SVMMARIA. & Rescriptum proprie quid dicatur 2 Rescriptum concedere potest, qui constitutionem facere potes 3 Actores & rei rescripta impetrare possun 4 Servus rescriptum impetrare potes 5 Exconnunicatus impetrare potes & Rescriptum contra pupillum impetrari potes 7 Major contra minorem rescriptum impetrai 8 Rescriptum super quibus impetratur P Rescriptum in causis quas vires habeat. I0 Rescriptum praeter jus, quis impetrare potest, quod etiam sol¬ vat creditoribus, usque post quinquennium II Rescriptum contra jus divinum an valeat 12 Vexationem suam an quis redimere possit. 13 Privilegium dicitur lex privata 14 Rescriptum contra jus, an dicatur suspectum. 15 Rescriptum contra confuetudinem impetratum an valea 16 Negligentia vel malitia, si possit imputari primo impetrant valet posterius 17 Rescriptum contmens indulgentiam, vel privilegium, latiss me interpretatur I8 Rescriptum quam jurisdictionem conferat. 19 Rescriptum quam executionem conferat lo Reo citato instante, an cogatur actor intra certum tempus ex promere omnes quaestiones, quas movere intendit 21 Impetrans contra rectorem alicujus ecclesiae, si antequam cite tur, moriatur nunquid successor convenietur 22 Obijci quid potest contra impetrantes rescripta 23 Rescriptum impetratum tacita veritate, an valeat 24 Locus an fit de substantia judici 25 Beneficium sufficiens quid appellatur. 26 Beneficium majus uni clerico an debeat assignari, quam ali 27 Processus authoritate literarum surreptitiarum habitus an va leat. & num. 29 28 Replicatio ante sententiam omissa, ex probabili causa admitti¬ tui 30 Exceptiones quae fiunt in rescriptis 31 Personae conjunctae quae dicantur. 32 Capitulum an dicatur procurator 33 Poena abutentium rescriptis quae sit

IN superiori titulo dictum est de Constitutionbus, sed quia Rescripta, quoad illos, quibus & inter quos creduntur, vim constituti¬ num habent, quia secundum ipsa proceden dam & iudicandum est, infr. eod. c. 2. &c. cum dilecta. & in de appel. novit. & no. inf. de offi. deleg. §. quod sit ejus officium. qui titulus huic affinis & cognatus est, praemisso tractatu de Constitutionibus dicendum est de Rescriptis, & sic cor tinuatur haec Rubr. in qua videndum est, Quid dicaturr. scriptum. Quis possit rescriptum concedere. Quis impe trare. Et contra quem. Et super quibus. Quas vires ha beat in causis. Quod cui praejudicet. Et de ipsius inte¬ pretatione. Quod jurisdictionem conferat. Quod execu tionem. Quod continet jus commune. Quod gratian specialem. Quae possunt objici contra rescriptum. Qua poena male interpretantium, vel abutentium

Quid dicatur rescriptum. Quod ab Apostolico rescribitur, ad consolationem, quale est illud. 295. consuluisti. inf de offic. deleg. consuluit. vel ad relationem. infr. de procur. in nostra vel ad intimationem. infr. eod. ex parte. sup. vel ad con questionem. mfr. de proc. querelam. vel ad supplicationem amf. de eo qui cog, consan. uxo suae sordanae. Idem etiam, si propri¬ motu alicui, vel aliquib. corpori, vel collegio, universitati vel civitati, mandat aliquid vel indulget, quod facit ius spe ciale in negotiis, & in personis, in quib. & inter quas pro mulgatur. C. de legi. l2. inf de conces. praeben, constitutus Quis possit reseriprum concedere Quicunu, po test constitutionem facere. Quod dic utnot. supr. de constit. §. quis possit. sed hoc intelligas de ille qui habet jurisdictionem, nec enim quicunque potes constitutionem facere, habet jurisdictionem, ut patet in corporibus, & collegiis, & quibusdam aliis. Patet ergo quod Papa in spiritualibus, a Imperator in temporalibu rescriptum concedere potest. Sed vicarius domini Papa non potest ipsum concedere extra urbem. infra de offic. vi¬ car. c. pe. quod intelligas de urbe Romana. Quoties enin urbem dicimus, & nomen non adjicimus, Romam signifi camus. Instit. de jur. nat. §. quod vero. & seq. sic infra de offi. or¬ lin. grave. infr. de voto, magnae. respon. 1. ad fin. & de capel. mor c. 2. §. ad hoc. infr. de poen. significavit. videtur tamen, quod intra centesimum lapidem, seu miliarium ipsum conce dere posset. argum. ff. de offic. praefec. urb. l. I. §. in initio episto¬ lae. & breviter, quicunque delegare potest, & rescriptun concedere. quod dic, ut notat. infra de offic. deleg. §. dele¬ gar.

Quis impetrare. Tamactor, quam tens npi¬ eod. caeterum. & c. ad hoc. c. cum contingat. &c. olim. &c. capitulum. & cap. ult. ibi aut reus, &c infra ae fil. praeshyt. ex tua. & de offic. vicar. c. 1. & de offic. de leg. ex parte 1. & 2. & c. ex literis. & de restitut. spol. audita. E C. conquerente. de cler. non resi, conquerente. & decrim. fals. c. fi puta impetrat Cisterciens. episcopus contra diaec. super ecclesia sancti Marci, & econverso. hoc enim fieri potest. cum de limitibus quaestio fit. infra de probat. ex literis, & di relig. do. c. 1. sic fuit de facto, & in causa obtinuimus, dum Cistercien. ecclesiae praeessemus, nec nocuit nobis. c proxi alleg. Sed magis profuit nobis vita sancti, qui pro nobis fa¬ ciebat, & sepulturae lapidum inductae. c. i. & infra de pro bat. cum causam. & quicunque non prohibetur, impetrare potest, quinimo etiam servus? impetrat. C. de prec. imp. 4 offer. universis. servus etiam contra dominum audietur in casu, quem habes. ff. de his qui sunt sui vel alieni juris. l. 2. In stit. de his qui sui vel alieni juris sunt. §. dominorum. Prohibe tur autem haereticus. bC. de sum. trin. l. 2. & de hoc infra de! haere. §. qua paena feriatur. Item excommunicatus. cinfra eod. dilectus. & de procura. c. ult. nisi de excommunicatione sua, & causa ejusdem mentionem faciat. infra eodem. ab ex communicato. & de offic. deleg. cum contingat. & de offic. ord. ex parte. & de sen. excom. cum pro causa. & nisi in causa appel lationis, vel ad defensionem suam, ubi quidem valet, ni innocens condemnetur. infra de prae sumpt. literas. & de ex cept. cum inter priorem, dilecti, dilectae. significaverunt, venerabilem. hoc optime dicit quoddam extravagans quod incipit; Ipso jure. quidam libri habent, quidan non

Contra quem. Contra quemlibet, etiam excom¬ municatum, ne de sua malitia glo rietur, infra de jud. intelleximus; secus si non habeat perso¬ nam standi in judicio, non propter delictum, sed propter aetatis defectum, tunc enim tutor, vel curator convenien¬ dus est. infra de app. ex parte M. dominae. nisi in casibus qui notantur infra de procur. §. qui dare ver. Item minor 25. ann Sed & contra pupillum impetrari potest, ex quo fari potest, quamvis libellus authoritate tutoris offerendu sit, juxta dist. leg. ff. de administrat. tutor. l.i. §. licentia. Ergo si fari non potest, contra tutorem impetrandum est, & iden videtur de furiosis, & mente captis, & prodigis, qui & s mentis suae videantur ex sermonibus compotes, aliquo ties tamen, nisi cito subveniatur, quo ad bona ipsorur pertinet, exitum faciunt furiosum. ff. detutor. & curator da. ab his, qui in ea causa sunt, & decurator. furios. l. 1. & 2. c legibus sequentibus. Vel dic, quod non est facienda vis circ hoc in impetrationibus rescriptorum, licet sit in conven¬ tione judiciaria facienda, ergo contra quemlibet, dum modo sit de jurisdictione concedentis, alias non valeret infra de offic. vicar. t. pen. ff. de jurisdict. omnium judic. I.sinal. Nec requiritur aequalitas, imo impetrat minor contr¬ majorem. infra de fil. presbyter. veniens. & de offic. ord. ad repri mendam. Et par contra parem. infr. de for. comp. sane si episco¬ pi. Sed & major contra minorem. infra de elec. querelam. & c. cum eccle. Vulterana. & de exces. praela. gravem. Quia aequi litas in judiciis est servanda, & sic judicabitis majorem sicut minorem. mfra de jud. novit. §. nunc igitur. vers. caet. rum. infra de regula. ea quae. §1. & de accu. qualiter. L. in fin 3. quaest. 9. c. ulti

Et super quibus. Super omnibus, de quibus i tigium esse potest; ergo supe corporalibus & incorporalibus. infra ae elect. querelam Su per sacris & religiosis. infr. de sepul. ex parte. &c. pen. & ul infr. de pig.c.i.& secundo, ad tuitionem tamen ipsorum, no impugnationem, sic solve contra. C. si contra jus vel utilit. publ.. sin. ff. ne quid in loc. publ. l. 2§ si quis a principe. & §. in. rito. Quinimo, & super corporibus sanctorum impetrar potest. ae conse. dist. prima, corpora. Et super ecclesiis. infra eod. cap. 2. & inter caeteras. & cap. olim. & super beneficii infr. eod. cum adeo. &c. capitulum sanctae crucis. & duob. capi sequentib. &c. ex insinuatione, & sequentibus

Quas vires habeat. In causis, ut hoc melius videas, scire debes, quod rescriptorum aliud secundum jus, aliud praeterius, aliud contra jus, aliud secundum jus, quale est decretalis epistla, quod omnino vim constitutionis, & authoritatem h¬ bet in causis diffiniendis. 19. dist. c. primo, secundo, & terri¬ 29. dist. c. 1. & 2. 22. dist. omnes. Aliud praeterius. & hoc si militer vim constitutionis habet, ut proxi. dictis. c. prob tur. nam & vix ferendum jugum a S. Romana sede impo nitur, est tamen humiliter tolerandum. 19. dist. in memo riam. nisi reddatur ratio, quare non impleatur. infra cod. quando. & est arg. quod de omnibus reddenda est ratio. con tra. ff. de leg. non omnium. Solutionis de omnibus quibus potest, reddi debet ratio. Sed quandoque non potest, quare non est reddenda, secundum T. & G. & B. si sic est quid contrarium. nam semper dicam aliud. vel speciale est, s rationem petas: dicam, non possum reddere, & per conse quens, non teneor, igitur ne tanta sequatur absurditas, si distingue. Si quaeratur, an non reddi debeat, aut quaeritu de secretis divinis, & tunc non est re spondendum, qui¬ divinum consilium non est nimium alte sapiente cordi¬ dijudicandum. 23. q. 4. Nabuchodonosor. &c. detrini. de poen dist. 4. si ex bono. haec enim sunt inscrutabilia & incompre hensibilia. ad quod facit quod no. supra de sum ari. §. curd tatur summa. Aut de factis, vel de verbis hominum, statu tis, & tunc si quaeratur de his, quae ex voluntate pendent non est reddenda ratio, ut in contrario signato, non omni um, nisi quia ita voluit legislator. Instit. de jur. nat § sed quo principi. & sequenti. exemplum. ff. de postul. l. 1.§. initium ibi, ra tus est, quid voluit exemplum. infra de sent. & rejud cum te in fin. exemplum etiam in publicae honestatis justitia. inf de spon. juvenis. & cap. seque de desp. impu. literas. &c. seq. & adoptione. infr. de cod. lega c. unico. Modicam enim rationen possunt habere statuta hominum, contra id, quod conce dunt statuta domini. arg. inf. de testib. licet ex quadam. in fi & patet in his quae no. inf qui cle. vel vo. §. quis vovet. vers. erg monacho. nisi ex magna & ardua causa fiant. Sed in talibu nihiloninus potest princeps spiritualis de minima rati¬ ne magnam facere, ex quo placet, ut patet infr. vers. alius contra jus & sequenti. & tamen scriptum est, quod de omn verbo ocloso, licet voluntarie proferatur, quilibet reddi turus est rationem, sed illud in alio foro. Si vero quaeritu de his, quae a naturali ratione, sive ingenio hominis depen dent, ratio reddi potest, & debet. & sic intellige. infr. eod quando 36. dist. §. ecce. 68. dist. cor episcopi. 25. q. 3. sihabes. exem plum de utroque in usucapione. nam si quaeras, quare spa tio triennii sit usucapio limitata, non respon. quia bene po tuit conditor legum statuere unam diem plus, vel unan diem minus. Sed ita placuit, & sic habet locum. f. de legi non omnium. Si vero quaeras, quare res aliena usucapiatur respon. ne dominia rerum sint in incertum. ff. de usucap. I. Non ergo recipias solutionem, speciale est, nisi reddatur specialitatis ratio. Simile inf. de elect. licet. in fin quia nisi red datur arg. a simili locum habet, infr. eod. inter caeteras. & de st. tu mona super quodam. in fin. & de consan. & affin tua. in fin. Se & diversitatis ratio reddenda est, alioquin solutio quae fit aliud hic, & ibi aliud, non valebit. sic f. ad Velle. Senatuscon¬ ed & si ego. in fin. infra de elect. quod sicut. §. super eod infrad his quae fiunt a praela. sine consens. cap. cum Apostolica. § authori tates

POtest autem quis impetrare praeterius, ut non tenea¬ tur solvere creditoribus suis, usque ad quinquennium dummodo idonee caveat, quod tunc solvat. C. ae precib. im per. offer. I. quoties. & l. universa. Sed nunquid debitores su eodem jure utentur contra eum. Sic videtur. argum. sup tit. proxi. cum omnes. §. cum igitur ff. quod quisque jur.l.i. &. hoc verum est, si ad petitionem suam hoc concessum fue rit. Secus, si proprio motu principis, sicut fuit factum de attingentibus se crucis signaculo, in generali concili¬ Lugdun. & habetur haec distinct. ff. quod quisque juris. I.ter tia. Aliud contra jus, & hoc subdistinguitur, quia aut est contra jus divinum, aut contra jus positivum, aut contr¬ us publicum, aut privatum. Si contrajus divinum, aut est destructivum, aut modificativum, aut provisivum, aut declarativum. Si sit destructivum juris Evangelici vel A postolici, omnino respuitur. ut no. supra de const. §. quis pos¬ sit. quia non habet imperium par in parem, ut no. supra di¬ consti quando. § constitutio. vers. ratio. multo minus minor ir majorem. ut no. supra de constit. §. qualiter. Si modificativem valet, unde illud. Quos Deus conjunxit, homo non sepa ret. sic modificatur per summum Pontificem, conjunxit, scil. consensu animorum, & carnis commercio, alias ant carnis copulam, per religionis introitum, separantur. inf¬ de conver. conju. verum &c. ex publico. infra de spon. commissum non sic, si castitatem voverit, & vellet in domo propria re manere. infra de conper. conjug. ex parte tua §. ult. Item modi ficatur & aliter illud verbum, Quos Deus conjuxit, a &c. non separet, scil. violenter sine lege, absque ratione. sic mo dificatur per Isidorum. 23. q. 5. quos Deus. & vide super ho¬ quod no. inf. detransla. episcopi. §. cuius authoritate. vers. spir tuale vero matrimonium. Sic modificatur dictum Apostoli Oportet ordinandum esse unius uxoris virum. 26. dist. §. 1 & c. I. si ad sacros ordines. infra de biga. super eod. quod dic, u not. infra de biga. §. qualiter bigamus & §. & an cum bigamo stem Apostolus dicit, oportet ordinandum sine crimine esse. 25 dist § nunc autem. ed hoc modificatur per summo Pontifices, qui statuerunt etiam per episcopos, & in cri mine adulterii b & minoribus, adulterio dispensari posse. infra de judic. at si clerici. potest tamen dici, quod haec nor sunt contra Apostolum, quia Apostolus non prohibui dispensari, vel dic, quod Papa major est Paulo in admini¬ stratione, 20. dist. §1. nam Papa est loco Petri. 24 4. 1quonian veius. & sic est vicarius Jesu Christi. a infra de transla. episco¬ pi. c. 1. 2. & 3. Petrus enim in administratione major fuit Paulo. 2. q. 7. puto. 21. dist. in novo. Item secundum legem di¬ vinam, filii duorum fratrum, & multae aliae personae legiti¬ me conjunguntur. quae per legem canonicam prohiben tur, ut apparet in his, quae not. infra qui filii sint leg. §. quali¬ ter. & a quo vers. si Papa. & supra eodem §. respon.i.vers. aut de factis. Si provisivum. valet, unde & contra mandatun de dandis decimis, quod habetur 16. quaestion. 1. rerertimin. providet dominus Papa aliquibus immunitatem prae stando. infra de decim. ex parte. Item, quod amicabilis com positio admittatur. infra de transact. statunnus. &c. decaet. ro. infra de confirm. ut i .c. pen. infra de decimis suggestum. & c. ex multiplici. Circa statutum etiam veteris Testamenti, de non dandis temporalibus pro spiritualibus providetur quia ex provisione superioris potest fieri. inf. de pact.c. cum pridem. & de praeb. nisi essent. quasi superioris authoritas vitium purget. argu. ff. de his qui not infal furti accipe. §. quo jussu. inf de transact. statumus, &c. veniens sicut & authorita principis minus solenne testamentum reddit stabile. C. d. testaen omnium. & authoritas legis facit ex nudo pacto a ctionem dari. f. de pact. I.legitima quae mutat substantialia. ( 2 communia. de legatis.l.2.de rei uxo. act. I.unica. respon. I. Item

quod quis possit redimere vexationem suam. inf. de sumi Matthaeus. Si declarativum, valet, unde & illud verbum De mini, In ore duorum,. &c. quod habes 2.4. 4. m prin. infa testum. relatum, & ponitur negative, id est non pauciorum tuf. detesti licet universi sic & exponitur illud verbum. Uni us uxoris virum, id est non plurium 26. dist. cap. 1. & §. 1. S vero contra jus positivum, abjiciendum est. 25. quaest. 2. re scripta. C. depreci. inpe. offeren. rescripta nec enim ratione re scripti recedendum est a jure communi, ut infra eod causan quae nisi expressim contineatur in rescripto, non obstant tali jure, argff. de leg 3. si quis in prin. inf. de offi. deleg. superquae stionum intentionis, arg. inf. de elect. ceclesia §. denique secundum T & G &I

SEd potest distingui, utrum rescriptum sit gratiosum & tunc valet, nfra de privil per totum, quia privilegium privata lex est dist z. privilegia. C. de inoff. testa. Isi. quas in medio. Libi. Sed quibusdam personis haec privilegia lo co, &c. & ideo semper contra jus. infra de verb signif. abbate.? contra quod. Unde cum privilegium aliquid operari deb¬ at. C. de thesau.I.unica. lib. 10. ad muni.l.i.in si infra de privi. ex¬ re. & nc.mhis ff deleg..si quando. Si hodie concederetur. licui, quod in qualibet causa posset libere appellare, ut m fra eodc.i. forte posset tertio etiam contra jura appellare mfr. de appellat. sua nobis. & Cne liceat in una eademque causa &c. in rubro & mnigro, & sine scriptis, & ex intervallo, cor tra I f. de appell.I.i.m fi. & I. seq. 2quaest. 6 propter superfluam, ( c. post appellationem & §. hujufmodi. Quinimo, etiam si nor gravaretur contra illud, infra eodem edoceri, & deappell. ut d bitus. ut sic Papa videatur ipsum quasi exemisse, & hoc si tis denotat inens verborum, Libere, & prorupit, posite rum infra eo, cap.i. nec obst. quod opponi consuevit, qui¬ non est verisimile, principem, qui jura tuetur, &c. nec nim propter hoc pervertuntur vel destruuntur jura, quo huic servatur privilegium suum infra de privi. dilecti, &c in his quia ad alios non extendetur. & infra de conces. prae ben. constitutus immo in aliis non privilegiatis fervabitu jus commune, nec obst. C. de inoff. test si quando. quia ibi com misserat, quare factus erat intestabilis, & ideo sufficere de bet ei, quod restituitur jus commune. Sed hoc non intel ligo, quod deliquerit, nec pono, quamvis quidam hoc mo do, & multis aliis intellexerunt. infra eod, cap. 1. Sed intell ge, ut praedixi. Vel contentiosum, & tunc aut certum es quod a Papa emanavit, aut dubitatur. Si certum sit, quod Papa emanaverit, sequendum est, quod videtur primun jus revocare. arg C. de test. omnium. Si dubium, consulendu est princeps, infra de offic. deleg, sane & de fid. instrum. pastor. lis. & secundum glo. potest poni ex emplum de dubio. i frade conces. praeben dilectus, de qua, an per posteriorem. infr¬ de elec. ne pro defectu revocetur, potest probabiliter dub tari. Sed certe de hoc, nec nos, nec Pomponius. id est san intelligens dubitamus. f. de tribus act. procuratoris. I. respo¬ t Prima tamen facie, rescriptum contra jus suspectu est ut infra eod cap. 2&c. causam quae. & ideo secunda jussio ex pectabitur, quae sufficiet sine alia mentione in auth. ut null judicum. §. & hoc vero jubemus, col. 9. & de mand princ. §. dema col. 3. Sed sunt casus, in quibus non valet, nisi fiat menti de jure communi, contra quod impetratur. infra eod non nulli. & de aeta. & qual. eam te. & de cler. non resi cum dilectus, & C. cum ad hoc. quod specialiter intelligi potest, quando impe tratur contra concilium generale. infra eo nonnulli vel La teranen. inf. de capel. mo c. pen. & ult. & idem dico, de quol bet jure, in quo specialiter hoc cavetur. Item quando ijn ris ordo pervertitur. inf. eo causam quae. & quando manif¬ stam iniquitatem continet. inf eod, cap. 2. Dicit tamen lex quod si aliquod rescriptum contra jus praetendatur, est: tenentis manibus evellendum. C. de sacrificiis paganorum. 3. Sed loquitur, quando jus publicum offenditur. sic f n quid in loco publ fi.l 2 §. merito. &§ si quis a principe. Sed 8 si rescriptum contra consuetudinem impetretur, praev¬ let consuetudo, si sit laudabilis. inf. de eo qui mit in poss. caus¬ rei ser cum venissent § ultnam & talis consuetudo, jure posi tivo praejudicat. infra de consue, cap. ult. Si contra jus publi¬ cum, scilicet fiscale, vel publicam utilitatem continens respuitur C. de praeci. inpera. offe. nec damnosam, & dixi supra pers. dicit tamen lex, sed secundae jussioni ejus parendum ut no. supra vers. prima tamen facie. Si contra jus privatum puta, mandatur, quod omissis dilatoriis procedatur in principali, vel differatur, valet, ut no. sup. §. quas rire. rer potest, nam modica damna tolerantur, ut 12. quaest. 2terri las. &csiquos de servis &c. bonae rei. infra de his quae fi. a prael. pastoralis, nec pro modico datur restitutio fi. de minteg rest scio. & modica deceptio tollatur, utff. de min. in causce. 1. §. 1. dem Pomponius. magna rescinditur. C.derescind. vend. l. 2. C. terum, rescriptum enormem laesionem inducens, vel ju alterius in totum absorbens, non valet. C. si contra jus relu¬ ti, publ. quoties. I. rescripta, ad hoc. infra de do. Apostolicae, infra d deci suggestum. infra de verb. signif. quid per novale. ff. ne qui¬ influ. pu.l. I.§. sunt qui putant eo salvo, quod propter delictum omnia bona aliquoties auferuntur. C. debon. dam pertotum inf. ne cle. vel mo. relatum. inf. de Iudae, ad liberandam. inf. de hae reticis. vergentis. alias non est verisimile, quod princeps in¬ dulgeat improbam actionem. C. de peti. bo. sub l. 1. lib. 10. ff. d mino. denique in princ. Ubicunque enim denegatur peti tio, & rescriptum, C sinuptiae ex rescripto pet. Iz. & arg. inf. eo super literis, in fi. nisi forte aliquid sit, quod prosit impetrar, ti, & nulli obsit, 5. quaest. 2. rescripta contra jus, ff. de senato nuptiae, arg. ff. de rei vend in fundo, & vide quod no. supra di constit quando constitutio. vers. 3. vel nisi forte princeps alicu sine exemplo subveniat. Institut. de jur. nat. §. sed & quod principi. & se 7. quaest.i. peristi. in sfi. infra de concess. praeben. con stitutus

