Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in Libros Sententiarum

Liber 1

Prologus

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Distinctio 45

Distinctio 46

Distinctio 47

Distinctio 48

Liber 2

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Liber 3

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Liber 4

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Distinctio 45

Distinctio 46

Distinctio 47

Distinctio 48

Distinctio 49

Distinctio 50

Prev

How to Cite

Next

Distinctio 8

Circa textum

1

Distinctio. 6. in quo magister agit de obstinatorum angelorum potestate super creaturam corporea praecipue re spectu hominum.

2

SOlet etiam in quaestione versari apud doctos: vtrum angeli oes boni scilicet ac mali corporei sint etc. Hic si gnatur. 6. distinctio huius secundi quae sic con tinuatur ad praecedentes. Nam postquam in praecedenti distinctione daemonum est ostensa obstinatio nunc in praesenti dist. ostenditur ipsorum super homines potestatis executio. Et partitur haec praesens distinctio in tres partes principales. In prima plena assumptio corporis ponitur. In secunda dei apparitio clare exprimitur. In tertia posse conditio super nos sequitur. prima in principio: secunda ibi: Ne du bitandum e st deum etc. tertia / ibi. Illud etiam consideratione dignum vid etur etc. Prima parte indiuisa manente. Pars secunda in qua dei apparitio clare exprimitur in tres par tes diuiditur. In prima diuinae apparitionis tangitur veritas. In secunda ostendit quod corpore formationis patet subtilitas. In tertia ostendit quod nulli mortalis conditionis dei claret maiestas: prima in principio: secunda ibi Sed vbi deum hominibus etc. tertia ibi. Ce terum haec velut mens etc. Et sequitur illa par ticula. Illud etiam etc. In qua daemonum quo ad potentiam super nos conditio exprimitur. Et illa particula in tres diuidit partes principales. In prima nobis proponitur radix veritatis. In secunda gennadii sequitur dictum equitatis. In tertia bede annectitur vox auctoritatis. prima in principio: secunda ibi: De hoc autem genadius: tertia ibi. Beda quoque super illum locum actuum etc. Haec est diuisio etc.

Quaestio

3

Questio haec declarat quomodo angei mali assumat corpora: mentibusque an illabuntur humanis atque de arto magica vbi doctore sanctum reprehedit / vide Secundo q. vnica in hoc loco. x Ncorporei de. mones artibus suis magicis hu manis illabantur mentibus. Et arguitur ad partem falsam tribus mediis.

4

¶ Primo arguitur quod sint corporei sic: quanto spiritus est nobilior: tanto plures habet potentias: sed angelus malus seu eius spiritus perfectior est in natura quam anima: et anima potest viuificare corpus: igitur spi ritus daemonis viuificabit corpus: et ita totus daemon erit corporeus: maior patet exemplo: plures enim potentias habet anima sensitiua quam vegetatiua: et intellectiua quam vegetatiua et sensitiua. Sed patet minor auctoritate philosophi in secundo de anima. Anima inquit est actus corporis organici phisici potentia vitam habentis. Et confirmatur ratio autortoritate beati Breg. in homelia epiphaniae: Iudaeis inquit tanquam ratione vtemtibus rationale animal id est angelus nunciare debuit: omne autem animal est corporeum. Secundo arguitur sic: quod non possit vti arte ma gica si enim aliquid onderet quod non esset: hoc esset aut mutatione obiecti: aut potentiae: aut medii. Sed nec sic nec sic: igitur. maior patet a sufficienti diuisione. Sed probatur minor: primo quod non ratione obiecti: quia si mu taretur obiectum iam videretur id quod est: et ita non esset illusio.

5

¶ Secundo patet quod non ra tione potentiae nec organi: quia species natu raliter immutat tam potentiam quam organum: nec tertio ratione medii: quia nequit impediri species quin se multiplicent per aera: cum egrediantur modo naturali ab obiectis.

