Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Liber 2
Liber 3
Liber 4
Distinctio 7
Circa textum
Distinctio septima huius quarti tractat de sacramento cofirmationis quatum ad ministrum et sumendi modum. Unc de sacra mento confirmationis addendum est: de cuius virtute quaeri solet. Hic si gnatur. 7. dis. huius quarti: quae ita habet continuari ad praecedentes: Nam postquam in praecedentibus de baptismo est actum quo ad fidem fit ingressus: Nunc de tribus aliis sacramentis textus tangitur quibus fide fit progressus: scilicet confirmationis / eucharistiae / et poenitentiae sacramentis. Et habet ista pars diuidi in tres partes principales. In prima frons hominis venustatur ex chrismali vnctione. In secunda panis transsubstantiatur sacra consecratione. In tertia vigor mentis reparatur gemitus assumptione. Prima in principio seu praesenti distin. Secunda incipit in sequenti seu. 6. distin. in qua agere incipit de sacramento eucharistiae ibi. Post sacramentum baptismi et confir mationis. Tertia incipit in. 14. dis. in qua agere incipit de sacramento poenitentiae: ibi. Post haec de poenitentia etc. Rursus prima particula quae est praesens dis. in qua frons hominis venustatur etc. habet diuidi in tres partes principales: secundum quod tria considerantur in hoc sacramento / integritas / efficacia / et vsus. In prima integritas mirabilis exponitur sacrmeni In secunda efficacia nobilis aperitur medicamenti. In tertia vsus gratus et vtilis suadetur nostrae menti. Prima in principio. Secunda ibi. Uirtus vero huius sacramenti est etc. Tertia ibi. Hoc sacraendum tantum a ielunis etc. Haec est diuisio etc.
Quaestio
¶ Quaestio ista est de sacramento confir mationis: de quo Scotus in tribus quaestionibus in persenti distin. N confirmatioa nis sacramentum chrisma pro materia requirat ex oleo et balsamo. Et arguitur tripliciter ad partem falsam.
¶ Primo sic. Chrisma non est elementum ergo non est materia huius sacramenti. An tecedens patet: quia elementa suut corpora simplicia: ex. 2. de generatione: et. 4. metheororum: et libello de proprietatibus elemento rum: chrisma autem est corpus compositum etiam ex compositis: vt oleo et balsamo. Patet con se quetia ex auctoritate hugionis primo lib. de sacramentis parte nona. ca. 2. diffinientis sacra mentum. Sacramentum inquit est corporale seu materiale elementum etc.
¶ Secundo argui tur sic. Sacramentum confirmationis est quoddam artificiale: ergo determinatam non ha bet materiam. Antecedens patet: quia non est na turale ergo artificiale: sic enim diuidit Ari sto. in principio secundi phisicorum ea quae sunt eorum enim inquit quae sunt: alia quidem sunt ab arte alia a natura etc. Patet consequentia: quia for ma statuae quae est quoddam artificiale equi potest fieri in lignoiere / argento / sicut auro¬
¶ Tertio arguitur sic. Christus nec apostoli comfirmando chrismate vtebantur: ergo etc. An tecedens patet: de cpiscopo enim non legitur: nec hoc sacarmentum instituendo nec eo confirmando de chrismate quid dixisse aut fecisse: apostoli etiam confirmando sola manuum impositione vte bantur. Sic enim legimus. Tunc imponebans manus super illos et accipiebant spiritumsan ctum. Patet consequentia: quia omnis christi actio nostra est instructio: vt in dyalogo dicit Breg.
¶ In oppositum arguitur triplici au ctoritate. Prima de sacra vnctione. c. vnico: vbi dicitur de baptigato quod post baptismum chrismate sancto vngatur. Secunda ex tra de sacramentis iterandis vel non: ca. primo vbi dicit papa de illo qui quando fuit con firmatus fuit per errorem non chrismate: sed oleo delinitus: quia caute supplendum est quod incaute fuerat praetermissum. Tertia est magistri in praesenti distin. ca. 1s dicentis: quod in conferendo hoc sacramentum episcopus illum quem confirmat sacro signat chrismate.
