Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 11
De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorumSVMMARIA 1. Ordo quid si 2. Ordines quo tempore sint conferendi 3. Graeci quolibet tempore ordinantur 4. Consecratio virginum, quando fieri possit 5. Ordines a quo conferuntur 6. Haeretici, excommunicati, sononiaci, suspensi, & interdic conferunt vera sacramenta 7. Episcopum suum si quis sciat haereticum, an debeat se permit tere ordinari ab eo & Episcopus debet esse irreprehensibilis in ordine conferendo 9. Delictum leve non impedit promovendum 10. Delictum enorme quid sit, & nu.n.12.13. & 14 15. Bigamus ex necesitate in subdiaconum promoveri potest 16. Ordinandus vinolentus esse non debet 17. Ebrietatis detestatio 18. Peritia triplex in ordinando requiritur 19. Ordinandus pudicus esse debe 20. Ordinandus debet esse ornatus duplici ornamento II. Pater carnalis infidelis, & extraneus fidelis, si egeant, cui magi subventre debe¬ 22. Paena, & culpa praelatorum subditos non corrigentium 23. Praedicatio in ecelesia fieri debei 24. Praedicandum est fiducialiter, & liber 25. Praedicatio humilis esse debe¬ 26. Deponendus est, qui est nimis insufficiens 27. Praelati in paenis, & correctionibus modum adhibere de beni 28. Litigiosus ordinari prohibetur. 29. Cupiditas est omnium malorum radix 30. Neophytus quis dicatur 31. Neophytus quare ordinari prohibetur. 32. Ordines qualiter fium 33. Ordines opportume conferri debent 34. Ordines extra tempora legitima conferri non deben 35. Vespera diei sabbatinae an trahatur a mane diei Dominicae 36. Ordines sacri die sabbatina conferri debem 37. Ordo sacer requirit manus impositionem
DIctum est suprâ. De electiome. t promotione praelatorum, sed quia in eligendo certus ordi¬ requiritur, nam circa subdiaconatum ne mo potest eligi in episcoparum, infra de P tat. & qual. a multis, nec etiam ad curam animarum sint dispensatione promoveri, infra de aetat. & qual praeterea & in ordinum collationibus certa tempora servanda sunt ideo videamus de temporibus ordinationum, & quali¬ tate ordinandorum vel sic, quia episcopi, de quorum pro motione supra tractavimus, circa tempora ordinationum servanda, saepe negligentes sunt, praemisso tractatu de sup neg prael. in genere, continue dicamus de negligentia ipso rum in specie, & ne possint causari ignorantiam ad tracti¬ dam eis plenam doctrinam circa ordines, apponamus ru bricam de temporibus Ordinationum, &c. exponente Quid sit ordo. Quo tempore conferendus sit. Et a quo. Et cui. Et qualiter
Quid sit ordo. Saerimentum eclesiae a bApo stolis introductum, cujus chara cter per manus impositionem praelati, secundum forman ecclesiae, cooperante Spiritusancto, imprimitur ordina to, ut certis officiis valeat administrare, arg infra de sac. no iteran.c. fin
Quo tempore conferendus: sit. Distingue utrum Graecus sit ordinandus. nam is quolibet tempor¬ ordines recipit. infra eodem cum secundum. &c. quod irans lationem. praecipitur tamen Graecis, ut nostris moribus si conforment. infra de baptis. licet Graecos, vel Latinos, & is si ordinatur a Papa etiam die Dominico, subdiaconus fier potest, cujus est hoc speciale privilegium, infra eodem. ca¬ quinimo videtur, quod quolibet tempore, quilibet ord¬ ab eodem conferri possit, sicut & quolibet tempore palli¬ utitur. infra de usu pallii. ad honorem, & sicut in die consecra tionis suae solus ordines celebrat. supra de elect. quod sicut, § supra eodem. non dubito quin hoc facere posset, sed nec co suevit hoc facere, nec facit, licet enim ab observatione ca nonum sit solutus, decet tamen, quod secundum eos vi¬ vat, suis privilegiis semper salvis, infra de conces praeb. propo suit supra quo vide quod non sup. de const. §. quando constitutio persic. ratio diversitatis. Quod si ab alio praelato licitum est cuilibet episcopo diebus Dominicis, & aliis festivitatibus praecipuis. infr de feriis, c.si.unum, aut duos, vel plures; dum modo non videatur generalem ordinationem facere pro movere, sic intellige, infra eodem cap.1. & 3. Majores tamen ordines, scil subdiaconatus, & supra conferri non debeni nisi in quatuor temporum sabbatis, & sabbato ante Domi nicam de Passione, quo cantatur, Sitientes;, & Sabbato san cto, non tamen sabbato ante Pentecostes, nec in dedicati onibus ecclesiarum, vel altarium, extra praedicta tempo¬ ra etsi consuetudo contraria sit, quae dicenda est potius cor ruptela, infra subdiaconos sane, &c. de eo. Quid ergo si extr. tempora conferantur, & quidem tempus non est de sub stantia, & ideo quolibet tempore, ordine sacro collato, cha racter infigitur. inf. es. c. 2. &c. consultationi. quod dic, ut no inf. eo. §. & qualiter, vers. sed nec conferendi. Hoc de clerici: Consecratio vero virginum fieri potest die Epiphani¬ rum, & in albis Paschalib. id est in tota septimana Pascha li, & in Apostolorum Natalibus, & in diebus Dominicis sed & necessitate ingruente, puta languore detentae sunt, quolibet tempore, 20. q.1. devotis, inf. eo. c. 1. sic & baptizatus ex necessitate quodlibet tempore celebratur, de conse. dist. 4 venerab. & c. baptizandi. Haec de virginibus. Viduas autem nullus pontificum velare praesumat, utm d. c. de votis. in fin sed ipsemet suscipiant de altari. 27. qu. i.viduas scil. velun professionis suis capitibus imponendum, 2791. vidua qui dem. nec obst. infquod met. cau. c.i.quia ibi episcopus corru ptae velum consecrationis non posuit; sed ex causa impo nere simulavit, vestem vero religiosam a sacerdote, vel mi nistro vidua recipiat. 20. q1.vidua. Item velum religionis non consecrationis. sic intellige, infra qui cler. vel vo, consulu it ibi enim non loquitur de ve o professionis, quod ex e apparet, quia ut ibi dicitur, illa corrupta professa non fuit Ergo in summa consecrationis velum solenniter imponi tur a solo episcopo, non ab inferiore soli virgini non co ruptae, solennibus diebus non privatis, nisi causa necessi tatis ingruente, ut dictum est. Velum autem non dico con secrationis; quia corruptae non consecrantur, sed profes sionis quolibet tempore corrupta de altari suscipit, & si bi imponit, sed vestem religionis vidua vel corrupta sacerdote suscipit quandocunque. Et quia de velis ju ra loquuntur varie, sciendum est quadruplex esse ve lum, scilicet, Velum professionis, quod suscipitur a vii gine, vel corrupta, cum profitetur de altari, vel de ma¬ nu alicujus, sed in 12. anno ad minus. 20. quaest. 1. cap. 1. e qu. 2puella. Velum consecrationis, quod imponitur vir¬ gini tantum, & in 25. anno ad mi. 20. quaest.. placuit. 77. dis placuit, in hoc casu vix obtinui a D. nostro Lugdun. nis quod in anno 20. consecrarem. sed tamen periculum est ir mora. Velum ordinationis, quod olim dabatur diaconis sis in 40, anno. 20. q.1. sanctimontalis. 27. q. 1. diaconissam. V. lum praelationis, quod olim dabatur abbatissis in 40. an no. 20. quaest.. juvenculas. Est forte & quintum scilicet vt lum conversionis, & tunc si per annum stat, postea exi re non potest, sic potest intelligi, infra de reg. vid. & c. statui mus, & de hoc not. infra de pae. §. quae poenitentia, sub §. si su mo nialis.
Et a quo. Distingue, utrum quaeratur de minori bus, & hi quandoque a non episcopis com feruntur, quod dic, ut nont. infra de or ab episqui re. Episcop. S quid juris, vel loco, & dignitati. Vel de sacris, & hi a mi nore episcopo non conferuntur, sed sive quaeras de ma joribus, sive de minoribus, a proprio praelato conferer di sunt. infra de aeta. & quali. cum contingat. argumen. msra d praescri. veniens, etiamsi de prima tonsura quaeratur. msi¬ de sentent. & re jud cum inter vos, respon.I.ibi tonsurationem, & 69. distinct. quomodo videmus, quamvis innuatur contra in de ord. ab episcopo, qui re episcopa, cap 1§. in secundo, sed ibi sul audiri debet de licentia proprii praelati. ergo ex quo lal cus transtulit domicilium, episcopatum illius diae. ad qu transtulit, considerabo, argum. infra de paroc.c.si. & sic a pro prio praelato est quilibet ordinandus, non ab alio, & est ra tio, quia judicare non potest, nec ordinare, infra de paroc nullius, ergo ab extraneo non debet quis ordinari sine man dato, id est literis commendatitiis, de quibus habes 71. dis & 3. dist pertot. in quo casu sufficiunt literae archid. infra offt. archi significasti, sed nec in alia diae sunt ord. celebrandi nisi quis rogatus sit etiam Metropolitanus proprius. 9. 2 nullis primas. & qui 3. nullus primas. nisi hoc habeat de cor sue. ut in auth. d. N. de offic. ord. Romana. §. similiter. & de for comp. Romana. respon. i. & de app. Ro §. 1. & §. de et, vel nisi pr vilegium habeat super hoc, in quo casu etiam consensu archiepiscopi, ad cujus provinciam declinat, quo ad usi pallii, requiritur. supra ae usu pal. ex tuarum, si tamen alite quis ordinatus fuerit, sine pravitate alia, & is qui ordin¬ vit, gessit in mentem, quod proprius praelatus ratum hi beret, ratificari potest a praelato proprio, & dispensation obtenta, ordinum executionem habebit. 9. q. 2. Lugd. Ho vero quod no. de virgi. quo ad aetatem, & de prima tonsu d ra. 4 & etiam de minoribus ord. minus bene a praelati nostri temporis observatur, sed & collatio ordinum sacre rum ab aliquibus usurpatur. Ab illis autem episcopis ol dines conferri debent, qui manus impositionem, id est or dinem episcopalem in ecclesia, hoc est, non in haeresi, non il schismate receperunt. sup. de ele. quia diligentia. Quid ergo, s quis episcopus a schismatico fuerit consecratus? Dixerum antiqui, quod nulla est talis consecratio, & ideo non con fert ordines taliter consecratus. 9. 4. 1.c. 1.2. & 3. arg. 4.7. Da bertum. 19. dist propter i. qu.i. si quis confugerit, &c. si quis inquit, inf de schis.c.i.sed haec opinio reprobatur, i. qu. 6. convenientib. Di cas ergo, quod sive quis receperit ordinem episcopalem in ecclesia, & postmodum lapsus sit in scisma vel haeresim, si re in schismae Ea vel haeresi fuerit ordinatus, & in ea persi¬ stat, dummodo in forma ecclesiae fuerit ordinatus, ordina¬ ti a tali in forrma ecclesiae characterem recipiunt, sed non executionem sive scienter, sive ignoranter fuerint ordina ti, in hoc tamen notabis differentiam, quod ordinati ab il¬ lo, qui consecratus fuit in ecclesia, sive scienter, sive igno¬ ranter tolerantur, si alias digni sunt, nisi in 4. casibus. Pri¬ mus, si fuerint iterata unctione maculati, id est, si se fece rint in eodem ordine iterum ordinari, i. q. 7. saluberrimum. Secundus, si simoniace, vel a tali simoniaco in ordine se fe¬ cerint promoveri, 9. 4. 2. ab excommunicatis. Tertius, si in uni ci, hoc est singularis lavacri, id est baptismi jacturam se fe cerint iterum baptizari. de conse. dist. 4. eos, &c. qui bis. Quar¬ tus, si ad subversionem fidei adhaeserunt haereticis, & in com temptum ecclesiae se ab eis fecerint ordinari, 147. conveni¬ ntibusiunde versus "Sive bis ordo datur, baptismus seu repetatur. Aut ut vertaturfidei status, ordo petatur Vel si praestetur, ut utraque simon operetur Et dispensetur, spes irrita prorsus habetur"
