Semen

Emen:m Quomo do diffinitur generaliter. Notanditurum secundum Guil. in. ii di. xviii. cum doc. sub ti. e. di. q. i. quod diffinitur sic. Semen est corpus quoddam cuius forma intenditur a natura propter alterum vt ex illo generetur aliquid simile agenti. Undo hic tria tanguntur. Primum quod semen est corpus. Et patet Tum in simplici elemento. Gen. i. Producant aque reptile secundum genus suum. aqua scilicet corporales etc. Tum in mixto: sicut sunt mixta seme alicuius. Tum ratione conplexionis. sicut cadauer est semen vermis. Secundo tangitur quod semen est corpus cuius forma intenditur a natura propter alterum. Unde semen inquantum semen numquam propter se intenditur a natura: sicuti granum: sed propi aliud perfectius. Forma autem seminis dicitur ratio seminalis. Et in hoc differt a casualibus et fortuitis quae praeter intentionem accidunt. Tertio tangitur quod ex ipso semine generatur aliquid simle generanti

¶ Pro quo nota quod tres sunt modi generationis. Primus est quando generans et genitum omnino sunt dissimilia in speci: quia productio talis est equiuoca producendo dissimile: sicut sol ranam. Secundus quando aliquid generat alterum vniuoce: sed tamen immediate. vt quando ignis generat ignem. Inter hec proprie non dicuntur esse semina: quia semen tenet locum medii et vim generandi simile. Tertius modus est: quando extat genera tio vniuoca: mediata tantum vt per gradus genitum esse habeat. Et in isto tertio modo solu habet esse semen vt picum homo generat hominem ex semine. Nam ibi est non tantummodo semen: sed etiam ratio seminalis

¶ Unde si quaeritur: In quibus ergo sit ratio seminalis Dicendum cum Scotor. e. di. quod in primis praedictis non potest esse ratio seminalis. videlicet in generatione equiuoca: et etiam vniuoca que fit immediate. sicut est ignis ab igne. Ratio est: quoniam psea causa equiuoca est nobilior effectu producto. Et patet: quia deus nobilior est quam vermis et quod cumque ab eo productum. sed tamen rana: vtpote viuum: nobilius est sole secundum Aug. quia ordine nature praecellit viuum super id quod non est viuum: Sed et elementa sunt imperfectissi ma entia in genere substantie per Commentatorem. iii. de celo et mundo. Sequitur ergo quod in his non sit ratio seminalis: sed tantum in illis que producunt similia mediate vniuoce. vt homo generat hominem: ibi opertet pouere semenet rationem seminalem: quia semen est perfectius secundum rationem seminalem in quocunque quam sit id quod dicitur ex semine generari. Hec Scotor.

¶ Sed quid sit ratioseminalis. Nota quod secundum Bonauen. super. ii di. xviii. q. ii art. i. Ista differunt. causa: et ratio causalis. Item semen et ra tio seminalis consimiliter. et praeterea ratio naturalis a natura. Unde ambigue loquitur Aug. v. et. vi. su per Gen. de talibus in textu lib. sententiarum. e. dist. prolixe.

¶ Licet autem. supra vbi Eua. §. xiii. latius patuit Tamen hic pro euidentia dicendorum breviter aliquam differientias tangteus

¶ Nam Primo: tausa est coe quid ad principium intrinsecum et extrinsecum. Et similiter ratio causalis se extendit ad rationes creatas et increatas. Dfffert tantum causa et causalis ratio in hoc: quod causa dicit principium productiuum. sed ratio causalis regulam dirigentem illud principium in sua operatione.

¶ Semen autem et ratio seminalis non extendit se ad increata et rationes increatas: sed tantum ad creata et rationes creatas. sed tantum ad principium creatum spectat. Nam ratio cause reperitur etiam in deo qui est causa omnium. Sed ratio seminis est solum in creatis: et sic est minus commune. Tamen suo modo differunt semen et ratio seminalis: sicut differunt causa et ratio causalis. quia semen dicit principium productiuum intrinsecum. sed ratio seminalis dicit regulam pirigentem illud principium in sua operatione.

¶ Preterea natura est vis in sita rebus: similia ex similibus producens. Ratio autem naturalis est qua simile producitur ex simili modo agendi assueto a natura. Unde appropriate loquendo: cum magi ex virgis fecerunt serpentes. hoc fuit secundum rationes seminales: non tamen proprie naturales. Sed cum serpentes generant: hoc fit secundum rationes naturales: qui tamen dici possunt et seminales

¶ Secundo ad quesitum respondendo: Quidam dixerunt quod huiusmodi ratio seminalis de qua est questio ista: non est aliud nisi forma totius quo ad essentiam. videlicet quod ratio seminalis ponatur in essentia materie: Quia Philosophus primo Celi et munm di dicit. Cum dico celum: dico formam. cum dico hoc caelum: dico materiam cum forma. Et ita ratio seminalis vel ipsum semen nominat esse formale: maxime forma totius in qua intelligitur res perfecte. puta homo in humanitate.

