Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 4
Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedantSUMMARIA. Iurisdictio vendi non potest. Et eam recipiens non debet dare pe¬ cuniam pro ea recipienda 2.. 2 Praelatus debet gratis judicare. El non debet eccl. siam vacantem sub annuo censu, vel certa pecunia data, conceder¬ 4. Et quare non potest fructas ecclesiae suae vacantes vendere 6. 5 Fructus ecclesiae an possint vendi laico 7 Rector ecclesiae an possit conductitiis presbyteris curam com mitteri
SVpra posuit Magister de simonis in ge nere, nunc in specie, ideo apponi¬ hic rubricam, Ne praelan vices suns, &c. ir quo notandum est, quod non licet alicui praelato majori sive minori vices suas, scili cet jurisdictionem sibi competentem, alii pro pecuniari, concedere, ut in ipsa rubrica, & infra eod. capii. ratio mult plex est. Prima ratio, quia si jurisdictio vendi posset, emptor majores faceret condemnationes: & sic subdito aggravaret, & judicia subverterentur, aequitate repulsa, u infra eodem, cap. 1. si ergo hac ratione considerata, quanti pars pecuniae dare prohibetur, multo magis quota: qui¬ etiam advocato dari non debet, cui tamen quota datur, ui not supra de postulan § quis postulare, rers& illud. cum enim condemnatio sit in potestate judicis saltem in arbitrariij magnam mulctam levaret: forte ut majus lucrum perci peret, ergo si jurisdictio & officium praelaturae conduci tur, in gravamen subjectorum, & subversionem judicio rum non est dubium redundare quia dum sumptus quae ritur, praedo grassatur. 22. qu. 1. militare. Item est secunda ra tio: quia talis concessio continet simoniam. nam qui vica riam constituit, curam tradidit. sup. de offi. rica. c sin. & ide¬ pro vicaria pecuniam dare, simoniacum est, supra tit. 1.4 nostram. Item alia ratione continet simoniam, quia vide licet praelati gratis debent judicium reddere, 1. 93. renden tes, &c. non solum, & in auih. ut judices sine quoquo suffragis colla 2. spiritualia enim vendi prohibentur: & juriadictis¬ spiritualis est. 1. quaestio; ex multis, unde & vendere Castal dionatum, vel oeconomatum, simoniacum est, 1q. 1 siqui episcopus, & quae. 3. Salrator. omnis enim jurisdictio, omni potestas a Deo, & spiritualis videtur: unde illud, Non ha beres in me potestatem, nisi datum esset tibi de super, pro pterea qui me tradidit tibi, majus peccatum habet, & es hoc, argu. quod srquis dat pecuniam, ut in Imperatorem promoveatur, vel in potestatem, vel rectorem alicujus ci vitatis, simonia committitur: quia ipsa jurisdictio specia lis est. de hoc, inf eo. ver in summa, & versi sequ. Patet ex prae missis, t quod is qui recipit jurisdictionem, non debe dare pecuniam pro ipsa adipiscenda: econtra autem is, qui jurisdictionem committit, potest bene, & debet dar¬ salarium in quanta parte, & non in quota: ut dictum ess arg. expressum. supra de ossi ordin inter caetera, & de appe per venit, & de praescripti. cum ex officii. & declerico egro. de recto ribus, 10. qu. 2. praecariae, 12. q. 2. charitatem, & is habebit curan animarum, & jurisdictionem delegatam, non ordinariam & ad tempus non perpetuum, nisi quando vicarius const tuitur, vel coadjutor perpetuus datur: ut in supradicti juribus proxime allegatis. Tertia ratio est, quia cum prae¬ latus gratis debeat judicure. 1495. non sane. & mundas se¬ vare manns, nullumque contingere lucrum, a si judiciave nalia exponit, Deum & legem offendit, ut in auth. de mar prin §. oportet, col 3. u quaest. 3 qui recte. Sed opponitur, nonni idem est remittere, quod dare, quo ad simoniam commis tendam? Supra tit proxi. querelam sup de testi. veniens, & ta men video, quod episcopus potest jurisdictionem sub an nuocensu renittere, supra dereli. do constitutus. Solu. Dic quod privilegium libertatis indulgens potest censum re tinere pro temporalibus, quae remittit. supra de censibus cum venerabilis, quinimo in traditione rei suae potest reti nere quod placet, supra de censibas quanto, nec retentio cen sus vitium simoniae inducit: quia non retinetur tali pa¬ cto, ut jurisdictio remittatur, hoc enim simoniacum esset ut supra de transact praeterea quario loco. sed ut antiqua sub jectionis probatio inducatur, supra de censi. omnis anima & est judicium libertatis, infr. de privil. recepimus secundun Goffred.
