Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 1
De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibusSVMMARIA u Crimmalicuius quotmodis puniatur Tinam saperent homines, & in telligerent, ac novissim providerent. Sed omnes sumus fil Adae: & ideo peccatores. Et quiam leficia non debent remanere impun ta: dicamus qualiter puniantur fil 4 suscepti ex matrimonio, de quo supr praemisimus. Vel sic: Egimus supra de civilibus action bus, nunc de criminalibus. Vel ita: Viso de accusation matrimoniali in specie. supra tit. proxi. qui matrimonium a cusare possunt, nunc de accusationibus plene & generalite tractandum est. sic videamus de accusationibus, denur ciationibus, & inquisitionibus, dicentes, Quot modis pi 1 niatur? crimen alicujus, & quidem quinque, Accusa do, Excipiendo, Denunciando, Inquirendo, Sine ordine ut in notoriis, ut infra eod super his. &c. qualiter. 25. pen. ne contradicit illud c. super his. nam verum est, quod crime tribus modis potest apponi, ut ibi. sed quinque modis gitur, sive quaeritur de crimine, & punitur. ut suprad ctum est. De singulis igitur singulatim, & per se videamu
SUMMARIA 1 Accusatio quid si 2 Accusare quis possit. Etqui prohibeantur. 4 Monachus an possit accusare Abbatem suum, vel prioren 5 Laici an posssint accusare clerico 6 Accusare quis possit. Etquibus casibus. fallit. 7 8 Procedi qualiter debeat in accusationi 9 Accusatus si sit legitime citatus, & nullo modo veniat, an not buntur bona 10 Mulier si gravissimum commiserit crimen, qualiter punitur n Captirus si eraserit custodiam, qualiter puniatur custo. 12 Effectus accusationis quis si 13 Committens crimen, propter quod merito decapitandus esset, mutetur in paenam pecuniariam, non potest conqueri, quar. 14 Mortalecrimen quodlibet an inducat depositionen i5 Clericus si confitetur crimen quod fecit ante ordinationem su am, vel conpincitur peccasse ante ordinationem suam, an possit officio frui 16 Poenitentia peracta de aliquo crimine, an possit super eo accu¬ 7Episcopus licet honorem dare posit, non tamen potesi solus au ferre I8 Electus in episcopum & confirmatus, an possit audire causam clericorum criminalen
HIc videndum est. Quidsit acculatio Quis possit acci 3 sare, Quis accusari, Qualiter procedatur in & accusatione, Quis sit effectus accusationis
Quidsit accusatio. Et quidem criminis alicujus hominis apud judi cem competentem, inscriptione interveniente, legitimi facta delatio. unde & accusare nihil aliud est, quam reun criminis aliquem per libellum deferre, vel facere ad vin dictam, ut haec colliguntur. infra eod super his C qui accusa¬ non possunt. cum rationib. & l. ignorat. & I. si quis ex familiaril ibi, ejus aestimationem &c ff. de accusatio. libellorum. ibi, eam di ferre, & cap. & de priva delict. Iult. & ad legem suliam, de adul l2. §. si publico. ubi deficit accusator, quia libellus non fui oblatus. & argum. ff. de suspect. tutor. I. 3. §. praeterea. sed ho fallit in casibus, in quibus non cogitur aliquis inscribere ut not. infra § qualiter.
Quis possit accusare Et quidem quicunque non prohibetur, sicut in edicto de procuratoribus, & de testibus, & de matrimo niis, consuevit dici, ut f. deproc. I mutus. ff. de testib. l. 1. supr¬ de spons. cum apud.
Prohibentur autem quidam propter sexum, ut mulieres, d ut 15. 9. 3. decrimine. 24.1 prohibentur. ff. eod. I. sin. & hoc regulariter verum est. Fallit autem in ca sibus. Admittuntur enim in simonia e legis Juliae de an¬ nona. & majestatis, & Corneliae, testamenti, haeresis, frau dati census, fraudatae annonae, & suspecti criminis. 15. q. sane nomini. ff. ad l. Juliam. de anno. Iultim. & ad legem. Juliam majest. in quaestionib & de accus. l. 2. Instit. de suspect. tur §. 1. 8 qui prosequuntur suam injuriam, vel suorum, quia tur semper omnes admittuntur ff. eod. l.i. & l. 2. respons. 1. & qui appellatione suorum contineantur, ibidem legitur. Se¬ & secundum jura canonica admittitur mulier in crimin fraudatae annonae. 2.4.1. prohibentur. §mulierem. simoniae. ins de simo. tanta. & idem dici potest in exceptis aliis criminil puta dilapidatione. 247. quapropter. nam aequiparatur cri mini fraudatae annonae, in quo mulier admittitur, ut d ctum est. Et not quod in casibus, in quibus mulier admis titur, non inscribit, nec in Turpil. incidit. ff. ad Turpil. I. 15 accusatione. & I mulierem. nec obst. C. ad Turpil. si foeminam nam ibi destitit ab accusatione pacto corrupta. Alii pro pter aetatem, ut pupilli. F 2.q. 1. prohibentur. ff. eod qui accusa¬ re. & l. 2. §. pupillus. nisi in casibus, in quibus admittuntu tutore authore. ff. eod. l. 1. §. 1. ergo cum pupillus prohibea tur, relinquitur, quod adultus authoritate curatoris vale at accusare. f. de author. praestand. I.datur. arg. ff. eod. qui accu sare. & de popul actio.I. mulieri C de autho. tuto clarum licet d adulterio accusare non potest etiam adultus, nisi velitte rum proprium vindicare. fi. ad Juliam. de adult si maritus si in magistratu. §. lex. Item secus in testimonium, quia in cri minalibus testificari non potest minor 20. ann. ut ff. detesti. in testimonium. Alii repelluntur propter bonum publi- cum, ne scilic. laedatur respublica, ut milites, qui jurant s non evitaturos mortem propter rempublicam, ut C. qu accusa non pos. Inon prohibetur. & I. si crimen. sic & hi, qui m¬ gistratum & potestatem habent prohibentur alium accu lare, durante officio, quia nec ipsi interim sine fraude con venire possunt. ff. ad l. Juli. de adulte. si maritus sit in magistri tu. quod intelligas de his, qui habent merum imperium secus in modicis, secundum Goffr. ff. de injur. nec magistri tib. & de accusat. qui accusari. Alii propter crimen: quia cr minosus criminosum accusare non potest. 3 qu. 7 qui simee c. postulatus. & §. porro. ad fin. 1. 4. 1. mulieri. etiam si modo no sunt criminosi, quia sufficit, si fuerunt. 6. qu. 1. crimen. 25. disti¬ c. ultim super quo vide supra de testib. §. quis possit esse testi¬ versicul fauma, & sequent. Hac eadem ratione & infames re pelluntur, g unde condemnatus de crimine, repellitur cum infamis sit f. eod qui judicio. sed secundum legem ho verum est, si extraneum accusare velit: sed accusatoren suum reaccusare potest, si civitatem vel libertatem non misit, puta quia non est deportatus, nec in metallum d¬ mnatus, sed relegatus: ut f. depublic. judic. isqui. quo mirabile videtur, quia condemnatus publico judicio, ir famis est. ff. de pablic. judic. infamem. Sed forte ei remit debet, si provocatus voluerit se ulcisci. argumen. ff. de bo¬ lib. qui cum major. §. si libertus. & si obtineat, non videtur ca lumniari: secus, si succumbat. f. eodem, si cui. §. I. de bon¬ eorum, qui anie sententiam. l. 1. secundum Azon. haec tame secundum canones non procedunt, ut patet infra eodem versicul. eadem ratione. & seq. Sed illi propter crimen suun prohibentur, qui ad sacrilegos, magosque concurrun 247 quisquis. Alii propter praejudicium, ut, si accusot de furto servi mei, mihi die Martis subtracti: tu accusa me, quod ipsum praecedenti tempore interfeci: hîc enir tua secunda accusatio praejudicat meae primae, ut C. qui ac cusar. non possunt. I.i. Alii propter suspicionem calumnia ut qui semel calumniati sunt. ff eod si cui. §. isdem, ibi, si cai sam, &c. vel quia semel destiterunt, fad Turpil.l2. infra eod veniens. & si qui subornati contra me falsum testimoniun tulerunt, quia tunc praesumuntur inimici mei: quarem accusare non poterunt, ut infra eod, cum P. Manconella. & meminimus. Ergo inimici & suspecti repelluntur: ut 3. 5. quia suspecti. & cohabitantes inimicis, seu amici inimice rum: quia infestinationes blasphemiae affectio solent: micitiae incitare, ut infra eod. repellantur. &C. cum oporteat. ( de moffic. testam. liberi. f. offic. praefect. urb. l. 1. §. cum patronu. Sed quae inimicitiae repelluntur? h dic istud arbitrariun esse: quia & in fraudem hoc potest quis asserere, ut etian a testimonio repellantur. ut infra eodem, inquisitionis. & a simon. per tuas. Eadem ratione repellitur secundum canc nes accusatus, & condemnatus, sivelit accusare accusat rem suum, quamvis Azo contradixerit: ut not. supra ver alii propter crimen. Sed certe suspectus est, ergo repeller dus infra eod, cum P. Talis enim infamis est, ergo non au dietur, nisi suam vel suorum injuriam prosequatur. supr de test. c. sin. ff. eod qui judicio. Imo nec pendente accusati¬ ne, ipsum reaccusare potest, nec alium accusare: quiati mendum est, ne socios habere vellet: & tamen non minu arderet. 2. q. 1. multi. in fin. 3. q. 11.c.i. supra de testib.c. ultim de public. judic. is qui. Sed hoc intelligas, quando vultm reaccusare de pari, vel minori crimine, nec prosequitu suam injuriam, vel suorum, alias contra: ut C. qui accusa non poss. neganda, & qui po in pig. hab I sin. nam de majori po test. ut 3. q. 1. neganda. & patet supra versic. alii propter praeju dicium C de adulter adulteri. Alii propter suspicionem tu¬ pis quaestus: supra qui matrim accus. non poss. significante ha ratione repellitur is, qui duos in diversis judiciis accus¬ vit: & vult accusare tertium judicio nondum finito: se & si duos in eodem libello accuset, quamvis coram eoden judice tertium accusare non potest, nisi suam vel suorun injuriam prosequatur. C. qui accus. non poss. cum rationibu ff. de adulter. inter liberos. §. ultum ff. eod. hos accusare §.Julia. hac ratione repellitur, qui ob accusandum, vel non accu sandum, vel testificandum, vel non testificandum aliqui¬ acceperit, in quo casu presbyter videtur simoniam com mittere infra de simon. nemo. & talis in le. Juliam repetur darum incidit: ut ff. ad l. Jul. repetund. l. I.§. 1. & 2. & l. eadem §. sin. & in I. Corn. I.q4.1. concustionis. Alii propter participati¬ nem ejusdem criminis. inf. de adult c. pen. & ult. & inf. de testi veniens. 1. de libe causa sifilium. unde & maritus repellitu propter lenocinium f. de adult. l.1§ si publico & hoc intelli gas, scilic. participem non admittendum esse, nisi forte de nunciative, seu exceptive agatur. supra de testib quonian infra de adult significante. secundum Goffre. & junge quoc not. supra de confes. §. qualiter. vers. contra se & seq. Alii pro pter reverentiam sive conditionem suam, ut quia sunt li berti, vel liberi, vel servi, vel familiares, quibus & imponum tur poenae variae pro varietate personarum. ff. eod qui accu sare. in fin & I.hi respon. 1§.1. & C. qui accus. non post iniquum & I. si quis ex familiaribus & lulti. Sed nec beneficiati adn itt debent contra ecclesiam, supra de postulc sin. nec liberticc clesiae contra ecclesiam, 12. q. 2. liberti & c. octara. secundun Goffr. tamen familiares admittuntur contra Episcopun. infra eod. nulli & canonici contra praelatum. infra eod lue & capit. ventens. & monachi contra Abbatem. infradon Jo. V. & P. & cap. ex parte. Hoc autem non est contra cecle siam, cui expedit, ut malus praelatus removeatur, pate infra eod qualiter 2. &c. praelatorum. Alii propter pauperta tem, ut qui minus quam quinquaginta aureos habent ir bonis, utf. eod. alii & l. nonnulli. Alii propter parentelam proximus namque puta frater, & si de levi crimine accu sare possit, de magno tamen non potest, nisi prosequatu suam injuriam, vel suorum, ut C. qui accusar. non poss si ma gnum. & I si propter & l. si sororem ff. eod hi. Sed hoc fallit in! beris, ut in ea. l. §. 1. Haec omnia invenies. 2. q. 1. prohibentur ff. eod. qui accusa 4. q. ult. c. I. & c. 1&c. omnibus
AD mittuntur omnes supradicti, excepto inimico capitali, qui nunquam admittitur. 3. qu. 5. cap. 2. & infra de sim licet. & capit. perituas. etiam in exceptis criminibus, de qui bus dixi supra quae prohibentur. & est de exceptis haeresis, in quo frater admittitur. supra de praesum. literas. & simonia. & tamen non admittitur inimicus. infra eodem, cum praelat. 15 q. 3. sane. &c. nemini. infra de simon. tanta supra de confessis. ci 40. distinct. si quis Papa. alias autem etiam contra clericos qui erant malaefamae, admittuntur in his criminibus eti laici criminosi. 3. q. 1. in primis. infra desimon. tanta. & capii per tuas: ibi, tales contra talem. in aliis vero laicis, quamvis a lius, qui eundem ordinem non habet, accusare non pol set. 2. q. 7. ipsi Apostoli. & cap. testes. & per totum. nisi suam, ve suorum injuriam prosequantur. in quo ad testimonium non admittuntur, ut supra de testibus de caetero. Hoc auten quod dictum est, quod non auditur ille, qui minor est ir ordine, volens accusare minorem, corrigitur. 2. quaest7. la tor. & capit. praesumunt. nam clericus Episcopum accusar potest, ut ibi, & monachus Abbatem: in quo casu cun proprium non habeat, debet ei provideri de bonis mona sterii, ut infra eodem, ex parte &c. cum olim. J.V. & P. §. sina & idem videtur dicendum in singulari, si egeat, quia nihil interesse videtur, quo ad hoc, utrum proprio carere debe at, vel careat, imo plus est factis quam verbis. ff. de legib. d¬ quibus supra de appellat. ad nostrum ergo subveniendum es mendicanti & egenti. arg. supr. de praeb. cum secund. Apo stolum. supr. de renunc ad supplicationem. sup. de solu. Odoardu ff de fur. itaque fullo 93 distin. diacont. igitur in hoc casu fortiu est subveniendum seculari, quam regulari, qui forte pro prium habet. supra de stat. mon. super quodam. &c. cum ad mo nasterium. §. 1. Ideoque regulari loculos habenti dico oc currendum: & hoc auxilium denegandum supra de offi¬ ord. quanto, supra ne cler. vel monac. c 2. & seculari egenti, sivi clericus, sive laicus sit; de bonis communibus, sive in qui bus jus habere praesumitur, dico subveniendum. nam 8 hoc volunt jura. C. de ordin. cogni. I sin. ff. de inoffic. test. si insti tuta § penul. ff. de pet. haere. divus §, sed & propter familiae & haeres furiosi §. sed & si ff. de liber. agnos siquis §. solent. & I sine get. f. de jur. delib. filius ffi. utm poss. leg. I. pen. Quid ergo, s contingat matrimonium accusari, & mulier non habea quid expendat, dico maritum compellendum ad expen ias mulieri faciendas, ut argu. in praedictis juribus, & po- tissime in duobus IL allegatis, & in his quae not. supra qu matr. accus. poss. sub rubr. siemulier petit in virum. vers. quid er go de expensis, in quarum quantitate & aestimatione digni tatem, & facultatem mariti considerare oportet. arg. f. d g3. si filiae f. de ali. & cib. Ie, cum alimenta. ff. de jur. dot. quaer & i, cum post divortium. §. gener. Potest igitur monachu abbatem, a sive priorem suum, ubi abbas non est, accus¬ re, ut dixi: sed alium accusare non, ut infra eodem, ex parte quod intellige contra voluntatem abbatis: sed de volun tate abbatis admitteretur, utilitate monasterii exister te. argum. supra de postu ex parte. C. de bon quae lib. Iult. 2q. cum pastoris. alias, nisi intersit monasterii, non sufficeret li centia abbatis, cum mortuus sit mundo. 