Quaestio 1

¶ Distinctionis decime octaue questio vnica. CIrca hanc distinctionem decimam octauam que Iritur an exconicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis. Excommunicatio est se paratio a communione ecclesie quo ad fructum et suffragia generalia priuatur a sumptione sacramentorum et ab omni actu legitimo baptisatus cetum fidelium ingreditur et ad participationem sacramentorum cum aliis propter aliqua peccata praiuatur vtroque vt per exconicationem alia est minor id est separatio a sacramentis et potissi mum eucharistie et vocatur minor exconicatio per prius maiori exconicationi conuenit et in absoluto modo lo quendi pro ea accipitur patet de sententia excommunicationis. si quem quo fit licet aliqua exconicatio est minor imo omnis excomnicatio est minor nulla minor exconicatio est excommuicatio nec arguitur in darapti omnis exconicatio est maior omnis excomnnicatio est minor ergo minor exconicaus est maior ex illis primissis nulla sequitur conclusio formaliter saltem gratia forme acceptionis terminorum bicitur maior coparatiue propter minorem vt maior attrides maior aiax exconicatio est extra conitatem separa tio vel censura minor excommicatio est morbus respiciens personam absolute maior est morbus respiciens per sonam vt est pars communitatis. Sed triplex est communio quedam spiritualis omnio vtquantum ad dilectionem interiorem et vitam eternam promerendam quedam quantum ad exteriorem conuersationem quedam sacramentalis quantum ad sa¬ cramentorum susceptionem et potissimi altaris a pri ma communione numquam separantur excommicati ecclesia non brat pro excommicatis in gonteonali oratione bene tamen aliquis in speciali orat pro aliquo exconicato ab aliis duab commionibus separantur exconicati vt patet in carmin vulgari. Os orare vale crino mensa negatur non est obsculandus nec secum orandum nec salutandus non dicamus in exordio literarum sortes IoIhanni de padua salutem sed spiritum saniorem.

¶ Istis notatis pono conclusiones.

¶ Prima est prelati ecclesie rationabiliter exconicant.

¶ Secunda conclusio excommicatio non de bet infligi pro quolibet peccato sed sola contumatia.

¶ Tertia conclusio excommunicatio ligat excommunicatum eui tare aliorum consortium sicut alii obligantur vitare eum Prima conclusio probatur. mathei. xviii. si peccaue rit in te frater tuus si te non audierit sit sicut ethnicus et publicanus apostolus. i. corinthiorum. v. fornica torem manifestum tradidit sathane et. i. ad thi. i. ex qui bus est himeneus et alexan. quos tradidi sathane et prime ad corinthi. vltimo. Si quis non amat dominum in sum anathemasit paterfamilias filium inobedientem extra domum eiicit pro tempore vt corrigatur ergo sic in mo ralibus potest pater spiritualis. Secunda conclusio pate xi. q. iii. nemo episcoporum ille est contumax vt ibi di citur qui non vult venire vel veniens non paret vel an tempus recedit. pre batur aliter ratione si pro quolibet mortali infligeretur tunc esset onus importabile et non virga discipline ac si quis vellet abigere mu scas a fronte calui et eam ledit vel frangit. Item ecclesia debet procedere more medici in corporibus curandis qui primo medicinas faciles dat vt cirupos et eua cuationes postea procedit ad maiora si tertiana febricula potest curari per dietam vel fleubothomian inconsulte faceret onerando stomachum et ledendo naturam: ergo vbi homo est corrigibilis et audit ecclesiam quare est iudicandus sicut ethnicus et publicanus. illud patet. c. cum medicinalis sit de sententia excommunicationis libro. vi. non alias precepit innoncentius quartus excommuni cationem scripto dare et causam inscribat hoc ipsum patet. xi. q. iii. audi exconicatio est maxima pena ecclesie dicitur mucro eprii. xvi. q. ii. visis in fi. xxiiii. q. iii. corripiantur. alia pars patet quod pro contumacia de bet inferri. patet. clauum clauo oportet rescindere cirui gicus menbrum putridum abscindit ne reliquum corpus inficiat: secundum illud nasonis. vt vitam redimas ferrum ps tieris et ignes: ergo medicus spiritualis licite punit aliquem ne reliquum gregem inficiat quia vnica praua pecus inficit omne pecus et. xxiiii. q. iii. resecande. resecande sunt carnes putride et scabiosa ouis a caulibus repel lenda ne tota domus massa corpus et pecora ardeant arius in alexandria vna scintilla fuit sed quoniam non statim opressus est per totum orbem eius flamma populata est. Tertia conclusio patet contraueniens sta tuto praeceptorio ecclesie peccat. Insuper peccat eneruans gladium spiritualem et vltimum mucronem ecclesie de medio contemnens excommicationem est huiusmodi: igitur Insuper colloquens cum exconicato peccat et maior est causa in ipomet exconicato: igitur: et si non fieret hi relatio equiparentie parum prodesset si alius prohi¬ betur loqui cum exconicato et non econuerso irpte tibiloqueretur tota die a remotis et sic esset irrisio excom municationis. Et illud intelligitur etiam extra ca sus concessos in quibus licitum est conuersari extra diuina qui casus in hoc carime vulgari includuntur vti le lex humile res ignorata necesse pro salute exconicati. licet etiam colloquens interponat quedem alia vt potest efficatius concludere lex matrimonium humile filiusfamilias et fui ignorantia transeuntes per domus exconicatorum vt pegrini et mendicantes etiam per vti le intelligas vtilitatem colloquentis quia debet michi pe cuniam vel meum iniuste tenet peccatum non debet ei patrocinari. Ex isto patet quod male agunt exconicantes pro leui causa vt pro solutione pecuniaria vbi egre pomo potest satisfacere. Secundo patet quod male faciunt citantes peremptorie vnico contextum tripliciter virum honestum de cuius fuga nullatenus est timendum Interdum hoc faciunt ad petitionem partis et pro leuibus causis terna monitio debet praecedere. xxii. d. si quis eprtus non debet ferri cum impetu sed cum deliberatione et cause cognitione. xi. q. iii. si epraus et. c. seruetur Tertio patet quod huiusmodi leuis excomnicatio est causa comtentibilis excommicationis qui nimis emungit elicit san guinem et omne rarum preciosum raro commicauit apostolus raro paeres in primitiua ecclesia maior error est in hac parte in officialibus quam in aliis.

