Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in libros Sententiarum

Liber 1

Prooemium

Prologus

Quaestio 1 : De scientia theologiae

Praeambulum

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : De usu

Quaestio 2 : De fruitione

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : De unitate essentia

Quaestio 2 : De pluralitate personarum

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : De cognitio Dei

Quaestio 2 : De modo cognoscendi Deum

Quaestio 3 : De medio cognoscendi Deum

Quaestio 4 : De imagine Dei

Quaestio 5 : De imagine memoriae, intelligentiae, et voluntatis in speciali

Quaestio 6 : De imagine mentis notitiae et amoris

Quaestio 7 : De differentia praedictarum duarum imaginum

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : De veritate divinae generationis

Quaestio 2 : De veritate propositionum generationum Diuinam significantium

Quaestio 3 : De veritate praedicationis circa Divina

Quaestio 4 : De natura huius Termini Deus

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : An essentia Divina sit generans

Quaestio 2 : An essentia sit genita

Quaestio 3 : An generatio fiat de essentia

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : An Pater genuit filium necessitate vel voluntate

Praeambulum

Distinctio 7

Quaestio 1 : De potentia generandi in comparatione ad generantem

Quaestio 2 : De potentia generativa per comparationem ad genitum

Quaestio 3 : De potentia generandi in comparatione ad potentiam creandi

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1

Quaestio 2 : De veritate divinae essentiae

Quaestio 3 : De aeternitate divinae essentiae

Quaestio 4 : De divina immutabilitate

Quaestio 5 : De divina simplicitate

Quaestio 6

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : De distinctione geniti a generante

Quaestio 2 : De ordine Patris Filii

Quaestio 3 : De aeternitate generantis et geniti

Quaestio 4 : De coaeternitatis significatione

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : De modo quo Spiritus Sanctus procedit

Quaestio 2 : De proprietate Spiritus Sancti

Quaestio 3 : De communitate nominis Spiritus Sancti

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : De processione Spiritus sancti a Patre et Filio

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : De ordine processionis Spiritus Sancti

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : De processione

Quaestio 2 : De comparatione generationis et processionis

Quaestio 3 : De ratione ingeniti

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : De processione temporali Spiritus Sancti

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : De missione in communi

Quaestio 2 : De missione Spiritus Sancti

Quaestio 3 : De missione Filii

Quaestio 4 : De termino missionis

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : De missione visibili

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : De essentia caritatis

Quaestio 2 : De augmento caritatis

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : De ratione doni in seipso

Quaestio 2 : De ratione doni in comparatione ad alias personas

Quaestio 3 : De dono Spiritus Sancti in comparatione ad alia dona

Quaestio 4 : De dono Spiritus Sancti in comparatione ad eos quibus datur

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : De aequalitate personarum divinarum

Quaestio 2 : De illis in quibus assignatur aequalitas personarum

Quaestio 3 : De rationibus per quas probatur personarum aequalitas

Quaestio 4 : De exclusione numeri a personis quo impugnatur earum aequalitas

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : De aequalitate personarum in potentia

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : De dictionibus exclusivis

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : De Divinis Nominibus

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : De nomine et significatione personae secundum se

Quaestio 2 : De Quibusdam Nominibus inclusis in intellectu personae

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : De uno in divinis

Quaestio 2 : De numero in divinis

Quaestio 3 : De termino significante unitatem et numerum in Divinis

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : De ratione personae eiusque significatione quando iungitur terminis distinctivis

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : De hypostasi

Quaestio 2 : De proprietatibus personalibus secundum quod significantur Nominibus propriis

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : De proprietatibus personalibus in generali, secundum quod significantur aliis nominibus

Quaestio 2 : De proprietate verbi specialiter

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : De Differentia proprietatum in eadem persona

Quaestio 2 : De innascibilitate

Quaestio 3 : De proprietate imaginis

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : De communi spiratione

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : De quibusdam relationibus quae dicuntur de Deo ex tempore

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : De significatione cuiusdam appropriabilis, nempe aequalitate

Quaestio 2 : De appropriatis secundum Hilarium

Quaestio 3 : De appropriatis secundum Augustinum

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1

Quaestio 2 : De appropriatis pertinentibus ad Filium

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : De comparatione Notionum ad essentiam

Quaestio 2 : De comparatione notionum ad personas

Quaestio 3 : De comparatione Notionum ad essentiam

Quaestio 4 : De comparatione notionum ad adiectiva sive essentialia sive personalia

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : De identitate essentiae et personae

