EX quo in superiorib plene exposuimus qualiter, & a quo matrimonii contrahatur, & qualiter impediatur, bene est quod videamus qualiter dissolvatur: sed qui¬ divortium fieri non debet regulariter, nisi libello accus¬ tionis oblato, & intentione, quae ibi continetur, plene pro bata, quia tutius est aliquos contra statuta hominum dimi¬ tere copulatos, quam legitime conjunctos contra statut; domini separare, ut supra de testi, licet 2. in fi. ante tractatum d divor. de accu. e& de testifica. videamus: & sic apponamu rubrica, qui matr. accu. possunt, vel testificari. Sed & qui¬ quandoque agitur ad matrimonium conjungendum, quan doque ad disjungendum. Et ad disjungendum aliquand hoc modo, quod quilibet contrahere potest, ut quando sep¬ rantur propter maleficium, vel propter consanguinitate Aliquando datur alteri tantum licentia contrahendi, & alte ri prohibetur: ut quando dirimitur propter frigiditaten hominis, vel arctationem mulieris. Aliquando autem neutr datur licentia, sed agitur tantum ad excludendam mutul servitutem, & carnale debitum denegandum, ut in accusati one facta ex causa fornicationis, seu adulterii, aliquanc¬ etiam causa religionis intrandae: de singulis per ordinen videamus

Si mulier petat in viru aliquem, ve econverso petitorio vel possessorio an & qualiter sit restitutio fa¬ cienda. Rubrica

SUMMARIA i. Malier sipetit aliquem in virum, & contra non duur Lbel 2. Et quomodo formetur 3. Libellus quomodo formetur simulieragat possessoris 4. Expensae factae a muliere extra domum, an sint a marinto sol vnd¬ 5. Induciae deliberatoriae dari debent porrecto libello

