Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 7
De translatione episcopiSVMMARIA. 1. Translatio quid si 2 Cardinalis, Archiepiscopus, Episcopus, Abbas, Praepositus, e quilibet beneficiatus transferri potest Translatio de minori ad majus qualiter fiai Translatio cujus authoruate fi¬ Matrimonium int illigitur mier Episcopum & Ecclesiam Transferendi causa quae si¬ Honores reales non consequuntur translatum
DIctum est supra de Electione. 8 postulatione, per quas spirituale matrimonium per muti um consensum eligentium & electi con¬ trahitur. sup. tit.icum inter canonicos insra eo licet. Sed quia hoc matrimonium aliquando per transla tionem dissolvitur, videamus de translatione episcopi vel electi. Vel sic, Dictum est sup de quibusdam modi: per quos providetur ecclesiis de praelatis, & quia plerun que providetur per translationem, ideo videamus de trans latione, dicentes. Quid est translatio. Quis possit tran¬ ferri. Qualiter fiat. Cujus authoritate. Quae causa trans ferendi
Quid est, (translatio. De um ecclesia ada¬ liam regularis transla¬ tio, ut in inferioribus apparebit, quod alibi appellatur mutatio. 7. 9. 1. mutationes
Quis possit transferri. Et certe Cardimalis infr de praeb. dilectus. Item Archiepiscopus, sup. de post. bonae. 2. & de cle. scriptum Item Episcopus, sup de postu gratum. Item Abbas, sup de cor sue. cum venerabili, & sup tit acamin veteri lege. Item Praepo litus, sup. tit.i.dudum Item quicunque beneficiatus, infr. a renunc. admonet. & breviter quicunque postulari potest, & transferri. quod dic, ut no. sup. de post §. quis postu landus si
Qualiter fiat. Peminor ad majus, quia qui pro¬ movetur, gradatim promovendus est. 93 dist. legimus ff de mu. & ho.ui gradatim & propter ma jorem utilitatem facilius dispensatur, inf eo licet ad fin ub ergo promovetur de majori ad minus sine causa, non te net translatio, nisi de facto. infr. eod.c.i infr. de conc praeb. cum nostris, in fin. c. literas. quod dic, ut non inf de conc. praeb. §.i.vers. aliquando vacat de jure. Fit autem hoc modo. A vincul¬ quo tenebaris Colocen. ecclesiae absolvimus te, & ad Me tropolim Strigor. transferimus, & tibi licentiam tribu¬ mus transeundi palsium tibi ad nomen & usum ejusden ecclesiae transmiiuri. sup. de postu bonae me. 2§ si & cgratum infin. & sup. tit. 1. in causis. in fin. quod autem dixi de pallio adjectio est. & de gratia intelligitur, ut nota. infra tit. a. §. &a quo. respon. 1
Cujus authoritate, Praelati qui requiritur re¬ gulariter inf. de ren. admonet. secundum quam intellige. inf. de ser. non ord. eo libentius in si quod enim ibi dicit, Licentiam habeat, subaudiri debet in eadem dioecess, vel in alia. de consensu praelati. Sed & re¬ quiritur consensus praelati, ad cujus dioecesim quis trans¬ tertur. ins. de tler pereg.c. sin. infr. de inst. ex frequentibus. supe hoc etiam dic, utrum allegatus sit, vel non. secundum ea quae not. supr. de postu. §. quis postulandus sit. Item requiritur consensus clericorum, seu capellanorum, a quibus sun aliqui transferendi. ut & no. sup. de ele. §. utrum mutari, su §. anico, vers quare ergo solvitur. prope fin. ib:, & ex hoc videtur, &c. sit enim personae alienatio, ut probatur inf. eo. §. quae sfi cau. ver, cum quis causa utilitatis. sed cum alienatio rerum si ne consensu clericorum fieri non debeat, ut not. infr. deri eceles non alienan. § quae sit forma alienandi multo minus per lonarum, cum de re praeciosiori agatur. arg. C. de sacros. ecc sancimus. i. quia gratia hominum, res natura comparavit, ut no. supra in prooe. unde habuit originem. unde res ac cedit corpori, non corpus rei. ff. de aedi. edi. justissime. Prius ergo quaerenda est persona, quam juris ratio. f. de jurecod quidam referunt. Quod autem dico, consensum clericorun requirendum, locum habet in his praelatis qui subsunt e piscopis immediate. arg. 71. dist. clericos. & in dicta dec adin net. sed si aliis praelaus mediis subsint, ut abbatibus, se praepositis, eorum abbatum consensus requirendus ess 68. dist.c. 1 & 29 9. 