Table of Contents
Reportatio Sentences Commentary
Principia
Principium I
de Fide
de Notitia
de Fruitione
Lectio 45, de Fruitione
de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 1, de Fide [Palantine Transcription]
Lectio 2a Circa prologum quaeritur utrum in causa Iudiciali fidei contra tradicionemtraditionem pure humanitus adinventam / iudex ydoneusidoneus pro fide ferret sententiam
/ prima conclusio quod non subicitur fides iudicio rationis quare quia fides est donum dei / excedens iudicium rationis humanae / immediate descendens a patre luminum per gratiam. Alia conclusio quam arguit cordig homini singula In statu innocenciaeinnocentiae / fuerunt subiecta et hoc habetur ex genesis / unde magister Petrus qui dixit Cordig quod posiciopositio sua non fuit fundata / ipse multiplicatur probavit eam / et primo assumpsit illum quod dictum est
Item superiora gubernant inferiora igitur in statu innocenciae homo habuit regimen et regimen[?] non solum morale sed naturale /
Sed propter peccatum obiecta fuit soluta sequitur quod imperium adae fuit super omnes vires suas Ex quo sequitur quod gravitas non impedivisset motum sursum et sic iste motus fuisset naturalis Salva igitur reverentia ponentis oppositum etc
Item ista positio fundata et per guuilhelm parisiensis in libro de universo / ubi dicit si quaeritur eciam nulla enim poterat resistere potestatequi?si[?] con[?] se Imperaretur Imperium cursum adimpleret
Item ne dum hanc veritatem katholicus sed et philosophus unde primo pollictice in rebus in animatis est principatus et dominum / Et reperiunt in natura ut in armonia mixtum movetur secundum naturam elementi in eo praedominantis
/ Item eciam in homine / et hoc dicit philosophus in bene dispositis maximae una pars obedit alteri / ut corpus animae / excludendo malam naturae complexionem / et eciam con?trus[?] malam consuetudinem
Consequenter ponit guuilhelmus credo tamen quod aristoteles primo pollite dangunt[?] duplicem principatum unum rationis super sensum et vocatur regalis et pollitcus / alium rationis super corpus scilicet super vires non sensitivas et vocatur dispositus quando scilicet dominus adnutum utitur servo seu subdito et ista est habitudo dominii ad servum simpliciter et est racionis ad corpus
/ Ex quo sequitur quod corpori habet magis Imperare quam viribus sensitivis ex quo sequitur propositum principale
/ Item arguitur per raciones et sunt conclusiones praemittendae Prima quod operacio motus et effectus qui veniunt a substantiis corporalibus a substantiis intellectualibus fuit ab Imperio divino et praecipue motus localis est ex imperio efficaci causae Imperantis et ad illud resolvitur divina causalitas
/ Circa quod dicitur quod res magis appetunt bonum universi / quam bonum proprium / sicut apparet de vacui replecione / et est magis naturale quia natura incinat magis / et hoc applicatur quod non est negandum quando anima haberet Imperium super corpus in statu innocentiae / et per hoc solventur raciones quae fiebant convertum ad materiam exteriorem
/ Ex 2a radice scilicet secunda conclusione quia res magis obiediunt universali naturae ideo quia anima videtur habere ordinem / videtur quod alia debebant sibi obedire et sic videtur fuisse naturale moveri sursum
/ unde albertus credo super libro de generatione nutrimento[?] gravi[?] est naturale quod ascendit ex Imperio dato animae ex rationali regimine
Ex quo sequitur quod naturalis motus potest sumi praeter naturalem inclinationem naturae particularis
Pro probatione revelationis principalis meae / arguitur / de facto in statu naturae lapsae / quia nam[?] movet coprus non obstante rebellione virium inferiorum / nec videmus excessum domini in statu innocenciae ad excessum domini in statu naturae lapsae
/ Item videmus de facto quod manus movetur ad Imperium voluntatis et dominum quod habuit adam fuit multo magis /