SImiliter petit aliquam in virum, & econtra, licet secundum consuetudinem quarundam ecclesiarum non por rigatur libellus, tamen melius est, & tutius quod detur, ita quod is qui impeditur, scia quo & super quo, & qualiter, & sic deliberet, quia libellu est de substantia judicii, vt no. sup de libel. obl § utrum libellu & auth. offeratur, indist loquitur, & arg. ad hoc 2qu.legum, & supra de libel obl.c.i.debet ergo Judex esse discretus, quid hac causa cognoscit, vt not supra de matrimo. contrah. contr¬ interdi. eccl. u a quo fieri possit, & ver. seq & caetera matrimoni diversis modis firmentur, ut no supra de matrimoniis, § fin¬ & aliud in sponsa de futuro, aliud in sponsa de praesenti, u no supra de spon. duorum. §quae quibus, praejudicet. curare de bet, ut certam sententiam ferat, ut Inst. de act. § curare I1. 9. grave. Item quia aliud est, si mulier agat petitorio, ui si dicat, Agit Berta contra Martinum, dicens quod cum ips Martinus eam desponsaverit per verba de praesenti, ser ipsam laudaverit, & in eam consenserit tanquam in uxo rem, & ipsa in eum, dictus Martinus ipsam tenere renui ut uxorem, quare petit dicta Berta eundem Martinum si bi in maritum adiudicari, & eum compelli, ut sibi tanqui uxori adhaereat, & ut eam maritali affectione pertracte intra lectum, & extra, ut probatur supra de sponsa c.i& c. ei parte, &c. venient, mariota, sed & in hoc casu aliquando pro cedit Judex ex officio, ut supra de spon. ad id quod Vel sic pon formari libellus, Agit Berta contra Martinum, dicens quo¬ eum sponsalibus inter eos contractis eam carnaliter cognoverit, ipsam tenere renuit, ut uxorem: quare petit dicta Berta, & c. ut supra comprobatur, supr. de cogna spiritu c. ult. & de spon. is qui fidem, & de testi ex tenore. Aliud est si mulier agat possessorio scil. in hunc modum, Agit Bert contra Martinum; dicens quod cum dictus Martinus ci ea Matrimonium legitime contraxerit, & eandem in do mum suam traduxerit, idem Martinus, ipsam Bertam pro pria temeritate a se abjecit, & quasi possessione maritali vinculi, seu sacramenti spoliavit, unde petit ipsum virum sibi restitui, & se in eandem quasi possessionem reduci, in qua erat, antequam abjecisset eandem, ad hoc infra de divor porro, & supra de restitut. spo ex conquestione, ex transmissa, & a offic. deleg. causam matrimonii. Est tamen differentia inte modos agendi, quia si mulier agit petitorio, potest mari¬ tus excipere contra ipsam de consanguinitate, vel quovii alio justo impedimento, ut supra de cognat. spiritual, cap. ul & de ordine cognit. cap. 1 secus si possessorio agat: quia tun¬ generaliter non obstante exceptione aliqua, sit restitutio sed tamen & in casibus denegatur, quod dic ut no. supra d rest spo. sub s in casibus autem, ver. nono. & seq & vide super ho specialia quaedam, quae non supra de matrimo. sub S ul auten Utrum autem possit vxor recurrere de petitorio ad pol sessorium, dic ut notatur supra de cau. pos. & propri sub S hi igitur, qualiter facienda sit restitutio, dic vt notatur supra der stitutio spoliat. § quis sit effectus, quid habeat necesse probar petens restitutionem. dic ut notatur suprâ de restitut. spol. I. persicul.i. ergo spoliatus. Est tamen notandum, quod si mu lier propria voluntate exierit, non potest petere restitut onem, nisi tunc demum, quando veniens non admittitu