Recidiuatio

Recidiuatio est reiteratio priorum peccatorum remissorum per penitentiam. queritur

¶ Utrum peccata dimissa possint redire eadem in numero quantum ad culpam: Arguitur quod sic: quia dicit Aug. lib. i. contra donatistas. Reddere dimissa peccata vbi fraterna charitas non est apertissime dominus docet de illo seruo: quem cum inuenisset debitorem decem milium talentorum deprecanti omnia dimisit. Ille autem conseruum suum qui ei debebat centum denarios cum misertus nquon fuisset iussit eum dominus reddere que ei dimiserat.

¶ Item Magister in. iiii. dis. xxii. Si non ex corde dimittimus quod in nos delinquitur. illud rursus exigitur quod iam nobis per penitentiam dimissum esse gaudebamus.

¶ Item per gratiam sequentem bona merita que perpeccatum mortale fuerant mortificata eadem in numero viua redeunt. ergo a simili peccata que per penitentiam fuerant dimissa eadem redeuntis

¶ In contrarium dicit Auicen. iii. Metaphysice. Quod annihilatum est non reducitur. sed cum peccatum remit titur annihilatur. ergo impossibile est quod idem peccatum in numero reuertatur Item nullum successiuum corruptum potest redire idemus in numero: alias contradictoria possent simul esse vera. sed peccatum est de genere successiuorum. consistit enim in actu voluntatis qui successiuus est. ergo corruptum idem in numero redire non potest. Respondetur secundum Scotum in. iiii. di. xxii per conclusiones. ¶

Prima quod idem peccatum numero potest redire de absoluta potentia dei. Probatur: quia postquam actus transiuit: tunc peccatum non est nisi obligatio ad penam eternam propter priorem actum ab illo deformiter factum. sed talem obligationem potest deus resumere eamdem in numero. Et confirmatur: quia si peccator non peniteretr tempore intermedio maneret obligatio non tantum ad eandem penam. sed eadem obligatio: sed quicquid potest de us circa creaturam manente eadem continuatione que nihil est illius. voliti: potest illa circumscripto. quia illud non est aliquid de essentia illius voliti. Ex qua conclusione patet defectus Rich. in. iiii. di. xxii. ar. i. qu. scilicet sic dicentis: quod peccatum dimissum siue originale siue actuale mortale siue veniale idem in numerto redire non potest. quia nulla res potest redire eadem in numero nisi per potentiam diuinam. sed peccatum reuerti non potest idem in numero quo ad culpam per operationem diuine potentie. quia peccatum non est a deo: nec esse potest. Quapropter vt dicit Augu. lib. lxxxiii. q. deo auctore non fit homo deterior Restat ergo quod cum peccatum per eius remissionem corrumpatur redire quantum ad culpam non potest idem in numero. Hec ille. Sed hic non querimus de cul pa secundum quod culpa: nec de illa est parabola domini. Mat thei. xviii. debito repctito serui. sed querimus de illo debito et obligatione cuius potest deus esse auctorSi enim deus non sit auctor culpe secundum quod culpa: potest tamen esse auctor pene. Unde dicit Sco. vbi supra quod deus de peotentia absoluta potest reducere eandem penam in numero et eandem obligationem. ad pena autem non reciduante.