/ Item capitur proportio gravitatis aeris et aquae mota compereamus densitatem aquae ad densitatem aeris et dominum ad dominum Item si corpus esset reductu ad tempermentum ponderis tunc aequaliter movetur sursum et deorsum modo adam fuit optime complexionatus ergo fuit adae valde difficile facile moveri sursum
Item adam potuit velle moveri quaeritur igitur utrum obediebat sibi gravitas vel non In statu innocenciae potentia regetativa obediebat adae ergo vis vegetativa erat subiecta voluntate antecedens patet per augustinum quare ergo aliae potentiae non obedissent
Item moventur multi sursum per saltum ergo vis Imperativo poterat sursum etc Item methaphysic concedunt quod viribus sensitivis obediunt etc ergo in statu Innocentiae debeant Imperio voluntatis obedire
Prima conclusio fides est donum dei supernaturali / patet quia est error pelagii oppositum dicentis quia ex puris naturalibus ad notitiam articulorum fidei aliquis possit pertingere Item spiritu sancto locuit sunt sancti dei omnes et paulus fides est substantia rerum sperandarum argumentum non apparencium dicit notanter[?] quod est argumentum ad probandum particulares virtutes mtheolo??[?] et non dicit converso[?] quod fides non concluditur ex aliquo sed ex ea habita multa concluduntur et cognoscuntur saltem illa fides de qua In proposito unde[?] sicut karitas[?] dirigit voluntatem ad diligendum deum propter se ita proportionabiliter fides inclinat intellectum ad credendum deo et purae veritati immediate habitus fidei abnegat omnes apparencias et sophistica ymo omnes rationes naturales repudeat[?] et est fr???or quam assensus primi principii et per rationem sophisticam possit aliquis dubitari primum principium
3stres sunt opiniones de fide quaedam dicit quod habetur sicut dictum est per infusione quia donum dei supernaturale. alia opinio est ipsius holkot dicentis quod ipsa habetur per solam racionemrationem
3atertia est media dicens quod habetur assensus fidei seu qui fides dicitur per voluntatem et rationem seu apparenciamapparentiam unde holgot per rationem intelligit apparentiam staret quod sortes crederet articulis fide videlicet per racionesrationes et miracula et saepe exieret in actum / et tamen esset infidelis quia non haberet habitum illum quem ponimus fidem videlicet[?] infusum tamen talis habitus acquisitus per rationes et miracula esset sibi bonus quia praeservaret[?] eum adhaesi.
/ dicitur quod proficiunt non ad productionem talis habitus effective / qui dicitur fides sed quia sunt quandoque fantastica per inductione dyabolidiaboli et illius obviatur per rationes probabiles
eciametiam stat quod aliquis praemio inducatur ad credendum articulos fidei per racionesrationes probabiles etiam stat et postea deus infundat sibi verum habitum fidei et fiat postea valde fidelis.
Sequitur quod fides est proprie sanitas intellectus quia intellectus mi[?] fidem est inferius et pronus ad falsitatem per fidem sanatur EciamEtiam fides est aspera in principio quia queumadmodum[?] dicit hominem a tirreis[?] et negociisnegotiis temporalibus ergo multi contempnunt eum[?] quod est aspera patet per apostolum
Conclusio fides est realiter meritoria ita quod est formaliter meritum patet scripturam quia quis per credere meretur ut patet de Abraham quia per credere iustus reputabitur vicem crediderit quod debet ymolariimmolari filium suum.
Nota replices sunt actus animae aliqui sunt qui solum sunt cognitivi ut intellectiones Alii sunt qui sunt solum appetitivi seu deliberativi ut sunt volitiones / Alii sunt mixti scilicet cognitivi et appetitivi sive volitivi. unde actus fidei est realiter appetitivus seu cognitivus et dilectus magis quam cognitivus dixit magister petrus sicut creatura obligatur ad actus caritatis ita ad actum fidei / quia sicut obligatur diligere ita credere Item caritas sicut illa crescit per multiplicationem actuum ita fides Et dixit magister petrus quod ad augmentacionemaugmentationem caritatis augmentaretur fides.
/ Contra In daemonibus est fides et tamen non est ibi caritas et vita. / Item fides est mortua cum peccatoribus[?] et est auctoritas Iacob. Item apostolus si caritatem non habeam nichilnihil.