per maritum. ut ff. de acquirend posses. clam. possidere, § qui a nundinas, & leg si id quod Sultim. & de vi & vi armat. leg. prin § sive autem, & sic ultima mora nocebit, ut ff.de peti. & con rei venditio. leg. illud. Quid ergo de expensis factis a mi liere extra domum? Certum est, quod maritus ei prov dere debet, secundum quod dos est, quia ubi dos, ibi nera matrimonii f de jur. do si is §ibi, & pro socio. leg actioni Sulbim. & famil. ercis. si maritus, & leg sifilia, Shoc amplus, & sol. mat. leg si cum dotem, paragrapho sin autem, prope fin quin mo si non habet dotem, vel eam amisit sui culpa, imputam dum est ei, & ideo debet, ei expensas facere, cum sit par corporis sui, & socia divinae & humanae domus, ut nota supra de matrimonius, §1. & Sultim quare tenetur ei prov dere secundum facultates suas, & dignitatem, quia uxc res coruscant praediis maritorum, ut in authentic. de consul bus§ si vero non est copulatus, colum 4. argument. ad hoc 23. dis cap. Archidiaconi, & 23. q. 2.ad monere, & supra de renun. ad suf plicationem, & de aetate & qualit. accepinus, & de praebend. cu¬ secundum, sicut contra videtur, quod si maritus omnia bon sua dissipaverit, recuperat mulierdotem, de qua ambo 8 liberi sustentantur. ut C. de jure dociumi ubi. & infra de dona inter virum & uxorem, per vestras, quia non ad imparia fi dicantur, ut infra de divort, gaudenus, § sane, & ff. dere judic. ta, non tantum, & legibus sequemibus. Sed in praemissa qua stione non puto maritum teneri nisi ad expensas, quas fi cit, ex quo ipsam venientem non admisit, & junge quo¬ no. infra de accusat S quis possit atcusare, sub S admittuntur, ver sic. hoc autem quod dictum est. in his autem omnibus adulte riûm obstabit, ut infra de divor significasti, nisi mulier possi replicatione adjuvari, ut ibidem, & supra de eo qui cogni consangua uxor. suae discretionem §1 & 2& infra de ndul capi pen & ultim. ff. de soluto matrimonio, viro atque uxote. Si erg. mulien propria voluntate exivit, non auditur petens resti tutionem, quia ipsa se privavit, ut 32 quae.. debeneicio. Se¬ quoniam agens necesse habet probare intentionem suam ut C. de edendo, qui accusare, supra ut ecclesi benae, ut nostrum, sci re debes,? quod porrecto libello induciae dari debent de liberatorlae. ut not supra de lib obl. de dilationibus, & probi¬ tur 3. qu 3. offeratur, &c de induciis, die autem adveniente, ve etiam antequam assignetur, jurabit quilibet stare mand¬ tis ecclesiae, & de veritate dicenda, sicut generalis consu¬ tudo servatur, & probatur supra de despon. impu. artestacione & de appellat quaestioni, & de elect. dudum. Grt. 5. partibus & tandem, & cap, cum dilectus, §1. & 2. licet, alias sacramentum calumniae in his spiritualibus non praestetur, ut suptade j¬ ramento calumniae, literai, nam hoc iuramentum, scilicet di reritate dicenda, in qualibet causa necessarium puto, i 31u. 2. si verum est, & supra de jureju. ex literis, & tamen respen dendum est, secundum quod quilibet credit verum fore nec deierat, quamvis aliter se habeat res; ut not supra de iu riju. § quod comites, per. in veritate, Goffred. tamen aliter no tavit, quod dic vt no. supra de juramento calumniae. § quandd versicul. unum tamen non omittas, & versic.i.