Fructus

FRuctus In qui ibus claret magni dei magna chariltas qua dedit hominibus fructus spiritus sancti. Nam secundum san. Tho. i. ii. q. xi. arti. i. et Guill. in. iii. dis. xxxiiii. Fructus dicitur a fruendo. Sicut enim fructus est bonu vltimum quod de arbore expectatur: et cum quadam suauitate percipitur. sic fructus spiritus est actus voluntatis et charitatis: et eius obiectum est vltimus fiuis et summum bonum scilicet deus visus

¶ Pro quo est notandum quod secundum Guil. vbi supra fructus tripliciter potest accipi scilicet Primo pro abiecto fru itionis vere. Hoc modo vt dictum est: diuina essentia est fructus noster. De quo Psalmus Cum dederit dilectis suis somnum: ecce hereditas domini filii merces fructus ventris.

¶ Secundo dicitur fructus quidam actus et gradus intensior ex quibusdam consurgens privilegiis. Hoc modo diuidimus fructum certesimum virginibus. sexagesimum viduis. et tricesimum coniugatis.

¶ Tertio dicitur fructus duodenarius numerus. quoas Apostolus Gal. v. sic enumerat. Fructus autem spiritus est. Charitas: gaudium: pax: patientia. benignitas: bonitas: longanimitas: mansuetudo: fides: modestia: continentia: eastitas: Ista a spiritu sancto procedunt et mentem delectant. quorum distinctio accipitur secundum quod mens hominis per processum spiritus sancti in nobis bene disponitur in se et ad id quod est iuxta se: et ad id quod est infra se. In se vero bene dis. ponitur: quando bene se habet in honis et malis

¶ Prima vero dispositio eius ad bonum est per amone qui est priua affectio etradix aliarum affectionum. Propter quod inter fructus spiritus primo pecnitur charitas Rho. v. Charitas dei diffusa est in cordibus nostris per spiritum sanctum qui datus est nobis. Adquam sequi tur gaudium quod est fructus secundus. Omnis enim amas gaudet ex praesentia amati: quam facum charitas. i. Ioan. iiii. Qui manet in charitate in deomanet Perfectio vero gaudii est pax quantum ad duo. Prime quantum ad quietem ab exterioribus conturbationibus alia non esset gaudium perfectum. Secundo quantum ad se dationem desiderii interioris. Non enim perfecte gaudquis de aliquo: cui non sufficit illud. Hec autem duo importat pax. ideo ipsa ponitur tertius fructus. Itr malis autem bene disponitur mens. Primo quando non per turbatur ex imminentia malorum quod pertinet ad patientiam Secundo vt non parturbetur ex dilatione bonorum. quod pertinet ad longanimitatem. Nam carere: bono: haberationem mali vt dicit philosophus. v. Ethi. Ad illud autenquod est iuxta se scilicet ad proximum bene se habet mens homini Primo quidem per voluntatem benefaciendi: quod facum bonitas. Secundo per beneficentie executionem: quod facit benignitas. vnde dicuntur benigni: quasi bene ignitiTertio per hoc quod equanimiter tolerantur mala ab eis illata. quod facit mansuetudo: que prohibet iram Quarto per hoc quod non infertur nocumentum proximo per fraudem: quod facit fides: si pro fidelitate sumitur. si vero sumatur pro fide qua creditur in deum: sic per eam bene disponitur mens ad id quod est supa se subiiciendo deo suum intellectum. Ad ulud vero quod est infra se bene disponitur mens hominis. Primo quidem in actionibus per modestiam que in dictis et factis debitum modum obseruat. Secundo in interioribus concupiscentiis per continentiam et castitatem. diuersimode tantenm. quia continens patitur concupiscentias fortes: sed non vincitur. Castus vero non vincitur nec patitur. Et sic habentur duodecim fructus spiritus qui signantur Apocals. vl. Ex vtraque parte sluminis lignum vite afferens fructus duodecim. Hec Lyra vbi supra

¶ Utrum hi fructus cum virtutibus et spiritus sancti donis sint eiusdem habitus vel diuersi: Respondetur secundum Sco. in. iii. di. xxxiiii. quod sunt eiusdem habitus. ideo contradicit scilicet Tho. et Bonauen. dict qua suara Et hoc vide supra titulo Dona. Ibi enim scripsi de hac re credo luculenter

¶ Utrum fructus sint idem quod heroica virtus: Respondet Guill. quod si virtus heroica dicat solum culmen et fastigium virtutum que sunt ad finem: sicut videtur loqui Philosophus in. vii. Ethic. Sic fructuolonge altior est heroica virtute. Si autem dicat summum tam virtutum que sunt ad finem quam ipsius: sic sunt idem. Philosophus tamen hos spiritus fructus non gustauit nec sciuit: ideo de illis omnino nihil dixit.

¶ Notandum quoque secundum scntum Tho. prima secunde. q. lxx. ar. i. Operatio aliqua duobus modis procedit ab homine. Uno modo secundum facultatem ra tionis sue vel intellectus. Et effectus ille dicitur esse fructus rationis vel intellectus. Alio modo operatio procedit ab homine secundum altiorem virtutem que est virtus spiritus sancti. Et talis operatio dicitur fructus spiritus sancti esse. Unde operatio nostra quo ad meritum vite eterne duobus modis potest considerari. Uno modo secundum quod procedit a li. ar. Et sic non potest de condigno mereri vitam eternam propter maximam inequalitatem meriti ad praemium. Est tamen ibi quedam equalitas congruitatis: eo quod congruum videtur esse vt deus operanti secundum suam virtutem recompenset secundum excellentiam virtutis sue. Secundo modo potest operatio nostra considerari prout procedit ex spiritus sancti gratia. Et sic de condiguno meretur vitam eternam. quia valor meriti attenditur secundum virtutem spiritus sancti mouentis nos: iuxta illud Ioan. iiii. Aqua quam ego dabo fiet fons etc.