Hi vero, qui ordinantur ab illo, qui extra ecclesiam con secratus est, scienter, nunquam tolerantur. Si vero igno ranter, & hoc probaverint; puta quia pueri erant, vel ab¬ lentes quando ordinator ipsorum fuit praecisus ab eccle lia, infra. qui ma ac pos. et. si. vel forte in curia Romana fueri praecisus, sed rediens mentitus est se absolutum, inf. de spon cum Apostolica. tolerantur, 7. qui i.ordinationes, hanc totam diss intellige praelato ab ecclesia per sententiam praeciso. Haec igitur sit fides tua, quod haeretici, e excommunicati, simoniaci in ordine schismatici, depositi suspensi, vel inter dicti vera conferunt sacramenta, & verum corpus Chriss conficiunt, dummodo in forma ecclesiae gerant quod a gunt. 19. dist. 2.1 q 1dominus declararit, & cquod quidam, de con se. dist. 4. ostenditur, &c. quomodo, & arg inf de sacram non iteram c. 2. caeterum si in his forma ecclesiae non servetur, nihil a gitur, qui extra ecclesiam, id est extra formam ecclesiae ni est locus veri sacrificii, I. quaest.i.extra catholicam, & tales or dinationes irritae forte dicuntur, infra de schism, cap. 1. sed s in forma ecclesiae fiant, ratae sunt, quo ad characterem: ir¬ ritae, quo ad executionem, I. q. 1. si qui a simoniacis, & sic eti intelligi potest superior decr. secundum Goff. de hac eti: materia, no. infra de simo. §. qua poena, sed quo ad depositum no. Goff. contra, infra de cler. exc. minist. §. 1. vers. sed nunquid depositus.? Sed quid si sciam episcopum meum haereticum vel schismaticum occultum, per sententiam non praecisi compellit me ad ordines, nunquid permittam me ordina ri ab eo? Respon. non; sed potius permittam me excom municari, infra de sent excom. inquisitioni, tales enim confer¬ re non possunt executionem ordinum, quam non habent 1. q 7 Daibertum, & pro non dato habetur, quod datur ab eo, qui dandi potestatem non habet infr. de jure patr. quod auti msi sicut pro non facto habetur, quod fit ab eo, qui potesta tem faciendi non habet, argum ff depae l. 2. §. fi. C. qui pro su¬ jurisd. l. unica Csi a non compe jud. per totum, & idem dico in praelato, quem scio suspensum, vel interdictum. Consti¬ tutus vero in mortali, suspensus est quo ad se, non quo ac alios, i quaest.i. sacerdotes. infra de coha. cler. & muli.c. fi. sed con¬ tra, quia omnis peccator potest cantare, praeter simonia cum. infra de simo tanta. Sol. Hoc intellige de officii pote¬ state, non de merito vitae, sed & aliis modis exponitur, in not. infra de simo. §. qua paena. vers. ipso facto. Hoc etiam intel¬ lige de praelato tolerato, non notorio de jure, vel de facto necnon in enormi, sed mediocri morali costituto, alioquin quo ad se, & quo ad alios, suspensus est supra de renunc nij cum pridem, §. personae, &c. post translationem, §. quanquam vers. unde quidam, & §. cum ergo, versic. tunc enim infra eod. ult infra de accus. inquisitionis infra de suno tanta. Quid si ep scopum meum sciam notorium fornicatorem, vel occul tum simoniacum, in ordine recipiam ab eo & ordines, quan diu toleratur, arg. 28. dist. consulendum, 15. qu. ult. nec obst.i. qu. si qui a sinoniacis. quia intelligitur in praeciso, vel quand probari potest simoniacus secundum Hugo. dic contra nam tales suspensi sunt, quo ad omnes, ut dixi. & proba tur, 32. dist. nullas, & c praeter hoc, & §. verum. maxime simo niacus in ordine, cum habeat characterem vitiosum, i. 4 reperiuntur. &c. quibusdam narrantibus, a quo nullo mo do debeo ordinari, i. i si qui a simoniacis, infra de simon. p. tuas, & adde quod not. infra de accus. sub rubricella, de inqui sitionibus. § si quis sit effectus, versic. hinc autem quod dixi. & seq. Quid si ignorem episcopum simoniacum, tum in ve ritate sit? Respondeo, dispensatione indigeo in detesta tionem criminis, ut d.c. si qui a sunoniacis. infra de ord. ab epi scopo, cap. 1. in fi. capituli 2. Quid si sciam, sed coactus sun recipere ordines? distingue utrum absblute coactus fue rim, & tunc non characterem recipio. 50. distinct. praesby teros, infra de bapti. majores, §. ultim. vel conditionaliter. & tunc aliud est, quam in ignorante, i. quaest. I. constat. & id eo recipio executionem, ut ibi: & est ratio quia magis con stat de voluntate coacti, quam ignorantis, infra de sim. sic ut nobis, §. quamvis, & accedit, infra quod me cau.c. sacris. Sec quid si credo, vel scio, episcopum simoniacum non in su¬ ordine, sed in collatione ordinis, seu beneficiorum? Re spondeo, si possum obtinere, quod ab alio ordinet; & ho¬ lebeo facere, alioquin quamdiu toleratur ab ecclesia, 8 occultus est, si non compellat me, secure recipio, non ob stante conscientia repugnante, quia erronea est, 14. distin nervi, II. qu. 3. cui est illata, licet sit arg. contrarium, ff.de lib. causa. gitur, §. primo, & quia omne quod fit contra conscientiam &c. 28q..exhis, infra de praescrip. quoniam. Solut. Intellig conscientiam ex praecepto vel prohibitionem informatam vel quod fit contra conscientiam non erroneam; ut dixi nec obst. infra de sim per tuas. 2. quia ibi non cogebatur or dines assumere, & Papa respondendo magis consideravit factum, scil. difficultatem ortam in conscientia monachi & errorem impressum, quam jus, & quasi pro modico ha buit promotionem monachi impediri, eo quod non in sul limitate graduum, sed in amplitudine charitatis acquiri tur regnum Dei. inf. eod ad aures. nec gradus elegantior; sec vitae melioris actio comprobatur, 23. q. 4. sicut excellentiar Quid si mala audieris de praelato tuo? consulo, quod fide lis sis, nec nimis credulus ff. quod cum falso tut. leg 1. in fintff de eo per quem fact. est l. prima, § primo, argumen. infra de restit in integrum, ex literis, quia dictum unius facile sequitur mu titudo, infra de pur, cano. cum in juventute § primo, ergo de fa cili aurem non praebeas, is. 47. si quid igitur, 86. dist. si quid di quocunque 33. dist. habuiss.
Et cui. Hic oportet considerari Apostolicas regulas quae his versibus continentur "Primum praecipitur, quod sit sine crimine Praesul Monogamus, sobriui, prudens, ornatus, & hospes Castra docens, non percussor, non litigiosus Non cupidus, bene dispositus, non neophytusve Talis Apostolica quod praesit regula jussit"
Ait enim Apostolus Paulus ad Timoth. I. cap. 3. Opor¬ tet episcopum irreprehensibilem esse, unius uxoris virum sobrium, prudentem, pudicum, ornatum, hospitalem, de ctorem, non vinolentum, non percussorem, sed modestum, non litigiosum, non cupidum, suae domui bene proposi tum, non neophytum. Et licet Apostolus has regulas in episcopo posuisset, extenduntur tamen per Aug. & An brosium, ad alios clericos ordinandos, Si. dist. Apostolos 34. dis cognoscamus, & quamvis circa has regulas plurima posse dici, aliqua tamen summarie notabimus, singula singula riter prosequendo
PRIma regula Oportet episcopum irreprehensibi¬ 2 lem esse. Certe & ordinandum; quia in mortali cor stitutus promoveri non debet. infra eodem, ex tenore, & c. a aures, nisi secundum determinationem, quam habes, in fra eodem quantum. Quid si criminosus paenitentiam egit Circa hoc sunt diversae opiniones. Primi dicunt, quod quam tumcunque quis criminosus fuerit acta paenitentia, vel parte ipsius, in suscepto potest ministrare, sed non debet a scendere, 50. distinct. de his vero, §. econtra, &c. hi qui, 1s quaes ult. his qui excipiunt simoniacum. Jo. enim asserit, quo simonia post peractam paenitentiam, impedit executionem i. qu. I. ergo simoniacos, i. qu. 7. si quis omnem, infra de simon. tanta Item homicidium, 50. dist. miror, infra de accus. inquisitionis Item omnem pecccatum quod ipso jure infamiam indu it. 3. q. 7. §. porro. quia licet culpa per poenitentiam tollatu infamia non aboletur. 2.4. 3.5. hinc colligitur. C. de generali abo¬ li. indulgentia. unde ver "Poena potest demi, culpa perennis erit" Hug. cum suo rigore dicit, ex quo semel quis morti liter peccat postbaptismum, nullo modo potest promo veri, vel alios actus legitimos exercere, quantumcunque paenitentiam egerit, 25. dist. primum. 48. dist. quontam. 1. q. 7. si quis omnem, 5o. dist. illud. 6. qu.i. qui crimen, e. qui. I. in scripturis in fi. nec enim fur desinit esse, licet rem restituerit, ff. de fur¬ qui ea mente, nec fugitivus, ff. de aedi. edict. quid sit fugiti vus, nec raptor, ff. vi bo rapt. I.pe. Tertii dicunt, quod po test, nisi crimen sit enorme, 81. distinct. Apostolus, 50. distinct ferrum, ff de aedi. edict. quod ita sanatum est, quia defectu nostri temporis, & c34. dis fraternitatis. Quarti, quod quam tumcunque sit, promoveri potest, dummodo occultum sit, 50. dist. de his. infra eodem, ex tenore. infra de fur ex literis( de apostatis, cap. ult. quia defectus nostri temporis, & c. 34. distinct fraternitatis, 50. distinct. quia tua domino sancto ponderet & pene contra naturam est, quod homo sine peccato sit 25. distinct. § nunc autem. Quinti, sicut tunc, dicunt quatu or consideranda. Quantitatem criminis, scil. utrum sit e norme, vel mediocre. Item qualitatem, scil. utrum sit no¬ torium, vel occultum. Item modum publicationis. Item satisfactionem paenitentis, enorme vocat homicidium, me¬ diocre fornicationem. Si crimen est enorme & notorium deponitur, nec restituitur, 50. dist. miror. Si enorme & oc cultum, monendus est, ut apstineat, non cogendus. inf. eo¬ dem, ex tenore, quia latentia delicta vindictam non habent 32q. 5. Christiana. infra de sumo. ex tuae. &c. Matihoeus. Excipi¬ tur homicidium & simonia, infr. de accus. inquisitionis sup. de renun. nisi cum pridem, §. propter conscientiam, infra eodem ad aures. & cap. ult. multo magis promoveri potest; si sit me diocre, & occultum, 50. dist. de his 1. Sin autem fit mediocre, & notorium, quia convictus est in judicio, vel timore pro bationum confessus est, deponitur, 3i. dist. siquis clericus. S per operis evidentiam, vel spontaneam confessionem cum eo dispensandum est. 15. q. ult. si quis preshyter. quandoque plus, quandoque minus ae ibi 5o. dist. presbyterorum, &c. pres byteros, secundum quosdam. super hoc vide quod no inf. d¬ oha. cler. & mulie §. & qualiter imponatur, & quicquid hic di¬ catur, teneas utibi. vers. si. ubi plene expeditur, quid sit te¬ hendum de fornicatione. Et haec vera sunt, scil. quod de ponitur, si accusatus fuerit, & convictus: secus si in modi inquisitionis constat, nisi in exceptis criminibus inf. de ac cus. inquisitionis, & no. in summa, eo tit. Item dispensandum intelligas, si veram paenitentiam egit, non simulatam, 50 dist. ut constitueretur, & §. sed illud. Item si semel sit lapsus, de caetero non digne celebrat, nisi per episcopum proprium cum eo dispensetur. Secundum Alanum, infra de ju ai si cle rici, 23. dis. habuisse. Alii dicunt sufficere paenitentiam, ar. in eo quartum, supra de sum. tri.c.i.§. pe. 5o. distinct ferrum, de paen dist. 4. divina clementia, 23. q. 4. si illic, I. q. 4. jam itaque hoc in oc culto. Sed in notorio per confessionem voluntariam, ve evidentiam rei necessaria est dispensatio, quantum ad hoc, ut celebrare possit, infra de cler. conjug sane, 2. infra de biga quia, & accidit, infra de fur, cap. ultim. & qui cleri vel vo, cap. 1. & 250. distin §. sed illud postc. presbyteros, & seq. Hodie stan¬ dum videtur super hac materia decre. infra eodem c. ulti. se cundum Ber. & Gof. quod mihi placet; per quam sic distin¬ guo. Enorme delictum quantumcunque occultum, etian post peractam paenitentiam, proimoveri non sinit, & exe cutionem impedit ordinum susceptorum, ut ibi, prae ter reos homicidii mediocre, non notorium acta paeni¬ tentia promoveri permittit, nec executionem impe dit, ut ibi. Respondemus, quod si proposita crimina. &c sed ante poenitentiam etiam in susceptis damnabiliter mi nistratur, ut ibi, qui si non paenituerit, &c. Ergo a con¬ trario mediocre notorium, etiam post paenitentiam, im pedit promovendum, nec permittit executionem ordi num susceptorum, ut a contrario seniu. ibi reipondi mus, quod si proposita crimina, &c.
