Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 1
De judiciisSUMMARIA ludicium quid si Iudicium unde dicatur Iudicii species quot sun Necessaria in judicio quae sin Iudex minor majorem judicare non debe Filiussam. contra patrem agere non potes Reus si sit absens, ei possit condemnari Interrogationes quae sunt, quae fiunt ante litem contestatan 9. Victus victori in expensis est condemnandus 1o Iudex a principio usque ad finem debet corum se tenere Eva a Iudicium qualiuer ad efiectus perducatus 1a Indicii effectus quis su 3 Iudicium qualiter finiatur
EX ore residentis in throno proce dit gladius bis acutus, qui instruimur rectas dare sententias, 8 contra justitiam nulli parcere, sed un cuique quod suum est, reddere: & ic eo habito tractatu de creatione jud cum ecclesiasticorum, explicitisqu praeparatoriis judiciorum, de quibu supra diximus, videndum est de judiciis, Quid sit jud cium, Quot ejus species, quae sint necessaria in ejus cor stitutione, qualiter & quando ad effectum perducantur quis fit ejus effectus in principio, medio, atque fine, E qualiter finiatur, Quis enim, & qualis debeat esse judex not. supra de offic. deleg. §. cu
Quid sit jndicium: Aliquando ponitur pro discscretione. Instit. quib non est permissum fa. tesi in princip. infra de praebend. grave respon. I. aliquando pro a ctione. ut C. fam aerciscun l. I. aliquando pro sententia, und dicitur, Rei judicatae parendum est, ut C. dere judic. I.i. si aceipitur, supra de postul. praela. bonae 2§. nec nocebat. in fin. al bi ponitur pro instantia, vel ordinatione causae, ut C. eo¬ properandum. §.I. & infra eod. venerabilis. & ita accipitur hi¬ & secundum hac, sic potest describi. Judicium est legiti 4mus b actus trium personarum, scilicet iudicis, actoris, e rei: qui redditur in invitum, ut differat ab arbitrio, secur dum Azo. ad haec. infra de verbot. signisic. forus. respon.i. & inomni. & ff. de verbor. obligat. inter stipulantem. §. 1. sed & I factum negetur, quarta persona, scilicet testis, inducitur ut in dicto §. in omni. 4 quaest. 4. cap. 1. Et ideo quod dicit ? allegatus in omni negocio. expone dubio, ne contradicat. su pra de fil presb quoniam infra de accusatio evidentiam. & in o mni negotio, scilicet in figura judicii tractando, ne con tradicat. infra de accu sat qualiter 2. respon. 1. ad sin. nomine ar tem testium accipias instrumenta, & etiam argumenta, u in praedicta decre. forus. § causa. secundum Goffredum 2 Dicitur autem judicium, quasi jurisdictio. prius ver¬ c inquisitio vocabatur. c Sed causa dicitur a casu quo ve nit. est enim materia, & origo negocii, ne dum discussionis examine patefacta: quae dum proponitur causa est dum discutitur, judicium: dum diffinitur, justitia, ut infr¬ de verbor. signif. forus. §. .quae autem sunt partes judicii, vid infra de prob. quoniam contra falsam. & in summa ejusdem tit §. quid debeat probari
Quot ejus species. Quod species causarum es enim criminale, de quo prin- cipaliter tractabitur. infra de accus. & inquisitio & inciden ter hic tractatur. infra eodem, at si clerici. & cap. cum non ab ho mine. ff. eod destitisse. C. cod properandum, & civile. de quo ir hoc lib. principaliter tractatur. & infra codem. taeterum. E cap quia quinta aliquando mistum, ut supra de procur. tuae d Et istorum aliud ordinarium. infr eodem dilecti. & cap. examinata. Aliud extraordinarium. infra eodem. novit infrae de probat. quoniam contra falsam. Item aliud speciale. infra eo dem. exhibita. infra de iura cal. literas. Aliud spirituale. infr eodem venerabilis. infra qui fil. sint leg per venerabilem. Aliuc spirituali annexum: sicut causa juris patr. infra cod. quanno sed secundum Goffred. licet haec causa dicatur spiritual annexa, est tamen vere mere spiritualis, id est, de re spir tuali. unde hoc jus vendi non potest. mfs. de ju pat. quia cleri ci. quod dic, ut no. infra de ju pat §. qualiter transferatur. ver venditioque sed dicitur annexum spirituali propter quod dam accidens, quia cadit in laicum, & quasi possidetur al eo, cum tamen nullum aliud jus spirituale cadat in laiet excepto jure funerandi. de mor. inferen. l.1. & excepto furi eligendi, si cum haec speciali privilegio competat: alite non, secundum Goffr. quod dic. ut no. sup. de ele. §. quis pos set eligere. ver. laicum. Item de crimine multis modis agi tur, scil. interdum in modum accusationis ad depositioni inferendam, vel aliam legitimam poenam. Interdum it modum inquisitionis, ad remotionem ab administratio ne. Interdum in modum denunciationis, ad poenitentiam injungendam. Interdum in modum exceptionis. inf. de ac cu(. super his inquisit. qualiter & quando & de sim licet He li. & no. inf de accus. in suis tubricis. ideo dicit de judiciis il plurali, & non de judicio, in singulari
Qua sint necessaria in ejus constirutione Lbeli¬ oblatio, de qua dicemus infra de libell oblat Item attendenda est persona judicis, utrum habeat ju¬ risdictionem ab his, qui possunt tam dare. nam laicus ir ecclesiasticis eam non potest habere; etiam de consensi episcopi. inf. eod. decernimus. quanto. ai si clerici.c. clerici, ca, cun non ab homine, c. de his. inf. de fo, comp. S. quib. ex cau sub ff. lique ver. sed nunquid & supra de offi. dele. S quis delegare. Item attem dendum est, an possit esse judex, quia si habet similem cau sam, subrogatur alius. ut inf. eod, causam. 2. Item secundun f Goffr. si sit excommunicatus, f non constituitur judici coram eo: imo nullum est, vel saltem per exceptionem an nullandam. inf. de sent. & re jud. ad probandum. Item nec cor haeretico. mfr. de haere. excommunicamus, infra. §. crendentes. ve quod si forte. Item sunt quidam alii, qui judices esse no possunt, & ideo coram eis non constituitur judicium pu 3ta infames, g & turpitudine notati, qui legibus prohiber