¶ Contra patr mam conclusionem arguitur aut exconicatio est morbus aut me contr dicina si morbus nulli est infligenda cuiuslibet salus est desideranda si medicina cuilibet est applicanda Insuper per exconicationem traditur bomo sathane vt patet in exconicatione apostoli dicitur quod est medicina si iuste infligatur vel toti multitudini vel ex parte eius et plerumque excommunicatio licet ledat pro tempore sicut sectio vnius menbri ne alia ledat. Ad aliud di citur in primitiua ecclesia homines tradebantur sathane vt eos torqueret. i. corinth. v. in glo. ob salutem anime. vtile erat aliquibus pro plantatione ecclesie quibus ecclesia nunc plantata non eget.

¶ Secundo arguitur excommnicatio est quedam maledictio sed talis est prohibi so ta ratioanorum. xii. ergo ecclesia nullum debet excommunicare et id in canone inde quod cum michael altercaretur de corpo re moysi non est ausus iudicium inferre blaspheman do sed dixit. imparet tibi dominus ergo ecclesia non debet exconi care quempiam secum altercantem. Preterea exconicatus dannatur in spiritualibus incidens in canonem late sentem tie a iure fecit dannum corporale vt percutiendo cle ricum. si quis suadente diabolo. xvii. q. iiii. ergo pena excederit culpam.

