Caput 42

CAP. XLII. Reducit adhuc opinionem tricesimam tertiam & eius hypothesin per viam reuelationis in proprio genere. & primo de Domino lesu Christo, & recitat vnam responsionem dicentem, quod Christus potuit decipi, & refellit.

Etecta siquidem infirmitate principalis hypothesis per viam reuelationis in verbo, restat eam detegere per viam reuelationis in proprio genere consequenter; & primo in Domino Iesu Christo, deinde in puris creaturis, Angelis & hominibus seruis suis. Ponatur igitur fuisse distincte reuelatum Christo in proprio genere, A. futurum, puta saluatio Pauli adhuc superstitis viatoris, & quod ipse eam similiter credidit, & secundum hypothesin, possibile est Paulum non saluari; ergo &st possidi bile est hoc non fuisse reuelatum Christo, nec ipsum hoc credidisses nam necessario sequitur, Paulus non saluabitur, ergo hoc nunquam fuit reuelatum nec ereditum a Christo; & antecedens est possibile secundum hypothesin, ergo & consequens, quod hypothesis tamen negat. Vel arguature contra, Necesse est hoc fuisse reuelatum Christo, creditumque ab eo; ergo necesse est Paulum saluari: nam necessario sequitur, hoc fuit reuelatum, Christo & creditum ab eo, ergo erit; si non sit, nec fuit; & antecedens est necessarium, ergo & consequens. Hic autem mulipliciter respondetur. Nam quidam dicunt quodlluecesse est Christum talem propositionem in proprio genere recepisse, Paulus saluabatur; sed non est necesse ipsam fuisse reuelationem, seu reuelatam, quia non est necesse ipsam fuisse veram, imo possit bile est ipsam // fuisse falsam. Et si arguatur vlterius, & necesse est Christum hoc credidisse, ergo possibile est Christum credidisse falsum & fuisse deceptum; Certe & hoc consequenter respondendo concedere non verentur. Mirum est tamen qua fronte aliquis Christianus hoc praesumet concedere de Deo, & Domino suo Christo, cum nullus Iudaeus, Agarenus, vel Gentilis quiscunque tantam irreuerentiam seu blasphemiam potius audeat facere Deo suo. Quis enim vellet tale Deum habere, quem quilibet stultus & miser facillime posset decipere tota die? Sietiam Christus posset decipi & errare, esset possibile quod summa veritas esset falsa, & summa sapientia falleretur. Et si quis adhuc responders praesumat, quod in Christo sunt duae naturae, diuina scilicet & humana, & quod secundum diuinam non potest. decipi vel errare, sed secundum humanam; ponatur ergo eum sic decipi, false credendo A. esse B. tunc Christus credit in particulari & in actu A. esse B. & firmiter credit & scit verum A. esse B. quia Christus est Deus, quia omnia vera vere scit in particulari & in actu, vt sextum & septimum primi docent; ergo Christus in particulari & in actu sub proprijssima forma sua ambo contradictoria simul credit, quod est impossibile manifestum: Quomodo namque potest quis certissime credere in particulari & in actu sub proprijssima forma sua aliquid esse verum, quod eisdem modis scit certissime esse falsum? Quare & Philosophus 2. Prior. cillo capitulo, Accidit autem quandoque) determinans de falso opinionis, de possibili & impossibili, ostendit quod aliquis potest opinari simul opposita, vnum scilicet in vniuersali, & aliud in particulari; vnum in actu, aliud non in actu; vnum in propria forma, aliud vero extra; In particulari autem & in actu, & in forma propria nullo modo. Item si sic posset quis, B vt Christus scire aliquam consequentiam esse bonam, & credere antecedens in particulari, & in actu sub forma propria sua, & non tamen credere consequens, imo scire certissime modis dictis consequens esse falsum, quod logicam totam infatuat & infirmat: & est contra Philosophum vbi prius. Ponatur namque Christum secundum intellectum eius humanum falso credere A. esse verum, & per sextum primi ipse credit & scit certissime A. esse non verum, & scit istam consequentiam esse bonam, A. est verum, & A. est non verum; ergo non verum est verum, vel ergo idem est verum & non verum, & credit totum antecedens quia vtramque partem eius, & non ctedit istud consequens vllo modo; imo secundum vtramque eius naturam scit certissime illud consequens esse falsum. Imo & necessario sequitur Christum secundum eandem naturam, humanam videlicet, posse credere simul contra dictoria, & consequentiam, ac antecedens cum opposito consequentis. Nam si secundum animam credit falsum in proprio genere, simul secundum eandem credit seu scit verum oppositum in vebo, maxime de re ipsum specialiter concernente; vel saltem de omnipotentia Dei hoc potest, sicut praehabita quadragesimo huius docent. Hoc etiam nedum sequitur esse verum in Christo Deo, & homine, verum etiam in simplici homine, credendo videlicet in proprio genere vnum falsum, & videndo in verbo verum oppositum sicut Christus. Secundum istud similiter posset homo per demonstrationem mathematicam scire vnum, & per apparentiam sensitiuam, seu per aliquod argumentum probabile credere simul oppositum, puta solem vel stellam esse maiorem terra atque minorem. Item si Christus potuit decipi & errare, potuit false & erronee praedicasse, & similiter docuisse, fuisse pseudo. Propheta, & pseudo. Christus, etiam Antichristus, quod qui concesserit, totam fidem Catholicam haesitatione ac suspicione nimia fermentabit, qui & pro pseudo. Christiano merito conuincetur, & pro discipulo Antichristi. Item si hoc esset possibile, esset possibile consequenter Christum instituisse