16 quaest. 1. placui quamvis denunciare possit ad poenitentiam, non solun tratrem, sed etiam extraneum quemlibet fidelem, etian abbate contradicente. ad hoc enim tenetur quilibet secur dum Hug. quia generaliter dictum est, Si peccaverit int frater tuus, &c. cujus dicti sive praecepti executionem nu la obligatio juramenti, vel voti, vel obedientiae, vel pro fessionis debet impedire, cum magis obediendum sit Dec quam hominibus. ad hoc n. qu. 3. sul. supra de jur. do quema modum. §. ult. & de jud. novit. 2. q. I. si peccaverit. supra de testi.i omni. secundum T. de hoc infra in rubr. de denunc. §. quis per test. Alii, ut Ala. & G. Na. intelligunt quod quamvis mo nasterii non intersit, monachus tamen accusare possit d licentia abbatis. 2. 4. 7. cum pastoris. assen. dicto T. scil. quo¬ non admittatur monachus ad accusationem alterius, ni intersit monasterii, abbate nihilominus imperante, cun nec aliter etiam in civilibus admittatur, ut supra de syndc. unico. & de postu ex parte. Super eo autem, quod dictum est de laicis non admittendis o contra clericos, dixit Baz & Melendus, quod laici bonae famae admittuntur contr clericos, & illa cap. 297. &c. 1. & 2. & per totum. intelligum de laicis criminosis. sed eis aperte contradicit, supra de testi de caetero. nisi in exceptis criminibus, ut dixi. In illis enin dicunt quidam, quod omnes laici criminosi & infame admittuntur ad accusandum & testificandum, etiam me retrix. infra de son. tanta. Alii dicunt, quod nullus laicus ad mittatur contra clericos etiam in exceptis criminibus: n si gravata sit eorum opinio, vel nisi quis suam vel suorunm injuriam prosequatur, prout not. secund. Da sup. eod. ver admittuntur. & sic sentit Goffr. quia generaliter prohiben tur laici clericos accusare. supra 2. q. 7. ipsi Apostoli. &c teste¬ & per totum. Si quaeras, in quo sint ergo crimina excepta respond. quia infames admittuntur contra laicos non in famatos, & contra clericos infamatos. 2. 4. 1. in primis. Iten testes admittuntur etiam contra clericos, aliis adminicu lis intervenientibus. infra de simo, licet. &c. per tuas secunc Gof. The. vero mediam viam eligens dixit, quod si omne laici sintbonae vitae, & bonae famae, & clerici similiter ad mittuntur laici, exceptis criminibus, in aliis minime, nis prosequantur suam injuriam, vel suorum, vel nisi in casu supra de servis non ord. nullus. alias haec crimina non viden tur excepta. si vero clerici sunt criminosi, vel infames, ta les non admittuntur, nisi & clerici fuerint malae famae: qui¬ tunc admittuntur, nisi sint inimici: ut colligitur infra co¬ cum P. & de simo. tanta. per tuas. licet Heli. supra de test. de ca tero. 2.q.2. in primis, circa fin. Item excipiuntur participes: u super. de testi veniens.i.contra laicos vero simoniacos quilibe indifferenter admittit ad accusandum, & testificandum ut infra de simo tanta. respon.i.& cap. praeced si dominus, &c. lice §. & quia exceptis conspiratoribus & inimicis capitalibus ut ibidem §. ulti. Dixit tamen Jo. quod laici, si bonae fam: sint, possunt accusare praelatum suum: quia interest boni habere praelatum. arg. 2. q. 7. clericos. 23. dist.c. illud sed secun dum eundem communior est opinio quod non possun nisi suam, vel suorum injuriam, &c. ut supr. in fin. no. regu lariter hoc verum esse, quod quilibet admittitur, si suam vel suorum injuriam prosequatur. ut no supr eod. ver (pro hibentur. & probatur 2.q. 1. prohibentur. f eod hi tamen. 4. qu. fin omnibus. Item hoc regulare est, quod qui non potest accu sare, nec denunciare, nec testificari, nec ordines recipere & sic haec quatuor regulariter aequiparantur, ut proban tur haec infra eodem, cum oporteat. & supra de test. c. ultim & quaest. 7. testes. Fallit quia aliquando potest quis accusare qui non potest testificari, ut supra qui matrimon. accusar. no possunt, c.ultim. & de testibus. licet. 2. Item aliquando quis po test denunciare, & non potest accusare, supra de sponsa. im puber. ad dissolvendum. & de jurejurand. quemadmodum §.uli Igitur si legitimus non fuerit accusator, non fatigetur ac¬ culatus. infra eodem,c.i. nisi in tantum. ut si forte infamatu: sit, purgatio indicatur. infra eodem, veniens. in sin. supra de co habitat. cle. & mu, capit penultim supra de confessis, cap. 1. in fin quaest. 5. presbyter. vel nt Judex ex officio inquirat. mfra cod qualiter. 2. infra de collu. de tegen. crimina. secundum Goffr.
Quis accusari potest. Et quidem masculus & foemina praesens tantum, non absens: unde contra absentem libellus non poterit offerri, ut C. eod absentem. & de exhib. vel tramferendi reis. l. 2. 5. q. 2. relatum. Item vivus, non mortuus, c 13. distin illud. 33. 4.2. admonere. nisi in casibus quos habes infra eod ex judiciorum. & ad l. sul. pecul. Iultim. Item de haeresi. 24. qu. 1 c fin. vel si haereticus instituit haeredes. infra de haered si qui episcopus. vel si in notorio crimine decesserit. 88. distm. ne que. 23. q 5. placuit. Item in crimine apostasiae. C. de aposta a postatarum. & IJul. matres. & repe. ut dicunt leges superio res: sed & si consciverit sibi mortem, vel post litem conte¬ statam, vel postquam deprehensus fuit in scelere, auferum tur bona haeredibus: quia durius est seipsum occidere quam principem trucidare. ff. debo eor. qui ante sen mori sib consci.. 3. C. si reus vel accusmor. fu. defuncti. Si vero penden te appellatione moriatur, & bona expressim adempta sunt, perficienda appellatio est. Sin autem tacite, extin guitur crimen: per consequens, & qui. bon. ut C sireus pe accu mor. Lultim. & vide super hoc quod nota supra de ap pell. § quid sipendente appell & de clandestin. desponsat. §. quam poenam. sub §. pari modo. versic. nunquid ergo. Accusatur pu bes, & etiam impubes, dummodo capax sit intellectus, ui f. de re judicat. pupillum. not. de hoc infra de delict, puer. versi patet ex superioribus & sequent & versic. sed nunquid. unde & ex ingratitudine in servitutem redigitur, ut Institut, quibs modis tute, fin. §. §. item si in servitutem & accedit C de poen.im punitas. Potest accusari liber, potest & servus, sed non de omni crimine, quia non de illo quod pecuniariam poe nam imponit, cum proprium non habeat, ergo non accu satur. IJul. de vi priva in Inst. de publ. judi. §. item ! Jul de vi prir Item non accusatur l. illa quae imponat poenam admitten dae civitatis, quia nec civis est, nec caput habet de jure civ unde nec I. Pompeja de parri. accusatur, quia patrem non ha bet: imo spurius intelligitur, ut C. de suis & legi. ex liberae. sec de jure canonico, quia a naturali originem habuit, punitur arg in his quae no. sup. de conju. servo. §. 1. & § & an consensus & qui fil sint legi. §. an utrumque genus alatur. natura enim om nium communis est, sic & Deus, & jus canonicum, und majori simplicitate gaudet, quam civile. supr. de jud dilecti Item nec I. Cornelia. de injuriis forte accusari potest, qui¬ solet plerunque imponi poena amissionis civitatis arbitri¬ Judicis. unde Cornelius actor illius l. ait nec hac l accusa retur servus. In hac tamen l. & omnibus supradictis, in quil servum accusari non posse diximus, intelligas quo ad poe nam statutam & ordinariam infligendam. recipietur erge accusatio, ut duriorem poenam patiatur, scil corporalem quamvis pecuniariam effugiat. Sed & illud certum est, quo poena metalli & naturalis mortis, servis convenit. com probantur haec C. ad l suliam. de jud publi servos qui. in si ffe hos. §. omnib. Sed & dominus pro servo potest defensionem suscipere. f.eo si servum & de publ iud sciendum. nunquid igi tur monachus potest accusari? Utique ut patet infr. de simo dilectus filius. A. non tamen, quo ad poenam pecuniariam: qui¬ proprio caret. 1241 nolo nisi forsitan Abbas vellet eum de tendere: sicut de servo dictum est supra, & adde quod no inf. de simo §. qua poena. sub §. per Judicem. Licet autem dominu possit recipere defensionem servi, ut proxime dixi: aliu¬ est in libero accusato, cujus defensionem, quo ad principal¬ causam, nullus recipere potest: quamvis admittatur ad al- legandas causas absentiae, licet Martinus contradixerit ut probatur infr, eod. veniens. C.cod. res ff. de publ judic. l.ult. 5. Utrum autem hoc indistincte sit verum, quaerunt aliqui & dicas quod non, imo indistincte, ut not. supra de procur¬ toribus §. & inqua re. Et de filiafa. certum est, quod accusar possunt, secundum Azon. Sed & servus mittendus est a¬ sedem Apost si clericum percussit. secundum distinct. de creta infrade sent. excom. relatum
REgalariter igitur verum est, quod potest quilibet a¬ cusari: fallit tamen in casibus. Primo excipiuntur qui dam personae in perpetuum, propter summae dignitati honorem, & quia solutae sunt legibus, ut Papa & imper¬ tor, qui super se judicem non habent: ut patet in his qu¬ no. sup. qui fil sint legit S qualiter & a quo, & de consti. §. quand constitutio. vers. ratio. Sed dic, quod Imperator ratione pec cati accusari potest coram Papa, cui omnes reges & prir cipes peccatores subditi sunt: unde & Imperator in hi submittit ei caput suum, & l. suas. ut C. de sum. trin. I.ult. & i. & in authen. ut clerici apud proprios episcopos conve § si vero e clesiasticum. coll. o. supra de judic. novn. super hoc vide quo not. supra de elect. §. quin eligi. sub §. item sciendum. vers. nedur in praelatis. & seq. Papa ergo tanquam superior, omnes j dicat, & ipse a nemine judicatur. ut o. qu 3. aliorum, &c. se¬ supra de elect. licet. in fin. & cap. venerabilem. Excipitur unun a solum crimen super quo Papa accusari potest a convoc. to forte super hoc concilio generali, ut i.dist. si Papa & p¬ tet in his quae no. supr. de officio legati. quid pertinet. vers. illu quidem, & seq. sed & Papa aliquando se submittit judici Imperatoris, ut 247. nos si incompetenter, quia quamvis mi nor sit, est tamen receptum quod Imperio minoris judici se submittere possit, ut ff. de jurisd. omn. jud est receptum. Ali ad tempus recipiuntur, propter honorem publicum, e administrationem sibi commissam, ut magistratus, qui du rante officio non potest, nisi circa administrationem di¬ linquat. ut 29.1. prohibentur. unde si alias accusaretur, qui vis accusatio admittatur, differtur tamen examinatio uis que ad si honoris sui, ut f. ad leg Juliam de adul si adulteriun Sult & ff.eod. Ihos, respons.I. Quid ergo de comitibus, & liis judicibus ordinariis nostri temporis? Dicit meus de minus, quod possunt accusari & conveniri, nejus meun in perpetuum amittam. nam leges supradictae loquuntu de his qui temporalem jurisdictionem habent, ut f. de ju¬ pars literarum. & de in jus vocan.I2. unde quod differebatur tunc non auferebatur. f. de judiciis, si debitori. quare nec s bi, nec suis poterat jus dicere, contra ipsum poterat dici ut ff.de jurisd omni. jud. qui jurisdictioni. hodie secus, ne ju meum amittam, vel ipse vel sui suum, cum perpetui sint & ordinarii nascantur, non creentur: quod patet ex mer te legis quae dicit quod ubi periculum erat, ne actio tem pore periret, audiebatur usque ad litem contestatam, ut de offic. praetoris senatul. quare & episcopi accusantur subditis, cum perpetui sint, ut patet supra S proxim. vers. ho autem quod dictum est. arg. tamen est, quod non possunt a cusari hi, nisi primum hoc a principe fuerit impetratum f. de fideicom. li. cum vero §. ult. & I seq. Sed quod dicitdom nus meus verissimum puto, legati ergo domini Papae, ve Imperatoris, vel alii temporales, durante administratio ne, non accusantur ff. eo. hos. nec hi qui habent jus revocan di domum, ut f. de jud. l.2. quod dic, ut not. supra de except. quis sit effectus sub §. item effectus est aliquoties. & vide quo¬ not. supra de app. sub rubr. de recusa §. ex quibus causis de sent. ? re jud sub rub. de sent. §. quis debet sententiam. vers. sed nunqui suis & seq. Aliqui etiam in perpetuum excipiuntur: put¬ si quis semel accusatus fuerit absolutus super illo crimi ne, non potest de caetero accusari. infra eod. de his qui 3o. 5. 9.veniam. Quia de delicto unius hominis saepius quaerer dum non est. f. nau. cau. sta licet. in fin. supra de offic. leg. lice sive absolvatur ab observatione judicii, ut in l licet, sive parte, vel per abolitionem remissum fuerit, vel absolutu sit accusatus per sententiam, quia remissum semel del ctum, in ultionem non reducitur, ut 20. q. 4. si ibic. & q. 3. ( notandum. 2.q. sin. nisi in duobus casibus, scil. si accusator se cundus doceat primum praevaricatum fuisse. ut ff. de prae varica. l. 3. vel prosequatur suam injuriam, vel filiorum; u doceat se ignorasse accusationem a primo fuisse proposi tam, ut f. eod. si cui. §. iisdem. Sed nunquid pendente jud cio super uno crimine, potest ab alio accusari? dic ut no supra de ordin. cog. versic. sin autem utrag criminalis. versic. seq Item non accusatur is, cum quo dispensatum est, quod di¬ ut not. infra eod §. quis sit effectus. vers, sed nunquid. Item ab a lio delatus alium accusare non potest. 2 quaest. prohibetur quod dicut nota. supraproxim. §. vers. alii propter suspicatio aucalumnma
