Caput 10

CAP. X Quod voluntas diuina est vniuersaliter efficax, insuperabilis & neces¬ saria in causando, non impedibilis nec frustrabilis ullo modo.

Vnc autem restat ostendere consequenter quod diuina voluntas est vniuersaliter efficax, insuperabilis, & necessaria in causando, non impedibilis, nec frustrabilis vllo modo. Hoc autem totum ex octaua parte Corollarij primi huius cognoscitur euidenter; quod tamen hic ex causa, aliquibus rationibus & Autoritatibus confirmandum. Quis ergo nesciat optime consequi, si Deus potest aliquid facere, & vult illud facere, facit illud, aut faciet pro tempore destinato potentia & voluntate manente: nihil enim ei deest ad facere requisitum. Dicitque Philosophus 9. Metaph. 10. Potens secundum rationem omne, necesse quando desiderat, cuius habet potentiam, & vt habet, hoc facere; & 2. Rhetor. 24. Si potuit, & voluit, egit. Omnes enim cum potentes velint, agunt. Et 5. Polit 7. Quae autem volunt potentes, agunt omnes: Quare & docente PhilosophoI Prior. ex opposito conclusionis cum eadem minore, inferendo oppositum maioris prioris, optime sequiture contrario, Deus non facit hoc, & vult facere hoc, ergo non potest hoc facere. Non est ergo omnipotens, sed impotens in hac parte, contra 7am partem Corollarij primi huius, & contra fidem Ecclesiae generalem. Vnde & August. Enchirid. 76. Omnipotenti, inquit, Deo semper quam facile est, quod vult, facere; tam facile est, quod non vult esse: non sinere. Hoc nisi credamus, periclitatur ipsum nostrae confessionis initium, qua nos in Deum omnipotentem credere confitemut. Neque enim ob aliud vocatur veraciter omnipotens, nisi quoniam quicquid vult, potest, nec voluntate cuiuspiam naturae voluntatis omnipotentis impeditur effectus. Item voluntas diuina est actus potentiae, vt est notum, & non minoris quam infinitae. propter ram suppositionem & 4am partem Corallarij primi huius. Superat ergo omne finitum, nec ab aliquo superatur, nec ab aliquo infinito, quia solus Deus est talis per 17am, partem Corollarij primi huius; nec ipse superat propriam voluntatem nec habet in se contrarium illi quicquam. Quare dicit August. 5. de Ciuit. Dei 9. In eius voluntate summa est potestas: & Enchirid. 75. Ipsa est efficacissima. Item si voluntas diuina frustraretur ab aliquo, vel etiam vificeretur, hoc maxime videretur a voluntate creata Angelica vel humana; ergo haec illam excederet in virtute, quod ra suppositio non concedit. Dicitque Esaiae 47. Non resistet mihi homo, & supra eodem 14. Dominus exercituum decreuit, & quis poterit infirmare? & Apostolus ad Rom. 9. voluntati eius quis resistet? Scribitur quoque Hesterae 13. & Ecclesiae sancta canit, Domine Deus omnipotens, inditione tua cuncta sunt posita, & non est qui possit tuae resistere voluntati; si decreueris saluare nos, continuo liberabimur: & PsalI13. Omnia quaecunque voluit, fecit; quod tractans Augustinus Enchirid. 75. dicit, quod vtique non est verum, si aliqua voluit & non fecit, & quod est indignius, ideo non fecit, quoniam ne fieret, quod volebat omnipotens, voluntas hominis impediuit. Item si Deus non semper faceret quicquid vellet, indigeret auxilio ad aliqua facienda, contra quintam partem Corollarij prim? huius, & contra quaedam quinto huius praemissa. Ad hoc etiam sunt Autoritates Philosophicae & Theologicae multae valde. Hermes siquidem de verbo aeter¬ no 9. loquens de Deo, dicit, quod omnia ex eius voluntate dependent: Et addit; Etenim de ipsa est summa perfectio, vtpote cum voluisse & perfecisse vno eodemque temporis puncto compleat; Placitum enim Dei necessitas sequitur, voluntatem comitatur effectus. Et infra 22. Hic, inquit, solus, vt omnia vtraque sexus foecunditate plenissimus, semper voluntatis suae praegnans, parit semper quicquid voluerit procreare. Aristoteles etiam in de Mundo vlt. ostendens quod Deus cum sit vnus, est tamen multinomius, & quaedam illorum nominum exponendo sic dicit, Reor autem & necessitatem nihil aliud dici, nisi quod insupirabilem substantiam, Adrastiam vero ineuitabilem causam entem. Dicitque Auicenna 10. Metaph. suae I. Collectio horum omnium prouenit necessario ex necessitate diuinae voluntatis; Et Augustinus 6. super Genesin ad literam 20. Voluntas creatoris rerum necessitas est, et hoc ibi per magnum processum diffuse ostendit. Et idem 3. de libero arbitrio 3. Voluntas illius mihi est necessitas. Idemque Enchirid. 