¶ In ista quaestione etc. Primus est terminorum declaratiuus Quorum Secundus est quaestionis responsiuus Tertius est terminorum motiuus Quo ad primum articulum termini sunt sacramentum confirmationis / chrisma / balsamus.
¶ Primus igitur terminus est / sa cramentum cofirmatiois. Unde doc. subtilis in praesenti dist. ante quaestionum motionem: i sacramentum confirmationis diffiniens ait. Confirmatio seu sacraendum confirmationis est vnctio hominis viatoris aliquialiter consentientis vel libero arbitrio nunquam vsi facta in fratnte in figura crucis cum chrismate sanctificato: et hoc a ministro idoneo simul cum intentione debita inungente: et verba certa proferente: signans efficaciter ex institutione diuina vnctionem animae per gratiam roborante ad confitendum cum constantia fidem christi. In hac prima diffinitione vel descriptione triplex causae genus tangitur: causa materialis quae triplex est: remotissima oleum et balsamus: remota chrisma sanctificatum: propinqua vnctio facta in fronte. Causa formalis quae triplex est verbalis: signo vel con signo te signo crucis: confirmo te chrisma te salutis vel sanctificationis: in nomine patris et filii et spiritus sancti amen. Ita quod secundum richar. de media villa praesentis dis. arti. 1. q. 2. Si confirmans dicat signo non oportet: quod dicat consigno nec econtra: si dicit consigno: non replicet signo: pariformiter si dicat chrismate salutis: non oportet eum addere chrismate sanctificationis: nec econtra: dicens enim vnum aliud dicere non cogitur. figura in fronte equidem confirmati cum chrismate crux christi figuratur significatiua quae extat / vt habitum est de baptismate) relatio rationis ad gratiam seu gratiae robur designatam seu designatum. Causa efficiens quae triplex est. vniuersalissima quae deus est et in quolibet sacramento primaria iudicatur: causa propinqua scilicet ministerialis ipse qui confirmat episcopus causa instrumentalis ipsum sacraendum quia efficaci ter signat non aliter: quia sacraendum est noue legis: vt expositum est superius. He inspiciunt confirmatum vt baptismus bapticatum: in quo tres debent esse conditiones. Prima vt confirmandus sit homo viator: vnde infertur primario angelos non confirmari isto modo: li cet alio modo: de quo dictum est lib. 2. dis. 20. in tertio termino: scilicet primi arti. confirmatio et eadem radice nec animas separatas: sequitur secundario christum hoc modo in via non confirmatum: licet alia ratione fuerit bapti tatus non enim fuit purus viator: quinimo et comprehensor in quo septem spirituum plenitudo habitauit: vt continetur. Replebit eum etc. Sequitur tertio beatum hominem de nouo non suscipere confirmationis sacreunmum. Sic quidam frater Ioh. dicit homo contra bruta et spiritus: viator contra homines iam beatos dicatur: ergo confirmationis subiectum vt eam de nouo suscipiat homo viator: Slo. purus. Secunda qualis homo dicitur consen tiens habitu primo non sufficit actu: secundo non exigitur: sed tertio virtute sufficiens est. Unde simpliciter doc. noster non dicit consentientis: sed aliqualiter consentientis pariformitur sicut idem in. 6. dis. huius quarti: in opere anglicano: arti. 3. q. 2. distinxit de intentione triplici / actuali habituali / et virtuali. Sed ne moriones et pueri et ceteri huiusmodi: huiusmodi sacramenti sunt pri uati pinguedine additum est: vel libero arbitrio nunquam vsi. Tertia conditio quo loco chrisma ponatur vt dicatur confirmatus: doc. diuus dicit / in fronte in quo sunt primo fores sensuum: secundo latens ibi primo foris exit verecundia. Aut tertio: quia ibi est fons sen suum particularium. scilicet sensus communis qui apud fratrem anthonium andreae in primo sue methaphi. fantasia nominatur: vt iam sint roborat ne deficiant a xpiscopo. Et hic duplex ternarius ad tertium tendit vti ad causam finalem. Primo enim dicit doc. subti. datur hoc sacramenum: vt significet vnctionem animae per gratiam roborate: vt iam non sit simplex gratia: sicuti in baptismo: sed roborans praecedenti gratiae gradum addens seu gradus. Secundo dicitur ad cofitendum fidem xpici vt sacraentdum baptismi viuificet. Sed hoc sacraentum inam loquatur: sicut paulus dicit. Corde creditur ad iusticiam: ore autem confessio fit ad salutem. Tertio concluditur cum constantia prudentio quem hispania genuit in sichoma chia dicente. Exigua est virtus quam non con¬ stantia firmat.