Qualiter, in accusatione procedatur. Et quidem libello oblato in praesentia accusati, ut supra dixi §. prox respons. qui debet continere nomen accusantis & accusati, & cri men, & mensem, & locum, in quo commissum est: quoc dic. utff. eod. libellorum. & in auth. de exhib. reis. §. suscepio. & not. sup. de divort. § quot modis. vers quantum & seq. Hoc sivi crimen sit publicum, sive privatum, ut f. de pripa delict. Iul & potest dici, quod non sit necesse inscribere quia natura liter inest inscriptio; cum calumniantes ad vindictam po scat similitudo supplicii, ut C. eod. Iult secund. Azo. 2q sin quisquis & quae, calummatorum & c.qui non probat, & juvatur infra de calum ci & 2. Alii dicunt, quod inscriptio necessa ria est: arg. C. de fid. instr. Iz. & de exhib & introd. reis. l2. ibi so lem l. & c. 3 qu. 8. libellorum vers item subscribere. quod secund canones verius est cum sine inscriptione accusatio non admittatur, id est reus respondere non cogatur: ut infr¬ eodem, super his. versicul. cum sed in modum. &c. qualiter. S penultim. Potest ergo dici quod adveniente die ad deli berandum data non cogetur respondere reus, nisi ac culator inscribat, sed nec accusator inscribere cogitur imo sine metu calumniae & poena aliqua potest ante in scriptionem resilire, ut infra eodem, licet. §. ulumo. versici quia vero. 2. quaestion. 3. siquem, & cap. si quis iratus. sed pol inscriptionem non potest desistere, nisi ex causa. C. de abo lit. lege secunda, & 2. quaestion. 3. paulum. ex causa auten potest peti abolitio, dum tamen reus non sit passus ali quam injuriam carceris, vel vinculorum. C. de abolition Jallaciter. Item licet possit quis desistere ab accusatio ne citra inscriptionem factam: ut dixi. tenetur tamer actione injuriaram illi, cui libellum obtulit, ut f. d injur. Item apud Labeonem. §. si quis libello. Potest etiam aliquando post inscriptionem desistere de consensu ac culati: & aliquando hoc facit authoritate Principis quod dicut notatur infra de calumn. §. qualiter sine meti calumniae. Sunt tamen casus in quibus inscribere non ess necesse. Primus, si crimen leve sit. nam hoc de planc sine scriptura judex discutiet, ut ff. eodem, levia. quan to magis hoc in civilibus locum habet; ut notatur su pra de libell. oblation. §. utrum libellus. versicul. & hoc ve rum est. & sequent. Secundus in his, quae executore denunciant. C. eodem, leg. ea quidem. ff. de offic. praefect urb. lege prima, §. penultim. infra eodem, sicut olim. Ter tius, quando mulier accusat prosequendo suam inju riam, vel suorum. 15. quaestione 3. de crimine. & notatu supra eodem, §. quis possit accusare. versicul. & no. Quar tus, in crimine apostasiae. C de aposta. lag. apostatarum Quintus, ubi Christianus Judaeam in uxorem duxissi accusatur. C. de Judaeis. ne quis. Sextus, ubi maritu accusat uxorem jure mariti de adulterio intra sexagin ta dies. 4. quaestione 4. §. aliquando. C. de adult. leg. quam vis. & leg. jure mariti. de hoc tamen dic, ut notatur m fra de adult. §. & inter quae tempora. versicul. item maritus & pater. & sequent. Septimus, in accusatione falsae mo netae. C. de falsa monet. II. Octavus, ubi tutores accu sant de falso producentem instrumentum contra pu¬ pillum suum, ubi manifesta calumnia detegatur, C. qu accusar. non possunt leg. secunda & hoc Ideo, quia hoc fa ciunt ex necessitate officii: idem ergo ubi haeres accu sat de necessitate, vendicando mortem defuncti, cu succedit, ut §. de his quibus, ut in d l. tutor. Nonus, ir crimine abigeatus. C. de abig. leg. prima. Decimus, in casi- bus in quibus sine accusatore aliquis condemnatur, put¬ in notoriis. C. eod. ea quidem. 4. q. 4. §. aliquando. & de hoc in sub rubri. de criminibus sine ordin puniendis. ubi & alios casu poteris reperire
OBlato libello, sicut praemisimus dabuntur forte re¬ 20. dies ad deliberandum, sicut in causa pecuniari. nam ad disponendas res suas, componendosque moeste penates. dantur secundum l. 30. dies, ut C. de exhib. re nul lus. Adveniente autem die ad deliberandum data, deben opponi exceptiones ab accusato, si quas habet ante liti contestationem, postea non potest, cum nomen accusat inter eos recipiatur vel statim, vel postea in continenti si ne contrario actu, ut C de adul. adulteram. & ff. de adult. sim ritus §. praescriptiones. quod intelligas, si dilatoria sit quaere pellit accusantem, non tamen alios, vel similes in perem ptoriis autem potest dici idem, quod in civilibus, sci. quo¬ post litis contestationem possint opponi, ut C. sen. rescin¬ non posse. I.ulti. videtur tamen contra in exceptione leno cinii, quae peremptoria est, & tamen non potest opponi nisi antequam nomen alicujus inter reos sit receptum, u C. de aduli quontam & T.ita nobis & ff. de adult. l. 1. §. si publico in sfin. & de hoc not. supra de except. §. & quando, sub §. hoc d dilatoria. vers. item in civilibus. & sequ. Si ergo nullam exc¬ ptionem opponat reus, jurabitur de calumnia. supra de ju ram. cal. §. in quibus. & contestabitur lis, & si confiteatur planum est, quod haberetur ei fides contra se. 2qu. 1nos 1 quenquam. supra de rer perinut cum olim. & donec pronui cietur, in publicis vinculis detineri jubetur, per lf deci stod. & exhib. reor si confessus. Sin autem negaverit reus i¬ super quo accusatus fuerit, debet judex in causa procede re. non enim dicatis suffragiis decretorum vel relationum quia talibus credere non debet, imo exigitur, quod accu sator habeat probationes luce clariores 5. qu. 6. Mennam. ( de probat sciant cuncti. C. eod. tit. singulis. & qui omnino cor cordent, non discrepent. C.depe. qui sententiam. & decohabi cle. & mulie tua. Quaestioni autem jubetur adesse reus 8 rea, sive accusator & reus, & datur advocatis facultas ir terrogandi, ut ff. de adult si postulaverit. §. quaestioni. Item a accusatore tantum probationes requiruntur, nisi in cas bus quos not. supra ut benesic. eccles. §. datur hic & alia regul¬ in quibus hincinde probationes admittuntur, & prob¬ tur, ut C. de aboli, fallaciter. & de falsis, Lubi semper. tamen ol tinet regula, ut reus in dubio absolvatur. C. deedend. qui a cusare. & semper obtinet secundum omnes. quod qui no probat quod intendit, praesumitur calumniari, nisi probe contra. C. de advoca divers. iud. l.i. & dicetur infra decalum! quan deo debet responderi & sub §. Judex. vers. ego. Fallit tame in casibus, puta in marito accusante jure mariti uxorer de adulterio. C. de adulte. quamvis, ff. ad Turp. l.1. §. calumnia toribus quod dicut not. infra de adult. §. & infra quae tempor. vers. item maritus & pater. & seq
HAEc si utraque veniat, locum habent: alias si reus contumaciter se absentet, citari debetter per intervall 30. dierum: sicut diximus in civilibus, supra de dolo & con tum. § qualiter deprehendantur. & dejudic. sub§ porrecto. no ter per singulos tres dies licet quidam hoc dicant, per l. de publ judic. inter accusatorem. nec enim dicit, quod sic sit f ciendum, sed quod sic factum fuit: imo innuit non facier dum. Quid ergo si accusatus citatus sit legitime, & nullo modo veniat: annotabuntur bona, nec feretur diffin¬ tiva sententia, ut ff. de poen.lahsentem. & C. derequi. reis. l. i. 8 not. supra ut lite non contest. vers. item excipiuntur. acculator non vivente; citabitur praedicto modo, sed & poena impe nitur, ut C. qui accus. non poss. qui crimen. & intra certum tempus. l.2. & ad Turpil. I2. Sed & reum vocatum necess est exhiberi, vel transmitti: si tamen judex hoc praecep¬ rit. ut C. de exhib. reis. I.reis. I.ulti. alias non debet hoc fieri s ne praecepto judicis: nisi in casibus. Primo casu fallit ii falso incendiario, ut C. ad fal. incend. l.i. in princ. Secundo, in desertore militiae, latrone publico, & raptore virginis. n cum tales occidere liceat secundum I. multo fortius lice invitos repraesentare. C. quando liceat unicuique l. 1. & 2.d rapt. pirgin. lunica. Idem forte in fure. ff. defur. interdum? qui furem. Transmittendus est autem, quando accusato est in loco, in quo deliquit: & ipse est alibi: ut in authent u nulli jud §. si vero & not. de foro co rmpet. §. quibus ex cau. versi¬ item ratione delicti. Miles etiam alibi si deliquit, transmit titur ad magistrum militum. & si est militare delictum puta quia alienavit arma sua tunc magister militum solu cognoscit, & fert sententiam. & idem in civili causa, ut ( de jurisdict. omnium judic. magisterie. & de offic. magistri mili tum. l.I.in fin. & de re mili.I.ultim respons.i.lib. 12. & dere mili qui commeatus. Quid si commune sit delictum & enorme is cognoscet apud quem commissum est, quia omne pri vilegium hujus excludit, ut C. ubi sena vel claris. I.i.ff.I.ulti. alias praesens habet cognitionem tantum, sed transmitti ad magistrum militum, ut poenam imponat, ut C. de exhil re.l.i. ff. de exhib. re. de mili. & l. non est & de re mili. I 3. respon. 1 nec dist. inter caligatum, & non caligatum, quia & caliga tumdicit, id est, remittendum
REo exhibito, vel transmisso, & oblato libello, ut dictum est, refert utrum confiteatur crimen, & tunc custod tur, ut dixi supra rersicul. siergo nullam. est tamen velocite imponenda poena, ut C. de custod. reo. I.ultim. ubi cum mo dico tempore steterit in carcere, & ducatur postea apuc acta, ut appareat, an in confessione persistat, vel velit ean corrigere, & quasi sub publico testimonio commemora tio admissi criminis fiet, ut judicibus immodice saevienti bus fraeni quaedam temperies adhibita videatur, ut C. d custo, & exhib. re. si quis mea. Sed si crimen negaverit, & es grave accusatus, debet detrudi in carcerem, ut ff. eodem, di pus. & fiet statim inquisitio criminis. Quod si differri o portet, custodietur accusatus, ut tamen ferreas manica & inhaerentes ossibus non patiatur interim. Sed si quali tas criminis postulaverit prolixiores catenas, non cruci antes habere debet. carcer enim ad custodiendum, no ad puniendum est inventus. ff. de poen. auth.nt. damna. §. so lent. nec enim debet esse in tenebris, sed luce homini ne cessaria sublevari debet, & in nocte custodia geminetui & in vestibulis carceris & solibribus. alias salubribus, i¬ est tutioribus, sive salutaribus locis debet recipi. Dicitu autem vestibulum locus ante carcerem, ut porticus ant domum. & dicitur ab ave, quia ibi salutabantur antiqui secundum Azonem. sed secundum dominum meun non est porticus, imo locus in carcere constitutus, si forte dictus, quia ibi vestiebatur, ad hoc ff. communidi ridund. arbor. §. de restibulo 59. distinct. si officia. Iterum au tem adveniente die, ad lumen reduci debet incarcera tus, ut C. de custod. re. I. prima. Possunt plures ejusden sexus in uno carcere, sive claustro, recipi. Sed diver si sexus diversos carceres requirunt. ut C. de custod. reo. quontam. Sed mulier hodie in monasterio includitur, 1 ii gravissimum sit crimen, pro quo accusatur, pro pri varo autem fiscali debito, vel privato delicto, dato fide jussore, dimittitur, si non potest dare, & hoc juraverit, ju rat de judicii observatione, in debito autem per se, aut vi rum suum, aut quemvis alium, legitime respondebit, 8 si noluerit respondere in rebus suis, legitime procede tur, ut in authentic. ut nulli judic. §. necessarium. Mascu li ergo soli hodie custodiuntur, per stratores, qui ei sternunt lectos, & commentarienses, qui comitantu captivos, sed cum humilitate custodiendi sunt, non af fligendi fame, vel siti, vel frigore, nec subtrahenda est ei audientia, adeo quod neminem audiant, vel a nemini audiantur clamantes. & si custodes contra hoc fecerint maxime interveniente pecunia, capitali poena afficien di sunt. alias judex infamatur, & pro motu superioris judicis periculum subibit: & commentariensis singulis triginta diebus debet ingerere judici numerum persona rum, varietatem delictorum clausorum, ordinem aeta temque cunctorum: alias aerario infert 30. libr. auri. Ju dex circa hoc negligens privatur dignitate, & mulctatur 10. libr. auri, ut C. de cust. reo. I. ultima. Quod si captivus 1 custodiam evaserit, patitur custos eandem poenam, quan pateretur incarceratus, ut C. decust. reo. ad commentarien nisi cultos probet ipsum evasisse casu fortuito, ut ff. d¬ custod reo. l. ultima nec tyroni committi debet custodia alias in culpa est, qui committit. & duobus ad minu committenda est, alias poena imponitur, ut f. de custos reo. I. ultima. In hac custodia detinetur, quousque causa finem accipiat. ut C. de exhib. re. I. secunda, in fine. nec ta men statim condemnatur, quamvis constet de crimine immoiterum redit in carcerem: & postmodum adduc¬ tur, & audietur, si quid objicere velit, ut C. de custod. & leg. quis, vel illud intellige, quando confessus est, ut not. supr¬ eodem sub Sreoi exhibito. & habes fi dequaest. I.. Sdipus § si qui Sed quando committitur per testes, nihil expectatur, ut¬ de cust. reo. leg prima, &l. ultima, in primip. nisi quando sever or poena imposita est, ut C. de poen si vindicari. Sed si crime Prave non sit, non incareeratur, sed potest dimitti sub cu stodia militum, vel sub fidejussoria cautione, & hoc jude aestimare debet pro qualitate personae. & criminis, attent honore, & amplissimis facultatibus, innocentia seu fam personae, & dignitate ejus, qui accusatur: ut f. de cust reo. le 1. & damnatur fidejussor in certam quantitatem, si eam pro misit: alias secundum consuetudinem si appareat, consu¬ tudine vero deficiente, arbitrio suo, cui hoc committitur sed extraordinariam poenam imponit fidejussori, si dol non exhibeat reum, utff. de cust. re si quis reum. Sed domi nus pro servo potest fidejubere, antequam reciplatur i vincula, & postea, nisi post longum tempus hoc desidere ut ff. de cust. reo. si servus. Haec secundum lLlocum habeni sed & secundum canones si reus contumax fuerit, excen municatur, si intra annum non venerit interpretation juris, pro convicto habetur, 11. q.1. rursus, infra de haered. ex communicamus, 1. 51. & idem est in causa, in qua locum mi sio non habet, u 43. quicunque secundum Goffred. iu dic, u not, supra de offic. deleg. S quae jurisdictio. versi vel personalis,( seq. Si vero intra annum venerit, satisfactione expensar¬ praemissa, audietur, sic intellige, supra dejud. c.i. sed & si¬ ctor non venerit, excommunicatur 5. q1.quidam, sed & postmodum veniat, & de accusatione poeniteat, audietu infra eo licet. 2.qi 3 si quem penituerit, quod dic ut no. supra et Srespon. I. ver hoc sive crimen sit publicum, & seq. sed & tecun dum canones clericus delinquens & incorrigibilis potes sub arcta custodia detineri, ut infra de sen. excom. ut fame, e breviter in utroque foro hanc custodiam arbitrariam puto consuetudine approbante, & I. cooperante, utf. de cust. re¬ 2 leg. 1.