3. conquestus. 54. dist.c.i.hoc si de ecclesia un us dioecesis ad ecclesiam ejusdem transferatur. Si vero ad alium episcopatum ciericus sit vocatus, tunc sive habea medium praelatum, sive non, est consensus episcopi qu relinquitur requirendus. 71. & 72. dist. per totum, 85. distinc Florentinum. secundum Gof. aliter reciperetur in alien dicec. salva Apost. se. aut infra de cler. pereg c.i. & 2. infr. de cler non resi fraternitati. ergo quilibet de consensu cujusliber proprii praelati transfertur, sicut & confirmatur, super qui vide quod no. sup. tit. i. §. a quo confirmanda sit. de facto tamen obtmet, quod quando eligitur quis in episcopum sui pro prii episcopi, quam relinquit, non obtenta, vel etiam non pe tita licentia, confirmatur, sedjuri congruit, quod licenti petatur, & ea obtenta libere transferatur. sec. Gof. Excip exemptos omnes, qui transferri non possunt, nisi de Papa licentia speciali, nec prodest consuetudo contraria, quae di¬ cenda est potius corruptela. supr. de cons. c. cum venerabilis sicut nec renunciare potest talis, inf. de renunc. si.Item exci pe omnes episcopos, quia majores causae ad se. Apost. tan tum pertinent. inf. de app. ut debitus, in in, sicut episcoporum translationes, & sedium mutationes. inf. eo c. quanto. &c. li cet. in quo casu non prodest etiam indulgentia alicui conces sa, ut ad majorem si forsan vocaretur ecclesiam, eam sibi lice ret assumere, dum tamen ei nil de statutis canonicis obvi aret, nam authoritate talis indulgentiae ad parem seu mi norem se transferre non poterit. nec obst. infr. de dec ex part M. quia in hoc casu minus descendere vel transferre quan ascendere, est magis contra juris rationem, & minus dispen sabile, ut patet in nis quae non sup. eo. §. qualiter. Sed nec ascen dere potest in tali casu, nisi postulationis & personae exa minatione facta ab illo, a quo fuerat facienda, hoc est a Pa pa ex quo de postulatione episcopi agitur. sic loquitur in eo. c.st. §. nec illa. Sed contra inf. de do, cum dilectus. § fi. ff de cons prin Ibeneficia. Solut. Dic quod tale privilegium ambitiosun & odiosum est, ut innuit litera. & arg. infr. de cle non resic.i. ideo restringitur. f. demi. I. 3. resp. 1 sic & alias restringitu quando alicui paratur praejudicium inf. de praeb. c. si. quod er go dicimus late interpretandum beneficium, intelligitu quando pure favorabile est sicut inf. de verb. sign. tua nobis, e tcum tibi. Sic omnino annihilatur tale privilegium. Scripsit tamen Gos. quod hoc operatur ut postulatus, qui alias non haberet jus petendi confirmationem, licet esset idoneus ipsam authoritate talis indulgentiae rite petat quod exau¬ diri potest, ubi causa justa postulandi non suberat. quod dic, ut no. sup. de postul prael. § & utrum jus. vers. quod si neuier duorum. & praecedentib & junge quod no. ins. qui fil sint leg. qualiter. & a quo. vers. solet quaeri. Utrum, cum matrimonii † intelligatur esse inter episcopum & ecclesiam, quod in 8 electione initiatur, in confirmatione ratificatur, & in cor secratione consummatur. inf. eo.licet.i.resp. & per mutuum consensum contrahitur. sup. tit.i.cum inter canon §. discretioni restrae. sicut episcopus consecratus transferri non potest si¬ ne autoritate summi Pontificis, ut dictum est. sic nec electus confirmatus, quamvis usque ad haec tempora, scil. D. N. In