Innocentie

Nnocentie lapsus in peccatum. Queritur quomodo differunt Innocentia: Confirmatio in bono et impeccabilitas. Notandum secundum Guill. in. ii dist. xx. Ex primo Innocentia capitur tripliciter. Uno modo vt dicit purissimam per se bonitatem negans omne nocumentum actu et habi tu et sic solus deus est innocens et beati participati ue. Secundo vt dicit negationem actu omnis mali culpe set pene tantum cum possibilitate ad vtrumque. et sic primus status hominis dicitur innocentie status. Tertio capitur innocentia vt dicit negationem actu a viciis et peccatis multis tanten mixtis etiam penis et miseriis et viciis ve nialibus. Et sic aliqui viatores dicuntur innocentes. Dequibus Psalmus Innocentes et recti adheserunt mihi etc.

¶ Secundo Confirmatio suo modo capitur tripliciter. Uno modo vt dicit indefectibilitatem in bono per suam essentiam ex seipso. et sic solus de us dicitur confirmatus qui nullo modo potest deficere etc. Secundo vt dicit confirmationem in bono glorie ex dei dono. et sic beati dicuntur confirmati in gloria. Tertio vt dicit confirmati onem in bono gratie ex dei dono. vel sic quod non possit talis peccare mortaliter. tamen possit peccare venialiter. Et sic apostoli in die Pentecostes fuerunt confirmati. similiter in vtero sanctificati communiter. Uel sic quod nec venialiter possit peccare. nec in originali peccato peccauit dei dono pre seruante. Et isto modo beata Maria fuit confirmata.

¶ Tertio quoque impeccabilitas dicitur tripliciter. Uno modo pure negatiue simpliciter et sic lapides et ea que non habent liberum arbitrium dicuntur impec cabilia. Secundo modo contrarie seu negatiue et per naturam: et sic solus deus est impeccabilis. Tertio negatiue per gloriam: et sic beati in patria dicuntur impeccabiles. Aut per gratiam singularem in via sicut fuit mater christi etc. Unde ex his patet differentia istorum terminorum et conuenientia.

¶ Utrum deus posset facere aliqua creaturam impeccabilem per naturam ita quod suis naturalibus relicta non posset perdere innocentiam per aliquam culpam. Respondetur secundum Scotorel. in. ii dist. xxiii. Et Guill. ibidem. Bonauen. Rich. ea. dist. arti. i. q. i. quod omnes comueniunt doctores in conclusione negatiua. Et ratio precipua inter plures alios est. Quia duo opposita non possunt alicui conuenire per naturam sed posse peccare conuenit ex natura rationalicreature inquantum est ex nihilo et per consequens habet deficere posse ex se. Unde secundum Damascenum et etiam Aug. ista duo sunt conuertibilia. scilicet esse creabile et esse vertibile. Ut inducit Bonauen. in. ii dist. xxiiii. q. i. Ergo illius oppositum scilicet non posse peccare non potest per naturam inesse creature sicut nec esse inuertibile. et per consequens nec deus potest huiusmodi contradictoria

¶ Si dicatur quod ergo deus non potest facere omniam bona cum esse impeccabilem sit bonum: Respondetur secundum docto. Subtilis. ea. dist. xxiii. concor. Thon. quod hoc dicitur deus non posse non propter impot esttiam dei vel defectum diuine potestatis cum extat deus omnipotentissimus: sed ex imperfectione creature cui repugnat ex natura esse impeccabilem quia non potest deo equari cuius proprium est hoc.

¶ Item probatur conclusio fortius per sanctorum expressas autoritates. Primo per Anfs. ii. lib. Cur deus homo. ca. ix. vbi discipulo interroganti Cur non potuit deus facere creaturam impeccabilem per naturam. Respondet. quia inquit non potuit facere creaturam esse deum. Item secundo Hierony. in tractatu de filio prodigo dicit. Solus deus est in quem peccatum cadere non potest. scilicet per naturam. Tertio Aug. contra Maximum lib. iii.

¶ Et Magister. allegat lib. i. dist. viii. Et lib. ii. dist. vii. dicit. Cuicumque inquit creature prestatur vt peccare non possit non est proprie nature: sed dei gratie. et plures huiusmodi autoritates sunt.