Quis, sit effectus ietulationis, Etquiden ut reo convicto imponi tur paena ordinaria, et certa, si in jure statuta inveniatur nam judex qui molliorem aut duriorem poenam imposue¬ rit quam scriptam repererit, gravi infamia notatur, alias a bitrio suo paena committitur, ut C. de ju. pub. vel priva servo qui in fin. & ne sanctum baptisma reite. l. 3. supra de offic. deleg § & de transact. cap. ultim. in humaniorem tamen semperdi¬ clinare debet sententiam, ut ibi. Verum & ubi in modun accusationis agitur, potest judex paenam legis mitigaree causa, puta quando non ex proposito, sed ex casu praec¬ dente culpa fuit delictum commissum, ita quod delinquen dolo caret f de paen. respiciendum § delinquunt. vel quia no habet effectum injuria ff. depae. si quis aliquid Suestamentum & Sinstrumenta ff. de fal. l.i. §is qui, & hoc etiam in majoril delictis servandum est f. depae.l. absentem § in. vnde & ex e delicto aliquis plus, & aliquis minus punitur scilicet quo plus vel minus est commissum delictum ffi.deoff preto co¬ gruit, respon.i. & l. divus§ pen supra de vi. & hocle ut clericorur S ne vero, justum est communiter, vt sicut accusanti ex caus¬ parcitur, si non probaverit quod intendit, ut no. infra deca lum §quando debet, sic & accusato quamvis convicto, vnd & aetati parcitur, quo ad hoc, ut paena mitior imponatur excepta paena leg Jul de adult subaudi, vel consimili fidem no auxilium S in delictis, & de hoc no. infra de delict pue ver sed si conveniatur, & seq. Item parcitur senectuti, ffide term amo leg. 2. sed aliter punitur nobilis, aliter plebejus, alire liber, aliter servus, ff.de poenis, si quis aliquid ff. ad lCor. defal¬ 1§ sin. de re mili non omnes § sin ff. de fal. I falsi Sordine, vel qui¬ per lasciviam delinquit f.desic. l. 451. & de hoc no. infiad pen§fit. Sed ex causa augeri potest naena, puta quand¬ multis crassantib. opus est exemplo ff depaen. aut facta sin & hoc in ordinariis criminibus. In extraordinarus auten dicetur paena diminui, vel augeri, cum Judex non serva id, quod in talib. servari consuevit, arg. de dam infect sifinit. Siff deflumi. I IC. de aedi pri si praeses, & melius ff. derar & ex traor. cri. saccularii §. sunt quaedam secundum dominos Le gum, qui sic intelligunt supradicta jura, & ff.de his qui not in sa. quid ergo §pana gravior. C. ex quibus cau. infa. ir. si Possidoni um, & leg si severior. Puto tamen de mente vtriusque juris quod ubi quis crimine liter accusatur, & confitetur se com misisse delictum, tunc quod possit ex causa judex paenan diminuere, arg. C. ad I. Cor de sic, degi. & argument supra de eles innotuit§ multa, Idistinct.c. 3. 56. distin. quia simpliciter, & sic in tellige f ad muni. ordinem §1. nisi forte tim re probationi confiteretur, vt no. infra sub s quaeritur, rersic si confiuetur, ve nisi immineat periculum ecclesiae, vel animae, ut apparea in inferioribus. Si vero negat. adhuc idem est, ubi hoc ex pressum in jure reperitur, & sic intelligas superiora jura & consimilia alias neque mollior, neque durior imponetur quam jure expressum sit: imo in hoc casu sic major juc cabitur, sicut minor, ut supra de judi. novit § 1. ver, caeterorum 24. 9. cap fi. & excommunicatus sicut non excommunica tus, supra de excep. cum inter priorem §1. & secundum hoc in telligas suprade judic. at si clerici § 1. & 2. &c. cum non ab homi. ne, ad hoc arg. supra de sol cap. sin de probat, cum de indebito ( de non nu pe auth qui propriam, sic non expedit alicui negare rel mentiri. C. eodem I. si. C. de calum. I. sin. ff. de tribu. act illud, pen. mirum enim videtur, & iniquissimum esset, si calum niam accusatoris diceremus puniri supplicii similitudi ne, nisi hi probatione deficit, quod tamen verum est, & ac cusari calumniam, quae per negationem ab eo facta praesu mitur, diceremus ex quo convictus est, posse per judicen moderari, cuml. aperte innuit contraff ad Turpi.l.asin auten pronunciavit ff. ad muni ordine 51. quasi domini legum intel ligunt sicut volunt, dicunt enim, quod post sententiam la tam non est an potestate judicis, ut in proxi.l1. & ff depen hodie, vel hoc non possunt judices sine causa, sed ex causa & in ipsa sententia possunt de paena diminuere propte causas supradictas. Sed certe nec ipsa sententia hoc pos sunt, ut probant jura inducta, supra eodem §respon.i. nisi cum temperamento, quod hic pono, excipe etiam fugientem ad ecclesiam supra de ninu. ecc. interalia, nam & paenas ol maleficia solvi magna ratio suadet. ff. de fidej us. st a reo. § i. quod vulgo, & idem intelligas, si in modum denunciatio¬ nis agatur, vel ex officio, upi tamen certa paena infligitur nisi periculum ecclesiae vel animae immineret, haec enin semper vitanda sunt, ar supra de his quae fi a majo, par, cap. c.i & de ju.do. sicut nostris, infra eodem praelat supra de praescript. ca sin & de consue, cap fin. ut & patet in his. quae not. infra coden sub rub. de inquisitio, S quis sit effectus, & de denuncia. §pe. & fin Sed si certa paena perjus non imponitur, arbitraria erit, u hic probant concor. signatae, supra eodem respon.i. Ubi ver¬ judex ex officio puro procedit, nec imminet in diminuti one periculum ecclesiae, vel animae, potest paenam ex caus¬ diminuere vel graviorem imponere, & sic possunt intelli gi sine calumnia jura quasi omnia supradicta, ut tamenc¬ veat ipse judex quod ubi vertitur periculum animae, sin¬ delectu personarum procedat, ut supra de sta. mo. ea quae, § alias autem in his quae ex officio pendent, vel ubi lex ho¬ permittit, & paenas diversas imponendo, hoc arbitrio ju dicis relinquit, parcendum est ab initio dignitati, parite & personae, supra de offic deles c. pastora respon. I.c. sate quia, a fia. secundum hoc intellige, f. de pae. respictendum, respons. s ad l. Cor. de fal I. antepenultum & quod dicit alibi lex, quod in incendio seu naufragio omnino, ut in caeteris causis, e personarum conditione& rerum qualitate, diligenter pe judicem paenae sunt examinandae, ne durius aut remissiu quam causa postulaverit, infligatur ff.de incen.rui. vel nau. 4 § divus, & fi. ad leg. su. pecalatus sacrilegii poenam. Judice tamen nostri temporis, non ex causa legitima diminuus vel committunt, sed immisericorditer & crudeliter ager tes, atque justitiam in animarum suarum periculum per vertentes, delinquentibus parcunt, quia puniri debent, 8 pro pecunia justitiam vendunt, punientes pecuniam pr delictis, quod dic ut no. supra de offic. ardi. S quid pertinet, ver debet eiam punire delinquentes, & sequent. secundum hoc in telligas quod not. infra de rap. sub S in sum, & ufra sub rubra inquisit. Squis sit effectus, versicul. si vero dilapidano.t Unun autem not. circa hanc materiam quod ubicunque aliqui commisit crimen, propter quod merito decapitandus e set, & mutatur in pecuniariam, non potest conqueri, etsijudes velit habere quicquid possidet temporale. nam sicut leg tur sob. 2. Pellem propelle; & cuncta quae habet homa da bit pro anima sua, quinimo & talis dabit, quicquid fueri postulatum ex eo. 21. distinct dommum illius occident. quod pretium ei fuerit impositum, dabit pro anima sua qui¬ quid fuerit postulatum. Est ergo is effectus, ut clericu accusatus & convictus degradetur, si quantitas crimini hoc exigit, accusatio enim ad degradationem inten ditur, & ideo dicitur, quod juxta formam judicii sen tentia dictari debet, infra eodem super his, & cap. qualuer, 2 I. & penultim & de suno licet Heli §1. Sed quae sunt illa crim na, quae depositionem inducunt? Et quidem non inveni tur expressum canone, nam clericus tumultum faciens ii synodo, non deponitur, 5 44. loco, nec qui cantaverit dua missas, sub una concione, de cons.dis. 2. relatum, nec episce pus si citatus ad synodum non venit, 18 si quis autem, &c. di¬ cernimus, & tamenquilibet peccat mortaliter: similiter pr temerario juramento non deponitur quis, supra de jureju ran sicut. Tradunt autem quidem pro regula, quod quodlibet crimen mortale inducit depositionem, nisi special ter a canone excipiatur, ar. supra de jud cum non ab homine cat si clerici. Alii dicunt. quod nullum crimen inducit di positionem, nisi specialiter a canone exprimatur. b qua sententia majori aequitate nititur, secundum Jo. Et grati exempli dico tibi, quod haec sunt capitalia crimina, qua depositionem inducunt. Sacrilegium, Homicidium, Adu terium, Fornicatio, Falsum testimonium, Rapina, sub qu continetur Usura, Furtum, Superbia, Invidia, Avaritia, & s longo tempore teneatur Iracundia, Ebrietas si assidua sit tut 30. di. §aliquis. Item dilapidatio, ut 2. qu. 2. Apostolicos, & praeshyteri. Sed olim suspendebatur ab administratione, 8 hodie secundum quosdam pendentae causa 3. 4 2. quia C. de su spec. tut. Ieum, quod verum est, si suspectus sit, alias datur coac jutor ad custodiendum, ut infra de simo. licet (quia vero, inf. eo¬ praelatorum supra de offi. dele venerabilis, & de sol. in quorundi & quilibet admittitur ad accusandum, ut in auth de non alii re ecti. col. 2. Item perjurium, supra detem ord quae situm, supr de rescr c.2. sicut homicidium & incest. ut de dolo & contuv ritatis. Duplex contumacia, ut in clerico excommunicato vel suspenso ministrante vel interdicto, ut supra de vn ( honest. cleric. ut clericorum si quis igitur, & notat. infra de cle ric. excomm. inini. Simonia, ut infra de simon. de hoc, & c. ea qua infra eodem cum dilecti. Et demum publica crimina scil. capitalia: quia nec omnia capitalia sunt, ut ff. de pub jud le¬ 162. Sed & quaedam sunt crimina privata, quae dep¬ sitionem inducunt: ut furtum, & similia: ut infr. depaen. tuae Et potest dici, quod crimina mortalia inducta a jure natu rali depositionem inducunt, quaecunque ipsa sint, unde S pro inobedientia depositus est Adam, & sic hodie mobed ens deponitur: ut supra de ima & obed si quis, argum. non ta men pro omni scil. quando insurgit ex his, quae statuta sum in constitutione canonica, ut patet supra eodem ver sed qu¬ sunt, & de his patent exempla, infra in tit. seq & in fin. huju tit. Ergo sine accusatore nemo damnandus est, id est de gradandus: licet alias sit puniendus, ut inf. desim. dilectus fili us A. unde ait Dominus mulieri. Mulier ubi sunt quae t accusant? Nemo, Domine, ait illi Jesus: Nec ego te cond¬ nabo: vade, &c. ideo traditur regula, quod nemo condem natur sine accusatore: ut supra de benesi eccle. ut nostrum: fal lit in casibus quos no. in summa ejusdem tit, sub § item tra ditur hic alia regula.
QUaeritur autem 15 4.8. si elericus confitetur crimen! quod fecit ante ordinationem suam, vel convincitu peccasse ante ordinationem suam; an posit officio frui: 8 hoc distin. an sit tale crimen, quod inducat depositionem aut non: si non inducat depositionem, acta paenitentia po terit remanere in ordine 48. distin. sicut. Si vero inducit de positionem, & confitetur in paenitentia, non abstinebit al officio 50. distin. his. Similiter si confitetur in paenitentia non abstinebit extra jus, quia non obest izqus. preshyter, & supra de judi. at si clerici, verum tamen si in publico confite tur, suspenditur ab officio & beneficio, ut inf. de exces prae la quam sit grave, & arg, infra coden si constiterit, supra de ele. pe inquisitionem, nam undecunque claruerint crimina, punir debent, 24. 43. ectr. Si vero confitetur in jure crimen forni cationis, deponitur ab officio, quod suscepit illo crimine celato: ita tamen quodnomen illius ordinis retinet: & ir aliis inferioribus potest ministrare. ut i5. quaest. 8. cap. 1. & presbyter. Si confitetur adulterium, vel simile, omnin¬ deponitur: utSi. distin. siquis clericus 14. distinct, cap. ultim 50 distin. ex paenitentibus 31. distim. si quis sine, & cap. si quis episcopus sed haec capitula intelligit Joan, quando confitetur timo re probationum: tunc enim sive ante sive post commise rit, idem est, vt apparet in his quae no, infra de haer. §qualitum deprehendatur, ver. adverte tamen, & seq & tetigi sup. eo. §respo I. puto tamen, & infra eodem sub rub. de inquisitio §qualiter ver. sed nunquid. Si vero sponte confitetur, ad tempus de bet suspendi, & acta poenitentia, vel parte ex dispensatio ne episcopi restituitur. 159. 8. c. 2. & loquitur ibi de fornica tione, sine qua hodie pauci inveniuntur go distin quia tri na sanctitas. Defectus igitur nostri temporis, & c. 34. dis fraternitatis, et ideo remanet in ordine, & promovetu ex dispensatione, non alias, si fuerit infamatus: alias perso lam paenitentiam aboletur, ut 33 distinst habuisse, & supra d cler. conju. sane 2. & de temp ord. cap. ultim. & qui cler. vel rovo c.i. sed de jure communi deponeretur, ex nimio rigore, u 51. dist. si quis episcopus, quod dic ut notat. supra deconab. cle & mulier, §. & qualiter, versicul. sed nonne fornicatio. & se guen
SEd nunquid paenitentia peracta, de aliquo crimine 1. potest accusari super eo? Respondeo, pro mortali pe¬ cato duplex paena debetur, scil. aeterna, & temporalis, ut di cam infra de paen u quibus & quot dictis, sub S illud, versic, sacet dos igitur, & temporalis duplex, scilicet paenitentialis, pu blica, vel occulta: ut infra de paenomnis, & per totum, & judi cialis publ ut infra eodem per totum. Scire ergo debes, quo¬ per contritionem & paenitentiam aeterna remittitur & abo letur. 30. q. 2. non erit, &c. apud misericordiam. 50. dist ferrum. 6 4.I qui beatus. Paenitentialis vero occulta per sacerdotem proprium injungitur, & moderatur, infra depaen significa vit, & cap. Deus qui, &c. omnis, sed per proprium episcopum remittitur, infra de paen.quod autem, &c. cum ex eo. § ad haec, & per eundem imponitur publica, quod dicut not. suprad offic. archipres byteri §quae pertinent, ver. 5. & seq. & infra de per sub rub. de remissionibus a quis possit facere. Per dispensationi autem temporalis judicialis remittitur: ergo si non est di spensatum, accusari potest ad temporalem judicialem pae nam imponendam, secus, si dispensatum fuerit: & sic in tellige infra de seisma fratemitatis, supra defiliis praeshy ex tua 25. dist. c.ultim. 33. 4. 2.admonere I. qu.I.renium i5. qu. 2. preshyter. C de generali aboli. per totum, & per paenitentiam igitur animi salvare possumus, sed non infamiam abolere. 2.4. 3. & Shi colligitur; quaest. 4. consangumeorum, sufficit ergo, quod an tea fuerit criminosus 64.1.qui crimen. 2. q. 7. quaerendum, e c si qui sunt. Temporalis autem paena judicialis nulli occul to peccatori imponitur. Sed nec paenitentialis, nisi confiten ti, sic intellige quod dicitur, latentia delicta vindictam ni habent, 32. quaestig 5. Christiana, 6 quaestio.i. omnia, 2. q. 5. consu luisti, 32. distin. erubescant, in fin. & ideo si quis sit emendatu de crimine, scil. quod paenitentiam egerit, quamvis secun- di spensatum non sit, non repellitur ab accusatione vel t¬ stimonio, in causa civili, dummodo ipsum infamia non co mitetur: alias hoc esset imponere poenam ordinariam sin¬ sententia, quod esse non debet, & sic non ob supra de testi.a himonium, & de except. denique, quod dic ut not. supra de testi §. ver. infamis, videtur tamen, quod nemo possit accusari su percrimine, quod commisit ante promotionem suam: ai mfradepur. cano. c. fi. Sed dic, quod ibi non dicitur hoc, se non cogitur se purgare. In summa, non est praetermi tendum, quod licet solus episcopus honorem dare possi¬ tamen solus auferre non potest, ut ij quaest. z.c.i. & cap. ult ideo episcopus accusatus sine paenitentiam 2. episcoporun degradandus non est, sed in degradatione presbyterir¬ quiruntur sex, & in degradatione diaconi tres ut 5. qu. 7.) quis tinidas, & c foelix, & c siautem idem de subdiacono, qui privilegio gaudet eodem ut supra de ser. non ord. miramur: arg. de aetat. & qualit a multis insi. alios autem inferiores so lus episcopus cum consensu canonicorum suorum dan nare potest, ut C. eod si autem, &c. seque 2i. dist. submittitur. Ho die vero episcopus sine speciali mandato non deponitur quamvis Metropolitanus cum episcopis possit examina re causam, ut 3. 4. 6. quamvis, &c.dudum, & supra de transla. pisc. ca.1. Item episcopus potest condemnare, non dico de gradare sacerdotem, & privare beneficio cum clericis su is, ut consuetudo generalis ecclesiae servat, 18 q2 si quis ab bas. 16 qu. 7. inventum, supra de judic. at siclerici n. qu. 3. si quis ep¬ scopus. Idem videretur in degradatione, ut arg. in eisder c. & supra de judic. cum non ab homine, cum nec facile sit to episcopos convocare vel quod dicit degradare possun sepiscopi, verum est, si legitimus numerus adsit, a alias nulla est depositio facta, argum. supra de elect. transnisssa, & infr¬ eodem ad petitionem, & qui fil. sint legit. per venerabilem §: &d hoc no. infra de paen § cui constituendum sit, subS cui episcopus ver 39. Quod enim non mutatur, quare stare prohibetur ut C. de test. sancimus, & de app. praecipimus, in fi. Sed in denun¬ ciatione & inquisitione non requiritur numerus episco porum, sed sufficit, quod in praesentia clericorum fiat, ut no infra in suis specialibus rubricellis, de consuetudine tamen au diunt episcopi per se, vel per officiales suos omnes causa ad forum suum pertinentes indistincte, sine praesentia ca nonicorum suorum, quod quo ad examinationem causae non reprobo, sed quo ad definitionem, puto in graviori bus de necessitate juris ipsorum consilium requirendum supra de his quae fi. a praelat. quanto & capit. novit.
