Annus

¶ Annus quo difsguitur Nota secundum compotistas et Ianue lli. Cathol. Annus dicitur multiplex.

¶ Primo quidem solaris communis. et continet. ccclxv. dies. et vi. horas

¶ Insuper Secundo quidam dicitur bissextilis qui resultat ex praefatis superfluis. vi. horis quarto anno. quae si non computaretur fieret maga confusio. quia cum primus annus per sex horas additas terminaretur meridie. Secundus a meridie iterum per sex in occasu. Tertius ab occasu computando in media nocte. Quartus exide in ortu sol. Sic successiue fieret quod festa hyemalia ad estatem venirent: et econuerso. Ideo in quarto anno vna dies resultans ex horis praefatis bis pronunciatur in Martyrilogio. vi Ral. Martii. et ide dicitur annus bissextilis

¶ Tertio quidam dicitur annus lunaris communis. quia continet. xii. lunationes Quidam autem annus epactalis qui appellatur etiam ciclus decennouennalis. Nam ex quo annus solaris excedit annum lumarenin. diebus. xi. qui dicuntur epacta: ab epi quod est supra et aucta scilicet per excessum supra lunarem: ita quod primus annus nullas habet epactas. quia non praecessit alius annus a quo accepisset. xi. Secundus autem annus habet. xi. epactas. Terti xxii. quartus. xxxiii. quorum. xxx. faciunt mesem embolismum et tria remanebunt pro epacta alterius anni. et sic consenifit semper vsque ad. xix. annos In. xx. autem anno fuertitur ad caput. et tunc iterum erit nulla epacta et posteaper ordinem proceditur similiter vt in praecedentibus

¶ Sed quid valent talia Dicendum quod valet vtiliter acinueniedum etatem lune et distinguedum menses luna res

¶ Quomodo autem inquiritur cpactarum quota. Dicendum quod annos ab icaruatione christi diuidendo per. xix. Et ipsis adiungendo vnum annum eo quod tunc tantum processerat iste ciclus. et a totali summa subtrahe. xix. quotiens potes et quot remamserint tot quotarum erit annus epactalis Quod si nisremanserit erit annus. xix. Hoc tanten verum est si a Rals. Ianuarii vsque ad fals. Septembris feceris hanc conputationem. alias adde duos annos quia in halis. septenbris mutatur annus epactalis.

¶ Quarto quidam dicitur annus embolismalid est super excrescens ab emblems quod est eminens. quia. xiii. lunationem habet et colligitur ex ex cessu anni solaris super annum lunarem sicut et iam tactum est. Unde tertius annus est emholismalis. quia in illo recolligitur lunation. xxx. dierum. et tres dies supersunt pro epacti. Et sic computando: anni embolismales sunt. tertius vi. ix. xi. xiiii. xvii. xlx. annus. plura de hoc transeo amo re brevitatis.

¶ Quito quidam dicitur annus emergens qui ab aliquo easu notabli emergente computatur. patet lib prigina. Sicut grei computat annos a prima psi¬ piade. Et christiani a natiuitate domini. et sic sepe contiem git quod medium anni legalis est principium emergentis. et per hoc soluuntur multe contrarietates in biblia de annis regum

¶ Ultio pterea dicitur quidam magnus annus Plato nis qui computatur secundum motu primi mobilis pertranseuntis centum annis vnum gradum. Et quia in. xii. signis zodia ci sunt. ccclxvi. gradus. cuilibet attribuedo. xxx. It primum mobile totum cursum suum complet cooo. an norum. in quo posuit Plato omnia redire ad eundem etiam actu sicut caelum redit ad eundem punctum. sic quod dixit Platonem et Sortem lecturum eade hora: eisdem discipulis etc. sed hoc erroneum est. Denique alius ponitur annuetiam magnus: qui dicitur mundanus quando omnes stelle infra primum mobile redibunt: ad primum puuctum creationis. et secundum Macrohium fit. i ooo. annorum.

¶ Que sunt partes principales vel tempora anni: Respondetur secundum Bedam et doc. communiter quod quattuor. Primo ponitur hyems quae est frigida et humida conuenies elemento aquae in modo: et humido phlegmatis in homine. et incipit in festo Clementis. Secundo ver. humidum et calidum conuenit aeri. et in homine: sanguini. incipit festo Petri Cathed. Tertio estas calida et sicca conuenit igni et cholere. incipit die Urbani. Quarto autumnus: terre melancholie conueniens. v. Uer petro detur est as vrbano sequetur. v. Sed clemens hyemat: autumnat Bartholomeus etc.

¶ In quae parte anni grauius infirmatur quo homines: Respondet Hugo libro de medicia anime dicens sic Uer solet esse tempus inconstans. modo pluuiosum ex victur nitate hyemis. modo siccum ex vicinitate estatis Ex illo frigidum et ex isto quandoque calidum Ideo homines in verno tempore infirmantur grauius et periculosius. quia cum corporahumida et aperta sint ex calore statim corrumpuntur et subito frigore Hec ille.