¶ Sed quare non secit deus saltem per gratiam hominem vel angelum impeccabilem. Respondetur quod de angelis satis dictum est vbi Angeli. §. lxxxii. et sequentibus. Sed de homine hic dicendum secundum Bonauen. ea. dist. xxiii. Quod hoc certum est quoniam deus quicquid facit bene et iuste facit: dicente Psalmista. Iustus dominus in omnibus viis suis et sanctus in omnibus operibus suis. Uerumtamen ad excitandum deuotionem fidelium et comprimendum rabiem blasphemantium deum in talibus dantur plures rationes.

¶ Una ex parte dei. vt scilicet manifesfetur dei potentia: misericordia: sapientia et iusticia cet Nam dei potentia patet quod sicut sine deo non fuit factus homo: ita nec sine deo persistere potuit: et sic homo agnoscens se humiliaret sub potenti manu dei requirendo diuinum auxilium ad standum. Item dei misericordia patet. Cum hominem tanta charitate a casu peccati liberauit quod filium tradidit vt seruum redimeret. Item dei sapientia patet. Quia precognouit ex casu hominis meliora bona elicere. Et quomodo hoc patet. Nam secundum Guill. ea. dist. xxiii. Putandum est quod etiam ipse adam qui licet peccauit: nunc post casum per penitentiam et merita diuine charitatis ac patientie miseriarum mundi plus sublimatus est in celo quam si stetisset De aliis autem hominibus patet in sequentibus rationibus. Item dei iusticia patet in puniendo ma los et premiando bonos ac peccatores post penitentiam.

¶ Alia ratio ex parte legis diuine et statuti. Quia dicente apostolo. ii. Tin. ii. Non coronabitur nisi qui legitime certauerit. Ideo debuit homo peccabilis esse et vincere vt mereretur coronam

¶ Tertia ratio ex parte sanctorum et christi. Quia si homo non peccasset non fuisset christi passio: nec martyrii corona: nec virginitatis aureola que pugne debetur: nec predicationis. que prmnia prodierunt ex hoc. Denique nec aliorum hominum electorum fuissent tanta premia sicut modo. quia dicente Magistro cum Augusti. Non fuisset homini ta mlaudabile et gloriosum viuere et perseuerare. nisi haberet tentationem. Non enim esset inquit laudabile homini si ideo bene viueret: quia male viuere non posset. et glorio sius est non consentire peccato cum tentatur quam tenta ri non posse. Exemplum de latrone qui si ideo non latrocinatur: quia non potest propter paralysim vel aliam causam impedientem: minus gloriosum est. sed cum posset et non vult gloriosum est.

¶ Utrum ergo melius sit non posse peccare quam posse peccare et innocentiam perdere Ratio questionis est ex predictis. Et quia scriptura Ecci. xxxi. dicit. Qui potuit transgredi et non est transgressus. facere mala et non fecit. quis est hic et laudabimus eum

¶ Sed in oppositum est Aug. in Enchi. ca. lxiii. di. Melius est animalis rationale quod potest peccare et non peccare quam irrationale quod non potest peccare. Item patet de statu patrie qui nopotest peccare. ergo melior est quam status vie etc.

¶ Respondetur secundum Rich. ea. dist. xxiii. arti i. q. ii. Quod non posse peccare creature potest esse duplicier causa. Uno modo ex determinatione potentie ad vnum per necessitatem nature sicut est in carentibus liberoarbitrio. Isto modo per accidens melius est posse peccare id est habere liberumarbitrium quod potest peccare quam non posse peccare id est non habere liberum arbitrium. sicut melius est esse hominem quam brutum. Alio modo ex determinatione potentie ad vnum per donum gratiae. et sic simpliciter melius est non posst peccare quam posse peccare. sicut habere liberum arbi trium confirmatum in gratia prout est in beatis quam non confirmatum.

¶ Ad obiectas autoritates dicit Rich. concor. Bonauen. circa litr. quod no intendunt dicere quod simpliciter laudabilius sit posse peccare quam non posse peccare. sed cum hac adiunctione: videlicet quod homi ni viatori melius est nunquam peccare: licet posset: quam non posse peccare per necessitatem nature etc.

¶ An deus potuit facere hominem impeccabilem per gloriam in statu innocentie sicut est in beatis. dicit Guil. e. dist. xxiii. quod sic. Sed non decuit. quia non congruit diuine ordinationi dare premium ante meritum: cum meritum sit ad praemium. sicut via et dispositio ad terminum.