6

¶ Tertio arguitur quod possint illabi nostris mentibus impartibile additum impartibili penitus sibi iungitur: sed daemon est impartibilis: et anima similiter: ergo: cum daemon aliquotiens intret corpus hominis poenitus menti illabitur: maior patet auctoritate philosophi in. 6. phisicorum: punctus enim puncto additum non facit maius. Sed mi nor nota est quo ad primam partem: quia tam dae mon quam anima sunt simplices: quo autem ad secundam patem: quia leguntur in euangeliis eiecti fuisse a xpiscopo de corporibus obsessorum.

7

¶ In oppositum primi arguitur auctoritate Ioh. damas. li. 2. Angelus inquit est substantia intellectualis incorporea. De secundo arguitur Exo. 7. Fecernt magi per incantationes suas: vbi glo. diabolicis figmentis / spectantium oculos illudebant: vt res in sua specie remanentes alie viderentur. De tertio arguitur auctoritate bede super illo matth. 7. Non quod intrat in os coninquinat hominem: ita inquit. Diabolus non est malarum cogitationum immissor: et ita nec illabitur.

8

¶ In ista quaestione ad alias etc. Primus est terminorum declaratiuus Quorum Secundus est quaestionis responsiuus.

9

¶ Tertius est dubiorum motiuus. Quantum ad primum articulum termini sunt incorporeum ars magica / et ilabi.

10

¶ Primus ergo terminus est in corporeum. Unde incorporeum solet capi tripliciter. Uno modo dicitur incorporeum quod omni loco praesens est: et nihil aliud: et hoc modo solum deus dicitur incorporeus: caetera autem omnia dicuntur corporea / hoc modo loquitur damas. di. quod angelus eo quod loco diffinitur corporeus est. Secundo modo dicitur incorporeum respe¬ ctiue ad magnum corpus sicut gracilis homo / dicitur non habere corpus: hoc modo daemones quis plato ponit: dicerentur incorporei respe ctu nostri. De quibus tamen dicit apulegius quod sunt genere animalia et mente rationalia: animo passi ua corpore aerea / duratione aeterna. Tertio modo accipitur incorporeum vt opponitur com tra corporeum propriae sumptum: quod habet tri nam dimensionem longum latum / et profundum: et hoc modo accipit porphirius in suis isago gis: duin diuidit substantiam in corpoream: et in incorpoream. Et potest hoc modo accipi tripliciter. Primo pure negatiuae: et sic acci dentia maximae spiritualia dicunt incorporea. Secundo contrariae: et sic circumloquimur differentiam constituentem spiritum: sicut corporeum corpus / aut tertio puatiuae: et hoc modo sub stantia quae est superior dicitur incorporea: quia de se nec est corporea nec incorporea: est tamen indifferens ad hoc et illud.

11

¶ Secundus terminus est ars magica. Unde hic noto quod diabolica illusio potest tripliciter fieri: aut ex parte potentiae / aut ex parte medii / aut tertio ex parte obiecti. Si primo fiat illusio ex parte potentiae dicitur praestigium quod sic dicitur: vt tangitur in primo policraticon / quod aciem perstrin gat oculorum: hoc inuenit mercurius magorumperitissimus qui quasque res volebat inuisibiles faciebat: aut in species alias vt videbatur transformabat. Si autem secundo fiat illusio per medium cuiusmodi est vox: sic dicitur incantatio. Incantatores enim sunt qui artem verbis exercent. Si autem fiat tertio ex parte obiecti: sic propriae est ars magica: et dicitur magica ob sui magnitudinem: hac enim artae domino permittente elementa concutiuntur et sepe permutantur: vnde et varro ingeniosissimus huius artis magicae dicit species piro mantiam aeromantiam idromantiam et geomantiam

