Quaestio 2

ARTICVLVS I. An Spiritus sanctus mittatur a seipso.

AD primum sic proceditur. 1. Mittens semper habet auctoritatem respectu missi: sed nullus habet auctoritatem respectu sui: ergo nullus potesta se mitti.

2. Haec praepositio, ab, cum dicitur quis mitti ab aliquo, importat habitudinem principij vel originis: sed nullus habet habitudinem huiusmodi ad seipsum: ergo &c.

3. Omne quod mouetur, ab alio mouetur: sed mitti est quasi quoddam moueri: ergo omne quod mittitur ab alio mittitur.

4. Nihil simul secundum idem potest esse agens & patiens: ergo nec mittens & missum.

5. Secundum Augustinum mitti est cognosci esse ab alio, vnde Pater non mittitur, quia a nullo est: cumlergo nihil sit a seipso, nihil mittitur e a seipso.

Contra. 1. Probat his magister quod Spiritus sanctus mittitur a tota Trinitate & a seipso¬

2. Secundum Anselmum. Voluntas est instrumentum seipsum mouens: ergo idem potest a seipso moueri: ergo similiter & mitti.

3. Missio temporalis est: sed quod est temporale, est a tota Trinitate: ergo & missic.

Iuxta hoc quaeritur, an Spiritus sanctus detur a seipso. Videtur quod sic 1. Per auctoritates Augustini hic.

2. Dare Spiritum sanctum, vt dicit Magister, est opus Trinitatis: ergo datur a seipso.

3. Communiter dicitur vnus amicus alteri dare seipsum.

Contra. 1. Datum dicit relationem ad dantem sed nihil refertur ad seipsum.

2. Datum procedit a dante: sed nihil procedit a se

3. Dicit Augustinus, quod ideo sancti viri non possunt dare Spiritum sanctum, quia non procedit ab eis: ergo eadem ratione nec ipse seipsum.

Respondeo. Missio duo importat, scilicet manationem alicuius ab aliquo, & emanationis per effectum in creatura manifestationem: sicut cum dicitur radius mitti inrem illuminatam ab ipso, significatur eius a Sole emanatio, & emanationis manifestatio: secundum hoc cum dicitur aliquis mitti ab aliquo, potest per praepositionem notari habitudo principij respectu totius significati per terminum, aut respectu partis alterius tantum; primo modo non potest dici quis mitti a seipso, secundo modo potest. Secundum hoc sunt circa hoc duae opiniones: dicunt enim quidam quod cum dicitur quis mitti ab aliquo, requiritur auctoritas in ipso respectu totius coniuncti, scilicet emanationis & manifestationis, & quia nullus emanat a seipso, ideo non proprie dicitur quis mitti a seipso: vbicumque ergo inuenitur dictum, impropria est locutio; secundum istos enim requiritur realis distinctio missi ad mittentem, & emanatio. Alij vero attendentes consuetudinem scripturarum dicunt, quod, cum quis mitti dicitur ab aliquo, duo importantur, scilicet emanatio ab alio indeterminate, siue illo, siue alio, & eius manifestatio: & sufficit ad ve¬ ritatem propositionis, quod alterum horum sit a mittente, scilicet manifestatio, sicut cum dicitur, a me sit seutum album, sufficit quod a me siat albedo in scuto: & quia manifestatio haec potest esse ab ipso misso, ideo concedunt, quod persona mittitur a seipsa, & tunc construitur ablatiuus in ratione causae non respectu totius significati per missionem: sed respectu esfectus connotati: & secundum illos non requiritur missi a mittente realis distinctio, sed secundum intellectum solum. Nam secundum istos, missio multipliciter accipitur: aliquado importat missi a mittente distinctionem essentialem & personalem & localem, vt cum creatura dicitur mittia creatura alia: aliquando essentialem, personalem non localem, vt cum creatura mittitur a Deo: aliquando nec essentialem nec localem, sed personalem tantum, vt cum vna persona mittit aliam: aliquando nullam horum, sed solum intellectualem, vt cum persona mittit seipsam: hae est opinio communior & verior.

Ad 1. Mittens habet auctoritatem &c. Resp. Mitti ab aliquo non semper importat auctoritatem respectu personae quae mittitur a quocumque mittente, nisi in eo qui mittit principa liter: sed vel respectu personae, vel respectu negotij ad quod mittitur, sufficit quod habeat auctoritatem sicut cum Cardinalis legatus mittitur a Papa & fratribus; vel aliquis a Rege & Consiliarijs eius.