Quod cui praejudicet Ut de hoc ariculo ple nam habes notitiam, sic distingue. Cum secunda scriptura contra primam imp tratur, aut utraque est privilegium, aut utraque est rescri¬ ptum. Aut una privilegium. & alia rescriptum. Aut una est specialis, & alia generalis. Item, aut utraque specialis aut utraque generalis. Si utraque scriptura sit privilegium dicunt quidam indistincte, quod nunquam priori praeju dicatur, nisi posterior de ipsa fecerit mentionem, per jur signata. inf. vers. sed si utraque sit generalis. Mihi tamen vide tur, quod specialis deroget a generali, sive sit specialis po sterior, ut infra eo, cap. 1. ibi enim dico, secundam scriptu¬ ram, ratione clausulae privilegiatae, scilicet remota appel¬ latione. ibi appositae instar privilegii obtinere, quamvis a liis non faciat vim, & arg. inf. de for. comp. dilecti siue sit prior arg. infra. de. dec. ex muli iplici. in toto enim jure generi per speciem derogatur, ut ff. de reg jur. in toto 25. quaest i. §. ver. o portet. Quid enim si alicui abbati detur privilegium gene¬ rale, ut percipiat universas decimas alicujus parochiae, 8 ab omnibus exigat, & in proprios usus convertat, demum aliquis de parocnia ipsa impetrat immunitatem, non facta mentione privilegii. arg. quod valet. infra de deci, a nobis. I¬ tem pone, quod Carnotenses, gaudent privilegio, quod sen¬ tentiae interdicti latae pro ipsis, firmiter observentur. inf de verb sig ex parte, &c. se. nunquid, si quis specialiter impetret quod sibi liceat semel in anno celebrare in ecclesia Carno tensi, non obstante generali interdicto, valebit hoc specia le privilegium quamvis de primo generali non faciat mem tionem, argu. quod sic. inf. de privii. cum & plantare, §. quo¬ si templarii. & c. ut privilegia §. ult. Dicendum est igitur. quod aliquantulum per spcciale detrahatur generali, & si de ipso non facit mentionem, non tamen dico, quod in totum absorbeat, arg. inf. de privileg in his, & decensi quanto e de deci. audientiam &c. suggestum. Quid igitur, si per specia le nimis laedi contingeret generale? dicas quod non valei non tam illa ratione, quia mentionem non facit, quam con siderata intentione principis. C. de emancip. nec avus. & not sup. eo S. quas vires, sub § fi.vers. si contra jus priratum. Sed sit traque sit generalis, vel utraque specialis, non valebit posteri¬ or, nisi de prima fecerit mentionem, nec detrahet priori it totum, vel in partem, sic intellige jura quae alii indistincte inducunt, infra de praescript. veniens, 25. a. 2. institutionis, &c praeceden. & per totum. Sed & hoc subdistinguo, quia refert utrum utraque sit in corpore juris clausa, & tunc post¬ rior priorem corrigit. vel determinat. exemplum mfra d decis. ex parte, & cap. nuper. & vide quod not. sup. de consti. qualiter constitutionibus derogetur, vel una sit in corpore juri clausa, altera non. & tunc semper in corpore juris claus praejudicabitur, & ipsa non praejudicabit. & est ratio, u no. Iup. eo. §. quas vires, vers. aliud contra ius, sub dist. quae inc pit, rescriptum. vers. sicertum st. Ideo non requiritur, qua do impetratur contra privilegium Cistercien. quod habe de non dandis decimis in corpore juris clausum, infr dedi ci. ex parte. quod de ipso priiegio fiat mentio, sed suffici quod ordo exprimatur, infra eod cum ordinem. Sed alii illu¬ c. intelligunt cotra tex. & hoc locum habet, salvo eo, quo no sup. eod sub S. potest distingui, sub dist. atrum rescriptum, ver sed sunt casus. Ubi vero prima, privilegium est etiam gene rale, non in corpore juris clausum, & secunda, rescriptun etiam speciale, nunquam derogatur priori, nisi de ipsa f cerit mentionem, ut ins eod constitum, & de cle. non resi. dil ctus, & c. cum ad hoc, nisi ratione alicujus clausulae, ad insta privilegii obtinentis, maxime si privilegium ex natura su fuerit odiosum, sic potest intelligi, infraco .c. primo, quia pe illud privilegium lites laxantur, quae restringendae sun inf. cod. nonnulli, §, cum autem, & ideo dixerunt quidam, quo illud privilegium nihil operabatur, tu dic, ut no. supra eo sub§. sed pocest distingui, in dist. utrum rescriptum. Item praeju dicat, quando privilegium est abominabile, arg. infra des preshyte. ex tua, & de deci. tua. & infra eodc. ex parte seq. in secun da col. privilegium enim de facili in hoc casu ad jus com mune revertitur, sicut & quaelibet res ad naturam suam f. de pact, si unui S pactus, vers. quod si non tolleretur, infr. de offi¬ delega super quaestionum, §. si vero duo, infra de censi, cum venera bilis, circa medium, ibi, cum nonentelligatur de novo imponi, & multo minus derogabit generale rescriptum priviles generali, vel speciali, nisi de ipso fecerit mentionem. Ub autem privilegium posterius est, & rescriptum primun in impetratione & citatione, nunquam rescripto deroga nisi de ipso, & actis occasione ejusdem habitis, fecerit mi tionem, infra ut lite pend. dilectus, & de testi, cum causam, qu vertitur inter vos, §.1. & de privileg. c. penult. Quid si citatio re scripti non praecessit privilegium impetratum? Sufficii quod in prima citatione allegetur, argum. mfra eod olim, de judi. si quis ex aliena, infra de fil. presbyte. extua, infra de offi¬ deleg gratum, & cap. relatum, &c. licet, de offi. deleg. c. ult §. un co, & de in integ restit. cum venissent, §. ul infra de alien jud mi tan, causa facta cap. 1. & intra competentem terminu oster datur, infra de fid mstr. ex literis, & de privilegus, cum olin essemus & hoc intelligas, nisi privilegiatus misisset in frau dem, ad sedem Apost. ex quo scivit rescriptum contras impetratum, ut infra cod constitutus, & de ap suggestum & ca memiimuis. Si vero utraque sit rescriptum, sed una gener¬ lis, & alia specialis, semper generali derogabitur, quamv prior per specialem, licet posteriorem, nec requiritur, quo de ipsa aliquam faciat mentionem, inf. cod pastoralis, § qu niam, infra deoffi. deleg studuisti. Utrum autem prior sit g neralis, non inspicitur scientia, seu ignorantia nostra, se potius natura naturans, apud quam omnia certa sunt, ff. de judiciis, sed & sirestituatur, §. ult. quamvis ibi econveri servetur, & ideo prima specialis, licet confusa & incert¬ per posteriorem specialem, quamvis determinata & ce tam, revocabitur. infra de offi. deleg. ex parte. ibi enim prim scripta non respicit, nisi unum Archidiaconatum. Sed in certum est nobis quem respicit, antequam vacet, & sic re¬ sive commissio unica est, & certa, licet executio sit, incer ta, ff.de verb. oblig. ubi autem non apparet, §. illud, aut illud. Iten authoritate generalis rescripti, legitime factum est, no tractatur per posterius speciale, inf. de fil. presby ex tua, mu¬ to minus. si factum sit authoritate specialis, certi & indi bitati, infra de restitut. spol audita. secus, si injuste processun fuerit, infra eod. causam quae ibi minus quam, &c. Injuste di eo, etiam quo ad opinionem ordinarii, in casu quem h¬ bes, infra eodem cum contingat, §. primo, vel dic, quod ibi ri scriptum, cujus authoritate denunciatio facta fuerat, ir certum erat & dubitatum, & de futuro pendebat. si.no. i fra eodem sub §. se. versic. non solum hoc. Sed nec primum spe ciale per secundum generale retractabitur, infra eod. abb¬ te. Potest & illud dici, quod ubi utrumque speciale est. qua vis incertum, sicut dixi sup. vers. ulrunque. Quid si volva casum, & dicas, quod Abbas primo recepit mandatum e piscopi, secundo mandatum Papae, primo tamen in dat puto, quod secundo receptum, praejudicabit primo. Sec contra videtur, mfra de off delega. ex parte i. Sol. ibi impetra tur super eodem, scil. super Archidiaconatu primo vacam te, & ideo non potest dici, quod utrunque rescriptum tene¬ at, quia ambo in solidum ipsum habere non possunt, ff.com mo. si utcerio loco, §, si duob. nec inter eos dividi potest, infr. de praeb. majorib. & hoc vere non super eodem, sed super diver sis impetratur, quia rescriptum Abbatis solum monaste¬ rium respicit, rescriptum vero episcopi respicit ipsum mo nasterium, sed non solum, imo & omnia beneficia ipsius dioecesis, & isto etiam respectu potest dici rescriptum Abba tis speciale, & ideo rescripto episcopi generali derogat, ut not. supra pers si vero utraque sit rescriptum, non tamen ab rogat. dico enim utrunque valere, ut utraque beneficietur arg. infra de dona, cum dilectus, m sin. & de verb. sgnif. olim, & Abbate, ff. de const. prin. beneficia. Quod ergo dicit in c. Abbate & recepto. subaudi maxime, ut probavit, nam in beneficii potior est primo impetrans, nec ob nfra eo capitulum. Re spon. enim ut not. infra eod. sub §. sequ. vers. si malitia. Quid s Abbas iam providerat ad mandatum episcopi, antequam mandatum Papae reciperetur, & certe quod legitime f¬ ctum est, stabile perseverat, inf. eo. causam quae, & derest spo audita mfde fil preshyt. ex tua, contra, quia Papa non scripsis¬ set taliter, si memor fuisset, inf. de offi. deleg ex parte. sempe enim defert illis, pro quibus primo scribit, infra eod literis mandatum. Abbatem, & ibi, ubi pro alio scriptum non esset & secundum stylum curiae. sic ponitur tota die in litera non obstante, si pro aliis vobis scripsimus, quibus volumus praejudicium generari. Unde nota, non dicit, Non obstat si pro aliis scripta nostra recepistis, sed, Si pro aliis vobis scripsimus. Solu. Si primo impetrans negligens fuit, 8 permittit secundum impetrantem scienter jus suum pro sequi, sibi praejudicabit etiam citra annum, arg. infr eo. man datum. ibi prosequatur, infra de sent. & re jud. quamvis regi lariter. sed si nihil potest imputari, semper potior est jur¬ prior tempore, infra de praeb. venerabilis, & de conces. praeb prae posuit, unde si quid est, quod possit imputari illi, qui ad Abbatem impetravit, & de se quaeratur, alioquin princi pem consulat in quaestione proposita, qui, sicut sibi vide bitur, mandabit primo, vel secundo per episcopum provi deri, ne videatur frustratorie impetrasse

VBi autem utraque est generalis, vel utraque specialis subdistinguitur. ad cujus subdistinctionis evidenti. sic distingue. Si de revocatione rescriptorum quaeratur, & unicum tantum impetratum fuerit, non habet locum quaestio, quia perpetuum est. C. eodem. falso durat usque ad triginta annos. C. de constit. pecun. l. 2. postprinc. & ibi ni que sit in quocunque casu analis, &c. nisi impetrans praeve niatur coram ordinario, antequam rescriptum judici de legato fuerit assignatum. sic intellige, infra de appel. utd bitus praevenitur, ergo delegata jurisdictio per ordinariam nam & ordinaria praeveniri potest per delegatam, si assi gnatio rescripti praecedat, ut ibi, & per aliam ordinariam infra de foro compet. proposuisti. Et nunquid delegata per de¬ legatam praevenitur: Dicunt quidam, quod sic, & ita in telligunt, ut debitus. nos contra, ne locus sit figmentis, sicui patet, infra de appella suggi stum, & arg infra cod nonnulli, § I. Si quaeratur, quare praevenitur delegata per ordinariam Responde, quia licet omnis potestas a domino Deo sit, tamen quodam particulari jure, jurisdictio ordinaria Deo est, et naturalis, & sacris vallata canonibus, & idec favorabilior, & firmior, unde pro ipsa, & contra delegatan interpretamur. nfra eod. ad hoc sumus. &c. fin. versic. aut li teras, infra de major. & obe. per tuas. 11. quaest. 1. pervenit. ad fin 25. quaest. 2. cap. 1. 2. & 3. pectotum. delegata vero ab homini est accidentalis, & extraordinaria, et ideo per ordinariun de facili rumpitur, & etiam praevenitur. ad hoc, ff. de offici¬ ejus, cui manda. est jurisdict. l. 1. §. qui mandatum, infra de offic delega. cum olim. 2. infra de transact. de caetero. 3. quae st. 3. §. e autem quia & de facili redit res ad naturam suam, ut not. supra eodem versiculo. Item praejudicat, ut privilegium. Si vero duo rescripta impetrantur aut ab eadem parte, aut diversis. Item, aut contra eundem, aut contra diversos