Sed nunquid electus in episcopum, & confirmatus, potest audir causam clericorum criminalem? Videtur quod non: nis forte ubi crimen in modum exceptionis opponitur: qu enim non potest ordinare, neque degradare, supra de paroch nullus, quod etiam de minoribus clericis est intelligendum 5. q. 6. quia justa, nam & tales degradantur. 11. 4 3. episcopus.i q. 6 si autem, secundum Goffre. nec enim debet de hoc co gnoscere, ex quo non posset judicare, ar. supra decau. pos. proprie, cum super, ad fin Magister vero meus dicit contrar um, quia quanvis non possit definire, potest tamen cogno scere, ar. 3. q. 6. quampis, &c. dudum, & est ratio, quia cum cau sa criminalis per biennium duret, C. de jud properandum, & electus consecrandus sit intra sex menses, supra de transl. pi inter corporalia § sed neque patet, quod cognoscere ad pra sens, & pronunciare cum consecratus fuerit, non discr pant, sed concordant. Tu dic, quod talis potest cognosce re, & etiam pronunciare degradandum, quamvis degra dare non possit, arg. ff. dedam. infe leg. 25 duas, & reju. a dir Pio, & de off. ejus cui ma est juris. leg pe § ut possessio, ubi cogn tio missionis faciendae demandatur, quia jurisdictioni est, potest ergo delegatus decernere ponendum in posse sionem, sed tamen ponere non posset, quia illud meri im perii est, f. de jurisdom, qu. jubere, ff ad municip. ea quae § magi stratus, & sic electus confirmatus potest pronunciare de gradandum, ita tamen quod in examinatione legitimu numerus episcoporum adsit, & ad ejus preces poterit pe convicinos episcopos degradari, sicut & ordinari sup. de el¬ suffraganeis, & sic etiam videtur loqui sup. de cle. non resl. ex tu¬ antefi. & ibi degradationis sententiam non promulget, sul audi, sententiando, & demum per episcopos exequendo nam ipse non posset per se. loquitur.n.ibi de presbyteroCa dinali, qui nec ordinare posset, sed hoc intellige 15. q. 8. p scopus, &c. liquis, & seq & sup. de ele. transmissa, quae prima fa die contradicunt. Qui autem non probaverit quod obje cerit, poenam talionis patitur, ut notatur ifra de calum s quando.
SVMMARIA i. Crimen quare opponatur, & qunadi 2. Crimine in modum exceptionis opposiuo, & probato in aliqui sic removetur, quando is qui confirmatus est, non erat in quo esse debeat
HIc breviter videndum, quare op¬ ponatur crimen de qua do. Si enim opponitur ut quis ab accusatio a ne removeatur in modum exceptionis, pon Bopponi de majori crimine, vel minori, qui¬ criminosus criminosum accusare non potest, ut dixi supi quis accusare, in superiori rub. nec est necesse, quod tunc in scribatur, quia non agitur, ut poena aliqua ordinaria infli gatur, infra eo super his, ver cum autem. Idem si objicitur con tra testem in modum exceptionis, quod dic, ut no supr. d testi §primo, super verbo infamis & ver. seq Unum tamen no tat. quod licet excipiatur de crimine, tamen in casu inscri bere oportet, etiam ordinarie, supra de confes.ca. 2. alicui ex traordinarie in casibus ibidem no. infra argu.c super his, pon igitur objici crimen, ut quis ab accusatione, vel testifica tione amoveatur, sed non potest objici ad hoc ut repella tur ab exceptione, quia cuilibet haeretico, & cuilibet ex communicato reservatur legitima defensio, ergo quantum cunque criminosus sit. potest defendere se, ut not. suprad exce. § & quando versi. illud, & seq. § & a quib. Sin autem obji citur crimen ad hoc, ut quis repellatur a beneficio, & ant¬ confirmationem, non est necessaria inscriptio, quia adhu¬ nullum jus acquisitum est, quo ad exercitium administrati onis, & impedit solum promovendum, nullus enim infami admittitur ad beneficia: ut inf. eo omnipotes, Si dist tantis. Da niel, ar. C. de proc. reum infr. de exces prae. inter dilectos, sup. de te sti. licet ex quadam, sed non dejicit jam promotum, quia a¬ hoc non agitur, supra de ord. cogni, cum dilectut, & sine accu satore nemo privadus est possessione sua, ut no sup. respon prox § ultim. ver ergo sine ff de lib. agn. l.i. in si supra de testi. testi monium, punitur tamen aliquando, nisi purgaverit se, pu nitur & in alio, quia ex quo semel repulsus est propter cri men, repellitur hoc ipso in aliis beneficiis propter infami am, si ipsum committatur, & divulgata est, ut supra de elect super eo 2.q4.. prohibentur. Sivero objicitur crimen in mo dum exceptionis, ut pars a beneficio repellatur post corn firmationem, puta tempore consecrationis, vel ordinatio nis, necessaria est inscriptio, & no. quod unus solus poest in hoc opponere se, sed calumnia ejus punienda erit, ut n auth. quomodo oportet episcopos §oportet autem ipso ordinationi tempore coli ideo se debet obligare ad paenam extraordina riam, quia crimen hoc modo probatum, privat illum, ci objicitur, & jure quod per confirmationem acquisierat, u sup. de ele. transmissa, & de transl. episc. vel electi, inter corporali¬ quod potest locum habere in episcopatibus & personatibu qui certos ordines requirunt, ut supra de ele, cum in cunctu & de etat. & qual c.i. Idem & in aliis, forte si ad ordines ve lint promoveri, nisi cum eis dispensatum foret ex certa sci entia, utiles forte & valde utiles forent ecclesiae, arg supr de aetat. & qual. quaeris, &c. tuam, in his quae no supra rub prox § ultim. sub S sed nunquid. vers. usque ad ver in summa.
Et es verum, quod sic removetur quis crimine contra ipsum, in modum exceptionis, opposito & probato, quando is qu confirmatus est, non erat in ordine, in quo esse debebat, lias sine accusatore non damnaretur post confirmationem imo & si non deficit nisi corporalis possessio, quia jam in vestitutus erat, & non fit infamatus is, cui objicitur, no auditur excipiens, quousque investitus pacificam posse sionem adeptus fuerit, nec postea nisi accuset, & si mali ciose opponat, in expensis condemnandus est, quod cre do constare eo ipso, quod proponentes crimina proposit: non prosequentur, vel prosequuntur, & succumbunt, u infra eodem accedens, & sic ar. quod victus victori in exper sis condemnandus sit indistincte, quod dicut not supra d dolo & contum §qua paena, sub S hoc de expensis, versicu licet au tem, & sequent. & secundum hoc intellige supra de appella constitutus2 in fin supra de concess. praeb. post electionem, & C. d edi. divi. Adrian toll leg 2 & ad leg. Cor. de fal leg 2ideoque, qui crimen in hunc modum exceptionis objectum post cor firmationem ante consecrationem, vel ordinationem, n privat eum, cui objicitur beneficiis, quae ante fuerat pro secutus: nisi inscribat se excipiens ad poenam ordinariam Sed quia amittit id quod acquisierat per confirmationem ideo inscribit ad poenam extraordinariam pro motu dis creti judicis imponendam, & sic de omnibus arbitrariis re currendum est ad arbitrium boni viri, id est judicis, ff. d jure delib leg prim. ff. de verb obl. continuus, & melius, ff. de in ju sed si unus, paragrapho ait, I. ad idem, supra de offic. deleg. d causis, & de transact. capitul ultim. & cum haec quaestio no sit criminalis, licet quaeratur de crimine, per procurate rem rite tractatur: ut omnia haec probantur insr. cod supi his, & accedit, quod no supra de exces § & a quib. Quae auten possunt objici contra accusatorem, no. supr. rub. prox. § qu accusa.
Denunciare quis possii Peccatum occulium ab eo, cujus interest potest denuncia Denunciare quis possi¬ Procedi qualiter debeat in denunciatione Denunciatores anpossint recipi in testes Effectus denunciationis quis siu
MIdimus qualiter poniatur erim accusando, vel excipiendo: videamus qualiter denucian do, dicentes, Quid sit denunciatio, Quis po testdenunciare, Qui denunciari, Qualite procedatur in denunciatione, Quis sit effectus
Quid sit denunciatio a Criminis alicujus apud ju dicem sine inscriptione legitime facta delatio ad poenitentiam peragendam, vel aliam paenam legitiman Imponendam, vel etiam ad utrumque, ut colligitur inf. eo.c 2 & 3. & c super his, &c. cum dilectus filius l. & supra de judi. no
Quis potest denunciare. Is qui accusare: sed & ali quoties repellitur quis ab accusatione: & tami admittitur ad denunciationem: quod dic, ut no supr. de ac cu. § quis accusa. Sunt tamen qui dicunt, quod quilibet ad mittitur b ad denunciationem. ar. 45. dist. sed illud. 24 qu.i quisquis & q3 tam sacerdos, quia cuilibet hoc dictum est. S peccaverit in te, & 24. si peccaverit, qui 7. qua propter, & supr. de test in omni, & sic quilibet tenetur ad denuntiationem, ut probant jura inducta, & hoc Hugo. de plano concedit ut not. supra eodem sub rub. de acc. § quis possit, sub Sadmittum tur, ver. hoc autem. Sed quia haec opi. multos constituere transgressores, ideo hic alii, hoc benignius interpretante dicunt, quod illud mandatum Evangelicum, Si peccaverit non extenditur nisi ad illos, qui in magistratu sunt. Sed ac illos omnes extenditur, sive sint clerici, sive laici: ergo qui cunque familiam habet, tenetur corrigere, 22. qu. 5 non putes ar. 23. 4. 4. duo ista nomina, 17. q. 4. de presbyterorum, quo ad ali os vero, consilium est respectu peccati jam commissi, nan respectu peccati committendi, quo ad omnes praeceptun est, 22 4. 5. hoc videtur, scil. Goff. arg. opti ff.de pact si umu. § pa cta, & quod sit praeceptum, quo ad praelatos: consilium ve ro, quo ad alios, est ar. 22.4. 4. c. i. secundum hoc potest intelli gi, supra de jud. novit, resp. 1.§ ibi, cum enim humanae, &c. & sic vel quo ad praeceptum, vel quo ad consilium, cuilibet di ctum est, si peccaverit, &c. non ergo refert a quo denuncie tur, 22qu 5. hoc videtur, nam & particeps criminis, & vilis persona admittitur, supra de spon propterea secundo supra di cogn spir. tua nos, & ubi de bona fide agitur, non est disputam dum de apicibus juris ff. mandati, si fidejussor, contra quod nunquam admittantur, nisi honestae personae, 31. quaestio. 6 episcopus in synodo, supra de test. cog. praeterea, quia ad actione populares non admittuntur, nisi homines integrae famae f de popul action. popularis, supra de spon. cum in tua. Joan. di¬ xit, quod quilibet admittitur, cum non agatur, nisi a¬ correctionem, supra de sentent & rejudic. cum soann. & A. & melius supra qui ma. accus. non pos capitul. ultun The nota vit, quod infames, & criminosi, inimici & conspiratore repelluntur a denunciando, vt est expressum, infra eoden cum oporteat, & capit sequent. quia legitimus actus interdi citur infamibus sup. de test. licet ex quadam, & videtur, quoc sententia sua hodie approbetur indist per Grego supra di test. c. ult. Goffr not. quod quilibet admittatur, dummode bono zelo denunciet, nisi sit criminosus: talis enim cum cri mina sua non correxerit, non praesumitur bono zelo, sec male nunciare, distinxit tamen inter denunciationem di peccato commisso, quam dixit Evangelicam, & denuncia tionem, quae fit de committendo, quam dixit canonicam & ad hanc ultimam quilibet tenetur, ut supra no. & quili bet admittitur supra de cogn. spi in qua quaecunque notici sufficit, 22. q 5. hoc videtur, & in qua turpitudo propria no obsistit, supra de sponsa praeterea, 2 quam etiam juramentum praecedens non impedit, 13. dist. nervi, ad quam non facien dam juramentum proprium non astringit, at sup de jureju quemadmodum §fi. quae omnia in denunciatione Evange lica non contingunt, secundum Goff. sed certe domin. Gos supradicta jura, & specialiter capitulum proxime indu ctum quemadmodum loquuntur in denunciatione, quam Evangelicam appellatis, vnde in fin. ipsius capituli quem admodum dicit, quod denunciare potest ipsam ad poeni tentiam peragendam, ergo loquitur non de peccato com mittendo, sed jam commisso, poenitentia enim fieri debe de peccato praeterito, non de futuro, patet infra de cler. exi mini § illud, unde dico, quod denunciatio penitentialis es Evangelica, & ad hanc quilibet admittitur. Judicialis ve ro canonica est, ad quam non quilibet admittitur. vt appa ret ex seque Ego audeo asserere, quod crimen alicujus de nunciatur aliquando ad spiritualem poenitentiam pera gendam, & correctionem solam. Aliquando ad aliam poe nam imponendam, prout innuit descriptio supra posita, § quid sit, & patet infra eodem quis sit effectus, & praecedenti. Au¬ enim peccatum occultum est, aut manifestum, scil. fama non dico notorium. Quando occultum est, non potest denunciari erimen, nisi ad poenitentiam peragendam, & in hoc casu quilibet Christianus admittitur, & sic intelligo authoritatem Domini, Si peccaverit: quia non refer quis sit denuncians, dummodo anima salvetur: & sic qui ad eum, & ad ea, quae solius Dei sunt, non discernimus in ter personas: quia apud ipsum non est acceptio person¬ rum, supra de praeb c. venerabilis, & de conju. servo.c.i.nec enin ferendus est peccator, si in hoc casu velit de juris apicibu disputare, vt in peccato suo remaneat, cum non agatur a¬ aliquam temporalem poenam, ar suprae de consuetu. quanto & c. ult infra de sim. non satis, &c. cum in eccl. & tamen potes esse, quod is qui denunciat suam propriam vtilitatem con siderat, puta is, quem denuciat, abstulerat sibi rem suam & per hanc viam eam recuperabit, quia non dimittitu peccatum, nisi restituatur ablatum, 14. q. 6 sires, infra de u sur. cum tu si supra de judi. novit. hoc est etiam, quod dicit au thoritas Domini, Si peccaverit in te. & sic intellige jur pro Joan. inducta. Quod si in hoc casu vellet denunciare ad hoc, ut temporalis poena imponeretur, scil. quod ami teretbeneficiu, vel simile, hoc casu repelleretur, quia tun demum ad hoc potest quis denunciare, quando crime manifestum est fama, huic tamen obstare videtur, quo legitur, infra eodem qualiter, §ultim. sed & tunc dist. utrun sit bonae famae, nec inimicus, neque conspirator, neque al ecclesia praecisus, & tunc potest denunciationem prose¬ qui, alias repelletur: sed judex ex officio suo procedet, ai infra de collu deteg. crimina. 24 quaestio3 ecce, & in his, quae no infra eodem, sub rub. de criminibus sine ord. puni. & si per teste fide dignos invenerit veritatem, puniet eum, ut infra coden H sequent. nec ob. quod inimicis denunciaverit, & sic man feste loquitur, infra eodem cum oporteat, ar. & supra de judi movit §nos igitur, infra eodem licet, in fin. & cap. veniens, in fi d alia jura pro The inducta, supra eodem ver sunt tamen, & ai expressum, supra de praesumpt. cum in juventute, & inf. de pu ca. cum in juventute.