¶ Secundus terminus est chri ma. Unde secundum papiam debet scribi per litteram grecam et valet ch latine. Secundo ponitur. i Ro: id est r in latio et sic scribitur p. Tertio interponitur iota quae sic figuratur ri. prio. 4or id est chrisma. Ualet autem istra x in alphabeto greco. 6oo. p littera. 100. listera sima. 20o. iunge iotam quae decem valet sunt. 90o. et decem sic confirmati xpigmate ad nouem dedu cuntur ordines angelorum cum custodia decen mandatorum dei. Et notandum quod secundum grammaticam haec tria se habent per ordinem chrisma / christus / christianus: a chrismate cpiscopus: sed non iam materiale accipias: sed chrisma spirituale quo vnctus est pisous prae suis participibus Et debet scribi piscopus per x. et per ro. et per sima: vt notauit Guilermus numaten. in lib. seu rationali diuinorum officiorum: et debet addi titulus desuper vt designet titulum quem pilatus in cruce apposuit. Aut secundo quia ipse est positus in signum et titulum homnibus bone vitae. Aut tertio: quia ipse est titulus titan seu ca put angelorum et hominum: de hoc nomine cpiscous vide. qpra. li. 3. 3. parte. 3. dist. 3. termino. A christo autemchristianus: vt a Iero hieronymus: et Augusto augustinus. Et notandum triplex esse chrisma. Chrisma spirituale quo deuoti inunguntur interius vt in via dei persistant. Chrisma legale sed non sanctificatum: vt no strum est: et si aliter quod innuit papias esse thi miama legis: de quo legitur. Sume tibi aromatha stacten et onichac galbanum boni odoris et thus lucidissimum equelis ponderis erunt omnia: faciesque thimiama compo situm opere vnguentarii etc. Tertium est nostrum materiale chrisma: quod ex balsamo et oleo oliuarum conficitur: et est materia huius sacameni: sed remota: et debet esse sanctificatum ab episcopo vel ab eo cui committi poterit: vt Guiller. numaten. in li. diuinorum officiorum: annotauit dum ageret de die iouis sanctam et de oleo triplici. Est autem compositum ex oleo et balsa mo inquit doc. deuo. huius dis. arti. 1. q. 3. ve oleo nitor conscientiae designetur: ideo debet esse oliuarum quod oleum per anthonomasiam nominatur: vt notauit super antidotarium nicholai Ioh. de sancto amando. Balsamo: vero odor bone fame: quibus si iungis san ctificatum tria habes quibus homo sanctus erit.
¶ Tertius terminus est balsamus aut balsamum. Est autem inquit platearius de salerno in libro quem medici a sui principio circa instans nominant: et potest dici de simplici medicina arbor: vt quidam dicunt: sed verius frutex et nascitur in quodam loco circa babylonem vbi sunt octo fontes: et si alibi plantetur nec profert flores nec fructum: ha baet autem stirpen viti similem: sed folia rute: albiora tamen: et vt ibi dicit ab hoc simpli ci balsamo veniunt tria composita carpobalsamum / opobalsamum / xilobalsamum. Est autem carpobalsamum fructus balsami: cat pos enim grecum fructum signat. Opobalsamum succus balsami: opos enim grecum succus dicitur. Tilobalsamum lignum balsami: xilos enim grecum lignum est: nisi dicatur alius ternarius vt balsamus sit frutex: vt pomus ar bor balsamum sit succus sed sponte nascens: ideo praeciosior vt pomum fructus pomi: opobalsamum succus: sed cum incisione veniens Cui in parte concordare Ebrardus videtur in grecismo: inquit enim balsamus est arbor folium folibalsamum reddit. Carpobalsama dat cortex: opobalsama lignum. Balsama sunt quae liquantur de sponte liquores. In quibus a plateario discordat dimittatur.