Respondetur ymaginandoimaginando duplicem fidem vitam unam per rationem probabilem acquisitam vel forte derelictam ex actibus credendi verae fide prius habiti per modum vestigii et ista staret cum peccato / et talis acquisita per rationes est in daemonibus.
Aliter ymaginariimaginari possumus quod fides habet multiplicitertudinem habitudinem ad subiectum in quo est scilicet habitudinem afficiendi seu appetendi seu per modum appetitus. / 2osecundo per modum cognitionis 3otertio habet aliam habitudinem per modum inhaesionis et sic dicitur quod staret quod maneret substantiam fidei quando dicitur tum ad terciamtertiam habitudinem et non convertum ad duas primas vi[?] creatura ?o?li[?] existente in peccato et sic esset mortua quia non staret in illo convertum[?] ad operacionesoperationes suas nobiles quia forte pro eo pro tunc scilicet qud esset homo hiis fidem in peccato non vellet deus ex?e[?] cum habitu fide.
In actum convertum ad duas primas habitudines dixit magister petrus non esse possibile, ymoimmo / nec probabile quod eciametiam agenciaagentia naturalium / haberet instinctualem modum / proportionalem libertati Itaque applicato combustibili[?] et stantibus omnibus requisitis stare in instinctu ignis agere vel non agere.
Etiam dixit magister Richardus hac idem tenuisse in suis principiis habitus fidei id est non praecise nedum elevat intellectum, ymoimmo eciametiam reddit intellectum vigorosior et potentionem[?] et sic est in qualitatibus naturalibus ut coprus humanum quomodo est sub dispositionibus, si sic convenientibus[?] est sa??[?] quae si tollentur efficitur inf??? Et ideo racionabilerationabile est quod eciametiam ita sit de fide et sic fides fortificat intellectum respectu quantumcumque virtutum quia fides est qualis convenientissima intellectus tollens omnem disposicionemdispositionem contrariam et sic fides intensa facit rationes suas apparere quod quando aliquis demonstrativas.
Sequitur quod redarguendus est averroiis quod quando[?] aliquis est imbutus[?] in lege est Impedimentum intellectus quia fides est sanitas intellectus Et negligentia fidelium est quod non magis acqurivit[?] scienciasscientias p??tas[?] ad inventas
/ Nota de apparentiis quod aliqua apparentia est ex parte obiecti et eius modi et ita communiter[?] est in lumine naturali quia est sensibilius disc??us et elicius[?] con??ones[?] in naturalibus. Alia est apparentia quae habetur non ab obiecto ut est divina quia nam[?] non habet ex parte obiecti sed ex se ut per prius habuit[?] apparenciamapparentiam de ante christo quam[?] ante christus erat[?]. Et sic potest dici de fide ita quod apparenciaapparentia fidei est ex intrinseco ergo dici apostolus quod sit non apparentium scilicet ex parte obiecti et sic fies habet modicum divinae rep[?] seu tancionis[?] et non dependet ab obiecto di?[?] praedicta ponitur a philosopho / 2osecundo metaphysicae et non est de novo[?] Iuventa deus sic scit au??m[?] fore et tamen non potest non fore unde dixit quod scientia non dependet ex ante christum fore vel non fore Sacramenta legis novae sunt signa gratiae nedum signa sed eciam conferunt christi vi gratia Sunt duo aequaliter de noti[?] omnino et non baptisati tunc habeunt gravum eius debitam ratione denominationes et sacerdos baptizet unum et non velit alium baptisare Qio[?] quod posterius baptisatus habet maiorem gravum sed sacramenta veteris legis non constulerunt gravum.
Circum textum fava[?] est aliquid diligere finaliter seu ultimate propter se unum[?] quid volo frui[?] victoria[?] ??? uti Intelligitur quod voluit procedere ad alia seu ad illacionem aliorum malorum. Sed uti est diligere aliquam rem finaliter propter aliud et sic diligimus creaturas deus utitur creaturis et fruitur sui ipsius
On this page
