Titulus 24

De officio Archipres byteri Rubri¬ ca XXIV

SUMMARIA I Archipreshyterorum genera quot sunt 2 Archipresbyteri ad officium quae pertineani 3 Poenitentia solennis dicitur dupliciter 4 Archiepiscopus an debeat benedici ab episcopo Jube Domine benedicere, quare dicatur in principio lectionum &, Tu autem Domine, in fine

QVia post chidiaconum. archipresbyter gradum facit, ideo pos officium archidiaconi de officio archipres byteri videamus: & breviter subarchidia conus est, quo ad jurisdictionem, sed supe rior est in ordine: ut not. supra tit I. §. quis dicatur, & quare sic appellatur, die ut not. supra tit. I. §. & unde dicatur. sed de duobus tantum videndum est quae sequuntur. Quot suni genera archipresbyterorum, Quae pertinent ad officium archipresbyteri

Quot sunt genera rctipreabyrterorum Duo scilicet Civitatensis inf. eoden officii &t Ruralis, infra eo. ut singulae. hi etiam vel rurales de cani, sive Civitatenses vocantur. inf. de censi, cum instartia. & non sunt instituendi, vel destituendi sine archidiacono ubi de consuetudine habent jurisdictionem, cum offi¬ cium commune episcopi, archidia. exerceant. sic intellige supratit. ad haec §. i. quia quod omnes tangit, &c. ut ibi di¬ cit & probatur supra, de temp. ord. si Archiepiscopus. & ff. de a¬ qua plu arcen in concedendo. C. de autho. praestan.I. sin

Quae pertinent ?d officium: Archipresbyteri hoc satis patet. inf. eo. c. 1. 2. & 3. & dic quod archipres byter vicarius est episcopi, quo ad quae dam spiritualia. Primo providere debet de vita omniun presbyterorum. & in ecclesia stare assidue, id est, horis con petentibus sic de cons.dist.s nunquam sic infr. de frig & malefi literae, §.si. ibi, per continuum irienium sic not supr. de usu pal lii §. & quo loco. ubi reperies multas similes concor. Secun do in absentia episcopi missam majorem dicet, scilicet in tertia, & collectam, id est, missam matutinalem, & paro chialem, quae a collatione seu collectione hominum si¬ vocatur, 69. dist. quoniamridemus. probantur haec. inf. eod ci Tertio debet providere ministerium sacerdotum cardi nalium, id est, ecclesiam regentium, a cardine in quo o stium regitur, a sic dictorum, inde Papa cardo omnium ecclesiarum dicitur 25. 4.1. his ita. inde etiam cardinales di cuntur. supra de consue. cum renerabilis, & de elect. coram. E cap. querelam. Et not. quod presbyteri card. habent titu lum diaconi: probatur supra in eisdem concord. infra di¬ arb. cum a nobis. de testa. Raynutius, cum autem, & cap. Ray naldus. §. a cujus & licet in decretalibus plerunque ponan tur presbyteri sine titulis, in literis tamen domini Papa nunquam ponitur presbyter, quin addatur titulus, nec diaconus, nec episcopus cum titulo. hoc ideo nota & si li teram bullatam in qua hoc non servetur, inveneris, ipsam judica falsam: arg. infra de cri falsic. quam gravi, hic autem vocantur cardin. presbyteri & alii, tam in ecclesiis civita tis, quam diaec. principaliter servientes, & in divinis offi ciis ministrantes De his cardinalibus providere debet ar¬ chipresbyter quis in qua hebdomada serviet, ita quod si sacrosancto die Dominico, id est, vespera sabbati sanct diei Dominicae incipiat, 75 distin quod a patribus. infra de fer quoniam. & per omnes horas canonicas, de quibus habei infra de celebr. miss. cap. i persereret indeclimabiliter, id est, not declinando, sed sine intermissione, & indefesse, id est non fesse. supra de aeta. & qualit. intelleximns. ad fin. unde versus "Exitus acta probat, finis, non pugna coronat" Supra de renunc. cap. 1 infi. vel indeclinabiliter, id est, in gradatam declinationem irreprehensibiliter perseverent quasi dicat, non ponant