no. III. qui hoc primus dixit, inf eo c.i. nihil expressim dictu fuerit de electis nam quod ad vinculum matrimoniale, epi scopalis dignitas, seu consecratio nihil addit, cum possit esse episcopus sine vinculo alicujus ecclesiae, intellige spi¬ ritualis. inf. de or. ab episcopo qui renun. epi. c.i. & legatus sin¬ dignitate. sup. tit.i. transinissam, ideo propter expressam si militudinem, vel identitatem potius, idem poterat videri sini scrupulo subtiliter intuenti. ar. infr. de serv. non or. miramur. sic loquitur inf. eo. inter corporalia. § sicut autem. Huic auten quod dixi, quod matrimonium spirituale videatur ratificar per confirmationem, & per mutuum consensum contrahi videtur contradicere idem. §. ibi. qui post electionem, &c. Sec dic electionem, qui electus assensum praebuit conjugium sit spirituale contractum, sc per mutuu consensum habiti inter personas eligentium & electi, & subaudi firmatum vel approbatum, sive ratificatum per confirmationem, intel ligas in fidei sacramento, sc baptismi. nam in illo, & per il lud omne sacramentum ratificatur, cum ipsum sit funda mentum omnium. inf. de presb. non bap. veniens. ergo sicut ma¬ rimonium carnale ratificatur per approbationem ecclesiae ut inf. de clan. desp. cum inhibitio, cooperante baptismi sacra¬ mento, fidei fundamento: inf. de divort c. quanto, §. si vero. si¬ matrimonium spirituale per confirmatione ecclesiae ratifica tur, eodem sacramento cooperante, & sicut matrimoniumcarna le initiatur per verba de futuro, vel per verba de praesenti nisi alter major est, & alter minor. inf. de desp. imp. de illis. si¬ & spirituale per consensum eligentium de praesenti, qui censentur majores in hoc casu, & electi qui censetur minor, quousque consenserit; sicut & carnale contrahitur per mutuum consensu sic & spirituale, & sicut ratificatur per approbationem ec¬ clesiae, sive fidei sacramentum, sic & spirituale; & sicut com¬ suminatur per carnis copulam, sic & spirituale per consecra tionem, super quo vide quod no. inf. de matr. §. si. sub §. ut autem nihil, & vers. seq. Nec obstat sup. de elec, cum inter canonicos, § liscretioni. ubi dixit, quasi vinculum, quia si illud, quasi, de¬ terminat conjugale, potest esse sensus, quod ad exempli carnalis contrahitur spirituale. que. d. sicut vinculum carnalis matrimonii per mutuum consensum contrahitur, sic & vin culum spirituale, & sic spirituale est quasi conjugale. Si verd illunquasi, determinet dictionem, vinculum ibi positam, tuni ntelligas, quod ibi loquitur de vinculo matrimonialis con ugii spirstualis inter electionem & administrationem con tracto, quod non vere contrahitur, sicut carnale, ut appa ret in his quae non inf. eo. vers. dic ergo, quod matrimonium & seq qui. d. vinculum, quod inter electum. & eligentes sine admini¬ stratione, ad quam vocatur electus, contrahitur, non est ve re vinculum, sed quasi vinculum, quamvis verum sit inter ele ctum & ecclesia generalem. unde primum dissolvitur, sed se cundum nunqua, & de illo vinculo, sc. generalis ecclesiae, potest dici, quod contrahitur in confirmatione, & secun¬ dum quod hic dicitur, jacent proprie verba posita. inf. eod inter corporalia. sup. sicut autem ibi, quoniam, post electionem &c. nec egent expositione, quam sup. no. Posset illud dici quod per mutuu consensum, non vere contrahitur spiri tuale conjugium distincte, sed quasi contrahitur, ut dicit de inter canonicos, per confirmationem vere contrahitur, ut infr eo. inter corporalia. quod pro tanto dicitur. quia post confir mationem non potest dissolvi sine authoritate Papae. Sed ante confirmationem forte potest dissolvi, per communen dissensum, maxime authoritate ordinarii