tur. ff. eod, cum praetor, §. non autem. C. de senat. I. 2. C. ad l. Iul.r. pet. I.si. C. de digni. Li. & 2.lib. 12 & de infami.l.i. & infrade exce h prael. inter dil ectos. Item nec coram surdo, muto, perpetu¬ i furioso imuliere: quod dic, ut no. supr. de offic. dele §. cu
Item nec coram episcopo sedente in aliena dioec. F. de j¬ riid omn. iudi. l.ult. nisi forte de licentia illius culus est dio sup. de usu pal. ex tuarum 9. qu. 2. non invitari. &c..& 2. Iten 3 nec minor Judex iudicabit majorem. supr de ma. & ob eun
inferior. & ibi dixi in summa. nisi forte major se subjiciai ii.que.i. pervenit. .qu. 5. mandatis, & c. auditis. vel nisi ratione de licti, ut no. inf. defo. comp. I, quib. ex causis. ver. item ratione del di. Item nec coram eo qui in causa propria vult judicare C. ne quis in causa sua judicet. super quo vide quod not. d maledict. §.i. versi, si quis verbis. & infra de senment. & rejud. su rub. de sentent. §. quis debet sententiam. vers. sed nunquid sui ltem nec causa filii constituitur coram patre. f. de jurisdic om. jud. Lqui jurisdictioni. nisi casualiter; cum parcissim jus pro quibusdam dicitur, ff de offi praesi senatus censuit. It authoritate falsarum literarum non constituitur judicii inf de crim fal. super eo. super hoc vide quod notur, sup. de resci Squae possunt objici. vers. sed nunquid processus authoritat literarum surreptitiarum. ver.i. & seq. ubi centum & dua exceptiones poteris reperire. Item non coram uno e: duobus delegatis, vel duobus ex tribus nisi aliud dictum sit sup. de offi deleze prudentiam c. cum causam. & c. uno delegatori Item non constituitur coram delegato, ex quo jurisdicti¬ sibi commissa expiravit, & qualiter & quot modis fiat, vid supra de offi. deleg §. & qualiter fintatur. Item neccoram lega to, vel delegato suo post expressum de provincia; secur dum Goffred. quod dicit delegato legati, intelligas nis inte egressum fuerit acceptum negocium. Item quod d cit delegato, intelligas quando egreditur revocatus. & id intelligas qualitercunque finita sit legatio. quod dic, u hot. supra de offi. dele. §. & qualiter finiatur. multos & alios casus, quibus ex defectu praesidentis non constituitur ju dicium, per se notare poterit studiosus. Item attendendi est persona agentis, & respondentis suo nomine. nam ser vus agere, vel respondere non potest generaliter; nisi si servus Principis. ideo dixi, Generaliter quia fallit in le¬ Comelia, de fal. vel testamentaria, quando scilicet vult accu sare supprimentem tabulas, in quibus libertas relicta era vel accusat eum qui facit falsam monetam. & in leg. Iul. pe iecusat eum qui fraudavit censum. & l. Iul de aanona. il lum qui annonam reddit cariorem, & pro libertate prae standa, & pro alimentis. & si ei possessio furbata fuerit ff. cod. l.vix. & l.qui se ff. ad l. Corn. de fal. nulbo. de alim & ciba. re lict. servos. & C. ubi causae. fisc. I.ultim & si per vim. vel alio mo do. l. i. Item nec monachus sine jussu superioris, 16. quaest. monachi. quia mortua est vox talis, 2 qui 7 placuit. & c. nullus secundum Goffred. super hoc vide quod no. inf. ne cler. ve monach. §. fi. ver. ut religiosi. & seq. Item excommunicatu convenire non potest, quamvis conveniatur. inf. eo. intelle ximus. Sed praeceptores hospitalis & templi agunt, & con veniuntur, licet eorum notio ignota sit, dummodo lau¬ dabiliter conversentur. inf. eo, cum deputati. & qui successi violento respondere tenetur. infra eodem quia & minore 25 an. agere non possunt sine tutoris vel curatoris autho ritate, ut dixi supratit. I. §. de qua re subs impeditur etiam com promissum ratione personae. Item capitulum sine consensi praelati non convenitur, inf. eo. causam. nec praelatus sini¬ consensu cap. sup. de proc.c.i. de hoc tamen dic, ut not. plen¬ sup. de rescrip. §. quae possunt objici. versoo. Sin autem aliqui nomine alieno agit, ut respondeat, plures exceptionas con petunt, de quibus diximus supra de procu. §. ult, sub S, possuni Item filiustam contra patrem agere non potest, nisi in castrensi pecu. vel quasi f. de jud lis nulla. C. de bo quaem lib. cuin oportet, §. hoc kod & praeced licet de consensu patriae & eju authoritate alias agat, & conveniatur. C. debo. quae lib. cun non solum §.i. respon/. 1. & si pater non vult consentire, cogi tur per judicem, ut ibi, & de hoc infr. de inju. §. cui detur, & sic habere mixta consideratio actoris, & rei. Item haberi mixta consideratio inter judicem & litigatores, quia ne que pater filio, neque filius patri, potest esse judex in cau ia criminali. ut a contrario sensu, ff. eod in privatis, sed in ci vili potest, prout innuit Lilla, quia fungitur vice delegan tis, sed secundum jura nostra aliud juris est, quia nec con sanguineus, si recusetur, poterit judicare, quia suspectu est, infra de appell. postremo. no sup de offic. dele. §. & qualiter fi niatur, ver item finitur propter justam recusationem, se¬ si sit ordinarius, potest cognoscere quousque lis contes sit: & hoc in delictis; quae eo invito committuntur, secul in contractibus. ff. de ofsic. praesid. senatus, & fde judi omn.! qui jurisdictioni. sed & in casu etiam ultra lit. contest pro cedit; ff. ad Treb. ille a quo. §. ultum. & l. namquem, at in re su¬ non potest quis esse judex, ut 4. qu. 4.c.i. C. ne quis in causa su¬ in ri. bro & in nigro. nullus enim potest cognoscere de pr¬ vilegio domini Papae, nisi ipse vel delegatus ab eo. infr. eod cum venissent, & de confir. uti c.I.& 2. de feudo cognoscit do minus, ut inf. eod caeterum, nisi aliud contingat ratione pec cati, vel privilegii, vel consuetudinis, infra eod novit, de hoc infra de feud. sub rubricel. apud quem, vel apud quos judices infra de sentent. & re judic. sub rubrica de sententia, §. quis debe sententiam, & de app. §. a quo. Item & circa rem habetur con sideratio, quia super rebus praesentibus tantum non futu ris constituitur judicium: sed tamen veniunt ea, quae ex trinsecus accidunt post lit. contest. ut fructus, expensae, & accessiones. f.eod non quemadmodum & l. non potest. & I. sole mus, & de aedil. edi aediles. §. item sciendum infra de causa poss. e proprie cum icclesia Sutri. §. uli ff. de usur. l. I. sed & in annui praestationib & servitutibus porrigitur aliquando in fu turum f. si ser. ven egi & l. harum infra de sepul. in nostra prae sentia. & propter futurum debitum agitur, forte propte delictum conventi; seu defuncti; qui delevit instrumen tum per quod debitum probari poterat, vel agitur non a condemnationem, sed ne probatio pereat, ut fad l.nquil in legi