currum ante boves: quod facium qui primo dicunt tertiam quam primam quasi dicat, syn copent, id est, versus psalterii non eviscerent: quod faci unt qui dicunt versus principium, & finem, ventre omis so, contra quos invehitur Concilium generale. infra. deci lebr. mis. dolentes referimus. & probantur haec. infra tit. I. mi nisterium. responso primo. sed contra. supra tit. I.cfficium Sol Principaliter spectat ad archidiaconum. Secundario, ac archipresbyterum sub archidiacono. vel dic ad diversa: ecclesiarum consuetudines recurrendum, sicut saepe no Potest & illud dici, quod illudc. officium, intelligendum es in praecipuis festivitatibus, in quibus episcopus celebrat & est ibi argum. infra eo. ministerium: quod canonici eccle siae cathedralis debent esse omnes diaconi, ut sicut vides quod Cardinales domini Papae sunt omnes ad minus dia¬ coni, sic & Cardinales episcoporum, id est, canonici, dia coni debent esse. arg. inf de sent. & rejud. in causis. infr de haere ad abolendam. responso primo supra de temp. ord. c. 2. nam & ir praecipuis festivitatibus ad minus duo presbyteri, & tres diaconi, exceptis subdiaconis, & aliis clericis debent epi- scopo ministrare de consec. dist. i. episcopus sacrificant, &c. se¬ jubemus & de his debet archipresbyter providere quis, 8 in quo ordine episcopo serviat, infra co. officium. §. quand vero episcopus vel archidiaconus. supra tit.. officium. canonici etiam non incongrue cardinales episcopi possunt dicin sicut Papa Cardinalium concilio regitur, ut patet suprad elect. licet, respon1 & cap. in Genesi. infi & cap. cclesiae. 2. in fin. si episcopi canonicorum concilio regi debent. infra de hi quae fiunt a prael.novit. & cap. quanto infra de his quae fiunt. majo parte cap. quaesivit. & c. sin ergo sicut Cardinalium do¬ mini Papae alii sunt presbyteri, alii diaconi, sic videtur di cendum fore de canonicis. super hoc autem dic, sicut su pra de aeta, & qualit. §. ordo & de elect § quis possit eligere. versi¬ & qui nullo jure impediatur, & vers. jure etiam consuetudina rno, & sequen. Quarto providere debet, ne presbyteri ali quando cedant, id est, cessent, aut scurrilitate, id est, de cursione, a scurra quod est vagus. infra de offic. ordinal quanto. respon. I. ad fin. torpeant, id est, pigritent, seu len ti sint. infra eodem ministerium, §. provideat. & loquitur ib de sacerdotibus cardinalibus & 7. quaestio. 1 pastoralis 34. di stinct. presbyteri. 71. distinct. fraternitatem, 21. quaest. I. relatio quod expone, ut supra not. Quinto; exceptis prohibitis supplet archipresbyter vicem episcopi in omnibus, & in firmum reconciliat consulto episcopo. infra eodem mini sterium, § si episcopus, quod intelligas, quando crimen pu blicum est de quo universa civitas commovetur, & de pu blice poenitente, qui potest reconciliari ex delegatione e piscopi, non aliter. 50. distinct. im capite. 25. distincti perlectis nisi morte imminente. & tunc privatim ipsum reconci liat presbyter, non publice, 26 quaest. 6. presbyteri. & capitul fin. Joannes tamen dicit, quod hoc intelligendum est di reconciliatione, quae finito tempore fieri habet, puta se ptennis poenitentia juncta est ultimo anno, reconciliabi tantum episcopus, vel alius de mandato suo, alias auten quolibet anno potest fieri a proprio sacerdote. & sic in telligit capitula allegata, & 26. quaestione 6. capitulo primo sequens. in hoc Hugo. puto securius, quod non intromit tat se Archipresbyter, nisi consulto episcopo, qui poni tentiam imposuit. sicut servat consuetudo, & ut haec lite ra dicit. & cap. in capite allegatum. Quid ergo, si episco pus in coena Domini praesens non fuerit, nec aliquem di miserit in loco? Dicas quod poenitentes debent esse ex tra ecclesiam, quousque ab episcopo introducantur, ve ab alio authoritate sua, ita quod non communicent, ne pacem recipiant. argument. 