probaui dist 10 qud itart. 1. & ibidem rationibus contrarie opinionis est responsum. Etiam communis doctrina negaret consequentiam.

Ad tertium, nego antecedens, loquendo de potentia Dei: quia per absolutam Dei potentiam posset, si Deo placeret, vtum corpus gloriosum simul esse in eodem loco cum altero corpore glorioso: Vnde si istud antecelens inueniretur dictum ab aliquo sanctorum, tunc deet intelligi de potentia Dei ordinata, qua Deus solum dicitur illa posse, quae ab aeterno fieri ordinauit, de quo- rum numero non treditur esse illud, scilicet quod vnum corpus gloriosum simul sit in eodem loco cum altero corpore glorioso: Sed, quod quandoque corpus glorioum sit cum corpore non glorioso, hoc ab aeterne credimus a Deo esse infallibiliter ordinatum: Et ideo istud communius dicitur esse possibile: quia eius possibilitas reducitur ad potentiam Dei ordinatam. Sed inquantum ista compossibilitas corporis glorificati cum alio corpore reducitur ad animam beatam, tunc neganda est consequentia. Ista enim compossibilitas duorum corporum, quamuis sit effectiue a Deo, tamen ab anima est ineritorie, & etiam aliquo modo determinatiue a velle ipsius animae, prout virtus diuina ad hoc se deter minauit, quod quando vult anima, quod corpus suum sit cum alio corpore, tunc immediate cooperatur sibi virtus diuina, quod hoc fiat: Sed nunc est ita, quod quamuis anima meruerit, quod corpus suum esse possit in eodem loco cum corpore non glorificato, tamen non me ruit, quod corpus suum esse possit cum corpore alio glo rificato in eodem loco, nec hoc vult: quia huiusmodi vel le esset inordinatum, & per consequens non potest cade re in animam beatam, cuius nullus actus potest esse inordinatus. Ad probationem consequentiae dicendum, quod ma ior in proposito non est vera: quia similitudo non est causa praedictae compossibilitatis: quia causaliter est reducenda in potentiam Dei, & in meritum, & velle ipsius animae beatae. Etiam in aliis rebus quandoque similitudo magis est causa incompossibilitatis, quam compossia bilitatis: Nam albedo cum albedine maiorem habet similitudinem, quam cum dulcedine, & tamen albedo cum dulcedine potest esse simul in eodem subiecto; duae autem albedines non possunt esse simul

Ad quartum concedo consequentiam, & nego falsita tem consequentis, loquendo de superficie corporis continentis, de qua procedit ratio, vt patet in probatione ipsius consequentiae Ad probationem falsitatis ipsius consequentis dicen dum, quod & Si sit impossibile plura corpora terminari ad eundem terminum intrinsecum: tamen hoc non est impossibile, loquendo de termino extrinseco: sed vltima superficies corporis continentis est terminus extrinsecus corporum infra ipsam contentorum:igitur &c

Ad quintum, nego consequentiam Ad probationem dicendum, quod illo casu posito, tunc illae lineae erunt duae, & non vna tantum. Et cum di citur, inter duo puncta &c. dico, quod illa regula Qeonetriae debet intelligi de punctis intrinsece lineam terminantibus: sed praedicto casu posito, tunc illa duo pun cta signata in loco, non sunt termini intrinseci alicuius lineae fundatae in corporibus contentis, seu locatis, eo, quod subiectiue illa puncta distinguantur a qualibet li nea subiectiue in corporibus locatis existente: & ideo posito praedicto casu, tunc illis duabus lineis reipondent uattuor puncta, quibus huiusmodi lineae intrinsece ter minantur, quae puncta non fundantur subiectiue in su perficie concaua corporis locantis, quae superficies est ipse locus, sed fundantur in superficiebus conuexis eorporum locatorum. vel potest dici, quod Si Deus tollit ab vno istorum corperum positionem, quae dicit ordinem partium in loco, tunc praedicto casu posito, solum erit ibi vna linea, & non plures; & tunc ad probationem le dualitate subiectorum dico, quod hic non erunt duo subiecta illius lineae, quia proprie loquendo, tunc linea lla solum transiret illud corpus, quod haberet positio nem, sicut enim linea tracta per quantitatem panis, quae est in sacramento altaris, non est subiectiue in corpore Christi, quamuis corpus Christi sit simul cum illis accin dentibus; & hoc pro tanto, quia corpus Christi non est ub illis accidentibus secundum positionem quae di. it ordinem partium in loco, sic in proposito &c

Argumenta, quae adduxi contra istos curiosos philosophos, quamuis non concludant, tamen pro nunc ad ea nen respendeo, huiusmodi responsionem philosophis committendo.

Etiam sufficientia istarum quattuor dotum, quae fuerunt istius quaestionis materia, sic haberi potest. Ad hoc enim, quod corpus, ab anima beata resumptum, non sit ips animae onerosum, sicut esse consueuit in hac vita mortali, quattuor requiruntur, duo scilicet ex parte sen sus, & duo ex parte motus: Nam ex parte sensus, primo re quiritur, vt corpus animae beatae sit nobilium passionum cilicet sensibilium specierum de facili receptiuum. Secundo vt sit ignobilium passionum, scilicet corruptiuarum, & lesius rum actionum propulsiuum. Ratione primi conuenit ta li corpori dos claritatis. Ratione vero secundi dos impas sibilitatis. Et similiter ex parte motus duo requiruntur in huiusmodi corpore Primo enim congruum est, vt hu iusmodi corpus taliter disponatur, quod motor suus ipsum mouendo non lassetur. Secundo, ne in suo motu, i pter resistentiam medij retardetur Quo ad primum disponitur huiusmodi corpus dote agilitatis. Quo ad seci dum, dote subtilitatis.

Ad argumentum principale dicendum, quod restrin endo decorem ad dotales perfectiones, tunc maior non est vera

Ad probationem dicendum, quod regina posset esse ex suis naturalibus ita pulchra, & decora, & ancilla ita imperfecti decoris in suis naturalibus, auod congruum esset pluribus modis ornari decore accidentali ancillam quam reginam: sicut apparuit in regina Hester, quae pro fecti decoris fuit in naturalibus, ideo noluit vti accidenta libus modis decoris, quando ingredi debebat ad regem. Etiam posset dici, quod quamuis solum tres sint dotes animae, tamen huiusmodi tres dotes sunt perfectiori. decoris, quam omnes dotes corporis, etiam si mille essent. Congruit etiam, quod dotes animae praecise sint tres, iuxta tres partes imaginis sanctissimae trinitatis, quae sun intellectus, voluntas, & memoria, vt sic intellectus deco retur dote cognitionis, voluntas dote dilectionis, & me moria dote inhaesionis: ideo &c.