Titulus 14

De Clericis pugnantibus in duello Rubrica XIIII.

SVMMARIA i Duellum quid si 2 Et an sit oferendum, vel recipiendum Ckrici pugnantes in duello qua poena puniantur.

IN superior: titulo diximus de pugna voluntaria; caus etiam virtutis probandae prohibita: nun¬ dicendum de poena prohibita, quae ab ali quibus offertur, & recipitur, probationi deficiente, & sic apponit anthor rubr decleric pugnantib. 1 duello. vel sic: Diximus de torneamentis, in quibus mult pugnant: nunc de clericis, &c in quibus duo pugnant, di camus igitur. Quid sit duellum. An sit offerendum, vel re cipiendum, Quae sit poena clersci pugnantis in duello

Quid sit duellum. Et quidem singularis pugna inter aliquos ad probationem veritatis in¬ venta: nam qui vicit, probasse intelligitur, & si non viceri in probatione defecisse videtur, & dicitur duellum, quas duorum bellum; monomachia autem dicitur pugna sin gularis inter duos, a monos, quod est unum, & mache quod interpretatur pugna, & haec probantur infr. eid c.i & 2. & infra de purg. vulg significantib. & 2q5 monomachiam

An sit offerendum, vel recipiendum. Et certe nequaquam: imo etiam secund legem Romanan reprobatur, ut C. de act. & obl negantes, & de gladiatorib. I.uni ca quamvis enim David & Golias simul pugnaverint, ni tamen pro lege teneri debet, quia in talibus Deus tentar videtur, ut 2. q5. Mennam. & dicitur mfra de purg. vulg §. qua re sit prohibita. Deus autem tentari non debet. 22. 9. 2. quar. nec obst. quod crimen laesae majestatis dicitur crimen per duellionis. ff. ad IJul. majestatis. I.ult. non ideo enim perdu ellionis, ut perduellum admittatur in eo, sicut quidam ir tellexerunt, & male. Sed dicitur perduellionis, id est cr men hostis, vel hostile. ff. de verb signif. quos nos hostes, ut no infra de maled §. I. sub §. alii maledicunt Principem. ver aliquan do vero tales. Nec excusat consuetudo loci, sicut quidam di cere volunt, inducentes pro se illud, quando mos erat, cri men non erat. 32. qu. 4. objiciuntur. quia illud concessun fuit divina revelatione, qui mos quandoque interdum et iam fas censetur per quem, sicut Jacoba mendacio, Israc litae a furto, Samion ab homicidio: sic & Patriarchae qu plures leguntur habuisse uxores, ab adulterio excusan tur supra de divort. gaudemus. §. quia vero Pagani Nec admi¬ tas dist illorum, qui dicunt referre, utrum quis offerat, ve oblatum sponte suscipiat, & tunc mortaliter peccat, vel in vitus, judice praecipiente, cum aliter evadere non possi vel res suas salvare, & tunc excusatur, arg. supra de homi in terfecisti. §. i ff. de justit. & jur. ut vim. nam & si praeceptum ju dicis a tanto excuset, non tamen a toto, arg supra quod me cau sacris. & detemp. ord. dilectus. & potius debemus jactu ram rerum sustinere, quam huic malo consentire. supra d hom. suscepimus. & omnia mala pati. 32.4. 5. ita ne. ad hoc ei iam pertinet quod not. infra de sortile. §. quid sit sors. ideo cle ricus, qui duellum offert, vel oblatum sponte suscipit, siv victus sit, sive victor, de rigore juris deponi debet, ut infr¬ eod. c. 1. licet cum eo dispensari possit, secundum ea qua not. supra de homi §. quae dispensatio. Et si homicidium con tingat fieri in duello, omnes irregularitatem contrahuni qui duello consenserunt, sive pugnantes fuerint, sive ju dices praecipientes, sive assessores, vel consiliarii, vel scr ptores, vel advocati, vel quivis alii, arg supra tit. 2. sicut di gnum. & infra eod, capit 2. & patet in his quae not supra de h gni. §. qua poena. vers illud autem, & infra eod §. proxim. lext. men Lombarda & municipalis in multis casibus admi¬ tunt duellum. & constitutio Feder. dicit, quod si quis ho minem intra pacem constitutum occiderit, potest sempe duellum defendere, quod ad tuitionem sui corporis eun occidit, & sic absolvitur nisi notorium esset quod impu gnando fecisset, ut in constitut. Fed. de pac tenen c si quis homi nem. sed non debet aliquo casu admitti, ut dictum est, qui probatio deceptoria est, & ideo sententia in rem judicata nio transit: imo veritate comperta retractanda est, ut infrad purg. vulg cap.

Quae sit, poena clerici in duello pugnantis? E quidem irregularitas & depositio ut not. supra §. prox. & arg. 51. dist. si quis post. & tales pugile homicidae judicantur: licet non in propria persona, se¬ per alios pugnent: quia homicidium tam facto, quan praecepto, consilio, sive defensione non est dubium poss committi. ut infra eod. c. 2. quod dic ut not. supra de homic. qua poena. & vers. seq. & infra eod. §. vers. si tamen. & seq cun ergo ex hoc facto sequatur mors hominum. eadem est cau sa prohibitionis, de qua diximus supra tit. I. §. quare, & plus quia Deus hic tentari videtur, ut supra dixi. Si tamen ne que mors, neque mutilatio intervenerit, potest cum pi gnante, quo ad beneficium misericorditer dispensari. inf eod. c. 1. & 2 in fin. sic 28. dist. presbyterum 50. distin studeat. lice ergo cum homicida non dispensetur, ut not. supra de hom §. quae dispensatio. vers. cum voluntario. illud est verum, qui ad officium: secus, quo ad beneficium, ut probant jur praedicta, secund. Goff. imo nec quo ad beneficium curan habens animarum annexam, dispensabit inferior Papa,s sit voluntarius: secus, quando nec homicidium, nec mu tilatio intervenit, ut supra dictum est. Sed nunquid tali habebit beneficium ut titulum, aut ut stipendium? Di cunt quidam, quod ut stipendium, ut si quasi laicus hab¬ at, & extra ecclesiam sic, 32. dist. si qui vero. & hoc innuitu satis 5o. dist studeat: alii inter quos est Goffr. dicunt, quo ut titulum, ut infra eod, cap. 1. & 2. in fin.