Quaestio 2 : De praedicatione essentiae de personis

Quaestio 3 : De appropriatione quorundam attributorum ad personas

Quaestio 4 : De translatione nominum ad divina

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : De scientia secundum se

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : De rebus a Deo cognitis

Quaestio 2 : De medio per quod Deus cognoscit res

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : Qualiter Deus est in rebus

Quaestio 2 : Qualiter se habeat Deus ad locum et motum

Quaestio 3 : Qualiter se habeat Deus ad locum et motum

Quaestio 4 : Qualiter spiritus creatus seu Angelus sit in loco

Quaestio 5 : Qualiter Angelus moveatur de loco ad locum

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : De causalitate scientiae Dei

Quaestio 2 : De infallibilitate scientiae Dei

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : De invariabilitate scientiae divinae

Quaestio 2 : De numero scibilium a Deo

Quaestio 3 : De Dei providentia

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : De praedestinatione secundum se

Quaestio 2 : De certitudine praedestinationis

Quaestio 3 : De reprobatione

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : De divina electione

Quaestio 2 : De causa praedestinationis

Quaestio 3 : De causa reprobationis

Quaestio 4 : De praescientia Dei

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : De potentia Dei secundum se

Quaestio 2 : De iis quae subiecta sunt omnipotentiae Dei

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : De infinitate divinae potentiae

Quaestio 2 : De necessitate operandi in Deo

Distinctio 44

Praeambulum

Quaestio 1 : Qualia possit Deus et qualiter

Distinctio 45

Praeambulum

Quaestio 1 : De voluntate Dei generaliter

Quaestio 2 : De causalitate divinae voluntatis

Quaestio 3 : De multiplicitate voluntatis Dei

Distinctio 46

Praeambulum

Quaestio 1 : De voluntate Dei per comparationem ad effectum

Quaestio 2 : De utilitate mali

Distinctio 47

Praeambulum

Quaestio 1 : De efficacia divinae voluntatis

Distinctio 48

Praeambulum

Quaestio 1 : De conformitate voluntatis nostrae ad divinam

Quaestio 2 : In quo teneamur conformari voluntati divinae

Quaestio 3 : De casibus specialibus circa conformitatem voluntatis humanae ad divinam

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 2

De appropriatis secundum Hilarium
1

QVESTIO II. DE APPROPRIATIS PER SONARVM DIVINARVM SECVNBVM HILARIMM.

2

CIrca secundum articulum quaeruntur tria. Primo de appropriato Patris. Secundo de appropriato Filij Tertio de appropriato Spiritus sancti.

Articulus 1

An aeternitas conuenienter approprietur Patri
3

Articvlvs I. An aeternitas conuenienter approprietur Patri.

4

AD primum sic proceditur. 1. Probauit Augustinus supra 9. dist. coenternum esse Patrem Filio: ergo aeque conuenit aeternitas Filio sicut Patri: ergo ita bene potest appropriari Filio sicut Patri.

5

2. Correlatiua sunt simul natura: ergo non prius est natura Pater quam Filius: sed nec tempore nec dignitate: ergo nullo modo: ergo non est ratio quare potius approprietur aeternitas Patri, quam Filio:

6

Contra. 1. AEternum, vt dicit Dyonisius de Diuinis nom. est antiquum & inuariabile: sed antiquuni magis videtur congruere Patri quam Filio: ergo videtur quod aeternitas magis debeat appropriari Patri quam Filio

7

2. AEternitas dicit carentiam principij & finis: magis videtur carere principio illud quod caret principio durationis & originis vt Pater quam quod altero tantum vt Filius: ergo &c.

8

3. Magis assimilatur innascibilitas aeternitati, quam filiatio, vel processio: ergo magis conuenit aeternitas cum proprio Patris quam Filij & Spiritus sancti: ergo magis debet ei appropriari

9

Respondeo Appropriatio alicuius attribut. alicui personae sit propter assimilationem ad proprium, non propter conuenientiam maiorem: propria enim non appropriantur, sed nec communia similitudinem ad propria non habentia. AEternitas quidem quoad conditionem quae est carere fine, non magis assimilatur proprio vnius personae quam alterius: sed quoad conditionem quae est carere principio, magis assimilaturproprio Patris, ipse enim caret principio tam durationis quam originis: aliae vero duae personae carent principio durationis, non originis: & ideo Patri appropriatur.

10

Ad 1. De couuenientia. Resp. Quamuis aeque conueniat vtrique aeternitas, tamen quoad aliquid magis assimilatur proprio Patris.