Item praelatus non debet ecclesiam vacantem sub annuo censu, vel certa pecunia data concedere ut infrac. penult supra de sim non satis, & hoc intellige de e¬ clesia, id est, de praelatura, quae nec conductitiis presbyte ris committi debet, 21 q. 2 precipimus. nam ecclesia, id est fructus & obventiones. ratione ecclesiae provenientes, al illo qui ecclesia habet intitulatam, vel commendatam, ve di possunt sub certo censu, & tuenda est pactio, ut infra ee c. ult. non obstante contrario statuto dioecesanorum, ut su pra de loca. vestra. quod intelligas usque ad certum tempus & modicum, non in perpetuum, vel ad non modicum. ni talis habet jus in re, & agere potest, & defendere, fi si age vectig l. i. § quim perpetuum, ff de super. l.i. §. quod ait, vel dic quod leges illae locum habent in rebus privatorum tantum & de hoc notat. supra de reb. ecces. non alien. §. 1. & §. & quibu ex causu, & dum modo ecclesias, vel decimas. 1.qu. 2 perveni non tradat ad firmam laico: argument. supra de aeta & qua lit.c. 2. nec monacho. ergo a contrario, clerico seculari potes ecclesiam suam ad firmam tradere: ut supra ne cler. vel mo nac. secundum instituta. sed & monacho potest nomin monasterii, ut ibid. & de suno querela. Sed & videtur, quo possit fieri talis venditio laico religioso. argumen, suprad dec. quamvis sit grave dum tamen administrationem spir tualem non habeat: quia illam habere non potest, quan tumcunque religiosus existat, supra de const. ecclesia sanct. Mariae, & de reb. eccles. non alien, cum laicis, 96. dist. bene quidem 16. q. 7. ca.1. & S cum ergo. & c. in nova, & c. sequen. usque ad §. u ergo. &c. praeceden si ergo. nec enim licet laicis ecclesias re gere, nec oblationes accipere. 10. q.I. quia sacerdotes, & duol cap. seq. & videtur ibi dici, quod tales sunt excommunica ti. nec imirum, quia nec etiam sacra vasa, vel vestimenta a insacratis hominibus tangi debent, de conse. dist. I. in sanct¬ &c. pestimenta generaliter etiam prohibitum est omnibu e laicis, quod de spiritualibus c se nullatenus intromittani supra de elect.c. Massana supra de arbit. contingit, suprae de jud di cernimus supra de praesc causam sic intellige sup. de dec. quam vis, &c. prohibemus, nec videtur excusare episcopi author tas in hac parte: ut ibi 89 dist judicatum, & junge, quod no sup. ne cler. vel monac. §. quae sunt permissa clericis, sub § clericis ante fin. ver sic & multo magis, & seq.
Potest igitur illud dic quod fructus ecclesiae possunt vendi laico, non tamei quod administret, sed ponetur alius qui ei reddet, arg sus de locato. vestra. inf. de Iudae. ex speciali. & de hoc, sup tit. 18. qui su simo. vers. mihi videtur. nam & quamvis fructus ex spir tualibus beneficiis proveniant, non tamen sunt spiritua les: unde & vendi possunt, ut tamen in hacvenditione, s ve locatione nihil spirituale commisceatur, supra dere. per mu. ad quaestiones Quid si quis praelatus fructus vendideri usque ad 7 an. & incontinenti pecuniam receperit totiu septennii, & post receptionem mortuus est: nunquid suc cessor tenetur stare venditioni? Sic, si pecunia versa fit ii utilitatem ecclesiae arg supra de sol.c. 112 q. 2.hoc jus placiti, cap quicunque suffragio. alias contra. supra depraecc... & impu tet sibi is qui pecuniam tradidit, nisi forte a principe im petratum esset spirituali privilegio causa forte Theolo giae, vel peregrinationis Sanctae terrae, vel alia quacunqu de causa, ad hoc, inftit: super specul. tunc enim contrahen privilegio principis decipiendus non esset, C dehis, qui vi aeta impetrant. l. I. Gof. vero no. quod locatio non excedi vitam locantis: quia cum beneficia sint personalia contra ctus circa illa habiti personas concedentium non exceduni arg sup de praeb. nisi sup. de transa de caetero, &c. veniens supra d usu pal. ad hoc. nam & clericus usufructuario comparatur ut not. inf. eo. ver sed quare non potest: sed usufructuarius re usumfructum, quem habet, ultra vitam suam locare nor potest: unde & si conductor circa ipsam rem expensas fe cerit, sibi imputabit: quia hoc evenire posset, quod usufru ctuarius moreretur, & prospicere debuit, ff.de loc. & condu si qui domum, S hic subjungi. Sed forte ab haerede usufructua rii repeti possunt, arg sup. de reb eccl non alien. ad audientiam secundum Gossred. sed certe si pecunia in utilitatem e¬ clesiae versa fuerit, necesse est, ut vel pecunia reddatur, ve rata locatio habeatur, argum sup de solu.c..