¶ Secunda conclusio quod de potentia ordinata dei non redit idem peccatum. quia non eadem obligatio probatur tum primo: quia deus disponit post poaenitentiam penitentis peccata esse tecta id est secundum Aug. exponentem illud psalmus. Beati quorum remisse sunt iniquitates: et quorum tecta sunt peccata: non videri ad vindictam. Et secundum Naum i. Non iudicabit dominus bis in idipsum. et de pe. di. iiii. diuina clementia dimissa peccata vlterius in vltimo nem venire non patitur: nec simile est de bonis mortificatis per sequens peccatum mortale: quae adueniente gratia reuiuiscunt: sed non peccata prius dimissa charitate reuertuntur. quia liberalitas dei est vt semper bona facta in charitate maneant in diuina acceptatione: et remo ta rumphea peccati reuertantur. non sic mala. dato quod charitatem amittant: vt dicamuo. miserationes eius super omnia opera eius. Unde in hoc valet parabola iuristarum quod alicui competit ius cui non actio. Quia illi qui prius opus dignum gloria et postea in peccatum mortale cecidit compatit ei ius in regno dicit: non tamen actio propter impedimentum. sed remoto impedimento i est peccato mortali non habet nouum ius sed nouam actionem. In malo autem et ius recedit: et actio. Aaduenuente charitate vt plus nolit habere deus ius ad illam vindictam iniquauitatum. Nec sequitur. quod si cadens resurgat: resurget in maiori gratia quam ante: quia habebit omnia merita sua: et sic ex peccato reportat commodum. Dicendum quod non. Bene enim sequitur quod habebit plura merita quam ante: non tamen gratiam maiorem. quia cum minima gratia possunt stare pluramerita ad gloriam essentialem quam cum maiori:mnec tamen reportat commodum. quia nec habet semper tantam gratiam quantam habebit ante casum: et amisit tempus intermedium.

¶ Sed dic. quare non sempereuiuiscit tota gratia quando homo resurgit: sicut omnia merita vt us habeat in vno sicut in alio. Dicendum quod gratia solum est donum dei: merita autem aliqualiter. sunt merentis opera: et ideo illa semper salua sunt in accepta tione diuina: gratia vero non. Ex quo infertur primo quod multum vtile est semper operari opera meritoria: licet remisse: ex quo cuilibet correspondet proprius gradus in celo dato quod hic per. illud meritum gratia non augeatur. Ex quo secundo sequitur quod aliquis habens maiuius in gloria: sed suspensum. quia maiora merita damnabitur. et aliquis habens minus ius: sed propinquum: quia in charitate saluabitur. Tertio sequitur quod habens multa me rita. sed in peccato mortali primam gratiam mereri non potest quia omne ius habet suspensum: licet misercordia diuina tales multotiens aspiciat dum in profundum ceciderunt post statum perfectissimum. Conuersus enim dominus respexit Petrum. Et de quo dam pessime vite narratur quod dum cunctis inhiaret facinoribus et ei prospere quo ad mundum proueniret. tandem electus in episcotum. et tunc dixit. domine vicisti me beneficiis: et toto relicto seclusio sanctissime mortuus est Ex quo patet opinionem praepositini de reditu peccto rum non valere in quattuor generibus peccatorum que comtinetur his versibus. Frens odit apostata fit spernitque fateri. penituisse piget praeterita culpa redit

¶ Tertia conclusio quod peccatum potest redire no vt quid sed vt qualiter. patet: quia multotiens cadere est circumstantia aggrauans: et est ingratitudo

¶ Ad argumo ta prima duo patet reston sio. quia intantum peccata dicun redire inquantum per ea sequens culpa aggrauatur.

¶ Ad tertium dicendum sicut etiam supra dictum est: quod bona opera in charitate facta non mortificantur per scquens peccatum per se et absolute: sed per accidens. et in rclationt ad peccatorem. quia durante peccato efficaciam non consequitur.

¶ Utrum peccata dimissa per sequens ¬ peccatum mortale redeant eadem specie vel genere quantum ad culpam: Arguitur quod sic. quia Ezech. xviii dit citur. quod si auerterit se iustus a iusticia et fecerit iniqu tatem omnes iusticie eius quas fecerat non recordam buntur. quod verum non esset nisi omnia mala illis iusti ciis opposita sibi iterum ad culpam imputaretur.

¶ Iem Iaco. ii Qui totam legem seruauerit. offendait ant tem in vno factus est omnium reus

¶ In contrarium at guitur: quia vnum oppositu non reducit alterum sed eipellit. sed multa peccata intenr se sunt opposita: nt sunt omnia inter illa que est virtus media. ergo pr tomissionem vnius non reucrtuntur omnia prius renisi sa.