fallaciter omnia Ecclesiastica Sacramenta, ipsaque semper fuisse delusoria, nec efficaciam habuisse; quare & homines per illa nunquam fuisse saluatos, sed semper damnatos, sicut tricesimum quintum huius plenius arguebat. Item qui hoc praesumunt concedere, velant cum Iudaeis faciem Christi, saltem interiorem scilicet intellectum, velo ignorantiae, & percutiunt caput eius, cundem scilicet intellectum, seu etiam verbum Dei, naturam eius diuinam lingua blasphemiae dicentes ipsum posse decipi & errare, & per consequens, approbantes illud experimentum illusorium Iudaeorum, Christum iam velatum percutientium, atque dicentium, Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit? Nam si potuit credere falsum aliquod esse verum, cur non potuit credidisse ipsum qui percussit nullatenus percussisse, & etiam e contra, oculis eius iam perfecte velatis? Quod si falso, erronee diuinando, dixisset, Iste me percussit, & iste non percussit; quanto Iudaeorum ridiculo merito patuisset? Quam certam experientiam habuissent ipsum non fuisse Messiam? Item ponatur Christum iam velatum atque percussum erronee credidisse, quod A. eum percussit; vel potuit Christus hoc assertiue dixisse, vel non: E si potuit, ponatur, vel ergo mentiebatur proprie, eundo scilicet contra mentem sic dicendo, vel non: Si mentiebatur proprie, hoc est contra prius ostensa, tricesimo secundi, & etiam tantum dixit conformiter menti suae; Si non; contra asseruit falsum scienter; vt patet per sextum primi; Si non potuit hoc asserendo dixisse, tunc non potuit asserere quod credidit esse verum, etiam si iuxta illam credulitatem illud asserere voluisset: etiam, si non potuit illud asserere, potuit asserere eius oppositum, quod si fecisset, asseruisset contra mentem, & mentitus fuisset. Item secundum Philosophum 1. & 7. Met. actus & operationes sunt singularium, & suppositorum: Christus autem fuit suppositatus tantum suppositatione diuina, scilicet verbi Dei, sicut ostendit Petrus 3. sent. dist. 5. per testimonia satis firma. Si ergo Christus secundum naturam suam humanam errafset, totum illud suppositum Filius Dei Deus errasset, sicque summa lux obtenebraretur, summa sapientia infatuaretur, & summa veritas falsaretur; & haec est virtualiter ratio Damasceni per quam ostendit in anima Christi non fuisse consilium, electionem, neque ignorantiam alicuius, sicut tricesimum secundi plenius allegauit. Anselmus 2. Cur Deus homo 13. ostendit, Christum secundum naturam suam humanam non habere ignorantiam alicuius multiplici ratione, tum quia ignorantia ad nihil est vtilis, tum quia non posset tanta opera facere sine immensa sapientia, tum quia homines non crederent sibi, si scirent eum nescium, tum quia omne bonum amat, quare & cognoscit, & quia bonum nemo perfecte nouerit, nisi qui illud a malo scit discernere, & hanc discretionem nullus scit facere qui malum ignorat, sicut omne bonum perfecte sciet, ita nullum malum ignorabit. Si igitur secundum istos, ignorantia non fuit possibilis in Christo secundum naturam suam humanam, multo magis neque deceptio, neque fallacia, neque error Petrus etiam 3. sentent. dist. 13. & 14. ostendit Christum secundum animam cuncta scire, ad quod similiter ostendendum dicit Fulgentium in quodam sermone plurima induxisse. Isti ergo qui se velut aliquid contrarium fidei Christianae omnem ignorantiam circa animam Christi vitant, nonne multo magis omnem fallaciam & errorem tanquam venenum mortiferum circa animam eius deuitarent? Inspiciatur siquidem ratio quam adducunt. Nihil scit aliquis quod anima eius ignoret; sed Christus secundum omnem opinionem omnia scit; ergo anima eius omnia scit. Si ergo Christus, quia Deus, de necessitate scit omnia, quomodo anima eius nedum scitum aliquod ignorabit, verum etiam eius oppositum aestimabit? De Christo etiam dicit Apostolus, In quo sunt omnes thesauri sapientiae & scientiae absconditi, ad Col. 2. sed stultus thesaurarius esset ille, qui thesaurum sapientiae & scientiae in insipientiam & fallaciam permutaret. Item Augustinus super Psal. 2I. tractatu secundo tractans illud verbum Christi Matt. 26. Vbicunque praedicatum fuerit hoc Euangelium in toto mundo, dicetur &c. Quare autem calumniatoribus, scilicet Donatistis, accommodatis? Aut mentitus est Dominus, aut fefellit illum; eligant, quid dicant; aut mentitam dicant veritatem, aut deceptam dicant veritatem. Item si Christus possit nunc decipi, & semper fuisse deceptus; potest nunc esse miser & semper fuisse miser; quare nec nunc, nec vnquam prius beatus, sicut erat ostensum 34. huius, quod nullus praesumet concedere nisi miser. Item si Christus possit decipi, non esset de beatitudine sua certus, quare neque plene beatus, sicut idem 34. docet. Item si Christus potest fuisse deceptus in proprio genere, credendo Paulum saluandum qui non fuit saluandus, potuit similiter secundum animam in proprio genere illud velle & orare Patrem pro eius salute; potuit ergo secundum voluntatem suam humanam velle interius, & operati exterius contrarie suae voluntati diuinae; & hoc scienter, quia iste homo Christus Deus noster sciuit voluntatem diuinam hoc nolle, & oppositum eius velle: Potuit ergo Christus peccasse, quia contra mandatum Patris scienter fecisse. Nam qui misit me Pater, inquit Christus, ipse mihi mandatum dedit, quid dicam & quid loquat, Ioh. 12. quod praeostensa tricesimo secundi nullatenus patiuntur.