Ad 2. Haec praepositio, ab, importat habitudinem principij &c. Resp. Non semper importat respectu totius coniuncti habitudinem; sed aliquando respectu partis, sicut cum dicitur scutum factum album a me.

Ad 3. Omne quod mouetur &c. Resp. Quamuis omne quod mittitur, ab alio mittatur principaliter; tamen potest mitti etiam a se, sed non moueri a seipso. Ratio est, quia moueri ponit esfectum passionis seu influentiae alicuius in moto. sed mitti non ponit in misso, sed in termino, ad quem mittitur.

Ad 4. Nihil secundum idem est agens &c. Resp. Loquendo de actione & passione secundum rem verum est: sed cum dico aliquem mitti a se, actio vocatur, & passio, secundum modum intelligendi solum: sicut cum dicitur intellectus intelligit se.

Ad 5. Mitti est cognosci esse ab alio. Resp. Quamuis mitti sit cognosci esse ab alio, non tamen oportet quod a mittente: sicut moueri indicat esse ab alio, non tamen oportet, quod importat esse a mouente.

Ad aliam quaest. Resp. Dare aliquid triplicit ter contingit: aliquando importat solam communicationem, aliquando etiam emanationem: aliquando etiam translationem. Primo modo amicus amico dicitur dare seipsum; secundo modo amorem suum; tertio modo exterius donum primo modo potest dici quaelibet persona dare seipsam; secundo modo persona vna aliam; tertio modo persona quaelibet donum creatum.

Ad 1. De relatione. Resp. Haec relatio dupliciter potest esse, vel secundum rem, vel intellectum solum.

Ad 2. Datum procedit &c. Resp. Non est hoc verum vniuersaliter, sed vbi datur aliquid, proprie non communiter accipiendo datum. Ad 3. De sanctis viris. Resp. Non est simile, quia a sanctis viris non potest procedere nec causa scilicet Spiritus sanctus; nec effectus eius scilicet gratia: vnde non potest dici, quod ab eis deter Spiritus sanctus; sed a Spiritu sancto procedit effectus, licet non ipsemet: vnde potest dici dare seipsum.

Articvlvs II. An Spiritus sanctus semper mittatur cum Filio.

AD secundum articulum sic proceditur. 1. Missio actiua Filij & Spiritus sancti simu est, quia, vt ait Augustinus, eo mittitur, Filius quo generatur; & similiter Spiritus sanctus eo mittitur, quo procedit, secundum Bedam: er go similiter vtriusque missio passiua simul est.

2. Dicuntur mitti in effectum sibi appropria tum: effectus Spiritus sancti est mundatio spiritualis, & effectus Filij illuminatio spiritualis sed haec duo semper simul siunt: ergo semper simul sit eorum missio.

3. Sapientia appropriatur Filio, charitas Spiritui sancto: sed non est datio sapientiae sine Spiritu sancto, nec charitatis sine Filio Ioan. 14. Ad cum veniemus &c. ergo cum ratione horum effectuum dicantur mitti, non est missio vnius sine altero.

Contra. 1. Potest esse noua illuminatio sine noua mundatione, & e conuerso: ergo potest vnus mitti sine altero.

Sicut se habet missio visibilis ad visibilem, sic inuisibilis ad inuisibilem: sed vnus potest visibiliter mitti sine altero visibiliter misso: ergo a simili poterit mitti inuisibiliter vnus sine altero,

3. Duorum, quorum vnum non dependet ab altero, vnum potest esse sine altero: sed missionum Filij & Spiritus sancti vna non dependet ab alia, quia potest cognosci eorum vnus esse ab altero, non cognito de alio: ergo potest esse missio vnius sine missione alterius.

Resp. Differunt venire & mitti, quia venire importat respectum ad terminum in quem, non a principio a quo: sed mitti importat vtrumque: venire ergo importat solummodo noua praesentiam in aliquo nouo effectu: sed mitti importat emanatione ab alio, & manifestatione in effectu nouo. Hinc est etiam, quod Pater venit cum Filio & Spiritu sancto, no mittitur. Dicunt ergo quidam quod Filius potest venire & mitti sine Spiritu sancto, & e conuerso, quia dicitur venire & mitti secundum eos, sine dono gratiae gratum facientis. Alij vero dicunt, quod potest mitti vnus sine altero, quia mitti dicitur ille, qui manifestatur in aliquo effectu sibi appropriato: sed non potest vnus venire sine altero, sicut nec vterque sine Patre. Tertij dicunt, quod neuter potest venire aut mitti sine altero, quia cur non veniant nisi missi, eorum aduentus est missio semper: loquor autem de missioneS nuisibili, non de visibili.