Item, aut super eisdem; aut super diversis. Item, aut a eosdem judices, aut ad diversos. Item, aut eadem est for ma, & data, aut diversa. Si quidem idem contra eunden super eodem, & ad eosdem judices impetrantur plurare scripta, ejusdem tenoris, & ejusdem datae, utrumque va let, sicut etiam Romana curia de consuetudine servat, qu frequentenduplicat, maxime si impetrans debeat tran¬ fretare. sic nec nocet habere plura testamenta ejusden tenoris, imo prodest, propter pericula imminentia. ff. cestamentis. unum testamentum, & dehis, quae in testam. delen¬ sin. de bonrum posses. secundum tabulas, l. i. §. si quis in duobu Institutio. de testamentis. §. pen. & pro eodem facto, scribitu judicibus semel & secundo. infra eodem. olim. Si vero teno contrarius est, sibi imputet, qui utroque usus est, quia neu trum valebat, argumentum. C. defide instru. scripturae, infrad fide mstru. imputari, infra de appellatio. solicitudinem, ad finen f. de regul. jur. ubi repugnantia. & quando appellatio sit. I2. respon. ad sinem. Sed si sint ejusdem tenoris, & discordani in data, distingue utrum secundum faciat mentionem d primo, sic distinguam in inferioribus, ego enim hîc faci vim propter lites, post datas primi rescripti exortas, ac quas si de ipsis velit agere primum rescriptum non exten ditur, quamvis secundum extenderetur, si ipsum dicer mus valere, argum. infra eod. ad hoc sumus, &c. sinal. versicu aut literas. ff.de jud. non videtur. & Ixon quemadmodum. Qui siidem contra eundem, & super eodem ad diversos jud ces impetraverit? disting. utrum in fraudem fiat. & tun¬ non valet. infra eod. ex tenore quia praesumitur, quando utri que utitur, infra eodem, c.ult ibi, seu quemquam. &c. & argum de assertion. tollend. l. 1. §. ult. vel bona fide. ut si inveniat u num mortuum, coram alio agat, & tunc uterque vale quia nec nocet plura habere testamenta, ut notat. supra eo dem versicul. si quidem. secundum T. Joan. B. & G. die. contra, nec dico, quod sint ejusdem tenoris ex quo divers sunt judices, quia mutato judice, mutatur judicium. f. j dica. solvi. cum apud Sempronium. C. de judic. properandum. § si vero in medio triennit. Possunt ergo dici diversa rescripta sive etiam contraria, ratione diversarum opinionum quia diversa sentiunt, infra eodem, super literis, & hoc no tat mens literae. infra de offic. delega. capit. 2. ad finem. sicu mutato haerede, testamentum aliud dicitur. ff. de haered. in stit. I. sinal. valet tamen posterius, si legitime factum sit in fra de eccles. missa. cum Marthae. §. caeterum. C. de sacrosanct. e¬ cles. l. i.13. quaestion. 2. ultima voluntas. sed aliud. Unde dico quod qualitercunque constet, quod duo rescripta ad di versos judices impetravit, a jure praesumitur fraus, ex qui non fecit in unode reliquo mentione, & sic debet carere ci modo utriusque. infra eodem, ex tenore, ibi. nos attendentes &c. nota. quod dicit Impetrantis, non dicit Utentis, & si apparet, quod ex sola impetratione voluit notare frau dem, nedum ex usu, infra eodem, cap. sinal. ibi, seu quenquam ubi dicit, Trahunt, quia illud respicit hoc quod dixera pluribus personalibus, & debes subaudire, eodem tempo re, alias ad illum articulum non habet locum poena, qui si finita una causa, vult movere aliam coram alio judici bene potest: in alio autem casu, eo solo, quod impetra puniendus est: non dico in expensis, quousque traxerit, se¬ in amissione rescriptorum, quibus voluit abuti, 114. 3. pr¬ vilegium, infra de usuris, quia frustra, arg. infra eod caeterum in fin. delegans enim nunquam concederet, quin facere de uno, in reliquo mentionem, infra eod. ex tenore, & de ap pel. significavit. ergo eadem ratio debet movere & deleg tum. infra eod. super literis, in fin. & si praeter conscientian suam emanaverit, non valet. infra eod. cum dilecta. quia e exprimendum est, & ipse apponet consilium, si videat just causam, quare concedi debeat. si igitur hoc taceat, non ju rabitur, nam ex sola impetratione punitur male impe trans, infr. eod ne sedes, & cap. nonnulli. in fin. & hoc casu com probatur istud hodie expressum, in authentic.d.n.extra eo dispendia. Sed si extrajudicium non opponeretur, nec in judicio proderit, si nascitur, non tamen propter hoc defi¬ cit ius, sed probatio, ut dicam infra vers. idem intelligo, & ins §. quae possunt objici, vers. ita sumplex sum. & forte hanc ratio nem consideravit Gre. scilicet facilitatem probationis: quando dixit, Trahunt, si dicas, quod respiciat hoc quoc dixerat, uno. Nec dicat quis, quod hoc fecerit bona fide, u not. supra versi quod si idem. quia si timet de morte, recurre re debet ad ordinaria auxilia, quae sibi a jure conceduntur scilicet, ut non exprimat proprium nomen, sgd dignitati tantum, & sic successor cognoscez, infra de osfic. delege pasto¬ ralis, & praeterea. & c. quontam Abbas: sed quod dicit millo quoniam Abbas. mandato recepto, maxime, subaudi. & vidi quod not. infra cod titul. §. quod gratiam, verut, quid si nperr contra rectorem. Vel eligat plures judices, & faciat appon clausulam, Quod si non omnes, a vel quod si non ambo. infr. eod. sciscitatus. & de offic. delega. prudentia, & cap. uno de legatorum. Vel procuret, quod unum faciat mentionem de reliquo, ne aliqua fraus praesumatur, ut dixi. Sic patet quod non est recurrendum ad extraordinarium auxilium machinationis incitamentum, omisso ordinario, in que nulla fraus, nulla malitia potest excogitari, arg ff. de minor. in causae. 232.4.1. dixx dominus, Instit.vi. bonor. raptor. §. sed ne dum talia. infra eod. nonnulli. & de elect Osius & de accus. qua liter. I. C. de judic. vidui. tollend.l.2.m authentic. de executorib. i princ. & in fin. col. 7. Sic non dividetur continentia judici nec divisio approbatur, nec via fraudi, meo judicio, relin quetur. arg. C. de judic.I.nulli. infra de seques. poss. cap. 1. Quan¬ do autem impetrat idem contra eundem, super diversi: & ad eosdem commendandus est, f de injuriis, praetor edixit, §. si mihi pluret. Idem est, si contra diversos, dummodo neu ter trahatur ultra duas diaetas. b imo & hoc necesse habet facere, si super eodem connexo impetretur, etiam si di¬ versi impetrent, ad hoc. ff. ex quibus rebus ad eun jud. catur, & l.a. & 2. de lib. caus. cognitio. §. fin. & l. seq. & jud. sol jam tamen §. in hac. de hoc notat. ff. de procu. Iomnium. infra de appell un Sed hodie, si plures personales contra eundem moventur necesse est, quod unus tantum judex impetretur, alioquin caret omni commodo literarum impetrans, & in expensis condemnatur, quam poenam etiam reus patitur, si eodem durante judicio, actorem alibi traxerit, cum coram eodem vel eisdem judicibus reconvenire, vel ad eosdem possit li teras impetrare, ut in authent.d.n. extra, eod. dispendia. Sed diversi, super diversos, & contra diversos, & ad divers¬ impetrare voluerint, nullum jus prohibet. Ubi autem idi contra eundem, super diversis, & ad diversos impetrat. aut actiones sunt personales, aut reales. Si personales, disfi¬ utrum faciat hoc malitiose, vel bona fide. Si malitiose, pu¬ ta, quia ipsos diversos contractus in eadem civitate cun eodemineant, neutrum tenet. sic intellige, infra cod cap fin versicul. seu quenquam. & in decre. extra eod. dispendia. Si bo na fide, ut quia unus contractus initus erat in Anglia, ideo vult judicem Anglicum. Alius apud Bononiam, ideo vuli judicem Italicum, utrunque valet, hoc enim potest fieri bo na fide. Nam grave esset, testes de Bononia ducere in An gliam, vel econtra, ut apparet. infra de fidejus pervenit §. 1e c. constitutus, §. ult. & arg. 33. q4. 2. sive de conjugii, infra de fid. insti¬ accepimus, infra de testam,. cum olim. de appell. ex parte. & de con¬ firm. uti. cum dilecta, §. nolentes. Si vero quaestiones reale: sunt, dicunt omnes, quod secus est, quia cum res aliquan¬ do oporteat oculis subjici, oportet quod judices sint vici ni, & judicent, infra de libel. obla. significantib. ff. de censib. sum¬ ma, melius facit ad hoc, f. de feriis, eadem. in sin f.ad leg Aqui¬ m l. Aquilia. si deletum, ff. finium regund si irruptione. in sin r de dam. infect. l. 4. C. de admin. tut. lex quae tutores, post inedium. I. ver. sed & si parens. cum enim de personalibus istud specia liter prohibeatur, de realibus hoc concessum videtur, are infra de translat. episcopi. inter corporalia, §. sedneque. inf. de de cim adaudientiam. C. de cadu. toll. I.unica, §. sin autem ad defici entis. Breviter dico id distinguendum, in realibus, utrum fiat malitiose, puta, in eadem diaecesi sunt res sitae, & impe rat diversos judices. vel bona fide, puta, res sitae sunt in di versis diaece. ex hoc enim potest bona fide diversos judices impetrare, quia cum non debeat quis trahi ultra duas diae tas a sua diaece. inf. eod. nonnulli. & ubi quaestio realis est, de¬ beat fieri computatio a diaece, in qua res sita est. infr. eod. di lectus, secundo oportet distingui inter eandem diaece & diversas in utroque casu, quamvis verba deficiant. infra cod cap. sin & extr. eo. dispendia puto (ex mente) malitiis impetran- tium obviandum, inf. eo sedes, & cap plerunque nam & si ver ba decretalis alium habeant intellectum, tamen mens con ditoris hunc amplectitur, cui Celpidius, & Bolas, & Par lus, & Domitius Ulpianus legis prudentum vertices, sti dum dicunt ffdeexcu. tu.ml. Graeca quae incipit, Scire oportet §. alium. quidam libri habent, quidam non & quid curamus de verbis, ex quo de mente constat? inf. eo. eam te. &c. se. & mandatum, & inf. de ver sig. intelligentia, & cap. in his f. de les scire leges. certe nemo sani capitis asserat malitias nutrien das. ergo si malitiose fiat & in personalibus & in realibus locum habet. & est ad hoc arg. opt. C. de praescri. long. temp. fi. Sin autem duo impetrant super eodem contra se adin vicem, scilicet unus contra alium, ad eosdem judices, si di versa est forma, & non apparet, quod prius, quod posteri us, consulendus est princeps de quo sensit, infra eo, de elec. secundum omnes. Item intelligo, si ad diversos judices, li cet eadem sit forma, nam & ibi cum diversi diversa senten tia impedire possent causarum fines, quia forte unus al solveret, & alius condemnaret, ideo dicuntur variae lit rae, quasi mutato judice, intelligatur judicium mutatum ut dixi supra, vers. quid si idem contra eundem. Contingit au tem hoc, quando in utroque rescripto data est eadem, vel de legata. nec unum facit de reliquo mentionem, hic. n. no deficit jus, sed probatio. f. de testa tutor. duo sunt Titii, ff. de u sur. quoties. Sed si apparet, quod prius, quod posterius, uni tamen speciale sit. & aliud generale. semper per speciem ge neri derogatur, ut dixi supra, per si vero, utrum sit rescriptum Si vero utrunque sit generale, vel utrunque speciale; aut pri mo impetranti potest malitia, vel negligentia imputari, aui non. Si mantia vel negligentia potest imputari prim impetranti, valet posterius, quamvis de primo non facia mentionem, inf eod si autem, &c. plerunque, & hoc si utrunc assignavit, nam si ambo negligentes sunt, vel simul cor currant, primo assignans obtinebit. sic potest salvari com munis opinio, quae asserit, quod rescriptum primo assigna tum praevalet, & sic intelligunt, inf. eo. c. & de app. ut debitus egot amen non sic intelligo. imo ex vi literae probatur, quod in decre. C. pronunciatur pro illo qui primo impetravit, i¬ est pro Raynaldo. ille .n. primo impetravit ad eos, scil. capi tulum sanctae crucis. Secundus vero, non ad eos, sed con tra eos, ut dicit litera circa principium. In fine vero, pro nunciatur pro illo, qui ad eos prius mandatum Apostoli cum reportavit, hoc est, pro Raynaldo: alius enim scilice secundus, non ad eos, sed contra eos impetraverat, ut prae misi, potest etiam dici, quod illa dictio, prius, non tenetu adverbialiter, sed nominaliter, quasi dicat, prius mandatum id est. primum mandatum reportavit: subaudi, a curia, & est idem sensus, nec etiam sequeretur, primo reportavit, er go primo representavit: potuisset enim reportasse usque ac ostium, & non assignasse. Item ex hoc quod dicit, Priu¬ mandatum, apparet, quod loquitur de monitorio, ut in nuit ibi ac dictus R. &c. nam tase monitorium, mandatum appellatur. inf. eodem constitutus respon. i. ac B. nullum moni torium impetraverat, sed tantum Raynaldus, ergo per illam decr. non primo assignans, sed primo impetrans, seu prim reportans, a curia obtinebit. Item non obstat decre. ui debitus. quia intelligo, quando ipsam impetrans coram or dinario praevenitur, quod apparet in fine ubi dicit, Salri constitutionib. si.n. ipsas delegasset, male exciperet, imo ce gnosceret delegatus de causa sibi commissa. inf. de dolo. & con cum olim. ergo ordinarius procedit in omnibu. salvis consti tutionib &c. quia de illis non intromitteret se, nisi specis liter delegetur. inf. de transla. episcopi. c.i. & si hoc faceret, etiam sine alio gravamine appellari possit, & de hoc tetigi supr: eo. pers. si de renovatione, & not. inf. de appellat. §. quomodo decre & junge quod nota inf. de ma. & obed §. in quio constat majo ritas, vers. potest etiam hodie poni exemplum. Sed quomodo in telligimus malitiam, vel negligentiam primo impetrantis Dicunt quidam. quod per lapsum anni. Dico de negligenm tia, bene exemplificant. C de anna. excep. I.ult. in fi. qui enin non agit intra sua tempora, negligens potest dici, sed noi malitiosus, ui C. ut nemo invi. age. vel accu. in rubro, vel nigro non enim ejus factum improbat praetor, qui litem execra tur, & tanti habuit re carere, ut litigium evitaret. ff de alie¬ na jud. mu causa fac. l.4. §. potest ergy dolum non per elapsum ti poris, sed ex perspicuis probare convenit C. de dolo. dolum. inf. de cle non resi c. i puta citatus infra annum, tacet rescriptum im petratum, hoc enim praesumitur, quod hoc faciat, ut adver¬ sarius vexetur laborib. & expensis. arg. inf. de dolo. §. qua auxilia. vers si & secundum hoc expone intra annum, citra annum, inf. eod plerunque similis expositio. infr. de cle. conju.c.ie negligentia non praesumitur per lapsum anni. arg. inf. de conces. praeben. quia diversitatem ( sic tamen, infra ne sede racan. illa & tunc expone intra annum, scilicet completum, quas dicat usquead annum inclusive, & sic dictio, semel posita propriam vel impropriam significationem recipit. sic no ta, infra eod. innostra, infra de cleri. non resi. quia nonnulli in fir de testi. Raynaldus, & extra eo. dispendia, hanc expositionen proximam probat gl. dictarum decr. si autem & plerunque quam habes infra eo. ex parte sup. §1. ibi, quas usque adtertiam titationem suppressit, &c sic ordinabis literam, Suppressit subaudi, & accipe. vers in quibus, & dic, & in quibus nulla mentio de appellatione ab ipso facta fiebat, revertaris su perius ad vers. ejusque dolo, & expone quae pro, & & dic, ei his duobus scil. quod suppressit, & appellationem tacuit. praesumitur quod eis dolo uti postposuerit, vel negligen tia scil quod negligentia, uti postposuisset, ex diuturnitati temporis videbatur cum biennium a tepore appellationis fuisset elapsum: nec facias vim in eo quod dicit Trina. ni & in prima citatione debuit jus suum allegare. f. de jud, si quis ex alie sic not. infra de aetate & qual. cum bonae, & de conjug. servo licet, & se poen.c.. Sed a quo tempore incipit currere annus crem¬ tis dissensionibus, dicas quod postquam habuit copiam ju dicis, quia hoc dicit tex. mfra eo plerunque &c siauiem. Sed tamen incipit sub conditione, sive in pendenti, quo ad ef¬ fectum: pendet enim cursus ex impetratione secundi re scripti, & sic si non impetretur, nihil currit, quo ad effe ctum: nec enim dicit litera, quod admittatur per lapsum anni, sed quod authoritate posteriorum literarum valeat conveniri. quasi dicat, posteriores praejudicant prioribu si dolus vel negligentia replicetur: ergo si posteriores non sint impetratae authoritate illarum quae non sunt, nec cen veniri poterit primo impetrans, nec contra ipsem etiam replicari, quia jurisdictio quae non est, enervari non potest, infra eodem pastoralis. §. si. dignitas quae non est, vacare non potest: supra de constitutionibus, cum accessissent §. 1. collegic quod nondum est privilegium, dari non potest, inf. de eccle aedifi.c. penult. §fin. matrimonium quod non est, accusari non potest, infra de despon. inpub. c ad d ssolrendum. quo circa gra dus qui non est, rumpi non potest f. de injusto rup. test. nam & si sub conditione ad idem f. detransactqui cum tutoribus in fi & de contrah. emp. in l igitur. si secundum rescriptum non impetretur, primum perpetuo durat, ut not. supra eodem rersi si de rerocatione, sed hoc non corrigitur.l. ibidem allegata C.eodem falso. Non solum hoc, sed & multa alia in penden¬ ti sunt, & ex futuro pendent. infra de in integ. restitu. cum pe¬ nissent. ad finem, infra de frigi & mal si fraternitatis § fi. ff. si cer peta. I proinde F qui po in pig hab potior §. de rebus dub quidam de jud rem non noiam ad finen. Item quaeritur, an annu iste sit utilis, vel continuus? Et videtur quod utilis, qui non currit, nisi habenti copiam experiendi, ff. de divers. E tempo praescr li nam continuum tempus ignoranti currit f de his qui notan. infam. genero. dic ipsum uti le, quo ad su rincipium, sed continuum, in progressu. secundum Vinc. Sed & hoc intelligas, pendente ex futuro. Quid si quis im petrat secundas literas, sciens primas impetratas, & de ip iis mentionem non facit? Dicunt quidam, quod valeni secundae, quia dolus primi dnon utentis, cum dolo secun¬ di impetrantis compensabitur. ffdedolo, siduo & culpa cum culpa ff de compensa si ambo, argu. infra de divor. significasti, C le adult. intelleximus. Gof. contra, quia contra hunc, secundo impetrantem per dolum, orta est perpetua exceptio, infra eo super literis. solutionem comprobo, non tamen dico, quo primus non utendo, dolum commiserit, sed negligentia ut sup cod eaxposus, & sicdolus secundi culpae sive negligentiae prioris praeponderat fad lagem Aquil. Item si obstetrix §. fi. ( Litem Melai. responso. Quid ergo, si primus dolose uti post posuit, puta cito tacuit? valet primum, cujus data vitios¬ non est, nam cum de juribus rescriptorum quaeritur, dat consideranda, infra eod eam te, &c. constitutus, & c. significav. iunfra de transactionibus ex literis. Cum ergo data primi r scripti vitiosa non sit, secundi sit, merito primum praevale tem, secundo impetrans plus deliquit, quia nedum pr¬ ximum, sed Papam decipit, & ideo plus dico puniendun infra de translatione episcopi, inter corporalia. §. fi. & infra de v ta& hon clericorum. ut clericorum mores §i. versic. fi.arg. infra i benesi eccle. c. unico § omnibus, sed contra, quia ultima mor nocet ff. de pericul. & commo. rei vend. illud. respon. frustra auxilium domini Papae invocat, qui committit in ipsum aufra de usu, quia frustra, & haec intelligi possunt si excip¬ ens reus sit, alias contra exceptionem doli non daretur re plicatio doli, ff. dedo. exce. apud Celsum Marcellus, vel dic quod illud locum habet, ubi malitia communis est, sicu dicit textus, sed haec est inaequalis, ut probavi, & ideo no obstat. Quid si uterque negligens fuerit, secundum opini onem illorum, qui dicunt, rescriptum admitti per lapsum anni, secundum quam corrigitur. C.eo falso, utrumque clau sum est qoud mihi non placet, unde dic secundum valere quia post ipsum nullum est impetratum, ut d. I. falso, seci dum Goffr. quod & mihi placet, nec dicas primas litera convalescere, quasi negligentia cum negligentia compen setur, sicut culpa cum culpa. ut not. sup. eo. vers. quid si quis im perrat. quia posteriores primas elidunt, non econtra. infre plerunque nec enim primo impetrans, cum inexcusabilis si ut infra eod si autem replicare potest, nisi tertias literas in petraret. Quid si non apparet quae sint priores, quia un¬ est data, & eodem momento caeperunt habere copiam ju dicis, & uterque negligens fuit? potest dici, quod culpa cun culpa compensabitur, ut sup. vel forte actor praeponitur id est is qui primo citari faciet. arg. infra eo. de off. deleg licet quia vigilantibus jura subveniunt. f. dehis quae infrand. cre ai. pup llus in fi. C. deposi. l. si. & quia ex persona rei forum m¬ titur, & ideo judicium redditur in invitum, ff. de verb. obl inter stipulantem §.1. Sed contra, quia actor habet in potesta te, quando conveniat, ffi de excep. doli pure, §si ff. decalum. an nus C. de temp. m integ resti. petenda. Sol. Reus in exceptionit partibus actoris fungitur, ff.deprobatio in exceptione, & id eo cum exceptionem, quae ex rescripto oritur, utendo ip so, possit perpetuare, & hoc negligit, merito ei talis negli gentia imputatur, & sic non obstat. quod dic, ut no. supr de constitutio. subs licet autem constitutio arctet sub dist. cum pri vilegium. Ab illo versi si non sit limitata, usque ad ver. sed si priv legium. Verum si primo impetrans, nec malitiosus sit, ne¬ negligens, aut secundum rescriptum, facit mentionem ex pressam de primo, aut nullam, aut dubiam, quae est medi¬ inter expressam & nullam, quia aut scit, aut non, aut dubi tat. Si secundum facit mentionem expressam de prime ipsum revocat, infra eodem caeterum. §i.c. cum contingat § 1.. nullam, valet primum, infra eodem, capitu. 2. & cap. 1. caeterun primo responso & cap. cum contingat § si vero ex literarum inspe ctione infra de offic. deleg. ex literis. Si dubiam, nisi judices si bi ad invicem deferant, vel concordent per arbitros ele ctos a partibus, est haec dubitatio dirimenda, infra eodem, pa storalis i. respon. & cap. cum contingat, § quod si super hoc, ibi in merito fuit dubitandum. Verum non potest habere locum haec haesitatio niss quando opponitur primum, vel secun dum per surreptionem obtentum, secundum T. Jo. & B qui aliter intelligunt, sensu indigent, secundum glo. In ha parte bestialis sum & sensu indigeo, quia si objicitur re scriptum impetratum per veri suppressionem, vel fals suggestionem, hic non quaeritur de revocatione rescripte rum in quo casu loquitur cap. pastoralis, sed de ipsorum v ribus, quia talia rescripta viribus carent, ut not. infra S qua possunt, in quaestione, quae incipit, Sed nunquid processus, & si ta lis exceptio objiciatur contra primum rescriptum, primu judex cognoscet potius quam alius. si contra secundum secundus, 25. q. 2. & si non cognitio, infra eodem super literis §. & §pen. in fi. inf. de offic. deleg. significantibus, unde si express. mentio fit in secundo de primo, secundus cognoscet, & n primus, argu. nfra eodem dilect. filius I. Sarracenus & cap ab e¬ communicatio. infra de offi. delega. pastoralis § praeterea, irratio nalis etiam sensus aliorum in bestialem vertitur, & cap tantum, ut apparet, infra eodem cum contingat, quae est glo¬ lius, cap. pastoralis, quae vult, quod ex inspectione rescri¬ ptorum, quo ad informationem conscientiae dubitantis judicent de revocatione, & quasi has quas alii ponunt fu¬ turas glossas somnians eis occurrit, quasi dicat, venien glossatores qui dicent, bonum esset, quod ordinarius au diret aliquid a partibus, sed licet sic glossetur, non adhibe atis fidem, & hoc est quod dicit in fi.l. licet autim ex hus & Quid ergo si accidit, quod contra utrumque rescriptun objiciatur expressionis falsitatis, vel suppressionis verit: tis exceptio? certe ad hunc casum traho mentem decreta pastoralis, licet verba deficiant, arg. infra de offic. deleg. sane. & cap. suspicionis, & infra de appella cum speciali, & infra co cap fin. ne continentia judicii dividatur, ut not. supra ver¬ sic. sic non dividetur, & breviter ubicunque est dissensio in ter partes, & judices, ita quod hinc, & inde citant partes nisi notorium sit cui praejudicet, dico locum habere men tem decreta. pastoralis, ut parcatur laboribus partium, & expensis, & finis litibus imponatur. infra de dolo & contu macia. finem litibus, & licet per negationem videatur fier res dubia. C. quibus ad liber. procla. non licet. I. 3. infra de restiti spolia. Pisanis, infra de probato, cap. ult. infra de resti cogen. supe eod. tamen cavendum est, ut probabilis sit dubitatio, infra eodem cum contingat § caeterum, & de appellatio, consuluit, nam & si secundum Arist. dubitare de singulis non sit inutile tamen poena 30. librarum auri frivole dubitans ferietur C. de leg. 12 & ut abbreviem, quamvis Ber. scripserit, quod in dubitatione facti, non posset habere locum haec haesita tio, puto, quod potius exemplo facti, quam juris, poteri circa haec instrui diligens indagator. Quotquot autem membra facere de hoc volueris, de hac materia, inquantum possis comprehendere cujuslibet dubitationis laqueos per ea quae in hac superiori distinctione continentur, pr¬ majori parte plene poteris enodare. Alii dicunt, quod non est locus his anfractibus, quia hodie valet tantum rescri¬ ptum primitus assignatum, infra de appell. ut debitus, qui bus proaemium hujus libri, & glossae suae propriae ibi posi tae contradicunt, cum asserant, nihil esse contrarium in hoc libro

Et de ipsius interpretatione ita dicendum est, quo rescriptum, quod continet indulgentiam, vel privilegium, latissime interpretatur. infrad donatio, cum dilectus, in si. infra de verb. signific. olim, alioquir stricte interpretatur, quando scilicet contentiosum est, u lites restringantur. infraccdem, nonnulli. §si. & nor. infra de of¬ sic. delega. §. qualiter prorogetur. Aliquando etiam interpre tatur, quod haec clausula, si est ita, f omnia superiora re¬ spicit. infra eodem, olim §. penult. & ulti. ad cujus verbi intel ligentiam sic distin. Cum duo probanda proponuntur, aui in libello sine titulo, aut in rescripto. Item, aut disjuncti ve, aut copulative. Item aut proponens obligat se ad pro¬ bandum utrunque aut non. Et si quidem in libello, seu titu lo duo proponuntur copulative, & proponens obligat si ad probandum utrunque, necesse est. quod utrumque probe tur, quamvis alterum per se sufficeret, si se ad probandum utrunque non obligasset, inf. de proba. licet §iidem quoque te stes. C. de proba actor, inf ut benesi eccle. ut nostrum § i. & impute sibi, qui se oneravit probatione superflua, quia mos ei ge rendus fuit, ff. de probatio. circa nam & aliam paenam, ad quam se obligavit, patietur, infra de elect. cum dilectus, in Sed si non obligavit se, sufficit quod alterum probetur. dum tamen illud sufficiat ad proponentis intentionem consequendam, & sic intellige, infra de accu. accedens, & c cum oporteat. in fi. Alii dicunt, quod semper xidetur se ob ligare ad utrunque probandum, quia ad h it copulati. va vera sit, necesse est, quod utraque pars severa. Instit. de haer. inst. §. pen f.de rebus dubiis, si is qui aucenta. §. utrum. in fi & ideo cauti advocati in fine libelli seu tituli consueverum sic apponere, ut omnis tollatur dubitatio. Protestor, quoc non obligo me ad probandum omnia supradicta, sed id tantum quod mihi, quo ad fundandam intentionem meam, sust cit de praedictis, sic fit in curna Romana. Verum licet de ri gore juris talis possit fieri dispensatio, tamen quo ad per culum animae pertinet, sive obliget se, ad utrunque proban dum, sive non, parum videtur referre, ex quo constat de intentione fundata, arg. inf. de restit. spolia. saepe contingit & a praescrip cap sin. Sivero disjunctive praeponatur, suffic quod alterum probetur. ff. dereb. eorum qui sub tutela vel cu rasunt, si pupillo § praetor. & Ssi. praetor. f. ae jur dot plerunqui C. de condi.inde. I.ult 49 dist. c.i.in princ. tit. nam fatuus est re us, qui talem libellum seu titulum admittit. cum incert proponatur. ff. de verbo. obli ubi autem non apparet, §. qui illus nam proponens si apponatur, cogitur eligere & dimitte re incertum, 5 & proponere certum ff. de injuriis. praetor edixit, §. quod autem praetor, arg ff. de jure fisci. ita fidel. §. 1. ads inf. de libelli oblatione. significantibus, & dixi in summa ejus dem tit. §. quid debeat continere subdistinctio, cum plures actio nes. versic. sed quidam. Hoc verum est, cum duo divers sub distinctione proponuntur: secus, si duo aequipoller tia, infra de testam. Raynutiis §. postmodum. in si. quia no refert quid de aequi pollentibus fiat. infra. de ponsalibus, cap pen. & ac consan & affini tua. Item hoc fallit, quando du diversa sub distinctione veniunt in obligatione, tunc enin alternative petitur, & alternative formatur sententia. in fra de contrahen. emptio. cum causa quae f de re jud miles. §. pri mo, alioquin paenam plus petentis pateretur proponens Institu. de actionibus. §. hinc autem. & §. praeterea. Sed si rescr pta duo sub disjunctione proponuntur, sufficiet alterun probari. inf. eodem inter caeteras, inf. de cler. non residentibu conquerente. infra de excessibus praelatorum, cap. grave. Sin au tem compulative proponuntur, aut utrunque sufficiens es & ambo, vel omnia ad eundem finem tendunt, & tunc suf ficit unum probari. infra de ju d exhibita in si inf. de appell gnificavit, in fi inf. de praeb. cum jam dudum, infra de accus. a cedens nisi impetrans superflua probatione se oneret, u not. supra versic. & si quidem in libello. & patet infra de for¬ comp. ex parte. §. fi. Aut alterum per se non est sufficiens aut ad diversos fines tendunt, & tunc, uno probato, si quitur finis ille, ad quem tendebat, non tamen alius, & si¬ proponens, non consequitur interdictionem suam, nisi utrunque probet. infra eodem, olim. §. penult. & ult. secul dum hanc distinctionem intelligere potes, infra eod cap. ff. de verbo. oblig. si quis ita stipulatus. & omnia jura supradi¬ cta, & alia sequentia, de materia ista

POtest autem interpretari rescriptum aliquoties is cui destinatur. infra de postula praela, cap. i. §. nec vale Hoc autem not. quod qui malitiose opponit con tra rescriptum, vel astute interpretatur, infamiae nota per cutitur. C.de legi. l. 2. & sic judex bona fide debet interpr. tari. Haec interpretatio aliquoties necessaria est, sed no generalis, quia non facit jus inter partes, nec in rescripti redigenda, secundum Doct. quod intelligo verum, dum modo per testes probari possit, nam interpretatur inter loquendo, ut infra de offic. delega significantibus. in rescripti redigi debet. infra de probatio. quoniam contra falsam, vel fori infra de da. intelligit de scriptura librorum, non chartula riorum, nec enim teneor sententiam judicis in libro me¬ scribere, cum non sit exemplis, a sed legib. judicandum C. de sententtis interlocut. omnium judicum, nemo salva autho ritate principis, ut not. infra eodem versicul hoc si a principi Magister etiam interpretatur. C. de profess. Constan. in auil l.i.lib. duodecimo. Haec enim in scriptis redigenda, sed nor generalis, pamecessaria, quia non facit ius inter aliquo cum diveri, ersa sentiant, infra eodem super literis. infr¬ de temp. ord. literas infra de restitutio. spo. liiteras, §. 1. & Jeq. in¬ fra de conces. praeben. quia diversitatem. Hoc intelligo verur quantum ad sententiam ferendam, quia non teneor se qui opinionem istius, vel illius, sed propriam, ne aedificen ad gehennam, infra de scru. in ordi. fac. unico & de restitutio spot. litteras. § porro sic ergo conscientia juris in judican do attendenda est, ut infra de jure ju. venientes, in authen jusjurandum, quod praest, ab his, qui admi. susci. in I. colibi, & aequus ero, &c. col. 2. & de defen. civi. §. jusjurandum, col. 3. Se non est attendenda conscientia facti, cum secundum allega ta judicandum sit, infra de b postul. praela bonae me infra & de offic. delega. si quando Item hoc verum est, de inter¬ pretatione magistri, quae remanet in glossis, secus sipo natur intex. sic sit. ff de dam. infe. si aedibus. inf. de deci, cap. Institut. de rer. divi. §. & post multas, infra de conver. in fide. fi. inf. de consan. & affi.c. f. & de feriis, capellanus. & qui filii sin legit. lator. &c. causam. 2. nam tunc facit jus, & secundum eam judicandum est. Item interpretatur rescriptum con luetudo, quae est optima legum interpres. infra c de con¬ sue. cum dilectm, §. i. ad sin infra de sepult. certificari. Hoc fa¬ cit ius in eo loco ubi tenet, infra de jur. ju. venientes. infr. d elec. cum Ecclesia Vulterana. quod dic, ut no. infra de consue. § & de virtute. & §. seq. Haec necessaria est, & aliquando ge neralis, sed non est in scriptis redigenda. Item interpre tatur rescriptum jus, infra eo. causam quae, &c. cum dilect. & alia exempla habes supra eo. vers. aliquando & sequen¬ & haec generalis, & necessaria, & in scriptis redigenda. I¬ tem interpretatur rescriptum is, qui ipsum concessit, quia ejus est interpretari, a cujus est condere, ut infra de sen¬ tent excommu. inter alia ff. de legibus. & Senatuscon. l. 2. & l. fi. infra de jud. cum venissent. Hoc si a principe fiat generalis est necessaria, & in scriptis redigenda, & secundum eam pronunciari debet, juxta illud, Omnis Christi actio, no stra est instructio. &, Exemplum dedi vobis, &c. C. de E piscopa. aud. nemo deinceps, & de offi. praefect. Afri. in nomine Domini in medio. infra de sent. & rejudi m causis nisi specia lem faciat legem, quia talis non est trahenda ad consequen¬ tiam. Inst. de jur. na. §. plane, infra de concessione praeben. consti tutu.