& sequent. Debe ergo interrogari primo agens secundo reus, utrum sintv ra ea quae in libello continentur: sit uterque asserat, pl¬ num est, quod injungetur eis, quod simul revertantur, ni si aliud canonicum obstat, ut supra de clandestde spon capit. & de consanguin. & affin, capit. 1. & interrogabitur alterute alterutro praesente, argument. supta de judic at siclerici, de dolo & contumac. prout, & infra de verboram significat forus circa sien. aliter non obesset confessio, ut notat, supra de cor fess. Squaliter intelligatur, versicul. prae sente adversario, sed qui dam sigillatim & secreto sive seorsum eos interrogant, & male, si tamen agatur in forma judicii, nisi forte hot faci at judex cautus, ad extorquendam melius veritatem, ne advocatus debet respondere ad factum, ut supra de judi¬ pastoralis, & si quis dubitaverit probabiliter, inducias im petrabit, secundum ea quae notatur supra de juramento ca lumniae, paragrapho quando praestandum sit, versicul. sed nun quid, quod si maritus confiteatur contractum, sed excipi atur de adulterio, & uxor confiteatur adulterium habi tur eifides contra se, ut infra de diroriiis, capitul ex literis sed aliud, si ambo conjuges confiterentur impedimen¬ tum propter quod omnino matrimonium separatur. u supra de co qui cogno consangui. uxoris suae, super eodem, sed maritus matrimonium negaverit, tunc incumbit preba tio mulieri, & per quos testes congeniet hoc probari, v de & dic ut notatur de testibus paragrapho quis possit esc testis rersicul. ubi autem. Quid juris sit, ii deficiat in propari omnino solvitur & relinquitur mulier conscienuae su¬ & utrum contrahat, nec ne, ut supra de jurejuran inulii utrum autem in hoc casu sit deferendum juramentur dic ut notatur supra de jurejurar sube nec redeundu m. §&n quibus versicul. quid de causa monachationis, & hoc scias, quo mulier ad omnia restituenda est, ita quod gaudeat pac fica possessione, & plena securitate, ut3. quaestio. i. remi granda, sed si mulier ex aliqua causa verisimili dicat se vi rum suum habere suspectum cum vir eam sibi pentat re stitus ad officium judicis spectat, jubere caverae sufficient cautione; quod in lecto, & in mensa, & in omnibus tra ctabit eam, sicut vir debet tractare uxorem, nec haedet i persona, vel rebus vel aliquo mondo eam dehonestabit, sal va correctione maritali & honesta, & hac cautionem d bet maritus praestare perjuramentum, ut 32 quaestiei, a& hi nedictio. Forma juramenti haec est. dicit enim judex ma rito. Ab ista die in antea istam conjugem ruam, quam in juste dimiseras, ita tenebis, sicut maritus suam conjugen deber habere in dilectione & debira disciptina, nec eam per ullum malum ingenium a te feparabis nec ea vivent, aliam accipies, sic Deus te adjuvet, & haec sancta Dei Evan gelia, ut35. quaestio S. ab isto die in aniea istam conjugem. Sec si mulier non confidit de juramento viri, quia forte vir pa rum timet juramentum, illam cautionem debet praesta re, quam magis trinebit scil pignoraticiam vel idej usori am sub poena promissa, ut argument, supra ut lite non conte stat quoniam frequenter, in sin, & & rzinion) spoliatorum ei transimissa. &c. literas, in fin de prae sump. literas § si. & manda si manduo Titit Fult. 23. qu. 5 prodest. & X a vindicta, quia sio ut ibi videtur, illa paena infligenda est, quae magis timetur & in his judex ex personis dicta & facta pensabit, ut e quis Imperatorr maledixerit, Lunic¬