¶ Si obiicitur de christo quod fuit viator et impeccabilis habens gloriam in superiori portione anime rati onalis. quia fuit et comprehensor secundum Augu. Dicut dum quod hoc fuit per gratiam vnionis.

¶ Sed adhuc arguitur. quia magis appropinquat spiritus ad deum quam corpus. et per consequens etiam per naturam magis est capax rectitudinis diuine quam quod cumque corpus. Sed deus potuit facere aliquod corpus per naturam de se immobile perpetuo. vt patet de celo empyreo. Et etiam corpus vniformiter mobile quod per naturam nunquam possit errare a suo motu vniformi. Sicut est caelum crystallinum seu primum mobile. ergo a fortiori deus potuit facere creaturam spiritualem que per naturam non esset capax erroris vel vertibilitatis in peccatum. Etiam sine aliqua supernaturali virtute scilicet glorie vel gratie dei.

¶ Respondetur secundum Guil. supra simul et Rich. quod non est similis proportio de istis. ergo nec consequentia vel ratio valet. quia illa corpora celestia solum habent naturalem modum et motum. non autem liberiarbitrii. Ideo non sunt capaces erroris ex se. Sed in spirituali natura nobilior est natura quam in illis quia vltra natura lem motum habet liberum motum voluntatis in quo potest esse error vel non esse. Nec obuiat quod magis approximat deo. quia hoc verum est simis pliciter. Nihilo minus tamen in vno possibile est aliquid magis approxima ri: licet non sit perfecti us sicut animal et corporea substantia magis arproximat deo in simplicitate quam homo. tame homo est perfectior etc.

¶ Quare permisit deus hominem in tanta peccati labilitate tentari cum praesciuit eum casurum. Et ratio questionis est. quia pius paternunquam permitteret filium suum ingredi bellum in quo sciret ipsum ab hoste vincendum et occidendi Similiter pius pastor non permittit ouem propriam scienter a lupo morderi etc.

¶ Respondetur secundum Bonauen. in. ii e. distin. xxiii. et Guil. et Richar. quod quamuis deus sit pius pater et pastor optimus tamen cum hoc est iudex iustissimus. Ideoque non debuit propter pietatem dimittere officium iusticie. Sed debuit permittere secundum ordinem iusticie diuine sic procedere vt et pietatem et simul iusticiam ostenderet ad suam gloriam et hominis vtilitatem. Nimirum pietatem exhibuit cum eidem homini bellum tale proposuit in quo dei ipsius adiutorio assistente facilius erat homini vincere diabolumquem econuerso diabolo vincere hominem quia homo non poterat vinci nisi volens: sed diabolus poterat ab homine vinci etiam nolens. Ideoque hoc bellum vel pugna ex dei bonitate et pietate ordinabatur ad victoriam hominis non diaboli. Unde debebat deus permittere hominem tentari ex iusticia et ex bonita te propter bonum hominis promouendum. Primo ratione libertatis: quia deus tam hominem quam de monem constituit esse libere voluntatis. Ideoque debuit permittere vt et diabolus libertateni hominem tentandi) haberet: et homo libertatem haberet consentiendi. Unde Aug. de Ciuitate. dei. lib. vii. ca. iii. dicit. Sic res deus quas condidit administrat vt eas proprios motus agere sinat. Hec ille. Secundo debuit deus permittere hoc rationem laudabilioris virtutis si homo staret in pugna non consentiendo et sic coronam mereretur. Tertio vt deus ex lapsu hominis maiora bona eliceret sicut iam dictum est. §. iii.