¶ Quantum ad secundum articulum sunt tres conclusiones. Prima est de necessitate huius sacramenti. Secunda de dignitate. Tertia de non iterabilitate. De materia quippe et forma visum est.
¶ Prima conclusio est haec. Sic a piscopo hoc est insti tutum sacraendum vt non simpliciter pueris: sed adul tis secundum quid ad salutem extet necessarium. Haec conclusio tres habet particulas. Prima pars diciti / quod sacraentdum confirmationis est institutum a xpieo. Hanc partem probat doc. subti. huius quarti dis. 2. q. 1. conclusione. 2. duplici auctoritate. Prima Ioh. 20. cum in apostolos Iesus insufflauit ei dedit eis spiritum scuntum. Secunda Actuum. 2. quando in die penthecostes super discipulos in lin guis igneis spiritus sanctus missus est: quae etiam media recitat in praesenti dist. dubio primo ante motas conclusiones. Tertia auctoritas est Mar10. vbi dicitur: quod peruulis sibi oblatis vt tangeret eos imponebat manus et bendicebat eos. Ex quo infert Tho. 2. dist. huius quarti arti. 1. q. 4. prope finem hoc sacraendum a xpiscopo immediate institutum: sicut enim non est puri hominis sacramenta mutare: ita nec instituere. Ex quo infert sacraendum hoc ante mortem piscpi fuisse institutum: cuius contrarium sentire videtur secundum superficien litterae: vt patet ex illa duplici au ctoritate doc. subti. Sed dicendum / quod affirmat vnum: reliquum non negando: videretur tamen dicendum simpliciter hoc sacraendum fuisse institutum simpliciter a christo post resurrectionem: et hoc docto. sensisse subti. licet ante fuerit insinuatum in illis pueris: de quibus dicit Marcus: vt dicamus hoc trisagium aliquod sacraendum esse institutum a piscopo longe ante passio nem vt baptismus: aliquod secundo imminente passione: vt sacamenum eucharistiae: aliquod tertio post passionem: vt confirmatio et hoc videtur sensisse beatus Breg. in sermodoe qui legitur in fe stis apitolorum: et incipit. Scriptum est sumpto de homelis. euangeliorum. Sed obiicitur: quia sacraendum hoc pro materia chrisma conspicit: quod non est institutum a cpiscopo. Respondendum / quod xpiscus suam potentiam non alligauit sacramenis: nec chrismate tali vsus est confirmans apostolos: nec apostoli confirmando: quia communiter signa fiebant sen sibilia dum confirmabant apostoli: vt descensus sanctis piritus aut linguarum donum post successione temporum: licet in biblia non legatur: cessan te linguarum dono a spiritu sancto dictante: haec est materia instituta. Sic enim damascenus suarum sententiarum lib. 4. ca. 4. dicit plura esse instituta: vt adoratio crucis imaginum: et ad orientem. Nec obstat sanctificari chrisma ab episcopo vel alio: sed non ad aquam: hanc enim suo tactu sanctificauit christus non chrisma. Dicit tamen frater Ioh. bonauem. praesen tis di. arti. 1. q. 1. quod piscopus nec dispensauit nec instituit hoc sacraendum: sed post ascensionem domini in die pentheco. sunt immediate apostoli a sanctospiritu confirmati. Sic enim scriptum est. Spiritus nondum erat datus: quia iesus. nondum erat glorificatus: non inquu erat datus ad robur. En mira trinitas tho mas ante diu passionem: doc. deuo. post ascen sionem. In medio tho. et Ioh. frater iohan nes ambulat: quia post resurrectionem: et