Restat quod ievi delictum 7 sive occultum, sive notorium, promotum dejicit, nec impedit promovendum.
Hoc voco enor nae delictum nomicidium. 50. distinet. miror. 1. quae 7. siquis mnem, de consec. aist. i. cap.i.nujus innibitionem inducit nor ror sanguinis.
Item enorme est haereiis. in qua post vul nus sanatum, cicatrix remanet. 1. quaest. i. ventum hujus in hibitionis, ratio est immanitas criminis. item enorme esi limonia in ordine, injra de accus. inquisitionis, ratio eit, vitiu & infectio ordinis.
Dicunt, & quaedam alia enormi¬ non iito reipectu, sed alio, puta, quando iimonia commis titur in beneficio, hoc enim dicitur enorme, ratione paeni tentiae, quia non poteit nomo paenitere, niii renunciet, in ra de suno. Matthae, & cap. deregularibus, & c. quoniam simoni¬ ta, vel dicitur enorme, quia dispensabile, i. quaest. i. erga, & Ilt. c. patet, dispeniatur tamen cum iimoniacis, licet simo niace promotis, infra de si de reg, & c. ex insinuatione, supra ai ele. si alicujus. I. qui. 5. prae sentium, nec obst inf. de si. nobis, quia quod bi dicit dispensationem, non refertur ad primum casum decre. in quo certum est, episcopum dispensare posse, sec ad casum propositum in decisione, in qua tractatum est de vere simoniaco. cum quo epiicopus dispesare non poteit unde iuper eo quod dicit ibi litera, ut dictum eit, iubaud in parte decisa, & sic fit relatio ad proximum dictum eii non ad remotum secundum Goff.
Item dicitur enor¬ me, quo ad dispositionem, si quis excommunicatus in co¬ temptum clavium celebravit. 11. q. 3. si episcopus, infra de cler ex mi. latores. item dicitur enorme, quo ad infamiam, o mne delictum quod ipso facto inducit infamiam civisem z. quaest. 7. §. porro.
Item intamia descendens, ex delicto per sententiam declarato. 2. qu. 4. 9. hinc colligitur, secun dum Gol. Quod autem vocetur mediocre delictum, ha bes infra eodem quaesitum, icilicet perjurium, adulterium talium testimonium, fornicatio, fraus, iacrilegium, rurtu & caetera mortalia, quae specificantur, 8i distinct. Apostolis &c. pen. & duobus c. seque & 5o. distinct. de his vero si episcopus, 51 listinet qui in aliquo 25. distinct. §. alias, ibi, & quamvis Apo¬ Itosus plura capitula commemoraverit, &c. excipe tamet homicidium, quod ibi nominatur, quia si volutarium fu erit, enorme est, ut dixi Leve vero est minutum sive veni ale, puta quod aliquis plus accipit in cibo, vel potu, quan necesse est, nimis loquitur, nimis tacet, pauperem peten tem exasperat, sicut haec & multa alia exempla videri po tes subd. §. aliis. ibi, quae autem sunt minuta peccata, licet om nibus nota sint, &c. & not. infra de paen. §. de quibus peccatis Jubo. tu dicas, & sub 9. quae autem Item inter minuta po tert numerari venatio, habita tamen distinct. quod dic, ui not. infra de cle. venatore. Item alea, & ebrietas non alsidua I1. distinet. c. 1. Item facere strepitum in synodo, 5. quaest. 4 in loco, secundum Rayn. hoc tamen intelligas, quando h qui in haec incidunt; corrigibiles iunt, alias propter contu maciam fierent mortalia ex contemptu, utind. c. infra, d deci. cum non ab homine. Ego tamen ex decre infra eodemc. talem consuevi elicere distinctionem. Cum quaeritur, u trum peccator celebrare possit? Si est peccatum enorme non potest, infra eodem c. fi. §. 1. vers praeter eos, infra de accu ii quisitionis, i.quaest. 1. ergo sunoniacos. Sed ii est mediocre, & notorium, non potest, etiamsi paenitentiam egerit, iine di¬ spensatione, ut a contrario sensu, infra eodem c. sn. §. 1. infra d toha. cle. & mulie vestra. &c.si. sed post paenitentiam, vel par¬ tem paenitentiae peractam potest, ex quo per superiorem sispensatum erit, sic loquitur, infra de biga. quia circa, de cle¬ conju. sane. 2. & qui cle. vel vo. cap. 1. & sic intellige veram ien entiam Alani. Si vero occultum est, & non egit paeniten tiam, monendus est, ut abstineat, non tamen cogendus, i¬ mo relinquitur conicientiae iuae, injra eodem c.ult. 9. fi. 33. dist abuisse, poteit ergo ad superiores ascendere, etiam invit praelato, nisi sit religiosus, vel simpliciter benefnciatus, i cus si praeposituram habeat, vel aliudbenencium, quod cer¬ tum ordinem requirit. Sic intellige, infra eo. ad aures, infr.d aeta & qual. c.i.sed si egit paenitentiam, monendus est, ut ab stineat a superiorib. licet utatur iusceptis, non tamen co gendus, sic loquitur, infra eo. c. fl. §. 1. & c. ex tenore, & sic non eget dispensatione, quando crimen occultum fuit, & iic intellige iententiam illorum, qui dicunt peccatorem cele brare posse, –ut sententiam jam sine dispeniatione. Pro¬ seit autem ae dalium dispensatio, quia non potest de illc crimine poit ea accuiari, 33. q. 2. adimonere, infr. defil. prestyter. ex tua, 15. qu. 5. presb. infra de schisma fraternitati.
SEcunda regula. Unius uxoris virum, id est monoga mum, icilicet unius uxoris virum. 26. distinct. cap. 1. quod negative exponitur, id est non plurium, sicut modo in ore iuorum, & c. id est non paucorum, infra de testi. in nomine Do¬ nini, similis expositio, 10. q. 2. caseuas, 35. q. 4. aequal f. de leg. 2 tum pater, §. rogo, neceisitatem tamen initante, bigamus Tin i ubdiaconum promovetur, 34. distinet. lector. quod dic, ui not. infra debig. 9. & ai cum bigaeno valeat dispensari. Quare autem bigamus ab ordinibus a arceatur, coniuevit qua¬ druplex ratio assignari. Trima, propter defectum sacra¬ menti unitatis, cum carnem suam in plures diviserit, 26 distinct. acutius, quod dic, ut not. infra de biga §. quare bigamus. Secunda, propter praerogativam ordinis, 26 dist. una. Ter¬ ia, propter signum incontinentiae, cum uxore mortua a¬ iam duxerit, 28. dist. proposuisti. Quarta, ex eo quod treque¬ tator conjugiorum non habet rrontem viquitatem hor¬ tandi, 26. dist. una
TErtia cum nova regula simuljuncta, sicilicet iobrium non vinolentum. Sobrius Y enim debet esse ordinan¬ dus, icil. in potu, ut abebrietate, unico cibo, & a crapuia bitineat, infra de vi. & ho.cle.a crapula, & hoc propter quin que.
Primo, quia ebrietas cor 1 aggravat, & ienius cie¬1 ici semper vigilare debet, & tenuis esre, 35. disf. 9. 1. Secun 10, quia iuxuriosa, & contumeliosa res eit ebrietas, 25. disp. luxuriosa. I ertio, turioia, infra devi & honest. cle. a crapula renter enim mero aestuans facile despumat in libidinem, x ubi ebrietas, ibi libido dominatur, & turor, 35. distin. 9. 1. Quarto, quia res iudibrio sa eit, 35. dist. sexto die. post medium ibi, iaesa pietas eit, dum irridetur ebrietas. Quinto, quia o nnium vitiorum fomes eit, & nutrix, & ubi caepit cibus finis factus est mundi, 35.di. ante omnia, & c. praecedendi. Lice gitur clericus, modico vino possit uti, propter itomachu & frequentes infirmitates vitandas, frequentem tamen e& mmoderatam potationem vitare debet, ex qua ebrietas, & iuxuria generatur, infra de jureju. & si Christus, 9. quidam Et not. quod ebrietas tribus modis dicitur. Frima paena & oblivio mentis, & hoc non eit peccatum, 15. qu. i. sane. Se¬ cunda acti o sive frequens actus bibendi, & hoc si aisidua it maxime si quis noverit vires vini, nec aquam misceat mortalis est: alioquin venialis, ut dixit Aug. 25. dist. §. alias ertia quaedam dispositio mentis, & itudium ad inebrian lu, sicut quando aliqui ad aequales potus se obligant, qui aecundiores calices exhauserit, & plures inebriat, judicid talium plus laudatur, infra de vi. & ho. cler. a crapula, quod lemper mortale est. 15. distin. c. sin. Pena deservientis ebrie tati est, ut si episcopus, presbyter, vel diaconus non desi¬ nat, deponatur. subdiaconus, & etiam inferior, iive cleri¬ cus, sive saicus sit, communione privetur. 35. dist. episcopus li vero semel ebrius ruerit, aut 30. dierum spacio a commu¬ nione summoveatur. aut subdatur supplicio corporali 35 list ante omnia, & si a superiore commonitus hoc modo no latisfecerit, ab officio & benencio suspendatur, infra devi. ho.cler a crapula, in si. & est hic casus, in quo peccatu mor¬ ale non inducit depositionem. Alius si usuras recepit, 47 luistinct. episcopus aut preshyter. Tertius, si defuerit ab officio ecciesiastico. 92. dist. c. fi. secundum Goffr. hoc tamen non sem¬ per mortale judico, 25. dist. 9. alias. Miles autem propter e prietatem mortem sibi consciens, a malitia removetur, i le re milita. omne delictum, 9. pen. eorius etiam impetu desin uere dicitur, f. de paenis, respiciendum, §. pen. Non solum ir potu, sicut dixi, sed & in cibo iobrietas eit servanda, ebrie¬ tas enim & & voracitas, aequaliter pronibentur, unde A¬ postolus, Non in commeisationibus, & ebrietatibus. 44 listinct. §. i. & c. i. Est igitur cruda crapula, id est epula, iivi voracitas evitanda. Primo, quia inter epulas, & laicivias budicitia non servatur, unde venter & genitalia libime vicinia sunt, ut ex vicinitate membrorum intelligatur ci faederatio vitiorum, 44. distinct. §. 1. Secundo, quia ignie minia, & confusio est jejuniorum doctrinam rubentes pu cas, tumentiaque ora proferre, & Christum pauperem, & esurientem farsis corporibus praedicare, 5. distinct. eccles¬ princps. Tertio, quia abundantia morbos facit, molestia ingerit, aegritudines generat, consumit, & computrescen facit, corpus humanum macerat aegritudine diuturna, & tandem. sicut Galenus, vir doctis. interpres Hippocrati ait, talis non sanos esse judicandum est, nec vivere posse diu, ait etiam Hippocrates in Aphorismis, tales in paral sim& pelsimorum morborum genera erumpere, nisi cir¬ quae impleverint, ablatione languinis minuantur, de conse diss. ne tales, &c. praecedenti, nihil vero prodest homini jeju nare, scil. a cibis corporalib. nisi mens ab iniquitate, & lin gua obtrectationibus retrahatur, de conse. distin. 5. nihil enim prodes
QUarta regula. Prudentem. In ordinando enim requi ritur tripiex peritia, scilicet Scientia? sacrae scriptu rae, 26. dist. §. 1&c.. per totum ad subditorum animas infor mandas, 36. dist. c. 2. & §. ecce, & cap. si quis ulti. Proptereast rutum est, ut in ecclesiis metropolitanis magistri Theol¬ giae habeantur, infra de magist.c. quia nomulli, §. sane. Sapiei tia secularium scripturarum, 37. distin. §. sed icontra, &c. tur bit, ut per has instruatur discernere verum a falso, & vian habeat ad scientiam pietatis, sed non addiscat ad delecta tionem, vel voluptatem, 37. dist. §. cur ergo, per quem, §. solvitu contrarium ejusdem dist. Ideo statutum est, ut in qual bet ecclesia cathedrali habeatur magister liberalium art um, infra de ma, cap. quia nonnulli. Resp. quod intelligas d trivialibus tantum, scilicet Grammatica, Dialectica, Rhi torica, quia habilitant ad scientiam pietatis, secus de qua drivialibu. scil. Arithmetica. Geometria, Musica, & Astro nomia, quae secundum Hie. non ducunt ad pietatem, lice in se contineant veritatem, 37. distinct. siquis Grammaticam Authores ergo Gentilium legi possunt, & si quid boni in veniatur ibidem, assumi potest, non ratione authoris, se¬ quia bonum est, 37. distinct. turbat, & cap. qui de mensa, &c. quid veri, & ca. relatum, in fin. unde Paulus in epistola ad T tum, cap. 1. inseruit illud Epimenidis, Cretenses sempe mendaces, & malae bestiae, & ventres pigri. Idem in ep stola ad Corinthios. Saepe bonos mores corrumpunt col loquia prava. Hieronymus etiam versibus Virgilii ut tur, de conces. distinct. 5. nunquam, & authoritate Galeni, e Hippocrat. de consec. distinct. 