Table of Contents
In Quartum Sententiarum (Redactio A)
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare
Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione
Distinctio 2
Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.
Distinctio 3
Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem
Distinctio 4
Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo
Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum
Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant
Distinctio 5
Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro
Distinctio 6
Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum
Distinctio 7
Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile
Distinctio 8
Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.
Distinctio 9
Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit
Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?
Distinctio 10
Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia
Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis
Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo
Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento
Distinctio 11
Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?
Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini
Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?
Distinctio 12
Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto
Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit
Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas
Distinctio 13
Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo
Quaestio 2 : De modo celebrandi
Distinctio 14
Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia
Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali
Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium
Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet
Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens
Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti
Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta
Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem
Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus
Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum
Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum
Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere
Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama
Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio
Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello
Quaestio 16 : An duellum sit licitum
Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere
Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum
Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere
Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors
Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius
Quaestio 23 : An usura sit peccatum
Quaestio 28 : De cambio bursae
Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram
Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure
Quaestio 31 : An mercatura sit licita
Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium
Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios
Distinctio 16
Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima
Distinctio 17
Distinctio 18
Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis
Distinctio 19
Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?
Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.
Distinctio 20
Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote
Quaestio 2 : An valeant indulgentiae
Distinctio 21
Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam
Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu
Distinctio 22
Distinctio 23
Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?
Distinctio 24
Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?
Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?
Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo
Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae
Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere
Distinctio 25
Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum
Distinctio 26
Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis
Distinctio 27
Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum
Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?
Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo
Distinctio 28
Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet
Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium
Distinctio 29
Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium
Distinctio 30
Quaestio 1 : An error impediat matrimonium
Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet
Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph
Distinctio 31
Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum
Distinctio 32
Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum
Distinctio 33
Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores
Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica
Distinctio 34
Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium
Distinctio 35
Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem
Distinctio 36
Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium
Distinctio 37
Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium
Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere
Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium
Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit
Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus
Distinctio 39
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Distinctio 40
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium
Distinctio 41
Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt
Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum
Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum
Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento
Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi
Distinctio 42
Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione
Distinctio 43
Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari
Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam
Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi
Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis
Distinctio 44
Quaestio 1 : An infernus sit sub terra
Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro
Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri
Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter
Distinctio 45
Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae
Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto
Distinctio 46
Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes
Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes
Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.
Distinctio 47
Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis
Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti
Distinctio 48
Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii
Distinctio 49
Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:
Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo
Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio
Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati
Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua
Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem
Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis
Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis
Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis
Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere
Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis
Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale
Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii
Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis
Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis
Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum
Distinctio 50
Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena
Quaestio 5
An incestus et peccatum sodomiticum sint gravia peccata, et quis est ordo horum peccatorum inter se?¶ Distinctionis quadragesime prime questio quinta. CIrca hanc quadragesi mam primam distinctionem circa materiam carnis Queritur ¬ an quinto an incestus et peccatum sodomiticum sint grauia peccata: et quis est ordo horum peccatorum inter se.
¶ Pro solutione huius questionis notabis quod incestus est luxuria ob consangui neitatem vel affinitatem proueniens siue cognatio fuerit carnalis vel spiritualis in quibus gradibus consanguineitas et affinitas ortum habent superius patuit de peccato sodomitico non multum immorabor in particulari sufficit aliqua tangere in vniuersali: peccatum enim sodomiticum diuiditur in multos gradus quorum primus est bestialitas qui fit inter hominem et bestiam si sit copula inter aliquos eiusdem speciei dicitur sodomiticum ab illa vrbe so doma vel si sit inter aliquos diuersorum sexuum ac si esset eodem sexu vt in vase indebito perinde est ac si esset cum duobus eiusdem sexus si est pollutio sine alterius commixtione est mollicies peccatum contra naturam est superius ad hec omnia et ad aliquos alios actus quos vir potest exercere cum muliere et impudice nec hic conduxit fodere cisternas remitto ad alios in hac parte si de fetore erubuit alexanderloqui in proprio vocabulo quod turpe so nat fit in edi a fortiori sicut hoc flagitium scelestum nepharium et nephandum est sic pariter est infandun hic tacendum est casus ouan erat sodomia: vel quando homo dormit vt polluatur ille actus est sodomia et minimum peccatum sodomie secundum in ma licia est mollicies vel parum ab eo differens sodomia est peior et bestialitas pessimus gradus et maxime innaturalis: non sto in multis gradibus in qui bus homo potest impudice cognosere suam mulierem vel aliam.