83. Rogandus est vt velit, quia necesse est fieri si voluerit. Dicitque Anselmus 2. Cur Deus homo 17. Si vis omnium, quae fecit, & passus est, veram scire p necessitatem, scito omnino ex necessitate fuisse, quia ipse voluit. Itemque Augustinus Euchirid. 77. tractans illud Apostoli 1. ad Tim. 2. Qui vult omnes homines saluos fieri; Et illud Matth. 23. Quoties volui congregare filios tuos & noluisti, ostendit quod voluntas diuina non impeditur, nec aliquo modo frustratur in istis, & multis capitulis sequentibus idem probat. Vnde & 83. dicit, quod quantaelibet sint voluntates Angelorum, & hominum bonorum & malorum volentes illud quod Deus vult, vel aliud; Dei omnipotentis voluntas semper inuicta est & 84. Omnipotens velle non potest inaniter quodcunque voluerit; & 85. Non est credendum Deum omnipotentem voluisse aliquid fieri, factumque non esse. Qui enim sine vllis ambiguitatibus siue in coelo, siue in terra, sicut veritas cantat, omnia, quaecunque voluit, fecit, profecto facere non voluit, quodcunque non fecit. Quare & per Esaiam 46. Deus sic dicit, Omnis voluntas mea fiet: Et infra eodem 55. Verbum, quod egredietur de ore meo, non reuertetur ad me vacuum, sed faciet quaecunque volui. Item alias Dei propositum in aliquo frustraretur, frustrariue posset, quod est expresse contra Anselmum I. Cur Deus homo 4. 20. 26. & secundi 4. & 8. Item Cyprianus gloriosus Dei Martyr & Doctor exponendo illud orationis Dominicae, Fiat voluntas tua sicut in Coelo, sic & in terra, sic dicit; Oramus non vt Deus faciat quod vult, sed vt nos facere possimus, quod Deus vult. Nam Deo quis obsistit, quo minus, quod velit, faciat? Et hoc est quod ille seprosus protestabatur fideliter. cum dicebat, Domine si vis, potes me mundare Marc. primo & Luc. quinto, quod & indubitanter ostendit responsio Saluatoris cum dixit Volo, mundare? Hanc etenim voluntatem mundationis effectus continuo sequebatur, sicut Euangelista subiungit; Et cum hoc dixisset, statim discessit ab eo lepra, & mundatus est. Super quod Beda primi libri super Marcum 6. dicit, Ipsa leprosi confessio Religionis & fidei plena est; In voluntate enim Domini tribuit potestatem; Et infra, nihil est medium inter opus Dei atque praeceptum quia in praecepto est opus; denique dixit, & facta sunt. Vides igitur quod dubitari non potest, quia voluntas Dei potestas? est; Et infra, Simulque illud mirabile, quod eo sanauit genere, quo fuerat obsecratus: Si vis, potes me mundare; Volo, inquit, Mundare, habes voluntatem, habes etiam pietatis effectum. Non ergo vt plerique Latinorum putant, iungendum est, & legendum Volo mundare, sed separatim, vt primo dicat, Volo; deinde imperet, mundare. Qui & lib. 20 super Luc. 5. idem ad eundem sensum exponit. Thomas etiam in Glossa super Marcum recitat a Chrysostomo ibi istud, Per hoc non solum opinionem leprosi non destruxit, sed magis confirmauit; Verbo enim morbum fugat, & quod leprosus verbo dixerat, hic opere adimpleuit. Et super illud Luc. 5. recitat idem Glossator ab Ambrosio istud verbum: Eo sanat genere, quo fuerat obsecratus. Nihil autem medium est inter opus Dei & praeceptum, vt intelligas medentis effectum virtutem operis. Vbi & hoc recitat a Cyrillo, a maiestate processit imperiosum mandatum; qualiter ergo in seruis computatur vnigenitus filius, qui volendo tantum modo cuncta potest? legitur de Deo Patre, quod omnia quaecunque voluit, fecit: Qui vero sui Patris potestate fungitur, quomodo diuersificabitur in naturaab eo? Mirare tamen in his Christum diuine & corporaliter operantem: Diuinum est enim ita velle, vt praesto fiant omnia, humanum autem extendere dexteram. Quod & luce clarius testatur Ecclesiastes 8. sic dicens, Omne quod voluerit, faciet, & sermo illius potestate plenus est. Damascenus Sentent. vlt. concorditer ita dicit, Qui puluerem in corpus voluntate solum transmutauit, qui vniuersorum est conditor, qui omnia haec construxit praecepto. Ita igitur crede & mortuorum resurrectionem futuram esse, diuina virtute, & voluntate, & nutu; Concurrentem enim habet cum voluntate virtutem. Hoc etiam tenet Hugo de Sacramentis lib. 1. part. 4. cap. 15. & Lumbardus 1. Sentent. dist. 45. plane.