Quam jurisdictionem; conferat illud, in quo demandat, quod ex forma colligitur literarum, ut cum dicit, Si est ita, si praemissis veritas suffragatur, cognita veritate, justitia me diante, sicut dejure fuerit, quod canonicum, quod justum ut promisit, ut tenetur, sicut dicit, prout in instrument, nde confecto, vel literis continetur, partibus commentis, vel consimilia. infra de judiciis. exhibita. vel si tibi constite rit, inf. de for. comp conquestus & talis judex potest in figur judicii procedere, & alii, vel aliis causas committere, inf de off. dele cum te. principium, medium, vel finem cognitio nem, vel executionem. infr. de offic. delegat super quaestioni intentionis. nisi in casibus. infra de offic. delega. c. si. Talis po¬ test recusari ex causa. infra de offic. deleg. c. suspicionis nisi fu¬ erit judex petitus. infra de offic. deleg. cum olim magister, § praeterea. 4. quaest. 3. item in criminali. ver. si quis testibus, ve nisi sit de communi consensu datus. infra de sent. & re jud causam, vel nisi semel suerit approbatus. infra de sent. &r jud inter monasterium. Sed & in casibus ex nova causa or tis, poterit recusari, infra de offic. deleg. insmuante infra di jur. cal. caeterum, infra de excep. pastoralis, quod dic, ut no. in fra de off. deleg. §. cui possit. ver. committitur, huic bene causa. Sed hoc notandum, quid regulariter rescriptum causae cognitionem habere praesumitur, in quo aperte quicqu facti narravit, quia semper subintelligitur haec clausula Si preces veritate nitantur, infra eo. cap. 2. & quaelibet ex ceptio rationabilis admittitur, infra de offic. deleg ex parte 2 Item notandum, quod si proponatur contra rescriptun aliqua exceptio peremptoria, ad detestandum litem apta, in modum dilatoriae, judex non debet eam admittere, a lias quaelibet peremptoria posset reduci ad dilatoriam, & hoc ridiculum esset. sed contra. infra de do. inter vir. & ua per pestras dic, quod ibi non praeponebatur exceptio rei judi. sed exceptio dilatoria contra rescriptum, quia non fiebat ibi mentio de processu coram judice habito. infra de sent. & re judi. inter monasterium. secundum Goff. hodie ta¬ men obtentu alicujus exceptionis peremptoriae princi¬ pale negotium contingens non retardatur litis contesta tio, nisi de re judicata, vel transacta, vel finita excipiat lit gator, ut in auth. dicta enim extra de lit. contesta. excepti¬ onis

Quam executionem. Illud in quo sine aliqua judiciali cognitione factum, seu ministerium delegatur. inf. de off. deleg. c. ult & talis non est judex, sed auditor, vel executor. & quam vis talis recusari possit, nisi de partium detur, vel recipia tur, assensu, ab eo tamen appellari non potest, nisi fines mi dati excedat, inf. de off. deleg. super quaestionum. §. nos autem, & Sverum & §. porro, infra de appel. novit. 2 q. 6. §. diffinitiva. vers ab executore. C. quorum appe. non reci. ab executore. Fines auten excedit, cum aliud vel aliter exequitur, quam mandatur vel cum exequendo mandatum praeter commissum, in juriam infert, nam & tunc potest ab injuria appellari. C de aeppellatio siquis propocatione. Talis, cum non sit judex nec sit eijurisdictio, sed executio demandata, infra de off.de lega, cap. ult. alteri non potest delegari, quia potestas danc judicem, exjurisdicti, procedit f. de jurisd. omn. qud. I3. & v bi ministerium committitur, a persona non receditur, qui¬ industria personae electa videtur. C. decad. tollem. I.unica, §. vero ialis, f. de solutio. inter artifices. Nec talis in exequendi partes judicis assumit. C. de execu. rei judi. si ut proponis. Sec contra 25 42. & si non cognitio dic, quod haec loquitur in mi sto executore, superior in mero. miscetur autem execu tioni jurisdictio per illas clausulas, vel eonsimiles, qua superius assignavi. Sed dices: Nonne executor audire di¬ bet exceptiones legitimas, quantumque sibi praecise scri bantur. inf. de off delegz ex parte, infra de cri. fal. super eod. Se¬ dic, quod summatim hoc audiet, & si verae appareant, nor pronunciabit & sic loquitur dicta Isi ut proponis, & ff dejud si praetor. suspendet tamen executionem. C. si ex sal instrum. sin. nec exequetur inf. decri, fal. super eodem, & instabit apu delegantem, ut ipsum a mandato absolvat, infra de offi. de lega pastoralis, §. quia vero. vel differatur donec idem supe rior, vel alius, cui hoc competit, de veritate cognoscat.m fra de offic. delega si quando. de hac materia dic, sicut plene no mfra de offic. delega. §. quae delegari. versicul. finis, & sequen tibus

Quod continet jus commune lad quo consonat ju ri, & aequitati, maxime quando continet in se juris deter minationes, aequaliter & generaliter, puta, vocatis, qui fu erint evocandi, quod justum, vel quod canonicum, & ea teras consimiles, de quibus dixi sup. eo. §. Quam jurisdictio nem, quae aequalitas semper servanda est regulariter, infr¬ de exces. cum inter priorem, §.1. nam summam aequitatem an re oculos, debet habere judex, ff. de eo, quod cer. loco. quod Ephesmsi. Talium rescriptorum, quaedam sunt genera lia, in quibus generales, seu indefinitae clausulae continen¬ tur, ut cum dicitur. Talis & quidam alii super decimis rebus aliis. infra eo. pastoralis. Item cum dicitur, Contradi ctores, &c. inf. de praeben pro illorum. Item illa, Testes au tem, qui fuerunt nominati, &c. infra detestibus cogen. A1. 2 & per totum. vel illa, Amoto inde quolibet illicito deter tore. inf. de conces. praeb proposuit, in siderenum permu. dum uni¬ versorum, in fi vel si ad omnes dirigantur, inf. de paeniten cur ex eo. vel ubi aliae consimiles generales, seu universale clausulae apponuntur Quaedam specialia, quae inter cer tos diriguntur, & super certis, & expressis rebus seu ne potiis, sine clausula generali, infra eodem, c.i. & cap. pastora lis. §. I. quorum etiam aliqua aliquoties dicuntur specia lia, seu generalis, habita inter se comparatione. sicut dici tur de eodem monte, quod est magnus, & parvus. quo¬ verum est, habita comparatione ad alios diversos mon res Sic potest intelligi. infra eodem Abbatem. specialia extem duntur ad alias res, seu personas. infra de osft. deleg, cum olin & e P. & G. sicutnes privilegia, utno. supra eodem, §. quo gratiam. Et sciendum, quod ubi clausula generalis appo nitur, majores, & digniores personae, quam sint specifica tae, non includuntur sub ea, infra codem, sedes. Sed quae dicuntur majores, & digniores, nam clericus dignitaten habet, 4. distin. denique i qu. I. reperiuntur in fi. inf. de ser. non ordi nan. eo liberius, & etiam mancipia. f. de usufru. sed & si quis. mancipiorum, & potestates seculares. 23.q4. 5. administratores, e decuriones. f. ad legem Cornel. de sic. l.i.in fi. & l. qui cedere. Sec magistri majores dicuntur, 35. q. 9. veniam. & 40, distinctio multi. in fin. & nobiles. 24 quaestio.i.qui contra pacem, & senio¬ res,2. distinct. lex est. & antiquiores, ff. de gradi. Iuriscons. §. pa rentes, & famosiores, & fideliores. 2.4. 7. quaerendum, & c. cri¬ minationes. Item, potentiores. f. de alienatione iud. muta, cau fac. l. 3. respon.1. & quod met cau. non est verisimile. 32. quaest. 1. e Lotharius. & majores numero, f. de pact. majorem. 65. distunct capitu i.dico hoc arbitrarium. ut tamen scias, quod majo res, & digniores vocat personas notabiles, quae sub gene rali clausula non comprehenduntur, arg. ff. de injur. Itema pud Labeonem, §. it praetor. nam & dignitati deferendum est & personae, inf. de of. dele, sane. 2. &c. pastoralis. 2. q. 8. quisquis 45. dist. cum beatus, de talibus intellige, quibus expressis, ve tacitis, princeps ad dandum, vel denegandum rescriptum citius moveretur, exempla notavi complura; infra cod. §. quae possunt objici, hoc tamen totum dico arbitrarium, u praemisi. argum. 23. g. 4. duo ista. si tamen inique arbitretur appellari potest. infra eo significavit. Quid si impetret qui¬ rescriptum contra Comitem provinciae, & quosdam ali¬ os, qui injuriantur sibi, super quibusdam possessionibus & rebus aliis, nunquid poterit conveniri Episcopus super ecclesia, vel etiam sacerdos? dicas, quod non, nisi ita dice ret. quosdam alios clericos & laicos: tunc enim dicerem sa¬ cerdotem posse conveniri, non tamen Episcopum. arg. 22 dist si duo sunt, & C. de episc. audien. Episcopale judicium, nec su¬ per aliquo spirituali, nisi sic dicat, super quibusdam posses¬ sionibus, & rebus aliis, tam spiritualibus, quam tempora¬ libus. arg. in his quae no. inf. eod. versi. non solum autem. econtra tamen fit descensus de Episcopo ad Comitem. inf. eod sig¬ nificavit. secundum quod no. inf. in seque vers. clericus est majo laico, sup. de const. ecclesia. 64. 1. Beatus. 239. 2. histo. in fi. 90. dist quis dubitet. inf. dema. & obed. solitae. §. potuisses, & §. praererea. Quid si impetretur contra Episcopum Parisien. & quos¬ dam alios; nunquid potest conveniri laicus? non, nili jun¬ gatur clericos & laicos. infr. eo significavit, multo minus in praecedenti quaestione sic una professio sub alia non inclu¬ ditur. unde oportet, quod & de religione fiat mentio, in¬ fra eod, cum ordinem inf. de confirma. uti porrectae infra. de regula, quii m insulis, arg. 164. 7. in nova. inf. de elec. causam quae infra devi. & hon. cler. Deus qui, nam & de dignitate & de nobili¬ tate mentio facta est, & sic semper propter abusionem im¬ petrantium, rescripta restringimus, ut lites & odia restrin¬ gantur, inf. eo. sedes & c. nonnulli, & c.ult. Quid si impetretur contra episcopum Parisien. & quosdam alios, nunquid po¬ terit conveniri Silvanecten. Videtur quod sic; dum tamer contra Parisien. habeat quaestionem, ut inf. eo seder §, idem quia, ut ibidem probatur, licet non possit ascendere ad pa¬ tres, tamen se transferre, vel ad inferiores descendere po est, & vide quod no, inf. co. vers. quid sidicat. Quid si primo facit citari episcopum specialiter expressum, non tamen offert libellum, nec aliquid petit, demum facit citari ali os, & agit contra ipses? fraus praesumitur, nist relevetul per aliquas conjecturas, quia adhuc non apparet, quod contra episcopum habeat quaestionem, nec enim petit, sec petere vult ff.ron ratam habe. amplius, quid si episcopus mor tuus est, antequam rescriptum habitum fuerit, vel etian ante tempus datae. & quidem principale deficit, f. quae sen tentie sine appella. rescin.I.pen infaeo significavit per consequens & accessorium f. de reg jur, cum principale, ex quo enim epi¬ scopus deficit, non valet quo sequitur ex eo, vel ob id, ae sup. de const. nam concupiscentiam inf. de elect qualitr. vel forte si per aliquas probabiles conjecturas possit probare, quod litem haberet contra episcopum, audietur, arg. inf. decland de spon, cum mhibitio ad finem. respon i.in auth. de jud §. eos vees. i tamen prospexerit col. 6 Quid si dicat contra Silvanectene piscopum. & quosdam alios clericos & laicos, nunquid po¬ test coveniri Parisien. Non videtur, duplici ratione. Primo quis episcopatus Parisien. nobilior & major est, sed non potest ascendi de minori ad majus. mseo sedes. unde & Al chiepii copus conveniri posset, arg. ns. ae translat. episcopi. c Lad i. respon. 2. Secunda, quia per hoc, quod apponit cieri¬ cos, restringit claniulam, quae in superiori quaeitione veri. impetretur. contra epiicopum Pariliensem permaserat va ga& contuia. argum. inf.e.Rodulphus, &c. signijicavit imo cer¬ te videtur, quod nunquam possit trasire ad parem, niiique dignitate generalem faciat mentionem, ut dicat contra Farisientem epiicopum, & quoidam alios epiicopos, cie¬ ricos & iaicos. arg. inf. eo ad aures. &c. sedes, & de om. deleg. si¬ mificantibus. nam & hodie epiicopi, clerici, & alii iuperio res, nullius conititutionis, iententiae, vel mandati occauc ne interdicti, seu iuipensionis incurrunt iententiam, niii in ipsis de epiicopis & iuperioribus expreisa mentio na beatur, ut in auth.d.n.extra, de sent excom. quia periculorum erg. Itamen contra. inf. eo. significavit. ubi iatis innuitur, quo i Comes citatus esset, Comitiiia conveniretur, & tamen de dignitate comitatus nec ipecialiter nec generaliter me tio facta fuit. Item quod dixit de majoritate episcopatus non valet, quia ubicunque ruerit epiicopus V intonien iiv Vintoniae. quia bene habet quinque miliia Marcharum, i re Venetiae, qui non habet uitra centum sib. I uron annu atimejuidem eit meriti, ejuidem eit & iacerdotii, nam qdi vitiarum potentia, & paupertatis numilitas. vel sublimio rem vel interiorem epiicopum non facit: caeterum omnes Apostoiorum successores, Chriiti iunt. 93. dist. legimus pos medium & omnes sunt f vicarii jeiu Christi. 33. qu. 5. nuli rem. Sed nec licet, occasione generalis clauiuiae, multitu dinem effrenatam in judicium evocare. inf. eod. sedes vers. sec nec. eit autem effrenata multitudo, quado 40. excedit. arg nf. aecler. exc. latores. verum eit, ii agatur de posiessione. I tem ii agatur de numero testi. inf. detestio, cu causam quae in ber Archiepiscopum. 9. n. sed nodie per generalem clausuiam quidam alii, uitra tres vel quatuor, in judicium non tra hutur, quorum nomina in primo citatorio debet expr mere Imperator, ne fraudi locus rorsitan reiinquatur, 11 circa ea posset libere variare, ut in auth.d. n. extra eodem. cu in multis juris articulis, & dic in primo citatorio, cujusli bet illorum quatuor. alias non bene provideretur traudi bus, quia posset multis, primi citati citatorium occuitari, ecundum Dominum N. qu. d. trib. edictis citandus est quis 144. 3. ne illicita. ij. dejudi. ad peremptorium. inf. ae dol. & cont prout & praesumitur dolose veriatus impetrans, si in pro¬ ximo edicto, cujuslibet iitorum quatuor, non exprimat no mina eorundem quatuor, sed ex quo in primo cujuslibe expreisa ruerint, non eit necesse, quod in secundo edicto vel tertio exprimantur, & poterit haec conveniens eii forma. Henricus Dei potentia Ebredun. Arcniepiicopus renerabili fratri in Chriito charii. Ber. Dignen. epiicopo valutem. Ad mandatum domini Fapae recepimus sub hac formoinnoc. &c. Duecto ilio F alconi Dignem: canoni co. Accepimus conquerente, quod venerabilis frater no ster episcopus Lugnen. & quidam alii &c. iic in curia ge¬ neraliter impetravit, nunc exprimet, & dicet, & quidan alii, scilicet praepositus, & arcnidiaconus, & iacriita Dig nen &c, vel uic iic, Scripto toto citatorio; apponeturmu ne nomina autem illorum, contra quos idem e aico inten¬ it agere, auctoritate iupranictae ciauiuiae generalis, tun haec, icilicet praepositus, &c. idem net in primo citatorio, quod praeposito dirigitur, & iic de iingulis iatis putaren urficere, ii in primo citatorio epiicopi exprimantur, qun tamen per manum tabessionis fieret, & tenorim articula¬ io remaneret. arg. intfra de probationibus quontam contra fal jam. nec praeiumerem, quod nis per cujus manus omni¬ tranieunt, fraudem aliquam adniberet. arg. injrade praescri ptio ad audientiam. 9. nos igitur. F. de testibus Domicius Labeo Quid ii contra decem socios ex eadem cauia, vti contra univeriitatem, vel coliegium nabeo quaeitionem: Si io cii iunt, puto quod ipios tranere potero, ii unica iit actio & pro uno de quatuor reputantur. arg. infra c. edoceri. & c. pastoralis arg. de negoius gest, cum actum. f. de liber. causa. I. co gnitio. & I. si pariter. & I.sunjsusfruet. §. i mater j. de minor. etiam 1 Collegium vero vel universitatem uico convenirine pone, nisi specialiter exprimantur, quia alia eit rorma se cundum itylum curiae impetrata contra univeriitatem ilia contra iingularem. Nam quando contra univeriita tem impetratur, jungitur clauiuia. Troviso quod in di¬ etam univeriitatm, iine speciali mandato noitro, nullam excommunicationis vel interdicti iententiam proteratis, quod nodie de sententia excommunicationis etiam ordi nariis pronibetur, ut in auth. domini. n. extra de sententia ex¬ communicationis. Romana ecclesia caeterum interaicti. Idem vi¬ letur de nobilib. qui terram habent, cum & ibi haec clau¬ uia apponatur, Proviso ne in terra dicti nobilis, &c. quia x talib. semper deferendum eit, argum. infra de oficio dele¬ ga sane quia. & c. pastoralis. & etiam Fapa deferret. injra a¬ paenit.c.n. sed est contra argum. infra eod. signijicavit. & infra d¬ sponsa non est vobis. No solum autem circa generalem clau suiam perionarum providetur, verum etiam circa gene ralem ciauiulam rerum, seu negotiorum dicitur, ne iuper najorib. & graviorio. audiatur, qui de minoribus & ievio¬ ibus tantum racit mentionem. inf. eod. sedes. de majoribus & minorio. cum ad quantitatem rereratur, racile eit exem pium, graviores vero sunt criminaies, reipectu civinum ergumen. p ae poni. in servorum. in in C. ad legem Cornei. ae fal¬ sis ubi item actiones induceterintamiam, graviores iunt 6 quaest.i.ex merito & in c.ibi sequemibus. in quibus non cogi tur quis procuratorem conitituere mira de procurato. quae¬ relam. & mauih. domini enim extra de jud juris esse ambiguum item causae matrimoniales & ipirituatesae graviores iunt temporalibus, ideoque judices maturiores requirunt, niyra de judic. decernimus, infra de consang. & ap. c primo, nam spiri¬ tualia rortiora sunt, quam carnalia inpra detransla. episcopi¬ nier corporalim. ideo anima nominis cuilibet rei tempora si praeponitur. Cde sacros. eccl. l.2.12.q. 1. praecipimus, injra ae pr gno. cap. 1. & vide quod nota. iup. eo. §. vers. quid i impetret quas rescriptum: & ideo qui exprimit leviorem, & postea traniui id graviorem, in fraudem veriatur: ii enim rapae verita nnotesceret, forte non taliter commiiiiiet, quia circa ma¬ ora periculum vertitur. 42Aist. quiescamus. 41.dist. miramur. f. de Carbo. edicto. l. 2.9. 1. Quid ii dicat super decimis, & re bus aliis, nunquad poteit agere de ecciesia: videtur quo lic: quia ii dicat iuper reditibus, & reo. aliis, quod ad eccie siam tranitur. insra co Rodulpmu. dico contrarium quia de cima accedit ecclesiae, non ecciesia decimae, ergo ecclesii mujor eit, & tanquam principaliter & ipecialiter expri¬ menda: non econtra, sicut nec ipecincata tunica nomine eteret pe de edil.edi justissime p. de reg. ju. cum principale. quo¬ nim principale est, principaliter coniiderandum cit. p. ae elig & sump fu.cum diversis. nec obit. cRoduiphus. quia de hoc nonfuit ioi exceptum, licet excipi potumet. Forro ex pressis centum libris, de mille Marchis agere non potero, licet contra possem. pr. de reg. jur.mjra eod. j. de leg. primo, qui filiabus per. dejudi per minorem, sed contra. instit. de actio. §. 5 ninus. sol, quod ibi dicit eodem judicio expone, ideit co ram eodem actore, & reo, nam ratione identitatis perio¬ narum, dicitur idem judicium, & mo. ibidem sequentitem contra, infra de appel.c. de appeilationibus, infra de praeo. majori¬ bus. infra de no. ope nunc. c. 2.9. ulti. sed certe in majoribus sem ter requiritur major solemnitas. in auth. de manda. prin. su tnicolumg. Sed nunquid reo citaro initante, cogitur a ctorinter certum tempus exprimere omnes quaeitiones quas movere intendit? Dicas quod uc, nam ii nomini perionarum exprimere cogitur, ut iup. dixi, multo forti us nomina quaeitionum. argum. in his quae no. sup. versic non solum & si in exceptionibus noc uit infra de excep. pastora li5. muito rortius in actionibus, nam cui damus actionem c si. ae superjiciebus. I18. quod ait praetor. argum. injra ad hoc, a onjuga. ex publico infra de cland. despo. cum innibitio, infra qui nut sint legi. iator. p. de optio. leg. mancipiorum. & Cde ingenu. anfamari. quia per noc occurritur fraudibus volentium rescripta trahere ad rutura. inf. o. c. ult. Quidii iapia dici dicat se aliqua tradidisse oblivioni, vel aliqua de novo ad ejus aures pervenisse, cum forte alii seceinerint. p. de reg iu tut in alterius? videtur audiendus argu. infra de excep. paste ralis ire de edendo. argenturius. Q ulti. & quia, quae de novo emer¬ gurit, &c. infrade juram calum caeterum dico contrarium quia in primo casu, dies interpellat pro homine. C. de jur¬ einphyt. I.ulij. infra de loca potuit, quia debuit venire instru¬ ctus, ff. de calum annus. C. de temp. in integ. rest pet ff. de do. exce pure § ule & quia in proprio facto non est tolerabilis ei ror, quicquid sit in alieno. inf. eo. ab excommunicato. I. quaes. Sulii. C.de rescin. vend. quisquis ff de ju. & fac. igno. plurimum fpro suo.I si In secundo vero casu interpellat similiter di¬ es, & apparet, quod supereo, quod non sensit, non dedi¬ Papa jurisdictionem. arg. inf. eo. significante, &c. Rodulphus nec sentire potuit, cum hoc ignoraret. ff. de contrahenda em ptio. in l. in aliis concor. signatis, sup. eo Scui praejudicet, vers. sed quo tempore

Quod gratiam specialem. Ilud quod dispensationem continet exemplum infra de corpo.vit.c. secundo, vel poenae deb tae remissionem, exemplum infra quicle. vel vo. c. primo, ve poenae augmentationem, seu praemii remunerationem, jure communi recedens, & sunt tria, quae ad hoc inducunt scilicet necessitas. Item utilitas, & evidens meritorum praerogativa I. quaesh7. tali conjugio, infra de elec. cum nobis o¬ lim §ult. &c. innotuit § multa, & tale rescriptum personal¬ est, nec personam transgreditur, infra de usu palc. 2. infradi conces. praeb. constitutus ff.ae reg. ja. privilegiaff. quibus modis u susfruct. amitta. si usufruc ff. deregu. ju. sed & si restituatur7 quaest. petisti, inde est, quod rescripta personas expressas i ipsis non transgrediuntur, infra eodem sedes, & c. nonnulli si gnificante. Rodulphus significavit, & c. ult. etiam, ubi de jur communi impetratur, ut ibidem, & infra de offic. deleg. cur olim, & c. P. & G sed contra. C. de diver. rescrip. I.1. ubi prov detur fratri non nominato. Sol Illud intelliges, quo ad in terruptionem temporis, & in causa individua, argff. quem¬ adnodum servitus amit si communem, i. respon. infra de appell in quisiioni, & in concor. signa. supra §proxi. vers. quid si contrad cem. Item contra, infra de judi quia vero. Sol. illud fit authe ritate secundi mandati, ut ibi innuit, cum dicit, Praecip mus, secundum Goff. vel dic, quod praedecessor fuit cor ventus authoritate primi rescripti. & sic intelligitur seci dum illam, infra eod significavit. Vel dic, quod ibi dolo desi it possidere, arg infra de ali. jud. mu cau. fac. c. i. vel illud spe ciale est in eo qui a praedone rem scienter accepit, & est ra tio, infra de rest spo. saepe contingit, & Inst. vi bono. rap., sed nedun talia. utraque solutio bona est. Quid si imperio contr¬ rectorem alicujus ecclesiae, & antequam citetur moria tur, nunquid successor conveniatur? arg. quod sic, infra d solu.ci. Sed contrarium verum est, ff. qui satisdar. cog. si de cesserit ff. quae sententiae sine appell. rescin. eum qui infra eod signi ficavit signatur tamen contra, infra de offi. deleg. quonia Sol. ibi praecessit citatio mortem, ut innuit. vel dic, que liud est in judice, ut ibi, aliud in partibus, ut hic: & est ran b tio, quia judex aequitatem servat, h justitiam exhibet,I tes dirimit, unde & ad impedientes processum suum, ju risdictio sua extenditur. infra de offic. deleg, cap. primo, &c. ex literis, infra de conces praeben. proposuit. in fi. partes vero mali tiosae sunt & abutentes, & lites augmentantes, infra eo, se des, nonnulli. &c. in ideoque favores ampliantur in judice sed odia in partibus restringuntur, f. de liber. & posthu. cun quidam adhuc signo contra, infra eodem eam te dic, quod ibir icriptum utrunque favorabile est, quia adbeneficium ol tinendum. & ibi apparet de mente domini Papae, & respe ctu datae, mandatum recepit. Item loquitur quasi in ju dice, argu. infra eodem, tit. literis. Sicut potest distingui, & di ci, quod rescriptorum. Alia gratiosa, ut in hoc, §. & infr¬ de privil quasi per totum. Alia contentiosa, per quae confer tur jurisdictio inter partes, infra eo. quasi per totum, & deot deleg. super quaestionum, & quasi per totum. ut not. supra eo. quod jurisdictionem & istorum. Alia executoria, de quibu no. supra eg. §. quod executione. Alia generalia, alia specia lia, ut not supra eo S quod continet. Alia diffinitiva, & ist. rum, Alia indubitata, & certa, ut illa, quae in corpor juris clausa sunt, & de quorum intellectu non dubitatur nisi a mente capto, infra de tempo. ord. vel non est compos vel quia licet non sint in corpore juris clausa, apparent ta men vera bullabullata, & juri consonantia, vel alias cer ti sumus de sententia Papae, & authoritate talium sunt dis finienda negotia, supra de constitutio. cap. 1. infra de sententi¬ & re jud in causis. Alia indubitata, sed obscura, ut quia i corpore juris clausa, sed intellectus est dubius & obscu rus, ad minus judici, qui non debet contra conscienti im judicare, in auth. ut jusjurandum, quod praestatur ab his §. 1. 101, & aequus ero. vel quia verba bullata. Sed ii de clau lula aliqua ibi apposita movetur quaeitio, quae ex intentio¬ ne Papae pendet, vel non eit certum, quod Papa sic judi caverit, nec concordat juri communi, & in his calibus co¬ sulendus est princeps, antequam negotium per judicem terminetur, ut probatur per ordinem, de primo, infra di¬ sent. excommu. inter alia, de iecundo, infra de praebend. cum ausam quae & cap. in. de tertio infra eodem, causam quae de n. instrumen. pastoralis. Alia in dubium revocata: & tun¬ distingue, sicut nota. supra eo. 9. quod cui praejudicat. in di stinctio. quae incipit, Si de revocatione, & accedit, quod not infra de opic. leg. 5. quid pertinet. ver. rescriptum