¶ Secunda conclusio sodomia est graue peccatum capio sodomiam ad omnes species quia sic loque ntes crebro vtuntur in hac feda specie nec curo de mi do improprio nec alios impugnare esto quod dissute procedant. probatur aliquis incestus est sic peccatum quod est contra ius nature propriissimum vetitur hominibus et brutis dormire cum propria matre vt supra suasum est de consanguineitate: ergo aliquis incestus est horribilis aliquis tamen incestus est mi dicum mortale super simplicem fornicationem vt cognoicere aliquam in vltimo gradu consanguineita tis vel affinitatis vbi est maior propinquitas naturalis et ibi incestus est peior ceteris paribus ita quod hic potes dare gradus simplex fornicatio incestus in quarto gradu incestus in tertio in secundo et potes ire prius in linea descendenti et postea ad ascendentem patrem cognoscere filiam filium cognoscere matrem quod est basiliscus in ista coordinatione qui cogne scit aliquam in quinto gradu non committit incestum Ex quo patet incestus vno tempore non est incest in alio tempore. tempore beati gregori erat incest cognoscere mulierem in sexto gradu tempore innocentii desinebat esse incestus: incestus sequitur ord nationem ecclesie vbi non est contra ius nature. Se cundo sequitur: aliquis cognoscit consanguinean eius in tertio gradu consanguineitatis vel in secun do: et tamen non committit incestum: patet post dipensationem. Tertio sequitur: male dicunt homines et inscite ecclesiam non posse prohibere aliquid sub pena mortalis noxe: patet: quia sic incestus in tertio et in quarto gradu non esset maior quam fornica tio simplex. Quarto sequitur: licet incestus non sit duo peccata totalia realiter est tamen duo equiualenter: hoc est equiualtet duobus mortalibus: sint duo sortes et plato quorum prior cognoscit bertam in quinto solutam inter illos est fimplex fornicatio pla to cognoscat vnam in tertio gradu consanguineitatis alias solutam plato magis peccat quam sortes dica tur excessus eius super peccatum sortis b et illa pars que equiualet peccato sortis a. Quinto sequitur ali quis incestus non excedit simplicem fornicationem. in proportione euuolia aliqua non excedit vnam for nicationem simplicem in proportione sexquioctaua aliquis incestus fornicationem simplicem excedit in proportione vicena vel tricena vt incestus cum ma tre potes cognoscere incestum in affinitate vel commaternitate vel in filia illius qui te de fontibus leuauit. dicitur incestus ab in quod est non et castus quasi non castus sed interpretatio non conuertitur cum interpretato: hec interpretatio cuilibet speciei luxu rie est communis et nulli vni addicta: martinus in questione de incestu dicit aliqua non satis digesta vt pote in quinta conclusione incestus non extendit se de iure diuino ad affinitatem: sed quero ab eo an filius potest habere nouercam et patet quod non leuiti ci decimo octauo et est hoc in noua lege stabule in fine eiusdem questionis cespitat an cognoscere aliquam vbi est cognatio spiritualis sit grandioris cul pe quam pure absolutam cognoscere constat quod sic abu titur in illa quinta conclusione ponit cognationem. spiritualem in sacramento penitentie in fine septime conclusionis cum post canonistas aliquas rectas species enumerauit et in calce subnectit et hoc si inueniatur in istis specialis prohibitio si non hiis quos imitatur fidem impartitus est quare non vidit canones in fine octaue conclusionis bene dicit quod incestus non est species specialissima sed dando ta le discrimen essentiale in speciebus creberrime a vero deuiat cum ostam et aliio multis.
¶ Secunda conclusio principalis probatur quod sodo mia est grande peccatum: probatur. propter peccatum sodomiticum deus destruxit sodomam gomorram et alias tres ciuitates a sene vsque ad pueros inclusi ue genesis. xix. ergo magna pena a deo pro hoc sce lere sequitur quod scelus ipsum est nephandum et ista non erat species pessima huius vicii quod baptista in de calamitatibus tangens sic inquit. Hec fera a dulterium parit incestusque nephandos. Stupraque et igne scelus dignum quo barbara quondam. Abstulit inmixtis sulphur quinquurbia flammis. Runc lacus est vbi tunc homines errare solebant. Et quia pemtapolis regio fuit equore lentus. Pigra liquor vescit qui mortua corpora sorbet. Vina gerit tergo sce leris monimenta vetusti. Pro tali vicio in galaad ben iamin iudicum. xix. viginti quinque mille viri robusti educentes gladium occisi sunt. iudicum. xx. et leui tici. xx. Qui dormierit cum masculo coitu femineo vterque operatus est nephas morte moriatur: sit san guis eorum super eos neque masculorum concubito res regnum dei possidebunt. prime corinth. sexto. de bestialitate leuitici. xx. Qui cum iumento et pecore coierit morte moriatur: pecus quoque occidatu mulier que succubuerit cuilibet iumento simul inter ficietur cum eo sanguis eorum sit super eos