¶ Qualia bona perdidit homo lapsus ab innocentia: et qualia mala incurrit: Respondetur recolligendo breviter ex theol. doctorum dictis. quod primo de innocentia et dei gratia ac amicicia cecidit in culpam et dei inimiciciam. Eph. ii. Eramus omnes natura filii ire. Unde omnes homines ab adam naturaliter propagati in peccato originali nascuntur nisi speciali gratia praeseruarem tur: sicut tenemus de beata virgine Maria. Secundo de statu immortalitatis cecidit in necessitatem moriendi. Tertio de sapientia clarissima cecidit in statum ignorantie et cognitionis enigmatice. Quarto de beatorum angelorum familiaritate cecidit in subiectionem seruitutis demonum. Nam Chrys. homel. xv. super ad Heb. dicit. Quod angeliin paradiso hominibus non solum apparebant vt modo raro apparent et tantum aliquibus. sed et conuersabantur cum quibusuis hominibus si perstitisi sent in innnocentia. Quinto a statu multiplicis leti cie secundum omnes sensus et delectationis omnimode ce cidit in innumerabiles miserias. Sexto a statu honoris et praesidentie cunctis animalibus cecidit in multiplicem ignominiam. Psalmus Homo cum in honore esset etc. Septimo a securitate salutis et omnis boni cecidit in timorem damnationis perpetue et omnis mali. Hec sufficiant.

¶ Utrum peccatum ade quoo lap sus est ab innocentia potuit esse veniale. Pro pambulo nota secundum Tho. et cum eo Guill. in. ii di. xxi. quod peccatum veniale tripliciter dicitur. Primo dicitur veniale ex negligentia et tunc deriuatur a venio venis. quia multotiens quasi preter rationem venit vel occurxit ex indeliberatione. sicut est verbum ociosum. mendacium iocosum etc. Secundo dicitur veniale ex causa. quia scilicet aut ex infirmita te aut ex ignorantia nascitur et tunc potest deriuari a venia. quia aliquam habet causam venie vt remittatur facilius. Tertio dicitur veniale ex euentus consequentia. et sic omne peccatum mortale per subsequentem penitentiam fit veniale. conuertitur enim pena eterna in temporalem. et hoc modo veniale potest deriuari a venam do. quia in poenitentia debent venari peccata et circumstantie eo rum: per conscientie examinationem et confessionem etc.

¶ Itaque ad quesitum. Respondetur secundum e. Guil. e. di. xxi. Et Scotorlis. ibidem per conclusiones. et

¶ Prima conclusio quod peccatum Ade primarium quo cecidit fuit mortale. patet Gen. ii Quacumque die comederis morte meorieris. Non infligitur autem mors nisi pro peccato mortali Item vt dicit apostolus per inobedientiam vnius hominis mors intrauit in orbenterre. ergo inobedientia illa fuit mortalis

¶ Secunda conclusio quod Ade peccatum prima rium licet fuerit mortale tamen remissibile. Ratio. quia potuit penitere. et per consequens fuisset remissum si penituis set. vt patet ex praedictis in praeambulo. Si aut queratur Quare grgo non statim post peccatum adhuc Adam existente in paradiso: peccatum hoc fuit sibi remissum. Respondetur secundum Fran. Mayro. et alios quod hoc facti est. Primo ideo. quia primi parentes suum peccatum statim confiteri noluerunt veraciter cum deus id requirebat ab eis. Sed improbe se excusarunt. vt pat. Gen. iii. vnde Ambro. de pe. dist. i. ca. Non potest. dicit quod non potest quis iustificari a peccato nisi confessus fue rit. Secundo quia veniam et misercordiam humiliter vt debe bant a deo non petierunt. vt patet ex scriptura e. Tertio quia veram poenitentiam facere distulerunt vsque ad morte Abel: secundum historias. vt patuit vbi Cain

¶ Tertia conclusio. quod peccatum Ade potuit esse veniale sicut fuit remissibile et remediabile ac peccato demonum minus graue. Et hec patebunt. §. subsequentibus.

¶ Sed vnde est quod de altissimo statu innocentie lapsi ambo scilicet Adam et lucifer. Adepeccatum fuit remissibile. sed angeli peccatum irremedi: bile: cum tamen ambo ceciderunt sine inclinatione ad malum non nisi mala voluntate Responsio patuit supra. vbi Demones. §. xxxv.

¶ Item quod minus graue fuerit peccatum Ade quam luciferi. dictum est supra vbi Demo qurs. §. vi. et. xvi.

¶ Sed an peccatum Ade fuerit grauius que Eue et aliorum hominum peccata etc. Respondetur secundum Guil. e. dist. xxi. et Bonauen. e. dist. et etiam. xxii. quod peccatum iudicatur grauius.