¶ Sed contra hoc est: quia Augustinus. x. super Gen. ad litteram dicit: quod christus non fuit in abraam secundum rationem seminalem: licet ibi fuerit secundum corpulentam substantiam et materiam: quia ratio seminalis nominat modum propagationis naturalis: qualem non habuit christus ex virgine natus: quamuis dicitur factus ex semine Dauid secundum carnem. Sesi forma totius esset semen vel ratio seminalis: tunc sequeretur quod christus fuisset in patribus securationem seminalem: quia forma totius in homine non est aliud nisi humanitas. Christus autem veram humanitatem habet. ergo etc

¶ Melius ergo dicendum cum Scotistis: quod ratio seminalis est quedam qualitas consequens formam substantialem seminis: et non est actus coeuus correspondens ipsi materie: sed via ad productum quod est per se intentum a natura. Une de secundum doctorem subti. in secundo. distin. xviii. eadem: questione. i. et. ii. In composito tria considerantur. scilicet essentia materie. et potentia receptiua materie et actus. Sed quia ratio seminalis non est in essentia materie ponenda: vt iam probatum est. Nec etiam est ponenda in potentia receptiua materie vel in materia fundata: quia deus facit multa in materia non secundum rationem seminalem recepta in ea. vt Augu. ix. super Gen. c. vi. dicit. Item in. iii. de his patebit.

¶ An ergo sit ponenda seminalis ratio vt actus et inchoatio forme in materia. Nota de hoc quod opinio est magni Alb. videlicet quod forma antequam veniat vltimate in materiam: habet quaendam modum imperfectum essendi in materia qui dicitur forme inchoatio. Sed hec opinio licet possit sustine ri. Tamen non placet doc. Subti. et Scotis. quia videtur sentire valde de proximo opinionem anaxagore Non enim differt nisi in hoc quod anaxagoras completanm ponebat formarum in materia inclusionem Sed hec ppinio magni Alb. ponit incompletam siue imperfectam tanquam sit aliquis gradus imperfectus respectuforme inducende. e eiusdem rationis cum gradu sequenti vt quidam volunt

¶ Contra hanc opinionem arguitur ratione doc. Subti. secundum quoque Guil. e. di. xviii. sic Si sint dande in materia tales formarum inchoationes. Quero aut est vna inchoatio omnium forma rum autm vna plurium: aut singula singule. Non primum. quia tunc esset inchoatio forme in materia contrariorum puta ignis et aque vel albi et nigri. Et cum actus sequens huiusmoi inchoationem sit eius dem rationis cum illa forma inchoata sicuti actus et potentia sequeretur contraria esse eiusdem speciei etc. Item si dicatur secundum tunc eadem ratione ea que sunt diuersarum specierum erunt eiusdem speciei sicuti si homo et leo habeant in materia inchoationem eiusdem rationis oportet quod sint eiusdem rationis. et per consequens speciei. Si vero dicatur tertium. quero autem omnes singule et proprie forme inchoate in materia informant simul praeam materiam. autem non omnes sed vna solum vel alique certe. Si secundm detur. ergo erunt alique inchoatio nes formarum accidentalium per natura stantes sine subiecto. Et per consequens etiam ipsa accidentia stare poterunt per se cum habeant esse completius. Si autem detur primum sequitur quod vna simplex materia eque primo perficietur diuersis et non vna per aliam praesertim contrariam. Hec omnia sunt inconuenientia. ergo etc.

¶ Unde melius videtur secundum Scotistas quod sufficit materiam esse naturaliter inclinatam passiue ad formam suscipiendam sine aliqua inchoatione forme in ipsa materia. Et ita etiam dicendum est quod semen proprie est quoddam imperfectum: passiue tantum se habens in actio ne generationis nisi sit seminum diuersitas sicuti est in semine viri et cum eo spiritus diffusi quod se habet pctiue in generatione. Nam experientia teste formice grana collecta corrodunt in ea parte in qua est germinatiua vis ne crescant quod non facerent nisi cogscerent naturaliter ibi esse in semine aliquam actiuitatem spiritum. Et similiter in semine viri est aliqua actiuitas in spiritibus transfusis virtute naturalis ca loris per quos calor disponitur ad sentiendum vel animandum secundum Bonauen. lib. ii. di. xxxi. arti. i.

¶ Si ergo queratur hic tertio. Ad quid ponitur ratio seminalis. Dicendum est cum Scotorls. e. dist. xviii. q. i. ar. iii. quod ponitur vt sit via ad illud quod est per se intentum a natura.

¶ Patet ergo quod deus est laudabilis: eo quod ex sua bonitate indidit semini bus vim et rationem seminalem ad producendum similia: ne res condite deficiant in mundo: sed conseruentur in specie etc.

¶ Item de seminibus granorum. videvbi Grana.

¶ Ex dei bonitas est laudabilis in eo quod non imputat nobis motus sensualitatis preter rationem.