11

Ad 2. Simul sunt natura. Resp. Non ideo appropriatur, quia Pater sit prior Filio, sed quia Pater non habet principium de quo sit, Filius autem est de Patre principio.

Articulus 2

An species conuenienter approprietur Filio
12

ARTICVLVS II. An species conuenienter approprietur Filio.

13

AD secundum sic proceditur. 1. Species & geAnus non sunt in Diuinis, vt ostendit Augustinus supra 10. dist. ergo non appropriatur alicui personae Diuinae species.

14

2. Aut Hilarius loquitur de specie naturae aut de specie cognitionis: sed neutro modo Filius est species Patris, cum Pater nec sit per ipsum, nec cognoscat per ipsum: ergo species non debet appropriari Filio.

15

3. Aut loquitur de specie substantiali, aut de accidentali: si de essentiali, illa nulli appropriatur sicut nec essentia, quia aequaliter communis est Patri, & Filio, & Spiritui sancto: si de accidentali, contra, accidens non est in Deo: ergo species nullo modo debet appropriari Filio:

16

Contra. 1. De ipso specialiter dicitur quod est speciosus forma prae filijs hominum: ergo ei debet appropriari species.

17

2. Filij proprium est quod est imago: species autem vno modo idem est quod imago, sicut species rei in sensu vel intellectu: ergo debet appropriari Filio

18

Respondeo. Species multipliciter dicitur: vno modo: forma vniuersalis quae praedicatur de pluribus: alio modo forma substantialis quae dat esse alicui: altero modo species rei exterior: quarto modo, quae est principium cognitionis. Primo & secundomodo non sit appropriatio speciei ad Filium: sed tertio & quarto; tertio modo secundum rationem qua dicitur imago: quarto modo secundum rationem qua dicitur verbum. Dicitur enim imago secundum rationem conuenientiae seu assimilationis quae prima in ipso intelligitur: verbum, secundum rationem manifestationis

19

Ad 1. In Deo non est species vel genus. Resp. Hoc modo non accipitur hic species.

20

Ad 2. Aut loquitur de specie naturae aut cognitionis. Resp. De vtraque loquitur, & vtroque modo Filius dicitur species Patris prout nominatiuus construitur cum genitiuo vel e conuerso, in ratione causae efficientis non fornialis.

21

Ad 3. De specie substantiali. Resp. In Deo non est species accidentalis, sed substantialis: & quamuis substantialis in ratione substantiae vel essentiae nulli approprietur, tamen in ratione speciei appropriatur, quia essentia esse dicit absolutum, species esse pulchrum

Articulus 3

An usus recte approprietur Spiritui sancto
22

ARTICVLVS III An usus recte approprietur Spiritui sancto.

23

AD tertium articulum sic proceditur. 1. Spiritu sancto fruendum est non vtendum, ergo vsus non debet ei appropriari.

24

2. Vti, secundum Augustinmum est Illud quod in vsu venit referre ad id ubrinendum quo, fruendum est: sed Spiritui sancto non conuemo referri ad aliud: ergo nec vti.

25

3. Vti, secundum Augustinum, est aliquid assumere in voluntatis facultatem: sed id in cuius facultate voluntas est, non potest in fa cult: cam voluntatis assumi: e non conuenit ei vti: sed talis est Spiritus sanctus: ergo &c.

26

Cotra. 1. Referri omnia in finem per charitatem, est: ergo cum Spiritus sanctus sit charitas tam proprie quam appropriatem, vti debet ei appropriari.

27

2. Bonum diuiditur in honestum, vtile, delectabile: ergo vtile debet appropriari, cui appropriatur ratio boni: ergo Spiritui sancto.

28

Respondeo. Vti dupliciter accipitur: vno modo large, & sic idem est quod assumere aliquid in facultatem voluntatis; & sic cadit in definitione actus fruendi, prout dicit Augustinus quod frui est vti cum gaudio: alio modo stricte, & sic idem est quod id quod in vsu venit referre in finem, sic diuiditur contra frui. Primo modo persona vna vtitur altera: secundo modo vtendum creatura tantum: & vtroque modo appropriatur Spiritui sancto: primo modo propter processionis modum, quia ipse est amor Patris & Filij; secundo modo propter effectum appropriatum, quia vti effectus proprius est charitatis quae appropriatur ei,

29

Ad id quod opponitur in contrarium de desscriptionibus. Resp. Non appropriatur ei vsus tanquam subjecto vel materiae, sed tanquam causae, vel quasi formali respectu personarum in quantum diligunt se Spiritu sancto; vel quasi efficienti respectu creaturarum.

PrevBack to TopNext