EGimus supra de falsitate, quae nihil aliud est, quam immu tatio veritatis: & sortilegi sunt, qui sub nomi ne fictae, & sic talsae religionis per quasdam qua actorum, seu Apostolorum vocant sortes, divinationis sci entiam profitentur, aut quaruncunque scripturarum inspi ctione futura promittunt, ut 26. q1 §unico, dicamus de sori¬ legis, qui & falsarii dici possunt. videntes. Quid sit sori Quot sint ejus species. In quo casu prohibeatur, vel conce datur. Quae sit poena sortilegorum

Quid sit sors. Etcere secundom Aug sors non est aliquid mali: se¬ res in humana dubietate divinam judicas voluntatem, 26 4. 2 sors, & secundum hoc sors licita est, probatur per ex empla infinita, 26 9. 2.61. Sed secundum Leonem Papan III. sors nihil aliud est, quam divinatio, & maleficium a sar ctis patrib. damnata, & ideo prohibet ne exerceatur de cae tero sub anathematis interdicto, ut 26 9. 5 sories, & secundi hoc sors illicita est, nec credenda est, neque exercenda, ut 26 qu. 2Shis ita respondetur, & cap. sequent & quis per iotum. Sol enim est ars divinandi, divinatio autem proprie in mal accipitur, prophetia vero in bono, unde cadicit, nunquan divinatio in bonam partem accipitur, videbantur enin quidam sancti esse prophetae. Sed quia pecuniam acci piebant, prophetia eorum est facta divinatio: & divinati eorum, quae videbatur prophetia, declarata est divinatio 1q.. nunquam, nec obst. quod dicit August. Sors non est. liquid mali, vt not. supra eodem respo.i. dicit enim sors no est, id est non erat aliquid mali, du permittebatur. Sed ho die mala est. ex quo prohibetur, nec enim in hoc exempli sequi debemus, quod Jonas, vel Mathias dicatur fuisse lectus sorte, ut 26 9.2. non statim, & c. seq. Vel quod Josue e praecepto Domini per sortem exquisivit peccatu Achor I. qu. 4§ item pro peccato Achor. Vel quod Saul sorte depr¬ hendit Jonatham filium suum comedisse favum melli contra edictum, quod posuerat, 12qu 2§ item opponitur, qui illa & similia permittebantur ante Evangelium. quae ten pore perfectioris disciplinae sunt eliminata, 26. qu. 2§ 13it. ergo hoc tempore licitu erat, quia fiebat authoritate divi na, unde facientes excusantur a sortilegio, sicut a rapin¬ ut 14 95. dixit, & ab homicidio, 23. qu. 8. occidit, & ab adulte rio, ut supra de divor gaudemus, ut no. supra de cle pugn in due as sic offerendum versicul nec excusat, & praecedent & sequeni stem alia ratione non obstant exempla, quia privilegia sin gulorum non faciunt legem communem; ut 27 92. non es emplo Vel dic. quod sors non est aliquid mali in sua natu ra: prohibetur tamen, ne propter assiduitatem utendi la bantur homines in idolatriam, sicut dicitur de juramento & vini potatione, supra de jureju & si Christus §quaedam. Ve aliter: Sors non est aliquid mali, immo ad exempla supr¬ dicta sequi possunt sine peccato, in casu quem habes. nis¬ eodem § quo casu. versic. ult. Vel sic: Sort non est aliquid ma li, quo ad scientiam, sed exercitium malum est, quod dic, u notat. supra de magistr. S quam scientiam, & ver. seq.

