Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in libros Sententiarum

Liber 1

Prooemium

Prologus

Quaestio 1 : De scientia theologiae

Praeambulum

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : De usu

Quaestio 2 : De fruitione

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : De unitate essentia

Quaestio 2 : De pluralitate personarum

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : De cognitio Dei

Quaestio 2 : De modo cognoscendi Deum

Quaestio 3 : De medio cognoscendi Deum

Quaestio 4 : De imagine Dei

Quaestio 5 : De imagine memoriae, intelligentiae, et voluntatis in speciali

Quaestio 6 : De imagine mentis notitiae et amoris

Quaestio 7 : De differentia praedictarum duarum imaginum

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : De veritate divinae generationis

Quaestio 2 : De veritate propositionum generationum Diuinam significantium

Quaestio 3 : De veritate praedicationis circa Divina

Quaestio 4 : De natura huius Termini Deus

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : An essentia Divina sit generans

Quaestio 2 : An essentia sit genita

Quaestio 3 : An generatio fiat de essentia

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : An Pater genuit filium necessitate vel voluntate

Praeambulum

Distinctio 7

Quaestio 1 : De potentia generandi in comparatione ad generantem

Quaestio 2 : De potentia generativa per comparationem ad genitum

Quaestio 3 : De potentia generandi in comparatione ad potentiam creandi

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1

Quaestio 2 : De veritate divinae essentiae

Quaestio 3 : De aeternitate divinae essentiae

Quaestio 4 : De divina immutabilitate

Quaestio 5 : De divina simplicitate

Quaestio 6

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : De distinctione geniti a generante

Quaestio 2 : De ordine Patris Filii

Quaestio 3 : De aeternitate generantis et geniti

Quaestio 4 : De coaeternitatis significatione

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : De modo quo Spiritus Sanctus procedit

Quaestio 2 : De proprietate Spiritus Sancti

Quaestio 3 : De communitate nominis Spiritus Sancti

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : De processione Spiritus sancti a Patre et Filio

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : De ordine processionis Spiritus Sancti

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : De processione

Quaestio 2 : De comparatione generationis et processionis

Quaestio 3 : De ratione ingeniti

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : De processione temporali Spiritus Sancti

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : De missione in communi

Quaestio 2 : De missione Spiritus Sancti

Quaestio 3 : De missione Filii

Quaestio 4 : De termino missionis

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : De missione visibili

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : De essentia caritatis

Quaestio 2 : De augmento caritatis

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : De ratione doni in seipso

Quaestio 2 : De ratione doni in comparatione ad alias personas

Quaestio 3 : De dono Spiritus Sancti in comparatione ad alia dona

Quaestio 4 : De dono Spiritus Sancti in comparatione ad eos quibus datur

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : De aequalitate personarum divinarum

Quaestio 2 : De illis in quibus assignatur aequalitas personarum

Quaestio 3 : De rationibus per quas probatur personarum aequalitas

Quaestio 4 : De exclusione numeri a personis quo impugnatur earum aequalitas

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : De aequalitate personarum in potentia

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : De dictionibus exclusivis

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : De Divinis Nominibus

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : De nomine et significatione personae secundum se

Quaestio 2 : De Quibusdam Nominibus inclusis in intellectu personae

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : De uno in divinis

Quaestio 2 : De numero in divinis

Quaestio 3 : De termino significante unitatem et numerum in Divinis

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : De ratione personae eiusque significatione quando iungitur terminis distinctivis

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : De hypostasi

Quaestio 2 : De proprietatibus personalibus secundum quod significantur Nominibus propriis

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : De proprietatibus personalibus in generali, secundum quod significantur aliis nominibus

Quaestio 2 : De proprietate verbi specialiter

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : De Differentia proprietatum in eadem persona

Quaestio 2 : De innascibilitate

Quaestio 3 : De proprietate imaginis

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : De communi spiratione

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : De quibusdam relationibus quae dicuntur de Deo ex tempore

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : De significatione cuiusdam appropriabilis, nempe aequalitate