Quis admittatur ad Accusatio¬ nem matrimonii. Rub.

SVMMARIA. I. Divortium quando peritur proptererrorem, soli tonjager ad mitentus 2. Magitus, & uxer aduinuntur ad escusationim mattimo nit.

OStendimus Paliteragatur ad matrimonium conjungendum, nunc videamus qualiter agatur ad disjungendam, dicentes quis admittatur ad acculandum: Sciendum est igitur, quod si a gatur ad matrimonii vinculum disjungendum. Aut impedimentum perpetuum, quod proponitur, non est peccato subjectum puta de frigiditate arctatione, vel maleficio agitur: ad hoc soli conjuges admitti debent, cum nec alio rum interfit de hoc agere, vnde & innuit extraneis, possum simul morari, ut supra de frigi consulationi, dummodo cast vivant. 3. q. 5. quod Deo Patri, alias de adulterio accusari possent, suprade offi ordci.? item ubi propter errorem peti tur divortium, soli conjuges admittuntur, arg suprade conjugi servo proposuit. Item quando agitur ad thori separatio nem, ut no. infra de divor (quot modis, versicul.i. Auttale est impedimentum, quod peccato subjacet, pura agitur de consanguinitate vel affinitate ubi quilibet adminedus est & sic actio vel aceusatio ista pupillaris videtur. ut supra de togn spiritual ruenos, quia hujusmodi conjunctiones nefariae sunt, & coitum incestuosum inducunt, ut appare in his quae notat. supra de eo qui cogno. consanguin. uxoris su¬ Veruntamen decretum dicit, quod extranei repelluntur dum aliquis de consanguinitate superest: tales enim scil pro ximus puta pater, mater, soror, frater, patruus, materter: & tota eorum procreatio caeteris praeferuntur: ut plene pro bantur haec omnia 35. q. 6. consanguineos, supra de sen. & re jul tenor, & hoc intelligas tam de accusatione, quam testific. tione, & ratio est, quia testes qui melius veritatem sciunt, sun aliis praeferendi, ut ff. de test Domitius, & tales plus laboran in scienda genealogia sua, tum chartis, tum recitatione ma jorum, ut infra eodem videtur C. de in integ. restitut mino. deti tela & de libe, causa, si filium, ad idem ff. de adulter. leg. 1. §sin. leg si maritus, & C. de adult. les quamvis. Tamen in multi locis hoc non observatur, & male, dum tamen propinqu supersint honesti & antiqui, & bonae famae, quia si ita no est, sunt extranei sine suspicione, sed si tales deficeren tunc etiam vicinos bonaefamae admitterem & sic intell ge supra de cog spirit tua nos, argument. supra defrig, laudabile & t.j. quod intelligo, nisi fama cresceret, tunc enim etian extraneum admitterem, arg. in his quae not. mfra eodem su rubricella quae exceptiones, ver sed nunquid is, & seq & f. de a¬ cusatio S quis possit accusare, & denunc. Squis possis denunciari & de inqui. § quaendo procedatur, & supra de cogat. spiritual.! quij sit effectu, versicul. effectus vero tertiae, & verst, alii dicun 3 & seq.?. Item maritus & uxor admittuntur ad accusatio nem ar. msra de divor porro, & e significasti, & infra de sent exc inquisitioni, & secundum hoc intellige supra de consang no¬ debet m sine, ubi habes, quod nullo tempore obstante, accu sator auditur

Libellus Accusationis. Rubrica

SUMMARIA. Libellus aciusationius quomodo formetur. 2. Matrimonium improprie dicitur accusari.