POrrecto autem libello, si contingat abesse oportet fieri citationes secundum distinctionem, utrum lis contesta ta sit, vel non, si quidem non sit concitandus, est absen tribus edictis, vel uno peremptorio pro omnibus per in tervalla 10. dierum secundum i. antiquam C. eo properandur vel 30. dierum, secundum jura auth. de liti. §. omnem, col. 8. im¬ & arctari vel prorogari potest, secundum qualitatem ne gotii, & quantitatem, & distantiam locorum. quod dic, ut no inf. de dila. §. quis ipsas. & ver seq. Quidam tamen dixerunt quod auth. loquitur in actore tantum, unde lex antiqua ad huc stat in reo. quia quod non mutatur. &c. C. de testa sanci mus. sed dic secundum Azo. quod in utroque habet locun auth arg ff. de reg jur. non debet. Potest tamen judex necessi tate urgente peremptorium maturare. ins de ap.c.i.sup. de off deleg. consaluit ff eo ad peremptorium, secundum Goffr. sed s sit, sine causa appellari potest. inf de dila.ci Quinimo & pos peremptorium aliquando quis citatur ff eo. & post edictu sed hoc de gratia, ut no. inf. de contu §. qualiter deprehendatur per. quod autem, & fiunt vocationes per edicta, vel in albe proposita, vel per executiones ad domum destinatas, ub latitans inveniri non potest, ut omnia haec not. inf. de dol¬ sub rubr de conta. § qualiter deprehendatur. sup de off. deleg. §. qu. delesari. ver.i. & seq. Sed in hoc casu, scilicet ante lit. contess si actor sic vocatus non venerit, adhuc expectatur per an num, quo elapso, si adhuc in contumacia perseveret, au diet judex probationes rei, & recipiet diffinitive pronun cians. & sunt haec duo mirabilia, quod sententia feratur ar te lit. contest. nam dicit auth. veritate subtilius inquisita le gitimam potest ferre sententiâ, ut in auth de lit. §. si veroa pud judicem, & testes recipiuntur. cum reus offerat se f de prob circa. inf. de resti spol.c.I. contra illud inf. de lit. contest.c. & contra illad. infr. ut lit non contest. & si reus nihil probat, ab solvetur actor ab instantia judicii, cum non sit liquidun a de causa. C. eo. properandum. §. 1. Sed si actor intra annum veniat, non auditur, nisi restitutis expensis: & si iterum re liquit causa, ab omni cadet actione, ut in d. authen. de litig. si vero intra praedictum tempus. de his expensis & seque dicu no. inf. de dolo. sub rub. de contu. §. qua pona. & ver. seq. Et quo dixi de actore absente an lit. contest. & de reo intelligendi est, quantum ad citationem. arg ff. de reg ju. non debet, no tamen illud quod dixi, est in gravamen actoris, id est, quo¬ feratur diffinitiva sententia vel ut cadat ab actione. Nam li cet quicquid privilegii conceditur actori, concedatur 8 reo, ut testatur praedicta regula, non idem in onere, ut pro 7batur ff. de feriis. I.ult C. de temp. in integ. resti.I.ult. Reo igi tur absente ante lit contes. non potest condemnari, sed e¬ vocato, ut dictum est de actore, si non veniat & agebatu reali actione mittetur actor in posses. rei petitae, ut C. a praesc. 30. ann. si quis. §. pen. sed si erat personalis, mittetur in posses. pro mensura debiti declarati summatim, examina to negotio, sc. sacramento actoris. ff. ad exhib tigni. C. de b¬ auth. ju poss. auth. ei qui jurat & in auth. de exhib. aut intro. rei §. si vero etiam quidam jurent. Videtur etiam, quod contr reum possit diffinitive pronunciari, ut in auth. ut inobe juo §. si vero. sed dic ibi litem quasi contest. contra dominum lio pro eo, & pro se convento, vel dominum non condem nari, sed satisfieri debet de reb. suis, quo ad expensas pro pter contumaciam suam. nam si quis conveniatur nom ne alieno, dantur sibi induciae ad dominum representan dum: quod si non venerit, postea legitime citatus, mitt tur actor in posses. & veniens etiam intra annum non au ditur, nisi super proprietate, ut C. nisi in rem act. I2. omni haec aperte traduntur, inf. ut lit. non contest. quoniam freque ter. §. in aliis. & §. seq. tam enim intextu, quam in summi invenies haec & plenius & planius expedita. Quamvis au tem contumax possit excommunicari b vel pati missio nem in posses. bonorum suorum: Goffre. tamen haec du¬ sic diversificavit, scilicet quod sit talis causa, in qua habe locum, missio fieri debet. alioquin excommunicatio suc cedit loco missionis. sic intellexit infra. de dolo & contu. tua sunt enim quaedam, in quibus non habet locum missio, pu ta si agitur de beneficio inter duos electos, ne si ex secun do decreto postmodum fieret missio, ageret ut praelatus quamvis jus non haberet, & sic deciperet animas contra illue sup. de elect. dudum. 