Quot: sint ejus species Scire debes, quod genus divinationis a Persis fertur allatum fore. Varro autem divinationun dixit quatuor genera fore: sicut sunt quatuor elementa fit enim divinatio in terra, quae vocatur Geomantia, a ge os, quod est terra, & mantos, quod est divinatio. Fit etiam in aqua, & haec vocatur Hydromantia ab hydor, quod es aqua. Item fit in aere, quae Aerimantia appellatur, ab ac re. Item fit in igne, quae nominatur Fyromantia, a pyr qno¬ est ignis, & qui dicantur sortilegi, & qualiter, notat. supr¬ eodem tit. in prm. Divini autem dicti sunt, quasi Deo pleni quia divinare se fore plenos simulant, & astutia quadan fraudulenta hominibus futura conjecturant. Sed Auz di cit duo genera fore, artem & furorem, scilic. quia alii pe quandam doctrinam hominum falsam, seu superstitiosi ex quibusdam signis conjecturando in multis cominum sive delinquunt, alii quasi furiosi a daemoniis attriti vatici nia praedicunt. Sunt autem diversa nomina talium, & se ctae diversae, quid autem observent, & qualiter diversis no minib nuncupentur, legitur, 269.2. illad, & 4364. capit. 1 De generibus etiam demonum varia nunciantium inve nies, ea qui sciendum. Et quod daemones per exteriora men tes hominum, & motus animorum cognoscant & depre hendant, res occultissima est, ut ea quae. quodam loco. Ali igitur daemones consulunt, ex quibus quasi licentiori va nitate aruspicum, id est horas & tempora observantium, 8 inspicientium, & augurum, id est ad volatus avium, & voce intendentium, aliaque signa rerum, vel observantias im provisas hominum currentes ferentium libri, ad hoc ge nus pertinent, qui. d. minus delinquunt, ut 269. 2. illud, & 4 non oportet, & cap aliquanti, quae omnia prohubentut, ut ibi