¶ Uno modo propter maiorem libidinem id est voluntate magis improbam ad faciendum peccatum. Isto modo fuit grauius peccatum Eue quam Ade. quia maiori elatio ne et magis improba voluntate voluit deo assimilari. et tanto ardentius quanto plus credidit shoc fe obtinere posse. Similiter multi alii homines modo sepius grauius peccant quam peccauit Adam praesertim qui peccat contra naturam vel contra spiritum sanctum.

¶ Secundo modo grauius peccatum dicitur aliquando propter maiorem ingratitudinem. Et sic quamuis peccatum luciferi fuerit grauissimum: quia de maiori statu et ampliori beneficio ingratus cecidit: Tamen peccatum Ade fuit grauius isto modo quam eue et aliorum hominum: quia plura beneficia accepit: et caput fuit mulieris. et per consequens plus ex ingratitu dine peccauit

¶ Tertio modo grauius peccatum dicitur propter maiorem lesionem. et sic licet intensiue non fuit grauius peccatum ade: quia non ita deprauauit suam voluntatem sicut eua. et sic modo est in multis obstinatis: Tamen extensiue et causaliter fuit grauius peccatum ade: quia omns innumerabiles perponas nascendas ex eo lesit et corrupit originaliter.

¶ Sed quis eorum grauius peccauit simpliciter loquendo An eua vel adam. Dicendum secundum Guil. Bona. et Rich. distin. xxii. q. iii. et Tho. ac alios: quod omnibus pensatis simpliciter loquendo: eua peccauit grauius quam vir. Nam et grauius punita est a deo. etsi damnati fuissent in inferno: maiorem penam eua habuisset quam adam. Et patet: quia in his que essentialiter respiciunt peccati grauitatem: grauius fuit eue peccatum: videlicet Tum quia magis illicito motiuo: scilicet appetitu equalitat diuine peccauit. sed adam ex affectione amicabili ne contristet vxorem: vt dicit Aug. et Magister. Tum quia mulier diabolo credidit sed non adam. Tum quia mulier virum incitauit dum prius peccauit comedendo: et illi persuasit ac sic ei occasionem peccandi dedit etc. quamuis si pensantur alique condiciones ex parte peccantis. sic secundum quid grauius fuit pec catum ade Tum quia fuit praelatus mulieri: et debuit compescere eam. Unde praelatus grauius peccat quam subditus in eodem genere peccati Tum quia adam scientiam maiorem et vsum rationis ac dona gratiarum amplius habuit. Sed iste condiciones grauant peccatum solum secundum quid: et non essentialiter nec simuis pliciter. Concluditur ergo quod mulier grauius peccauit simpliciter. Et per praedicta soluuntur plures autoritates et obiectiones. Unde et illud quod cum Aug. Magister dicit quod peccauerunt impari sexu sed pari fastu. intelligendum est non quo ad interiorem affectionem voluntatis: sed quo ad exteriorem transgressionem mandati: ad quod vterque equaliter obligabatur. etc.

¶ Un adam in statum innocentie potuit primo veniale peccatum committere vel postea: vt per hoc non perderet paradisi statum innocentie Ad hoc Tho. in. ii distin. xxi. ar. ii. q. iii posuit quod adam stante innocentia non potuit peccare venialiter: et quod ideo primum ade peccatum non potui esse veniale. Probatio: quia si posset peccare venialiter: quero aut illud peccatum stetisset cum innocentia: aut corrupisset et perdidisset innocentiam illam. Si dicas quod stetisset cum innocentia. tunc sequere tur quod exquo illa innocentia erat rectitudinis sunme. ergo eadem ratione peccatum veniale posset stare cum statu beatitudinis in celo: vbi est summa rectiti do. Si autem dicas quod corrupisset et perdidisset inno¬ centiam. tunc sequitur quod illud esset mortale: quia hanc perditionem non potuit facere nisi mortale peccatum: cui soli debetur pena mortis. ergo habe tur propositum.

¶ Item pro confirmatione: quia numquam est deordinatio in portione rationis inferiori: nisi primo deordinetur in portione superiori. hoc est vires inferiores scilicet sensualitatis: non possunt auerti a ratione: nisi prius ratio auertatur a deo. Sed deor dinatio portionis superioris non fit nisi per peccatum mortale. ergo si primo homo non peccasset mortaliter. nec potuisset in eo esse veniale peccatum primarium nec postea.