12. quaestione 2 deviro. 34. quaestio ne 2. latorem, de poenitentia distinct.s. si qui vero de consecrat. diss 2. Nicena. Ad hoc autem quod dixi, quod episcopi hoc de legare possunt, videtur contradicere. 50. distinct, capit. pa nitentes. & cap. sequen. quia solennis poenitentia soli epi scopo competit, ut ibi: unde exponitur a sacerdote, id es episcopo, ergo ratione ordinis episcopalis competit, ei go non potest demandari inferiori episcopo. nfrade con secratione ecclesiae, capit. aqua. Dixit Hugo, quod bene potes hoc fieri: nam consecratio virginum soli episcopo com petit, 68. distinct quamvis, 26. quaestione 7. cap. 1. & tamen di licentia episcopi potest fieri a presbytero, 26. quaestion. preshyter. sed dic, quod illud locale est sive temporale, sic ut & illud. 59. distinct. pervenit. hodie enim non potes consecrari a minori episcopo, sicut notatur supra, de us¬ pallii, § primo. & de temp. ordinat. §. quo tempore. versic. ergi Idem dicerem de poenitentia solenni, si ratione episco palis ordin. competeret. hoc tamen non dico: immo vi detur, quod ordinis sacerdotalis est. sed consuetudo i psam ad manus episcopi retinuit, hoc est quod not. 50. di stinct, capit. poenitentes. ibi, sicut ubique statutum est, quaesti quasi dicat, consuetudo generalissima est, quod sic fiat vel quod dicit, a sacerdote, non exponas, id est, episcope sed dimittas in simplici significatione, & dicas, a sacerdote subaudi ex delegatione episcopi. nam a minori episcopi alias fieri non potest, sicut ubique statutum est, &c. expo ne ut supra: potest ergo imponi solennis poenitentia al episcopo, & a sacerdote ex episcopi delegatione, ut ibi, & infra eo. c. 2. ante fi. de reconciliatione. hoc approbat consue tudo ubique. non sic de impositione. & illud subtiliter no quod doct. male videntur intellexisse, cap. 50. distinct. in cat sin. per quod dicunt, quod inferiores episcopo possun poenitentes in ecclesiam introducere & reconciliare. sec ibi dicit, Ecclesiae liminibus repraesententur: non dicii quod ab ipsis in ecclesia introducantur, sed quod repre iententur, intelligo episcopo, simile. 24. distin. quando in fir Unum enim scias, quod dupliciter dicitur solennis; poenitentia. uno modo, quia solenniter agitur, & de hac in telligo quae sacerdotalis officii est, & delegari potest: alic modo, quia solenniter imponitur, scilicet per manus im positionem episcopalem, & cum publica missa, scilicet e piscopali. & haec demandari non potest, quia episcopalis officii est, non facerdotalis. Item reconciliatio alia publica & haec demandari non potesti alia privata, & haec deman dari potest, 26. q. 6. §. 1. & cap. 1. & §. ecce quod &c. seq. Illuc etiam no. quod hodie de consuetudine raro imponitur publica poenitentia, quia poenitentes nec comas deponunt nec vestimenta mutant: quod tamen requirunt, cap. alle¬ gata. & vide super hoc quod not. infra de paenitent. §. utrun poentrentia debeat iterari, sub §. his praelibatis. Sexto pertinei ad archipresbyterum ecclesiasticum officium vice praesu lis absentis inchoare, benedictiones presbyterales in eccl dare. infra eodem officium, 95. distinct. ecce praesente auten episcopo nullus praesumat dare benedictionem, nisi i cui praeceperit. Episcopo autem nullus inferior benedi cat, sed quando dicet: Jube domine benedicere: respon deat chorus: Ora pro nobis pater. & tunc ipse det pene dictionem. sic intelligit Hug. 21. distim. denique, argumen ad i¬ dem, f. de offic. procul. I. sin. ii. quaest.1. pervenit, infra de offic. le polentes. Solemnem autem benedictionem: Sit nomen Do mini benedictum, &c. nullus debet dare minor episcope 264. 