Quaestio 2

¶ Distinctionis sexte questio secunda timo circa hoc sacramentum queritur an cathecismus et exorcismus sint neces Usarii ad baptismum.

Pro solutione no ta quod isti termini sunt greci cathecismus idem est quod instructio / debet primo instrui antequam ba ptisetur et hoc in adultis marci vltimo. Ite docete omnes gentes baptisantes eas. etc. premisit saluator docete ad iusinuandum quod baptismum precedas fidei instructio. patet de consecratione. d. iiii. ante bea ptismum. exorcismus adiuratio dicitur exorciste sunt qui super energuminos vel cathecuminos id est super eos qui habent shpriestum immundum inuocant nomeu domini. paruuli prius exorcisantur anquam cathecisentur vt non impediantur per demonium antequam instruantur.

¶ Istis notatis ponuntur due conclusiones. Prima est negatiua. patet ex premissis sufficit intentio baptisantis aqua et verba quo ad paruulum non regeneratum et consensus in adulto. Secunda con clusio cathecismus et exorcismus sunt de sollennita te et honestate ecclesie et peccat illa omittens secundum consuetudinem sue ecclesie nisi sit in periculo quod mo riatur ante baptismi finem: prior pars patet ex notabilibus: secunda pars quia tota conclusio est excepti ua et excipit casum necessitatis: quia paruulus propter sollennitatem non est exponendus periculo da nationis eterne.

¶ Contra secundam conclusionem c arguitur probando quod paruulus non debet cathecisari. paruulus nichil intelligit. ergo illa instructio est ei inutilis. Forte negas consequentiam: quia patr ni pro eo respondent quando presbiter petit credis patrinus respondit credo. Contra / patrinus respon dit pro ipriomet: quod probo: quia si pro alio falsum d cit et mentitur: bene scit patrinus quod paruulus non credit. Preterea per hoc quod paruulus esset postea hereticus videtur quod patrinus peccaret et puniri debet: et si sic paucos reperies patrinos.

¶ Secunde arguitur quod exorcismus nichil valet vel illa verba naturaliter effugant spiritus immundos vel ex pacto diuino sed neutrum dabis: ergo exorcismus est in utilis. Respondetur sicut arguendo dictum est con sequentia est nulla patrini loco paruulorum respondent et nego quod falsum dicant. primo. credo tantum valet sicut fidem habere incipio vel religionem christianam ingredior. hoc patet de consecratione. d. iiii. nichil aliud est credere quam fidem habere. Secundo dicitur quod ibi est pertranscassio temporis pro tempore. credo pro tempore quo alter est adultus vel tempore quo putatur esse adultus. Tertio dicitur possumus vti tempore presenti pro. xx. annis et sic illa est vera et esto quod cras paruulus moriatur non impedit quin patrinus non mentitur quamuis propositionem falsam dicat que est impertinens ad mentiri. Ad aliud nego con sequentiam vnde pono propositiones. Prima est non propterea quod paruulus efficitur postea hereticus peccat patrinus: probatur nemo peccat pro delicto alterius cum quo nullo modo commicat in illo et hoc est clarum si patrinus faciat paruulum erudiri in articulo fidei. Secunda propositio non obstat esto quod patrinus paruulum nullo modo in articulis fidei edoceat. hoc patet: debet presumere postquam paruulus est cum fidelibus parentibus vbi non constat ei de opposito quod est sufficienter eruditus in necessariis ad salute vbi non constat ei de opposito / quia si de illo dubitaret dubitatione verisimili non esset patrinus excusatus qui non doceret paruulum in illis mediate vel imme diate: et citius ad eum pertinet casus eruditionis quam ad alios christianos nec illud est preter rationem si cut paruulus potest consequi salutem ex fide aliena et sacramento sic congruum est quod obligetur ad ea quae sunt fidei obligatione aliena: et illa non est tota cau sa vt inferius dicetur de adultis ostensum est esse cathecismum ante baptismum ex verbis christi: Ite do cete omnes gentes puta communia et principia in fide / e hoc patet actuum. viii. cum eunuchus candacis regi ne dicebat. Quis me prohibet baptisari. respondit philippus. si credis ex toto corde licet. at alter credo filium dei iesum esse christum / exorcismus est ra tionabilis vt in gononatione spunali prius remoueatur dispos tio bapns repugnans quam gastenatio spualis introducatur sicut ignis humiditatem remouet a ligno antequam formam in troducat et ortolanus vepres et vrticas ab orto expellit anquam inserit herbas. et si dicas prius debet remoueri causa quam effectus / sed peccatum primorum parentum est cau sa quare demoo in hominibus habet potestatem: ergo sortes est prius bapti sandus quam exorcisandus. maior est falsa vniuersaliter si effectus augmentat causam vel eam manu tenet. Tertia propositio / licet requiratur actus voluntatis proprius illius qui vouit voto pro prie dicto non tamen requiritur in baptismo. prima pars in materia de voto et. d. xxxviii. patebit / ide etiam requiritur in matrimonio: secus est in bapti mo in quo non est proprie votum cum sit de necessitare salutis antequam acceptetur. Secunda pars patet ex premissis hoc non obstante ecclesia cogit legitime talem paruulum quamquam actualiter nunquam postea credat ad seruanda ea que fidei sunt et non cogit pu rum infidelem: ratio est vnus est fidelis vel erat per fidem infusam alter non. Item quando non poneretur fides infusa quia vnus est de familia christi alteri vero non et secundum apostoli sententiam ad romanos. v. quid ad me de his que foris sunt nec paruulus incommodum postea importat ex hoc et pure infidelis commodi sed omnino opposito modo quemadmodum si essent duo discoli cogitur vnus per preceptorem ad seruandan regulam bonam alter habet laxatas habenas alter vagatur et nullum preceptum habet. Ad secundum argumentum vbi petis an naturaliter effugat de mones vel ad placitum / dico ex pacto diuino. Et si dicas dauid primi regum. xvi. auferebat demonium a saule per pulsum cithare et fumus iecoris piscis extercat omne genus demoniorum Thobie. vi. et. iiii regum sexto. heliseus fecit adduci psalcem vt prophetaret.

¶ Respondetur quod dauid dulciter perso nuit / quod minus saul apprehendebat vexationem propter voluptatem in melodia acceptam pluribus inten tis minor est ad singula sensus minus cruciatur laborans morbo propter tactum in cimbalis benesonantibus: licet idem morbus intrinsece maneat apprehensio actualis intensa vel remissa vel aduertentia ad aliud delectabile partem pene magnam dissoluit. po terat etiam dauid per preces et deuotionem in cithara mererine saul puniretur vel tantum sicut antea. de fi mo iecorum libro thobie hoc est ex deo volente deuotio helisei accendebatur per psalcem vt dignus esset prophetiam recipere / et iam tempus equum fumantia soluere colla circa hoc sacramentum.