2. respon. I. & idem in causa matr moniali. ne forte missus inposs. ex causa secundi decret ageret ut maritus: licet in veritate maritus non esset, ub tamen non de praelatura, sed de proprietate ecclesiae ag¬ tur inter duos praelatos sicut legitur i6. qu. 3. inter memora tos. infra de relig. do, cap.1. locum habet missio. infra de eo qui mit. in posse cau. rei servan. c. 1. & 2. nam & duae ecclesiae per¬ mutari possunt. infra de re permu. ad quaestiones. secundum Goff. & probatur in auth. d.n. de eo qui mit. in possescausa ser. extra. eum qui. de hoc not. supra de transact. §. & in quib. ce set versi. item quaeritur, si super ecclesia. Sin autem lite conte sta. se absentaverit, actor citatur, & expectatur per an num, ut supra dictum est, nisi modicum supersit de trien nio. tunc enim sibi abbreviabit judex tempus, ut super si ei semestre tempus, intra quod pronunciet. C. eod properan dum. & ars. infr. eo.c. ult. & sic minus tempus habet actor post lit. contesta quia deterior dolus est, litem semel coeptan relinquere, quam nunquam venire. utm auth. de litig. §. vero m praedictum. perit autem instantia judicii spacio trien nii. C. eo properandum. sed contra. inf. eo. venerabilis ubi nor obstante lapsu triennii fertur diffinitiva sententia. Solui Dic quod decr. loquitur lit. non contest. lex vero lit. con test. ut patet in respon. I. ipsius legis vel refert utrum per ca villationes advocati factas de consensu clientuli lapsum sit triennium, & tunc non obest, ut in decre, vel clientul¬ inscio, ubi nocet. in I properandum, §. illo procaldubio. sed ii hoc tenetur advocatus clientulo ad interesse, & forte in famis fiet. argu. C. de poe jud. qui ma judi. l.ult Insti de ob. quae e¬ quasi ma. & ff. de judi. sifilius. Vel dic, quod nedum per ad vocatos stetit, quo minus causa intra triennium termina retur, imo & per judicem. & sic non obstat. I. properandum quamvis enim dicat, quod causa intra triennium debetter minari non tamen dicit quin valeat sententia, si postea la ta sit, imo potius innuitur contra. inf. ea. l. §. sin autem utra parte praesente. & §. seq. ubi datur spacium ultra triennium & argm resp. 1. ubi dicit, quod invito judice non potest pro rogari. ergo a contrario volente ad idem 2. 4. 6. auteriorum §. ad haec, in auth. ut sponsa. larg §. ad hoc, col 9 per quem §. qua idem not. arg, in d sin autem utraque. Alii dicunt, quod no contradicit, quia I properandum. excipit causam fiscalem publicarum functionum, unde fortiori ratione causa es clesiae est excipienda argum. C. de sacr, san. eccles ut inter diri num. Nam & publicum jus consistit in sacris & sacerdoti bus..dist ius publicum ff. de ju. & jur li. Verum his contra dicit, sup. de electio, cum inter universas, &c. ne pro defectu. Se illud speciale est, & reddit tex ratione specialitatis. Vide tur tamen, quod I. properandum in foro ecclesiastico non vendicet sibi locum, ut potest probari per decr. inf. de prob c. si juncta cum decr supr. de arbitris, cum tempore Innoc. qua de eo facto loquuntur & certum est, quod a tempore Inr usque ad tempus domini Greso. IX. plusquam trienniun lapsum erat, cum Honorius III. in medio fuerit, & tamei super prima contest mandantur recipi testes, & diffinitiv. sententia ferri per dominum Gregorium. Sed quare petit in stantia judicu spacio triennii, secundum l. & non secundi cano. resp. quia jus cano veritate & simplicitate gaudet, & cogitur, sed civile in subtilitate & rigore consistit. infrad dolo & contum. c. I. Item secundum legem, ex quo litis con testa. est, ante sententiam non appellatur, C. eod. apertissimi Potest ergo judex abbreviare dies, & ferre sententiam, & exceptiones repellere, sicut placuerit. unde dicit I. prope randum, quod invito judice, lis non poterit prorogari sed secundum canones a quolibet gravamine justo appe lari potest, & causa appellatio. durare ex causa per bien nium, & iterum a judice appellationum potest, si gravave rit appellari: & sic de singulis. Cum ergo ipsa vi proroge tur, & differatur cognitio principalis causae ultra trien nium, patet quod non debet instantia perire, cum invito ju dice cognitio prorogetur. nec enim in causa app. revocam tur ea quae appellationem praecesserunt. Licet autem in stantia judici pareat secundum I. spacio triennii, & perea processus, tamen non pereunt gesta redacta in scriptis pe manum pu. authoritate judicis immo perpetuam fiden faciunt, C de re jud gesta in auth. ut fratrum filii, §. illud quoque col. 9. secundum Goff. & infra de prob quoniam contra falsam & cap fin. de test prae sentata. & not. infra ae fide instrum. & depu bbicaet. Et quod dixi de actore absente post li. contest. idem in reo. & sic contra quemlibet, vel pro quolibet poteri fieri diffinitiva sententia, si per probationes etiam absent altero inductas, potest liquere de causa, alias ab observa tione judicii reum praesentem absolvet judex, & actoren condemnabit in expensis; quas se fecisse juraverit reu praemissa taxatione. quod habet locum in omni taxation expensarum, scilicet ut praemittatur taxatio per judicen citra, quam condemnare non licet in auth. de jud. §. quia ve ro. C eyd. properandum. sancimus, supra de procurat. constituti & se his quae vi me. ve causa fi. ca. ult. 2. qu. 1. in primis, nec obst. dee len qui accusare inf. ut benesi eccl. c. I. ubi dicit, quod reu absolvitur, etsi nihil praestiterit vel probaverit, quia illu¬ verum est, utroque praesente: secus, si actor absens sit, vero actor sit praesens, & reus absens, neque sit liquidun judici de causa, servabitur quod dixi supra ante li con test. probantur haec C. eod. probandum, §. i. & 2. in auth. de liti § omnem vero col 8. & in dicta decr. quoniam frequenter. E not. quod si judex mittit unum pro tribus, debet assigna re causam rationabilem, & veram in citatione, vel pericu lum viarum, vel distantiam locorum, vel parvitatem sum mae pecuniae arg, supra de in integ. rest tum ex literis. §. ult. in ut lite non contest. accedens. 2 in authent. de man. prin § si tibi quo que tertium studium, col; alias si in prima citatione assigne tur nimis brevis terminus peremptorius, juste potest ap pellari. insde dilat.c.i