5. ne tales. Item Aug. versibu Lucani, 28. quaestio 1. nec mirum, circa principium. Lege etiam & Physicam possunt audire clerici, dummodo noi causa voluptatis, vel cupiditatis, arvumen 37. dist. c.I. & c. eli gimus, &c. ideo, nisi sint regulares, vel sacerdotes, vel persi¬ natus habentes, vel plebanatus, infra de cler. vel mona. sup Spe. secundum Goffr. quod dic, ut ibi notatur in summa,( paena, & infra de mag §. quam scientiam, versic. haec ars. Periti seu prudentia, vel providentia, secularium negotiorum 30. dist. §. unico, &c. unico. Quia non solum spiritualia, se etiam temporalia debet subditis & necessitatem patienti bus ministrare, ut ibi. & &. distinct. fratrem, supra de renun nisi cum pridem, §. porro. Sed nunquid laicus ignorans om nino literas recipit characterem, si ordinetur? Dicuni quidam quod non, quia substantia summi sacerdotii sun eloquia divinitus tradita, (8 dist. omnes, & ardum. 40. distine sicut in verbo, Clericatus, & sacerdotium, alii dicunt, quod es verius, quod bene suscepit characterem, ex quo baptiz tus est, cum baptismus sit janua omnium sacramentorum 32. dist §. verum, circa fin. & facit ad hoc. i. quaest. I. ventum in ver bo, sed dicitur. Et quod dicitur in illoc ones, referendun est ad executionem ordinis, quae sine literis fieri non pr test. In summa notandum quod sufficit; si habeat scienti am competentem, & si non eminentem, supra de elect. cun nobis olim. Item propter simplicitatem repellitur quis a obtinendo, sed non deficitur ab obtento, imo datur coadjutor, 39. dis. Petrus 7. quii.quia frater, supra de elect. cun in cunctis. Item propter illiteraturam potest quis peter licentiam resignandi, supra de renunc. nisi cum pridem, § pr defectu, sic scripsit frater Raym. in summa sua, in fin. illi us rubricae, de prudentia ordinandorum, & videtur velle quod removeri non possit. Episcopus propter illiter turam, sicut proxime dixi in simplicitate, cum tame contrarium sit expressum, infra de aetate, & qualita. quam vis Ignominiosum vero est Episcopo, si quaerat ab alii doceri, cum ipse alios docere debeat, in authe. de san. Episc¬ pis, §. dannus, col. 9. 36 distinct. §. ecce, 1. quaest. 1. vilissimus, 8 quaest. I.licet, argumen. ff. de eden. argentarius, §. prohibet, im talis debet eligi in Episcopum, cujus comparatione caete ri grex dicantur, 26. distinct. §. nunc autem adde, & vide quod de hoc no. supra de elec. §. quis eligi, ver. canon tamen an tiquus
QUinta regula Pudicum, ordinandus? enim debet ! esse pudicus, ut moribus, & verbis pudorem suum indesinenter ostendat, unde in Canticis genae sponsae, id est praedicatores turturi comparantur. Turtur enim est animal valde pudicum, ideo verecundas & verentes fa¬ cite vobis filias ab omni immundicia, 43. distinct. §. 1. 32 quaest. 4. in eodem fornicator; sed non dicatis vos esse pudi cos, si habetis oculos impudicos, quia impudicus oculus impudici cordis est nuncius, secundum August. 32. quaest. 5. nec solo. sed nec potest caro corrumpi, nisi mens prius cor rumpatur, secundum Hier. eadem quaest. cap. 1. & 2. castita tis ergo simus amatores, in authe. quibus mo. natu. effi. leg. § illud quoque, colum. sexta, ejicientes lenones extra civita tes, tanquam castitatis pestiferos vastatores. Si enim fui tum rerum coerceri volumus, multo fortius animarum omnes ergo castitatem agant, quam etiam sola DEO cum fiducia possibilis est hominum animas praesentare in authentic. de lenonibus, §. scimus, & seq. columna tertia.
SExta regula. Ornatum, scilicet, oportet esse ordinandum. ornatum duplici ornamento, interiori, qui consistit in virtutibus, exteriori in quatuor consistenti scilicet in cibo & in potu, de quibus dixi supra eodem §. ter tia & nona Regula. Item in habitu, & incessu, de habitu ha bes II. quaestio, quarta, pertotum, sub quo comprehendit sta tutum, de coma & barba non nutriendis, & de tonsura & rasura, de quibus, & de quorum significatione dic, ui plene infra de vita & honestat. clericorum. §. & in quibus ver sic. Item consistit in tonsura. Nota, quod in his debe¬ mus conformari his, inter quos vivimus. 30. distinct. si qui ptrorum, & quod in talibus timor & necessitas nos excu sat. I1. quaest. 4. Episcopi, de incessu habes illud Salustiij arguentis Catilinam, & dicentis, Incessus ejus modo ci¬ tus, modo tardus, hoc enim specialiter notavit, scilicet inconstantiam exteriorem ad comprobandum interiorem 41. distinct. §. ultim. versic. improbat, incessus citus est, sec modo tardus
SEptima Regula. Hospitalem, scilicet oportet esse ordi¬ nandum. Unde Hiero. domus clericorum omnibus debent esse communes. 16. quaest. 1quontum, & hoc duplic ratione. Primo, quia non potest hospitalitatis hortator esse hospitibus ostia claudens, 42. distinct. §. 1. Secundo, qui¬ pietas hospitalitatis remuneratur temporaliter, & aeter naliter. Unde Apostolus, Exerce teipsum ad pietatem nam corporis exercitatio ad modicum utilis est; pietas au¬ tem utilis est ad omnia, habens promissionem vitae, quae nunc est, & futurae, ut ibidem. Tertio, quia Abraham & Loth pro eo, quod hospitales erant, Angelos recipere me ruerunt, ut ibidem. Verum circa hospitalitatem distin¬ guendum est, quia alia est violenta, & ad hanc non tenern tur clerici, infra de imimu. eccle, cap. I.C. de epis. & cleri. l.i. & Alia charitativa, & hanc alii petunt quasi ex debito, sicul praedicatores & praelati, & si hi noti sint, & missi fuerint recipiendi sunt; si ignoti, vel dubitatur an missi sint, ante quam admittantur, examinandum est, quia non das tanti temporalia. sed accipis ab eis spiritualia, in quibus vertitur magnum periculum, si a non suo judice recipiantur. 41 dist. quiescanus, cum umbra quaedam ostendatur in opere veritas autem non subeat in effectu, sup. de consuetudme, quanto. infi. Alii petunt eleemo synam simpliciter pro corporis su¬ stentatione, & in hoc casu potes omnibus abundare, & sic nullum repelles: quia si Loth & Abraham non omnes rece pissent, forsitan inter aliquos etiam Angelos repulissent. 42 di §. huic etiam soan.c seq. ad si in hoc ergo casu omni peten¬ ti a te tribue, etiam excommunicato. Ilq 3. quoniam multo in si multo fortius cuilibet peccatori justitiam non conte nenti, nam utilius esurienti panis tollitur si de cibo securu¬ justitia negligat, quam ei panis frangitur, ut seductus ir justitiae acquiescat. secundum Aug. 5. 4.5. non omnis. sed & s talis ad mortem esuriat, alendus est, secundum Ambro. & distinct pasce fame morientem. Si vero non potes omnibu sufficere, dicit Ambr. novem consideranda fore; primo si dem, secundo causam, tertio locum, quarto tempus, quin to modum, sexto necessitudinem, sive sanguinis propin quitatem, septimo aetatem, octavo debilitatem, nono con ditionem, seu nobilitatem, ut exponuntur haec omnia. 86 dist. non satis. Quid si pater carnalis infidelis a & extran¬ us fidelis egeant, nec sufficis utrique cui subvenies? Mag ster Petrus Manducator dixit hanc quaestionem esse te nebrosam aquam in nubibus aeris. Hugo dixit patrem es se praeferendum, quia scriptum est, Honora patrem tuum & matrem tuam, ut sis longaevus super terram, & argu 30 dist. c. I.Joannes. idem etiam si extraneus sanctus sit, nisi ex¬ traneus magis egeat, ut me pasce. sed contra hoc dicit Amb in Canticis, super illud verbum, Ordinavit in me Dominus charitatem. ait enim, Multorum charitas inordinata est quod enim primum est, ponunt tertium, vel quartum. pri¬ mo enim diligendus est Deus, secundo parentes, inde filii postea domestici; qui si boni sint, malis filiis praeponend sunt. Sed haec authoritas intelligenda est de affectu dile ctionis, non de nutrimenti exhibitione, magis.n.debemu extraneos bonos diligere, quam propinquos malos, licet propinquis magis teneamur in necessariis subvenire. Ha¬ sententiam tenet frater Ray. cui assentit Hostien. Posset etii vis fieri in authoritate Ambrosii, quia parentes ponit post Deum in ordine, nec ipsis, sed filiis, dicit in casu praemissi domesticos praeponendos. Sunt tamen qui dicunt in ho casu extraneum praeferendum, quia scriptum est. Desu det eleemosyna in manu tua donec justum invenias cui de Item ad hoc facit illud verbum, Maxime ad domesticos fi dei. item & illud, Casum praestat natura; nam omnes fidele: proximi tui sunt, de paen.dist 2 proximos. non gratia, subaud tantum, sed etiam affectio neque pro paena Deo dedicasti ut tuos divites facias, &c. 86. dist. non satis. Miror unde hae prodest dubitatio professori juris positivi, cum exhibitis nutrimenti sit de jure naturali primaevo communi omnib animalibus, scilicet quod non est quaerendum, quis fide lis sit, an infidelis; quia nec haec animalia discernere scirent ergo quo jure patrem cognosco, eodem sibi subveniend iudico. & in praemisso casu ipsum omnib praefero. nam 8 si animalia sensu, idest ratione careant, ff. si quadru pau.f dicatur, l.i. §. 1. videmus tamen ipsa istius juris peritia cen seri. Inst. de jure nat. resp. I. ff. de just. & jur. l.. §. pe & dist.i jus na tura. C. de bonis quae libe, cum non solum, §. ubi autem. inde est quod secundum jus canonicum, quod juri naturali in nititur, magis quam rigori, filii illegitimi nutriuntur, in fra de eo qui duxit in matri. quam pol. per adulter cum haberet, i si. nec obstat authoritas. Desudet eleemosyna, &c. qui non est intelligenda in casu praemisso, scilicet patre egente sed generaliter inter alios, quando quaeritur cui istius sub veniendum est. nam & si omnibus misericordia debeatur justo amplius. & ndic. non satis, circa prin. Praeterea si pate malus sit, magis ei videbitur subveniendum, quia si mori tatur, periculum animae imminet; si vivat, sperandum es de misericordia Dei, qui non vult mortem peccatoris, &c & qui non venit justos quaerere, sed peccatores ad paeni tentiam revocare. & junge quod notins qui fil. sint legi. §. a utrumque genus alatur. Est & alia distinctio circa ele emosyn¬ quia alia est interior, scilicet spiritualis, quae consistit intr bus ut dimittas ei a quo laesus es, ut corrigas delinquentem & in his quae ad salutem pertinent instruas ignorantem, A¬ lia exterior, id est corporalis, quae consistit in uno, ut des genti quicquid poteris. 45 distin. tria. in hac tamen tria sun attendenda, scilicet ut des ex charitate, non ad vanam glo riam, nec ad importunitatem pauperis repellendam. secum dum, ut des discrete consideratis 60. quae not. supra eodem versic si potes. tertium, ut de his subvenias, quae non subjacem repetitioni, vel restitutioni, iqui.non est putanda, 9o. distin. ob lationes, 17. quaest. 4. miror. Spiritualis eleemosyna exce dit corporalem in duob. primo, quia remittere delinquen ti quando volueris, tibi redundat, sed dare egenti aliquan¬ do quaeris, & non invenis, secundo, quia eleemosyna cor dis sine terrena substantia sufficit; illa vero quae corporali ter datur, si non benigno corde tribuitur omnino, non suf¬ ficit, 45. dist. duae
Ctava repgula. Doctorem scilicet oportet esse, &c. quae doctrina Induobus consistit, scilicet in virga corre¬ ctionis, & sermone praedicationis, nam latratu canum lu pi arcendi sunt, & baculo pastorum, 44. dist. §. 1. In virgi disciplinae sive correctionis, attendere debet, ut non ex o dio, sed ex charitate corrigat, quia falsa justitia indignati¬ onem habet, vera compassionem. Item & cum discretioni corripiantur timidi, tolerentur infirmi, & quod severiu castigare necesse est, non saevientis plectatur animo, sed medentis, ut S6. dist. c. 2. Rigor etiam justitiae temperandui est ex duob. Primo ex multitudine peccantium, ms eod. c2 50. dist. ut constitueretur, I. quaest. 7. quoties, infra de transa, cap. fin unde vers. "Ob populum multum crimen pertransit inultum."