Quae possunt objici. ntrareicripta ino¬ em me copia facit. Ec ce in primis objicitur, quod impetratum eit iuggeita fa litate, vel tacita veritate, & quia non expressittotum ra¬ tum, quo expresio, princeps reicriptum nullo modo co¬ cessisset, inf qui fpilii sint legi causam. Sed nunquid iurficit, li dicat, non obitantibus literis ad adversa parte impetra tis, vel impetrandis. distingue. Vtrum in rescripto, in quo haec clauiula continetur, de cosenium partium nat me tio, vel non: & utrum respiciat tempus praeteritum, vel ru turum, ii de communi conseniu nat mentio, & ruturum empus reipiciat, iufficit talis mentio, sicut ioquitur infra lodem, ex parte decani. i responi. Nam & ubi primum rescri¬ ptum communi coniensu impetratum est, non valet ie¬ cundum, nisi de ipso fecerit mentionem, vel nisi commu¬ ni consensu impetratum eit, sic intellige, infra eo, caeterum st. &c. ex parte decani, 9 n. nam nanc decretalem inteiligo ibi primum rescriptum, & secundum fuit de communi consensu impetratum, nec obitat, quod priori itatur, qui¬ bi nobilis fraudem commiierat, & ex ore iuo judicatur, & habetur ei fides contra seipium; capituium vero iine cui¬ pa erat, & ideo poteit, quod maluerit approbare, ut frau puniatur. argu. inf. de eo qui dixit in mat. quam pol, cap. 1. LUb vero non fit metio de communi conseniu; concedens re criptu, non poteit sibi, vel iucceiiori iuo legem imponere, I.dearbi l.pe. infra de elec. innotuit, 9. quamvis, & quia tractus uturi temporis, &c. p. de ujuris. I. i. Si vero praeteritun tempus respicit, & unicum rescriptum impetratum fue rat, non sufficiit talis mentio; ii autnoritate ipsius proces¬ sum fuerit, sic inteilige, infra de dolo, & contu, cap. 2. & si et¬ sam procenum sit, & de processu fiat mentio, quod iegiti¬ ne ractum est, non retractabitur, infra de restit. spol. audi¬ ta§. licet. Quod si processum non sit, generalis mentio sic potest intelligi, infra de Iud. causam quae, ibi enim non rui processum; ut innuit, iod reculabitur judex tanquam su¬ spectus. Sed & si plura rescripta impetrata tuerunt, suf¬ ficit talis mentio. Infra decler. non resi. cum ad hoc. ii enim di omnibus expressam deberet facere mentionem, forte no ufficeret pergamenum, quare Anglici de Bachallario, no¬ mine, non obstante; sicut asserebant, uno ictu omnia sua privilegia destruebant, me praesente conqueiti fuerunt do mino Papae; & fratribus in camera tempore concilii Lug¬ dunent. ergo cum jura super hanc quaestionem discrepet. merito de revocatione primi rescripti poterit haelitari, quia non omnes hanc distinctionem noverur de hoc not. sup. eod. S. quod cui praejudicet; sub distinci. quae incipit de re vocatione, & super quaestione, quae incipit, si non apparet, veri. si dubiam. si enim tacet aliquid; quod exprimere debuit, ve contra, non vaset reicriptum, infra eo. super iteris. Sed ac hoc ut hanc decre plene intelligas; sic distingue. Si re¬ 2 criptum tacita veritate, vel iuggesta falsitate impetratur. aut noc fit per fraudem; vel malitiam; aut per simplicita tem, vel ignorantiam. Si per fraudem vel malitiam, ceisa fficium judicis, ex quo sibi super hoc fuerit factandes, inf eo. super literis, §. nos igitur cum probatur, 25. q. 2. & si legibus. C de fun. pat. l. 2. lib. 12. derebus eo. qui sub tut. vel cura. sunt magis puto, §. pen. & ult. ff. de jud. si praetor, § Marcellus, ff. de Carbo. e¬ dicto Carbonianum, S. puberi pr. debo: liber. I. antepen. Si vero per simplicitatem, vel ignorantiam, subdi. utrum talis ve ritas sit suppressa, qua expressa, vel talis falsitas suggesti qua tacita princeps rescriptum nullo modo concessisse aut talis, quod ipsum nihilominus concessisset. Si talis sit quod princeps nullo modo concessisset rescriptum, ve de levi non concessisset, infra eo. postulasti ad fi. exemplur de falsitate, inf. eo. ex insinuatione, infra eo. de transactio ex lite ris, exemplum de veritate, infra eo. vers. sed quomodo intelli gemus. non valet, infra eod. super literis, §. si vero per hujus,e hoc in gratiosis rescriptis est specialiter considerandum quae legenda sunt, secus in non legendis, infra de crimi. fal cap. ult. In utroque tamen casu de precum qualitate co¬ gnoscetur. C. si contra jus vel utilitatem publicam, & si non ci gnitio, sic potest intelligi, infra de sent. & re jud. de caetero. Se contra, quia non imputatur si ignarus est, infra de priri. e¬ parte prima. ibi quorum ipse non erat ignarus, sed ibi subaudi endum est, maxime. Quod si princeps rescriptum nihi ominus concessisset saltem in forma communi, refert: trum inde possit elici aequivocationis fallacia, non valet, argunen. infra eo. nonnulli, &c. ult. infra de libetl. oblatio signi ficantibus, de appellat. fignificantibus. ideo non potest poni u nus diaecesanus pro civitate, vel econverso, nec unus dia cesanus pro alio. infra eodem significante, &c. Rodulphus, cum multi sint ejusdem nominis, multi possent conveniri, 8 posset fieri fraus concilio, infra eo. nonnulli, in eo quod di cit, quod non valet litera, sine speciali mandato domini in petrata, quod dic, ut no. infra eodem, versic. 97. Item in e i quod dicit, Ne trahatur quis ultra duas diaetas a sua dio cesi quod dic, ut not. infra ver. centesimo. Quid si mand¬ tur, quod provideatur alicui in diaecesi, nunquid potest? provideri in civitate, & si in provincia, nunquid in eccle lia cathedrali? De hoc dic, ut not. infra de verborum signi sic. §. a quo fieri debet, vers. quid si mandetur alicui, & sequent Sed & si non potest inde elici aequivocationis fallacia, ri fert, utrum erretur circa principalia, seu substantialia, vt circa accessoria, seu accidentalia: si erretur circa princ palia, seu substantialia, sine quibus judicium esse non pc test, puta personam judicis, actoris, vel rei seu negotium, de quo quaeritur, 4 quaest. 4. infra de verb sign forus. §. in omn non ralet inf. eo. significante, & cap. Rodulphus. infra de off deleg. P. & G. Ubi vero erratur circa accessoria, vel accideit talia, tunc proceditjudex secundum jus commune, qui vis non sequatur formam, ad quam concedendam motu fuit princeps, propter falsitatem suggestam, vel veritaten tacitam. sic intelligitur infra eodem super literis, §. inter ali os. C si contra jus vel uti pub. vel praescriptione, quae ponitur, 25 quaest. 2. Idem est, si in nomine erretur, dummodo con stet de persona per circumstantias appositas, puta si impe tretur contra P. Archidiaconum Parisiensem beneficiatum Anglia atque provincia, legentem Parisiis in Decretal bus, de Senisia oriundum. is enim nullus est nisi ergo noi obstat error nominis, ex quo circunlocutiones sunt indu bitatae, sic intellige, infra de censi. venerabili ff dehaere. institul quoties. & Ihis verbis, §. 1. & l. in tempore, § quoties. & leg. quis 2. C. de testimon si in nomine. ff. derei vend. si in rem. ff. si cer ta. peta certum est, infra de testam. licet ex quadam, §. ultim. 1 fra de consang. & affinita. tua, verba enim ideo inventa sun ut eis quilibet in alterius notitiam cogitationes suas pr¬ ferat, 22. quaest. 2. eis autem, sed nec obstat error nominis, v bi constat, quod utraque pars de tali sensit, puta, quia hoc confitetur, ff derae jud.i. antepenult. ergo ex quo constat d veritate, non refert per quae verba, sic patet, quod si resci ptum impetretur contra R. Remen. quia est Leodien. vi contra G. Leodien. qui injuriatur super equo, cum tanm injuriaretur super asino, vel si impetretur ad P. prioren Antipolitanum, qui Henricus vocatur, vel si impetret G Remen qui est Leodien. nulla alia circumlocutione appo sita, rescriptum non valebit, quia aut impetrans intende bat impetrare contra talem, & tunc non potest alium con venire, ut apparet iin is quaenot. supra eo S quod gratiani sp tialem, aut non intendebat: puta, hoc fecit per ignoranti am, ut sequitur, vel dic, quod impetrans aut apposuit ho¬ in fraudem, & tunc non valet, ut supra. aut per ignoran tiam, & tunc cum contra talem, seu sub tali re, seu ad t¬ lem judicem non intenderit impetrans impetrare juris dictionem, argumen ff. de contrah. emp. in leg. I. ff. de pactis. tre¬ fratres. ff. de transact. qui cum tutoribus. in fi. per consequen nec princeps conferre, quia iuxta petitionem formatu responsio, C. de transactio. ut responsum. infra eo. sciscitatus infra de sponsa. demuliere & sic jurisdictionem, quam nor habet, non exercebit. infra eo. pastoralis, S. quoniam. infra die ff deleg. ex literis. f. de op proconsul. l. 4. §. ult. sed nec in pro prio facto error tollerabilis est, ut no. sup. eo. §. quod contin¬ ret, ver. quid si lapsa die, debet enim instructus ad judiciun venire, & alii edere, non editionem ab adversario petere, ff. de edendo. leg 1. & I. siquis ex argentariis, S. prohibet. probatui hoc, 3. quaest. 4. §. spatium. vers. ejus autem. C. de dila. si quando, & quamvis etiam posset allegare simplicitatem, istud cer tum est, quod secundum rationem naturalem, principali seficiente, deficiet & accessorium, tnfra eo, cum dilecta, in ra de sid instrumen. inter dilectos, §. pen. & ult. if. dereg. ju cum principale, inf. dererum permut. c fi. error autem qualitatis no nocebit, de quo pones exemplum, sicut not. inf. e0. vers. 1ex ed substantialis nocet, ut praemisi probantur haec aperi¬ 29. q. 1§. .ff. de haered inst. quoties, ff. de lega.i.si quis in jundi veca¬ bulo. C. de inst. leg. ult

HAEC autem substantialia voco, nocum praemissa, sec omissa, quae ii omiisa tuerunt, vel suggesta, secundum ura, vitiant rescriptum, ubicunque hoc expressum in¬ veniatur, exempla, nfra eodem versic. sed quomodo intellg mus, & sequentib. usltem locus de substantia a judicii, ar¬ gu& jurff.dezust. Ipe. ff. de arbitris. sicum dies, infra de off. deleg. consuluit. Item diaecesis & civitas, nec accipiatur Rober us pro Martino, ut not. supra eo. versic. quod si princeps, & se¬ quenti. & sic rescriptum non extenditur nisi ad persena: &¬ res, quae ibi reperiri possunt, ut not. supra eo. Q. gratiam, & quicquid scribatur. intentio Papae consideratur, intra eo. cap. 2. & c. eam te. & c. ad aures, & cap. cum adeo. & c. seq & caj mandatum. & infra de praeben. cum causam, & cap. ult. Idec autem error qualitatis non nocet, quia licet propter illun motus fuerit princeps, ad aliquam specialitatem conce¬ dendam, certum est tamen, quod judicem voluit judica re, & si non secundum specialitatem praedictam, saltem secundum formam juris, ipse enim tuetur jura, infradee¬ H. ecclefia. 2. §. denique. infra de sup. negli. praela. licet, de quo pone exemplum per decret. infra eo. olim, ubi si non pro¬ batunum, nihilominus proceditur in alio secundum jus bommune, secundum Goff. sed certe ibi fuit impetratum nescriptum, secundum jus commune, sine aliqua speciali tate unde si utrunque probasset, in utroque obtinuisset sed quia non probat in uno, ideo succumbit in alio, nam & hoc est de jure communi, infra deecel. benesi. cap. unico S 1. & sic nedum in uno, imo & in ambobus proceditur, se cundum jus commune, & qualiter haec decre. intelliga ur not. supra eo S. & de ipsius interpretatio. subdistin. cum quo. ver. sin autem copulative, & sequenti. Ponuntur & multa alia exempla inglossis variis, sed quia ex ipsis noi possum elicere, quod judices procedant, omissa specialita te aliqua, non insisto. Tu vero pone, quod ego Italicus ir tellexi me haeredem institutum ab aliquo Angli eo, cujus regni consuetudines possum merito ignorare, quia non convenit alieni regni arcana scrutari. C. decommer. & iner cat. mercatores, fuit mihi suggestum, quod quaestio talis de consuetudine regni, in favorem morientium de plan¬ procedebat, quae oblatione libelli & intratres menses ter¬ minabatur, ego licet falsum esset credens tamen verum secundum hac formam porrexi petitionem meam, & re scriptum obtinui, certe hic judices facient nihilominu porrigi libellum, & lis intra sua tempora suo marte decur ret, arg insemeo causam quae. In veritate tacita, pone exem plu, quod praedicta consuetudo vera erat, ego reus hoc ta cui, & mandat Papa, quod in ordine judiciario proceda tur, certe quamvis de jure communi libellus porrigendu esset, attamen dicta consuetudo servabitur, & sic libellus non porrigetur, arg. inf. de consuet. cum dilectus, §. si. infr. de eo qui mit. in possessionem causa rei ser, cum venissent. §. sin. potes etiam poni exemplum in Cistercien. & Dien. episcopi: super Ecclesia Sancti Martini, & diaece, in limitibus litig tib. & pone, quod suggestum est capellano Papae, consecr¬ to in curia, quod de generali confuetudine provinciae d plano, &c. ar. supra posui in alio exemplo, terminetur. It potest poni exemplum, quod cum essem in curia Rom petae, vicini mei suggesserunt mihi; quod aliquis poten vicinus meus spoliaverat me castro meo, de quo erat li inter nos, sed possidebam, juste potui ignorare argum ff.de verbor obligat. Iult. §, si inter eos. inf. de praesum quosdam, &c. sec secundum hanc suggestionem, quae falsa erat, obtinui ci mitti possessorium, & petitorium, & quod judices infra du os menses possessorium terminarent, certe omissa hac specialitate, super petitorio, procedunt judices intra su¬ tempora, juris ordine observato, ad hoc, infra de sequest. pos ses. cap. i vel pone exemplum, quod iidem Romipetae iue gesserunt mihi, quod aliquis contra me commiserat del ctum notorium, cum tamen esset occultum, per decre. in de ju. jur. ad nostram. secundum hoc intellige jura superio ra, & opiniones contrarias insertas, infra eo super literisr spon. primo. Sed quomodo intelligemus veritatem tacitam qua expressa, literae nullatenus haberentur. 28. exempli his comprehende "Si lex privata, si dispensatio, pactum, Vel si rescriptum, sententia, sive statutum Gare nobilitas, ac appellatio, causae, Ac homines meta, vel confirmatio Papa, Processus, titulus, series, professio certa Paupertas, facti possessio, lisque, gravamen Gratia, venditio, pater, ac exceptio, cujus Clausula, firma fides, sed & his junges anathema. Finis tolletur, nisi mentio facta probetur"

Joannes alibi. Si lex privata, inf. de praescri veniens, infrad privil. ex parte. Si dispensatio, mf. de fil. praeshyt. extua. Pactum mfrade aeci. ex multiplici. Vel si rescriptum, inf. eo. ex parte.? c. caeterum. Sententia. C. sen. rescin non pos. I.ult. arg. infra de fid instru. inter dilectos. §. inst. ver. in omnibus. Sive statutum, supr de consti, cum accessissent, infra. de cle non resid, cum dilectus, & a praeb. pro illorum. Gazae nobilitas, inf. eo. sedes, inf. defo. comj ex parte, infra ut lit. non conte. accedens, infr. de officio dele. signifi¬ cantibus, infra eo. ex parte decani. inf. de sent. & rejudi. cum Ber toldus. in princ. Ac appellatio, scilicet propria, infra eod. ex parte, scil. vel adversarii. infra de confir.uti bonae. Causae, scil excommunicationis, & si plures sunt, omnes debet expri mere. infra de off. ord. ex parte & de sent. excom. cum pro caus¬ Ac si hominis meta, id est terminus appellationis. sed ne terminus legis praeveniendus est minus, infra de appel. saepe §. si & c. oblatae. Vel confirmatio Papae sup. de consti. ex parte inf decle. non resi. cum ad hoc, & ne sede vacante illa. Pro cessus, infra de sen. & re judi. inter monasterium. Titulus, sci beneficii, & expone, ut not. ver. quod autem, & sequenti Series. infra eo dilectus filius Abbas. & de coha. cle. & mul. supe ro. Professio certa. scil. utrum sit clericus, vel laicus, inf.e cum adeo infra de transac. ex literis &c. significavit, infra de arbi inmotuit, infra. de fo, comp. licei, quia nec religio supprimend est. infra eo, cum ordinem, inf de confiruti. ad nostram, &c. si. & de¬ regula. quiam insulis. Paupertas, infra eo ad aures, inf. de of deleg significantibus. ns.de fo. compe. ex tenore. &c. ex parte, infra de msti, capi. &c. authoritate. Facti possessio infde conces prae¬ cum nostris & cap. literas. Lisque, infra ut lit. pen. dilectus & in fra de test. causam, quae vertitur. infra de privileg c penult. Gra vamen, hoc intellige, ut not. infra eo. vers. sede gravata. Gra tia, quia iam receptus est in alia ecclesia. infra eod. in nostra Venditio, rescripti sibi concessi a sede Apostolica. infra eo ad audientiam. Pater. infra de fil. presby. cap. 2. Ac exceptio argum infra de proc. in nostram. §. nos vero. Cujus; quia & d diaece. & de civitate facienda est mentio, infra eo. significat te. &c. Rodulphus. Clausula, infra eod, cum dilecta, circa princ ubi non valet rescriptum secundum, quia non facit men tionem, quod articulus fuisset in primo rescripto inser tus. Firma fides, scilicet sacramentum, infra eo, constitutus infra de appel. dilecto. Item fides interposita, argumen. supra de constit. ex literis infra quod met,. cau. ad aures. Sed & his jur ges Anathema, quia sitacet excommunicationem suam, non valet. infra de procu, cap. ulti. & de proba, post cessionem nisi super defensione impetretur, infrads excep. dilecto & cap. dilecti, cap. cum inter, cap. signisi carerunt, cap. venerabile¬ & extra eo ipso jure. quod quidam habent, quidam non, sec tamen continet jus commune. Finis tolletur, nisi menti¬ facta probetur, idest rescriptum post praedicta impetrati non valebit nisi de praedictis faciat mentionem. Quod autem dixi supra vers. titulus, quod de titulo facienda es nentio, exponitur, idest de beneficio, sed distin. opus est Quia aut dicit, se nullum ecclesiasticum beneficium ha bere, & tunc quantumcunque minimum habeat, non va let, tanquam fraudulenter obtentum, infra eod si proponen te. Aut dicit, se pauperem clericum, vel non competens ecclesiasticum beneficium assecutum, & tunc si primun sufficiens, est idem, ut pridem. infra eod cum adeo. quia tali: non est idoneus, infra de praeben super inordinata. Sivero sit minus sufficiens, potest subdistingui, utrum impetrans si discretus, & cavillosus, ita quod possit contra eum pra sumi, & tunc idem quod pridem, argumen. infra de praesum mandata. &c. illud, infra de praescri. ad audientiam, infra de con trahen. emp. ad nostram, infra de sent. Excommu, cum illorum, in sfi ff. de edend si quis ex argentariis, idest nisi forte impetra ret in forma communi, quia tunc valeret, argumen. infr¬ eod. posta lasti, infra de crimm. fal cap sin. Quid si simplex era & honestus, & talis cui Papa hoc concessisset, & si de pri mo beneficio certificatus esset? quod quidem ex conje cturis nobilitatis affectus, & scientiae, bonus judex aest mabat, argumen. infra de praeb. de mulia, in fiff. de ali. & cib. le¬ cum alimenta ff. de leg 3. si filius. non nocebit, sic potest intelli gi, infra de praeb, cum teneamur. & cap. dilectus. 2. Sed si talis non erat, cui non erat concessurus, non valebit, ar. infr. de prae¬ referente, in fin. C. del. cum alienam. ut sic eadem ratio movea delegatum. quae & delegantem, infra eo. super literis, msi. id eo si tacet aliquid, quo expresso, non habuisset rescriptum vel si deficiat aliqua de conditionibus, quae in rescripto tan cite includuntur, non valebit. unde versus "Clericus, indigena, dignus, pauper, residensque Sufficiens, numerus, si vendita gratiafacta, Scandala, nec prodest tibi litera, sede gravata"