VTroque autem praesente, satis potest causa extendi usque ad triennium, nisi in casibus in quibus aliquand 20. dies, quandoque duo menses, quandoque tres, quan doque quatuor, quandoque annus, quandoque bienniun servatur. infra eodem, cap. ultim. C. ut tam civilis jur. l..§. scian & in auth. ut cleric. apud proprios episcopos conve, col 6. C. de de¬ gen de aedal. prin. l. ultim f. de excu. tu. I quinquaginta, C. de asse tol. II. §. iae ltum. & ad l. Fal. auth. sed cum testator. & de naufra. penult. Item vocatus ad judicium si non venerit, & reu est communione privatus actori, admittitur facultas car sae peragendae, nisi uterque probaverit se impeditum venir justa de causa 4. quaest 5. cap. unico. qualiter autem hoc pro betur, dic ut not. infra de cont. §. quae poena. versic. quid si ab sens. si autem utraque pars praesens sit, & appareat proces sus judicii, fiet per ordinem interrogando, probando, di sputando, ut infr. de prob. quoniam contra falsam. cujus verb¬ quauo ad hanc partem, posui infra. de prob. §. quid debet probar¬ vers. Iton licet. & interrogatio aliquando fit a judice. 30. qui 5 judi cantem infr de si. instru, cum loannes eremita, inf de spon sicu in si ff. de inter. act. de aeta §. qui tacuit. & etiam ab assessore quoniam participat in interrogationibus C. de off. asses. I. 1 jf. de off. asses li. & aliquando a notario, sive allo, cui judes hoc commisit. sup. de of. deleg super quaestionum. Et licet no teneatur aliquis respondere ad interrogationem adversa rii. tamen si respondet, tenet confessio, vel sine interrog: tione contra se fateatur in jure ff de interrog act si sine. §iin de dol. & cont. prout. partes autem per se debent factum proponere. ut infr. eo pastoralis. sed an advocati proponer possint proponendo vel respondendo, dic ut not. supra di postu lando §. quid pertinet. Hoc tamen scias, quod advocat a formant a positiones seu interrogationes secundum con suetudinem approbatam, quae optima est legum interpre: sup. de consuet. cum dilect. hoc modo ponit talis, vel dic quo possessio, de qua lis est, fuit patris sui cui successit. & sic di singulis. postea judex primo interrogare debet ponen tem, deinde adversarium, an ita credat, & hoc ubi causa ci vilis est, in qua juratur de calumnia, sed si inter aliquas ec clesias conventuales de re spirituali litigetur, praelati in a nimas suas, & conventuum suorum, cum quibus habent o mnia communia. jurare debent, & respondere veritaten quam noverunt per se, & quam per illos, in quorum ani mas juraverunt, intelligent: & ne aliquod sophisma fa ciant, si positio plures articulos contineat, sigillatim er cuilibet respondendum. sed & syndici sine juramento quo¬ sciunt vel credunt de hujus positionibus inquirentur, ut in auth. d. n. extra de test. hoc praesentium: Ex hoc videtur, quoc aliud sit juramentum de veritate, aliud de credulitate quod dic, ut not. infra de juram, calum. §. quando praestandun est. versic. sed nunquid danda est dies & seq. Ex hoc videtur et iam, quod syndicus non juret de veritate quod dic, ut no inf. de juram. calum. §. quis debet jurare. Sed quid si praelatu sic jurans discrepat a conventu: puta unus dicit negandum alius confitendum, si non possunt aliquatenus simul con cordare, naec per verba; nec per aliquas conjecturas, tacea praelatus, si possit hoc cum judice impetrare. arg sup. de of deleg. si quando. C. de judiciis. rem non novam. §. patroni. vel re spondeat utraque pars, quid sibi videtur. & judex infor met motum animi sui ex honestate, antiquitate, dignita¬ te, & conscientia, & pluralitate personarum, qualitate fa¬ cti, fama, & aliis circunstantiis, cui magis credere debeat arg, sup. de renun. in prae sentia, & de rescrip pastoralis. resp. i& d proc. in nostra. §. nos vero. ff.de test. ob carmen Insti. de satisd. tuto § quod si non fuerit. ff. de popu. act. .2. sed nulla ratione contr conscientiam dicat. inf. de rescr. quoniam omne. Sed an qui¬ cogatur iterum respondere super eo. facto, dic ut no. infr de jura, cal. §. quando praestandum est. versi sed nunquid si semel ai hoc ff de adul si postulaverit.§ si quaestionem & S quaestioni
Fiunt autem aliquando interrogationes? ante lit. con¬ test. & ideo de his videamus. sunt autem XI. & duodeci ma generalis, ubicunque aequitas moverit judicem. Prim fit interrogatio, si est haeres ejus, cujus nomine conveni tur. Secundo, pro qua parte. f. de interrog actio. li. & l. qui in¬ terrogatus. Tertio, qualiter sit haeres, utrum ex testamen to, vel ab intestato ff de interrog. actio sine. §. illud alias est. I. defensor. Quarto an possideat servum noxium, cum noxa liter convenitur nomine servi, qui damnum dedit ff. de in¬ terrog actio si quis interrogatui. Quinto, utrum haereditaten possideat. & pro qua parte. ff. de interrog actio. non alienam & laui servum. §. ult. Sexto, an possideat peculium servi vel filii, cujus nomine cum eo agitur. f. de interrog actio. defensor. §. ult alias l. si sine. Septimo, cujus aetatis sit. ffidem terrog act. de aeta. Octavo, an domus, de cujus damno time tur, sua sit, & quota ex parte. f. de interrog. actio. non alienam Nono, in rei vendicatione. utrum possideat. ff.derei vendi¬ si qui petitorio. Decimo. pro qua parte. f de interrog actio qu servum, § ultim. Undecimo, an quadrupes, quae damnun dedit, sua sit. ff de interrog. act. quis in jure interrogatus. Duo decimo, generaliter potest fieri interrogatio, ubicunqui aequitas moverit judicem: ut ff de mterroga. act. ubicunque & hoc ante lit. contest & post, ut supra eo. §. versi sinauten 30. qu.s. judicantem & in auth. de.n. de confessis extra statumus, sec & in petitione haereditatis fiant interrogationes speciale: & necessariae, quia petitione haereditatis non convenitur nisi is qui pro haerede pro possessere possidet, id est, qu putat se esse haeredem, vel nullam causam possidendi hi bet, sed possidet, quia possidet, ut f. de pet haerc. & pro haered & l. regulariter. Et quamvis nullus alius