Prima opinio non videtur vera, quia dicuntur mitti vt sint in creatura nouo mod,: fine dono autem gratiae gratum facientis Tion sit Dei. inhabitatio.

Secundam, qui vult sustinere,, potest respondere ad obiecta dicendo.

Ad 3. Quod eorum missio actiua non est simul sicut nec passiua. Et ad id, quod opponitur. Eo mittitur &c. Resp. Intelligitur auctoritas de generatione: temporali, non de aeterna,

Ad 2. Dicuntur mitti in effectum appropriatum. Resp. Non sola appropriatio effectus fusficit ad hoc, sed manifestatio illius personae principaliter in effectu illo

Ad 3. Non datur sapientia sine Spiritu sancto. Resp. Verum est, tamen in illa manifestatur Filius principaliter, sed Spiritus sanctus secundario; in charitate e conuerso. Ille vero qui principaliter manifestatur, dicitur mitti, non alius, sicut solus legatus dicitur mitti, & non socij, qui venerunt cum eo.

Tertiam opinionem tanquam veriorem sustinendo Respondendum est ad objecta sic.

Ad 1. De illuminatione. Resp. Non quaelibet illuminatio dicitur effectus manifestans Filium, sed illuminatio intellectus practici: sic vero non est sine Spiritu sancto, nec eius Tanctificatio sine illuminatione, quia in vtraque missione tota anima perficitur, alioquin non esset ad recipiendum eum sufficiens dispositio.

Ad 2. De missione visibili. Resp. Non est simile, quia non est tanta connexio in formis exterioribus in quibus sit missio visibilis, sicut in formis interioribus in quibus sit inuisibilis.

Ad 3. De dependentia. Resp. Sicut personae perfectio dependet ab alia, ita virtutis a virtute, doni a dono, effectus ab effectu, & missionis a missione.

Articvlvs III. An Aequaliter conueniat missio Filio, & Spiritui sancto.

AD tertium articulum proceditur sic. 1. De ratione missionis est emanatio: sed non est eiusdem rationis emanatio Filij & Spiritus sancti: ergo nec missio.

2. Duplex est missio vtriusque, scilicet visibilis & inuisibilis: sed visibilis missio vtriusque non est eiusdem rationis, quia Filius missus est in creatura vnita Spiritus sanctus in separata: ergo nec inuisibilis.

3. Vterque dicitur mitti inquantum ex tempore datur: sed non est in vtroque eiusdem rationis donatio: ergo nec missio.

Contra 1. Mitti est cognosci esse ab alio: sed eiusdem rationis est de vtroque cognitio: ergo & missio.

2. Eiusde m rationis est missio actiua in Patre: ergo & missio passiua in Filio & Spiritu sancto

3. Sicut commune est Patri mittere vtrumque, ita vtrique mitti: ergo sicut illud est commune vniuocum, ita istud.

Respondeo. Missio secundum eandem rationen communem dicitur de Filio & Spiritu sancto; [ d non secundum eandem propriam: importat, enim duo, scilicet emanationem aeternam & eius t. mporalem in effectu appropriato manifestatior lem: primum respectu termini a quo; secundum1 espectu termini ad quem. Emanatio Filij & Spiritus sancti quidem non est eiusdem rationis propri. ae, quia vna est per modum natu rae, altera perm odum doni: sed nec manifestatio eiusdem ratio. nis est propriae, quia vna ineffe ctu cognitionis, altera amoris.

Ad 1. Non est eiusdem rationis emanatio Resp. Imo emanatio, vtraque eiusdem rationis est communis, sed non propriae, similiter manifestatio.

Ad 2. De missione inuisibili. Resp. Quamuis modus manifestationis non sit eiusdem rationis in specie, est tamen in genere.

Ad 3. De donatione. Resp. Ratio donationis temporalis, non autem donabilitatis ab aeterno, vniuoce conuenit donationi Filij & Spiritus sancti; haec vero est de ratione missionis non illa.