interveniente argu. infr de reg. jur. omnis res. ff. de pac ab emp. super quo vide quod no infr. de spons. duorum. §. quae quib. vers aut utraqued rae senti & sequentib. secundum quod not. sup. eod. prox & vers. prox. quae incipit, huic autem magis placet. Spiritua¬ e vero matrimonium tanto fortius est, quanto inter cor¬ poralia & spiritualia potest fortitudinis, seu firmitatis dif¬ ferentia denotari; corporalia enim facilius destruuntu quam construantur, ut patet. ff. de peculio. non statim ff. de acq pos. possideri. §. in admittenda. Spiritualia vero facilius con struuntur, quam destruantnr. Episcopus enim qui solu ordinat, non solus deponit, quia episcopus a duodecim piscopis auditur, presbyter a sex, diaconus a trib. 15 47. fa lix praeter proprium episcopum. 2. q. 5. presb. Subdiaconus autem eodem privilegio gaudet. inf. de ser. non or. miramur. sed ne causa aliorum audienda est sine praesentia clericorum, id est canonicorum. 15. q. 7. §. solus & duob cap. ibi seq. Sed episco pus qui a metropolitano consecratur. 64 distin. c.i & seq. E mfr. de temp. or. nec episcopi, sine authoritate Pontificis de poni non potest. 3. qu. 6. quis liceat. & cap. ibi seque ergo fortius est spirituale conjugium, quam carnale. Sed contra, qui¬ carnale vinculum etiam ob causam fornicationis non so vitur. 32 q. 7. c. 1. & 2. nec prodest juramentum contrarium inf. de jurejur. tua nos. & uxor etia in morte sequitur virum 3. q. 2. unaquaeque mulier. & dicuntur socii divinae & hum nae domus. C. ae cri. expi. haer. adversus. † rerum amo. l.I. spiritua le vero tota die dissolvitur, saltem authoritate Papae, ut p¬ tet ex superio. Solutio, expone fortius, id est dignius, se cundum omnes, sed contra; quia carnale dignius est rat one temporis; nam inter omnia sacramenta prius est tem poris. Item ratione loci, quia in Paradiso constitutum. Item ratione signaculi, quia alia sacramenta in ipso, & per ipsun lignificantur, non econtra. inf. de big. debitum. Item quamvi: virginitas repleat d Paradisum, & matrimonium mundum tamen integritas corporis non praecipitur, sed suadetur 324.1.nuptiae. & cintegritas. & quomodo repletur Paradisu: hominibus, nisi homines generentur, recordare quod in foecunditate sobolis, lippitudo Lyae, Rachelis pulchritu dine sit praelata. inf. de renun. nisi cum pridem §. nec putes. Iten nec ratione authoris spirituale dignius est, & sic non vide tur spirituale dignius carnali, pro & contra diversis cons derationibus habitis. inf. de majo. & obed statuimus. Praetere: haec expositio est contra mentem. nam Dec. inter corporalis anf. eo. non intendit ponere differentiam inter dignius & vi lius, sed inter fortius & debilius. ut patet per exempla po sita. Ex quibus concludit ibi, cum ergo fortius, &c. & ex antipophora sequenti ibi: cum non enim humana, sed po tius divina potestate, &c. quae ratio salva reverentia red dentis non sufficit. Sed tu solve, sicut not. sup. tit i. §. utruv inutari, super verbo Compellatur. vers. quare ergo solvitur m¬ trimonium spirituale contractum, &c. & junge quod no inf. de conper conju §. fin. vers. sed quare magis, & seq. Dic ergi quod matrimonium spirituale, inter episcopum & eccl¬ uiam generalem contractum, & maxime consummatum, ei quo semel tenuit, & confirmatum fuit, nunquam dissolvi tur, ut no. in prox. vers. quare ergo solvitur. sup. eo. §. prox alleg carnale vero dissolvitur ante consummationem peri¬ ligionis ingressum. inf. de conver. conjug ex publico. Item co summatum dissolvitur, quando relictus in infidelitate ni vult cohabitare cum converso, sine contumelia creatoris infra de divor.c. quanto. respon.i.vers si enim alter infidelium & c gaudemus. §. qui