Quando autem multitudo est in causa, tunc praelatus incipere debet a spiritualibus proximis, ut eorum exem plo frangatur caetera multitudo. 44. dist. comessationes. Iti punire debet majores de universitate, qui alios trahunt a¬ peccatum, infra ae cle excomm. latores, secundo temperatur rigor ex qualitate peccantium, quia deferendum est per sonae & dignitati, infra de offic. deleg, sane, quia &c. pastoralis respon.I. in fra de major. & obe. per tuas, 45. distinct. cum beatus 50, dist contumaces. 2. quaest. 7 quisquis. 24. quaest.i. qui contra pa cem ff. de pae. in servorum. ita tamen quod deseratur justiti¬ vitae, quod dic ut not. sup. de renunc. §. cui rers grave scandalum quia secundum Aug, sive plectendo, sive ignoscendo ho solum bene agitur, ut vita hominum corrigatur, 23. 75. pro dest. Ex duob autem augetur rigor, cum peccatum ex au thoritate defenditur. de pae. dist. o. c. 1. Item secundo, cum u sitatum est malum, & multis crassantib. opus est exemplo 1q. reperiuntur, f. depems. aut facta, §. ult. De culpa praelate rum? non corrigentium subditos legitur, 83. dist per totum2 De paena. 81. dist. dictum, 11q4. 3. Teugaldum. De magnitudine tam culpae, quam paenae, 37. dist legant. Et not. quod si supe rior modum excedat in corrigendo, & si peccet, 23. quaes 4qui peccat, in si non tamen cogitur a subditis veniam po stulare, ne, dum nimia servatur humilitas, regendi franga tur authoritas, 86 dist. quando. Saepe enim ex conversation aequali, contemptus nascitur dignitatis. ff. de offic. praesi. ob servandum. debet autem praelatus ingenio suo dignitatem augere, ne contemptibisis habeatur, ff. deossic. procons. ne¬ quicquam, §. circa 5o. distinct. cap. 1. de accus. qualiter & quan do. Haec doctrina etiam consistit in sermone praedicatio¬ nis, in qua tria attendenda sunt. Primum, charitas intu ardens. unde Apostolus. Si linguis hominum loquar & Angelorum, charitatem autem non habeam, factus sum velut aes sonans, aut cymbalum tinniens. Secundum, vit exterius lucens. Greg. Cujus vita despicitur, restat ut eju¬ praedicatio contemnatur, 3. q. 7. § porro. in fi. Ambro. Judi cet ille de alterius errore, qui non habet in se quod condem net. ut ea qui. c. Judicet. Grego. in gravibus peccatis quis posi¬ tus dum suis praemitur, aliena non diluit, utea quiec. in gravi bus Chryso. Male vivendo, & bene docendo Deum instrui¬ qualiter te debeat condemnare. 40. dist. multi. Talis securn dum Hier. comparatur cineri, per quem lixivium doctri nae transiens lavat, & non lavatur. 83. dist. §. ult. & secundi Aug lapideo canali, per quem aqua doctrinae transit, ad reolos, idest subditorum corda, in quib aliquando fructu; facit. i. q1. si fuerit. & secundum Nic. Papam faci ardenti, qua seipsam consumens aliis lucem ministrat, 15q. ult.c ult. con tra tales invehitur Hie aue. dist ecclesiae principes. Item Beda. 2 quaest 7. sequuti sunt. Item Greg. dicens scire praelati de bent, quia si perversa nonnunquam perpetrant, tot morti bus digni sunt, quot ad subditos suos perditionis exempl¬ transmittunt, il. qu 3. praecipue. Tertium, actus praedicationi discrete regens, circa quem quatuor considerabis; tempu ut non semper loquaris, sed temporibus opportunis, si.n semper plueret, terra no germinaret, unde in Levitico vi qui fluxum seminis, scil. spiritualis, hoc est verbi Dei pat tur. immundus est. Ideo Paulus dicturus importune, pri misit opportune. 43. dist. sit rector, in fi. Locus, nam praedica tio? fieri a debet in ecclesia, vel in alio loco publico & h¬ nesto, non in privatis domibus, ne suspicio haeresis oriatur 30 dist siquis extra, quod etiam intra ecclesiam vitandum es C. de episc. & cler. conventicula. Modus, fiducialiter enir & libere praejudicandum est. 11.4 3. nolite, veruntamen & in privatis locis possunt aliqua proponi, non solemniter, se¬ in modum simplicis exhortationis, seu collationis, inf. d her, cum ex injuncto, circa prin.† Item praedicatio debet es se humilis, infra de ima, & obed humilis doctrina, in prin qui asperitatis nimia increpatio nec correctionem recipit, nec salutem, 45. dist. cum beatus, f. ad l. Aquil praeceptoris, sed & hi modus adhibendus est, ut patet supra eodem §. versic. not. infra eodem 13. regula, versic. ui praetatus. Considerandun est etiam quartum, scilicet auditorium & dicendorum qua litas, nam secundum capacitatem audientium, dicenda sunt alta & profunda, & subtilia, vel infima, plana & sin plicia, 43 dist. sit rector, 8. q. 1. oportet, alias si non intelligentil profunda dicit, non praedicator est, sed percussor, qui ser mone, inutili percutit conscientias infirmorum, 45. disti¬ sane percussor, ergo margaritas non jacias ante porcos, qui¬ vitium non est, indignis secreta vulgare, & alioquin ad a dulationem, aut tui ostentationem, seu jactationem ho¬ facere praesumeris, 14. dist. in mandatis, & §. ult. in fi. no. quo qui non audivit Donatum, & nimis insufficiens? est, de ponendus est, infdeaeta & qual. c. ul. nec tamen Grammati ca exponenda est 86. dist. cum multa, nec haeraticis secretior. fidei revelanda, ut no sup. de sum. trin. §. quid est fides, vers.vi rum haec est fides
DEcima regula. Non percussorem, sed modestum, scil. oportet, &c. 41.dist. c. 1. & 2. & per totum circa quod dis quia percussionum. Alia spiritualis, scilicet cum sermon inutili praedicator corda percutit infirmorum, quae repre batur. ut no. supra proxi. regula, vers. considerandum. Alia cor poralis, & haec indistincte episcopo prohibetur, qui nem nem debet suis manibus verberare. 86. dist. non licet, maui de sanctis. episcopis, §. sed neque propriis manibus licet epi scopum aliquem percutere: hoc enim extraneum sacerdoti alioquin refert. Utrum fiat ex malitia, vel odio, velut ve berans magis timeatur, & tunc peccatum mortale est, 8 paenam depositionis inducit. 45. dist. ca.1. &c. episcopum. Vel ex charitate, & tunc refert utrum verberatus sit regul¬ ris, & talis pro levibus culpis, secundum regulam, verbe ribus subjicitur, infra de appell. reprehensibilis, in sin. infra d acc. qualiter & quando, in fi. sed hoc debet abbas facere pe se, vel per alium religiosum, vel clericum, nam si per iai cum, & mandans, & verberans excommunicationis ser tentiam incurrunt, sic loquitur, infra de sentent. excommun universitatis; vel clericus secularis, & tunc refert, Utrun in majoribus ordinibus qui non nisi pro majoribus crimi nibus verberatur, zi dist. ante omnia, 45.dis. cum beatus, alic quin & si ratione officii quod in ecclesia tenet, vel senio zelo devotionis, vel etiam obtentu propinquitatis hoc f¬ ciat, vel quia de familia sua est, excommunicationem in currit, ut a contrario sensu, infra de sent. excom. cum rolunta tate, §. si qui pero, resp. 1. ut vers. quod & de his. Quid si nor ex proposito talis percutiatur levi: non in contemptun canonis 17. q. 4. Si quis suadente, puta, quia non servit a praelati beneplacitum, nec praelatus potest animi impeturn retinere, videtur quod non teneatur, argu ff dereg ju. quie quid, ff.de divor. & repudiis. I3. infra de sen. excom. cum volunt. tate, resp. 1.2. q. 3. si quis iratus, sed contra, quia licet impeti excuset a tanto, non tamen a toto, arg. C. de injur si non cor vicii. C. ad leg. Jul. de adul. Gracchus, nam & hoc instigante di bolo fieri praesumitur, ex quo manus injecit, ut in d esiqui suadente, ergo manum retineat, nam & in dubio tutius es sententiam servare, infra decleri. excom mi. illud. §. licet aut maxime si episcopus sit, ut patet supra eo. ver. alia corporalia Solutio. Si causa correctionis percutiatur leviter, etiam con stitutus in sacris a praelato, vel magistro, non incurrit sente tiam exc. inf. de sen exc.c. cum voluntate, §, si qui vero. ver. & hi, qui obtentum praelationis. Ubi loquitur indistincte, & determinate sed in praecedenti loquitur determinate de his qui sunt in minorib. ordinib. const ad idem arg. inf de regula c.p. & sta mo. ea quae. sin autem hoc facit praelatus ex impetuosa mali tia, sententiam non evadit. Vel in minorib. ordinibus & tali etiam pro levibus culpis verberibus subjicitur, 45. dist §. Sa lomon, dum tamen fiat per illum, ad quem pertinet, inf. de seni exc. cum voluntate, §. ul. Spectat autem ac omnes potestati habentes in subdiros, 35 dist. cum beatus, sed episcopus hoc fa ciat per alium, §. 9. 5. illi, qui scil. clericum, verberando corri¬ gibilis sit, alioquin mandans, & verberans incidunt in cano nem, inf. de sen. exc. universitatis. Quod si sit incorrigibilis, eti. in sacris constitutus de mandato praelati per laicum trah¬ potest, sed non debet se amplius extendere talis violeta, quam exigat rebellio clericorum, inf. de sent. exc. sane 8. d.s¬ nec licun, in quo casu in carcerem etiam trudi potest, & ibi ci & sine metu canonis interfici, inf. de sen. exc perpidimus. Pr lati? igitur caveant, ut in paenis, disciplinis, & correctio nib. infligendis, stateram in manu e gestent, in utroque pen¬ so justitiam, & misericordiam portent, & justo libramine quaedam per aequitatem corrigant, quaedam vero per mi¬ ierationem indulgeant, a5 dist. omnes qui, & ex utroque tem peramentum faciant, ut nec vigor justitiae sit rigidus, ne mansuetudo sit dissoluta, 45. dist. disciphna, &c. sunt namque, non enim est constantis, & recti judicis brevi lachrymula & ad tempus parata, vel etiam uberioribus fletibus de facil commoveri, nam dum uni indulget indigno, ad prolapsioni contagium provocat universos, facilitas. n. veniae incenti vum tribuit delinquendi, 23. qu. 4. injusta, in fin. & si f.de offi¬ praes. observandum, & alibi si negligenter, quae male usurpa tur omittimus, excessus viam aliis aperimus, 93. di pervenit, & si judex scelus repertum non vindicat, tegere ut consci us criminosa festinat, C. de com & mercatoribus. I.