12

¶ Tertius terminus est illabi / illapsus est supremae essentiae intima praesentialitas creaturam intellectualem vitalem immutans: quam immutationem viri experiuntur deuoti dum diuinam intrant caliginem. Unde doc. deuotus huius dis. parte. 2. q. 2. dicit quod illabi est inti mum esse et intimum operari: vnde quia menti nostrae idem est intimum et supremum: quia quanto anima magis ad se redit / tanto amplins deum nouit: ideo solum deus sibi illabitur quo ad esse: ex quo sequitur quod et ad operari: quia charitas non est ociosa. Unde noto quod ista tria differunt illabi / immitti et incendi. Illabi enim propriae in cludit cognitionem et amorem dei: licet principalius amorem. Immitti autem principaliter dicit cognitionem et solum. Incendi autem dicit solum actum amoris: ita quod praecedit immitti: sequitur incendi: sicut cognitio praecedit affectionem: sequitur illabi comprhendens tam immitti quam incendi. Et hoc de primo articulo.

13

¶ Quantum ad secudum arti. culum sunt tres conclusiones. Prima de natura corporis respectu angelorum. Secunda de arte magica in daemonibus. Tertia de illapsu in eis.

14

¶ Prima est haec. Angeli incorporei corpora sic assumunt aerea: vt per ea nisi motus vitae non agant opera. Dicit prima per conclusionis quod angeli sunt incorporei: probatur: quandocumque aliquod est compositum ex duobus si vnum est per se reperibile: et reliquum. Sed homo est compositus ex anima et corpore: et corpus est per se reperibile vtputa in lapidibus: igitur et spiritus: maior patet ex modo procedendi philosophi in. 7 et. 6. phisicorum qui concludit ex eo quod aliquid est simul mouens et motum: et aliquid reperitur quod mouetur et non mouet: quod etiam ali quid reperietur quod mouet et non mouetur. Et confirmatur signo quod dat richardus de sancto victore: quia si angeli haberent corpora non posset legio in vno homine reperiri: quod tamen falsum est: quia marci. 5. quando expulsus est daemon petitum est quod est tibi nomen: legio respondit: cum legio secundum vegecium de re militari circuncirca contineat sex milia sexcentos sexagintasex homines: ideo tenendum est quod sunt incorporei licet dubitatiue: de hoc temporibus suis sunt locuti et aug. et bern. Et si dicatur quia habere in se et dare aliis est nobilius quam solum in se habere. Cum ergo spiritus angelicus sit nobilior quam anima: et anima viuat in se et vitam det corpori: igitur et angelus. Respondendum est quod est dare vitam per modum efficientis: et hoc est solius dei: et est dare vitam per modum informantis et hoc dicit perfectionem cum imperfectione: et quia angelus est perfectior quam si haberet istam imperfectionem: ideo non sibi conuenit. Secunda pars diciti / quod assumunt sibi corpora aerea. Unde Orego. Nunquam abraam angelos videre potuisset / nisicorpus ex aere assumpsissent. Inquit tanem Beda: quod angeli boni formant sibi corpora de parte superioris aeris quae dicitur ethe rea: daemones autem de inferiori quae dicitur caliginosa. Et huius signum tangit sanctus Thomas in secundo scripto / hac distinctione / quaestione tertia: quod quidam bellantes cum daemone: cum gladiis illud corpus scindere non valebant: quia natura ae ris est citius vnibilis quam aqua. Possunt eti am assumere corpora alia a natura formata: veluti leonis / aut lapidis / aut hominis: et maxime daemones capiunt corpora hominum damnatorum. Sed peteret aliquis: Ad quam vnionem assumit sibi angelus huiusmodi corpus: Respondendum / quod non assumit primo in vnitatem naturae: ita quod sicut anima et corpus faciunt vnum per se: ita angelus et corpus assumptum: Nec assumit secundo in identitatem hyposta ticam: sicut a verbo natura assumpta est hu mana: sed assumit ad se manifestandum / et eius opus exequendum: vnde est in tali corpore sicut motor in mobili solum: non sicut perfe ctio in suo perfectibili.