cogatur dicere ti a tulum a suae possessionis, ut 24 5. §. l. is tamen cogitur. C. d pet. haere. cogi. in sin. sed in rei vend. secus est, ut imprincip ejus dem l. & iste est ordo. Primo interrogatur, an possidea f. derei vend qui petitorio. si negetur, petam a judice, ut pon¬ me in possessionem, salvo jure alterius: ut f. interrog acti¬ qui servum. §. ultim. sed si volo ipsum convincere de mer dacio, hoc ipso ad me transfertur possessio, quamvis no¬ probet proprietatem, ut ff. de rei vend. Ipen. Si confitetui secundo interrogetur, utrum sit haeres, & ex qua parte. de interrogat. actio. l.1. si dicat se haeredem praesumitur pr haerede possidere: & sic parata est via petitioni haeredita tis. Si neget, tertio quaeritur cum possidet. f de perit. haer Iqui interrogatus. Si alleget titulum, vel pro donato, ve pro emptore, vel pro dote, de quibus. infra de praescript. hoc probet, vacat petitio haereditatis, si non alleget: vel a leget, sed non probet, praesumitur pro possessore posside re. ad hoc ff. de pet. haered pro haerede, nfra de concess. praeben cum super quaestione & cap. ex parte Asten. & de his quae fiunt ma, par, capi, cap.i & de deci dilecti. sed si alleget titulum, pu ta, quia emi. iterum puto interrogandum. A quo emisti ut est expressum. ff. de diver. & tempo. praescript. in usucap. idem ad dicendum. potest enim esse, quod emit a furioso, e sic titulus iste habebitur pro non titulo f. de per. haered. Ini allam, §. 1. Item potest esse, quod ille qui vendidit sit ab sens, & ideo tenetur utili petitione haeredi. ut in d. I. nec u lam, §. quod si quis. & ideo perjudicem compellendus est ut ff. ae interroga. actio. ubicunque. Quod si dicat se emisse praesente, & homine sanae mentis, iterum puto interrogi dum, quanto pretio f. de petit. haered. nec ullam §. si quis, qui potest esse, quod pro exiguo pretio emit. & ideo tenetur ut ibidem dicitur. Item si dicat sibi donatum, quaeratur quo, ut in d. Inec ullaum. §. 1. & quod respondere debeat, es argumen. C. de fur incivile. supra de aliena judic. mutan. taus sac.c. ultim. & dixi in summa. & sic ubi non cogitur dicer¬ titulum, ut in rei vend. non cogitur dicere a quo habuii sed ubi cogitur dicere, ut in petitione haereditatis, cogitu dicere a quo habuerit. Fiunt autem hae interrogatione officio judicis hodis. ut ff. de interrogat. actio. l. 1. & est co gendus interrogatus, ut certum respondeat. F. de confes cerium ff de interrog. actio de aetate § nihil. alias perinde est, a si non respondeat, ut sic habeatur pro confessato; ubi cor fessio ei obesset: vel pro negato, ubi negatio ei obesse ut not. infra de confessis. §. quid si non vult respondere. dixit quod puniatur pro motu judicis, tanquam contumax si quis jus dicenti non obtemp. I.unica. nec debet alius interro gari quam is qui conveniri potest. f. de interrogat actio, si sin¬ §. alius. effectus is est, ut qui confiretur perinde teneatur ac si contraxisset, & nisi ex justa causa non potest poenite re, nisi sit confessus ex sola culpa ff. de interrogat. actio. de aeta te § qui interrogatus. §. ex causa. & §. qui justo. vel dic ut no infra eodem versic. sed videtur contrartum. Item puto lit. con testata super tit. alleg argument. supra de renunt. veniens. §. 1 & infra de lit. contest, cap. unico. & jurandum de calum. argun ff ad exhibendum. I.thesaurus. argument. etiam in concor¬ quas not infra de contum. §. qua poena. vetsi. quinimo. Sed nur quid antequam fiat interrogatio, concipiendus est libe lus super principali, & offerendus? Dicunt quidam, quo sic. argum ff de interrogat. actio de aetare §. 2. & §. qui tacuit. e I. prima. in princip. Sed videtur contrarium, quia ex qui semel obtulit libellum, necesse habet persistere, usque in fin. litis, reo instante, ut C. quomodo & quan. judex. in auiher qui semel. cum enim fiant interrogationes hujus ad in struendum actorem, utrum in totum, vel pro parte petat & quo jure petere debeat. ff. de interrogat. actio. I. prima.. spon.i.& l. voluit. & l. qui servum. §. sinali. ff. derei vendi. peti torio, quis unquam dicet formandum libellum, quous que via sit parata nec obst. II. supra inductae, quia quod di cunt actione instituta, subaudi post certificationem, qui postea instituitur, ut bene probat lex i. respon. 1. unde s non vult actorem certum reddere, potest insolidum con veniri. ff. de interrogat. actio. de aetate. §. qui tacuit. vel admi¬ titur libellus incertus cum protestatione, ut f. quorur leg. I. prima. §. quia autem. sed nec sufficit titulum allegare nisi & probetur. ut infra de decim. dudum. § primo. & argum ff. de procu quae omnia infra de conces. praebend. cum super quae stione. & maxime quia in fraudem, ut vitaretur haereditati petitio, posset hic allegari: argum supra de rescrpt nonnul li, & Insticut. vi bo. rap. §. sed nedum talia. usus autem harum interrogationum in desuetudinem absit, nec isto jure ho die utimur quousque lis fuerit contestat. subaudi diffe renter, quo ad fundandam principalem intentionem, sec solummodo quo ad viae agendi praeparationem. sic in tellige. ff. de interrogat. actio. I. prima. § interragatoriis. ut ap probatur in authen.d.x. de lit. contest. extra, exceptionis. sed & quod dicitur in d. §.. interrogatoriis: quia nemo cogitur, &c intelligunt domini instituta actione, sed offic. iud. Quor tamen prius notatur, imagis place