VNdecima regula. Non litigiosum scilicet oportet, &c Prohibetur autem litigiosus ordinari. propter triae 21 Primo propter vitium, quod consistit in doctrina praedic¬ tionis ipsius, quia cum sit superbus, & arrogans, nescit humi¬ liter proferre, quod docet. 46. distin. §. 1. & c. i.nihil. n. est im prudentius arrogantia rusticorum, ut ead dist. §. 1. Secundo propter vitium quod attenditur circa conversationem, qui¬ litigiosus solet esse adulator, proditor, detractor, maledi¬ cus, invidus, joculator, scurrilis, & ad ulciscendam injuri¬ am facilis. 46. dist. §. ecce, & c. seq. Tertio, quia cum ipse sit ! tigiosus, & per consequentiam provocet alios ad discordi am, non posset alios ad concordiam revocare, quod tamen videtur ex officio facere. 90. dist. §. 1. & per totam dij
DUodecima regula: Non cupidum scil. oportet esse, &c 47. dist. §. 185. distin. Florentinum, alias archidiaconum. duplex autem est hujus prohibitionis ratio. Prima, quia cupiditas? est omnium malorum radix, c47. dist. bonorum Secunda; quia cum mens est excaecata cupiditate, non vi¬ det quid expediat, sed semper videt aurum, reditus compu¬ tat, gratius intuetur aurum, quam solem 17. dist sicuthi 3. 9. 5 accusatores, vel testes suspecti, unde & electum repellit, infra de praeb cum jam dudum
TErtiadecima regula. Suae domui bene dispositum: scil. oportet, &c. id est familiae, quod intelligitur id est fami liae suae bene dispositus, sive bene praepositus, quando eam regit honeste exemplo, & verbo trahendo a vitiis ad virtu tes. 48. dist. §. necesse. Hujus prohibitionis duplex est ratio Una, quia non habet frontem reprehendi alios, qui negli¬ git corrigere suos, ut m praela §. necesse. Alia, quia praesumi¬ tur vehementer contra eum de crimine negligentiae quod magnum est; & magnam poenam inducit, ut not supra de supp. negligen praelat. §. quam ponam. Si tamen fa¬ miliam suam correxit, quantum in se fuerit, & ipsa nihi lominus in sua malitia permanens, incorrecta remanserit, non imputaretur patrifam. nec repelleretur a promoven do. 48. distinct. non enim, &c. quantum licet, & cap. quo ad nos. praesumitur tamen prima facie contra eum, & quod per eum steterit, donec contrarium probet, 28. distin pervenit. Promotus autem ad curam ecclesiae, & maxime ad episcopatum, debetesse berne dispositus ecclesiae sua ut canonici, vel clerici ecclesiae suae canonice vivant, ob servantes divinae scripturae doctrinam, & documenta san ctorum Patrum, & nihil in compositione agere praesu mant, de conse distinct. 5. in omnibus. Ut tales ad ministerium eligant, qui digne possunt Dominica sacramenta tract¬ re. 23 dist. tales. Ut singula officia singulis committat. So. dis ad hoc, ne promiscuis actibus rerum turbentur officia. C de test. consultâ divalia. Item committat non tyronibus, se¬ expertis, 49. distinct. si officia. Et quatuor fiant portione de reditibus ecclesiae. 12. q. 2. Vulteranae quatuor concesso. 8 si quid de portione fabricae remanserit, recondatur in the cis. ut si major emerserit, fabrica sit subsidio, quod diver temporis diligentia potuit custodire, aut certe ematur po sessio, quae utilitates communes respiciat. 12. quaest. 2. vobis Ut nullus in ecclesia degens sit indigens, sed omnia nece saria ab episcopo, suisque ministris percipiat, 12. quaest. 2 videntes. Ut precarias ecclesiae possidentes professione faciat, ne per retentionem diutinam praejudicium eccl siae afferatur, 12. quaest. 2. saepe longinquitatem. Ut pro com pendio rerum suarum possessiones ecclesiae suae non ne gligant, 12 44aest. 4. quicunque imo sic laboret circa ecclesi. stica, ut non tam custos cartharum, quam defensor rerum creditarum, ut praeceptum est, iudicetur. 16. qu. 1. in canoni Ut praelatus in ecclesia sublimior aliis sedeat, intra domi vero collegam presbyterorum se esse agnoscat. 90. dist. epi scopus in ecclesia, sed caveat, ne ex conversatione aequa nascatur contemptio dignitatis, de ossic. praesi. observat dum. medium ergo tenendo, cum discretione cunct peragat, quae omnium virtutum noscitur esse mater. quaest.s praesentium. infra de offic. cust. cap. 1. §. lampades. Un de versus: "Cum media sempergandebam ludere forma Major enim mediis gratia rebus inest. Et illu¬ Inter utrunque vola: medio tutissimus ibis."
QUartadecimaregula. Non neophytum, scil. oportet -&c. 98. dist. quoniam, dicitur autem neophytus a neo quod est novum, & phythos, quod est fides, inde neophi ti, quasi in fide novi. ut in d. c. quoniam vel religione, ut ea. d sicutolm. Quare autem neophytus prohibetur ordinari duplex causa est. Una ne putans quod fides sive reli gio eo multum indigeat, in superbiam incidat: ut ea. dist? prohibentur, & d.c. quontam. Alia causa est, quia inexpertu est, & nesciret se temperare pro diversitate personarum locorum, & temporum, eodc. sicut olim. ideo grave est inex pertos obsequiis hominum sociari. 19. q. 13. monasteriis, argu 61. distin. miramur. in si ff. de vaca. mu praetor. §. si. honoris etian augmentum non ambitione, sed labore ad unum quemque convenit devenire. C. dere mi tontra publicam, lib. 12. Sed ni quid his causis cessantibus potest neophytus promover¬ videtur, quod sic: nam prohibitiones ecclesiasticae propr as habent causas, quibus cessantibus cessant & ipsae, 61 dist. §. his omnibus, &c. neophytus, infra de appell. cum cessanti Et contra videtur, quia licet cesset causa, non tamen pro hibitio. 19. quaest. 2.duae. 22. quaest. 1. dixit. Instit. de aut. tu. respon 1. ad fi. Solu. Dic quod secularis clericus, nisi professus sit & expertus in regula, quantumcunque humilis, & instru ctus sit, in praelatum eligi prohibetur, supra de elect. cum ad nostram, &c. officii, &c. cum causam quae. 19. quaest. 3. mon. steriis, & si promotus sit, non obst. app. aliqua removeb tur, supra de electione cum in magistrum. Sed nunquid po stulari potest? dicunt quidam quod non, nisi expertus si sicut Dominus voluit beatum Petrum fragilitatem hu manam experiri, ut in se disceret, qualiter esset aliis mis¬ rendum. 50. distinct. confiderandum. nec obst. quod objic tur, infra de Nicolao, quia relevatum fuit cuidam episce¬ po, sicut in Legenda sua continetur, nec de Severo, qui insedit columba super caput suum, nec de Ambrosio, qui¬ ei assurrexit terra pro cathedra, quare haec non sunt tra henda ad consequentiam, alioquin exemplo Ambrosi posset quis eligi ante baptismum, quod esset absurdum: sii contra, quia licet neophytus promoveri non debea excausa, scilicet ne in superbiam efferatur, ut dictum est tamen quia haec causa cessavit in Ambrosio; cessavit 8 prohibitio. 63. distinct. Valentinianus. Item in Nicolao, & Se vero. 61. distinct. §. his omnibus. nam & laicus postulatur. 6 distinct. Osius, quia antequam admittatur, exponetur? regula, & Tidicat se posse servare, admittetur, alioquin re¬ spuetur, is En auth. quomodo oportet episcopos. §. igitur ordi nandus episcopus, colla.i. nam promissionem semel factam frangere non licebit. 28. dist. diaconi, infra de bapt. majores §. pen. Dico quod talis postulatio sine causa facta non va let, & sic intelligo sententiam priorum: si vero fiat obur gentem necessitatem monasterii, admittenda est, suprac elect. cum monasterium, cum nobis olim, ad fin. &c. in causis, ad si. infra de aetat. & qua. tuam, & secundum hoc potest intelli gi. 16. quaest.i preshyteros, quamvis intelligatur aliter a ma¬ gistris, quare ergo cassatur, supra de cler officii, quia time tur de ambitione, argumen. 8. quaest.I. in scripturis, 61. distinct miramur. in sin. supra de elect. cum dilectus §. verum, & quiat metur de si. infra de pact.csfi. & quia non postularunt, sed te¬ mere elegerunt. supra de elect. innotuit, §. habito, & quia ir confirmatione non fuit facta diligens inquisitio, argu men. supra de elect. nihil, & quia non erat instructus in re gula. unde quamvis potentia sua, & nobilitas necessari: esset monasterio, quo ad temporalia, tamen quo ad spi ritualia, non minus suspecta, quam periculosa erat ipsi¬ us simplicitas, & juventus, in autho. quomodo opor. episco pos, §. cogitandum. in fi. coll i. & ideo spiritualia praeferun tur. infra de ma. & obed. solitae. §. verum, & §. seq. 10. dis. sus cipitis, 12. quaest.i. praecipimus 24. quaest 3. si habes, sed sicut ibi dem dicit in fi. ex quo competenter instructus fuerit in regula, & nota, quod non dicit Professus, vel expertus, tam propter urgentem necessitatem monasterii admitti tur, & sic intelligo veram sententiam posteriorem, & jun ge quod not. supra de post praelat. §. utrum jus acquiratur, rer¬ sic. in ipso casu, sic intelligo, quod ex causa promoveri po terit etiam ad sacros ordines, quod intelligo de neophyte religionis, non fidei, alioquin contra, argumen 19. quaest. 3. Sed nunquid monachus in praelatum alicujus ecclesiae sae¬ cularis eligetur, non videtur, pari ratione conversa: ar¬ gumen. 16. quaest.i. si cupis, &c. alia est causa. vix enim bonu monachus bonum faciet clericum. argumen. 16. quaest. 1 sic contra, quia non bene eliguntur regulares propter officium praedicandi privilegiatum. inf. de statu mona quo¬ Dei timorem, & de voto per tuas, 18. quaest.i. statutum, 63 distin cap. 1. & 2.16 qu.i. sic rire. &c. si clericatus. Nam cito expe¬ tus est in laxiori, qui expertus est in strictiori unde no bilem monachum, qui exivit in monasterio, in quo sem¬ per virgo permanserat, cum pater sine haerede decessis¬ set, non oportuit instrui qualiter uxorem, quam dux tractaret, sive cognosceret, quia naturaliter doctus fu it, argumen. Institut. de jure nat. respon. 1. & §. 1. & junge, quo not. supra de post praelat. §. quis postulandus, versic. sed nunqui¬ religiosus. Sed quare secularis clericus esse potest episco¬ pus regularium, non tamen praepositus, prior, vel abba eorundem? resp propter excellentiam episcopalis digni tatis, argumen. sup. de renun.nisi cum pridem. §. nec putes, quod episcopus sit religiosior monacho. ar. infra de regula, licet. § illa, vel ideo, quia abbates; & priores intersunt privatis dis ciplinis monachorum: episcopus non tanquam qui igno ret regulam, unde illud committit alicui monacho ipse vero puniet ea, quae majoris discussionis, & animadversionis suntarg. sup. de elect. transmissa. ideo consuevit distingui, u¬ trum de excessu monachi agatur in figura judicii, & tun¬ episcopus pro tribunali sedens cognoscet, & puniet, ve de plano, & tunc abbas, vel prior corriget secundum mo nasticam disciplinam, argff. de offic procon. nec quicquam, §. ubi decreto, §. de plano. II. qu. I. de persona infra de offi. ord. quant. arg opt infra de offic. arch, cap. ult. resp. 1.ad fi. infra de majo & obe cum in ecclesiis, respon. I. excessus enim domestici domestic puniri debent, fi. de paenis, respiciendum, §. furta. C. an ser. ex facto post manu. tene. lig. fin. C. de emandati. propinquorum. lig unica. C. de pat. potestate. leg. 3. & 4. Alii dicunt, quod pri ma correctio spectat ad abbatem, quia hoc generale est ut quilibet praelatus habet jurisdictionem, sive sit abbas sive sit prior. inf demajo. & obed. cum in ecclesiis. inf. de imini ecel non minus, inf. de statu monach. cum ad monasterium §. pri¬ or, & plebanus habet. insra de offic. ord. cum vos. Puto in hi consuetudinem attendi debere, quae dat jurisdictionem. C. de emanc. I.I. infra de foro comp cum contingat. 9. qu. 3. conqui stus secundum Gof. quae si non apparet, dico quod de in¬ joribus cognoscet episcopus, quia salva regula in omnil aliis subjacent episcopo, 13. qu. 2. abbates. infra de simo. ne De ecclesiam. In aliis primo recurrendum est ad abbatem secundo ad episeopum, per jura praemissa: salvo eo quo dicetur de capitulo generali regularium, infra. de statu mo nach §. ex risitatione eorundem