¶ Respondetur quod maledictio quae consistit in optatione pene est illicita et sic loquitur aposto lus: sed maledictio que est optatio pene ad correctio nem delinquentis est licita etiam diabolus est incorrigibilis propterea ei maledictio est inanis. Ad vltimum dicitur quod exconicatus dannificat seipsum dat operam rei illicite et est causa quare incidit in canonem non tamen totalis si ecclesia non exconicasset taliter deliquentem non incideret in canone et nego quod pena excedit culpam peccauit mortaliter percutiendo clesicum excomicatio non est ei culpa hoc est tollerantia exconicationis bene tum infligitur pro culpa ad incidendum in sententiam excommuni¬ cationis latam a canone sufficit facere prohibitum a ca none siue sciat faciens exconicationem siue non ecclesia facit sicut doctus regens qui aliqua rudi minerua et exemplariter ostendit discipulo vel in sillogismo demon stratiuo procedit sic ecclesia praedicando et exhortando interdum deducit ad impossibile. assumpto vno impos sibili non cognito tali ab auditore ostendit connexionem consequentialem validam et consequensis manifestum impossi bile tunc per regulam logicalem quod ex possibili numquam sequitu impossibile cognitam ab auditore ostendit antece dens an auditori dubium impossibile exemplo illud dino sci potest ex aristotele. iiii. phisicorum. contra admittentes vacuum ostendit quod graue simplex positum ineo mo uebitur subito et ita cito vel citius in pleno quam in vacud quod reputabit discipulus inconueniens in fine fatebitur antecedens quod prius dubitabat vel putabat verum possibile sic admissa contumatia peccatoris quam dubita bat esse peccatum vel id negat vel non paret tandem dedu cit ad maius inconueniens intendens humiliare contu macem vmbone repellitur vmbo et sic finaliter inter dit salutem contumacis in sententia iuste et iuridice illata ab homine est maior contumacia et per consequens maius peccatum quam in exconicatione lata a canone et potissimum vbi ignora tur ibi non oportet peccatum esse maius propter excommicationem cum ille non tenetur scire canones prout supponitur et in eo est contentus extenso termino non pens ecclesie si sciat est magis proprie contumatia. excommica tio a iure est vt homo caueat a peccato. propterea assimilatur medicine preseruatiue quando dubitatur de mor bo futuro quis capit farmatiuam quae infligitur ab homine assimilatur curatiue et infligitur illa pro cotumacia pro priissime stat ignarum canonis occidere clericum plus peccare quam tres contumaces per breue tempus pro pecunia.

¶ Contra alias duas conclusiones promiscue simul argumentor aliquis est excomicatus sine peccato quod patet de excomnicatione iniusta sicut dicit gregorius es recitat gratianus. xi. q. iiii. c. primo sententia pastoris siue iusta siue iniusta tenenda est et timenda.

¶ Respon detur dupliciter sententia dicitur esse iniusta. vno moo sic est iniusta quod est nulla vel ex parte iudicis quia non habet iurisditionem in exconicato vel ex parte iudicati quia excommicat post appellationem legitimam vel in excomicatione continetur notabilis error vt quia dedit elemosinam vel audiuit diuina. si excommunicatio est iniusta sic quod sit nulla nullatenus est timenda coram deo vel coram hom nibus et hoc si sit patenter nulla si sapientes sciant eam esse nullam sed dubitant vulgares seruetur in publico coram vulgaribus inter sapientes solos qui noscunt ma teriam no oportet seruare et hoc non est contemnere ec clesiam sed eam honestare et non sinere discolum prelatum coinquinare fideles subditos et grauiter peccat disco lus prelatus sic excomicans vbi est dubium propter scan dalum ne videatur contentor ecclesie obseruet et petat absolutionem ad cautelam. Aliomodo potest esse iniusta sic tamen quod tenet hoc est manent omnia essentialia exconicationis sed aliqua solennitas accidentaria praetermittitur vel ma la circunstantia inuoluitur. puta ira / inuidia vnius par tis vel nimia affectio alterius ad hoc quod actus sit iustus multa requiruntur. in proposito requiritur quod causa sit posita bomo est contumax infertur excommicatio propter finem debitum pro emendatione buius contumacis et vt ad cor redeat actualiter vel virtualiter et quod non inuoluatur aliqua malacircunstantia cadens in ra tione obiecti circunstantia circustans non vitiat actum bonum a bonitate morali. dato quod circunstantia sit mor talis. excomnicatio primomoo non est exconicatio sicut homo pictus non est homo. excommicatio secundo modo est excommicatio sicut malus homo simpliciter est homo prima acceptione est diuisio vocis in sua significa ta in secunda superioris in sua inferiora.

¶ Secundo argumentor petat titius a sempronio a summam pecunie coram officiali sancti andree quam dicit se mutuo tradidisse sempronio et ponatur quod nichil dederit. adducat tamen viros belial sortem et platonem reputatos in exteriore homine qui testantur pro titio tunc dominus hugo officialis excommicat sempronium soluere recusantem sempronius in isto casu non tenetur vitare societatem fidelium cum constat ei quod est iniuste exconica tus.

¶ Respondetur per propositiones maior fides est danda testibus quam sempronio etbugo iuste ex communicat facit aliis quod facere tenetur.

¶ Secunda pro positio sempronius est iuste exconicatus. patet ab actiua ad passiuam.

¶ Tertia propositio sempronius de bet se separare ab aliis et alii ab eo. at si ex omni parte esset iuste excomnicatus de aliis non est questio cum cre dant eum esse iuste excommicatum et iuste accusatum quod ipse ab aliis patet alioquin ab aliis reputabitur con temptor ecclesie et eos scandalisabit non debent ei soli credere dicenti oppositum cum testes erant omni exce ptione maiores.