Item potest denunciari peccatum occultum ab eo, cujus interest, vt supra dixi, quo ad specialem utilitatem: vel licet specialiter non intersit, inter est tamen generaliter, & etiam temporaliter: puta praela tus est. cujus interest habere bonum subditum: vel subditu: cujus interest habere bonum praelatum, vel interest ratio ne reip. nam & tunc quilibet admittitur: vt puta, si bon ecclesiastica dilapidentur: vt no supra eodem, sub rub. de ac cusQ quis possit, ver prohibentur, & seq & probatur, in au: heni¬ quomodo oportet episcopos, ante fin §licentiam, collat i & de no¬ alic. re. eccl. § pe. qui incipit, hoc vobis, colligitur 2. vel speciali ter interest: quia frater suus animam suam damnat, ut di xit Guil. Naso, sed hoc intelligo secundum praedicta, ide¬ exponitur litera dupliciter, Si peccaverit in te: id est si ol fenderit te, vel tibi injuriatur, vel in te: id est, in damnatio nem tui, si peccatum celaveris: ergo in quo te sciente de linquit, 2.qu1 si peccaverit, supra de judic. novit. sic igitur error cui non resistitur, approbatur, n.que 3. qui consentit, 24 9 3. qu aliorum, 27. quaest. si custos, supra de offic. dele, cap. i. & sic mani feste loquitur, 86 disculpa. In vtroque tamen casu repelle tur, si ad temporalem, & judicialem poenam infligendam denunciatur, & monuerit eum, quem denunciat charita tive ter, quando manifestum est, & coram testib. ut infr¬ eodem c. 2. & cap. super his, &c. cum dilectus filius, & infra eoden c qualiter, §pen. & de suno. licet Heli. & sic in hoc casu neces se est, quod haec tertia admonitio probetur per testes: sci licet quando denuncians intendit facere denunciationem ad hoc, ut denunciatus privetur beneficio suo, vel alia temporaliter perjudicem puniatur: & talem denunciati onem judicialem appello & canonicam, ad quam, vt pa tet, non est quilibet admittendus: sed sunt exceptiones le gitimae admittendae: supra de offi. dele ex parte 2. secus, si veli denuciare, quo ad hoc, ut corrigatur & emendetur de pec cato, tunc enim cum nemini paretur temporaliter prae judicium, sufficit bina denunciatio, prima sacramenti denunciantis, probatur, cum moneatur inter se, & ipsun solum, & secunda per sacramentum ejusdem, & unius te stis, vel duorum, tertio si se non corripuerit, fit ecclesiae de nunciatio, ut supra detesti. in omni. & dejudic. novit. & han denunciationem appello poenitentialem, & Evangelicam ad quam faciendam puto quemlibet admittendum, ut no sup eo ver. Goff. no. quod quilibet, licet hoc novum sit, ips. veritas, si dicere audeo, recitatur. Ergo breviter ad peccatum expiandum quilibet admittitur. Si vero alicui tem- poraliter praejudicium pararetur, tunc qui non admiti tur ad accusandum, nec ad denunciandum, quod dic. v notat supra de accu §qui accusa. & sic quando potest obesse malevolus est, quamvis prodesse posset. Si autem possi prodesse, & non obesse, non est malevolus, ut 22 95. hoc pi detur, igitur si modum accusationis procedatur, omnis sub tilitas juris requiritur, nisi in exceptis, ut no. sup. de accus. quis possit, sub S admittuntur. Si vero simpliciter deponatu crimen in modum denuncistionis ad temporalem poenam infligendam, tunc similiter secundum rigorem juris pro cedatur. Quod si ad spiritualem poenitentiam imponen dam, vel in modum inquisitionis de praelato de plano, & ex officio quaeratur, tunc secundum aequitatem, & de ho¬ dist infra ae suno per tuas. Ubi vero ratione privati interes se is denunciat, qui accusare non potest, judex ex officio suo procedet, & si nulla monitio praecesserit, exemplum supra de despon. impub. ad dissolvendum, & in his quae no supr de pig. sub S si constet, §quid si usiufruct. ver. est & legalis, & infr¬ eodem ver sed dico, & sequent. & talis denunciatio judicialis puta poterit appellari. Tamen secundum legem non vi detur, quod aliquis possit denunciare, nisi executor, ve officialis, ut C. eodem tit.I. ca quidem, & ff. de offic praefect. urbis leg. 1§ pe. nec tamen semper talib. credi debet, quod dic, ui notat. de dolo & contu. § qualiter deprehendatur, versic. dico, e& praece. Sed dico, quod etiam secundum legem quilibet ad mittitur ad denunciationem, etiam servus, si sua intersit ut ff. de offi praefect. urb. Ii. §quod autem dictum est, interest au tem cujuslibet, ne delicta remaneant impunita, ut ff. ad leg Aquil. ita vulneratus, & infra de sen. excomm. ut fame, verum si non probatur delictum, tenetur denuncians actione in juriarum: sin autem probatur, nec bonum esse, nec aequum denunciantem ob eam rem condemnare. quia peccata no centium nota esse, & expedire, & oportere: ut ff. de njuriis e um qui. Quinimo & ipsi judices seculares ex officio su¬ inquirant, vt not. infra eodem sub rub. de criminibus sine ordin¬ puniend. Sed & si quis denunciaverit crimen alterius, & postea prosequi noluerit, re integra videtur, quod desiste re possit sicut dixit in accusatore supra de accusa § qualiter ver hoc sive crimen, & sequent. Si vero re non integra desiste re velit, puniri debet, quia detractores ab officio degradam tur, & excommunicantur, intelligas si accusentur, & con vincantur, & si emendaverint se, quamvis restituantur ac communionem, non tamen ad clerum, 46. dis. clericus, & c seq summa enim est iniquitas talium, ut 6. qu. 1. summa est enim homicida interpretativus, utque i. deteriores, & ii. qua quisquis, & depen. dist.1. homicidiorum, quod tamen dic, u plene no. infra de maledicis, (qualiter quodlibet genus.
Quis denunciari. Quilbet subditus enim¬ denunciari potest, ut supr. de offi. archipresh. c. ult Item dominus, seu prael. ins. oc. 2. &c. c. oporteat, & seq & c praelatorum. Sequitur igitur, quod par de nunciari possit, nisi in vtroque casu denuncians per exce ptionem repelli possit, quod dic, vt no sup. eo quis potest de nunciate, & ver. seque & infra eo. § seque vers. sin autem denuncietur & sequenti
Qualiter procedatur indenunciatione Et quidem in diverso mo¬ do dist. aut enim fit denuncratio ad correctionem pec cati tantum, aut ad privationem beneficii tantum, aut ad V trunque tantum, scilicet tam ad privationem, quam corr¬ ctionem, ut patet ex his, quae notat. supra eodem, §quis pote denunciare, ver. ego video. Si denunciatio fiat ad correctio nem peccati tantum, vocabitur peccator, & praestabit iu rametum de veritate dicenda, tam denuncians, quam de nunciatus. Si tamen denunciatus peccatum negaverit E si non juratus, vel juratus confiteatur crimem, cogetur po nitentiam agere, & satisfacere per censuram ecclesiae, u de spon. ad audientiam, idem si neget, & probetur per testes ut infra de usur. per totum, & dicam infra de paen. Si vero con vinci non potest, & nullae probabiles conjecturae apparen absolvi debet, & injungi poenitentia denuncianti ex eo quod injuste praefumitur denunciasse, alias si non velit de nunciatus poenitentiam injunctam recipere, apparenti bus conjecturis, vel etiam denunciantis: contra quem prae sumitur, quia non probavit, debet judex injungere pur gationem illi, vel isti, publicam, vel privatam, habita cons deratione peccati denunciati: an sit manifestum, vel oc cultum, ut infra de paen.c.i. &c. quaesitum, & si renuerit prae stare, vel defecerit in praestanda, puniatur tanquam con victus: vt notat. infra de pur cano § fin. Sin autem denunci tur crimen ad privationem beneficii tantum, vel etiam a vtrumque scil. ad correctionem & privationem: tunc siv judex sit ordinarius, sive delegatus, ad locum accedat,s potest, in quo degit is, qui denunciatur, & faciat porrigi li bellum denunciationis, antequam veniat ipsum offerr denunciato assignata die utrique parti, in qua debet desce dere: qua adveniente, faciet venire partes, & litem conte stari: si tamen denunciatus nil objiciat contra denuncian tem: nam & si vult objicere potest: puta, quia est inimicus vel excommunicatus, vel quia non monuit ipsum, vel qui dicit denunciationem non debere procedere ex eo; qui¬ non est in famatus de illo crimine, in quo casu primo, cd fama oportet inquiri, quod dic, ut non supra eo Squis potest & ver. seque potest etiam objicere circa judicem, ut inf. eo. su rub. seq. ,& qualiter, ver. unde, & judicem, & seq. Sed si is qu dei. unciatus est, nihil objiciat: neque iudex aliquid objicer debet, nisi casualiter: ut supra deexce. exceptionem, & sic in telligo. quod non est subito procedendum ad inquisitionem ex quo denunciatus aliquid objicit, quia quaelibet exce ptio justa admittenda est, ut sup de offi. dele. ex parte, & de ex ce. cum inter priorem, & supra de despon impu. ad dissolvendum Sed si nihil objicitur, tunc procedat, nisi forte denunciatu iter arripuerit ad Sedem Apostolicam sine fraude, sic in telligo, infra eo, cum oporteat. Si non potest accedere ad loci judex, tunc citabit partes: & si denunciatus contumas appareat, etiam lite non contestata, poterunt testes re cipi, sicut dicam in inquisitione, infra de inquisit. § & quali ter, ad fi. ver sunt etiam recipiendi. Alias lite contestata, & re cepto juramento, fient positiones, & probationes, & rec pientur testes quos denuncians nominaverit, ut infra eod cum oporteat, &c. sequ.
Sed & denunciatores videntur pos se recipi in testes, ut supr. de test in omni, & inf. de simo licetH. li. Scum igitur, ibi omnes monachos, qui vel pro ipso, vel con tra ipsum. &c. Secus, si in modum accusationis agatur, qui¬ qui semel apparuit inter accusatores, testis esse non potes infra eodem cum P. & hoc Goff. intelligit indi. Sed dic, quo prima concordantia intelligenda est, sicut loquitur, sci quando fit denunciatio ad poenitentiam in secunda age batur de simonia, & contra regularem, quod dic, vt no. in fra de suno §qui accusationem, rer ego, alias autem ordo judi ciarius est servandus, ut expressim innuitur, supra de dol¬ & contu. veritatis § tandem, § nos igitur. Nec debet praelatus denunciatus gravior existere subdito, pendente causa de nunciationis, ut infra eodem cum dilectus, & cap. olim, & bre viter hincinde proposita diligenter audiri debent, ut infr eodem cum oporitat, judiciaria enim gravitas semper servar debet, ut infra eodem licet, responsio. 1. & si denuncians pe confessionem denunciati, vel alias probaverit quod intem dit, feretur sententia contra denunciatum: alias denunci ans puniendus est, ut infra de calum, cap. 2. & ibi dicam. Ne illud omittendum est, quod si denuncians probaverit de nunciatum malae famae, potest denuncians probare se bona famae: ut infra eo. licet, in fin. & supra de spon, cum in tua. Quod autem dixi, judicem citare partes, verum est in ordinario indist. & in delegato, nisi certam formam habeat acceden di ad locum, tunc enim alibi non poterit examinare factum ut supra de rescript cum dilecta: & de offi. deleg. venerabili, & ca quoniam, infra eo praelatorum
Quis sit effectus. Et quidem, ut denunciatus convictus, removeatur a be neficio, vel interdicatur ei ordinis executio vel injugatur rei restitutio, puta quando quis non potest agere perfectam poenitentiam, eo retento, quod vitiose adeptus est, super quo denunciatio facta est, ut in vitio simoniae in ordine, 1 q.i. si quis neque & qu. 7. requiris, vel beneficio, 13. di nervi, vel ri furtiva, vel violenta, 14. 46 sires aliena, vel per dolum quae sita, quam sicut violenta reddere, quis tenetur, suprad rastit. spo saepe, vel quando periclitatur administratio a qui removeri debet administrator, etiam propter negligenti am dissolutam, & incorrigibilem, ut supra de offi. cust. ca 1e de off. Arch. ea quaest. est ergo peccatum mortale in praelate negligentia dissoluta, Si.di. dictum, 18. q. 2. abbas, C. de off praef¬ praeto. orientis, I si quos, & in magistro tolerari non debet, u C. de profess & medi lig. 2. lib. 10. vt tamen regulariter feratu sententia, juxta formam judicii: ut puta siagitur ad cor rectionem tantum, spiritualis poena imponeretur, & ni hiloninus injungetur satisfactio temporalis in casibu supradictis, & similibus si qui reperiantur: si ad tempo ralem, & ipsa pronunciabitur, si ad utranque, & utran que infliget judex, ut infra eodem qualiter, paragratho, pon ultin. & ae synoniac licet, paragrapho primo, ergo in hoc ca su necesse est, quod libellus offeratur ad hoc, ut sciat ju dex qualiter debet pronunciare, vt argumentum Institur de act. paragrapho curare. Sed in hoc casu habet denun ciatus exceptiones, & contra testes, & contra dicta, u notatur supra paragrapho proxim. versicul, sm autem denuncie tur, sicut & si ageretur in modum inquisitionis, habit distinctione inter regularem, & secularem, ut mfra coden qualiter, in sin & de simomac per tuas, & junge quod nota supra de offic. custod. in fin. Item effectus is est, ut qui nor probaverit, quod intendit, de calumnia puniatur, vt no in fra titul i § quali poena, versicul. nedum autem, ergo non lice Judici parcere, ut notat. infra eodem sub rubric sequent. §fin & supra eodem sub rubr. de accusat. §quis sit effectus, tersicul pu to, & sequens.
SVMMARIA I. Inquisitio quid sit. Contra quem fieri possit. 3. Et quis sit eju effectus 9 2. Inquirere quis possit. Et quando ad inquisitionem procedatur 4 Et qualiters 6. Religiosis provideri debet, etiam lite pendente 7. Judex si rult inquirere, & subditus dicit, Nolo quod inqui ras; sed praefigas terminum accusare volentibus quia pa ratus sum me purgare, quis eorum audiri debeat Infamatus an possit probare innocentiam suam per familiare & cubiculario.
DIctum est ualiter procedaturin mo dum denunciationis, nunc de inquisitionibus videndum, Quid sit in quisitio, Quis possit inquirere, Contr¬ quem inquisitio fieri possit, Quando proce datur ad inquisitionem. Et qualiter procedatur, Quis si effectus
Quid sit inquisitio. Alicujus criminis manifesti ex bono, & aequo judicis competentis canonice facta investigatio: ut colligitur in inferioribus
Quis possit inquirere. Is qui potet cori gere, & punire: ut ep supra de offi ord c.i. Sed archiepiscopi de episcopis, & patri archae de archiepiscopis, vt patet infra c qualiter, & de sunor de hoc, & c. dilectus filius, A. & Clicet Heli. Sed & aliquand inquirit is, qui non potest punire: ad hoc, vt superiori de nunciet, hoc tamen facit authoritate superioris, ut inf. 10. si ut olim, supra de testi, cog praeterea, & C. de accu. ea quidem, & i concor. quas no supra de denun. §quis potest denunciare, versi¬ tamen secundum l. In quo casu intelligi potest, quod judes superior procedat ad inquisitionem ex officio denuncia tib non prosequentibu, cum tales debeant esse jurati: & pu blici sint, quia publice electi: etiam quamvis non sit inf¬ matus is, contra quem fit inquisitio, sed non removebitu a beneficio, imo paena infligetur arbitrarie & occulte, ut in fra eo. sicut, i8. dist. quoniam quidem, & infra de simo. dilectus filiu A. Ideo autem praelatus ex officio inquirere debet, qui¬ sanguis subditorum ab eo requiretur in die judicij ut suj de off. arch c.i. & c. ad hoc, & de off. archipresb. c. 3. & de off primi c.. & de offi. or. irrefragabili, & de regularibus c. ult. & de sta. mo nach. cum ad monasterium, § prior. Unde licet Heli summu sacerdos bonus existeret, scil. quantum in se erat, quia ta men excessus filiorum suorum, efficaciter non correxit in se vindictam divinam excepit, cum filiis suis in bell peremptis idem de sella corruens fractis cervicibus expi ravit, vt in dicta decret. licet, & 37. distin. legant, ergo tant diligentius debet praelatus assurgere ad puniendos subd tos, quanto damnabilius offensas eorum desereret incor rectas, ut nfra eod qual iter 2. § penult.