EGo Petrus consanguineus Gulielmi in tali gradu, accuso matrimonium, provoco ad divortium quatenus de facto consistit inter ipsum Gu Blielmum, & Margaritam uxorem suam,? puto pronunciari matrimonium inter ipsos nullum fuissi & utrique dari licentiam cum alio contrahendi, hoc illa ri tione: quia praedicti G. & Mattinent sibi in quarto gradi consanguinitatis, & hoc offero me legitime probaturum & comprobatur infra capiti & cainsuper, & supra de consa¬ gui, capit.. & cap. non debet, & de testi series, & de proba juravi & derestitut spolia literas §propterea, & sequen. Verum scias quod matrimonium improprie dicitur accusari, quoniam hujus accusatio vel actio, & si de crimine sit, non ta mem est criminalis, sed mista inter criminalem & civilem, suj de procurat. tuae, sic & querela inofficiosi testamenti mixt: est. unde plerunque vocatur querela, ut fiadd inofficioso test. leg. 1. eo, quod qui querelam proponit, petitionem haer¬ ditatis exercet, utff de inofficio. test. qui inofficioso, & sic sapi naturam civilis actionis, aliquando vero vocatur accus¬ tio. C. de inofficio testament. eum qui, multae & aliae mixti sunt, quod dic ut notatur supra de procurat § in quibus, & sci as, quod ubicunque de perpetuo impedimento agitur, si re a conjugibus sive ab extraneis; petendum est, ut pro nuncietur matrimonium nullum, & ut conjuncti nefari separentur, per scripturam autem non potest absens ab sentem accusare, infra eodem a nobis 2. quaestio. ulum per scri pta, nec denunciare, infra de accusa inquisitionis, secundun Goffre. alii contradicunt, ubi de foedere matrimonii ag tur, cum contumacia exigente, recipiantur testes contr¬ absentem, supra ut lite non contesc.i. &c. quontam §. & 2. ve dic, quod tunc habet locum denunciatio. at. supra de despon impu. ad dissolvendum. Oblato libello; quilibet jurabit st. re mandatis ecclesiae. scil. quilibet conjugum, nam citand sunt, cum factum principaliter eos tangat, supra de rest spol.e literis, infra de accu. illa praepositorum, alias non valeret senti tia: si is ordo judiciarius non servaretur, sic intellige supr¬ qui filii sint legit per venerabilem, §i. sed si contumaces appi¬ reant, tunc non usquequaque servatur ordo judiciarius quod dicut no sup. ut liue non conte. Sitem ubi agitur de matri monio, & citationes scribi debent, & taliter fieri, quod pro bari possint, argu. infra de sen excom sacro. quod dic, ut no supra de dolo, & contuma. Squaliter comprehendatur, persic. dic non esse credendum, & de probat. Squid debet probari, super ver bo, sunt in scriptis redigenda, & si hi, quos negocium prin cipaliter tangit, defendere nolunt: puto quod accusati¬ publicanda sit in ecclesia, & si quis affinis vel cognatu velit defendere matrimonium, audietur, & demum hi¬ deficientibus quilibet extraneus admittetur: sicut dixi in accusatione, supra Sostendimus, argumen fi exquibus causs i pos eatur, hoc autem, & de damno infecto. l. 4. §praetor, & ex qui bus cau. ma. in integr rest. ergol quinimo etiam invitis conju gibus puto defensorem audiendum arg f. de liberali cau. 12 & 3. & de appell non tantum, & hoc peroptime compro batur supra qui filii sint legit. porlatum, & infrac.i. Si ergo ali quis appareat defensor, audietur, & poterit repellere ac cusatorem ante litem contest supra de despons. impub ad dis solvendum, sed lite contestata minime, cum haec excepti dilatoria sit, supra de sent & re jud inter monasterium, si nullu defensor appareat, judex de plano inquiret, & si coram e¬ probetur impedimentum, inter conjuses sententiam di vortum feret, adhibita gravitate, quae adhiberi debet circi tantam sententiam: quinimo & hoc facere potest, nulle¬ accusatore comparente, nimia infamia orta, sed semper ci tandi sunt, quo res tangit: & publicandum est, an aliqui velit accusare, vel defendere, sic intelligemfra de divor. por ro, in fin. & de accusat qualiter a. § debet, & ea quae notat. supr¬ de clandest. despon. Squot modis, versi. 4. super verbo illo commen ti mvestigent. & sequ. suprâ de probat. sicut consuetudo; & capii ad nostram