¶ Quarta propositio si sempronius fuerit in solo loco in quo sunt testes et actor non videtur quod teneatur ab eis se elongare. patet. ipsis constat quod coram deo non est exconicatus. officialis coformat se conclusioni huius sillogismi practici cuilibet contu maci ferenda est sententia excommnis sempronius est huiusmodi: igitur. sed quia negas minorem accipito hanc maiorem quilibet probatus coram me a testibus quos non possum refellere contumax est a me exconicandus vel cogendus soluere sempronius est huiusmodi. sed subdu bitabit sempronius quid facturus est.

¶ Ponitur quinta propositio cum est inter scillam et caribdin elontet se a scilla appropinquando caribdi de duobus ma lis pene minus est eligendum consideret nocumentum quod potest pati de solutione pecunie ex vna parte et iacturam quam patitur interim ex parte exconicationis minus penale accipiat si equaliter ponderet erit es optio.

¶ Tertio argumentor titius excommicatus inse quitur platonem et plato per te tenetur eius societatem euitare semper insequenti titio incampis necesse erit platonem currere per terram inuiam in recto itinere oppo nit se titius excommicatus. Insuper est aliqua distantia intra quam homo peccat manendo cum exconicato et ali qua in qua non est peccatum propter longitudinem: vel datur minima distantia prope excommicatum in qua non peccatur et tunc sedens in extremo illius distantie non peccat sed mouens digitum vesus excommunicatum erit exconni catus vel articulum pedis parum remouens cum iam habebit aliquod menbrum infra punctum in qua non peccatur si des maximam distantiam in qua peccatur idem erit remouendo pedem per granum millii quod non erit peccatum et pone vnum punctum extra illud puncti et alium infra quid erit. Item videtur quanto bomo ma gis accedit tanto peccatum erit maius et sic volens ap propiquare magis et magis peccat et successiue elo gans minus et minus peccat. Respondetur sufficit viro facere quod in seese ad fugiendum ab excommicato et ro get eum abire et si alius proteruus noluerit non peccatur non est intentio ecclesie in illo casu talem obliga re. Ad aliud transeat quod est status et da minimam propinquitatem in qua non peccatur vel maximam in qua peccatur: sed status debet iudicari consilio prudentum sicut frequenter in proposito contingit dubium sortes inuitat excommunicatum ad prandium te inscio te existente in principio tabule et exconicato superueniente et posito in extremo vel in alia mensa vicino vel ipio successiue tibi appropinquante in eadem mensa pruden tum est interpretari intentionem ecclesie quando est ligame quando vero non quando quis est in latitudine propinquitatis in qua peccatur non oportet quod quanto magis acce dit tanto plus peccat si quis fugeret se colloqui cum excommicato vt eum corrigat sed de hoc parum curat vel est ei verisimile nichil faciet alius pro eo talis est ex communicatus et se illudit et non ecclesiam. secus est vbi ho mo potest alium corrigere et hoc est ei verisimile.

¶ Quarto argumentor ducat sortes bertam ficte in facie ecclesie et postea tebergam postea ecclesia talem iuste exconicat et non patet ei remedium non potest pro priam vxorem dimittere in lege gatre non datur libe lus repudii. Insuper qui non commicat in culpa non communi cat in pena: ergo qui non erat contumax non peccat colloquendo cum exconicato. Ad primum respondebitur inferius in matrimonio. Ad aliud dicitur quod non communicat in cadem pena id est non punitur ea pena qua excont catus maiore excomnicatione punitur nisi idem crimen faceret exterius non est sermo hic de actu interiore ille non est excommicatus qui vult occidere clericum sed qui iniuriose percutit non tamen propterea quod ecclesia non pra cipiat interdum actum interiorem in confessicne precipit confi teri peccata occulta in paschate licet confiteri peccata occulta sit de iure diuino tamen confiteri occulta in hoc tempore huic non est de iure diuino sed ecclesie similiter nolens interius ieiunare quadragesimam peccat.