autem. igitur cum carnale solvatur in cas bus, spirituale vero nunquam ut probatum est, nemo san¬ intelligens dubitat, quin spirituale sit fortius, quam car nale, & junge quod no. supra eod. vers. hinc autem, & se¬ Patet ex praemissis, quod unus est episcopatus per mun dum diffusus, probatur 7. qu. i. §. item episcopatus unus, cuju respectu spirituale conjugium fortius est, quam carnale Est autem alius episcopatus specialis, scilicet cujusliber cathedralis ecclesiae, cujus respectu dicitur quandoque qui nullius loci episcopus, scil. specialis. sic intellige inf eo inte torporalia. §. sicut enim. Sicut autem eodem respectu dici tur, quod si quis confirmatus in una ecclesia, in aliam sine duthoritate Papae translatus consecratus fuerit, munu consecrationis impensum, nec prioris ecclesiae fecit ips Pontificem, nec secundae. inf. eod. inter corporalia. § fin. sic eti. eodem respectu dicitur, si quis confirmatur in una eccle¬ sia, non potest negari quin Pontifex sit, & quin characteri receperit, unde nec reiteratur consecratio, ut ibidem pa¬ tet. Et in his quae no. infra de sacr. non ite. §. quae sent. rerfic. i & vers. sed quare est ergo epi scopus. Sed cujus ecclesiae est noi specialis, sed generalis; illius videlicet, cujus Paulus 8 Barnabas, quibus missis non fuit specialis civitas, vel ec clesia assignata. 75. dist. quod die Dominico. Limitatio enim episcopatuum, & parochiarum ecclesiae constitution insurgit, & pr Obatur. 13. q4.1. ec clesias. inf. de his quae fium a prae la pastoralis, er go vinculum, quod est inter episcopum & ec clesiam spirita Talem, non judico fortius, imo debilius, quam carnale, est tamen honorabilius, & sicut divisio & unio e piscopatuum ad solum Papam, ex cujus constitutione hae¬ inceperunt, pertinet. 16. q. 1. § sicut dirisio infra de exces prael. sicut unire. sic & translatio & mutatio eorundem: quia hae¬ retinuit sibi Papa specialiter, & quidem alia, de quibus no inf. de offi. deleg. §. quid pertinet. rers. quid ergo si quis gerat se pr legato. & seq. sic decr. inter corporalia, intelligenda est di conjugio generalis ecclesiae e principio, usque ibi. None nim humana, sed potius divina potestate, &c. ab illo veri vers. usque in fi. intelligenda est de conjugio ecclesiae spe cialis, salvo eo quod dicitur in §. cum autem, scilic. quod pe confirmationem contrahitur matrimonium spirituale, in telligi potest de vinculo ecclesiae generalis, ut not sup. eob rers. nec obst. Sed quis consentit ibi nomine ecclesiae gene ralis? resp. Capitulum, ad quod spectat electio, gerit ij pi ecclesiae generalis; nec mireris; quia unicus clericus ju vans celebrare praesbyterum, idem facit, unde praesbyte dicit ei; Dominus vobiscum, & ipse respondet, Et cum spiritu tuo. Ad hoc infr.devita & honest cle utquis praeshyter gerit & vicem ecclesiae specialis infrdererb sig cum cler nec mireris, si gerit vices duorum; quia & alias hoc contingit infr. eod. cum inter unirersas. ad sin ff. de adept, si consul. quamri¬ difficile sit ff. de pact. si plures. Archiepiscopus autem gerij rices Christi. 33. qu. 5. mulicrem. Per electionem igitur capi tuli, consensum proprium, & confirmationem Archiepi scopi utrique ecclesiae compulatur. Sed vinculum quo liga tur episcopus ecclesiae generali, ordinationi divirae, & sa cro eloquio. Quos Deus conjunxit, homo non separet omnino innititur, & ideo rumpi nequit. Vinculum vero quo ligatur ecclesiae cathedrali, firmatur constitutione ca¬ nonica, ut patet 22. dist. ci.ideeque per Papam dissolvi po¬ test. ad hoc. insr. derestit spol literas & opinioni. & secundum hunc intellectum exponenda sit litera, nullum tamen contrarium recipit, vel inconveniens continet decretum