¶ Item diuersa peccata diuerse sunt macule. eo go per vnum peccatum non possunt redire macule antim peccantorum dimissorum. Respondet Rich vbi supr. quod quod in peccato duo consideratrur scilicet conuersio adcratisu et auerfio a deo. In auersione generali omnia peccamortalia conueniut: quamuis in causa auersionis et isgenerali diffcrant. et ideo: quia persequens monit lter catum peccans a deo auertitur: ideo per. ipsum ilomnia peccata conueniunt mortalia reutrtitur Sd tum non sequitur quod reuertantur species omnium peccati dinitur quia per auersionem a deo peccata in speciter non repitt sicut nec motus persui recessum a tesmisnoa qua motus specie differentes possint habere ternrinus dem in specie: vt patet cum duiorum alborum vum dei gratur aliud rubificatur. Sed quia dicere rescorit ria reuerti: quia earum genus in aliquo indiuiduos reuefnon est eas reuerti nisi secundum quid: Ideo simplciter dice dum quod per sequens peccatum mortale non reuertustur oniupcca prius dimissa eadem in specie. sicut ncc perrecessum humorum in debita proportione reuertutur od infinitates prius curate

¶ Ad primum et scumma mentum dicndum quod per illas auctortaes no plus haber nisiqud mortale peccatum sequens poenitentiam vera homo incurriralliter sionem a deo in quo omnia peccata mortalia rationt suc desor mitatis tanquam in generalissimo conueniut.

¶ Utrum omnia peccata remissa per sequena mortale peccatum redeant quantum ad pena: Arguiun quo iContritus plus ea confiteri contemnit post peccatorum remissione quae fuit ex vi contioni silicet per contemptum confessionis interum morlr. peccatum incurrit in quo si moriatur autem peccata prius dimissa remanebunt insufficienter punita quod esset contra iusticiam: autem pro illis in inferno puniretur quod non esset verum nisi persequens mortale peccata prius dimissa quantum ad penam reuerterentur.

¶ Item. xii. q. ii. Episcopus qui mancipium Seruus manumissus propter ingratitudinem iterum pene seruitutis iuste subiicitur. ergo a simili homo a seruitute peccati per dei misericordiam liberatus per ingratitudinem pene praecedentis seruitutis iterum subiicitur.

¶ In contrarium arguitur: quia pena non debetur nisi culpe. sed peccata non reuertuntur quantum ad culpam. ergo nec quantum ad penam. Respondet Rich. vbi supra. q. iii. quod pena quae ante debebatur pro peccatis per poenitantiam dimissis: aut est tota expleta ante sequens mortale peccatum: autem non. Si sic: per sequens mortale peccatum peccata prius dimissa non redeunt quantum ad penam nisi inquantum aggrauant sequens peccatum. Si non: tunc remanet obligatus ad solutionem residue pene. Et si in illo peccato mortali moriatur pro peccatis illis quo ad culpam: non tamen quo ad penam. pena eterna punietur scilicet peraccidens: quia in peccato mortali nulla est satisfactoria in conspectu dei. Cuius contrarium tenet Sco. in. iiii. di. xxi. dicens. Penitens primo de mortali et mutata pena eterna in temporalem: sed non completa temporali recidiuat in peccatum mortale in quo si moritur soluet in inferno hanc penam temporalem cum fine. Similiter pro veniali in inferno non debetur pena eterna secundum eundem. et ista opinio videtur rationabilior

¶ Ad primum argumentum dicendum quod illa responsio patuit ex quaestione. Ad secundum dicendum quod non plus concludit nisi quod per sequens peccatum mortale iterum in seruitutem reducitur. et hoc est verum.

¶ Utrum maior sit ingratitudo in casum ab innocentia quam in casu a vera poenitentia: Arguitur quod non: quia sequens veram poenitentiam peccatum aggrauatur per peccata prius dimissa. sed peccatum quo cadit homo ab innocentia per nulium aliud peccatum praecedens aggrauatur. ergo grauior est ingratitudo in casu a poenitentia quam ab innocentia.