¶ Hic peto aliqua primum an exconicans incidit in sen tentiam excommicationis. Secundo quero quis est effectus excomnicationis et an omnis discedens excomnicatus est dannatus. Tertio an vniuersitas potest exconicari. Quarto quis potest exconicare et soluere. Quinto est certitudo exconicationis requiritur ad euitandum excommicatum. Sexto an duo excomnicati possunt inuicem colloqui. Septimo an colloquens cum centum exconicatis simul centum mortalia committit. Octauo an metus excusat aliquem ab exconicatione. Nono dubi tatur de muliere dubitante de consanguinitate vel as fi nitate excomnicata que non vult reddere debitum an bene gat. Decimo an aliquis inuitus potest absolui. Vn ecimo quomodo est quod exconicatus ab vno episcoMo tenetur euitari a non subditis illius. Huodecino in quilibet loquens cum excommuicato peccet mortaliter Tertiodecimo an innodatus pluribus exconicationibus potest ab aliquibus absolui. Ad primum dicitur lice exconicans peccet peccato quare infligitur exconicatio vt percutiens clericum iniuriose tamen quo ad penam latam a iure supremus excommicans non excommicatur sua volum tas in hiis positiuis humanis eum deobligat congruum est tamen vt obseruet. Ad secundum dicitur briuatur suffragiis communibus ecclesie non potest excommicare. xxiiii. q. i. audiuimus priuatur a diuinis et a colloquiis aliorum non potest acquirere beneficium ecclesiasticum. c. postulasti de cleri. excommuni. mi. vulgus apud nostrates dicit omnes spiritus apparentes redisse obi violationem exconicationis. Ad aliam partem secundi dicitur quod non de aliquibus dubium est an sint excommnicati et ta les non dannantur. dicis hoc non est ad propositum debeo loqui de exconicato. patet de contumaci penitu dine ducto querente absolutionem vt in casu ma trimoniali de ficte contrahente qui non absoluitur hoc patet post penitentiam anquam homo absoluatur in fo ro exteriore est in gratia post censuram excommicationis quousque absoluatur est irretitus vitio exconicationis et tamen plerique tales sunt in gratia: sed si quis fuerit excommunicatus temere et non querit absolutionem: sed sic moritur male discedit et dannatur si sit in inferno post mortem vel in celo parum ei nocebit hoc est sue anime. dato quod excommunices nocet si fuerit in purgatorio quo ad longam detentionem. Ad tertium dicit innocentius quartus quod non. c. romana ecclesia de sententia excommunicationis libro. vi. sed licet excommunicare omnes facientes culpam. ratio multorum iurisconsultorum non valet quia non est suppositum. patet de interdicto: sed ratio est ne innocentes feriantu vltima ferula ecclesie. Sed contra dominus alexan. sextus excomnicat singulos et omnes malefactores communitatis omnes isti malefactores sunt hec communitas. ergo excon municat hanc communitatem. dico consequentiam non valere nec valet hec illatio excommunicat omnes istos viginti isti viginti sunt hec communitas ergo exconicat hanc communitatem variatur appellatio rationis.

¶ Sed pono propositiones.