Quaestio 2 : De appropriatis secundum Hilarium

Quaestio 3 : De appropriatis secundum Augustinum

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1

Quaestio 2 : De appropriatis pertinentibus ad Filium

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : De comparatione Notionum ad essentiam

Quaestio 2 : De comparatione notionum ad personas

Quaestio 3 : De comparatione Notionum ad essentiam

Quaestio 4 : De comparatione notionum ad adiectiva sive essentialia sive personalia

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : De identitate essentiae et personae

Quaestio 2 : De praedicatione essentiae de personis

Quaestio 3 : De appropriatione quorundam attributorum ad personas

Quaestio 4 : De translatione nominum ad divina

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : De scientia secundum se

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : De rebus a Deo cognitis

Quaestio 2 : De medio per quod Deus cognoscit res

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : Qualiter Deus est in rebus

Quaestio 2 : Qualiter se habeat Deus ad locum et motum

Quaestio 3 : Qualiter se habeat Deus ad locum et motum

Quaestio 4 : Qualiter spiritus creatus seu Angelus sit in loco

Quaestio 5 : Qualiter Angelus moveatur de loco ad locum

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : De causalitate scientiae Dei

Quaestio 2 : De infallibilitate scientiae Dei

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : De invariabilitate scientiae divinae

Quaestio 2 : De numero scibilium a Deo

Quaestio 3 : De Dei providentia

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : De praedestinatione secundum se

Quaestio 2 : De certitudine praedestinationis

Quaestio 3 : De reprobatione

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : De divina electione

Quaestio 2 : De causa praedestinationis

Quaestio 3 : De causa reprobationis

Quaestio 4 : De praescientia Dei

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : De potentia Dei secundum se

Quaestio 2 : De iis quae subiecta sunt omnipotentiae Dei

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : De infinitate divinae potentiae

Quaestio 2 : De necessitate operandi in Deo

Distinctio 44

Praeambulum

Quaestio 1 : Qualia possit Deus et qualiter

Distinctio 45

Praeambulum

Quaestio 1 : De voluntate Dei generaliter

Quaestio 2 : De causalitate divinae voluntatis

Quaestio 3 : De multiplicitate voluntatis Dei

Distinctio 46

Praeambulum

Quaestio 1 : De voluntate Dei per comparationem ad effectum

Quaestio 2 : De utilitate mali

Distinctio 47

Praeambulum

Quaestio 1 : De efficacia divinae voluntatis

Distinctio 48

Praeambulum

Quaestio 1 : De conformitate voluntatis nostrae ad divinam

Quaestio 2 : In quo teneamur conformari voluntati divinae

Quaestio 3 : De casibus specialibus circa conformitatem voluntatis humanae ad divinam

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 1

De missione in communi
1

QVESTIO. I. DE MiSSIONE IN COMMVMI.

2

QVaeruntur hic de missione Diuina quatuor. Primo de missione in generali. Secundo de missione Spiritus sancti. Tertio de missione Filij. Quarto de termino vtriusque missionis.

3

Circa primum quaeruntur tria. Primo an sit missio in Diuinis, Secundo quid sit. Tertio quid significet ibi nomen missionis.

Articulus 1

An sit missio in Diuinis
4

ARTICVLVS I. An sit missio in Diuinis.

5

AD primum sic proceditur. 1. Missio imporAtat loci mutationem, nam mitti dicitur aliquid vbi prius non erat: sed vbique existenti non conue nit loci mutatio: ergo nec missio.

6

2. Ezech. 10. conuertam restituens eos. glos. Hieron. quod coniunctum est & in vno corpore copulatum non potest mitti, sed quod est extra: vnde etiam non dicitur mitti manus, sed lapis qui a manu proijcitur: sed personae Diuinae inter se essentialiter coniunctae sunt ergo ad inuicem mitti non possunt, & constat quod nec ab alio: ergo nullo modo

7

3. Missio importat respectu mittentis obedientiam & subjectionem: sed in Diuinis personis nil tale est: ergo eis non conuenit missio.

