Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio Sentences Commentary

Principia

Principium I

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 52, de Fruitione

Propositiones circa qualiter tota natura tendit in deum

1

Alia lectio 61a Ad habendum clariorem intellectum qualiter tota naturaliter tendit in deum ultimate sunt aliqua advertenda

Quod nulla creatura habet intrinseca rationem terminandi

2

et repetenda est radix prius tacta scilicet quod nulla creatura habet intrinsece rationem terminandi ideo non potest esse ordinate diligibilis ultimate vel appetibilis sive appetitu rationali sive irrationabili sive aliter sive naturali

Quod ab appetitu finis, medii potest simpliciter absolvi creatura

3

Sequitur primo quod ab appetitu finis medii potest simpliciter absolvi creatura

Quod finis quo non est necessarius in operationibus naturalibus

4

2o sequitur quod finis quo non est neccessarious in operationibus naturalibus patet quia finis qui semper est aliud citra deum cuius habitudo est absolubilis igitur

Quod non est necesse quod forma et finis coincidant

5

Sequitur ulterius quod non est neccesse quod forma et finis coincidant ita quod stat ages naturale producere effectum formam et non intendere nisi ultimum finem quo est simpliciter contingens

Quod appetitum animae ad suum corpus esse solubile

6

Sequitur appetitum animae ad suum corpus esse solubile id est stat quod anima non inclinetur ad suum corpus patet quia inclinationem est ad aliquod creatum quod potest habere non rationem finis vel rei naturalis

Quod anima humana separat potest esse persona

7

Ex quo patet quod opinio magistri de personalitate animae licet non sit vera tamen est probabilis scilicet quod "humana separata sit personae" Doctores communiter dicunt contra in gratiam quia persona debet esse subsistentia quae non communitur alicui tamquam pars vel forma ita quod non appetit ad inhaerendum esse nec partem Ex radice tacta huiusmodi inclinatio non est necessaria nec est essentialis animae immo deus potest tam absolvere ab huiusmodi inclinatione

Quod non repugnat angelo quod desinat esse persona absque sui assumptione

8

Sequitur quod non repugnat angelo quod desinat esse persona absque sui assumptione unde non est dubium si natura angelica a sumeretur a deo non esset persona nec suppositum Ego dico amplius scilicet quod absque hoc potest desinere esse persona nam sicut habitudo animae ad corpus potest absolvi ab anima ita deus potest angelo huiusmodi inclinationem addere et inclinare ad aliquam materiam quo dato desinit esse persona absque etc

Quod stat grave absolvi a tendentia in centrum mundi

9

Sequitur ulterius quod stat grave absolvi a tendentia in centrum mundi patet quia nullius naturae ad aliquem finem est neccessaria habitudo nisi ad finem ultimum et sic cum quaestionibus tendentia in alia creatura est tendentia circa ultimum finem sequitur propositum et sic per consequens staret genere naturaliter non tendere deorsum quia non est sibi illa tendentia essentialis proportionaliter dicit de igne respectu oribs lumine immo dicitur consequenter quod huiusmodi inclinationes possunt permutari scilicet ut grave ascenderet naturaliter et inclinaret ad concavum orbis lumine et ignis ad centrum terrae nam habitudo est inclinatio rerum in huiusmodi fines est mere contingens et ex statuto de mere providentia libere sic ordinantis patet quod naturaliter ignis potest descendere et terra ascendere secundum nam propriam non dico secundum naturam universi

10

Item staret quod absque loci intentione moveretur grave vel leve sic quod solum ex intentione ultimi finis nam sola essentialis habitudo est ipsius ad ultimum finem

Quod principia naturalia subiacent divinae dispositioni liberae

11

Sequitur quod principia naturalia saltem quae reputantur naturalia subiacent divinae dispositione libere scilicet quod omne grave non impeditum descendit et leve ascendit Sequitur quod illa principia sunt contingentia Sequitur quod contraria possunt esse principia eo modo quo haec sunt sic scilicet quod leve descendat potest esse principium naturale sicut nunc est principium quod grave descendat

12

Sequitur quod non potest esse principium naturale contradictorium principio quod nunc est naturale Sequitur quod theologia perfectius philosophiantur et strutatur naturas rerum quam alia quaevis scientia quia nulla alia novit huiusmodi habitudines quia naturalis philosophus ponit quod deus agit necessitatem naturae nec potest innuaris quia con statutum

13

Consequenter diceretur quod velocitates in motibus magis sequuntur deum decretum liberi regulam quam proportionem potentiarum activarum ad suas resistentias una agit et alia resistit in?to gradu secundum quod statuit deus et congruit universo iuxta divinam providentiam

14

Sequitur quod duratio rerum est secundum divinum statutum et 2m quod congruit universo iuxta divinam providentiam

15

patet quod nulla repugnantia quando secundum certam proportionem actuum vel habituum vel dispositionum actualiaum vel habitualium inter se esset quaedam proportio ad quam sequitur eius permanentia et cuius solutionem corruptio primo unde non videtur hoc magis inconveniens quam de natura corporali forma substantialis quantum est de se non est magis corruptibilis quam angelus ymmo non est nisi secundum divinum statutum ista positio videtur fundari in sacra scriptura ubi dicitur quod deus posuit naturae praeceptum Item proverbiorum 8vo habetur quomodo singula obediunt etiam rabbi moyses qui fuit Iudeus bonus tamen ponit consimile in libro suo de duce dubiorum quem alleget albertus et etiam doctores tractant istam materiam