Quae Exceptiones competant contra Accusatorem matrimonii Rubrica

SUMMARIA. i. Matrimonia legitime contracta etiam obtentu patriae potesia tismon debent dirim I. Repulsus ab accusatione, an su repellendus a denuncis 3. Episcopus officio suo debet inquirere si inflaniaoria se Judex quando ex officio procedit, actore appareme, & null defensore comparente, quid agere debeat

DIctum est quis accusator admitatur dicamus quibus exceptio nibus repellatur. Primo potest objici, quôc extraneus est: unde non est admirtendus a a liquo de parentela bonae famae superstite, u dixi supra Sostenaimus. Secundo, quod est excommunici tus, ut sup de exce. exceptionem. Tertio, quod non est matri monium, neque sponsalia, aetate impediente: & ideo quo¬ non est, accusari non potest, ut sup de despo impub ad dissol vendum. Quarto, quia non prosequitur publice accusati ionem suam, sed clam porrigit libellam suuin, unde non es audiendus, cum jurare noluit, nec voce propria aliquid depromat: ut infra cod. a nobis, infra de accu inquistionis, veri nec ad petitionem, & 2q. ulum praescripta. Quinto: quia accu sat gratia turpis quaestus: puta vult extorquere pecunian a marito, qui vxoris vehemens amator existit, unde & in hoc casu mater repellitur, ut infra eod significante 2quae stio.. prohibetur. C. de inoffic. testament. filia, & de institut. & sul stituti. reprehendenda, & de condition. institutio, cum testatore Nec enim matrimonia legitime contracta etiam ob tentu patriae potestatis dirimi oportet. ut ff. de liberis exh leg. 1. in fin. & leg. sequent. & argument. supra de sponsal. no est vobis. Item quia malo zelo movetur generaliter, qui¬ habet odio alterum ipsorum conjugum, vel ex aliqua ju sta causa & probabili est suspectus: ut infra de accu. cum P Manconella, capit. dilectus, vel quia est perjurus, vel alias in famis, ut infra de accusat, cum oporteat, supra dem sponsat, cum in tua. Item quia scivit quando matrimonium contractun fuit, & sciebat impedimentum, & tacuit: etiam si clande stinum erat, nam ex quo certus erat, non debet certior a ti, supra de clect. cum inter universas, & ff. de actio. emptio e vend.l. m si. Vel quia nihil opposuit, intra tempus in eccl¬ sia assignatum, quando banna edebantur in ecclesia, ut si pra de spon, cum in tua, de clandest despon. cum inhibitio. Excr satur tamen si erat extra provinciam sive dioecesim, ve quia denunciatio non potuit ad eum pervenire, puta qui infirmus erat nimis, vel furiosus, vel impubes. vel si jurar noluerit, quod postea didicit impedimentum, nec ad ho ex malitia procedit, quamvis hoc audierit etiam ab hi¬ qui praesentes fuerunt, & tacuerunt: ut infra eodem, cum n tua. Sed contra, quia illi, a quibus audierunt impedimen tum, non admittentur: ergo nec isti, absurdum est enim i los admittere quorum repelluntur authores, & supra d test. licet. 2. & infra de haeret. fraternitatis. Solutio, illud in t¬ ste, hoc in accusatore ratio diversitatis haec est: quia accu sator non probat, sed testis, quare matrimonio praejudic um non paratur. Quid si tempus lapsum est, sed adhu non est matrimonium contractum? dico eum semper at diendum re integra, id est antequam matrimonium con tractum sit, ut ponis quantumcunque siluerit, ut supra d sponsa, cum in tua argument, supra de elect. in causis, § final. si pra de consangui. & affi super eo de eo qui cogno consangui. uxoi suae, de illo. Quid si ideo tacuit, quia non habebat probat ones paratas, imo videtur repellendus, argument. supr de consan. & affin cap. 1. & 2quae. 7. plerunque, sic nec repellitur si ideo tacuit, quia vidit alium accusantem, quem vult d cere praevaricatum fuisse f. de praevarica. leg 3. contra, qui nudo verbo potuit impedire, ut supra de sponsali. praeterea Sed nunquid is qui repellitur ab accusatione, repellei dus est a denunciatione? argument. supra dejurejur. que admodum §sinal. & supra de desponsa impuber. ad dissolver dum, nam ad denunciationem canonicam, quae circa con mittendum peccatum attenditur, quilibet admittitur, si pra de cognat. spiritua tua, ad quam admittitur etiam is qu accusare non potest, supra de jurejur. quemadmodum, ad fi¬ in qua etiam qualiscunque noticia sufficit. 22. quaest. 5. ho videtur, & in qua turpitudo propria non obst. supra de spo¬ sa praeterea, & in qua juramentum praecedens non impe dit. 13. dis. nervi. Sed haec in denunciatione evangelica non procedunt, saecundum Goff. quod dicut not. infra de acci sa sub rubricella, de denuncia. §quis potest, versicul. Goffr. nota vit, quod quilibet, tu dic, quod in matrimonio, ubicunqu propter suspicionem repellitur ab accusando repelletu etiam a denunciando, ut infra de accu, cum oporteat, & c. sec ne per unam viam expulsus ingrediatur ad idem per al¬ am, quod esse non debet, supr. de procu. tuae, ff. pro socio, ideo, ff. de condi inst. quae sub conditione, & vide, quod no. super ho¬ 8 mf. de accu. sub rubricella, de denun. § quis potest denunciare. Vi rum episcopus ex officio inquirere potest, si infamia ort sit, ut infra de divor porro, sicut & facit, quando aliquis accu sat, & nullus appareat defensor, ut dixi supra proxi. rubr cella, prope fin. ar. supra de off. ord.c. I. Judex autem quand exofficio procedit, actore apparente, & nullo defensor comparente, debet esse cautus, nam debet attendere uti conjuges diligant se adinvicem vere: & tunc confessio am borum praejudicium parat cum aliis adminiculis in pr mo gradu & secundo, vel ficte, tunc etiam nullam praesi ptionem inducit, secundum ea, quae nota sup. de eo, qui co tonsan. uxo. suae§ & quid juris, ver. illud notandum, attender debet etiam, utrum accu sator vel testis sit notorius, excon municatus, sacrilegus, fornicator, usurarius, & sic ipsun ex officio suo repellet, ar. sup. de test testimonium, & de excepti exceptionem, attendat etiam. an fama est, quod sint consan guinei, quia & hoc adminiculum praebet. supra de sponsali cum in tua 25. q. 6. siduo. infr. de divor. porro, & semper in dubi¬ pro matrimonio jam contracto judicet. ut supr. de test. leg.3 nsi. & ff. de paenis, absentem. Item si sententiam divortii tu lerit. debet tradere literas, quae totum processum contine ant, ut dicam, infra de divoruis § ult. ver. debet autem judex sen tentiam, & seq