Clericus, nec enim valet, nisi clericus sit, infra de transad ex literis. Indigena, vi. distinct hortanur. C. de episcopis, & cle. in ecclesiis hoc intelligas de honestate, alioquin contra, in fra de institut ad decorem, nec obstat, infra de cler peregri, cap. ult nam ibi non removentur; quia extranei. immo quia mi nus idonei, vel sine conscientia episcopi instituti sunt, u infra de institut cap. 3. nec obstat, infra ac elect. ne pro defectu quia & de honestate intelligitur secundum omnes, eg tamen contra, & dico, quod illud ideo est, quia sub certa forma, & limitata, devolvitur potestas ad superiorem ideo fatuus erit, si terminos sibi impositos transgredia tur. argumen. infra eo, cum dilecta, §. ulti. infrade elect. §. qui¬ propter, §. quia vero. infra de sepul, cap. 1. §. sin. de hoc dic, ut not. mfra de elec. §. quis eligi. vers. Item qui non est de eodem gremis Dignus, aliter non valet. infra eodem cum adeo, infra de aeta & qualit. accepimus. Pauper, hoc intellige secundum di¬ stinctionem proxime supradictam. Sed nunquid tenetu facere mentionem de patrimonio? Quidam dicunt, quo non. ut infra eodem, postulasti. ubi non respondet ad quae stionem factam de patrimonio. resecatis omnibus, dice quod si ordinatus est ad patrimonium, & de ipso mentio nem non facit, ordinator contra ipsum exceptionem h¬ bet, secundum Goff. Idem videtur, & si ordinatus non fuerit ad titulum patrimonii, dum tamen sufficiens sit nam nec pater carnalis tenetur, si filius habeat alias und vivat, ut not. inf de infant. & lan. exposi. §. quibus exceptionm bus ver vel quia tibi potes, & expressum est, i. quaest. 2. pastoralis infra de praeh. a. episcopus, in sin &c. tuis. nec enim dicitur ibi quod ad titulum sui patrimonii ordinentur. Sed quod hi qui talia patrimonia habent, possunt ordinari, nullo ali¬ tit. assignato. vel dic nullo alio, ergo isto assignato, & si¬ facit pro Goff. quia sine titulo isto, vel alio, non debeni ordinari, infra de praeb. cum secundum, infra diaeta. & quali ta. accepnus. Si tamen quaeris, utrum tales licite utan¬ tur titulo, seu beneficio sibi gratis concesso; dico quoc sic, dum tamen honeste vivant, parvam intentionem di tandi parentes non habeant, cum opere subsequuto, & dummodo servitium ecclesiae faciant, quia qui alteri ser vit, &c. inf. de praeben cum secundum: nec enim tenentur pro priis stipendiis militare. infrade praescri, cum ex officii. sic in tellige, quod non peccat qui utitur jure suo. infra de ele¬ cum ecclesia Vulterana, in fi. 23 quaest. 5. de occidendis. 14. quaest. quod debetur. Quid si servitium non faciant, vel in malo usus expendant, poena suos teneat authores, quia ips rum vitia non palpabo. Si non credunt mihi, credantH eronymo dicenti. Quia qui bonis parentum sustentar possunt, & opib. si quod pauperum clericorum esse debe accipiunt, sacrilegium incurrunt, & per abusionem, quiec de his qui abutuntur reb. alorum, judicium sibi mandi cant, & bibunt, io quaest.i. quoniam quicquid, in fi. Et Prosp ro, quia ait, quod nec sine grandi peccato recipiunt. 1, 4 pasto. 12.q. 1. nulli autem. Et Ambro qui dicit, quod nullus tam injustus, tam avarus est; quam qui multorum alimeni non suum usum, sed abundantiam & delitias facit. 47. diss sicuthi. Sed & Valeriano. C. de sacros. eccle haec privilegia, Et Justiniano in auth. ut determi su nume cle coli. & demensuoi der col. 3 & utcler. qui rece. tol. 2. Et regulae juris secundum naturam, nec enim ferendus est clericus, qui lucrum, sci licet reditum ecclesiasticum amplectitur. Onus auten scilicet ecelessae deserviendi; & honeste vivendi, & provid dispensandi, ei, scilicet reditui ecclesiastico annexum cor temnit C. de caducis tollendis. I.unica. §. pro secundo, argn. infr de cle. conjug. diversis abutens in beneficio. & si jura deficiani propria tamen conscientia & naturalis ratio te convin cent, sed nec licet tibi bene dispensare, nisi jus habeas, ir mo gravaris potius quam juveris. 1quaest3. ex multis, & v de quod not. infra de natis ex lib. vent §fina versic. alii perpetui Excusantes tamen excusationes in peccatis scripserun quod jura allegata de consilio loquuntur. quod utique cr derem, si jura inducerent, quae non habent. Alii deben quod est praeceptum, sed non intelligitur de his qui occa sione divitiarum patrimonialium superbiunt, & vagai tur. Tertii, quod loquuntur de his qui usurpant quartam decimarum pauperib. assignatam. Quarti, quando eccl sia non sufficit omnibus. in quo deberent de suo potius sub venire, arg. 86. dist. pasce, infr. de censibus licet Hug dixit, quo ad bene dispensandum conceditur, argu. 30. dist. hoc scrips mus. & 12.qu. 1. habebat. hoc potest exaudiri, quando jus ha bet in beneficio, alias contrarium est, ut not supra eo vers. regulae juris ego intelligo, ut dixi, & facit pro me, infra eo po stulasti. §. i.nam ad hoc, ut litera impetrata ab ordinato v: leat, duo requiruntur. scilicet ut nullum habeat benefici ecclesiasticu, & quod sit pauper, ut ibi innuit. ergo si pa per non est, quamvis nullum habeat beneficium ecciesis sticum, succumbet. arg. infra de consue .c.ult. in si. & infra de e qui duxit in matri, cum haberet §. nec aliquid. & c. ult. Sed qu iufficiens habet patrimonium pauper non est, imo dive: & saltem a Deo, a quo omnia bona sunt, beneficium ho habere intelligitur. sed & beneficium ecclesiasticum cer setur, ex quo ad ipsum ordinatus est, vt patet in his, qui not. infr. de praeb. §. cui sit conferenda. unde & quaestioni de p¬ trimonio propositae, intelligo, quod respondet in fine, ibi & pro habente beneficii sufficientis subsidium &c. nam 8 per verba quae praecedunt, sufficienter responsum est pr mae quaestioni. Sed quid appellas beneficiumt suffici ens b? Respondeo, quod sibi & suis sufficiat. 50. dist. stud at. adfi. & decohabi. cle. & mu, cap: & si potest hospitalitatem tenere, & episcopalia jura persolvere, infde suppl. negli pra la, sicut infra de praeben. de monachis, infra de contrah. enp. cap. considerata nobilitate, & dignitate, in majoritate illius, di cujus provisione quaeritur, argumen. 41. distinct. non cogar tur. Sed & scientiae, facundiae, consuetudinis ecclesiae arug. de var. & ext. cog. l. i. §. in honorariis, supra de const. cum on nes, in fi. infra de conces praeben. ex parte. Asten. secundum com munem lecturam. Puto, quod si quaeras de ordinando a gente contra episcopum pro titulo assignando, & statut: sit certa summa, puta 100. solidi. vel 1o. librae, sicut est in qui busdam statutis legatorum Apostolicae sedis, in provincia se¬ vanda est argumen. infra ae fidejus. quod quibusdam. Si noi est constituta, habens victum & tegumentum, contentu sum, juxta Apostolum, & si recipit minus sufficientem ti tulum sibi imputet, & propriis manib. victum quaerat. 91. distinct. §.1. & caj clericus pictum. Quid si quaeras, utrun uni clerico majus beneficium, quam alii assignari deb¬ at? Respondeo sic, consideratis juribus quae not. infr¬ versi. sed quod appellas, & §. quod continet. versi & sciendum. 8 hoc committo arbitrio episcopi; cui rerum distributio, & anim arum gubernatio est commissa, 12. quaest. 1. episcopus ecclesiasticarum?erum, & cap. praecipimus. vt tamen magis consideret morum honestatem, discretione, matre virtu¬ tum praevia dispensatione, quam sanguinem nobilem dis¬ sipantem. sic intellige, infra de praebena. de multa, in sin & cir venerabilis. §. nos igitur, 8. quaest. 1. Moyses. Si enim commu¬ nem lecturam consideres, vix refrenabitur ambitio cleri¬ corum contra decre, infra de praebend. quia in tantum. Sec in hoc dispensari potest, ut not. infra de praebend. §. ulti, su §. illud, & sequenti, Quid si dicatur in rescripto, Recipiatis Petrum, non obstat, quod alias beneficiatus existit. & Fae¬ quaestio quotidiana est, & puto quod si unicum sufficien beneficium habeat, vel si plura dispensatione. obstat exce ptio. argumen. infra eo. postulasti, & de praebend cum tencamur. & cap praecedenti. & ad idem faciunt jura superius allegata si dicas, quod de facto servatur contrarium, respon. nor est, qui opponat, nec est quod fit, sed quid fieri debeat, a tendendum. infra de consue, cap. fi. §. uno. infra, de elec. cau sam quae, §. quia igitur. residensque, & hoc semper subaud tur. infra de cleri. non resi. relatum. Sufficiens, id est si ec clesiae facultates, in qua scribitur pro aliquo recipiendi in canonicum, non sufficiant, quod intellige, ubi non est certus numerus canonicorum, infra de ri & ho. cle. quo niam, infra, de institut cap. 1. & cap. authoritate, infra de con ces. praeben. ex parte Asten. §. ult. & vide quod not. inf. de con stitut. §. quando constitutio incipiat arctare sub distin, cum quae ritur, ai capitulum. rersi. sed si quaeras, & sequenti. Numerus si enim tunc tacet, non valet, infra eo. constituimus: Si ven¬ dita, infra eodem ad audientiam. Gratia facta. Si enim au thoritate Apostolicae sedis, aliquis in aliqua ecclesia recei tus fuerit, non valet rescriptum, nisi de receptione sua ex pressam fecerit mentionem, infra eodem in nostra. Scanda la, ob enim si non potest impetranti sine scandalo prov deri, infra de praeb. tum teneamur, & argumen. infra de prae scrip. nihil, infra de cler. conjug. cum olim. in fin. in his cas bus nec prodest litera, subaudi, impetrata super bene sic is obtinendis, sed nec prodest, si alias gravata sit ecclesis cui scribitur, & ideo sequitur in versic. Nec prodest tibi litera sede gravata, quod intelligas quando impetratur se cundum formam decre. infra eodem mandatum liueris abba tem. secundum Goff. quod & mihi placet secundum jus in corpore juris clausum, quantum ad exemptionem ex parte ecclesiae, cui scribitur, hac ratione, quod si grav¬ tam asserat opponendam. Ber. vero intellexit, quod ex quo authoritate domini Papae receptus est aliquis in ali qua ecclesia obstat exceptio secundo impetranti, nisi d rescriptione primi fecerit mentionem, & mihi placet si cundu stylum curiae, qui considerandus est, & servandus, ins de cri fal. quam gravi unde sic ponitur in literis Apostolicis, 8 tota die non obstante, si pro aliis vobis scripserimus, &c innuit ergo, quod si nisi illa clausula apponeretur obsta ret exceptio, nam clausula operari debet. infra. de pri¬ vi. ex ore, ecclesia enim ex quo semel gravata est, iterum gra vari non debet: ut arg. infra de censi procurationes §1. Item a lia ratione videtur non obstare exceptio, scilicet quia re scriptum praesumitur subreptitium. quod dic, ut no. nsy de ma. & obe § in quibus consistat majoritas, ver. potest etiam po ni exemplum, & sequentibus. Sed quid si tres, vel quatuor, vel plures iam recepti sunt, nunquid obstat illa clausula: Non videtur: quia sufficit quod pro duobus supponat, ar¬ qu. qu 3. ubi numerus, hoc etiam per arg. efficax satis determi natum videtur, cum enim statutum sit in jure, ut deservi entes episcopo, residentes intelligantur, ut infra de cle. non resi. de caetero, interpretatum est, quod duo tantu residentib habeantur, ut infra eo. tit ad audientiam, non extendatur in infinitum, & quia cum per talia rescripta contingat grava ri ecclesiam restringenda sunt, arg. inf. de consue. cap.i. inf. d deci, suggestum, qua enim ratione dices, quod pro trib. sup ponat, eadem ratione potes dicere de quinque, decem. & de¬ infinitis, arz. inf. de consan tua nos in fi. & sicut nihil aliud agi tur, quam ut subtrahatur jurisdictio, & ordo ecclesiasti cus confundatur. 11. q.1. pervenit. Item, quia tales literae sunt contra concilium Lateran. inf. de conc. praeb. cap. 2. Item quia lunt contra substantiam rei, de qua agitur: cum sin praebenda non debeat diu canonicus permanere, infr. d preb. relatum. in fi.a que 3. si quis objecerit, unde videtur, quod ni¬ si ponatur certus numerus, ut sic dicat: non ob quod pr¬ tribus, vel quatuor aliis vobis scripserimus, obstet excer tio, quod non pro quatuor possit supponere, est arg. in aui) IN. extra, eo. cum in multis. Sol. Talem exceptionem co ram me propositam reciperem, nec ultra procederem quo usque dominus Papa consultus, mihi contrarium respon deret, infra de fid. instru. pastoralis, de praeb. dilectus filius, 3. ha exceptiones & quaelibet aliae legitimae, ubicunque reper antur, admittendae sunt, infra eodem si quando, infra de offi de¬ leg. ex parte

SED nunquid processus? authoritate literarum sul reptitiarum habitus, irritus est jure ipso? Videtur quo¬ sic, inf de offi. vica sua nobis 35 q. 9. veniam ff. de judi si praeto infra de sent. excomm. cum pro causa, nam & de excep. falsi ei iam post sententiam, opponi potest: cum probata falsita te appareat litem nullam retro fuisse, infra de proc. in nostra & de prob licet, & sic non obst. 3. q. 6. Sexceptio nec inf. de sent. & jud. inter monasterium: quia per tales literas non datur ju risdictio, ergo non valet quod authoritate illarum factum 8 est, infra de offi. deleg. ex literis. Sed & explicatio? ante sen¬

tentiam omissa, etiam post sententiam ex causa probabil admittitur. ff. quando act. de pec anna & li & ult. multo forti us exceptio, ad hoc. infra de sent. & re jud ad probandum & de despon. inpu. ad dissolvendum. in fi. In contrarium probo scilicet quod tenet. Nam per tales literas datur jurisdictio, quamvis possent per exceptionem elidi, inf. eo. si autem,( arg. ff. debo. pos secundum tab. I pen. §. testamento, ideo non po test dici judicium retro nullum, quia si a veris judicibus & secundum juris ordinem lata est sententia; & si is con tra quem impetratum est, scivit sibi competere exceptio nem, & non excipit, sibi imputet, si ignoraverit praetexti exceptionis de novo repertae, sententia non retractabitui inf. de sent. & re jud suborta. &c. inter monasterium, & arg. infra de cogna. spiri.c. 2. Item tenet libertas per falsos codicillo: praestita f. de manu. testa, cum ex falsis, & legata praestantur licet testamentum falsum sit, ff. de haere. insti.l.ult. & videtur casus expressus, quia post litis contestationem non potest opponi, cum sit dilatoria, sicut uno modo intelligitur, infi de app. super eo. in fi. Sol. Retractanda est sententia per in in teg. resti. vel si dicis, quod per has literas nulla datur jurisdi ctio, tunc nulla est sententia ipso jure, quod tamen intell¬ gas, cum judex ex tali falso motus pronunciavit, inf. de sent & re jud, cum l. & A. & C si ex fal inst falsam. secundum Io. se¬ alii dicunt, quod per tales literas jurisdictio datur, & si op ponatur exceptio, & in contrarium fiat totum retractabi tur, infra eo, constitutus, &c. cum dilecta. Sed si nihil opponi tur, tenet, nisi per in integ. rest. vel supplicationem releve tur. 35. q.10. veniam &c. sententiam. C. de praecib. imper. offe aut quae supplicatio. in causa enim supplicationis de surreptio ne obtinet, si probet se ignorasse in prima causa, saltem per juramentum: arg inf. de testi praesentium, & de exceptio. pasto ralis, & hoc in contentiosis, sed in literis ad beneficia impe tratis, potest dici speciale. quod si sint subreptitiae, totum debeat retractari, inf. eo. ad audient: am, in si hoc secundun Bar. & juvatur hoc, quod dixi de beneficiis, quia non pos¬ sidentur juste, nisi canonice adepta fuerint, infra de inst. & frequentibus. infra de elect, cum dilectus §nos igitur, & expre sum, inf. de sent. & rejud cum olim. Sed contra, infra eo in ni fra ubi valet receptio facta authoritate rescripti fraudu lenter impetrati, dic quod illud est de gratia, & ex vi man dati, sicut innuitur ibi, faciens eos esse contentos, qui.d. bene sufficere debet eis, quia de jure communi possent remo veri, vel ibi fraus non respicit primum rescriptum, cuju: authoritate intelligas factam receptionem. Sed sequer tia quae cum fraudulenta sint, nullius sint momenti, vel brevius, si intelligas quod uno eodemque die literae illae plu¬ ries impetratae fuerint, tunc in eo quod dicit, facient eo esse contentos, continet gratiam: si diversis temporibus tunc continetius commune, & hunc intellectum finis aj probat decr ibi de receptione, &c. Ita simplex sum, quoc de hac quaestione dubitare non possum: quia si per frauden vel ignorantiam hanc veritatem tacuit, vel falsitatem sug gessit talem, quod si princeps certificatus fuisset, non con cessisset literas, non tribuitur jurisdict. inf. eo. super literis. Se dic, verum est, si opponatur, alias cognoscet judex, ut in nuit quod confiteor. Sed non dicit, quod processus tenea tur respon secundum hoc, jurisdictio ex voluntate & op positione partium pendet potius, quam ex intentione prin¬ cipis Sed contradicit litera in fiibi, ut sic in utroque casu, & con¬ tradicit, infr de postu. prae bonae 2. §. nec nocebat. certe alia est o pinio, secundum quam valet processus, quousque oppositum sit, quia occulta soli Deo relinquimus, inf. dejudic. norit e no. sing. sup. eo. §. quod cui praejudicet. sub dis. de revocatione. ver¬ unde dico, alia est veritas, secundum quam nulla jurisdicti. tribuitur, unde omnia jura clamant, quod tales literae ca rent virib. & irritae sunt. Sed ne res exemplis egeat pauci agam hic, & inf. eo c. dilectus, &c. postulasti, ibi, perpetuus vica rius. & c. ad audientiam. in fi. & c. sedes. in fi. & c. ult. § si & c. con¬ stitutus, in fi & c. ex tenore. in fi. &c. sedes. in fi. & c. ad hoc sumus &c. ad aures etc. caeterum, jurisdictione ergo deficiente, de ficit quicquid sequitur ex ea, vel ob eam, inf. de elec. qualiter nam & vbi intendit Papa dare jurisdictionem, non vale ipso jure, quod fit contra intentionem suam, infra de praeb cum causam. & c. ult. inf. eo causam quae. ibi, alias si occasione, e c. nec moveat te verbum, Vnicam. inf. eo. cum dilecta post prin ibi, &ideo, &c. expone enim quod ibi dicit irritandum, idest ir¬ ritum nunciandum, perjura supradicta certa, aut stabis jurib. proxime inductis, expressum probantibus, quo tales literae nullae sunt: probabis per jura expressa, nor bursalia, quod per tales literas jurisdictio tribuatur: aui distingues, aut timendum est, ne innitaris prudentiae tuae non obstat quod dictum est de libertatibus, vel legatis, qui¬ specialia ad consequentiam non trahuntur, maxime circm rescripta, quae odiosa sunt: ideo dist. Cum quaeritur, utrum 2 processus per falsas literas a habitus, irritus sit, non ab surde dici potest, quod si exceptio opposita fuit, & contra ipsam processum, & non appellatum tenebit, quod actum est, imputet enim sibi, qui non appellavit. C. de fid. Instit. I. ult. & arg inf eo. super literis §. I. & pe. & inf. de sen. & re jud. in ter monasterium, &c. se. Si autem appellavit, irritus est pro cessus, sic intellige, inf. de conc. praeb, cum nostris. §. auditor. nisi forsitan minus legitime fuerit appellatum. Unde perinde est, ac si appellatum non esset, infra de appellationibus dilecti Sed si nihil oppositum fuit, sciebat sibi exceptionem com¬ petere is, qui eam opponere debuit, aut ignorabat. Si igno rabat, semper usque ad 30. annos audietur, sicut in excep tione alterius falsi obtinet, ut no. infra de excep. §. & quand ver sed certe. Si enim ubi jurisdictio vera est, sed in proba¬ tionib. falsitas auditur, ut C. de tran( si ex falsis. multo forti us, ubi circa jurisdictionem falsitas allegatur. ar ff.dere. ju cum principale hoc, nisi forte contra personam judicis, vel adversari ipsorum personas specialiter, & proprie tangens exceptio competeret, quod omnino occuita esset, arg. ff. d iffi. praet. Barbarius, inf. de sent & rejud. ad probandum. Sin au¬ tem sciebat exceptionem sibi competere, & sic dolose o misit, sed impetrans ignoranter tacuit, vel suggessit, dice quod sententia lata tenet, sed si ante sententiam objiciatu auditur, tamen in expensis condemnatur, arg. infr. eo. caete rum, §. ult. inf. de exce. exceptionem, & sic dolus culpae praepon¬ serat hoc, nisi tale quid tacuerit, quod si expressum esset, princeps rescriptum nullo modo concessisset, inf. eo. supe literis. §. si vero per hujus. Item in beneficiis potest admitt distinctio supradicta. Quod si impetrans dolose tacuit quandocumque intra 30. ann. excipiens audietur, & sic dolu: tum dolo b compensabitur, nec contra doli receptione doli explicatio admittetur, ut no. sup. eodem, quod cui praejudicet subdi. Si de revocatione rescriptorum, ver. quid si quis imperra¬ & seq sic, judicio meo, jura salvantur, ignorantia excusat & malitiae puniuntur. hoc expresse conprobatur, inf. de paen c suam. hodie vero haec exceptio sive peremptoria sit, ante sit. conte. non opponitur, nisi in tribus casibus, ut in auth. d n. extra, de lit. conte. exceptionis. ergo ante lit conte. non es in mora: ergo per tales literas jurisdictio tribuitur: quo ac lit. contestationem & praecum qualitatis cognitionem. & sic oportet antiquum jus intelligi secundum novum. ut de quod dicit. infr. eo super literis §. 1. & §. pen. quod jude non intromittat se de negotio, ex quo de subreptione sib fuerit facta fides, subaudi, post lit. conte vel ante, in tribu casibus. qui ind.c. exceptionem, extra excipiuntur, scilicet si rei judicatae, vel transactae, vel finitae, exceptio praetend tur. & hoc verum est, si exceptio tangat negotium princ pale: in aliis vero salva remanentjura antiqua. Et ex ho¬ videtur, quod circa rescripta gratiosa, nulla possit opponi exceptio antelitem conte cum perempto rescripto & a ctio perimatur. & sic semper exceptio tangit negotiun principale