6mmistrare. secundum hoc intelligas, quod dicit cap sequens, quod populus ubi episcopus non fuerit benedi ctionem accipiat sacerdotis, de consec dist.i.cum ad celebran dos. Sed nunquid archiepiscopus debet benedici abepi¬ scopo? Dicas quod sic, ut apparet ex his quae non supra ti¬ 1. §. & unde dicatur. eodem modo videtur quod archiepi scopus possit benedicere Apostolico, quod non est ve rum, quia a solo dominobenedictionem expectat. secun¬ dum Hug argum. 21. distin. cap. i. & 2. & 9.qu. 3. aliorum. & cap seq. & praeced. & supra de elect. licet in fi. Sed quare prohibe tur inferior, ne superiorem benedicat; nunquid malum est benedicere? Respondeo non, imo bonum; sed prohi betur ne inde superbia oriatur. Quamvis igitur benedi ctio bona sit in se, tamen prohibetur propter malum co haerens sive inde sequens, sic og. dist. cap. 1. 22. quae st. I. in noro infra de jurejur. & si Christus, §. quidam, vel hoc est ut di¬ gnitas episcopalis in majori reverentia habeatur, vel pro¬ hibetur majus meritum. sive bonum quod inde sequitur sicut pomum fuit prohibitum Adae propter bonum obe dientiae, n. 93. quid ergo. rustici tamen nostri temporis, & etiam mulieres hoc non servant, sed benedicti benedi¬ cunt, ut benedicantur ipsi. Consuevit autem quaeri,? qua¬ re in principio lectionis dicitur: Jube Domine benedice re, & in filectionis: Tu autem Domine, &c. respon. qui¬ in prin. quaeritur benedictio ab homine, cujus opera im perfecta sunt. C. de vete jure enu. l. 2. §. sed quia divinae, in auth de instr. cau. I. respon. in si col. 6. & de non alic. reb. eccles. §. ut au¬ tem, col. 2. ideo verbo diminutivo, seu syncopato utimur. scilicet Jube domine: in fine vero a Deo petimus mise ricordiam, quia pater est misericordiarum: 26 quaestio. 1 quis preshyter. & qui opus imperfectum non novit, infrad bapt. majores, §. sed adhuc. ideo dicimus: Tu autem domi¬ ne, utentes integro vocabulo, & perfecto. Sed quaeritu primo ab homine, & secundo a Deo, ut scias, quod illu¬ quod homo minus bene facit, Deus supplet, unde ad i psum ultimo recurritur, tanquam ad ultimum refugium vel dic, quod principium significat vitam hominis, & quamdiu quis vivit, est sub homine, excepto Papa. 92. dist qui cathedram. & cap. sequen. & cap. nulla ratione. & idec ut recognoscat se subditum, petit benedictionem pro¬ pterbonum obedientiae: finis vero significat mortem, quam do jam non subest homini, sed soli Deo. vel est sensus, ut Dominus taliter nos vivere faciat sub regimine hominis quod in fine misereatur nostri. Septimo debet provide re, ne infirmi sine poenitentiae, & eucharistiae sacramente decedant, & ne desit eucharistia in secrario. inf. eodim offi cium, §. debet. quod si culpa sacerdotis hoc contigerit sanguis ovis amissae quantum in ipso est, ab eo requiretur 26. quaestio. 6 si preshyter. & cap. sequen. argument. supra titul s.c. I. ad fi. alias autem, nisi occasione infirmorum, non de bet reservari eucharistia in crastinum, sic tollitur contra de consec. dist. 2. trib. & concordat ea dist. presbyter. eucharistiam Octavo debet audire confenssiones Civitatenses & eorun qui foris veniunt ex praecepto episcopi. mfra eodem offic. § confessiones, 5o. dist. in C. quod intelligas, si de eadem dicec. sunt venientes alioquin contra infra de paro nullius, de pen. dist. placuit. Ex hoc nota quod tres personae sunt, quae imme¬ diate habent curam ejusdem animae, sacerdos proprius mfr. de paeniten. omnis, & d.c. placuit. Episcopus proprius si¬ de civitate parochianus sit, sive de dioece. ut hic. tertio P. pa, ut apparet in concor. quas no. supra eodem in versic sed nunquid archiepiscopus. ultimum ad baptizandum & succurrendum in omnibus sacerdos debet esse paratur infra eodem officium, in sine. Haec quae supra diximus, viden tur pertinere ad officium archipresbyteri sive decani de urbe vel Cavitatensis hic scilicet archipresbyter cum in fu¬ pradictis officiis divinis vicarius episcopi intelligatur, n videtur quod possit alii delegare. arg. C. dejud a judice. nfr¬ de offic. deleg super quaestionum, §. 