8

4. Secundum Dyonis. Angelis superioribus ratione suae dignitatis non conuenit ad nos mitti, sed solum Deo assistere: ergo multo minus personis.

9

Contra. 1. Multis auctoritatibus ostenditur sapientiam mitti vt patet, sap. 1. mitte illam &c. Spiritum sanctum mitti vt patet Ioan. 160.

10

2. Peccator est absens Deo, quamuis Deus sit praesens ei, vt caecus est absens luci, quamuis lux sit praesens ei, secundum Augustinum: sec quod datur absenti dicitur mitti: ergo Spiritu sanctus qui infunditur peccatori, congrue dicitur mitti.

11

3. Radius quamuis separetur a sole congrue dicitur a sole ad nos emitti: ergo similiter vna persona ab alia.

12

Respondeo. Missio in Diuinis accipitur non proprie sed similitudinarie: a creaturis vero ad Diuina sit translatio similitudinum quoad ea quae sunt perfectionis, non quae imperfectionis. Sed in missione quidem proprie dicta scilicet creaturae quatuor reperiuntur vnum ex parte mittenti. scilicet auctoritas: alterum ex parte missi scilicet separatio seu diuersitas eius a mittente: ter tium ex parte termini a quo, scilicet loci mutatio: quartum ex parte termini ad quem scilicet effectus aliquis. Primum & vltimum perfectionis est, & ideo conuenit Diuinae missioni: secundum & tertium imperfectionis, ideo non conuenit hoc enim contingit ex imperfectione missi, qui cum differens sit essentialiter a mittente, ab eo separatur, & cum sit essentiae terminatae, locum mutat quia in pluribus esse non potest simul.

13

Ad 1. Mitti dicitur ad vbi prius non erat Resp. Hoc verum est vbi est missio localis, sicut in creaturis: sed in Deo est missio causali solum, non sicut ad nouum locum, sed ad nouum effectum, vel modum existendi ibi dem sicut missio radij in oculis, prius caeci.

14

Ad 2. De Hyeron. Resp. Locum habet in missione creaturae non in Diuina.

15

Ad 3. De obedientia & subjectione. Resp. Non quaecumque missio importat subjectionen sed missio rei per essentiam differentis qualis est in creatura.

16

Ad 4. De Angelis inferioribus. Resp. Angeli superiores non operantur circa nos nisi mediantibus Angelis inferioribus; & ideo si venirent, as sumerent officium inferiorum, & mutarent lo cum: sed personae diuinae operantur circa non sine loci mutatione.

Articulus 2

An mitti sit cognosci esse ab alio secundum Augustinum
17

Articvlvs II. An mitti sit cognosci esse ab alio secundum. Augustinum.

18

AD secundum proceditur sic August. 4. De Trinit. Sicut Filio natum esse, est de Patre esse; ita mitti est cognosci quod ab alio sit: & sicut Spiritui sancto donum Dei esse, est a Patre. procedere; ita mitti est cognosci, quod ab ille procedat. Contra. 1. Cognitio non est nisi habentis vsum liberi arbitrij: Spiritus sanctus mittitur in infusione gratiae: ergo in iustificatione paruuli.

19

2. Si mitti est cognosci, magis mitti magis cognosci est: sed malus Theologus magis & melius cognoscit Spiritum sanctum, & Filium esse ab alio, quam bona vetula: ergo magis mittitur ad eum Spiritus sanctus & Filius: sed hoc falsum est: ergo primum.

20

3. Per Doctrinam potest personae processus cognosci, & tamen non dicitur per doctrinam persona Diuina mitti: ergo mitti non est cognosci.

21

4. Per commune non cognoscitur proprium nam per animal non cognoscitur homo nisi in vniuersali non in propria ratione: sed effectus missionis communis est toti Trinitati, processus personae proprius est ei: ergo per missionem non potest cognosci.