SED ut simplicibus viam excipiendi plenius, & planius aperiam, supradictas exceptiones iterum f in infer oribus repetam, & numerum tradam, & alias addam. Pry mo ergo objicitur contra rescriptum, quod non valet, qui non est ibi annus incarnationis, nec dies, nec consul, ne que indictio. C. eo si qua. in auth. ut no. imper praep. circa prin co. 5. tamen in rescriptis domini Papae sufficit, quod prae ponatur nomen suum, & in fine sequatur annus pontifi catus sui, & dies, ut apparet in literis, quae quotidie ema nant a curia: ad hoc, infr. eo. eam te. &c. constitutus, &c. signifi cavit. infra de offi. deleg gratum, infrade restit. in integ. cum ex li teris. Ssi infra de si instrumen inter dilectos. Per hoc intelligi quod totus tenor transcribendus est, & plenaria copia fa cienda, infra eo cum contingat. §. 1. & infrade off. dele. cum in jure peritus. infra de dila praeterea. Quod dic, ut plene no. in fra de si instrum. §. an instrum. rer. aliae. publicae. & ver. si vero do minus, & seq. Secundo, quia locus non invenitur scriptu? in quo litera data fuit. C. de contrahen. stip. optimam, ff. de acc leg. liberorum in auth. de nup. in fin. ibi, datum 15. Calend. April & ut praeponatur nomen Imperatoris documentis. in fin ibi, Datum Calend. Septembris. quod valde necessariur est ad hoc, ut sciatur, utrum is cujus nomen exprimitur illud impetravit. argu. infra co. nonnulli. §. pen. & ult. infra a test. ex tenore. & no. infra eo ver. centesimo. Tertio, quia noi est ibi subscriptio principis. C.e. sacri affatus. Item, quia no est ibi subscriptio gloriosi quaestoris: in auth. ut divinae jusss ones. colla. 8. sed hodie in desuetudinem abiit, exceptis pri vilegiis, in quib. subscriptio domini Papae, & subscriptic nes Cardinalium praesentium apponuntur. Quarto, qui¬ non est apposita haec clausula, Si praeces a veritate nitan tur. C.eo. Ifi. Sed secundum canones subintelligitur, infra eo. caj 2 & tamen pro magna parte aequipollens apponitur, put¬ si ita est infra eo. olim. in fi. & no sup. eo §. quod continet. & quoc jurisdictionem. Quinto, quia nimia rasura b vel cance latura ibi apparet. f. de proba. si Chirographum, infra de reli do mibus cum venerabilis infra de fi.instrum. inter dilectos. Sed ra sura paucarum literarum non nocet. infra de cri. fal cap. ul ff. de bo. pos. sec undum tabu.l.i sirosae, infra de fi. instrum. ex part & no. ibi in summa. S. quibus instrumentis ver. quod si instrumen to. ubi & multas alias exceptiones poteris invenire. Habe etiam septem exempla visibilia de falsitate rescripti, qui potes videre, infr. de cri fal. & illa ibi exposui, & alia in sum ma ejusdem tit. §. qualiter committatur. ver. porro. circa rescr pta, quae nec numero inter ista. Sexto, quia ibi est falsa gram matica c infra eo. ad audientiam. quod speciale est in rescripto Apost. sedis & est ratio specialitatis, inf. de aeta, & quala ult. & quia rescriptum suum pluries scribitur, & per plu res manus transit, examinatur moderata magna maturi¬ tate decoquitur, magnoque libramine ponderatur. arg. infr¬ eo, cum adeo 35. quaest. 9 Apostolicae. Secus in rescriptis impe ratoris, literis inferiorum actis judicum, quae non est cun tanta angustia, & de liberatione procedunt, & instrumen tis tabellionum, quorum fides authoritate tabellionis in nititur, & in quibus veritas substantialis formae attendi tur, non sanitas verborum, sicut & in sacramentis, de con di. 4 retulerunt & c si non sanctificatur ff. de off praesi. illicitas. § veritas rerum. C.detes. verbo. & lerrore. & l. ambiguitates, & a leg l. in legatis. ff.de leg. 2. cum pater. § fidei tuae ff. ae haer. institu l. I. ff. de manu. test. I.quae habebat. infra de conper. conju. dudum. § sed ad ista. Septimo, quia is qui impetravit est haereticus d vel excommunicatus, e quod dic, ut no supra eo. §. qui impetrari. Octavo, quia repugnantia continet: est enim i¬ bi oppositio in adjecto. ad hoc ff. de re. iu. ubi repugnantia Nono, quia renunciavit. C. de fi inst. I 3. infra de pac. cum pridi nam quilibet potest renunciari juri suo. infra de reg. statui mus, infra decri fal.c. ficave tamen, quia licet aliquis nomi ne capituli se subjiciat, non videtur renunciasse literis in fra de renun. sane. &c. veniens. & no. quod si coram ordina rio, vel delegato alio respondet, litem contestatur. vel pa¬ titur, quod judex procedat, & nihil objiciatur, tacite re nunciat infra de accus. ad petitionem Gualterii. & arg. infra de ff. del. insinuante & vide quod no. infra de off. deleg. §. quod sit e jus officium. vers quid ergo, si libellus. Decimo, quia est con tra jus divinum, & ipsum destruit, quod dic. vt not. supr¬ de const§. quis possit. Undecimo, quia est contra jus positi vum, unde abjiciendum est, 25. q. 2. rescripta. Duodecimo quia est contra jus publicum. C. de praeci. imp. off. nec damno a. Decimotertio, quia licet sit contrajus privatum, enor¬ men tamen laesionem inducit. C. si contra jus vel uti publ quo ties, & l. rescripta, infeo.c2. infra dedeci. suggestum. in his tamen quatuor proxime supra dictis exceptionibus distinguen dum est, sicut plene no eo §. quas vires. Decimoquarto, quia unum est speciale & aliud generale, inf. eo c. 1. & super ho¬ dist. sicut distinxi supra eo. §. quod cui prae judicet. ver. seq. us¬ ad dis. quae incipit, de revocatione. Decimoquinto, quia im¬ petrans praeventus est coram ordinario, infra de appel.ut de bitus. Decimo sexto, quia duo scripta ibi adinvicem con traria impetrata sunt, inf de fid. instrum. imputari. Decimo septimo, quia ad futuras controversias trahit, infra. eo. c.ul Decimooctavo, quia super eo. & contra eundem, idem di versos judices impetravit. inf. eo. ex tenore. Decimonono quia idem contra eundem super diversis, quae commodi¬ us sub uno & eodem judice terminari possunt, malitios. diversos judices impetraverit, inf eo.c. ult. Vigesimo, qui¬ ad diversos judices, & sub eadem forma, vel ab eodem, suf diversa impetravit, & non apparet, vel quod prius, ve quod posterius, quia eadem data, vel delata est in utroque inf de off dele. sane. Vigesimoprimo, quia primo impetran ti potest dolus, vel negligentia imputari, infra eo si autem & cap plerunque. Vigesimosecundo, quia posterius expres¬ sam mentionem facit de primo, vnde ipsum revocat. in fra eod. caeterum. § 1. Vigesimotertio, quia primum impe tratum est, de quo in secundo nulla fit mentio, unde no valet posterius. infra eo, cap. 2. &c. caeterum. 1. respon. Vigesi moquarto, quia dubitatur. utrum mentio, quae fit in poste riori rescripto, de primo sit sufficiens, quia si quid omissium fuerit, in quo jus esse debeat, non valebit. infra de sen. & r ju. inter monasterium, infra. qui fuii sint legiti, causam quae un pars dicit, Sufficit: alia, non sufficit: ideo ad arbitros finali ter recurrendum est, & interim judices non procedant, infra eo. pastoralis. haec autem decem membra proxime di¬ cta, magnam caudam trahunt post se. quod dic, ut plene no. supra eo §. quod cui praejudicet sub dist quae incipit. Si de re¬ pocatione, & prosequaris totam dist. usque ad finem. Vigesi¬ moquinto, quia in rescripto est aliquod verbum dubium unde non procedant judices, quousque per delegantem fu erit declaratum. infr. dejud. cum venissent, infra de praeb. licet quod dic, ut not. sup eo. §. & de ipsius interpretatione. & cave tamen de cavillosa dubitatione proposita, & simili inter¬ pretatione, inf. de deci. ad audientiam, inf. de privi. in his. Vige simosexto, quia non est mere executorium. inf. dejud. ex hibita. quod dic, ut nont. infra. cod. §. quod jurisdictionem. & S executionem. Vigesimoseptimo, quia reus conventus in telligitur subclausula generali. infra. eo. sedes. i. respon. & §. Vigesimooctavo, quia nec reus super ea convenitur, sul clausula generali includitur, inf. eo sedes. §. pen. & ult. quo¬ dic, ut no. supra eo §. quod continet jus com & ver. seq. usque in Vigesimonono, quia delegatus mortuus est re integra. fra de offi. dele gratum. & junge, quod no. inf. de offi. dele. §. e qualiter finiatur. ubi & quasdam alias exceptiones inveni es Trigesimo, quia impetrans mortuus est re integra quae sententiae sine appel. rescin. I.si. Trigesimoprimo, quia contra quem impetratum erat. nf. eo. significavit. quod di¬ ut not. supra eo. §. quod gratiam specialem. Trigesimosecul do, quia non fit mentio in posteriori, quod primum de cor sensu partium fuerit impetratum, licet dicat non obess prioribus literis. inf. eo, caeterum in fi. quod dic, vt no. supra odem §. a prin. usque ad per si rescriptum. Trigesimotertio, qui impetrans aliquid malitiose, vel fraudulenter suggessi vel tacuit. quod dic, ut no supra eo. § ver si receptum. T rigi simoquarto, quia licet non fraudulenter impetraverit, t: men tale quid tacuit, vel suggessit, quo expresso, vel taci to, rescriptum nullatenus habuisset, no. sup. eo. §. ver si talis Trigesimoquinto, quia potest inde elici aequivocationi fallacia. not. sup. eo. §. ver. quod si princeps. Trigesimosexto quia erratum est circa substantialia. not. supra eodem. §. ve si circa principalia. Trigesimoseptimo, quia non fit menti¬ de privilegio praecedenti, infra de praescri. veniens. Triges mooctavo, quia non fit mentio de dispensatione praeceden ti. infra de presby. ex tua. Trigesimonono, quia tacet com positionem factam, infrade deci ex multiplici Quadragesi mo, quia tacet sententiam praecedentem. infra dedo. interv¬ & uxor per restras. Quadragesimoprimo, quia tacet statu tum, infra de cle. non refi, cum ad hoc, supra de constitut. ex literi¬ Quadragesimosecundo, quia tacet nobilitatem, infra eo¬ des. Quadragesimotertio, quia tacet divitias, infra de offi¬ dele. significantibus. Quadragesimoquarto, quia tacet ap pellationem propriam, infra eo. ex parte. Quadragesim duinto, quia tacet appellationem adversarii, infra de cor sic uti bonae. Quadragesimosexto, quia tacet causam exce municationis suae infra de offord. ex parte. Quadragesim septimo, quod cum pro pluribus causis excommunicatu sit. unam recitet. infra de sent. excom, cum pro causa. Quadra gesimooctavo, quia tacet terminum appositum ab homi ne in appellatione. infra de app saepe contingit. §. ult. Quadr gesimonono, quia nimis praevenit terminum legis, ut im petratione adversarium supplantaret. infra de appell. oblata § licet igitur. Quinquagesimo, quia tacuit confirmationen domini Papae supra de constit. ex parte. de praebe. dilecto §. qua quam. & sequenti. Quinquagesimoprimo, quia tacuit pro cessum habitum. infra de sent. & re judi. inter monasterium Quinquagesimosecundo, quia tacet beneficium sufficiens infra eodem, postulasti. Quinquagesimotertio, quia tacets¬ riem facti, infra decoha. cler. & mul. supet eo. Quinquages moquarto, quia tacet se clericum, infra eodem. cum ade Quinquagesimoquinto, quia tacet se saicum. infra detran act. ex literis, nifra de testim. ex parte Adae, infra de arb. innotur infrade eo. qui cog causan uxor suae. veniens. Quinquagesim sexto, quia de ordine seu religione non fit mentio speci lis, infra eodem, cum ordine, infra de confir. uti porrecta, infra regula quia in insulis. Quinquagesimoseptimo, quia nor fit mentio de regularibus infra qui clerici, relvoven. insinuar te. Nam regula servari debet, infra de elect. cum monaster um, infra de relig. domibus cap fina. Quinquagesimooct. vo, quia non fit mentio de paupertate. infra de institut. cat I & cap. authoritate, infra de censi. licet. Quinquagesimonono quia non fit mentio, quod alius de facto possideat ben¬ ficium, super quo impetrat. infra, de concessio praeb. cap. nostris §Auditor. & cap. literas, & §. ult. Sexagesimo, quia non fi mentio de lite pendente. nfra ut lite pendente. dilectus, nec li cet secundum I. supplicare aut sententiam diffinitivam nisi trib casib. C. ut lit pend. supplicare. neque post sententi am, appellatione non suspensa, & si quis contravenerit, in famis sit, C. ut lit. pen.I. sin infra de elect, cum dilectus. §. ult in authen. ut judices in medio litis non expectent sacras jussi §. sup hoc, col. 8. Sexagesimoprimo, quia gravata est ecclesia in a lio, infra eo. mandatum. Sexagesimosecundo, quia tacuit quod receptus sit in alia ecclesia, authoritate Papae. infr¬ ro nnostra. in fi. Sexagesimotertio, quia tacuit, quod lit ras vendidisset. nfra eo ad audicitam. Seragesimoquar to, quia tacuit defectum natalium. infra de fil. praesbyt. pe to. Sexagesimoquinto, quia tacuit exceptionem propo sitam. infra de procu. in nostra, §. nos vero. Sexagesimosexto quia tacuit interlocutoriam latam, ut infra de sent & rei¬ cum olim. Sexagesimoseptimo, quia tacuit nomina eccle siarum, infra de do. & cont. cap. 2. Sexagesimoctavo, qui¬ tacuit in secundo articulo, in primo principaliter delega tum, inf. eo. cum dilecta. Sexagesimonono, quia tacuit dio caesin infra eo. significante. Septuagesimo, quia tacuit civi¬ tatem. infra eo. Rodulphus. Septuagesimoprimo, quia tacu it certum numerum canonicorum, inf. de praeb. dilecto. Sep tuagesimosecundo, quia tacuit juramentum. infra eo. consti¬ tutus, inf. de appell. quaestioni. Septuagesimotertio, quia ta cuit dignitatem revocatam, sup de const. cum access ssent. Sep tuagesimoquarto, quia non fit mentiode jure diaecesan episcopali. inf de deci. dudum. §. ult. inf. de of. dele super eo. Sep tuagesimoquinto, quia nimis enervatur jurisdictio ordi naria, vel nimiam generalitatem continet, infra eo. ad ho sumus. inf. de fo. comp. ex tenore. & cap. ex parte infra de appell.u debitus per mandatum enim generale non prohibentur, ni si illicita, infra de rest. spo audiia. infra de verb. sig. superquibusdam i.quaestz. quod praedecessor. 33. quaest. 2quos Deus. ff. de ju. pa. ad gere. Septuagesimosextos quia generalem clausulam tra hit ad multitudinem effrenatam, infra eo. sedes. quod est,s ultra quatuor convenit. quod dic, ut no. sup. eo. §. quod con tinet. versi. sed nec licet. Septuagesimo, quia non est impe tratum secundum stylum curiae. infra de crim. fal. quam gra vi. & infra de sentent. excommu. ad hoc cum inter parochianos Septuagesimooctavo, quia suggerit monitorias praeces¬ sisse. infra eod. ex insinuatione. Septuagesimonono, quia nu la committitur causae cognitio, sed defertur. infra eo. ab ex communicato, vel incitatur, ut suum officium exequatur ut infra de off.or. licet in corrigendis. Octuagesimo, quia nor extenditur ad dignitatem, seu rectoriam, cum scribitu pro simplici beneficio obtinendo, infra de praeb. c.si. Octua gesimoprimo, quia non est scindenda praebenda, vna pr alia reintegranda, infra de praeb. cum causam quae. Octuage simosecundo quia is qui impetravit praebendam puer est, infra de praeb superordinata. Hic tamen dist. ut not. infra d praeb. §. cui sit conferenda. Octu agesimotertio, quia is, qui impetravit ecclesiam parochialem, minor est 25. ann. ve in scientia, vel moribus defectum patitur. infra de aeta. ( qual. eam te. Octu agesimoquarto, quia is qui beneficium impetravit, non potest facere servitium. infr. de cle non resi quia nonnulli, & cap. conquerente. infra de praeb. super ordina ta. Octuagesimoquinto, quia is qui impetravit benefici um, est uxoratus, infra de cler. conju. cum decorem. & per to tum. Octuagesimosexto, quia is qui impetravit, ut in scho lis redditus suos percipiant, non est in loco, in quo sit ci petens studium literarum, inf. decle. non resi. tuae fraternitati excipe primarum literarum doctrinam. f. deraca mune. l. 2.6 ust Octuagesimoseptimo, quia non potest fieri quod pra cipitur, infra eo, si quando. Octu agesimooctavo, quia im petratum est, quod non teneatur quis excommunicato vitare, vel quod possit percutere clericum sine metu ca¬ nonis, infra de sent. excommu nulli. Octuagesimonono quia in litera impetrata ad absolutionem obtinendam, non continetur de sufficiente cautione praestanda, infra de ser excom. ad hoc. Nonagesimo, quia quod notorium erat, di¬ xit occultum, & impetravit, quod absolveretur, praestit¬ cautione, inf de app. consuluit. I. & deverb sig ex parte. §. ul Nonagesimoprimo, quia secundum rescriptum impe tratum est, ex quo impetrans scivit primum rescriptun contra se impetratum ab adversario, talem enim supplarn tatorem fraudulentum, vel malitiosum rejicio, quamvi alii fraudem in hac parte foventes aliter intelligant, insr de offi. deleg, cum causam quae, infra de appell. suggestum. No nagesimosecundo, quia remittitur causa ad eum, a qu¬ noscitur appellatum. infra de app ad hoc si in una causa. & accepta. Nonagesimotertio, quia non est prosecutus ap¬ pellationem intra sua tempora. inf. de ap. personas, &c. cum su Romana nisi per impotentiam excusetur. infra de app. ex ra tione. Nonagesimoquarto, quia non detulerat appellation infra de app. an sit deferendum. Nonagesimoquinto, qui is cui scribitur, est consanguineus impetrantis, vel alite suspectus. de appell postremo, infra. de off. dele suspicionis causa Nonagesimosexto, quia mater contra quam impetratu nomine filiorum, ad secunda vota transivit. infra de app. e parte M. Nonagesimoseptimo, quia rescriptum impetra tum est sine speciali mandato, infr. eo. nonnulli. §. pe & ultin quae exceptio hodie secundum observantiam & consuetu dinem, in literatum audientia locum habet, & non in ju dicio negotiorum, secundum Gof. Sed opponitur ex decr infra eodem ex parte decani. §. ult. & ipse respondet, quod le¬ quitur in procuratore revocato, cujus impetrationen dominus ratum non habeat, secus si nullo mandato prae cedente, impetrasset quis nomine alterius, & postmodum in cujus nomine impetratum esset, ratum haberet, tu dic con tra, & quod dicit Gof. est contra tex. ejusdem capituli, ex parte, § petente, nam ut ibi apparet, nobilis, quantum in ips erat, ratificabat literas, & ipsis in judicio utebatur, praete rea quis dicet correctum concilium, cujus verba alleg¬ bat Papa, & authoritate ipsorum quaestionem determinat. 1 §. ult. ejusdem c. adhuc non fluxerunt. 40 an. a tempore con cilii, ergo desuetudo contra ipsum non est praescripta. tem talis desuetudo irrationabilis esset, cum falsitatib. 8 figmentis daret occasionem, quae intendit evitare conc lium, ut apparet in litera, ergo talis desuetudo non est per scriptibilis, quod dic, ut no. infra de consue. §. quid sit consu¬ tudo. & ver, seltem mens ipsius concilii renovatur, infra e¬ c. ult. in prin. Item ipso in judiciis utimur tota die: imm est illa exceptio, quae post exceptionem recusationis, 8 excommunicationis est, judicio meo, in judicio aliis pra ponenda, ergo qui sine speciali mandato impetraverit, n si conjuncta persona fuerit, & rescriptum non valet, & im petrans tanquam falsarius punitur, ut dicit ipsum conc lium in fi. nam & in curia mandatum non requiritur, nis literae contra dicant. Sed quae sunt conjunctae? personae¬ f liberi, quamvis in potestate sint: parentes, affines, & liber ti ff de proc. sed & hae personae. Sed nunquid canonicus impe trabit pro ecclesia sine mandato? Non puto. Gof. est tam¬ contra, scil. quod admittatur cum cautione de rato, infr 8 de off. dele coram. Et nunquid pro canonicogvidetur, qui quasi quaedam proximitas spiritualis est inter eos, quae ma jor est carnali 30. 93. c. 1. & 2nam & inter socios vinculun fraternitatis esse videtur ff. pro soc. verum ff. de haer. insti. nemi¬ dubitat. § qui frater, & miles admittitur procurator pro con militonib. suis, ff. de procu. non solum. §. praeterea, puta tamer contra, & sto legi. quae loquitur de proximitate carnali Gof. arg. contra, infra de off.dele. cum R. canonicus, de cor suetudine curiae est, quod nullum admittit ad impetran dum, vel contra dicendum, nomine alterius, sine special mandato, nisi sit conjuncta persona, sicut Gof. intelligit. tamen intersit contradicentis, quod non transeat litera cavetur ei, & sic eam recipit imperator, hoc de facto exper tus fui, dum praesidebam Cistercien. ecclesiae, praeposito de¬ monte Celico Apten. diaec. contra Crocien. praepositum Ci stercien. dioe. impetrante, & me, ac si persona conjuncta essem, contradicente, quia episcopus suus eram, & in¬ terest principis, habere sub se locupletes. in auth. ut jud sin quoquo suffr. §. cogitatio, col. 2. haec tamen ratio admissa no fuit per adjutore, sed tot alias habuit, quod litera non trans ivit. Sed quis probabit mandatum in non conjunctis per sonis? Dicas quod is, qui dicit, quod de mandato impetr¬ tum est f. de proba ei qui dicit, quia negantis factum, &c. in fra de ele honae. 1. §. contra, nisi alius valet probare impetran tem fuisse praesentem tempore datae. infra de testib. ex tenor & hoc idem locum habet, etiam si per principalem dicar tur literae impetratae. Jo. distinguit, utrum dicat in liter. talis procurator, & tunc non est necesse probare mandatum quasi in curia videatur fuisse probatum. Sed si dicat ta lis, & non jungat procurator, tunc necesse est probare mi datum, quia plerique fingunt se alios esse, & sub nomine a liorum impetrant, & hoc est verum, nisi in causa appella tionis, ibi enim non habet locum haec exceptio, quia no est verisimile, quod aliquis negligat jus suum, arg. C. quie adver quos l. 1. Alii restringunt hanc exceptionem ad ca sum istius constitutionis, ut Ber. qu. d. hoc habet locum, qui do causa mercimonii fit aliquidbona fide, quia vult sul venire actori, argumen. infra de commo. cap. unico. in fin. ff. d servis expor si servus. quasi causa venalitatis finalis sit, sec potius credo, quod fuit compulsiva, sicut dicitur de Ca furnia, ff. de postul. leg. i§. sexum. Institut. de Atti. tut. respon. ibi; unde in his, &c. & hoc satis denotat mens verborum, bi, cum autem lites, &c. & ibi, decreto sine speciali, &c alias illa constitutio nunquam locum haberet, quia hae¬ fraus difficulter reprobaretur. Item secundum hoc conjunctae personae, quas excipit, possent impetrare ir fraudem, causa venalitatis, quod sentire admodum est absurdum. Dico cum objiciatur contra literam, quod non est impetrata de speciali mandato domini. refertu¬ trum de communi consensu impetrata fuerit, & cum di¬ hoc constiterit, cessat haec exceptio argumen ff. de judic. Ie antepenulti. & infra eodem caeterum, §. ultim. infra de sent. & ri jud. cap. causam, quae in fin. Vel alias, & tunc, si fuerit liti gatum in curia, vel contradictum, idem videtur argumen infra eodem, cum dilecta. & cap. ex parte decani. Sed si con tradictum non fuerit, nec litigatum, & dominus Papa ex primit nomen proprium, & certum, & locutionem talem, quod non sit timendum de aequivocationis fallacia, & est certum, quod notus est ei idem ut pridem, puta, dicit ta lis capellanus noster, argumen. infra eodem dilectus. 2. & infr. de cler. non resid dilectas. Idem videtur, si sit persona auther tica, contra quam non de facili praesumatur. Sed si sit prae sumptio pro ipso, argumen. op. infra decrim. fal. dura, un de cum praesumptio juris sit pro talibus, approbation mandati relevatur, aigumen in his quae nota. infra utb¬ nisi. eccle. §. datur haec & alia regula. Ubi vero persona su specta est, vel timetur de aequivocatione, habet locumm fra eodem cap ult. Sed ut brevioribus utar verbis, dico istu¬ arbitrium, ut judex, qualitate personarum inspecta, in fra derenunc. super hoc quod sciscitaris, in fi. deferat juramen tum ei qui dicit, si & credat ei, vel & testi unico, conside rata etiam re, quae petitur, argumen. msra de proc. ex insi¬ niuitione. & cap. seq. § nos rero, infra de trans. cap. ult. infra de jurejur. cap. si. in fi. & infra de sent. excommu si vero 2. &c. cun desideres. §. 2. & ride quod no. infra despon. sub Rubr. de matr. § qualiter unpediatur. rer 7. & seq. Dicere autem, quod ex ceptio in judiciis locum non habeat, non placet mihi, quis sicut dixi praedictum concilium contradicit, infra eodem. ex parte decani. §. ult. & infra de excep cap. olim. Sed hoc est verum, quod ubi non opponitur, locum non habet, & quod nisi habet personam suspectam, sic mandatum de facili comprobatur. Item hoc videtur, quod in rescripti gratiosis haec exceptio locumnon habet, argumen infra & nonnulli. §& cum autem lites. Nonagesimooctavo, quia ta¬ cet dignitatem, infra eodem ad aures. Sed hic cadit distir quia cum dignitas in impetratione rescripti supprimitur aut dignitatem habens est reus, aut actor. Si reus, non va let rescriptum, argumen infra eo sedes, quia tales consueve runt habere procuratores in curia, unde impetrans prae sumitur hoc malitiose supprimere, ne sibi contradicatur, de facili enim contra impetrantes praesumi potest, qui¬ cavillosi sunt, infra eod nonnulli. & cap fi. &c. caeterum. in & reus favorabilis est. ff. dereg jur. farorabiliores Si actor ei iam impetrat super beneficio obtinendo, idem, ut infra eo ad aures. Si super alio puta pecunia, vel seudo, & agit no mine dignitatis, idem: quia non potest extendi ad digni¬ tatem jurisdictio, ex quo rescriptum de ipsa mentionem non facit. infra eo. sedes significante, & de duobusc. se. & cap ulti. infra de off. deleg. P. & G. Si nomine proprio, & hoc fa cit in fraudem, idem infra de off. dele. significantibus. Si sin¬ fraude, & tunc valet, & in hoc casu potest intelligi senten tia Goff. qui scripsit indistincte decre. infra eo ad aures, in¬ telligendam, quando super beneficio impetratur. Nona¬ gesimonono, quia non fit mentio de conventu, ubi impe tratur contra Abbatem, inter quem & conventum su¬ um, sunt omnia bona communia: secus, si essent discre ta, infra eod. edoceri, tamen discrete agit, quia Abbaten convenit nomine suo, & conventus. nam & si conven¬ tus conveniretur, nominaret praelatum in judicio, & sic inducias obtineret, infra ut lit. non cont. quontam frequen ter. §. pe. infra de proc. dilectus, quia nec sine licentia praelai tenet iudicium, infrade judic. causam 16. quaest. 1. monach quae st. 3. si sacerdos. sicut obtinet in filiisfamil. C. de anna. e¬ cep. leg. z msia nec subsequens consensus praelati ratifica praecedentia, argumen. ff. de author. tut. obligari. §. ultim. In stitut. de author. tuc. §. tutor autem. & si inter praelatum & col legium lis oriatur, dandus est per superiorem collegio cu rator ad litem. Institut. de author. tut. §. ulti. dico tamen quo nullum collegium convenit, nec convenitur, sine licen tia praelati, & econverso, sinae authoritate capituli, prael¬ tus non potest stare in judicio, sed per syndicum, vel a ctorem, vel procuratorem, ab ipso praelato de consensu c: pituli constitutum, ubi praelatum tangit negotium prin cipaliter. inf. deproc. c.1. & econverso a capit. constitutun anthoritate praelati. infra de jud causam. C. de episc. & cler. mnes. §. & hoc nihilommus. Et hoc ubi bona divisa sunt. nam si communia, praelatus de consensu capituli procurate rem constituet, & causam ordinabit, infra eod edoceri. ide vacante sede nihil innovatur, nec currit praescriptio, qui non est, qui defendat. infra de praescrip. cap. I. & cap. de qua ta & ne sede vacam, cap. 1. 2. & 3. cum enim unus sine reliqui non possit alienare, ergo nec rem in judicium deducer ff. de jur. delib. ait praetor. nam in judicio quasi contraher videntur. f de peculio licet. §. sed si filiusfam. & si per se prae latus conveniretur, forte multoties procuraret se conv¬ niri, & colluderet. quae collusio vitanda est, infra de collu detegenda audivimus. & cap. in tantum. Illud tamen credo quod unus sine reliquo agere potest, si vult cavere dera to. argumen. C. de proc. maritus. & de consor. ejusdem lius. leg. & 2. & infra de off. deleg. coram. vel respondere, si caveat ju dicatum solvi, cum & quilibet extraneus ad defensionen admittatur. f. de proc. servum quoque. §. publice. nec ob. 12.4 2 non liceat. quia in revocatione alienationis quilibet ad mittitur, cum per hoc conditio ecclesiae fiat melior. infr¬ de rebus eccl. non alien si quis praesbyterum. in fin. & ubicunqu invenis alibi, quod administratori competit actio, conce das: non tamen exercitium, nisi caveat de rato, vel nisi pro bet mandatum. Vel dic, quod in rebus eccl. non debemu secundum leges, sed secundum canones judicare, secun dum B. & alios, quos sequitur. Ego contra, quia admini stratori datur actio. f. quod cujusque uni.no leg. ult. imo nul lus alius & ille solus agit, qui ab episcopo suo mandatum recipit. in auth. de sanctis. episcopis. §. pro omnibus. & §. Reve rendissimum vero Apocrisarii. col. 9. mirum enim esset, quo miser praeceptor agere posset, ex quo apparet, quod con stitutus est. infra de jud cui deputati, vel miser vicarius. insi de fid instrumen. G. perpetuus ricarius. qui nec tantum jus nec tantam authoritatem habent. & episcopus hoc flor possent, cui committitur generalis, & libera administra tio, infra de elec. cum nobis olim. imfi & cui committuntur a nimae multo fortius & res 12. quaest. 1 praecipimus, & quo possit praelatus etiam sine consensu capituli conveniri probatur, infra defo comp. cap fi. & dejud cal. capit sin & ex pressum est idem infra de appell significavit. nec potest dici quod actor ibi fuerit authoritate judicis constitutus, quia frustra quaereretur de sigillo. C. de satisdando. lig. unica. ne peb. infra de procu. cap. 1. imo est pro: quia ibi bis fuit admis sus procurator sine consensu clericorum, & jam bis dec¬ perat dominum Papam ideo major solicitudo fuit adh benda in tertia vice, ut litera dicit. nec ob. I.si. de ju. delib. ai praetor. quia illud speciale est, in favorem pupilli delibe¬ rantis, an sibi expediat haereditatem adire. alias enim vi deo quod tutor de quo ibi loquitur, non potest alienar? sine decreto. C. de admi. tu. lex quae tutores. & tamen sine di creto actiones exercet. C. de admi. tu. leg. ultim. omnes enim legitimi defensores, & legitimi administratores, ex qu¬ de administratione apparet, & actiones exercent, & de ca lumnia jurant, & tamen ipsas res alienare non possunt. de jura calum. leg. 2 5. ibi, quod observari oportet, &c. sed capitu lum sine praelato auditur, nullo etiam curatore dato adl tem, infra de institut, cum venissent. ad fiibi, ad petitionem E boracen. & ideo ad salvandas opiniones aliorum, brev ter sic distingue. Cum quaeritur, utrum praelatus sin¬ capit. agere, vel conveniri possit, vel econverso, refert, u trum agatur de diminutione honoris, vel dignitatis e¬ clesiae, puta de subjectione, vel limitatione episcopatus vel membrorum, ubi quidem unus sine reliquo esse no potest in judicio, cum unum corpus sint. infra de his qu fium a praela. sine consensu cap. novit. & cap. quanto, & quia o- mnes tangit. argumen. infra de ma. & ob his quae, & cap. cum olim. ideo ab omnibus comprobandum. infra de ma. & ob humilis doctrim. haec enim & similia. adeo eis communi¬ sunt, quod nullatenus inter eos dividi possunt. Vel agi tur de his quae ad mensam pertinent, & tunc, aut mensa est communis, & sic idem, ut pridem, hoc salvo, quod prae¬ latus tanquam caput nomine suo, & collegii, de consensi ipsius est in judicio, vbi syndicus constitutus est, ut pate scil. ingl. B. m prin. ibi, tamen discrete agit. & ibi, dico tamen, &c & sic loquitur, mfra cod edoceri. usque in fi. ibi, nisi, &c. & sic habent locum vacante sede, &c. neque quo ad praelatum neque quo ad collegium, ut supra ibi, hoc. ubi bona divisa sunt, &c. Sed & in hoc casu quamvis syndicus, vel oecono¬ mus agat, tamen gubernator dicitur querelam expone re, infra de ele. querelam, & in his duob. casib. est vera sen¬ tentia Bern. Aut divisa: & tunc praelatus regulariter de jure suo per se aget, vel per procuratorem, sicut eligit ge neralem, vel specialem, infra deproc. auditis, &cpetitio. infr¬ de jura. calum cpe & ult. nisi ex causa contra ipsum suspi¬ cio oriatur. infra de proc.c.1. & collegium per syndicum, n fra de syndico cap. unico & de jur. cal. in pertractandis. vel pro¬ curatorem quia non facio vim in nomine, ut not. infra di procu § quis dicatur procurator. ver. sed secundum jura nostra, vel praepositum, sive decanum, qui administrationem ge rit, de consensu collegii, sicut vides in Abbate, & conven tu, infra eo edoceri. & in hoc casu intellige, quod non cur rit praescriptio, quo ad jus episcopale, idest quo ad ea quae de mensa lua sunt, vacante sede, & quod nil debet innova ri. Secus, quo ad jus collegii, dummodo praepositum, vel decanum habeat, alias contra, eadem ratione argum in his quae no. infra de ele. §. quo tempore & infra de conces prae bend. §. & infra quod tempus, infra eo. ex parte decani hoc beni¬ probatur, infra ne sede vacante c.i§. attendentes. ibi, cum non su episcopale jus, &c. & ibi, ubi ut cum Bathon. &c. & c. ult. ubi in¬ caepta fuit causa contra episcopum sine consensu capi¬ tuli. Si ergo divisi sunt, unus sine reliquo admittitur, ne¬ alium defendere compellatur, ut infrac. edoceri. insi. quam vis praelatus cum cautione admitteretur, ut dixit Ber. & sic servat curia Romana & obtinet de consuetudine. nec plan cet, quod consensus praelati sequens non ratificet, imo di cas, quod ratificat, ut probatur infra de his quae fiunt a praela sine consen. capituli, cap. 2. & 3. de don. pastoralis. Haec tamen dist. videtur destrui, infra de jud. causam, quae, ubi bona di visa sunt, & tamen innuit, quod sine praelato non potest conveniri conventus. Sed intellige, quod ibi convenie bantur monachi super ecclesia, vel possessione alia, & sic secundum ea quae supra no. in princ. distinct. cum de di¬ minutione, seu alienatione agatur, quaestio est communis potest & illud dici, quod quamvis praeiatus possit esse h in judicio sine cap. non tamen econverso, cum nec sine con sensu episcopi possit subditus jurare, sic per consequens nec agere. ad hoc mfrade jura calum, cap. 1. ad fi. §. pen. Item capitulum non dicitur procurator ecclesiae, sed praela tus, infra de donatio. c2. & i. quaest 3. salvator, non ergo mirum.I non procurator non admittitur, sed is qui procurator es admittitur. hoc est, quod dicitur quod praelatus habet ex officio negotium ecciesiae procurare. infra eo. edoceri. & si¬ admitti debet, infra de proc peritio. de hac materia tangitur: nfra de trans. quis potest ver. sed quaeritur, quod dic. ut no. infr. de his quae fi. a praela sime consen, ca. §. .ante fi. in dist. quae inc. Cum quaeritur uttum ea. Quid si praebendae divisae sunt, nunquic canonicus ratione praebendae sibi assignatae, sine consen su capituli aget, vel convenietur? arg. quod sic, ut habetui infra de fid. instr. G. perpetuus vicarius. quod credo verum in distincte, si canonici inter se agant, quia quicunque lucre tur, capitulum nihil amittit. argumen ff. de lega 2 unum ex fa milia, §. 1. & 2 leg. pero. §. factae. idem quo ad illos, qui noi sunt de collegio, nisi agatur de diminutione praebendae quod si de diminutione agitur, cum totum capitulum tam gat, non admittam ipsum, sine consensu capituli, nisi & de rate caveat, si agit, vel de judicato solvendo, si defendat Centesi mo, quia trahitur quis ultra duas diaetas i extra suam diae inf. eod nulli,. resp. & §. 1. & not. quod aliud privilegium habe reus, scilicet ne trahatur extra suam provinciam. 3. quaest. 6 non liceat. &c. unaquaeque, & cap. nemine. &c. si quis clericus Quid ergo, si trahatur ultra duas diaetas, sed infra suam pri vinciam? dic, quod locum habet hoc privilegium, cessan te antiquo. Sed quid si trahitur extra provinciam, sed citr duas diaetas? dico quod si trahitur authoritate Papae ces sat antiquum privilegium, quia & in dictis capitulis au thoritas Apostolicae sedis excipitur & hoc est verum, ub Papa certus est de facto. & de hoc potest fieri fides, alio quin eum limites provinciarum ignorare praesumatur quia facti ignorantia plerunque peritissimos fallit. ff. de ju & facti igno. plurimum excipi potest contra literam. E haec potest dici centesima prima exceptio idem est, si at thoritate inferioris, extra provinciam quis citatur argum infra eo. nonnulli, & dictis, cap. 3. quaest. 6. non liceat. & sequen tibus. quod enim non mutatur, quare stare prohibetur C. de testam n sancunus. circa princ. & de ap praecipimus, in fin Quid si citatur ultra duas diaetas, nunquid ire tenetur? Non videtur, quia incertis, &c. f de verb ob, continuus dicas, quo teneturire allegaturus saltem privilegium suum ff. dejud si quis ex aliena. & infra de appell si duobus, & cap. cum parati & expressum est, infra de foro comp. ex parte, & infra de exc olim. & argum. eod dilectus filius I. Sarracenus. & est ratio, qui¬ multoties renunciatur huic constitutioni, vel promitti tur aliquid certo loco solvi, infra de foro comp. dilecti. ide potest judex prima facie merito dubitare. Sed alio veni ente, & tracto erit trahens in expensis condemnandus nisi aliud probet. argumen infra eo caeterum, & cap. ult. Quic si judex distat ultra duas diaetas? Dic quod citatus no gravatur, dum tamen de expensis, quas judex facit, usqu ad locum, ad quem trahitur, nihil solvat, alias fieret frau¬ huic constitutioni. argumen. ff. de edendo praetor ait. in fi. dici tur, quod locus assignandus est, nedum tutus respectu i nimicitiarum, sed commodus, scilicet respectu expensa rum. infra detestim cum olim. & defid. instrumen. accepimus & de appell ex parte. & de confir.uti. cum dilecta. §. nolentes. argi ff. de arbi. si cum dies. §. si arbiter. & de ju. si locus. Quod intel ligo, etiam infra duas diaetas, puta quod citatus sempe trahitur per duas diaetas, minus una leuca citans per lei cam tantum, quia aequalitas servanda est in judiciis, infr¬ de mut. perit. cap. 2. & de exce. cum inter priorem, ff. de reg jur non debet contra, quia videtur Papa ipsum gravare. Sec esto, quod plutes dioe habeat, a qua debet fieri computa tio? ab illa, in qua habet principale domicilium, si quaesti¬ personalis sit, argumen in his, quae not. infra de foro compe. § ex quibus causis. Quod si realis debet computatio fieri al illa dioe. in qua res sita est. infra eod. dilectus filius I. Sarrac nus. nfra eod vers. quid si quis conveniatur. Quid de Comiti bus & Regibus, quorum jurisdictio extenditur in diver sis provinciis, & ultra 5. vel 6. diaetas? Si quaestio realis si expeditum est. Item si personalis sit, & in aliquo loco ma gis conversatur, vel sit aliquis locus, qui caput ipsius di gnitatis sit, expeditum est. quia dioec. istius loci consid¬ ratur, alias respiciam locum, in quo initus est contractus argumen. in his quae not. infra de fo, compet. §. quibus ex cau sis. versi. Item ratione contractus. infra de plus peti. quot modi ver. quae lbco. Quid si quis conveniatur super ecclesia a iud cibus distantibus ultra duas dietas, & ad hunc locum ub degunt trahentibus, illa ratione, quod tractus habeat ali beneficia prope judices, quae non distant ultra duas dia tas, & quidem adhuc juste excipitur, ut infra eod dilectu 2. nec enim sola possessio facit incolam. ff. ad muni. liber tus. §. sola. immo ibi intelligitur quis habere domicilium ubi larem tenet, & majorem partem fortunarum suarum C. uci sena. vel claris. leg. 2. & ubi vendit, vel emit, ubi die festos colit. ff ad muni ejus qui, §. 1. & si ab hoc discedat, pe regrinari videtur, & cum redierit, peregrinari desiit, C. d. incolis. cives. lib. 10. verum & in pluribus locis potest qui habere domicilium, dummodo se collocet aequaliter in u troque, ff ad mu. Labeo. & lassumptio. §. viris prudentibus. u num tamen non omitto, quod etiam in rei vendicatione cogitur reus respondere, ubi domicilium habet, & hoc in nuit rubrica, ubi in rem actio. Sed si conveniatur ubi re est, potest ibi, si vult, sed non cogitur respondere. & ho¬ sequitur in rub. vult vel esse queat. aliter autem intellig tur praecedentes rubricae, scilicet ubi agi oportet. & hoc si res immobilis vendicatur, secundum quosdam. Item s mobilis, se cundum Ja. Bel. d. m. quia indistincte loqui tur. I. Cut in Temactio. I. s. ff. de jua. quod legatur. §. sin au tem. de hoc in summa Azonis, de jurisdi om. ju. insi secun dum Goff. & ego not. infra de foro. comp. §, quibus ex causi vers. Item ratione possessionis, & sequenti. tamen de consuetu dine cogitur hodie indistincte in rei vendi. ubi res sita est respondere. Adde centesimamsecundam exceptionem ubi quis impetravit rescriptum, pro beneficio ecclesiasti¬ co obtinendo, & imminet scandalum, infra de praeb. cum teneamur. Sed de quibus dietis est hoc intelligendum tri¬ enim sunt genera diaetarum, scilicet legales, quibus assi gnantur 20. miliaria pro diaeta fi si quis caut. leg i ff. de verl sign. 13. Item speciales & singulares, quia inveniuntur ali¬ qui, qui utuntur faelici diplomate, idest de duabus diaeti faciunt unam, infra de verb obliga. continuus. Item vulgares quae sunt mediae & communes, sicut est a Lugduno usq ad turrim de Pino, vel usque ad Matisconum vel a Monte Pessulano, usque ad Sanctum Aegidium, vel a Cantuari. usque ad Ropham, vel a Secusia uique ad Taurinum. de qui bus ergo haec intelligam? dicitur communiter, quod de vulgaribus. quia medium tenuere beati, infr. de off. delquae renti, & argum. inf. de spon. ex literis. & quia nomina ex com muni usu intelligenda sunt. f. de supel. I. Labeo. & usui sta tur contra naturam vocis, ff. de leg. 3. uxori.m prn. & l. no aliter. & quia lex debet patriae convenire. 4. distinct. erit & quia consuetudo est legis interpres, nfrade consu. cum di¬ lectus §. 1. ad fi. dicas hoc esse arbitrarium. quid enim si tra ham te ad mediam leucam, ultra duas diaetas, & quod si tra ham te satis ustra leucam, & quod si vulgares diaetae sciri non possunt, puta in montanis, citatur quis de loco ad lo cum, ubi perraro, aut nunquam vadunt homines judici tis? certe quod lege, vel consuetudine omittitur, non c mittet religio judicantis, ff. de test. quaesitum scio. nam 8 qualitas locorum hoc facere poterit. ut si haec exceptio in hyeme locum habeat, nullum tamen obstabit obstaculum in aestate. ut si de Moriensi ad Ebredun dioe. quis citetui & licet consulam, quod magis adhaereat judex vulgarib haec tamen ab ipso nspicienda erunt, ut neque nimis deli catus tractus, nec onerosus trahens in alterius partis e normi gravamine audiatur. ff. de pigni act si servus pignora in fin