Qui testes requirantur in accusation matrimonii, & quibus exceptio¬ nibus repellantur. Rubrica

SVMMARIA. Testis sinon vultjurare, repellitus 2. Et quomodo debeat jurare Denunciatio aliquando sit in scriptis, aliquando sine scriptu

QVia in accusatione matrimonii testes desi derantur, videamus quales debeant esse E certe bonae opinionis, & omni exception majores, a non domestici, nec familiare nimis, & suspecti, ut supra de consanguinitate & affin.c.i. & de testi. in literis, & c licet, & infra co insuper, & breviter, qui nor potest esse accusator, de quo dixi supra proxi rubricella, ne¬ testis, ut infra de accu, cum oporteat. Admittuntur ergo con sanguinei, & etiam extraneis praeferuntur, quando quaeri tur de consanguinitate, ut infra eo videtur quod dic, ut no supra sub rubricella, quis admittatur, & hoc verum est, quand quaeritur, utrum matrimonium, quod praetextu consan guinitatis accusatur sit dirimendum, vel non, sicut dicit di cta decret. videtur 35. 4. 6.c..idem est, si quaeratur, an filii ali quorum possint contrahere, & consanguinitas opponatur Jupra de spon. cum in tua. infra eo, cum intua. Sivero agatur utrum matrimonium sit contractum, tunc habeat iocun dist. quae habentur supra de test. super eo. est ergo hoc special in matrimonio, ut parentes admittantur in testes, & sun multa alia specialia, quod dic, ut non supra de spo, sub rubricel la de matrimonus; ad fi. sub § ut autem, ver. est enim favorabile, e seq. Repellitur autem testis, si noluit jurare, ut infra eo. nobis, supra de testibus, huper quantumcunque religionis sit, ut ibi, nec credo, quod in hoc valeret renunciatio partium, ar. sup. de eo, qui cog consan uxo suae, super eo & in his, quae no supra de clandest. despon. Squot modis, versic. 4. super illo verb commenti, utrum aliquod impedimentum Secundo, ter tio, & quarto repellitur, sicut sup. dixi de accusatore, & qua liter inquiri debeat, dic ut not supra de consangum. § usque quotum gradum, versi & quia judex. Debet autem jurar testis, quod veritatem pro utraque parte, nec gratia, nec a more, vel odio, vel pecunia, dicet, ut supr. de test. quories, qui hic deficiunt circa testium receptionem, & examinatio nem, in tit. de testi plenissime no. In summa notandum est quod denunciatio aliquando fit in scriptis, aliquando si ne scriptis, sed melius & tutius est, vt in scriptis fiat, sicut dixi supra de accu. & arg. supra de rest. spol. literas, & infra eod.a nobis, & magis proprie dicitur matrimonium denunciari quam accusari, cum nec inscriptio fiat, sed denuncietur vt a peccato recedant & potest fieri in hunc modum. Ege Petrus denuncio vobis domine Episcope, matrimonium quod tractatur inter Martinum & Bertam, contrahi nor debere, quia sunt consanguinei, vel affines in quarto grae du, & hoc scit talis, vel si jam contractum sit dicet. Matri monium quod contractum est inter Martinum & BertatX de facto, non debet tolerari de jure, propter talem causam & eam scit talis, & talis, nec puto, quod hic sit necessari, trinamonitio, quae exigitur, quando alias denunciantu crimina, ut dicam infra de accu sub rub. de denuncia Squis ponte ver. in utroque & sequ. & est ratio, quia quantumcunque admo neretur, non posset eam dimittere propria temeritate, i infra de divor porro, &c. seq. Item quidam distinguit gradu¬ in libello, ar. de test. series, & de consangui tua nos, sed hoc nor puto necessarium in libello, sed in testimonio tantum. I tem in his libellis plures causas puto posse adjici indistin cte, quia cum de periculo animae quaeratur, non refert ex qui causa periculum evitandum probetur, de hoc dixi suprad libelli obla § quid debeat continere, ver. T. dixit

PrevBack to TopNext

On this page

Titulus 18