Contra quem inquisitio fieri possit.: Pater ex superioribus, quod contra subditum sive sit praelatus, sive alius, veruntamen facilius fit cor tra subditos minores, quam contra subditos episcopos, qu ex officio suo tenentur nedum arguere, sed etiam corri gere, excommunicare, interdicere, aut suspendere: ex quit frequenter odium multorum incurrunt: vnde verendun est, ne concussis columnis corruat aedificium, ut infra eo¬ qualiter 2. §1. 12.9. 2 gloria episcopi. In his tamen delictum pro batum est severius, quam in subditis castigandum, nam se cundum B. Grego. si perversa unquam perpetraverint, to mortib. digni sunt, quot ad subditos suos perditionis exem pla transmittunt. ut u qu 3 praecipue, ergo tot mortibus, quo numero possunt subditi reperiri. Si ergo sacerdos, qui es victus delinquat, faciet delinquere populum: quae enim praelatis fiunt, de facili trahuntur a subditis in exemplum ut supra de voto & vo redem magnae, nam si clerici unum De um praedicant, & alium colunt, dicent laici, Ubi est Deu clericorum? ut ibi dicitur. Debet ergo praelatus esse spe culator, & speculum: unde in princ. Tobiae versificati "Ecclesia Turon. apex omnium speculator. Et speculum praesul Bartholomaee fave" & probatur supra de ele, cum in cunctis
Quando procedatur inquistionem? Et quidem aut inquisitio fit aliquo prosequente, vel denunciante: & tunc dic, ut no supra de denunc. aut ex officicio: & aliquando deficiente de nunciatore, etiam ex officio inquirit judex, ut supra de d¬ nun §quis potest, versic quando occultum, & hic subdisting. v trum quaeratur de inquisitione facienda contra regularem de quo dic. ut infra de simon. §quia ad accusationem, versicu ego dico, & sequent. vel contra secularem, & tunc aut con tra episcopum aut inferiorem. Si inquisitio fiat contra ip sum: sive sit regularis, sive secularis, nunquam proceditur nisi quando fama tanta est, quod non potest amplius sin scandalo tolerari: sive sine periculo dilapidationis: ut infr¬ eo. qualiter 2 §1. prope fin. & capit praelatorum, & depurg. canc cum in juventute, supra de praesum. cum in juventute, supra d dol. & contu. veritatis. Si vero fiat inquisitio contra clericum secularem inferiorem episcopo, sufficit frequens fama, & clamosa insinuatio, licet non inducat scandalum. Sed ne ad primam infamiam moveri debet superior, immo tun demum, quando ejus saepius aures pulsantur, compro bantur haec, infra eodem super his, & capit qualiter? responsio? & §i. & infra de simoniac. licet Heli. § primo & SI. distinctio quid de quocunque. 2.q.1. Deus omnipotens. Sed & aliquoties fit ex puro officio, sine fama, ut no supra eo. § proxi, circa prin. & su pra eo. § quis possit
Et qualiter procedatur. Aliquando secundum juris rigorem ut quia fit aliquo prosequente, sive denunciante ad poe nam temporalem imponendam: aliquando de plano. quam do scil ex officio sit, & licet tunc aliquis ordo servetur: ui inf. sequitur. Si fit aliquo prosequente, lis contestabitur & in aliis procedetur, sicut no supra de denun. § qualiter pro cedatur, versicul sin autem denuncietur, quod intelligas, nis generalis fiat inquisitio, tam in capite, quam in membris tunc enim de plano proceditur, & sine strepitu, infracodo lim, secundum Goffred. etiamsi nulla fama praecedat: un¬ de & quolibet anno visitat episcopus quamlibet ecclesi am, & tunc inquirere debet ex officio suo, tam de clericis quam de laicis, & sic potest intelligi, quod non supra de offic archid. Squod sit ejus officium, sub § patet, & infra eodem sub ru bric. de crimine sine or puniend. versicul. is autem ordo, & sequent & supra eodem (quis posssit. Est & secunda differentia: qui¬ quando contra singularem personem sit inquisitio, nor admittuntur testes, nisi legitimi: sed vbi fit generalis inqui sitio, ibi recipiuntur testes quantumcunque criminosi, & es ratio: quia ea, quae domi fiunt, non possunt de facili pe extraneos, sed tantum per domesticos comprobari, supr¬ de test. veniens 2.§ sfin. C. de divor. & repu. consensus§ sin autem a liter, ideo quia tales admittuntur, quales inveniuntur: nis sint inimici capitales, & conspiratores: hi nempe fidem no facerent, nisi dicta ipsorum per alios probarentur: hic er go de plano proceditur. Est & tertia differentia, quia u bi agitur de crimine singularis personae, jurant testes ple nam dicere veritatem, infr. desimo licet Heli cum igitur, ver quia tamen. Quando vero agitur de statu eccl. tunc juran duob. modis, scil. quod dicent veritatem plenam, que.d. ni celent de veritate, & meram, scil. sine adjunctione falsita tis super omnibus his, quae sciunt, vel credunt in sua eccle sia reformanda, tam in capite, quam in membris, excepti omnino occultis, quae nullo modo probari possunt, illan soli Deo relinquimus, qui scrutator est cordium, 64.1.si¬ mnia 32. dist. erubescant, in fin. supra de jud novit. & est hoc sati expressum, inf de simo sicut nobis, §fi. &c. sequent in fi. & tun statur dictio testis, sive jurati, ita quod non licet ei aliquic addere, vel diminuere, nisi forte in continenti corrigeret ut supra de test. cog praeterea. Vel jurent, quod ad interroga ta respon. debent, in quo casu si episcopus interrogatus utrum alienaverit bona ecclesiae: dixerit, quod sic, licet ei postea interpretari, scilicet, quod hoc fecit necessitate de bitorum urgente & si confessus fuerit se aliquos simonia ce ordinasse, licet jungere, verum est ignoranter, & si dixe rit se aliqua de naufragio percepisse, licet declarare, veri ex causa custodiae, ut omnia haec probantur supra de seni & re jud. cum I & A. & infra eo qualiter, &c. seq non tamen te stificari debent super occultis, sicut not. & probatur in d decr. qualiter. 1. in fin. & si testificati sunt, non valet testimo nium, quia jurati deponunt, ut infra eodem inquisitionis, §1 versicul. ad hoc respondemus.
Et debet religiosis provideri. etiam lite pendente, cum proprium non habeant, ut infr. eodem ex parte, & cap olim. I.V. & P. quod dic, ut notat. supr. eodem sub rub de accu. (quis posssit, sub S admittuntur, versic. ho¬ autem, quod dictum est. Et si quis confiteatur contra se, 8 habetur ei fides, ut supra de elect per inquisitionem. Sed & s duo concordant contra alium occulto crimine, nor condemnatur, cum nec inquiri debuerit de occulto ut supra notatur versiculo est & tertia, & sequent. nec est pro cedendum ad inquisitionem eorum, quae in scheduli occulte traditis continentur, sunt autem testes in secret¬ examinandi, & est repellendus, si confiteatur se inimicum illius, contra quem testificatur: nisi in faudem hoc faceret quod erit perjudicem subtiliter inquirendum, ut infra e¬ dem inquisitionis. §1. Sed & dici potest, quod si de statu mo nasterii, vel ecclesiae tantum quaeratur, aliquo impetran te, & prosequente, lis contestabitur, libellus offeretur a alio qui prosequitur, in quo proponit ea, in quibus peti ecclesiam reformandam, ut supra de testi, cum olim, verun quando judex ex officio suo procedit, habet locum quo dixi infra eodem sicut olim, etiamsi ad instantiam aliquorun impetrata sit inquisitio, ex quo generalis est, nec ipsi qu impetraverant prosequuntur, ut supra de sen & rejudi. cur I. & A. Quod si alias contra singularem personam inqui sitio fiat, & judex ex officio procedit, debet praelatus cun aliquibus de canonicis suis descendere ad ecclesiam, in qua degit is qui infamatus est: non quidem a malevolis ve inimicis, sed ab honestis, & discretis. ut ii. qu. 3. in cunctis, infra eodem qualiter 2 51. & responsio. 1. & vocabit illum, ci tra, quem debet fieri inquisitio, nisi se per contumacian absentaverit, supra de restit. in integ. c. 2. & de dolo & contu. vi ritatis, in quo casu primo inquirit de fama ibi, vbi conve¬ satus est: quia melius ibidem inveniet veritatem, ut supr¬ de elect potest, & cap scriptum 22. dist. illud, & 22.q.1. paratus, 24 quaestio. 2. super prudentia, talis enim aestimationis habetu quis, qualis est in civitate sua: ut ff. de quaestionibus de minor. m sin. & inquiret a bonis & gravibus an talis sit infamatu de tali crimine, si dicant, quod sic: recipiet duos testes, ve tres: qui si jurati hoc idem asserant, procedat postea ad ir quisitionem: alias propter dicta paucorum non judicab tur infamatus is, cujus fama apud bonos & graves laes¬ non existit, sic intellige infra eodem inquisitionis, vnde ne procedet ad inquisitionem, cum non debet fieri super o cultis, vt no. supra eodem §ver. vel jurant, & praece, nec ob in eodem cap. fin. ubi ad denunciationem quandoque mandatu inquiri: quia & si superior causam committat, nihilomi nus eadem & quaelibet talia legitima exceptio salva m¬ net, secundum Goff supra de offi. dele. ex parte 2. Si vero pr sens est is, contra quem fit inquisitio, vocandus est: & sun ei exponenda & scribenda crimina, de quibus inquiri de¬ bet, 5. q. 2 si primates, & si dicat se non esse infamatum, in quiret judex primitus de fama, ut sup. dic vt ibi. Si dica quod poenitentiam egit, & secum dispensatum est, audi¬ tur quidem, & si hoc probaverit, absolvetur, secundum e¬ quae not. supra eo. sub rub. de accusa. Squis sit effectus, sub § se nunquid poena, & si petit, diem ad deliberandum dabo, quamlibet justam exceptionem tam contra dicta testium quam testes sibi reservabo, ut infra eodem qualiter. 2. §debe Unde & judicem potest recusare ex justa causa, ar. infra eo ad petitionem, &c. qualiter 2. §sin. ad fin ibi. non ex odii fomite, & est expressum supra de appell. cum speciali. Vel potest dic¬ re, quod crimino sus est, 3. quaestio. 7. judicet, 25 distin, cap. ulii 26. distin. unatantum, & junge ea quae notat. supra eodem su rubr. de denunc. Squaliter procedatur, versicul sin autem denu¬ cietur, & sequent. Et si confiteatur crimen ad rationem potius habetur ei fides contra se, & removetur ab admin stratione, si crimen hoc exigat: infra eodem si constiterit, & c. cum dilecti, in fin. & infra de excess praelat. ex literis, & infra eoc ad petitionem Gualterii 2. quaestion. 1. nos in quenquam, supra d confes. cum super. Sed nunquid mitius agendum est, si cor fiteatur, quam si convinceretur? Dicas quod sic, si ante quam videret probationes paratas confessus fuerit, 50 dis preshyter, & c siquis per praepostera z.qu.i. in primis, 12. quaestio non dicatis, misericordiam petens cum lachrymis veris,n fictis, & judicium non requirens: supra de electio innotuit, multa, supra de transl. epis. inter corporalia § ultim nisi habe¬ tur suspectus, arg ffde accusa. si cui § iisdem, supra de praesun mam lata 45. dis disciplina, sed si ex quo vidit probationes pa ratas, confessus sit, pro convicto habetur: ut in superioril concor. & infdesim. de hoc, vel dic in vtroque esse arbitrarii inspecta qualitate personae & criminis, ut mfra eo. inquisiu. onis respon i & supra de transl. cfi. & apparet in his quae no Jipra sub rub de accu. §quis sit effectus, versicul. puto tamen, & se Quent. Sin autem crimen negaverit, tunc requiruntur teste qui non valent de auditu, vel credentia testificantes, inf¬ eodem inquisitionis § ult. qui etiam cogendi sunt, vt testimo nium ferant: ut supra detesti, cog § in quibus causis, ver scil. cor tra islos, & se. Sunt etiam recipiendi lite non contest. maxi me infamato per contumaciam absente, ut supra utliteno Contest quonnam, malis, nec enim est cum quo lis conte stetur, nisi contestaretur cum fama, vel judice, ut infr¬ eodem patet qualiter 2. §1. ibi, non tanquam idem sit accusa tor, & judex, &c. & emendati de crimine admittuntur, ci civiliter agatur, vt quis ab administratione removeatur ut supra de testi. testimonium, nisi sint inimici vel conspirato res, ut infra de simonia per tuas, & vide quod notat. supra eo dem sub rubric. de acc. § qualiter, sub § oblato. versicul. obvenien te, & sequent. & accedit infra eodem cum oporteat, & sequem capit. Sed secundum Geffred hanc differentiam notabis inte¬ inquisitionem, quae fit ex officio: & illam quae fit aliquo prosequente, quia ubi judex ex officio procedat, faciet ju rare illum contra quem procedit, ut super eo, de quo inqui rit, ad interrogata respondeat, infra codem cum dilectus, sec quando fit aliquo prosequente, tunc non faciet illum ju rare, sed is qui prosequitur probabit, si potest, & si non pro baverit, punietur, infra eodem cum oporteat, & cap sequent e go tamen puto, quod in utroque cogatur jurare dicere ve ritatem, vt patet in his quae not supra eodem sub rub proxi. § qualiter, nec aliquod jus dicit, quod non cogatur jurare,1 mo potius contrarium, supra de probat sicut consuetudo, & e ad nostram. Sed & secundum Goffre. secunda differenti¬ est: quia ubi judex ex officio procedit publicatis attesta tionibus de uno ab aliis testibus inquirere potest, 2quaest. notum, & quaestio5. habet hoc proprium, & capit. Mennam, ub vero procedit aliquo prosequente, tunc non liceret alio recipere: quia timeretur de subornatione, arg. in his qua not supra de test § super quibus, ante sin. ver. sed nunquid, quod puto verum, nisi forte esset causa, in qua verteretur peri culum animae: ut quidem liceret iterum alios recipere ar. supra de spon sicut ex literis, in fin. & patet, in fin in his qua no. supra de testi § & utrum post publicationem, versi sitangit pi riculum animae & seq
Quid si judex vult inquirere, sub ditus vero dicit, nolo quod inquiras: sed praefigas termi num accusare volentibus & si nullus apparet, paratus sun me purgare, videtur quod subditus audiri debeat: qui¬ quod petit ordinarium est, quod judex dicit, extraordinari um, ad quod non est recurrendum, quamdiu ordinariun superest, arz. qu.i. multi, in fi ff. de minoribus in causae 2. contra riu tamen tenendum est, quia purgatio sequitur inquisi tionem, ar. inf. de purg,. cano. inter solicitudines, vbi & appare in his quae no. infra eo. §si. vers. is ergo est ordo.