15

¶ Sed quomodo potest angelus ita condensare aerem / vt appareat coloratum corpus quod assumpsit: maxime cum aer sit corpus peruium Respondet doctor deuotus huius distinctionis / parte. 1. arti. 2. q. 2. quod corpus quod format angelus / seu bo nus / seu malus: non est de puro aere: quia sic aer non posset colorari: vnde oportet quod sit aliquid ibi vaporis terrei: et hoc satis reperitur in nubibus: vnde non oportet angelum bonum quando format sibi corpus de ethere / quod descendat inferius ad quaerendum terram: conndensatio autem aeris cito fit ab eis: suam et sciunt facere boni philosophi: et de aere fa cere muros aut pontes. Et patet quod male dicunt illi: qui dicunt quod angeli formant sibi corpus de caelo empireo / vel aliquo cae lorum quintae essentie: quia huiusmodi corpora sunt penitus inscissibilia. Ceterum oporteret quod cor pore assumpto relinqueretur ibi vacuum: aut quod tale corpus rarefieret: quorum vtrumque est falsum. Patet secundo quod non assumit corpus compositum ex quattuor elementis ad mo dum nostri: quia corpus quod assumit angelus de bet esse aeque mobile superius sicut inferius: quod non esset in tali corpore: immo peteret semper centrum. Sed numquid posset formare vnum corpus humanum in quo appareret? Dicendum quod non: quia huiusmodi requirit determinata agentia naturalia adinuicem vnita et vniuoca / aut agens primarium.

16

¶ Sed num quid potest formare vnum corpus physicum et ibidem apparere? Dicendum quod immo: sicuti il la corpora quae possunt produci vniuoce et aequiuoce: cuiusmodi est rana / musca / et talia. Sed non decet angelum sanctum in talibus apparere / sed bene angelum malum: sicut apparuerunt sancto antonio in speciebus diuersorum animalium. Sed quaeritur: vbi tale corpus reuertitur paracto ministerio angelico: Dicendum quod in praeiacentem materiam: nisi quod quando diabolus assumit corpus damnati hominis: relinquit su bito putridum et magno fetore plenum. Et si dicatur: cum aer de quo sibi format corpus angelus sit humidus: detur quod partranseat per ali quem ignem: vtrum comburatur: Dicitur quod non: quam maxime pro certo tempore: quia virtus angelica hoc sufficit custodire: sicut et de quodam lapide praecioso legitur qui dicitur gelasia.

17

¶ Tertia pars conclusionis dicit: quod non exercent opera vi tae ratione illius corporis nisi motum. Probatur primo de anima vegetatiua / sicut est cibatio. Cibatio enim est restauratio deperditi: sed in corporibus assumptis non fit deperditio. igitur. Et confirmatur. Uidebar (inquit raphael vobis comedere et bibere: ego vero cibo et potu inuisibili vtor. Et si dicatur quod scribitur: quod angeli in domo Abraae comederunt / et de multis aliis. Respondendum / quod in comestio ne tria sunt. Primum est masticatio cibi. Secundum traiectio cibi in ventrem. Tertium comuersio cibi in corpus: Et haec est propria ratio comestionis. Duo prima bene faciebant / non tertium. Sed tunc vbi ibat cibus: Respondet Augustinus quod alio modo absorbet tra aquam: alio modo radius: terra enim quasi sitiens / ra dius quasi consumens: sic in proposito. Sed diceret aliquis: Sequeretur tunc quod comestio christi non esset verum argumentum resurre ctionis. Dicit hac dist. doc. subtilis: quod est bo num argumentum cum aliis: vnus quippe alium iuuat in tractu nauis. Ultra dicit: quod alio modo absorbet cibum corpus glorificatum: alio modo angelus in tali assumpto corpore. Dat exemplum. Detur quod deus glorificet vnum hominem in parua statura: possibile est quod talis homo per alimenta sumpta stans in statu gloriae veniat ad staturam magnam: non sic de ange lo: quia homo habet vegetatiuam / non ange lus: Et ita nec angelus habet virtutem augmentatiuam nec digestiuam / nec egestiuam loquendo proprie: quae sunt partes vis vegetatiuae / secundum Auicen. in 1. canonis.