Quod caritas vel gratia non potest inclinare contra primarium naturae appetitum

16

Sequitur ulterius quod caritas vel circa non potest inclinare contra primarium naturae appetitum patet quia primarius naturae appetitus est rectissimus quia semper in deum est Quis tamen sic huiusmodi appetitus potest dici quod non est dicendum res distincta a re met appetente sicut dicitur de appetitu naturae primum circa primum physicorum Capiendo tamen pro impellente potest dici quod realiter est deus dirigens et movens creaturam quia creatura non habens cognitionem seu non intellectualis est sicut sagicta quae bene directa ab aliquo directivo attingit signum et sicut bonus artifex numquam deficeret a signo sic nec creatura non intellectualis et sic intelligitur illud philosophi quod natura semper recte agit

Quod caritas non potest inclinare ad diligendum Deum propter utilitatem creaturae

17

Ex quo semper est inclinatio naturalis recta et caritas non potest obliqua inclinare nccm creatura ad diligendum deum propter utilitate creaturae

18

Advertendum quod auticiodorensis ponit duos motus caritatis unum qui est in ultimum finem propter se simpliciter et illum dicit esse proprissime fruitivum et valde perfectum Alium ponit qui est propter habere bonum et propter primari cum eo et ab eo

19

quantum ad primum in primo gloriam meam etc et post addit quoniam bonorum meorum non eges unde dicit quod bene possumus appetere deum ut praemiantem

20

Pono contra hoc scilicet contra secundum Nam ordo debitus caritatis non servatur in dilectione nisi deus sit ultimus terminus dilectionis isto diligemus deum ut benefacientem ut felicitantem est magis diligere felicitatem quam ipsum et per consequens obiectum illius esset creatura et sic esset usus dei et fruitio creaturae

21

Cum pro salvationem dicti sui advertendum quod huiusmodi motus dilectionis potest dupliciter considerari

22

uno modo quod in huiusmodi dilectione sint praecise duo termiini scilicet deus dilectus et creatura recipiens huiusmodi dilectionem scilicet deus terminus a quo et creatura terminus ad quem Isto modo dico quod non est licitum diligere deum propter creaturam

23

2o modo potest considerari quod deus sit terminus a quo et eaque terminus ad quem ita quod imaginabile est quod sit dilectio quod habeat tres terminos unum a quo scilicet deum et alium ad quem scilicet creatura et tertium ad quem finalem scilicet deum ita quod finaliter in deum

24

Isto modo salvaretur quod esset licitum scilicet duplex per eandem dilectionem referetur ad ipsum deum ultimate Et istud est ad modum motus rationalis qui incipit ab oriente transiens per evidens et iterum ad orientem ita in proposito incipit ab oriente scilicet deo ad occidentem scilicet creaturam et iterum ad deum

Quod licet illa dilectio esset licita qua diligeretur Deus propter utilitatem creaturae nihilominus tamen dilectio simplex absoluta et propter se est multo nobilior

25

Sequitur ulterius quod nihilominus dilectio simplex dei scilicet solum propter se est multum nobilior quam illa de qua dictum est quia minus participat de conversione ad creaturam

Quod omne peccatum est realiter naturae contrarium et contra inclinationem naturalem

26

Sequitur quod omne peccatum est realiter naturae contrarium et contra inclinationem naturalem patet quia semper natura inclinatur ad bonum ymmo inclinatio naturalis est rectissima Augustini de vera innocentiae dicit illud corollarium illatum expresse

Quod homo non debet servire Deo ut praemietur nec mereri ut praemietur

27

Sequitur quod homo non debet servire deo ut praemiatur

Quod agentia naturalia non agunt ut assimilentur Deo, licet agendo assimilentur

28

Sequitur quod agentia naturalia non agunt ut a similentur deo patet praemium quia gratia ipsius dei absolute et per se agunt quidquid agunt et per consequens primaria intentione non habent reflexionem ad se Ex hac tamen inclinatione assimilantur deo

Sed contra quod tota natura tendit in deum

Prima

29

Arguitur contra dicta primo quia teste scriptura natura humana ab adolescentia sua prona est ad malum igitur inclinatio naturae est de pravata

Secunda

30

2o si natura esset sic recta et moveret in deum directe sequeretur quod ex puris naturalibus homo potest attingere deum et mereri vitam aeternam consequens est error pelagii

Tertia

31

3o inclinatio naturae est a deo sic libere inclinante et in pellente igitur potest subtraheri huiusmodi inclinationem et quod plus est ad aliud inclinaretur per consequens stat quod naturalis inclinatio sit ad aliquod creatum

Quarta

32

4to libertas est potentia superior ad naturam non cognitivam ergo si ipsa potest ferri aliud quam in deum etiam natura perfectior potest scilicet natura non cognoscendi

Quinta

33

Quinto creatura sibi derelicta tendit in nichilum igitur extrinsece et ab extrinsico magis ad se vel ad creaturam tenderet quam in deum

Sexta

34

Sexto naturalis iustitia resultat ex decreto divino et acceptatione eius ergo cum deus posset libere non acceptare respectu naturale sequitur quod possit esse difformis

Septima

35

7mo multiplex contingit error innaturalibus agentibus patet in animalibus brutis ubi contingunt errores etiam vero citates etiam per malam consuetudine possunt induci ad inferendum aliqua mala igitur

Octava

36

Octavo etiam per malam consuetudinem possunt induci ad inferendum aliqua corpora caelestia sunt intrinsece et essent mala scilicet saturnus et mars ut patet per astronimos ymo vitia furta ocasiones et multa alia solvuntur ad huius modi plenetas

Nono

37

Nono potest dari praeceptum contra inclinationem naturalem unde stet quod aliquis habeat inclinationem naturalem ad a nichilominus deus potest praecipere quod non inclinetur ad a et per hoc non mutatur eius inclinatio igitur adhuch inclinatur naturaliter et per consequens peccat finis lectionis

PrevBack to TopNext