Illud autem regula traditur, quod victus: victori 2 in expensis condemnandus est, ut C. eod properandum. §. sut autem alterutra. sed justa ignorantia excusat aliquand ab expensis, in anth. de judic. § oportet. quod dic ut not. usv. de contum. §. qua poena. sub §. hoc deexpensis. & sub §. ergo es modus & praeced. Quod autem dixi de citatione servandum est, si certum sit, quod citatus sit de foro vocantis ff. eodem si quis postea. & de jurisdict. omn. jud. I. penuit. si vero erat di¬ alterius foro, & hoc certum sit judici, vel adversario veni re non cogitur, nec latitare videtur f. de jurisdict. ml.ulum ff. eod.I. non videtur. ergo clericus citatus per laicum venir non cogitur. ut infra eod. mierdicimus quanto atsi clerici cat clerici. & cap. cum non ab homine. sed & alia multa exempi invenies. nota. infrade contu. §. qualiter deprehendatur. sub nunquid. versic est autem aliquando. & versic. seq. Sin auter dubium sit venire, cogitur saltem allegaturus privilegii fori sui. quod si non fecerit, credo quod mulctari possit & in expensis condemnari, vel excommunicari ff. si quis u jus voc. non iernt. l. ex quacunque. & de re judic. si quis ex alieni & si quis jus dicen. non obtemp. I.1. & de ventre inspicien. l. I. cogenda ff. de judic. l. 2. §. convenire. infra de appellat. si duobus haec jura probant, quod quandocunque judex errans ii facto, errore probabili dicit sententiam contra aliquem credens se judicem, valet sententia. Secus, si in jure errei supra de offic. deleg. cum super abbatia. infra de conces. praeben¬ ex parte. & cap. dilectus. de poena vero contumaciae, dic u infra de cont. §. qua poena. Ex hoc constat, quod in quolibe judicio oportet, quod alter fungatur vice actoris, altervi ce rei sunt tamen judicia duplicia, in quibus quilibet inte ligitur actor, sed tamen fungitur partibus actoris is, qu primo ad judicium provocavit: quod si ambo simul vene runt, sorte res dirimenda erit. f. eo. in trib. & l. seq. Item in caus cognitione illud versatur, ut plena inquisitione fiat discu sio causae: sed in casibus sufficit semiplena, seu summari cognitio, ut cum impubes ex Carboniano edicto, vel mu lier nomine ventris, petit se mitti in possessionem: ve cum reo absente actor desiderat se in possessionem poni vel cum quaeritur, an intersit actoris rem exhiberi: vw quando petit legatarius sibi pro legato satisdari: vel filiu petit a patre alimenta. & quaeritur, an sit filius, vel capiun tur ex causa jud pignora, & quaeritur, an ea sc. pignora, sin condemnati, vel alterius. f. de Carbon. edicto. I3.9. causae. & a vent n possess. mit. l. I. §. si ea. C. ub. in rem. actio.I. penult. & deb¬ auth jud poss. auth & qui jurat fi. ut in possess leg si is a quo, & a exhibend. l. 3. §. sciendum & de lib. agn. I si quis a lib §. vel p. rens. & de re judic. a divo Pio. §. si super. & ideo de his etiar diebus feriatis cognosci potest, ut f. de feriis. l. 2. erg. in aliis fiet plena inquisitio per judicem citantem, libe lum porrigentem, dilationem concedentem, interloqui tem. &c. vide per ordinem. infra de proba. §. quid debet pri bari. versic. item licet indulget etiam mensem, si aliqui partium dicat adhuc habere se quid proponat & secur dum & tertium. ut C. eod auih jubemus. & si miner ab haer di. se abstine. authen. si omnes creditores, & quomodo & quando in auth. qui semel. sed praesenti non puto dandas has dilatio nes, nisi forte primam, vel nisi ad malitiam superandan aliae concedantur. Debet autem judex t evangelia a prir cipio usque ad fin. coram se tenere; sciturus quod sicu judicat homines, b & ipse judicabitur a Deo ut C. de jud rem non noram. Item jurare debet in principio regimini sui, quod secundum l. & consuetu & canones, prout me lius sibi videbitur in judiciis procedet. ut in anth de defen civi. §. interim col z. & jusjurand. quod praesta ab his versicul e aequus, col. 2. & de judic. §. omnis autem, col. o. & infra de jurejur. penientes. ad hoc etiam tenetur quilibet judex ecclesiasti cus sine sacramento: ut sup de constit, cap. ne initaris & sic vi detur sequi conscientiam juris, non facti. sup. de offic. ordin cap. 1. & 2. ff. de offic. praesi illicitas. §. veritas rerum. infra eod. exa minata respondere ad proposita inf. de spon. tua. &c.de muliere. ( de traeis. at responsum: sed si aequitas contraria sit juri stricto aequitatem servabit. C. de jua. placuit sup. de transa cap. sin o hoc intelligas non de aequitate bursali, sive martinian¬ quam quis aliquando mvenire conatur proprio motu quia talem aequitatem soli principi investigare licet, ut ( ae legi. l. 1. sed est intelligendum de aequitate, quae jure ju vatur, exemplum ff. de relig, & sump fun. at si quis. §. idem La beo ait, si prohibente. & l. sunt personae. de test.I. pen. & de verb. ol lig si servum. §. sequitur. infra dere judic. c. ult. infra de testan relatum. cum esses. exemplum in qualibet exceptione, qua contra regulam inducitur propter aequitatem, & contr¬ jus strictam, admittitur. ff de rac.mu.l..& dere judic. Ii. se¬ & ubi lex vel decret. non potest rem terminare, sequatu judex etiam aequitatem, non dico bursalem, sed rationabilen arbitrariam, prout sibi videbitur. ff. detestri quaesitum exem plum. supra de offic. deleg de causis. infra de do Apostolicae. & a spon. cum intua ff. de usuris. mora. & de testi. l. 3. vers. ta magi jcire potes. & sic pronunciabit
Qualiter & quando ad effectum perdueatur, ex praemissis patet: qualiter & quando aut hoc fieri debeat, & quidem tempore congruo, non erg diebus feriatis. quod dic ut notatur infra deferiis, pertotun Item nec cle nocte, sed de die judicium enim non est exei e cendum im tenebris: quia qui male agitodit lucem. sus de offic. delega consutun. §. ne vero. argum. 18. quaest. 