SEd & praeter regulas supradictas, requiritur sexus, nec Penim mulieri, sed homini sunt ordines conferendi, sic ut dicit Ambrosius ad Timotheum, super illo verbo. Mu lieres similiter pudicas, &c. quia nec tonsurari debent, in¬ fra de conver. conjuea. uxoratus, in fi. nec mulieris coma am putanda est, 30. duesti quaecunque mulier, nec potest a pote statem clavium exercere. argumen. infra de ma. & obe. dilecta & expressum supra de pen nova quaedam, nec etiam ad altar servire debet, mfra de coha cle. & mulic, cap. 1. ad fin. 23. distine mulieri, & c. sacratas, de consec. distinct. 4. in sancta 33. qu. 5.muli. rem. potesttamen evangelium b dicere ad matutinum 27. quaest. 1. diaconissam quamvis. quidam exponunt ibi di¬ conissam idest abbatissam ordinari, idest velari. nec obsta distinct presbyter. quia ibi appellatur presbytera, quasi pres byteralis, non quod esset ordinata, sed ordinati socia. un de in sequenti cap. ibi vocantur tales faeminae seniores u nivirae, vel matricuriae, idest maternae curam ecclesiae ha¬ bentes, sicut dicuntur matresfamilias. Requiritur etian aetas, quia ab infantia, scil a 6 annis usque ad 12. potest trad ecclesiae, & recipere minores ordines, sed subdiaconatun non recipiet, qui minor 20. annis, nec minor 25. diaconati nec minor 30. presbyteratum. 82. dist. in singulis, &c. quicunque & seq. 28. dist. de his 8i. dist. per totum hoc salvo, quod nece sitate instante olim in 25. anno promoveri poterat pre¬ byter. 78 distinct. c. fen. quod hodie indistincte per consu¬ tudinem comprobatur, quae fulcitur jure, supra de elect cum incunctis, §. infenora. Igitur, qui minorem 14 annis in diaconatum promovet, non videtur compos sui, & ide acollatione ordinum, & diaconus talis ab executione di¬ conatus suspenditur in injuriam ordinantis, infra eode vel non compos. Quid si ordinetur quis in diaconum pos 14annum? & certe Hug. not. 78. diffinctic. sin. quod diaco¬ nus potest fleri in 20. anno. & subdiaconus in 15. argumen illius c. scilicet, ut sicut de 30. annis detrahuntur 5. necessita te ordinandi in presbyterum instante, sic & in diaconum & subdiaconum dicere debemus, quia eadem ratio, ergi idem jus, argumen. infra de consang. & affi. tua. C. de lib. praete rel exhaered leg. 1. Sed videtur, quod in 14. anno possi quis ordinari in diaconum, sicut & in subdiaconum, argu men. infra de ser non ordi. miramur, argumen. a contrario sensu infra eodem, vel non est compos, & argumen. 20. qu. I. illud e infr. de regula postulasti, ubi non est expressum, & argumen infra de deli. puero pueris. Plus no. Hug 77. dist. subdiaconus quod puer in cunis potest esse sacerdos, & episcopus, & omnes ordines suscipere, sed non fit ei praejudicium, qui do factus est adultus, nisi ratificet, quod recepit, argum. pr eo imo expressum, infra de baptis. majores, §. pen & ultum in non dubito, quin characterem recipiat, ex quo baptiza tus est. super quo vide quod not. infra de schisma §. quid ju ris, versic. uedum autem, & seque de clerico per sal promo. .§. Ho tamen not. quod si grandaevus ordinari petat, ministeri servanda sunt, ut scilicet in primis duobus annis recipia quis omnes minores ordines, in reliquis 5 omnes majo res, 87. distinct. quicunque. dispensative tamen potest la cus intra annum, & dimidium omnes majores recipere monachus vero intra annum. 77. distinctc.si. hodie tamen de consuetudine interstitia hujus non servantur. Sec nunquid favore religionis etiam minor 25. annor. debe at in presbyterum ordinari, religiosi tenent, quod sic. pu to tamen contrarium, sicut not. Hug 77. distinct.c.si. ibi ma xne, si huicaetas etiam suffragatur. Item requiritur in tegritas membrorum, ne sit eunuchus, vel corpore viti¬ tus 16 quaest.i.leg. infra de corpore viti. per totum. Item integri tas carnis, ut dixi, supra eo sub§ secunda regula. Item requiri tur, quod sit de legitimo matrimonio, quod dic, ut no. infi de il presby. Item quod sit conditionis libere. quod dic, u no ms. de ser. non ord. Item quod non sit obligatus ad ratioci nia, vel curiae adstrictus, quod dic, ut no. inf. de oblig. ad rati¬ ltem quod non sit ignotus, quod dic, ut no. mf. de cle. pere, Item, quod non sit excommunicatus, suspensus, vel irre gularis, inf. de sent excom cum illorum, quod dic ut not. inf. de schisma. S quid juris de ordinationib. Item, quod non sit biga mus, quod dic. ut not. inf. de bigamis
Et qualiter. Et quidem examinatione praecedente, quod dic, ut not. infra de serv in ord. fa. Item manus impositione interveniente, ut pate in his. quae not sup. eod S. quid sit ordo, & forma ecclesiae ser vata, quod dic, utno. infra. de sacra non iteram. §. qualiter confera¬ tur, & de sacra unctione, §. a quo & qualiter. Item gradatim f. de mu. & ho. ut gradatim, quod dic, ut not. infra de cle. non ord.mi. & decle. per sa. promo. Item palam, non furtive, quoc dicut not. infra de eo, qui ord. fur. suscep. Item cum deli¬ beratione servatis scil. interstitiis, de quibus not supra pro¬ xim. ver. hic tamen not. sed episcopi nostri temporis hoc mal¬ observant forte facit hoc nimia episcoporum remissio; & quia in clericorum multitudine gloriantur contra decre infra de aeta, & qual, cum sit arc artium, aut quia quibus ali ud conferre non possunt, ordines largiuntur, & tamen di stricti oportet esse judicii, & rarum esse omne, quod ma¬ gnum est 19. distinct. si. officia. secundum Goffr. Item con ferendi sunt ordines? oportune, quamvis omnes mino res ordines e possit insimul recipi, infra eodem de co & argu. 77.di. quicunque nisi consuetudo repugnet. inf. de eo, qui ord fur. susce. cum hic non debet simul recipere minores, & u num sacrum, ut in praeall. decret. cum hic multo minu duos sacros, multo minus tres sacros, sive dies ficta sit, in eo. literas. sive non ficta. infra eo. dilectus. Cavendum est eti. ne quis ordinetur ab extraneo sine mandato proprii epi¬ scopi, quod dic ut no sup eo. §. & a quo. sed nec a proprio s ordinandus sit subdiaconus domini Papae, nisi de speciall licentia, infra eo. in distribuendis, quod propter manus ex¬ cellentiam dictum est, sicut illud, de consecr. dist. 2. cap. sin & f. de albo scriben. I. si. Quid si quis ordinandus sit in subdia¬ conum ab archiepiscopo, nuquid episcopus ipsum in dia¬ conum debet licentia archiepiscopi promovere, & qui¬ dem de clericis diae. archiepiscopi non potest esse quaestio cum illi nullatenus sine licentia archiepiscopi debeant pro moveri. Item quid si quaeris de clericis dioecesum aliorum episcoporum, aut extraneorum, & tunc similiter non vi¬ detur habere locum quaestio: cum illis non dicantur infe¬ riores, quia nec ei subsunt, ut patet in eis, quae not, supri de rescriptis §. quod continet jus commune, versic. quid si dicae contra Silvanocen. & infra eodem vers. alii dicunt, aut suffraga neorum, & tunc videtur habere locum quaestio per jura praeallegat. cum suffraganei inferiores sint: sed non puto quod aliquis archiepiscopus speciale privilegium domi¬ ni Papae sibi debeat usurpare, argumen. i9 distinct. per totum 25. quaest. & 2&c. & seq inf. de priv. sane. supra de supplem. neg praelat. licet, sed nec ab excommunicato, vel suspenso, vel illo, qui episcopatum resignavit, quod dic, ut not. infra d ord. abepi(§ I. Sed nec ordinari debet quis sine titu. a inf. d de praeb. cum secundum Apostolum, quod dic, ut not. infr¬ de aeta. & quali. in princ. infra de praeben. sub § illud in summa infra de rescriptis §. quae possunt objici, versic pauper. Nec sunt conferendi contra Apostolicas regulas, vel patienti defe¬ ctum vel vitium, quod dic, ut no. supra eodem §. & cui. Sec nec conferendi sunt extra tempora legitima, e quod 3. dic, ut not supra eodem u quo tempore. Omnes tamen praedi¬ cti si ordinati fuerint, characterem recipiunt, sed nudum & inefficacem, & mortuum: verum aliquando per Papan¬ aliquando per praelatum discretum vivificari potest, & reddi executio. sic intellige, nf eo. cum quidam, c. vel non est compos, &c. consultationi, infra de ord. episcop. cap. 1. & 2. Sunt etiam conferendi de consilio clericorum, 23. distinct. epi¬ scopus, & majores in ecclesia cathedrali tantum. 77. dist. ca.1. minores in qualibet ecclesia dioeces. 75. dist. in palea, quando & cum episcopus consecratur, ubi archiepiscopus elege rit, 51. dist. cap si archiepiscopus, vel primas in sua ecclesia, in fra eod si archiepiscopus, nisi excuset necessitas. 23 distin. in no mine Domini. Episcopi tamen indistincte ordines cele brant intra suam dioece ubicunque elegerint, licet sine cau¬ sa hoc facere non deberent. Per praelatum vero proprium dispensatur in casibus illis, in quibus recipiet executioni si mandatum suum ab initio intervenisset, puta quand ordinatur ab extraneo sine mandato, infra eod. quod tran¬ lationem, 9. q. 2. Lugdunen. Item, & quando justa ignoranti¬ excusat, mfr. de ord ab episcopo. 2.c. in aliis vero per solum Pa pam, argumen. infra eodem dilectus, infra de eo, qui fur. ord. su cep. ca.1. 2. & 3. Vel dic, cum episcopo delinquente dispen sari non potest nisi per Papam, argumen infra eodem dilectu sed cum ordinato potest, inf. eo consultationi. Vel intellige quod in omnibus casibus ex post facto necessitate, vel ut litate ecclesiae urgente potest episcopus dispensare, si per quo vide quod no. infra tit. 1.§. etas. versic. dico ex praec¬ dentibus, nisi Papa sibi specialiter retinuit, vel sententiar per se, vel per alium tulerit, tuncenim speciale mandatum requiritur, argumen. mfra de judic. cum venissent, & de appel novit. & de confir.uti. ca.i. & 2. & secundum hoc subaudier dum est, infra eodem consultationi super verbo poteris, scili cet ex hoc speciali mandato similis subauditus, inf.de ju¬ quia V. Alii dicunt, quod praelatus, qui deliquit, dispen lare non potest, arg ff. de ne gest sime haereditaria. ff. de interdic & relega. relegatorum in fi. infra de dona. inter vir. & uxo, & sin cesse, & sic potest intelligi, infra eodem cum quidam. Sed e mortuo successor dispensat, infra eodem consultationi. I lud enim circa hoc notandum, quod Apostoli parem po testatem cum Petro a Domino receperunt, & in locum ij sorum episcopi successerunt. 