dubitans ait: in die penthe. vt Io hoc. scilicet subtilis. ad Io hoc scilicet deuotum approximet et addit sine verbo apostolos confirmatos sola imposi¬ tione manuum confirmare: sic et verba pro for ma primo a sanctospiritu sunt reperta: quibus primo crux infertur: ne crucifixum erubescant. Signo te signo crucis. Secundo solidan tur ne timeant: et confirmo te chrismate salu tis. Tertio qua virtute fiat conspiciant: in nomine patris et filii et spiritus sancti amen. Confirmo te: res est: et sacramendum id est caracter: qui in hoc sacramento impremitur: crismate sacra mentum non res salutis res non sacraendum. Secunda pars conclusionis diciti / quod sacaendum confirmationis non est simpliciter necessarium ad salutem: pa tet: quia multi pueri bapticati necdum confit mati saluantur. Tum primo: quia per gratiam baptismalem quas filius regni efficitur. Tum secundo o quia scribitur. Qui crediderit et bapticatus fue rit saluus erit. Tum tertio: quia de consecra. dist. 5. ca. Spiritus sanctus: habetur: quod continuo transituris sufficiunt regnationis beneficia. Notandum tamen vt notur. Tho. praesentis dis. ar ti. 1. q. 1. quod triplex est necessitas. Prima est absoluta sicut deum esse. Alia ex efficiente: qua est coactionis: et his duobus modis nullate nus est necessarium sacraendum confirmationis. Tertia ex suppositione finis: sed non ad gratiam simpliciter: quia fit in baptismo sed ad plenitudinem. Unde primo Rabanus omnes fideles per manus impositionem episcoporum debent accipere spiritum sanctum: vt pleni christiani inueniantur. Secundo hugo. Quid prodest quod per baptismum a lapsu erigeris: nisi etiam per confir mationem ad standum confirmeris. Tertio de conse. dis. 4. ca. Spiritus sanctus. Uicturis necessaria sunt confirmationis auxilia. Et hoc modo sacramentum confirmationis est necessarium ideo secundum quid vt dicit tertia pars conclusionis. Sed quae plenitudo gratiae in confirmatione confertur vt pleni christiani inueniamur: Respondeo primo gradus gratiae: gratiae adduntur praecedenti vt existat perfectior et sit plena plenitudine copie quae erai plena plenitudine sufficientie ad salutem: non gratia noua distincta secundum numerum a gratia baptismali: vt notat frater Richarde media villa li. 4. dist. 7. arti. 4. q. 2. in solutione ad primum argumentum. Unde extra de sacra vnctione ca. vnico. §. in fronte vngitur: versiculo: per fratnotis: dicit per confirmationem spiritus sanctus datur ad augmeutum et robur: augmentatur autem gradualiter gratia. Secundo vt omnes virtutes augeantur: si enim in proportio ne mirabili regnum consistit caelicum: oportuit aucta charitate: iusticiam et caetera augeri. Tertio et si quis ante confirmationem caperet gratiam tantam quanta datur confirmatis: adhuc modo debito capiendo augeretur: vt doc. deuo. q. 2. in fine tertii articuli: declarauit debet enim aduertere adultus ne hoc contemnat sacraendum: tunc enim primo peccaret mortaliter: et secundo pugnare vellet copiosae non armatus: et tertio in via viam terminare: vnde extra de sentem. excommuni. ca. responso. §. praeterea in glo. Non est plene christianus qui contemnit Et hugo. Omnino periculosum esset si ab hac vita sine confirmatione migrare contingeret.