¶ Sed in ista opinione salua reuerentia sanctitatis defecit Tho. vt probant Scotiste et alii veraciter nec iste probationes rationum concludunt. Nam prima probatio argumenti non valet secundum Scotor. e. dist. xxi. et Guil. ac alios Scotist. quia quamuis hoc verum sit quod mortale peccatum non possit quidem stare cum innocentia summe rectitudinis: tamenpeccatum veniale bene potest stare: quia non tantum repugnat. Nam peccatum mortale est deordinatio opposita consecutioni finis et gratiae: que cadit sub praecepto. sed veniale non sic opponitur consecutioni finis: quia stat cum charitate et gratia etc.

¶ Cum autem arguitur quod eadem ratione sequeretur quod peccatum veniale posset stare cum beatitudine in celo. et sic beati possent peccare venialiter. Dicendum quod non sequitur nec est simile: quia beati sunt penitus comfirmati in gloria: ita vt nec venialiter possint pec care. quod non fuit in adam cum esset viator. ergo etc. Item ad confirmatione dicendum quod intendit falsum. videlicet quod omne peccatum veniale sit in viribus inferioribus: imo aliquod est in superiori portione: quia louis motus per surreptionem circa articulum fidei est deordinatio in portione superiori: et tame non est peccatum mortale. Unde minor neganda est.

¶ Ad quesitum ergo respondetur cum doc. subti. et praedictis Scotis. concor. Rich. quod adam stante innocentia potuit peccare venialiter tam primo peccao quam postea: quia illa iusticia originalis quam adam habuit non perfectius coniungebat deo quam gratia gratum faciens collata viatori. sed nulla gratia deta viatori communiter coniungit deo in tantum: quod habens eam non possit peccare venialiter: Excepta gratia collata anime christi et beatissime matris eius. Quod patet per illud Io. Si dixerimus quia peccatum non habemus: nosmetipsos seducimus etc.

¶ Item rectitudini innocentic plus repugnat peccatum mortale quam veniale. sed adam in illo statu potuit peccare et peccauit mortaliter. ergo et venialiter. Confirmatur: quia potuit dicere verbum ociosum aliquod quod de se non est nisi veniale. nec habuit aliquod praeceptum prohibens hoc. Item secundum Richar. nostrum potuit adam cum vxore iocari et dissolute ridere: et huiusmodi etiam ex deliberatione veniale est. ergo etc.

¶ Si autem quera tur: Qualem penam habuisset pro peccato veniali homo ibi: cum omne peccatum debet habere penam. Dicit doc. subti. et prefati quod propter huiusmodi non fuisset eiectus extra paradisum: sed suffecisset intentio maior seu feruor charitatis que consumit venialia etc.

¶ Ad hec etiam infra. §. xii.

¶ Utrum viro no peccante solunulieris peccato genus humanum fuisset corruptum et ab innocentia deiectum: penis et morti subiectum. De hoc Rich. in. ii dist. xxii. recitat opinio nes

¶ Una est opinio Magistri e. dist. xxii dicctis quod si vitr inquit non peccasset genus humanum minime peccatis corruptum periret. vnde Rhom. v. dicit apostolus quod per inobedientiam vnius hominis id est Ade peccatores constituti sunt multi. Idem tenet etiam Ans. lib. de conceptu virginali di. quod si Adam non peccasset sola Eua peccate non esset necesse totum genus hominum perire sed solam Euam Ratio secundum Bonauen. ibidem circa lit. ponitur. quia principium propagationis residet principalius penes virum. ergo et potestas seruandi originalem iu sticiam maxime penes virum residebat. Nam et de us hanc viro seruandam commiserat. Ideoque si vir non peccasset originalem iusticiam posteris transsunderet.

¶ Quod si dicatur. homo genitus contrahit massam carnis ex muliere magis quam ex viro. ergo ex corruptione masse damnate in Eua contraxisset pecatum.