18

¶ Sed quiddicemus de generatiua: possunt ne generare: Dicendum quod non: quia secundum philosophum: ad generatio nem triplex exigitur spiritus: naturalis / vitalis et animalis: triplex calor scilicet calor animae / calor caeliet calor elementi. Cum ergo angelus nec habeat proprie spiritum animalem / nec calorem animalem: videtur quod non possit generare. Et si obiiciatur per illud quod dicitur: Uidentes filii dei filias hominum quod essent pulchrae etc. Dicit Iosephus in libro antiquitatum: quod isti filii dei fuerunt daemones: qui concubuerunt cum filiabus hominium. Ceterum communis fama est: et ponit historia britonum / Merlinum fuisse genitum a daemone. Dicendum pri modo / quod dicit doctor subtilis. Absit quod ista fiant a bonis angelis. Ultra dico quod in ge neratione humana tria sunt. Primum est. seminis constitutio et est de omnibus parti bus hominis: et maxime de capite et cere bro. Et inde est quod valde luxuriosi debili tantur visu. Secundum est transfusio seminis a viro. Tertium receptio in vase muli erum.

19

¶ Quo ad primum: gignere non possunt daemones. Quo autem ad duo sequen tia: etiam in virorum pollutionibus capiunt aliquotiens daemones semen: et depor tant in mulierem: et dicuntur daemones incubi. Et hoc modo fuit genitus apud britones Merlinus. Aliquotiens se suppo nunt viris in modum mulierum: et dicuntur de mones succubi: et hoc modo a daemone in specie faeminae quidam dicunt quandam progeniem in pictauis: quae dicitur de partiniaco processisse: vt tangit omne brecotio in libro de mirabilibus. Sed de sensitiua quid dicendum? Dicendum quod cognoscit et intelligibilia et sensibilia intelligibiliter. Ex quo: patet / quod ita videt oculis clausis si¬ cut apertis. Idem dicendum de aliis sensibus Sed tunc dicet quis: ad quid habet oculos nisi vt videat / et aures nisi vt audiat: Respondendum / quod ad perficiendum suum ministerium. Incuteret enim timorem homini / si appareret sine oculis: et hoc de bono: demalo autem non ita deciperet.

20

¶ Sed fiunt in ne impressiones specierum in oculis eorum: Dico quod non: quia non sunt satis complexionati. Et de loquela quid dicendum: quod loquuntur quo ad motum labiorum et extractionem aeris: et rident quo ad motum faciei / non quantum ad exhilarationem: quae pro prie est animae. Unde vt videatur perfecte quid possint in corporibus assumptis: Notandum quod dicit doctor deuotus / huius distinctio nis parte prima. q. 6. Anima inquit habes triplicem operationis modum in corpore suoPrimus modus est operationum quas habtur bet inquantum est corporis perfectio: et has nequit exercere angelus: sicuti est vegetare et sentire. Alius est modus operationum animae / inquantum est corporis motor: et has potest omnis angelus exercere: sicuti est motus progressiuus: leuare ma num etc. Tertius est partim animae inquan tum perfectio: partim inquantum motor corporis: et has partim potest facere angelus / partim non: cuiusmodi est risus / fle tus etc.