1, sicut nec procurator da tus ad judicium, alium procuratorem facere potest, nis factus fuerit dominus litis per contestationem. C. de procu rato neque tutores, & I.nulla sed contra. est verum, quia ben¬ potest alii committere. inf. eo. monasterium, in fi. es. dist. perle ctis, vers archipreshyter vero, nec obstat quod dicitur de pro curato. quia potius videtur procurator negociorum, quan judiciorum, & procurator ad negocia bene potest aliun procuratorem facere. f. mandati, siprocurator, §.i. nec obstat quod allegatur de judice: quia illud locum habet in con tentiosa jurisdictiohe. porro aliud in voluntaria, de qua hic loquitur, in qua nedum archipresbyter, sed etiam sim plices sacerdotes explere possunt quae licita sunt. sicu praedicare, missam celebrare, & alia sacerdotalia. 95. distin ecce. supra de corpore vitia. significavit. & non episcopalia, di quibus dixi supra de usu pallii. m §. 1. & de sacra unctione. 5 quis su effectus. Episcopalia enim vicini episcopi supplebumt & probatur hoc, v. quaestione prima Pontifices. sed ad cauti lam praemittenda est protestatio, quod rogati & invitat accedunt, nec ista jure proprio exequuntur, ne praejudi cet in futurum, ut ibi, & 34. dist. presbyteri. & argu supra de po stulatione praelato, bonae 2. respo.1. Cognoscit etiam archipres byter de causis matrimonialibus: argumen. infra de consan guinitate, & affinitate, cap. 1. sicut & archidiaconus. infrad restitutio spolia. literas. sed contra: quia hoc magnum est sa cramentum in ecclesia Dei. supra de bigamis debitum infr de sponsalib. ci. ergo magnum judicem requirit, scilicet Epi scopum, 354. 6. multorum. sicut innuitur, inf. de consang. & af E. 1. ad fin. Item Archidiaconus non audit nisi vilia. major enim Episcopo referre debet, sicut legatus proconsulffa offic protonsulis si quid erit. & not. sup de offic. Archidiac. §. quo¬ sit ejus officium. vers de humiliorib. multo minus Archipres byter, qui minor est, ut not. supra in prin hujus tituli. Solu tio. ad Episcopum pertinet, & non ad inferiorem, nisi in ferior hanc jurisdictionem habeat de consuetudine ve privilegio speciali, sicut legitur de Abbate. inf. de excessibu praelatorum accedentibus & non sup. de officio Archidianco. §. quod sit ejus officium, persi tertii. Abbas enim jus Episcopale quan doque praescribit. inf. de praescriptionib. auditis. Ad officiun Autem Archipresbyteri de plebe sive ruralis pertinet, u imperiti vulgi, id est simplicis plebis dioec solicitudinem gerat, & curiosam affectionem mature providendo ha beat, sed & presbyterorum vitam qui habitant per mino res titulos, id est ecclesias extra civitatem positas, 6o dist. 2. 80. distin. Episcopi jugi circunspectione, id est, continu¬ vigilia circunquaque habita custodiat: & si vitium vel de fectum invenerit, episcopo nunciet, nec contendat epi scopus, plebem Archipresbytero non egere. nam & si val de idoneus sit episcopus, decet ut sua onera patiatur, infi de praesumptionib. imandata. sed nec debet Archipresbyte contra decretum episcopi aliud attentare: alioquin de ponetur, infra de majo. & obed. si quis, probantur haec, infra cod .c. sin