2. pernici sam. unde & praesumitur contra illum qui occulte datbe neficium. infra utbenesic. eccles. ut nostrum. §. I. 19. distin. Anast. sius 81. distin. clericus ff. de ritu nupt. palaon. & Lult. nam ten¬ brae aptae sunt ad partum supponendum. ff. de venire inspi l. i. §. mulier. ff. de administr. tutor. non existimo. unde cland stinae electiones reprobantur. supra de elect. quia propter,n sin & clandestina matrimonia infra de clandest. despon. cun tahibitio sic non videtur, quod processus de nocte habitu teneat, tamen dominus ineus dicebat contra; licet enin honestum sit, quod judicium de die, & non de nocte ei erceatur, non tamen est necessarium. imo tenet processu de nocte habitus, & sententia lata. & ipsemet; sicut dice bat, tulit de nocte cum candela: & hoc probat per leges per quas alii contrarium dicunt, sic allegantes, Sedebun judices a mane usque in vesperam. in authent. dejudicibus § sedebunt tol. 6. non dicebat ipse, falso allegas: imo ut ib dicit, Sedebunt matutino vespere, & mane, & meridie. ne¬ obstat ff. de origin. jur. l. 2. §. & quia. ubi dicit, quod incon gruum est, quod judices vespere sedeant. quia potius au tnentic standum est, quam legi antiquae. ibi enim dici quod quia incongruum erat magistratibus hora vesperti na in publicum esse, ideo inventi fuerunt viri, qui eorun vices illa hora supplerent, & sic facit pro. quasi dicatin congruum est, quod magnus judex, puta episcopus, tal hora cogaturjus reddere. ergo Archid. suo, si voluerii hoc committat. Et eodem modo potest responderi ad de τe, consuluit. §. ne vero. scil. quod de honestate loquatur; u innuit ibi. nos tamen eam congruam horam intelligimus. quoc id est honestam & in §. praece. ibi, ea hora qua congrue possi¬ procedere, id e honeste. vel dic, quod multa fieri prohiben tur, quae facta tenent inf. de jureju quemadm. S. quod si post huju nec obstat quod dicit n §. sin autem. insin: ibi. ne frustra, u dicialis instantia evanescat. nam subaudiendum est, quoc fieret, si honestatem suam servando de nocte forte proce dere nollet: & hanc opinionem amplectitur curia Ro mana, sicut de facto expertus sum coram domino Jo. Ca jetano Auditore meo, & hospitalariarum; coram qu multoties posuimus, & respondimus cum candela. hui¬ opinioni mens literae consuluit, nisi ipsam exponas sicu exposui, mirabiliter contradicit. Verum de facto praeva let, quod tenet processus de nocte habitus, sic & transacti¬ de nocte facta tenet. C. de transact. non minorem. & testamen tum ff. de testam. ad testium. §. sin. & sic quo ad judicia, etian locum habet. f. de feriis, more Rom. non obst. supra de offi.de leg consuluit. cui resp. ut supra respondi. sed hoc intelligi quod not. infra de fer. §. qualiter. vers. est tamen notandum & de executione sententiae, dic ut not. sup. de offic. deleg. §. qua sit ejus jurisdic
Quid sit ejus effectus inprincipio inmedio, & in fine: in principio, u perpetuetur jurisdict per citationem, secundum jura no stra ut not. sup. de offic deleg. §. & qualiterfiniatur. & de alie jud. mu cau. fac. §. qualitertompetat. vers. plus dico. ut perpetu etur actio per litis contest. ut C. de annal. except. 1, ut melio fiat condict. actoris, non deterior, & fit hoc modo novati¬ necessaria, secus si voluntaria. C.cod. l.I. ff. denova. aliain. I medio autem confessiones & testificationes receptae va lent, etiam apud alium judicem, ut not. supra de arb. §. qua liter ad effectum. infra de prob. culi. & detestib. causam. q. 1. & cum causam. & de probatio. quoniam in auth de testi. §. quonta multae. In fine, ut ex sententia oriatur exceptio & actio, & ut mandetur executioni, si non fuerit appellatum, ut di cam infra de sent. & re jud. & legitur. ff. de except. rei jud. & ac eadem. & Icum quaeritur. C. derebus cred. & jurejur. actori. Ju dex qui non facit justitiam potest conyeniri, vel ejus civi tas. 239.2. dominus. 2.q. 7. qui sine. in auth. ut diff jud. §. antep¬ & pen & ult. col. 9. C. de app. siper appellationem. 23. q. 5. admini¬ stratores, & hodie qui clericis, vel personis ecclesiasticis ju stitiam facere denegaverint, tertio requisiti jurisdictioni suam amittunt, ut in constit Fede. hac edictali quae consueve rat esse extra hono. dejudic. nec debuit removeri, cujus verba invenies infratit.1. sub S. liquet etiam ex praemissis. ver ego dico. Item judices ecclesiastici debent facere justitian laicis de clericis, ne clerici vexentur saltem de facto pe soculares judices, ut infra eodem. qualiter. nam de jure nor potest judex secularis supplere defectum ecclesiastici ir hac parte, infr. tit. I. sub s liquet etiam. vers. sed nunquid judes
Et qualiter finiatur. Dixi supra deofhe delis §. & qualiter finiatur. & di tempore, si criminalis sit causa perbiennium, quantum ac instantiam, si civilis, per triennium. de hoc dixi supra eo. sub§. porrecto. vers. perit. & legitur. C. eod. properandum. & u intra certa tempora crimi. quaes. ter. I. ult. Verum nec sem per durat criminalis usque adbiennium, imo aliquand anteriori termino restringitur, ut C. ut omnes judic. tam ci viles, l. I. in fin. & in auth. ut cie apud proprios episcop. §. si tamen coll. 6. C. de naufra l. de submersis. lib. II. C. de dolo. I. sin. Sunt eti. quaedam civiles, quae usque ad triennium non perducun tur. ut C. de decur. generalib. lib. 10 C. de aedifi. privatis. I. sin. nan in quibusdam mora periculosa est. supra de elect. cum inte universas. infra ui lit. non contest. quontam. §1 & 2. sup de trans episcopi. inter corporalia. ff. de damn. infect. I.I. secundum Gos Item finitur per sententiam, quia sive bene, sive male fun ctus est officio suo. infra eod at si clerici ff. dere jud judex. sut de offic. delega in literis. Item judicis mutatione. ff.eod. judi cium. & nota neminem sine ordine judiciario condemna ri debere. 29.1 sicut & c.nos in quenquam. sup. de const. eccles.S Mariae. Item not. causam ecclesiasticam per secularem ju¬ dicem non finiendam. de hoc infr. tit.i. sub§. ex praemissis & subs. liquet etiam. Et sunt admittendae legitimae exceptio nes per judicem, ut sup. de offic. deleg. ex parte 2§ etiam, si cer ta forma apponatur in rescripto, ut ibi & supr. derescr. cau sam quae. & ideo juste appellatum fuit ab episcopo Parisien & collegiis suis, qui volebant jus pervertere. infs. eo.exhibita
On this page