& de fidejussoril quod quibusdunff le cond inde nam hoc natura, 17q sin, cap. ili ideo tene, ut nont, sup per prox Quid si quis obligaverit fru ctus ecclesiae, obventiones, & omnia ad ecclesiam suan pertinentia: nunquid transit commodum jurisdictionis si ecclesia jurisdictionem habeat? Dicas quod sic: nisi sue rit excepta: quamvis spiritualiter vendi debeat: ut no sup eod. sic, & multa alia transeunt tacite cum universitate, ut no. sup. de jure pat §. qualiter transferatur. ver. venditioque. Sed quare non potest praelatus fructus ecclesiae vacantis ven dere, sed intitulatus potest, qui minor est? Respondeo quia praelatus non habet jus in re, id est, in fructibus, ut pa¬ tet, 10 4. 2. si quis episcopus, & habet necesse gratis conferre ut supra ae offic. archipresb. cap. fin. & de praebend. relatum, sec ubi pecunia intercedit, gratificatio removetur, ut Institut de mand. §. ult. nec ad aeternae retributionis praemium habe tur consideratio, ut nfra eo, ca. pen. intitulatus autem habe jus in re: ideoque potest fructus vendere, quamdiu vivit & sic usufructuario comparatur, ut 16. qu. 6. illud supra di pecul. clec.ul.? Sed nunquid potest rector ecclesiae condu¬ ctitiis presbyteris curam committere, vel etiam conducto ri fructuum ecclesiasticorum ad tempus? Respondeo Pauper sacerdos potest operas suas ad tempus locare, ui no sup. ti.. §. qualiter committatur. vers. & sunt haec in arg Item fructus potest vendi ad tempus, vel ad firmam tradi, u statim no. utrique etiam puto. quod possit cura commiti per idem tempus: gratis tamen & sinepactione aliqua, & authoritate episcopi interveniente, sup. de off.vicarii ad hoc super quo vide, quod no sup. de offi vic. §. & in quib. casib. reft I. & versi seq. Sed cavendum est, ne haec duo misceantur, su pra de rer permu. ad quaestiones hoc enim prohibitum est. 8 sic intellige, 21. qu. 2 praecipimus. videtur etiam quod sine au thoritate episcopi possit committi cura ad tempus pe modicum, profectione necessaria imminente. arg f. deof ejus, cui man. est ju.l.I. sup de arb. c.2. inf. eo. querelam, quod for te admitti potest per unum, duos, vel paucos dies: alias con tra, 10 q4. 1. per totum, quia nec peregrinari potest rector ec clesiae sine licentia episcopi. de consecr. dist 5. non oportet, ne in totum jurisdictionem suam committere, ff. de off. praesi¬ legatus quamvis in quibusdam possit, ff.de jud, cum praetor.? I. infra de poen omnes. In summa no. quod is, qui jurisdictio nem aliquam per pecuniam acquirit, ab officio quod tali ter adeptus est, & a clero removendus est: concedens au tem privatur potestate conferendi. ut quilibet puniatur in eo, in quo deliquit, ut inf. eo c.i. & 2. sup. de ju pat. pastoralis & de temp.or. literas. quandoque etiam deponitur. 81. dist. di ctum. quandoque ad tempus suspenditur, ut I. q1. quicquid Secundum autem leges talis incidit in l. Iul. de ambi. nan haec lex locum habet, quando quis perpecuniam se faci eligi ad aliquam dignitatem, seu administrationem. Sec in civitate Romana non vendicat sibi locum, quia Prin ceps illic eligit magistrum, qui solutus est lege. d ideo di¬ cunt, quod in curia Romananon committitur simonia ad idem. arg. quod no. inf tit I§. utrum a scholarib. versic. dico habet ergo locum in civitatibus aliis & municipibus, in quibus electio ad populum, vel clerum pertinet, ut ff. ad Iul de ambi.l.i.resp. 1 C. ad I. Iul. repet. I.ult. Sed quo ad juris dictionis, est hoc intelligendum, quando pecunia datu clam, alicui privato, quia ex hoc videtur aspirare ad pecu niam publicam subripiendam. Secus, si promittit in publi caconcione civitati, vel municipio, volens prodesse tan tummodo, non praeesse, ut ff de pollici Ii§ si quis, & de admi tuto. non aestimo. S. qui. I quicunque & ff. de off praeto. Barbarius. Habe etiam locum haec lex pro novo vectigali instituto & si quis ingrediatur domum cognoscentis de criminali causa, siv sit accusator, vel accusatus, & imponitur huic poena, cas¬ sido & infamiae. Sed si quis alium convicit, in integrum re stituitur, non tamen pecunia recipitur. Sed data in qua druplum, repetitur: ut C. ad I. Iul. repe. l.ult. in fi. Item habe haec l. locum, cum quis suscepit dignitatem, vel admini strationem, secundum quam primo tenuerat, & imponi tur poena deportationis, ut C. ad l. Iul. de ambi. I.unica. Sec fallit in assessore, ut C. de off. asse. liceat, & in proconsule, qu 6 fascibus & vicibus potest creari, ut ff de off proconsl. antej vel dic 6. fascibus, id est. 6. mensibus quia non amplius du rabat ejus officium, secundum AzO. pauca tamen ex ho die de consuetudine observare videmus, de hoc, supra eo¬ respon. 1.
On this page