¶ Quare in quattuor temporibus anni celebrantur ieiunia in ecclesia: Respondetur quod licet Hie ro. in decretis. di. lxxvi. dicat ca. Utinam inquit. omni temporieiunare possemus. tamen praecipue in quattuor temporibus secundum Ioannem de heleth in summa de officio. ieiunare inst tuit ecclesia. quia vt Damas. dicit et Hug. libro de medici. na anime. In estate augetur in homine cholera rubea quae est calida et sicca. Ideoque et sitire facit patientem. Et in vere crescit sanguis qui est calidus et humidus. et sic concupiscentiam accendit. In hyeme augetur phlegma. in autumno cholera nigra est melacholia. Et quia in vere sanguine crescente augetur concupiscentia Ideo ad reprimendum eam ieiunamus tunc. et quattuor tempora. et Quadragesimam Nam tunc magis viget concupiscentia vt patet in auibus et aliis animalibus quod pro verno tempore plus mouenad generandum etc. Item secundo protunc ieiunat ecclesia. quia in vere quando creatus putatur modos homo per gulam perdidit paradisum. Ut ergo requiramus per ieiunium: conueniens nobis est tunc ieiunare secundum Alex. de Ales. ii volumine summe. Tertio propter debitam praeparationem ad communicandum in pascequam praecepit ecclesia omnibus Denique aliarum partium quattuor temporum ieiunia sunt instituta a calixto papa et Ur¬ hano. vt patet. ixxvi. di. c. Ieiunium. et c. Statuimus videlicet in estate circa Pentec. vt reprimatur cholera ira cundie vel versutie et fallacie ad quae tunc cholera incresces accendit. In autumno vt debilitetur feruor cupiditatis ad quae melancholia accendit. In hyeme phlegma pigriciam tristiciam et hebetudinem faciens: quae omnia per ieiunium temperantur.

¶ Quo diuerse complexiones habeant se in dictis partibus ani. vide vbi Etas. §. iiii.

¶ Quot anni fluxerunt ab Adam vsque ad diluuium. et inde vsque Abraam. ac tandem vsque ad christum. Nota quod varie sunt positiones. Nam Iosephus dicit diluuium factum post anos bis mille et sexcentosi quinquagitasex ab Adam computando. Sed Aug. li. xv. et ci. dei dicit quod ani ab Adam vsque ad diluuium computant secundum codices nostros sub alio numero. Et vt dicit. verior est numerus secundum hebreos qui est mille sexcentiquinquagintase anorum. Ut canitur autem in martyrilogio verius. Aqq. fuerunt recolligendo. quia ecclesie dicta in horis canonicis siplus autentica. Item Aug. li. xvi. de ci. dicit quod a diluuio vsque ad Abraam sunt ani milleseptuagitaduo. In hebreo aut inquit longe pauciores sunt ani. hec ille. Item ab aduem tu Abrae de Mesopotamia in chananeam post anos Quiceto. Et ab ingressu Iacob in egyptum amno. eo. filii israel exierunt ex egypto secundum Iosephi Denique vt sacra scriptura. iii. Re. vi. dicit. Salomodo cepit edificare templum aeno.

¶ o. profectionis istur scilicet de egypto. A tempore autem diluuii ano. i quac.o. A diluuio autem vsque christum vt canitur in martyrilogio natiuitatis christi verius colligendo. et q¶. amni fuert. Et vt ibi dicitur ac tenetur commuiter. ab Adam etiam vsque ad christum computari solent qq. ani. vnde v. Ande iesum. duo c. minus vno miliaquin que. Ex dictis et aliis magrga varietas positionum est. non c potest in his haberi certitudo. Unde Aug. dici ci. dicit. Annorum ista numerositas nullis documentis vemire potest in experimen tum. Nec tamen fidei huius sacre historie derogandum est. cuius narrata tanto imprudentius non credimus quanto impleri praenunciata citius conspicimus. Hec ille

¶ Sed quaere no potest haberi certus nuerus anorum a princius mudi. Respondetur quod vna ratio e: propi scripture varietatem: quae dicit Ecci. i. Arenam maris et pluuie guttas et dies seclsi quis dinumerauit: q. dici nullus hominum. Quod patet secundum Lyram ibidem. quia septuagita interpraetes multo plures anos computant a principio munde quem in libris hebreis habentur. Item quia in libris hebreis conputantur ani secundum vitas patrum. vt habetur Gen. v. Et iterum secudm tempora regum. In tali autem computatione frequentur fit quod vnus anus pro duobus computatur: et econuerso. vtpote anus emergens. Secunda ratio huius incertitudinis propter dei voluntate: quae ordinauit vt creatio mundi sit articulus fidei. et ita voluit esse indemostrabilem. Tertia ratio propter fidei catholice meriti vtilitatem. Nam teste Grego. Fides non habet meritum cui humana ratio praebet ex perimentum. Si ergo certitudinaliter sciretur ab hominibus numeraenorum mundi: tunc experiremur mundum esse creatum. et ita credendo non haberemus meritum. Sicut modo hebemus in hoc quod contrartiones philosophorum dicentium mundum esse ab etern or oppositum file tenemus. Et sic pet laudabitur del bonitas in omnibus.

¶ Quo dei bonitas claret laudabilis in frequenti apparitione dei et spirituum facta homibus