Quae sit causa trans ferendi. Et quidem? duae, utilitas, & necessitas. 7. q..omnis qui gemebat. &c. episcopus & de loco, & ubi aliqua istarum intervenit, non dicitur persona trans ferre se, sed transferri; nec mutare, sed mutari. 7qu.i. mu tationes. & c scias. Quid si persona vocata non vult consein tire translationi? Dicunt quidam, quod non compelli tur; quia nemo cogitur crescere invitus. 74. dist gesta. se¬ dicas contrarium; quia multa bona conferuntur inviti? 45 distin. & qui emendat, unde invitus aliquis liberatur ffd¬ neg gest. solrendo ff. de sol. solutione, & invitus defenditur it libertate, ne servus pronuncietur. ff de liber. causa. l.1. 2. & & invitus defenditur, qui ad supplicium ducitur; horta tur enim humanitatis ratio, procurationem in hoc cast audiri debere ff. de app. non tantum ff. quando app. sit. Ipen. § sin secundum Gof. non tamen directe & sic intellige priman sententiam. arg. infra de aetat & qual quaeris. Ut tamen scia quod necessitas et utilitas ecclesae prae omnibus appro batur. sup. tit.i.cum monasterium, &c. cum nobis olim, § hn e c. in causis. §. fin. &c. officii. §. fin. infra de renunc postirans latio. nem. S. cum ergo infra deaetat. & qual. quaeris, &c. tuam. ex hac enim causa potest venire episcopus contra concilium Tu¬ ron. infra de praeb maj. &c. racante. Item contra generalem insra de praebend. extirpandae. & c.exposuisti. Item contra L. teran. & generale. infra de cle non resi. quia nounulli. infrad¬ praebend de mulct. infra de conces praeh. cum nostris. §. fin. & vide quod not. infr. de aeta. & qual §aetas. rers. in dignitatibus auten & inferioribus. Multiplex tamen causa assignari potest, quare fit transitus; aut enim transfertur quis causa levi¬ tatis, vel cupiditatis, vel humilitatis. Cum quis causa uti litatis transfertur, omnino eximitur & liberatur a prima ecclesia, sup. de postul praelat. bonae 2. §. in. ita quod cum prio¬ re nihil commune remanet, quo ad praelationem. 21. q. 2. quis jam translatus intelligas cum effectu scilic ex quo pos¬ sessionem adeptus est, arg. sup lit. I. cum in cunctis. alioquii contra 92. dist si quis episcopus i. & .c. siquis episcopi. & sic e ex tempore incipit quis posse testari jure militari, ex qu in numero militari est receptus, non enim electus est in tironem. ff. de test. milit. ex eo tempore. hoc intelligi potest quando quis inferior episcopo transfertur consecrandus quod dic, ut no. sup.rit. i. §. quo tempore. vers. consecratio, & seq Sed si episcopus transfertur, dico quod ex quo sibi ex da talicentia transeundi ad secundam ecclesiam, & absolutus est a priore vinculo, nihil commune habet cum priore, quam vis secundam adeptus non sit est ergo episcopus, nullum tamen episcopatum possidens specialem. sic infr. eod. inter corporalia. §. sicat enim. Sic & miles translatus, exemptus est, quamvis adhuc ad numerum, ad quem transfertur, nion pervenerit. f. debon. poss. ex test. milit. I.unica ad fin. secus auti in tirone, ut dictum est, quamvis possessionem secund¬ ecclesiae adeptus non sit, plenum tamen jus in ea acquisi vit. arg. ff. de acquir. poss. cum haeredes. Si vero causa necessita tis transferatur quis, idem est quod sup. puta cum praela tus in ecclesia sua persecutionem patiatur, & hostilitatem inf. de renunc. nisi cum pridem. §. propter malitiam. Sed & tun¬ potest dici causa utilitatis transferri, cum in sua ecclesi inutilis sit, & ob hoc haeduae plerunque conjunguntur. 7 q. I. scias. sup. tit. 1. in cau. §. fin. Hîc tamen notandum, quod s ob hanc causam transferatur, sed ipsemet authoritate pro pria transeat non punitur, cum causam habeat, imo neces sitate cessante, quasi jure postliminii ad ecclesiam suar redit. 