¶ Secunda conclusio est / de huiusmodi sacramenti dignitate: et est haec. Sic solus episcopus hoc dispensat sacraendum: vt ex hinc secundum quid super baptismum non simpliciter emineat. Ista conclusio tres habet partes. Prima pars dicit quod solus episcopus dispensat istud sacramendum. Probatur tripliciter. Primo auctoritate magistri in istra hoc sacramendum a solis summis sacerdotibus datur: alioquin non est inter sacramenta aecclesie computandum: immo irritum habendum. Secundo auctoritate rabani per impositionem manus summi sa cerdotis: paraclytus datur bapticato. Ter tio dicit quaedam Glo. quod philippus qui samaritanos conuerterat: confirmare non poterat: quia non erat apostolus. Ex quo patet defectus Richardi de media villa: qui arti. 2. praesentis dis. q. 1. dicit: quod papa potest committere simplici sacerdoti vt hoc dispenset sacramentum: quod confirmat auctoritate beati Sreg. Ianuario episcopo ita scribentis: et ponitur in listra. Peruenit ad nos quosdam scandalicatos fuisse: quoniam praesbyteros chrismate tangere qui bapticati sunt prohibuimus: et nos quidem secundum veterem vsum nostrae ecclesiae fecimus: si de hac re aliqui contristantur vbi episcopi desunt vt praesb vteri etiam in frontibus bapticatos chrismate tangere debeant concedimus. Patet oppositum ex dictis nisi forsan dicatur vt doc. subti. videtur dicere: huius facti ponens modos duos probabiles duobus praeimpugnatis scilicet quod concesserit illis i nungere oleo non crismate quo ad primum qua fuit opinio vnius Slo. super ca. peruenit. 95. dist. ait: quod propter scandalum permiserit illud: aut ad tpmpus concesserit: quo ad secundum quae fuit opinio Bartho lo. brixiens. super de conse. dis. 4. Praesbyte ris: et ca. praesb vteri. Primus modus apud fratrem Ioh. est: quia in primitiua ecclesia non erat differentia intur praesbyteros et episcopos: dis. 65. olim: et ca. ecce. Et dicitur. Noli negligere gratiam quae data est tibi per impositionem manuum praesu vterii: vbi Paulus non spe cifieat episcoum vt esset idem gradus episcopatus et sacerdotium. Sed aucto clero tunc praelatus est vnus qui dictus est episcopus: et coartata est potestas inferiorum sacerdotum: qui prius poterant chrismare: et reseruata episcopo. Et sic Breg. illis non concessit potestatem nisi conuenientem: sed prohibitionem reuocauit. Sed hunc mo dum loquendi landulphus non tantum sequax sco ti quantum in multis commentator ex fundamen tis euertit in. 2. conclusione. 2. quaestionis in praesenti dis. ostendens a principio nascentis eccle siae fore ordines distinctos seu gradus episcopa tus et sacerdotii. Et si Hiero. oppositum asseruit: probatur primo per Glo. super ca. dicto Olim: quia idem fuit ordo a principio ecclesiae iui et modo: modo autem est alius dis. 21. cle ros pro maiore et minore. Secundo ex eadem glo. quia he duae dignitates non sunt simul institute: quia in caena fuit sacerdotium institutum sed post resurectionem ordo episcopalis: dicente domino petro: pasce ouos meas: et habetur 21. di. in nouo. Tertio quia non in omne in quod potest episcopus ex ordine episcopatus potest sacerdos ex ordine sacerdotii: et tunc doctorem sal uando de isto modo. Dicendum quod non asseruit eundem esse ordinem episcopatum et sacerdotium: sed cum si locutus est: vnde inquit si istud est verum etc. et infra dist. 24. q. 1. remanet neuter aut dubius vtrum episcopatus sit ordo et qualiter. Secundus modus quem probabilem innuit doctor subti. est quod greg. fecerit omnes sacerdotes il lius regionis episcopos: quod et posset modo facere de omnibus sacerdotibus inquit hic frater hugo de nouo castro non quidem quo ad omnes actus episcopi: sed istum sicut quibusda abbatibus concedit potestatem conferendi minores ordines non maiores. Et in vita fursei de furseo dicitur: quod ipsum vniuersalem episcoum ad docendum gre gem dei papa iustituit: forsan non ad cunctos cpiscpi actus. Sed huic modo obuiat Franciscun de maronis. q. 1. praesentis dist. quia per listras non datur ordo episcopalis: et addit suum modum vt ternarius compleatur: videtur inquit ergo difficile eum excusarem: aut dicatur hunc modum iohannis sustinendo quod si non sit episcopus per listras simpliciter: tamem bene secundum quid: vnde et ratione conferentis episcopi secundum quid: confirmatio baptismo est nobilior nullatenus simpliciter: vt secunda et tertia partes conclusionis dicunt. Tum primo: quia in baptismo maiorem gratiam suscipit. Tum secundo: quia ad maiores effectus. Tum tertio: quia in baptismo quis efficitur de familia cpisci: quo tunc maiora donantur: vt patet in politiis. secundum quid tamen confirmatio est dignior. Tum primo ratione ministri. Tum secundo ratione materiae. Tum tertio ratione charitatis.