21

¶ Secunda conclusio est de arte magica daemonum: et est haec. Sic demon arte vtitur magica: vt species non transportet. Dicit prima pars: quod demon ert vtitur arte magica. Patet multis exem plis. Unde in Clementis itinerario inducitur Niceta loquens Simoni petro de mago simone et eius praestigiis. Uidimus canes cantare / et imagines ambulare. Et in Uitaspatrum adducta est cuidam patri puella quedam quae videbatur equa. Secunda pars dicit: quod in ista arte non transportat diabolus species obiectorum. Dicunt enim quidam quod ista illusio fit: quia daemon qui est quasi quoddam speculum accipit rerum species ad modum speculi materialis: et praesentat oculis videntium: et sic apparet alia res quam sit: sicut si aspiceremus hominem. et praesentaret nobis speciem leonis: appa ret nobis quod homo esset leo. Sed hoc patet falsum: quia aliquotiens videmus vnum magnum castrum in tali illusione in sua latitudine et al titudine: quod non posset fieri stante illo modo. Ceterum quod videatur species in speculo et non speculum / non apparet: ideo dicendum quod tales illusiones fiunt vno trium modorum. Primus modus est detinendo phantasiam hominis in imaginatione alicuius fortiter: ratione cuius patet quod illud videt extra quod imaginatur: sicut patet in phreneticis. Et dat exemplum Augustinus in li. de trini. de quodam: qui ita phan tasiabat de quadam: quod secumn eam dormire etiam absens credebat. Et hoc modo primo ostendit esse quod non est. Secundus modus est in quo ostendit aliter rem esse quam est. Et facit hoc diabolus potentiam aut obiectum diuaricando ex parte potentiae: sicuti pa tet aliquotiens oculos habentibus rubeos: rubea esse quae videntur ex parte obiecti ex quibusdam naturis applicatis / sicut quidam dicunt: si fiat candela de pinguedine serpentis / et accendatur: paleae domus videbumtur serpentes: et talia noscunt daemones. Tertius modus est abscondendo id quod praesens est: et hoc fit impedimentum praestan do: vel ex parte visus ne videat: vel ex perte obiecti ne suas multiplicet species: et hoc modo dicunt quidam / quod potest facere hominem inuisibilem: sicut in primo articulo dictum est de mercurio et legitur de quodam lapide precioso. Et patet ex hoc quod sine fru ctu laborat sanctus Tho. quaerens alium modum huius artis magice: quia scilicet species quae sunt in phantasia facit daemo apparere in sensum exteriori / sicut fit in somnio: patet falsum: vnde nec in somno nec in vigilia species phan tasiae veniunt ad sensum particularem: est nem pate ordo naturae retrogradus: sed fit phantasiae detentio in illa specie et in somnis et in vigilia: et inde accidit error.

22

¶ Tertia conclusio est de illapsu daemonis: et est haec. Diabolus sic nostram accendit voluntatem: vt nequaquam humanis illabatur mentibus. Prima pars dicit / quod diabolus est accensor malae voluntatis. Unde glo. super illo verbo. Omnes adulterantes sicut cli banus succensus a coquente: exponit. Cli banus est fornicator / et coquus diabolus. Et confirmatur: quia ignem incendere nihil ali¬ ud est nisi pabulum ministrare: quod facit diabolus offerendo malas concupiscenti as. Dicitur tamen diabolus incensor / solum ofi ferendo materiam: sicut facit coquus in sua coquina: non imprimendo sicut ignis impri mit calorem. Secunda pars conclusionis dicit: quod daemon non potest illabi mentibus. Probatur. Si enim daemodo illaberetur menti no stre: nihil esset sibi ita intimum in quo non es set / et super quod non posset daemo: et ita sicut suo illapsu deus animam conseruat et rectificat: sic demodo deordinaret: et ita posset syn deresim vel naturalem voluntatem depraua re: quod est falsum. Et corroboratur auctoritate Augustinus in libro de fide ad Petrum. In est singulis spiritibus naturalis terminus quo ad seinuicem: et vnus in altero non est: et ita exquo anima est spiritus: relinquitur quod daemodo non est in ea. Et tantum de secundo articulo. Quantum ad tertium articulum sunt tres difficultates.

23

¶ Prima. vtrum corpus assumptum ex aere ab angelo sit or ganicatum: Dicendum quod non: loquendo proprie Sunt enim tria: mixtio / complexio et organiga tio ordinata: est quidem bene mixtum / sed no complexionatum nec organicatum nisi apparenter: vnde sequitur quod anima non posset illud informare.