In quo: casu prohibeatur, v& conee datur. Et quidem sors in omni casu generaliter prohibita est, c un¬ de Apostolus: Dies observatis, & menses, & tempora, 8 annos: vnde timeo ne forte sine causa laboraverim invo bis. 26. 92. 5 his ua respondetur. Ligaturae igitur, sive remedis quae medicorum quoque discipina condemnat, sive in prae cantationibs. sive in notis, quas characteres vocant, seu ali is quibusque reb. ligandis, vel suspendendis consistant, quam vis Physica vocetur, ut naturae prodesse videatur, sicut ij summo aurium vel digitis, causa sortilegii de ossib stru thionum ansulas id est annulos deferre damnatae sunt. Au si tibi singultienti dicatur, vt dextera manu pollicem te neas, his adjungunt, & hi qui saltum membri timent. Ve quod duob amicis junctim ambulantibus puer, aut lapi interveniens, ipsos dividat, malum nunciatum credam Vel quod domi redeunt, si pes forte offensus fuerit. Qui et iam servant constellationes, sive sub qua stella aliquis na tus sit, vel quota sit luna. Nulla etenim talia, vel his simi lia, sunt a vere fidelib. observanda, nec futura divinanda seu praenuncianda, nec futura in tabulis, seu codicibus re quirenda, nec aliqua divinatio, vel sors credenda, ut 69u 2allud, & cap sed & illud, & quaest. 5. §i per totum, & infr. eodem cap primo, & 2. Sed nunquid in colligendis lignis, vel pu tandis vineis, vel terris colendis, vel in dandis potionib licet lunam considerare, & temporis qualitatem? Dica quod non, si fiat superstitiose, vel si credatur necessitaten inesse superioribus, superiora enim non sunt rerum caulae licet sint signa rerum, & sic intelliges, 26 quaestio 5. capitul, alias autem hoc licet, sicut docet astronomia, & sicut ser vant nedum medici, sed & coloni experti, & facit ad hoc quod notat. supra eod. §. versicul. ligaturae. ibi, quae medice rum, &c. haec enim ex arte sunt, non sorte, & naturalite considerantur, non superstitiose. Superstitiosa igiturre probantur. nam per doemonum fallaciam illuditur cu riositas humana, quando homines impudenter scire af petunt, quod nulla ratione eis competit investigare, ut e¬ qui. nec mirum ad fin.i. col. Sed & qualiter mulieres, quae profi tentur se nocturnis horis equitare cum Diana, vel Hero diade, a doemonibus illuduntur invenies, 26. quaest5. episce pi. De presbyteris vero, qui altaria denudant, vel cantan requiem pro vivis, ut moriantur, legitur. 2695. quicunque Hodie igitur non est, id est, esse non debet augurium in Jacob, nec divinatio in Israel. Qui enim sine Salvatore sa iutem vult habere, & sine sapientia se prudentem fieri exi stimat: non sanus, sed aeger, non prudens, sed stultus in a gritudine assidua laborabit, & in fatuitate noxia perma nebit, ut 26 q. 2. qui sine Salvatore. Et breviter, nec dies Aegy ptiaci, nec Calendae Januar. nec initia mensium, nec die: nec menses, nec anni, nec cursus lunae, vel solis, vel sideri nec sortes Apostolorum observari debent, nec carmin herbarum, nec pictatiolae, id est, characteres scripti cred debent, imo haec & similia propter Symbolum & oratio nem Dominicam condemnantur, ut 26 qn. ult. siquis calen das. & c praecedent. & c. seq. & qui. s. non licet. Veruntamen do monium sustinenti, licet petras vel herbas habere, sine ir cantatione, eod c sin Sed & hi, qui per 12 coeli signa nascen tium mores, actus, & eventus, aut quem effectum vitae ha beat, qui nascitur, conantur praedicere, reprobantur, 26. 4. igitur. vers. Genethliaci appellati sunt, & qui. 2. illud vers. nequ ab hoc genere superstitionis. Sed nunquid licet recurrere a sortes, & ad inspectationem astrolabii, vel alias inscriptio nes pro reb perditis recuperandis? Dicunt quidam quo sic, dummodo non fiant inspectiones hujus cum invoca tione doemonum, vel alicujus superstitionis. dicas con trarium, ut infra eod. ex tuarum, & apparet in his quae no supra eod. versicul. nec furta. & praecedentibus & seq. nec obs 26. q Aht qui nec dicitur, quod non statim, tamen cum no superesthamanum auxilium, recurrere possumus add vinum, 22. qu. 2. qualiter, quia loquuntur de comparativ. permiisione. nec obst. 37. distinct. siquis Gramnaticam nan licet dicatur ibi, quod Geometria & Arithmetica habean in sua scientia veritatem, subdit tamen, quod non sint sci entiae pietatis, vel responde, ut not. supra eod. §. quid sor vers. sors igitur est ars divinandi, & seq usque in fin. Nec mo veatur quis quia plerunque evenire videt quae ab aliis prae dicuntur, hoc enim permissu Dei fit, ut ipsi qui hoc viden vel audiunt, probentur quali fide sint vel devotione erg Deum, unde in Deuteronomio ait populo Moyses: Si sur rexerit in medio tui propheta, aut qui somnium se vidiss dicat, & praedixerit signum aut portentum, & venerit quo locutus est, & dixerit tibi, Eamus, & sequamur Deos alie nos, quos ignoras, & serviamus eis, non audietis verb prophetae, aut somniatoris, quia tentat nos Deus noste ut palam sciat, utrum diligatis eum, aut non, in toto cord nostro, & in tota anima nostra, Deum vestrum sequimin & ipsum timete, mandata ejus custodite, & audite vocen illius, ipsi soli servietis, & ipsi adhaerebitis, ut 26 q. 5. nec mi rum §. ult. Plerunque etiam per malos miracula fiunt, quo¬ dic, ut not. supra de venerat. sanct. Et sic prohibetur omni sors, omnis divinatio, & omnis fantasia, quia ad solum De¬ pertinet notitia futurorum, ut 26. q. 5. §. 1. ff. dejudic. sed & restituatur. §. ultim. unde appetens talia peccat non mod cum, quia valt videri similis Deo, propter quod Lucifer coelo cecidit, Adam Paradisum amisit, nec enim Papa su stinet, quod aliquis attentet ea, quae sibi retinuit privilegi¬ speciali, ut supra de translat. episcopi. cap. 1. & de usu pallii, ni specialis, & de offic. leg. quod translationem ideo in omnibu prohibita est sors, etiam in electionibus, ut infra eod, capi ulti & not. supra eod. §. quid sit sors. Sors etiam aliquand concessa est & permissa, scilicet si fiat ad dirimendas lites vel si contentio sit de electione aliquorum, & in omnibu inveniatur paritas, utrobique exemplo Matthiae secundi Joan. Lau. & Rayn. ut 16. qu. 2. non exemplo. & qui s. non licet. Sec illud speciale fuit, ut ibi dicit, ideo sortis usus in election bus perpetua prohibitione damnatur, ut infra eod.c. ultin quamvis idem dicant Deum posse consuli sortibus Apo stolorum exemplo, qui eas non faciebant, nisi collecto coe tu fratrum, & precibus ad Deum effusis, ut dicit Beda in¬ non exemplo. quod non credo verum, nisi fieret authorita te Papae, dic ergo quod in casu isto, vel iterum eligetur, ve superior gratincabit, secundum Goffr. quod dic, ut notat supra de elect. §. qualiter sit facienda electio. post verbum con cilii, & sanior. ver. ubi autem omnia aequalia sunt. Sed ir judiciis dubiis ipsum admitto in his, quae temporalia sunt ut f. de judic. sed cum ambo. & C. communia de leg. si duobus. 21 distin. cleros. & sic intellige, quod sors non est aliquid mali ut not. supra § quid sit sors, & ff fam. erciscun siquae sunt. & d fideicommiss. liber. generaliter. §. quid ergo. quod & ipsum in telligas de sorte simplici, quae fit cum loris, vel cum paleis sine aliqua superstitione