genesis decimo septimo super illo verbo: accusauit suos fra tres crimine pessimo: dicit glosa vna interlinearis quia commiscebantur cum pecoribus: sed quicquid sit hoc consistit in facto de quo non multum constat nec glosa illud cathegorice tenet sufficit quod omnis ratio cul pe que est in sodomitico proprie dicto est in bestiali tate et cum boc adulterinus sexus licet cognoscere sororem vel matrem sit contra naturam et potissimum de matre tamen sine addito sodomiticum scelus vocatur peccatum contra naturam propter eius maliciam secundum leges pro illo scelere bomo est occidendus vt in autenti. colla. sexta vt non luxurientur contra natu ram. §. omnibus hominbus. sic inquit imperator quoniam qui dem dyabolica instigatione comprehensi et grauissimis luxuriis semetipos inseruerunt et ipsi nature con traria agunt et istis iniungimus in sensibus accipere dei timorem et futurum iudicium sed prius tales sunt monendi dicit imperator et si non abstineant et acquie scant cum moniti fuerint occidantur. de comperatione istorum peccatorum inter se videntur peccata sic se habere perordinem primum locum in malicia obtinet sodomia quo ad istas duas species bestialitati sodomia est grauius peccatum quam adulterium. vnde beatus augustinus de adulterinis coniugiis libro primo de istis peccatis et eorum ordine sic loquitur adulteri malum vincit fornicationem vincitur autem ab incestu peius est enim cum matre quam cum aliena vxo re concumbere sed omnium horum est pessimum quod comtra naturam fit vt si vir membro mulieris non ad hoc concesso voluerit vti vsus enim innaturalis si vltra mo dum probabitur in vxore quidm veniale est peccatum in meretrice dannabile sed istud quod contra fit execrabiliter sit in meretrice sed execrabilius in vxore. Et isto patet licet sodomia a toto genere sit grauius pec catum quam cetera carnis vitia propter duas species eius tamen est aliquod peccatum sodomie de quo dub um est an sit mortale peccatum: martinus dubitat in quarta conclusione de pollutione an pollutio aliqua sit mortale peccatum si quis bibit excessiue vt polluatur et tamen est vna species sodomie. si dicas eum in telligere de actu exteriore secum non opinor vt supe rius patuit talis pollutio non est nouum peccatum nec veniale nec mortale: quicquid sit de actu interio re illo vel de multis actibus molliciei non scirem osten dere illa peccata grandiora adulterio quamquam nomen igne dignum habeat sodomiticum nemo opinatur simile vitium accedere ad incestum cum matre. Insuper aliquis incestus videtur peior sacrilegio appa ret maius crimen cognoscere matrem quam virginem vestalem quamquam dicatur sponsa dei vnum est alio inna turalius est ita difficile interdum magnitudinem vni us ab alio separare sicut nobis occiduis cognosce re an dominium regis tartarorum dominium presbiteri iohannis excedit hic aduerte potes comparare vnum vitium ad aliud simplex vel ad vnum mixtum ex duobus vel tribus peccatis per equiualentiam: similiter potes comparare infimum vnius supremo alterius. similiter consideres diuturnitatem peccati et impulsum et iuuentutem vel si modicus erat insul tus septimo ethicorum dicit philosophus. Non est enim mirum si quis a vehementibus exuperantibus aut voluptatibus aut doloribus vincitur quin ignoscendum est si resistens vincitur tandem vt theodocti poete philotoctes a serpente morsus aut tercini cercyon in halope et vt homines ii qui detinere risum enitemtes acumulatum illum effundunt vt accidit genophan to in istis remitto ad alios. si petas an loth peccauerit volendo tradere suas filias cogscendas ad saluandos hospites ab hoc scelere nephando: et an leuites et eius hospes in casu vrbis galaad excusantur: et dicitur quod non: non sunt facienda mala vt inde eueniant bona ad romanos tertio. Et si dicas: de duobus ma lis minus est eligendum. xiii. distinctione. duo mala. Dicitur hoc non potest intelligi de malo culpe nullum tale est eligendum nisi exponas per contrarium et abusiue vt melius est perdere digitum quam manum est minus malum. Aliomodo sic de malis pene et non culpe iuxta accipitrem et columbos esopi. ferre mi nora volo ne grauiora feram. Tertio dico loth po terat habere duos actus: vnus erat quo volebat liberare hospites et ille actus erat bonus licet non me ritorius quia simul erat in mortali volens tradere filias et argumentum efficax est quod volebat eos mu tum ab illis spurcissimis viris liberare eum propri as filias in tale flagitium dare non omisit vel saltem id velle si ponas quod per eundem actum volebat tra dere filias vt hospites liberaret ille actus totalis erat malus et mortale peccatum non a fine qui bonus erat sed a medio quod erat vetitum. Ex quo intue ri licet aliqua peccata carnis superbiam et inuidiam. in malicia anteire nec semper peccata spiritus sunt maioris culpe quam carnis vt in secundo dictum est.
On this page