Sed nunquid infamatus potest probare innocentiam suam per familia res & cubicularios suos? Non videtur, quia domesticum testimonium reprobatur, not supra de test § quis possit, versi cul. iiem de jure civili, & sequent. sed contrarium verum est 12 4. 2 manifeste 2. q 7. cum pastoris, & patet in his quae no, sup de testi § quis possit, ver. sed quomodo scientia. Quid si is qui not est de dioecesi, impetret fieri inquisitionem contra praela tum extraneum? Et quidem praesumitur, quod non cha ritative, sed odiose moveatur, cum non intersit sua, secun dum Goff. secus si sit de ecclesia, vel diaece. 16. quaest. 7 filiis supra de rebus ecclesi non alienand si quis presbyterorum. Qui¬ si adjutor inquisitionis aliqua exceptione repellatur, num quid alius admittetur, vel judex ex officio suo procedet Dic quod alius admittetur: infra eodem cum oporteat, argu f de offi test posthumus §1. secundum Goff. dic etiam, quod ju dex ex officio suo procedat, ut no. supra eodem sub rub de de nunciatio §quis potest, ver. quod si in hoc casu, nam & secundi Goffred. cum in inquisitione ex officio superioris proce dat, iterum iterari potest. 2q. 5. habet, & cap. Mennam, quod tamen exaudias, pendente inquisitione, ut no supra eoden S ver sed ubi judex, secus in inquisitione finita, quia non de bet de delicto ejusdem hominis saepius inquiri, supra de of¬ sic. leg licet. ff nau. eau. sta licet paragrapho si nisi ex nova fama vel nisi inquisitores, vel testes de corruptione convincerem tur, infra decollu. dete cum clamor, & argument. in his qua notat sapra eodem sub rubric. de accusat. § quis accusari, versic aliqui etiam in perpetuum. Quid si fama habet ortum a ma levolis? Dic non esse procedendum in inquisitione, iunf¬ eo qualiter 2. respon. infra de purg. cano. cum in juventute, & pa tet in his quae no. supra eodem § versi. quod si alias contra singu larem, sed cum difficile sit probare hujus ortum, cum al incerto authore procedat, de consecrat. distinction. quari sanctum, dici potest, quod etsi esset inquisitio, nor tamen cessabit purgationis indictio, paragrapho sin. versic ad quod, secundum Goffred. dic ut notat. supra eodem su rubric. de denunc. paragrapho quis potest, versicul. ego audio, &
Quis sit effectus, Et quidem secundum Goffre. aut agitur contra praelatum aut contra privatum. Si agatur contra praelatum, tunc re movendus est ab administratione exemplo villici, supr. ec qualiter 2. nec erit poena arbitraria, nam facti quaestio in arbitrio judicantis est, paenae vero prosecutio non ejus ve luntati committitur, sed legis arbitrio reservatur. 2. qu. 3.5 notandum, ff. de verb signisi. si qua fuero. Si vero fiat contra pri vatum: tunc est arbitraria poena, infra eodem inquisitionis, spon. 111sin. & arg. infra de sim,. ca. de regularibus, & cap. dilectu excipit tamen crimina, quae not supra eodem sub rub. proxi. quis sit effectus ab illo verbo, vel interdicatur usque ad illud ve bum, vel quando periclitatur. Tu vero dic quando agitu de generali statu is est effectus, quod corrigenda, & refol manda sunt omnia, tam in capite, quam in membris, circ personas, & statum ipsius ecclesiae: ita quod consuetudine laudabiles, & praescripta non removeantur. Sed locoi rationabilium, vel non praescriptarum ponantur statuta i rationabilia, sine cujusquam injuria, ut arg. de constitu. cu omnes, in fin. & cap. cum M. Sult supra de majo. & obed soliiae, de concess. praebend. ex parte, in fin. & de his quae fiunt a majo pa capit. I. supra de consuet cum consuetudinis, & capit. ultim ff. d constitut. cum omnes, in princ. Ipen. & de legibus minime. Qui si inquisitio contra personas processerit, & tale crime probatum est, quod etiam post poenam impedit executi¬ nem, ut homicidium, & simonia, sive in ordine commiss. sive in beneficio, ut supra de temp. ord.c.ult. & infra de siumo. a cusatum, & is contra quem inquisitio processit, est seci laris, idem effectus sequitur, qui & sequitur accusationi & sic degradatur cum nota infamiae, ut iquaest3. c. ult. infr de suns insinuatum. Secus si regularis, infra de sunon. de hoc & cap. dilectus filius A. In hoc ergo gravantur seculares: se¬ in alio relevantur, quia ex levioribus causis removente regulares, vnde nec supradicta forina usquequaque servi tur in regularibus ut infra eodem qualiter 2. in fin. & cap. olim I. V. & P. multae enim exceptiones conceduntur seculari bus quae regularib. denegantur, ut infra de simo pertuas, se¬ tamen ordo, ne innocens condemnetur, reservatur regu laribus iufra ad petitionem Gualterii, exemplum infra eoden olim. I. V. & P. §1. & supra de except cum inter praetorem. Si ver¬ dilapidatio probetur, quae praesumitur ex eo, quod mi gnam summam pecuniae quam invenit expendit, & in a liam causam ecclesiam obligavit, nisi forte probaret car stiam, defectum fructum, expensas necessarlas augmen tatas, vel aliud simile, ut infra de simoniac. licet Heli. 9 qui vero debet removere a villicatione, secundum Evangel cam veritatem, ut infra eodem qualiter 2. § primo, sed si aliu¬ crimen probatum sit, arbitraria erit paena, ut infra eoden qualiter, §1. persicul. sed cum, & haec omnia haben. infra eod inquisitionis, responsio. I. Hoc autem quod dixi, simonia cum non debet habere executionem, videtur contradice re, infra de simo ex tuae, & capit Matthaeus, sed ibi loquitur d occulto, qui quantum ad ecclesiam, non est suspensus, si cus, quo ad Deum, & quo ad se infra desivio sicut in fin & seque in fi. supra de coha. cle & mulc. ult. vel dic, secundum Go titrum sit simoniacus in ordinum susceptione, & tun quamvis occultus sit, suspectus est, quo ad se, & quo ad a lios, i.qu. i. reperiuntur, sicut notorius fornicator, supra de cor hacle. & mul vestra, & csi. & est ratio, quia talis simomacu habet characterem vitiosum, 1.qu. 1. quibusdam narrantibus 8 a tali non debet quis recipere ordines, 1. q1si qui a simoni eis. Vel sit simoniacus in ordine collato, & talis non suspi sus hoc ad alios, infra de sino per tuas, & ideo a tali possun recipi ordines, quandiu ab ecclesia toleratur, secundun Goff. super hoc vide quod not supra de temp ord § & a quo ver hoc igitur. Sin autem de crimine, super quo inquisitum est, non constat per confessionem, neque per testes, nisi d fama. Sicrimen, de quo inquisitum est, habet facti pers¬ verantiam: puta adulterium erat, vel fornicatio, admoni dus est primo seorsum: postea coram testibus, & si inf¬ mia adhuc durat, & suspenditur usque ad satisfactionen condignam: infra de purgatio, cano si quis preshyter, alias noi statim debet suspendi propter infamiam, nisi enormita delicti, vel scandalum hoc exposcat, infra de purgati canon inter solicitudines. Caeterum si omnes testes dicant ipsun innocentem, non suspenditur: nec purgatione oneratur nisi ex abundanti ad tollendam facti infamiam, 2. quaest. babgt, & capitul Menuam; secundum Goffredum ergo se cundum ea quae dicta sunt, cedere debet judex: & ex quo de infamia constat, indicenda est purgatio: ad quam de mum recurritur accusatore, denunciatore, & testibui deficientibus, & si ipsam praestiterit, absolvetur: alias pu nietur tanquam convictus: ut infra de pur ca capitul. 2. &c nos inter alia, & cap. ex tuarum, cap. cum P. & de simo. de hoc, & c.ansinuatum, & supra de coh. cleric. & mu tua. & de probat cap 2. & capitul. nostram, 2. quaestio. 5 omnibus. 15. quae stio 5. capitul. Is ergo est ordo: accusator idoneus, apparens prae omni bus auditur, ipso deficiente, denuncians: isto non apparen te, fama vero publica existente, & frequenter accusante judex debitum sui officii exequetur: & sic in neutro casi erit idem accusator & judex: ut probatur plene per juri praeallegata, & infra eodem qualiter z §1. & de sim. licet Heli s insi. omnibus vero aliis probationibus deficientibus, a¬ purgationem canonicam pervenitur tanquam suffragi um miserorum, ut notat. infra de purg, ca. § quando, sic in in quisitione ordo judiciarius, qui praemissus est, servari de bet, qui si omittitur, totum retractabitur, ut mfra eodem qua liter i. & cap ad petitionem Gualterii, supra qui fil sint leg per re nerabilem, §1. Item is effectus, ut qui non probaverit quoc intendit de calunnia, puniatur, ut no. infra eodem titul. 15 quasi paena, versic. nedum autem. Unde dico, quod vbi fit in quisitio aliquo prosequente, vel denunciante, non lice judici paenam statutam in jure diminuere. ubi vero in jur non reperitur certa poena statuta, vel arbitrarie puniretu denuncians, si in probatione deficeret: vel ubijudex ex puro officio procedit, nec ecclesiae, nec animae pericu lum imminet, arbitraria erit poena, sic intellige superiora & quod non supra eod sub rub. proxi § quis sit effectus, & sub ru brica, de accusationibus, paragrapho quis sit effectus rei puto, & seq
SUMMARIA I. Crimina quot modis puniantur 2. Monere debet ter delinquentem semper, quo ad excommuni cationis sententiam ferendam is, ad quem correctio perti net, quantumcunque peccator notorius su Casus aliquot enumerantur, in quibus fit condemnatio sin ordine, & sine accusatori
AVdivimus qualiter quatuor modis crimina puniuntur, scil. ac cusando, excipiendo, denuciando, & inqui rendo, aliter tamen, & aliter in omnibus hi. ordo judiciarius aliquis servatur, in illo stri ctius, in hoc simplicius, nunc ponit de quinto modo scilic qualiter puniantur sine ordine, & est sciendum, quod no torius peccator & sine accusatore, & sine teste, & sine ali qua examinatione punitur, ut infra eo. evidentia 2. q1 de ma nifest. supra de ele. bo. me. Magun. § contra C. de acc. ea quidem, i auth. quomodo oportet episcopus § ultim & tit seq Shoc nobis, su pra de clande. despon. cum inhibitio, & cum in tua, & ff. qui satis co. si vero, §qui pro rei qualitate, & de in integr restitut leg. i. su pra de fil praesb. quoniam, infra depur, can, cum dilectus 2. quaest. scelus, &c. Lotharius, supra de testi. cog. supra eo. ideo in his or do est judiciarius, ordinem judiciarium non servare, ut su pra de ju.do. ad nostram z. & ideo absens & non citatus con demnatur ab Apostolo, supra de appell. cum sit Romana, in fin secus in manifestis, il. q. 3. eorum qui accusantur, supra de di vor. porro, quare debet cavere judex, ne notorium repute hoc, quod manifestum existit, ut supra de rescrip. cum contin git§ pen & de appellat pervenit, &c. consuluit. Sed dic quo modis dicatur notorium: & quae poena imponatur in quo libet, & qualiter, quod dic, vt nota supra de coha. cler. & mu¬ quid sit notorium, de temp ord. † Item quo ad excommunica¬ tionis sententiam ferendam, semper dent monere ter delin quentem is ad quem correctio pertinet, quantumcunqui peccator notorius sit, ut inf. de sen. excom. sacr. & de app. cun speciali. Sunt & alii casus in quibus fit condemnatio si¬ ne ordine, & sine accusatore. Puta in tutore male admi nistrante, & suspecto, f. de suspect. tu leg. 3. § praeterea, in te ste coram judice vacillante, vel male testificante, de testi. nullum, in calumniatore? q 3Snotandum. C. de cal. I.s de bon. lib. qui cum major § si libertus, quod dic, ut notat. infr¬ utul. .§sin. ver. punit, & praeced. In marito accusante uxor de lenocinio convicto in modum replicationis, ff. de adul leg i §si publico. In crimine falsi, secundum quosdam. CA falsis, ubi, sed lex illa intelligi debet, quando de falso non in cidenter, sed principaliter agebatur, & de his casibus ple nius notat. supra de bene. ecc. sub S item traditur hic alia regula Alias regulare est, quod nemo patitur poenam ordinari sine accusatore. 2qu.. nihil. de mu. & ho. rescripto § si quis ac cusatore. Sed extraordinariam patitur multis modis, u apparet supra in trib. prox.rub. Sed & clericus de delicti¬ suo glorians sine ordine punitur, licet non accusetur: u infra de except praelat quam sit omnes etiam indistincte ex traordinarie puniri possunt, secundum ea quae no. in sec ver. Is autem ordo, de quo not. supra in rub prox. servatu secundum can. quando inquisitio fit ad hoc, ut aliquis a b¬ neficio suo removeatur, sed & secundum Il. & canones ac quemlibet judicem pertinet excessus subditorum laico rum, & aliquoties clericorum, etiam sine aliqua fama inqui rere, & punire, hoc enim publice interest, infra de sent exci ut famae §i ff ad l. Aquil. ita vulneratus § fi ff. deposi. bona fides, ri sponsio. i ff de fidejus, si a reo § sin. C. ad leg. Jul repetun legi. & no tat. supra eodem sub prox. rub. § & qualiter, circa princip. & pro cedetur in his de plano, sine aliqua solemnitate, ita quod ju dex malos expellat, & bonos admittat: alias in pecunis puniendo, aliquando corpus torquendo, vel excommuni eando, vel suspendendo, proutviderit expedire quia hae omnia arbitrio suo committo, attenta qualitate persons & delicti quantitate, & qualitate aetatis, sexus, conditio nis, loci, causae, & temporis, ut supra de translat, cap in ff. d offic. praef. urb leg1. & 2. & de offi proc. nec quicquam, § de plano & de osfic praet. leg 3. & les illicitas, & leg. sequent & leg congru it, & leg. divus, & C. de ossic praefect Illyrici, & Iz. & in authenti. de collatori § jubemus, 3. collatio. 9. & in authent. din extra, de ci si. Romana, §notoria, & de pen. Rom. & de sentent. excommuni solet, S in prima, & potest paena imponi impedienti inquis tionem fieri, ut ff de ser fu. leg tert. & leg. I. & paragrapho I. e Shoc autem, & supra de offic. ord capit i. & capit irrefragabili, & de vi. & hon. cleric. ut clericorum mores, hic etiam judex di¬ occultis inquirit aliquo denunciante, puta teste sinodal ut infra eodem sicutolim, & junge quod notat. infra de incto §qua paena, & praecedent. datur enim cuilibet licentia de nunciandi, maxime secundum legem, non solum officia libus circa inscriptionem aliquam, C. de accusat ea quidem 4 quaestio. 4. §aliquando, & etiam cuilibet, argument. ff. d pet. haered. item veniunt, § a quo ff. de administ. tut quidam dec¬ dens§ sin nedum libero, sed & servo. ff de offic. praefect. uri leg. 1. § quod autem. Institu:. de his, qui sui ju. vel alieni sunt? fin. infra de collat. detegem crimina. 24. quaestio. 3. ecce, qui etian denunciatores his, qui denunciant assistere jubentur ve prohibentur: ut habet alia litera, ff ad Turpill ab accusation §nunciatores, sed nec statim eis credendum est, C. de accusa¬ singuli. Sin autem delinquens vocatus confiteatur ad ri tionem positus, infra eodem si constiterit, vel notorius est, u probant concordantiae proxime inductae, & supra de coh¬ cleric. & mu, capit fin. & duobus praecedent. vel alias judex pe se certificari possit, ex mero & puro officio suo aliquot es interdicat matrimonium fieri, supra de despo, cum in tu¬ supra de clandest. desp. c. 4. in fin. aliquoties poenitentiam in ponet, supra de spon, cap. 4 in fin. aliquoties excommunicati denunciet, supra de test cog pervenit 2. & compellet testes di¬ cere veritatem, ut notat. supra de testi cog. Sin quibus causis versic sed contra, & versicu. dico, & (quare, vel aliquoties di linquens per ipsum judicem arbitrarie punietur, etian contra ipsum judicem, vel familiam suam committatu ex quo notorium est, ut in authent.d.n.extra, de poen Roman. & sicut de facto servant judices, maxime seculares, qui¬ quid tamen facient in occultis, non puto de rigore juri: quod sit legitima defensio deneganda. Sed in notoriis cum nec possit haberi, legitima denegatur, C. de acc. ea qui dem &leg singuli, C. de pae qui sent. vnde quantumcunque sit a liquis infamatus, semper ei legitima defensio reservatur supra de except. cum inter priorem, infra eodem qualiter 2. §de bet igitur, in notoreis potest delinquens puniri arbitrarie, sic potest judex ecclesiasticus in pecunia punire notori delinquentem, dummodo proprium marsupium non far ciatur: quia avaritia in talibus reprobatur, utinfra de paen licet, argument supra de decim, cup. 1. & de censi. ex parte, & ca ea 7. Sed si hoc facit bono animo, quod praesumitur ex eo quod sibi non retinet, sed pauperib. erogat, licet quidem quia poena, quae magistimetur infligenda est, & contuma cia crescente debet augmentari & poena, ut supra ut lit hoi contest quantum in sin ergo sive plectendo, sive ignoscendo hoc solum bene agitur, ut vita hominum corrigatur, ut 32 q 5. prodest severitas, & cap. ex injusta, convertentes autem ad cor, suscipit Deus, ut in auth. ut non luxurientur contra natu ram, in prin, col. 6. quod dic, ut plene no. supra de of. or. § qui¬ perimet, ver. debent etiam puntre delinquente
On this page