Quae sit poena sortilegiorum Et quidem secun¬ dum leg bonorum publicatio, & de capitatio, ut not supra de magistris §. quam scientiam. vers. ars sed secundum canones imponitur spiritualis poenitenti. 40 dierum, ut infra eod. cap. i. & si peccatum notorium ess Eucharistia denegatur, de consecr. dist. 2. pro dilectione. Item ecclesiastica poena infligitur, quia si clericus sit, deponen dus est, & in monasterio detrudendus: si laicus, excom municandus, quod exaudi, quando dictam poenitentiam agere renuit, si criminaliter accusetur, sic intellige, 26. q. non oportei, &c. si quis episcopus, aut preshyter, &c. aliquanti, e qu. 7. admoneat, ut tamen aliquando poenitentiam contem nit agere, ab excommunicatione incipiendum scias: ut 26 qus. si quis clericus; sed crescente contumacia augmentar, debet, & poena etiam in laicos, qui si servi sint, verberibu castigantur: si liberi in conclusione digni, districtaque sun in poena redigendi, ut ead que contra idolorum. Episcopus eti tales turpiter dehonestatos de parochia sua ejicere debet 26. 95. episcopi. quia decalvare potest eos, id est, vestes & ca pillos ante & retro incidere, sicut in quibusdam locis de consuetudine observatur, & de hac decalvatione loquitu 2291. de benedicto. Sed & tales infames sunt, 2 qu. S quisquis Cum igitur omnia per Deum facta sint, quisquis credi posse fieri aliquam creaturam, aut in melius, aut in dete rius immutari, an transformari in aliam speciem, vel ali am similitudinem, nisi ab ipso Creatore fiat, procul dubi infidelis est, & Pagano deterior: unde omnibus ne talia vel his similia credant, est publice nunciandum, secundi Goffr. ut 26. qu. 5. episcopi. ad fin. ecclesia tamen in casu ior tilegia credit, & propter ipsa matrimonia separat, 23. 41 per sortiarias, quod dic, ut not. supra de frigid. §. qualiter. ver conficebuntur. & seq.

PrevBack to TopNext

On this page

Titulus 21