¶ Et confirmatur. quia. xv. de animalibus Aristo. dicit quod in generatione animalium materia est ex femina Ex corrupta autem materia non potest fieri edificium nisi corruptum. ergo etc

¶ Item partus sequitur ventrem in conditione libertatis et seruitutis legalis xxxii. q. iiii. c. Liberi. si.t ad municip scilicti

¶ Qui dictam opinionem tenent: eorum aliqui dicunt quod filius genitus tunc ex parte mulieris contraheret aliquam corruptionem penalitatis. sed non corruptionem peccati nec originalis iusticie que est ex parte vil ri. et sicut ex corrupta materia artifex scientificus remouet corruptionem: puta ex lignis rescindendo corrupta ad facienda edificia sana: Ita fuisset in propo sito quod scilicet perfvirtutem potentie generatiue virtur pcurrente ad hoc supernaturali adiutorio origialis iusticie: fuisset purgata a corruptione illa ma teria vt formaretur prolis caro non corrupta. Sicur de cibo etiam non omnino sano generat potentia nutritiua humores sanos forti et bene ordinata decoctione

¶ Ad alia quoque inducta ex legibus dicunt quod non valent. tum quia lex illa non seruatur nisi secundum consuetudinem. quia quo ad insignia proles sequitur patrem. vt dicitur in gloi. dicto. ca. Liberi. Et dato quod sic deberet fieri secundum leges. tamen secus est quantum ad corruptionem naturalem. quia filii procreati ex ceca matre vel leprosa non fiunt de necessitate ceci vel lepro si et huiusmodi.

¶ Alii autem dicunt aliter scilicet quod non potestesse vt nati ex tali matre scilicet peccato infecta no cotraherent peccatum. et in originali iusticia nascerem tur cum huiusmodi deberent mori et miserias pati. Alia ergo opinio vt innuit Bonauen. vbi supra probabilior videtur. Et hoc idem tenet etiam Guil. Scotis. quod in tali casu dum Adam non peccasset sed sola Eua. ex tunc Adam Eue non commisceretur. Et sic transfusio originalis iusticie in posteros non fuis set per Euam si in Eua sententia mortis et damna tionis permansisset. Secus si deus illam remisisset. Sed credendum est quod deus Ade vnam aliam dedisset vxorem propter multiplicationem humani generis in paradiso. Eua autem fuisset eiecta etc. Ad hec etiam habetur infra vbi Originalis macula. §. xxi.

¶ Quid si detur casus quod Adam peccasset solum in nimia dilectione Cue. tamen sine voluntatis consensu et opere comestionis de ligno vetito: fuisset ne de paradiso propterea eiectus et ab innocentia in penalitates elapt sicut est modo. Respondet Guil. super. ii di. xxii. quobai id ater inquit dicitur quod non fuisset eiectus et penalitatibus subiectus propterea. Ratio. quia de illa dilectione praeceptum speciale vel singulare non habuit cum solum tria data fuerint sibi praecepta. Unum quo ad corpus scilicet deomni ligno quod est in paradiso comede. Secundum quo ad animam scilicet de ligno scientie boni et mali ne comedas etc. Tertium de multiplicatione specieti videlicet Crescite et multiplicamini. potuit ergo Adam sine contemptum et praecepti transgressione peccasse in immoderata dilectione vxoris saltem venialiter. vt patuit. §. x. quia vt Augu. xi. super Gen. ad lit. dicit. In tantum amauit Adam vxorem quod nolens eam contristari eius amore offendit deum comedendo de vetito. Suspicabatur enim quod Eua moreretur pre tristicia si ei in hoc facto Adam nomint condescenderet. vnde peccauit in tali amore nimio secundum Scotum. Et concor. etiam secundum Bonauen. tamen propter amorem solum sine comestione eiectus non fuiset nisi contemptus vel praeceptum aduenisset et mortale peccatum

¶ Ad hec vbi Originale peccatum. §. xxii.

¶ De peccatis primorum parentum plura habentur vbi Originalis macula.

¶ Item de innocentie statu plurima vbi Nomo. Et vbi Originalis iusticia et alibi.

¶ An Adam in innocentia potuit timere mortem comminatam a deo quam non erat expertus. Respondetur secundum Ambro. lib. de paradiso. Et Aug. super Gen. lib. viii. quod sicut nos aliquando inexparta sine dubitatione cognoscimus aut ex contrariis vt in priuationibus aut ex simiibus specierum: sic potuit et Adam intelligere malum inexpertum vel mortem timere. Nam et na tura insitum est omnibus animantibus vt noxia etiam inexperta reformident sicut ouis lupum. columba accipitrem ad primum visum etc.

¶ Eu dei bonitas est laudabilis in viribus humani intellectus et actionibus.