22

5. Cognitio appropriatur Filio: ergo & missic debet appropriari ei: sed hoc falsum est: ergo mitti non est cognosci.

23

Respondeo. Descriptio haec non est per essentiam, sed per causam: sicut cum dicitur, dies est sol lucens per terram. Mitti enim personae alicuius, est ipsam ab altero alicui dari cum alique effectu sibi appropriato, & simili, in quo vel actu, vel aptitudine manifestatur ipsi suscipienti vt causa in effectu sibi appropriato. Sicut si sol immittendo radium in oculos caeci illuminaret ipsum, tunc missio radij in oculis caeci generaret in eo speciem nouam qua manifestaretur: in qua specie fundatur nouus respectus oculi ad radium in ratione patientis ad principium actiuum, radij ad oculum in ratione agentis illuminantis ad passiuum.

24

Ad 1. In contrarium de adulto & paruulo. Resp. Cognitio dupliciter est; vel actu, sic conuenit adulto iustificato; vel habitu, sic paruulo

25

Ad 2. De malo Theologo. Resp. Intelligit Augustinus de cognitione non simplici, sed experimentali seu approbatiua.

26

Ad 3. De doctrina. Resp. Cognitio per doctrinam est cognitio notitiae simplicis, non experimentalis.

27

Ad 4. De effectu communi. Resp. Quamuis per commune, vt commune est, non possit cognosci proprium tamen per commune appropriatum potest: effectus vero missionis quamuis communis sit toti Trinitati, tamen est vni personae appropriabilis propter assimilationem cum proprio ipsius personae

28

Ad 5. Cognitio appropriatur Filio. Resp. Quamuis actus cognitionis approprietur Filio tamen donum per quod sit cognitio potest appropriari Spiritui sancto.

Articulus 3

Quid significet nomen missionis.
29

Articvlvs III. Quid significet nomen missionis.

30

AD tertium sic proceditur. 1. Beda. Missio Spiritus sancti est eius processio: sed processio notionale attributum est: ergo & missio.

31

2. Missio importat originem in diuinis: ergo notionalis est.

32

3. Omne essentiale in Diuinis, conuenit tribus: sed missio non conuenit tribus, quia Pater non mittitur: ergo non est essentiale: ergo est notionale.

33

Contra. 1. Nulla notio communis est Filio & Spiritui sancto; missio vero communis est vtrique: ergo non significat aliquam notionem.

34

2. Dyon. Omne nomen significans effectum in creatura essentiale est & commune tribus: sed missio huiusmodi est: ergo &c.

35

Respondeo. In diuinis quaedam nomina sunt, pure personalia seu notionalia vt Pater & Filius; & similia: quaedam pure essentialia, vt Deus, essentia & huiusmodi: quaedam vero mixta quae composita sunt ex intellectu personali & essentiali vt potentia generandi & huiusmodi: tale est hoc nomen, missio, & hoc participium missus, & hoc verbum, mittere, cum suis similibus, important enim respectum personae missae ad suum principium, quod est notionale: important etiam respectum causae ad effectum connotatum, qui respectus est essentialis. Important autem secundum quosdam principaliter intellectum notionis quam essentiae quia respectus aeternus principalior est ibi quam respectus temporalis. Secundum alios e contrario quia nomen ipsum ab effectu temporali potius impositum est quam ab emanatione aeterna.

36

Ad id quod opponitur. Omne essentiale conuenit tribus. Resp. Intelligitur hoc de pure essentiali.

37

Ad 1. In contrarium. Nulla notio communis est &c. Resp. Notio significari potest dupliciter; vel indistincte, & sic non est notio proprie quia non notificat sicut cum dico quod Filio & Spiritui sancto commune est esse ab alio: vel distincte, sicut cum dico quod Filius generatur a Patre. Primo modo missio significat notionem communem Filio & Spiritui sancto, non secundo modo.

38

Ad 2. De Dyonisio. Resp. Regula intelligitur de nomine significante effectum in creatura solum sine respectu personae ad personam aeternam.

PrevBack to TopNext