¶ Tertiaconclusio est / de huius sacramenti initerabilitate: et est talis. Initerabile confirmationis sacrenum caracterem imprimit et gratiam. Prima pars patet: inquit scotus diuina institutio sed vbi de hoc: de consecra. dis. 5. dictum et ca. sequenti. Secunda pars patet: quia ponit in di stincto gradum familiae cpici: patet in politicis. Tertia pars patet: quia est sacraendum noue legis. Et tantum de secundo articulo principali. Quantum ad tertium articulum in sunt tres difficultates: iuxta tres conclusiones.
¶ Prima difficultas. Cum hoc sacraendum sit vnctio materialiter: quaero quot sint vnctiones: Doc. deuo. respondet in dubiis lit i teralibus tria: prima in capite: secunda in fronte: tertia in toto corpore: prima in baptismo: secunda in confirmatione: tertia in extrema vnctione. Prima designata est in prima vnctione dauid. Secunda in vnctione dauid super duas tribus. Tertia in vnctione dauid super totum regnum. In prima / dauid non habuit potentiam aut resistentiam nec praesidem tiam: sic in baptismo. In secunda habuit po tentiam et resistentiam: sed non praesidentiam: sic in confirmatione. In tertia habuit potentians resistentiam / et praesidentiam: sic in extrema vnctione.
¶ Secunda difficultas est. Utrum episcopi degradati possint confirmare. Rei spondit frater Richar. de media villa: hac in dis. arti. 2. q. 2. quod sic: de facto: non de iure.
¶ Tertia difficultas / quam paenam incur ruut his confirmati: vtrum irregularitatem. Dicit post scotum frater landulphus quod non quia non inuenitur in iure expressum licet fratrum Richar. oppositum dicat praesenti dist. arti. 6. q. 1. arguens a simili ex illo capitulo: de conse. di. 4. Qui bis etc. Et sic patet ad quaestionem: quo scilicet sacramentum confirmationis aspicit pro materia chrisma ex balsamo et oleo confectum. Tunc ad rationes.
Conclusiones
¶ Ex hac autem dis. situt de praecedenti etc. Prima conclusio. A pontifice ministeriatur frontis apice dum nobis collatur. Dicit conclusio / quod hoc sacraendum solum conferendum est ab episcopo. Et ponitur a prin cipio dis. vsque ibi. Uirtus autem huius etc.
Secunda conclusio est roboratio confirmationis significatio vi spiraminis. Dicit comclusio / quod in confirmatione virtute spiritussan cti datur animae robur. Et ponitur ab illo loco. Uirtus autem huius etc. vsque ibi. hoc sacramentum.
¶ Tertia conclusio. Ieiunus da re debet hoc sacraendum: semel et captare quai recipit tantum. Dicit conclusio / quod dans et accipiens debent esse ieiuni: nisi sit necessitas: et eidem solum debet dari semel. Et ponitur ab illo loco. Hoc sacramentum tantum a ieiu. etc: vsque ad finem distinctionis.