7. q. 1. pastoralis. Ubi vero causa levitatis transit, dixi Hug. quod si alteri ecclesiae adhaereat, vel primam habeal pro derelicto, puta uxorem duxit, vel miles factus est, d est a sua ecclesia, per tres septimanas, vel per duos menses sine justa causa, vel absque licentia sui episcopi, etiam in stu dio vel peregrinatione fuit, in his omnibus & similib. ca sibus privari potest sine monitione, licet honestum & cu riale sit, ut admoneatur. 7. q.1. si quis in cler. &c. si quis praesby soan. contra. nec enim facile praesumendum est, quod e¬ clesia pro derelicto habeat, forte multis laboribus acquisi tam infr.derenunc. super hoc quod sciscitaris. maxime, quia & justum impedimentum habere potest. inf. de cler. non resi. in ter quatuor. & c fin. inf ut lit. non conte. quontam frequenter. §. ver, aliter. sed si requisitus non inveniatur, tunc proceda ta iecund. eundem §. & inf. decler. non resi ex tua. semper ta mon nonendus est absens, si fieri potest, ut ibi, & arg inf. d εν. pervenit. inf. de vit. & hone. cler.c si infr. de sent. excom. in ai dientia. &c. contingit. Sed cum quis ex superioris licenti absentat se, & si ultra moretur, qui superiori placet, ad monendus est, non tamen sine causa removendus. 7. qu. prae sentium. secund. Gof. de hac tamen materia dic, ut no inf. de eler. non resi. §. utilitatem. Quid si causa cupiditatis vt ambitionis transeat, & privandus est, habita scil. prima e¬ clesia, & habita sci. secunda, ut nec primae praesideat, quan per superbiam sprevit; nec secundae, quam per avaritian concupivit. infrc. quanto. §. sin 7 qu. I.eos. & § si quis episcopus prima tamen ecclesia ipsum repetere potest, si voluerit, 7 J. I. non oportet. Sed contra primam perdit, recipiendo secun dam. inf. de praeb. de mulct. respon. perdit, non perditur; qui¬ nec transire potuit sine licentia, ergo potest a praelato pro prio renunciari. inf. derenunc. adinonet. Hîc tamen notandem est, quod eo ipso quod quis ad majorem transit, causa am bitiosa praesumitur. 7. qu. I. si quis episcopus. nullus enim d majori transire velle praesumitur ad minorem. infr. depra sump. quia non est verisimile. infr. decler. non resi.c.i. Sed & transit quis causa humilitatis, puta religionis, in quo casi inferiorib. episcopis sufficit petere licentiam. inf. de regul. rib. licet, quod dic, ut non. in summa. §. & utrum exire. & S. prae cedenti. & §. vel revocari. & infr. de renunc. §. si quis renunciare vers. non potest. ergo si nec petita licentia transeat, ecclesi. potest ipsum repetere, si vult. 7. qu. I. si quis vero. & c. si qui praesby. ipse autem ecclesiam repetere non potest. 7. q. 1. eos is. de renunc. quod in dubiis. nam & si inutilis sit translatio habet tamen in se tacitum pactum, ne petat, sicut & inuti¬ lis acceptilatio. f. de pac. si unus. §. pen. ff. de accep. an inutilis. & hoc verum est in praelaturis jam acquisitis secus in acqui rendis. infra de his quae fiunt a major. part, cap. ex ore. Sed hî sciendum quod si ob conscientiam criminis, dimissa prae latura, ad vitam monachalem quis descenderit, ad secula rem praeiaturam iterum resurgere nequit: secus si ob ali¬ am cauiam. 7. qu. I. hoc nequaquam. nfraderenunc post trans¬ tationem. Extra summam notandum est, quod honores reales non sequuntur translatum; ut si primo fuerit pal¬ liatus, & transferatur ad ecclesiam, quae dignitatem panii rabeat, oportet translatum iterum palliari. supra de postui praela. bonae. 2. ad jinem. quia licet palsium personale videa¬ tur, adeo ut cum periona sepeliatur. nfratit. 1. c. 2. tamer gratia & contemplatione loci datur, ut patet in nis quae DOLIMJVATII. I. 9. & quo loco
On this page