24

¶ Secunda difficul tas. Si ars magica sit penitus interdicta: Respondet Albertus magnus in pluribus suis operibus / quod non: vtputa illa quae fit virtute herbarum et lapidum. Credo tamen quod securius est christiano abstinere: ne in laqueum cadat diaboli ex curiositate nimia: et quia praeceptum ecclesiae ad omnem se vide tur extendere speciem artis magicae.

25

¶ Tertia difficultas. Si daemon possit conce di immissor cogitationum? Dicit docto: deuotus parte. 2. huius distin. q. 4. quod non: loquendo proprie. Immissiones enim solum fiunt a deo tanquam a causa agente: nisi capi atur immittere pro suggerere. Tunc enim di citur daemon immissor cogitationum: sicuti est illud: Cum diabolus misisset in cor vt etc. Et hoc de tertio articulo. Et sic pa tet ad quaestionem: quod videlicet daemones in corporei suis artibus magicis / nostris non illabuntur mentibus. Tunc ad argu¬ menta.

26

¶ Ad primum dicendum: ad maiorem: quod illa est vera de potentiis assistentibus perfectioni: cuiusmodi non est informare corpus. Nec exemplum de anima valet: quia secundum tam sensitiuam quam vegetatiuam est anima forma corporis. Et quod dicit deBregorio: rationale ani mal id est angelus. Dicendum / tripliciter. Primodo quod angelus dicitur animal / non ratione formaei sed operationis: quia intelligit sicut homo. Secundo quod angelus dicitur animal quo ad apparen tiam solum: quia apparet in corpore assumpto. Tertio quod angelus dicitur animal perfectione: quia perfectiones inferiorum specierum sunt in superioribus: sicuti loquitur de caelesti hierat chia Diony.

27

¶ Ad secundum: negatur mi nor quo ad omnes partes. Primo de obiecto dicitur: quod fit illusio non mutando obiectum sim pliciter / sed secundum quid / diuarificando ex di uersa situatione luminis vel als: sicuti ex diuersa caundelae situatione: et oculi possunt paleae apparere serpentes. De potentia dicitur: quod licet species immutet naturaliter: tamen daemon poterit facere descendere de cerebro humores oppositos huiusmodi speciei: vtputa si sit species albi: faciet in oculis descendere rubedinem: et fortius mouebit rubri species quam albi: et ita album videbitur rubeum. De medio etiam dicitur / quod licet obiectum gignat naturaliter speciem: tamen potest daemon im pedimentum ponere ne transiret: sicut fene. stra clausa impedit ne lumen in domum veni at.

28

¶ Ad tertium dicitur: quod solum maior habet veritatem de impartibili situali: sicut est piriutu ctus: et de illo loquitur: non sic autem est ange lus vel anima impartibilis: ideo non currit ar gumentum. Et sic patet ad quaestionem.

Conclusiones

29

¶ Ex prae enti autem distinctione sicut de praecedentibus de mente magitri etc. Prima conclusio. Non est corporeus simplex spiritus / sed bene funditus est incorporeus. Dicit conclusio prima / quod angeli sunt incorporei. Et ponitur a principio distin. vsque ibi: Nec dubitandum.

30

¶ Secunda conclusio. Antiquis patribus deus apparuit: sic et mortalibus numquam visus fuit. Dicit secunda conclusio / quod deus in forma cor porea per angelos apparuit: sed nullus vidit eius essentiam. Et incipit in illo ca. Nec dubitandum: vsque ibi: Illud etiam etc.

31

¶ Ter tia conclusio. Non illabitur nostris mentibus: nec vt dicitur / daemodo sensibus. Dicit tertia conclusio quod deus non illabitur mentibus nostri. Et incipit ab illo ca. Illud etiam etc. vsque ad finem distinctionis.

PrevBack to TopNext