21. distinct. in novo. 68. dist. core piscopi, & S. quod ante &c. quorum vices, in fra de sac. unctio. c. 1 nico § per frontis chrismationem, unde quilibet vicarius De dicitur. 33 75. mulierem, licet Papa, qui Petro successit, te neat principatum, ut 23. dist. sacrosancta, ibi & post pauca, & Praedicti autem omnes suspendi debent ab executione or dinis sic suscepti, & conferentes a collatione; ut puniantu in eo, in quo deliquerunt, infra eodem cum quidam literas. ve non est compos, &c. dilectus, nisi consuetudo, quae scandalun generet, aliud inducat, infra eodem c. 2. de cogna. spirituali, su per eo. Sed nunquid in c. literas, punitur ultra quam deliqu rit episcopus, quia non peccavit diaconatum conferendo & tamen fuit punitus in eo. Item recipiens non susper dittur, nisi ab executione sacerdotalis officil tantum, & si minus punitur, quam promovens? Dic, quod ideo plu punitur ordinans, quia debuit esse prudentior, & qui tanquam major plus delinquit, supr. detransla. epi. inter cor horalia § fi. & ut in aliis similib. arceantur, infra eodem. dil¬ ctus, secundum Ber. bona est ratio, quare promotus minus pr nitur. Quod tamen praemittit, quod conferens in colla tione diaconii, non deliquerit, non confiteor, imo asser¬ duod uterque tam conferens, quam recipiens in utroque de¬ liquit: si enim non contulisset, vel recepisset ordinem dia conatus non peccasset in collatione, vel receptione ordi nis praesbyteratus, dum tamen fuisset alias canonice in di¬ conum ordinatus. Item si non fuisset datus praesbyter¬ tus, neuter deliquisset in ordine diaconatus. & sic collati¬ & receptio unius ordinis est impedimentum alterius, si ut alias consuevit dici, tenetur quis actionem cedere, qui ipsam habet, & quia ipsam habet, tenetur eam cedere. ff. d pecul. quod debetur, ffman. si procuratorem, §. si quis mandaverii & Thaeredem, punitur ergo conferens in utroque, quia in troque deliquit, cum promoto vero mitius agitur, propte rationem a Ber. superius allegatam. Sed nec excusature piscopus, propter continuationem jejunii, quia licet con cedatur, quod occurrente multitudine clericorum in sal batho quatuor temporum, vel alio sabbatho congruo; ci tinuato jejunio possit perfici ordinatio eorum, qui rem serunt in mane iequentis Dominicae, 75. distin. quod a p trib., quia propter continuationem fictione canonica 1 telligitur dies una & eadem, argumen. 16 quaest. 3§. potest 7.4 I. illud, & c.nihil. sicut, & cum bissextus occurrit, duo die pro uno reputantur, infra de verb. signisi quaesivit. ff. de mi. di¬ nique § minorem, non tamen licet uni eidem personae unur sacrum ordinem conferre in vesperam, & alium in mane qued. sicut non licet conferre duos sacros ordines una & e¬ dem die, non ficta, sicut non licet una & eadem die ficta, si ve vesperatrahatur ad mane, sive mane ad vesperam, qui¬ mane & vespera etiam sine fictione aliqua una diem cor stituunt naturalem; juxta illud. Et factum est vespere S mane dies unus, ad idem, ff. de fer. more Roma, inf. de off dele consuluit. §. ne ergo
SED an vespera die sabbathi trahatur ad mane die Dominicae, vt mane ad vesperam, dubitaverunt antiqui & adhuc sub judice lis est, argumen. infra eodem literas, §.I. ubi non vide tur Innocen. hanc dubitationem determini re voluisse: Hugo dixit, quod die Dominico s conferen¬ di sunt omnes ordines, quia tam sacramentum baptismi quam ordinis, quam quodlibet aliud a resurrectione Do minica efficaciam habet. de consecratio. distinct. 4. venerabilis & cap. sequen. die vero Dominico Dominus resurrexit, d consec. distinct 4. proprie, & sic secundum ipsum, & sequa ces ejus vespera sabbathi trahitur ad mane diei Dominicae sic intellexit, 75 distinct. quod a patribus ibi, sed post diem sal bathi ejus, quod noctis mitia, quae lucessit in prima sabba thi exordia consecrandi eligantur, id est electi ad ordine consecrentur, & est hypallage, secundum Hugo. ad idem inc. ibi sequenti, quod die Dominico facit etiam pro eodem infra eo. ac eo ubi dicit, quod in sabbatho sancto ordines con feruntur, nam sicut Missa illius diei refertur ad diem Do minicum, quia nec illa die Missa celebrari intelligitur, un de dicitur oratio, Deus qui hanc sacratissimam noctem scil. diei Dominicae sequentis, & sic collatio ordinum, qui¬ sicut Ecclesia, sine Missa non consecratur, de consec distin¬ omnes, sic nec ordines conferendi sunt sine Missa, argume sup. de elec. quod sicut §. super eo. Tu teneas incunctanter, quo¬ omnes sacriordines conferendi sunt die sabbathi, ut no¬ sup eodem §. quo tempore, & est ratio, quia sabbathum sign ficat requiem, & qui transit ad clericatum, quod fit irrevo cabiliter per assumptionem sacrorum ordinum, de labor secularium negotiorum transit ad requiem schematis, si re ordinis clericalis, S& distinct fornicari, unde Apostolus. Ne mo militans Deo a implicet de secularibus negotiis, n¬ fra de cler. vel monac.c.i.& I per totum: minores vero ordine aliis diebus conferri possunt, ut dixi supra eodem §. quo tem pore, quia per receptionem ipsorum nemo clericatui ob ligatur, cum ad sententiam ab Apostolo datam non obsti¬ te cujusquam contradictione reverti possit, 28.dis. de his, in si. & not.mfra de cleric conuga idcirco minores ordines ali¬ die quam sabbathi conferuntur. Sed certe haec ratio pri Hugo facit secundum novum Testamentum, dies Domi nicus sabbatho surrogetur, & ideo etiam quiescimus, a feriamus die illa, infra de fer. c. 1. Sed die sabbathi operar debemus magis etiam quam alia die, ne videamur judai tare de consec. dist 3 perrenit. Unde alia videtur melior ratio, haec scil. quia circa majora maturius procedendum est 4 distinct. quiescamus 24. dist. quando, cum ergo die sabbathi je junetur, illa die jejuno stomacho, circa vesperas ut magi quilibet afflictionibus jejuniis, & orationibus compun gatur ordo sacer, qui orationes, & jejunia, & observatio nes canonicas sine paenitentiae spe retrocedendi habet an¬ nexas, conferendus est: non ergo in mane, quia plenus ve ter de jejuniis facile disputaret, 13 qu. 2. gloria episcopi. & ad hoc. 44 dist. §. 1. &ci. & per totum. Item sacer ordo requi¬ rit manus impositionem, per quam gratia Spiritus sanct confertur. infra de sacra unctione c. unico §. 1. & 2. de sacra non iteran. cap. fina. unde tempore jejunii dignius confertur duam ventre pleno, nam precibus petenda, & imploran¬ da est gratia, & flexis genibus & lachrymis. 50. dist. incapite Haec autem die Dominico fieri non debent: quia dictu dies est Jubileus. ad hoc infra de fer quonicn §.. & 76. distin. § scire, & ideo si Papa diligenter considerasset hanc rationem forte non ita scripsisset. infra eo. literas, nec opi. Hug. si taci te reprobasset, est tamen illud speciale in episcopali ordi¬ ne, quod conferatur die Dominico 75. distin. quod die Do minico circa horam tertiam, quia tali die & tali hora Spi¬ ritus Sanctus in igneis linguis apparuit. de consec. distinct nocte, & tali die Apostoli ordinati sunt per manus imposi¬ tionem, scil. Paulus, & Barnabas, ut innuit dictum C. quo¬ die Dominico. in quorum locum resurrexerunt episcopi at no. supra eodem § versi. alii dicunt. nec obst.c. quod a patribus quia quod dicit post diem sabbati, subaudi caeptum, & noi finitum. & secundum hoc quando jejunium continuatui in ordinibus occurrente multitudine ordinandorum, u dictum est, intelligitur mane trahi ad vesperam, & hoc sa tis innuit sm in d.c. literas ibi: nam si quantum. &c. super vel bo quod praecedit, dicetur subaudi vere ad eandem dien pertinet, non ad plures. & haec continuatio ideo fit, ut id jejunium & eandem diem sabbati repraesentet, non ide¬ ut episcopus jejunus videatur: nam si quantum ad hunc necessitatis articulum pertinet, &c. & secundum hoc op Hug. apertissime reprobatur, & si quis subtiliter junga deer, literas cum decreto. quod a patribus ex mente eorur dem verborum eliciet, quod quando est episcopus consi crandus, non est necesse quod archiepiscopus, & ipse jej nent per totam diem sabbati, sicut quidam simplices ob servant de consuetudine simplici, inducentes pro se illi verba ordinarii seu pontificalis libri, quibus utitur archie piscopus post scrutinium, dicens: Hodie abstinebis, & cras dante Domino, consecraberis. sed quod dicit Abstinebis non puto intelligendum de refectione corporis, sed de con secrationis receptione. nam & si comedat, ita intelligitu esse jejunus, sicut die Dominica ante prandium, sicut di¬ sabbati ante coenam, ut probat dictum c. literas. alioquir sumpta coena in sero, nullus celebraret in mane missam quae a jejuno praecipitur celebrari, ut no. inf. de cele. mis. su¬ dis. 29. & qualiter. Et quamvis non teneatur, tamen nor reprobo, si ex devotione volueritis jejunare. Sed nunquic huic videtur obstare ratio quam reddidi. sup. vers. prox. no quia hîc alia ratio reformat pactum, ut apparet ex praemis sis licet enim omnes ordines Domini sint, is tamen speci aliter potest vocari Dominicus, & in ipso divina inspira tio supplet brevitatem jejunii: ideo ordo episcopalis De minicus merito est die Dominico conferendus. Et ho¬ sciendum est. quod episcopus ordinandus est ab archiep scopo, vel episcopo, de mandato archiepiscopi, duobus piscopis assistentibus, & caeteris absentibus consentient bus. Archiepiscopus vero ab omnibus suffraganeis, quoc aliqui consecrationi episcopi contradicant, consensus ob tineat plurimorum, aliter consecratio facta non valeat. inf. eo si archiepiscopus. &c. nec episcopi. 51. dist. qui in aliquo in fin. 6 dist metropolitano. 54 distin. comprovincialis. 66. dist. archiepisce pus. super quo vide quod not. supra de elect. §. quo tempore vers. consecratio. & seq inf. de scrut. & de sacra unctio. & infra d sacra. non iteran. In consecratione autem archiepiscopi, ep scopi omnes suffraganei interesse debent, ut dixi, & ab¬ piscopis debet fieri consecratio, quod non licet immuta ri. 51.dist. qui in aliquo. in fin. 66. dist.c.i.m auth. de ecclesiasticis ti §. 1. col. 8. Sed contra, quia a Papa consecrandus est. 23 qu. pudenda. Solu. Quod prius dixi continetjus commuu¬ sed contra illud jam praescripsit Papa, secund. Joan. im hoc habet sine praescriptione aliqua. 9. qu. 3. cuncta per mun dum. &c. per principalem. Illud in summa no. quod religio sus ad majorem ordinem, licentia sui majoris petita, lice non obtenta, setransferens licite recepit ordines in eo ha bitu sine metu apostasiae. sic intellige. infr. eod. extua parti argu. infra de regula licet. Quibus autem vestibus utantu praelati. dum ordines celebrant, dic ut not. supra de usu pa¬ lii. §. 1. vers. ridetur. & ultim. vers. fin. quid si forma haec no servetur? dic ut not. infra de sacra unction. & de sacram. no aterand
On this page