¶ Item magis ingratus est peccans contra illum qui plus a dimiserat. vt probatur per illud Lu. vii. vbi saluator approbauit sententiam dicentis: quod cui plus donatum est plus diligit. sed penitenti plus dimissum est quam innocenti. ergo etc.

¶ In contrarium: quia ceteris paribus quanto gradus altior: tanto casus grauior. sed status innocentie altior est quam status poenitentie. ergo maior est ingratitudo a statum innocentie quam poenitentie.

¶ Item Adam peccando magis deo ingratus fuit quam quicunque alius homo peccans eodem genere peccati. sed Adam peccando cecidit ab innocentia. ergo maior est ingratitudo in casum ab innocentia quam a vera poenitentia

¶ Respondetur secundum Scotum vbi supra. di. xxii. quod cadens a stati innocentie grauius peccat ceteris paribus quam cadens a stastu poenitentie: quia maius beneficium recipit quam ille cui concessit praesentiam. Unde Aug. Nullus est qui aliqua committat quin alius possit eadem committere nisi praeseruaretur. Sic etiam perfectior grauius cadit quam minus perfectus propter maiorem ingratitudinem: licet ceteris paribus citius resurgat propter excellentem dei benignitatem: merita praecedentia ad hoc aliqualiter acce¬ ptantem: quamuis iste inimicus dei non sit dignus gratia diuina. Et sic innocens plus tenetur lege gratitudinis non ratione remissionis sed ratione praeseruationis non tamen est necessarium peccata praecedentia confiteri in speciali: licet hoc sit licitum. Unde sufficit exprimere absque expressione speciali: vtpote dicendo. De magnis et multis peccatis: alias penitui et credo mihi deum remisisse. et ego fui magis ingratus nunc in penitendo

¶ Ad primum argumentum dicendum quod procedit de casu a statu poenitentie cum aggrauatione propter praecedentia peccata que fuerant dimissa.

¶ Ad secundum dicendum quod decommisso et remisso possumus loqui tripliciter. Primo comparando commissum ad remissum simpliciter. sic magis obligatur deo quis de commisso quamalius de remisso. Sicut beata Maria mater dei quam Maria Magdalene. Secundo comparando remissum cum commisso: ad remissum cum commisso. et sic adhuc magis obligatur cui minus remittitur: quia in tam grande peccatum cecidisset nisi vt dictum est deus illam eruisset. Tertio comparando remissum solum ad remissum solum. Sic cui plus committitur plus tenetur. Unde dicit Scotus quod illa propositio non est simpliciter vera. quod cui plus dimittitur: ille debet plus diligere: nisi de illo dimittente per cuius beneficium non stat quod iste non tenetur ad tot ad quot tenetur iste.

¶ Sed d. An ingratitudo sit speciale peccatum: Respondet Rich. vbi supra. q. iiii. quod sic. quod patet tam ex parte obiecti quam ex parte habitus oppositi. Habet enim speciale obiectum quod est beneficium sub ratione qua non recognitum est. habitus et iam ingratitudini oppositus qui est gratia: est quedam specialis virtus: pars potentialis iusticie existens. Dicit tamen Petrus Aureo. in. iiii. di. xxii. q. ii quod ingratitudo potest cadere dupliciter. Aut tanquam circustantia actus: sicut est quando aliquis peccans et aliquo alio fine. habet tantum ingratitudinem tanquam circumstantiam: vt est quilibet qui licet receperit multa beneficia a deo tamen voluptate ductus consentit fornicationi. et isto modo non est peccatum per se: sed circumstantia peccatum aggrauans. Alio modo consideratur ingratitudo per se: sicut quando non est alius finis moues ad tale faciendum: nisi quia despicit beneficia: vel paruipendit: vel non recogitat. et sic est peccatum speciale. Et secundum sanctum Tho. tunc est peccatum mortale si ea que praetermittit facere sunt necessitatis. autem ea que committit sunt contra illud quod necessario debet cauere. vel quando ex contemptum praetermittit recognitionem vel recompensationem beneficii: alias est veniale.