¶ Prima est sortes male agit excommicando communitatem

¶ Secunda propositio communitatem licite sortes potest xcomnnicare. Ad quartum dicitur quod eprisi / abbates / priores et rectores habentes communitates subditas et hanc potestatem aliis committere possunt non est proprie clauis claudens et aperiens regnum celorum sed est gladius et alii etiam excommunicare possunt qui hoc obtinuerunt ex consuetudine consuetudo dat iurisditionem ab omni sententia excommicationis lata a iure potest episcopus abasoluere nisi conditor canonis id sibi reseruat et exenptus suos subditos absoluere potest et inferior non potest absoluere nisi illud fuerit sibi commissum a sententia lata ab homine potest ille absoluere qui eam tulit superior in hoc vel eius successor vt innocentius viii. absoluit venetos a sixto. iiii. excommunicatos et dominus iohannes picus excommunicatus ab innocentio. viii. absolutus ab alexandro sexto et excommicatus ab vno offi ciali absoluitur a sequenti a sententia minoris exconicationis quae iucurritur participando cum excommicatis non in crine potest absoluere proprius sacerdos de sen. excommunica. capitulo. nuper. Ad quintum dicitur quod in concilio constantiensi et in basiliensi antequam scissuram faceret conclusum est quod nemo tenetur euitare excommu nicatos nec in diuinis nec extra nisi fuerint publica ti vel denunciati excepto casu de iniectione manuum notoria in personas ecclesiasticas et sicut multa sunt reuocata de excommunicationibus et vtile foret de facto in pragmatica sanctione qua galli vtuntur in ca pitulo de excommunicatione dicit quod nemo est vitam dus nec in sacramentorum adminstratione vel in qui buscunque aliis quousque fuerit denunciatus talis aut casus fuerit ita notorius quod nulla tergiuersatione po test celari aut aliquo iuris suffragio excusari nam a communione illius abstineri vult iuxta canonicas samctiones per boc tamen huiusmodi excomunicatos non intendit in aliquo reuelare nec eis quolibet suf fragari vbi glosa in verbo suffragari nam in hiis quae tangunt fauorem exconicati non est differentia inter occultum et notorium. ioh. gerson in de vita spi. anime lectione quarta dicit audiuit de vrbano quinto quod gloria batur se papam esseob hanc precipuam causam quod mul tis penis excommicationum et irregularitatum erat obnoxius prudenter et subtiliter infert cancellarius si dilexisset proximos sicut seipsum et ad boc aduertisset relaxasset fortasse tot laqueos / tot onera / tot pericula / ab eorum ceruicibus vt aliquali et si non pari li bertate gratulari potuissent: tot sunt sententie exconicatio nis quod vilescunt. Ad sextum dicitur quod non. Ad septimum non oportet. Ad octauum dicitur si non fuerit metus ca dens in constantem virum non excusat. patet de hiis que vi metus ve causa fiunt. c. cum dilectus. si fuerit ca dens in constantem virum opinione meatalis non est excomnicatus / siue participando in diuinis / siue extra diuina nec capitulum sacris in prefata rubrica est in oppositum fugere ab isto est constitutio humana vt reor in articulo mortis vel saluande vite non obligat non intendit me ecclesia in illo cas excomnicare nec intendere debet. Ad nonum dicitur mulier de qua fit mentio non habuit probationes paratas sed quaesiuit dilationes et sua temeritate recessit presumeba tur contra eam non rediens erat exconicanda. Ad decimum dicitur quod sic licet non potest absolui a peccato inuitus potest tamen absolui ab hoc quod ponitur quod non colloquatur cum aliis vel alii secum. Ad vndecimum dicitur quod hoc est per legem superioris dantis robur: patet de decre. hono. xi. q. iii. cure sit. Ad duodecimum non est sermo de participante in crimine pro quo est quis exconicatus nec de participatione in mortali cum excomnicato nec in diuinis in talibus transgressio plena et deliberata est mortalis de colloquio vel alia communicatione est sermo et placet michi modus ille quod non est peccatum mortale ecclesia noluit pro emendatione istius infligere ita grauem penam aliis quod pro salutatione vel parua loquela esset transgressio mortalis et hoc nisi homo videat verisimiliter quod ex sua loquela con temneretur ecclesia et sic stat quod frequens colloquutio sit mortalis vbi prima vel secunda erat venialis non quod sola frequentia venialium nullis aliis concurrenti¬ bus sit mortale peccatum hoc nihil est dictu mortale non componitur ex venialibus vel venialium solorum assue factio non facit mortale sed aliud accedit scilicet contemptus video quod ex primo colloquio vel secundo non con temnitur ecclesia in tertio vel quarto alii a me accipi unt exemplum frangendi precepta ecclesie et ero in causa illius nisi desistam tunc stat iterumloquendo quod mortaliter peccem vbi venialiter peccaui. exem plum de percutiente virum sensim vsque ad mortem brima alapa non est mortalis nec secunda sed dum demum percipit percutiens vel percipere debet quod hec percussio notabile damnum proximo inferret percutiendo mortaliter peccat sic in proposito. Si dicas mathei decimo octauo qui ecclesiam non au dierit sit sicut ethnicus et publicanus boc intelligitur de participatione in diuinis in humanis fideles communicare poterant cum infidelibus. prime corinthiorum decimo. si quis infidelium vocat vos ad cenam et vultis ire omne quod vobis apponitur manducate nichil interrogantes propter concientiam. Ad decimum tertium dicitur duplex est effectus excommunicationis scilicet eiectio et ligatio quo ad primum effectum qui est eiectus non potest amplius eiici quantum ad ligationem secundam potest pluribus ligationibus ligari ascende ad huius intelligentiam de funibus materialibus quibus quis ligatur. Quo fit prima excommunicatio est peior excommunicato quam secunda cum excommunicandum eiicit et vinculat. secus est de secunda. Secundo sequitur quod idem est de secunda et tertia excommunicatione quo ad eiectionem. si quis sententias excommunicationis videre voluerit videat iura. inane est theologo illas materias faciles mutabiles in medium recitare Si petas que res est excommunicatio dicitur si capiatur terminus actiue est homo excommunicans. si passiue est homo excommunicatus. abstractiue est signum notificatiuum excommunicantis.