Quae paena male impetrantium, vel abutentium Et quidem, ut careant commodo literarum, secundum distinctiones, quas supra facimus. u & condemnentur adversarii in expensis ac aestimationi damnatorum, quae propter hoc eos constiterit pertulisse infr. eo. c ult. in fin. in itinere, sive circa ipsum iter expende rint, infr. eo, caeterum, in fin. Cqui accusare possunt, qui crimen, n si infra de ele. & praeteritae, infra de procon, cum pro causa, infra d dol. & cont. ex literis, & c. finem, & alias severitati judicatun ubjaceant. 35. qu. 2. & si non negotio, sed per I. Cor. de fals¬ puniri possunt ff. ad l. Cor. de fal. si quis obrepserit. ergo judi ces non admodum suae rationis debent ferre sententiam sed legum veritati, & vigori judicare satisfacientes, per o mniapervenire debent ad indaginem veritatis. C. de appel Lult. in fi. Quaedam enim conditiones rescriptis insunt, & subintelliguntur, quamvis non exprimantur, ut illae, si prae ces veritate nitantur, infr eo cap. 2. item si quis idoneus, ve si qua idonea fuerit, infra de elec. causam quae, ff. demune. E hono. ut gradatim, responso. 1. infi. Item cum quis natalibu restituitur, subintelligitur, si ex ingenua natus sit, nam si de ancilla, nihil agitur, ff. de nata. resti. l.i. secundum Gof Hoc autem non dicitur ibi expresse, sed quod si ingenuum se affirmaverit, cum non sit, nihil videtur impetrasse. Iten in occasione viae, subauditur, si civiliter utatur, ffi si servi cui simplici. Item in generali mandato patris quaerenti sponsum filiae suae, subauditur si persona sponsi patri o tendatur, & talis sit quem non sit pater repudiaturus ff de ri. nupt si filius ejus I.generali. & l. quenquam. Item subau ditur, si fieri potest, infra eo si quando. & no. quod duplex es impotentia, juris & facti. infr. eo sciscitatus, aliqui tamen di¬ cunt, quod quinque modis, aliqui sex. Ego dico, quod o mnis impotentia ad primos duos modos reducitur, pro sequor tamen novem, unde versus "Posse dabit factum, jus, & natura, potestas, Officium, meritum, commodum, deitas, & honestas"

Posse dabit factum. De facto enim non potest aliquo ties aliquis solvere quod debet, quia non habet unde si um paupertas pascat amorem. unde, excusare videtur, si juraverit. arg. ff. que satisd, cog. I si. inf. de ju jur. brevi. infr. de pi signisis. ate ibi, quam idem nuncius, &c. infra de solu. Odoardus infra derest. spol. olim vobis. In hac impotentia mentiri no possumus, 22 quaest. 2 faciat. nec unus conjugum ad religi onem transire potest, altero invito post carnis copulam 22 quaest. 2. Agathosa, quod dic, ut no. infra de conrer. conjus §. qualiter possit converti. Et natura, quia puer, vel natura liter frigidus, non potest cognoscere mulierem, infra d spon zuvenis, & de despon. inpub. puberes, & defrigid. & male quod sedem. Potestas, quia impeditus specialis delegatus non potest compellere legatum ad exequendum, necl¬ gatus specialem delegatum, quo minus procedat, infrae ac off. leg studuisti secundum Goff. vel melius, filiusfam. no potest prohibere patrem, quominus res adventitias pr sibito administret, repugnante patria potestate. C. de bonm quae liberis, cum oportet, § non autem hypotecas, erubescit enin lex filios fieri castigatores parentum, in auth. de nup. §. si vt re expectet, colla. 4 infra de majo. & ob, cum inferior. Officiun quia non potest litigare superiorem, 21. dist. inferior, argi K 24.q. 15. sed istud Augustini, vel par parem k sicut exemplficavit Goff. in praecedenti membro. & probatur, infra de¬ le. innotuit. §. quamvis. Meritum, quia nihil Judaeus Judaec 32. quaest. 6 nihil iniquius 30 qu. 7.tria ver. idem testatur, infra de¬ dalt. c. penult. & ult. C. de inof. testam. in arenam. Commodum quia illud solum possumus, quod commode possumus ff. de verb. sig. nepos Proculo. infra ac ele. quia propter, infra de d la cap fi. § pe. Deitas, quaedam enim congruunt divinae po tentiae tantum, scil. scientia secretotum, ut no. supra §. qua vires. sub dist. quae incipit. si quaeratur. & probatur, infra de ju di novi. novit. inde est, quod judicium suum nec fallit, ne fallitur, infra de sent. excom. a nobis. 2. §. 1. & solus impoten est peccare. depaen.di. §. charitas. Item, quia permissione De sublata, aliquoties homo redditur impotens. Nam dispo sitione divina, majoribus occupatur. 22. quaest. 2. Beatus. E honestas, quia illud solum possumus, quod honeste f. de¬ su & hanan taliter. nam etiam ea quae adversus bonos mi¬ res sunt, nos facere posse credendum non est. ff. de cond. in filius. & I. conditiones. Haec glo. multa offerentibus, & in paucis subvenientibus, puta provincialibs subsidiarixal vix enim aut nunquam erit, quin per aliquam dictarum impotentiarum se valeant excusare. Sed quis condem nabit in expensis? delegatus, non, quia non habet jurisdi ctionem, ordinarius? non, quia nihil ad ipsum. Aliqui di cunt, quod ordinarius, mihi videtur, quod idem delegi tus, ut saltem, quo ad cognoscendum de precum qualit te, & condemnandum de expensis jurisdictionem hab at. arg. infra eod super literis. in si infra de appel. ut debitus &s non fuerit de hoc requisitus, de suo proprio tenetur resar cire, C. de judi sancimus & hoc intelligas verum, nisi dici tur, quod primi judices condemnent, quia constat, quo jurisdictionem habent, & sic non obstat, infra de dolo & con ex literis. alias lites ex litib orientur, quod esset contra pro positum principis. C. de fid. institut. I. si ff. de eo quod certo loc quidam, infra dedol. & cont finem infra eod nonnulli. Sunt ai tem damna & expensae primo per judicem moderandae & taxandae, & postmodum per juramentum probandae infra de procu. constitutis infra de inju, cap.i. &c. olim, quand que tamen potest agi de expensis, & non de damnis, infr¬ de injuris. in nostra. Sed cum tradens rescriptum, quam recipiens, & abutens, teneatur insolidum quilibet, infrae cap. st. i. respon. & §. ult. nunquid uno solvente, alius libera tur? sic r de his qui deje. vel effu. l. 3. Sed nunquid qui solv habet actionem adversus alium? Dic quodsic, ante solu tionem fuit sibi cessa actio: arg C defideju. I fi lejussoribus al S contra, quia solutione ejus quod debetur, tollitur on nis obligatio, Institut quibus modis tollitur obliga in princ. Se¬ certe non potest aliter desiderare; ut sibi actiones cedan tur, arg f. de admin. tut. si plures. videtur etiam quod contr utrunque agi possit, cum paenalis sit constitutio. argff de ju¬ risd. om jud. si quis id quod, § ult. Sed illud in paenali, in qua actor petit, quod sibi non abest, nec reo adest, & quae in troducitur pro bono publico, aliud est in paenali, in qua a ctor petit quod sibi adest, & reo non abest, & quae pro pri vato commodo introducitur, ut infra ex. cap. fiin fi. ibi, moderatis, &c. quia prima paenalis est respectu utriusque 8 ideo contra plures agi potest, secunda paenalis est, respe ctu rei tantum, & ideo uno solvente, alter liberatur ff dee¬ per quem factum erit.l.. §. si plure

PrevBack to TopNext

On this page

Titulus 3