¶ Utrum a fructu dicatur fruitio Respondetur secundum Raynerium in summa quod fruitio descendit a fructu. Ideo circa fruitionem considerare debemus obiectum ad quod attendit subiectum quod perficit numerum cui congruit.

¶ Primo consideremus fruitionis obiectum ad quod tendit. Solaenim prima veritate que est deus est fruendum: quia est vltimus finis: summa bonitas: summa felicitas: summa satietas: et finis desideriorum hominum Ideo circa hoc dicit sanctus Tho. i. sen. de fruibilibus. quod aliquid desideratur tribus modis. Uno modo non propter se sed solum propter aliud: sicut amara medicina. Secundo aliquid desideratur et propter se et propter aliud: sicut medicina dulcis desideratur propter suam dulcedinem: quia delectat. et propter vtilita tem: quia sanat. Tertio aliquid dsideratur propter se sit sanitas. Sic a simili aliquid diligitur propter aliud: sicut bona temporalia. Aliquid vero propter se et propter aliud: sicut bona spiritualia scilicet virtutes que naturaliter hominem decorant et honorificant et perficiunt: et etiam diliguntur propter aliud inquantum ad deum ordinantur. Aliquid autem non propter aliud sed propter seipsum desideratur: sicut deus qui est omnis boni fons et origo. Ideo dicit Augustinus libro x. de ciui. Utendum est hoc mundo: non fruendum Et subdit. In omnibus rebus ille tantum sunt quibus fruendum est que eterne et incommutabiles sunt. Cet ris autem vtendum est vt ad illorum fruitionem perueniatur. Dicit deinde et allegat Magister in prin li. scilicet Uti vero il lo quod in vsum venerit est referre ad obtinendum id quo fruendum est: alias abuti est non vti. Nam vsus illicitus abusus vel abusio nominatur. Unde dicit sanctus Tho. in i. sen. vbi supra in solutione quarti argumenti Quod quinque fruimur diuers modis

¶ Primo fruimur aliquo vt beatificante. Et sic sominio deo fruimur. Secundo fruimur aliquo vt mouente vel imperante. Et sic fruimur voluntate. Tertio aliquo fruimur vt perficiente et eliciente praemium. et sic fruimur charita te. Quarto fruimur aliquo vt disponente. et sic frui mur virtutibus. Quinto fruimur aliquo vt reprosentante et cooperante. Et sic fruimur homine iustoinquantum representat deum per similitudinem gratie. Ideo dicebat apostolus ad Philemonem. Fruar te in domino

¶ Secundo circa fruitionem consideremus subiectum quod perficit scilicet cui competit. Unde quinque sunt qui bus competit frui: diuersis tamen modis. scilicet hrutis peccatoribus. iustis. beatis. et deo

¶ Primo fruitio importat vel includit cognitione. Ideo creature insensibiles cum non cognoscant nec delectantur nec fruuntur. Unde fruitio includit quandam delectationem in vltimo fine. Et quia bruta vltimum finem non apprehendunt nee finem proximum possunt ordinare in finem vltimum: cum careant cogitatione: ideo na fruuntur proprie. Dicuntur autem bruta improprie frui in quantum delectantur in fine aliquo apprehenso ab eis Secundo fruitio importat delectationem in fine vero. Et quia peccator finem verum non habet eoquod ponit bonum finem vbi non est: non vere fruitur sed improprie fruitur illo fine ad quem omnia ordinat. Tertio fruitio perfecta non est nisi delectatio sit perfecta. Delectatio aut perfecta esse non potest ante consecutionem finis. Et ideo homo iustus quamdiu est viator vere et proprie fruitur: non tamen perfecte: eo quod ipse fruitur et delectatur in spe habendi dcum. Spes autem que differtur affligit animam. Quarto beati qui conse cuti sunt finem verum et vltimum proprie et perfecte fruuntur: eo quod sunt in perfecta delectatione et quiete adepti finis. Quinto deus in infinitum perfectius fruitur quacunque creatura. quia in omni creatura fruens et id quo fruitur sunt diuersa. quod non sic est in diuina fruitione qui sibiipsi sufficit.

¶ Notam dum insuper secu scilicet Tho. i. ii. q. lxx. Quod illul quod procedit ab arbore secundum naturam arboris dicitur fructus Illud vero quod procedit contra naturam non dicitur fructus: sed quaedam corruptio. Sic opera virtutum que sunt consona rationi dicuntur fructus. Opera vero vi ciorum que sunt contraria rationi sicut opera carnis non dicuntur fructus sed corruptiones. Nam sicut in rebus fruitio fructus quattuor modis contingit: sic in spiritualibus. Primo enim sunt quidam fructus quorum medulla comeditur et cortex eiicitur: vt castanee et nucis. et isti sunt penitentes. Secundo quidam fructus sunt quorum cortex comeditur et medulla abiicitur: vt sunt pruna et dactyli. Isti sunt hypocrite. Tertio quidam fructus sunt quorum cortex et tota medulla comeditur. sicut ficus. Et isti sunt martyres quorum medulle scilicet anime glorificantur in celis: et corter scilicet corpora vel reliquie venerantur in terris. Quarto quidam fructus sunt quorum nec cortex nec medulla comeditur: sicut glades quae sunt cibus porcorum. Et isti sunt vsuratii quorum corpora in loco sacrato non sepeliuntur: nec eorum elemosyne recipiuntur

¶ Tales etiam sunt excommunicati.

¶ Tertio debemus considerare fructuum numerum qui illis congruit qui patuit supra.