Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Quartum Sententiarum (Redactio A)

Prologus

Quaestio 1 : Quid in contrarietate opinionum (potissimum mores tangentium) faciendum est. Et an scientiae peregrinae inserendae sint in theologia. Et propterea quaeram hunc quaestionis titulum: cui parti adhaerendum est in materia opinionum et an quis potest alias artes in theosophia inserere?

Distinctio 1

Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare

Quaestio 2 : Utrum haec sit bona diffinitio sacramenti: sacramentum est invisibilis gratiae visibilis forma

Quaestio 3 : Utrum sacramenta novae legis causalitatem aliquam habeant respectu caracteris vel ornatus in anima

Quaestio 4 : Utrum pro tempore cuiuslibet legis vel, ut rectius petatur, pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta?

Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione

Distinctio 2

Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.

Distinctio 3

Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem

Distinctio 4

Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo

Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum

Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant

Distinctio 5

Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro

Distinctio 6

Quaestio 1 : An caracter sit causa initerationis baptismi et quae poena debetur iterantibus baptismum

Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum

Distinctio 7

Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile

Distinctio 8

Prologus

Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.

Distinctio 9

Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit

Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?

Distinctio 10

Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia

Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis

Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo

Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento

Distinctio 11

Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?

Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini

Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?

Distinctio 12

Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto

Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit

Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas

Distinctio 13

Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo

Quaestio 2 : De modo celebrandi

Distinctio 14

Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia

Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur

Distinctio 15

Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali

Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium

Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet

Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens

Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti

Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta

Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem

Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus

Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum

Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum

Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere

Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama

Quaestio 13 : An dissuadens alicui intrare religionem tenetur intrare religionem illo nolente postea intrare

Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio

Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello

Quaestio 16 : An duellum sit licitum

Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere

Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum

Quaestio 19 : Quomodo est furtum veniale, vel mortale in casu sequenti satis vulgari: sit unus cumulus grani in horreo Melros. Auferat

Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere

Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors

Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius

Quaestio 23 : An usura sit peccatum

Quaestio 24 : An iste casus sit usurarius: ego habeo unum chorum tritici in festo Sancti Martini valentem viginti, quem volo servare ad augustum in quo triticum solet esse carius apud Britannos. Vel econtrario ducatur casus apud bis colligentes fructus annuae ut inter tropicos et prope eos ducatur proportionabiliter licet bis colligant propter sitim terrae nonnumquam habent annos steriles, patet ex Genesi 41 capitulo de Aegypto. Etiam uno tempore propinquo vel vicino collectioni segetum habent annonam cariorem vel minus caram. Accedit ad me Petrus, volens emere A chorum petens dilationem solutionis, ego capio triginta in augusto.

Quaestio 25 : An iste casus sit labe usurae infectus vel licitus: est Sempronius campsor, dans tibi albam pecuniam pro scuto, accepit parvum album supra scutum vi mutui.

Quaestio 26 : An iste casus sit usurarius: Sortes dat Platoni bis mille libras sterlingorum mutuo, capiens pagum valentem annuae centum scuta in pignore tenet Sortes A pagum et eius fructus colligit viginti annos et demum mille suas libras integras recipit

Quaestio 27 : De pecunia traiecticia vel nautica tangendo casum capitis naviganti de usuris non licet sorti capere pecuniam ultra sortem ratione periculi suscepti ut romanus pontifex dicit in capite praefato

Quaestio 28 : De cambio bursae

Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram

Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure

Quaestio 31 : An mercatura sit licita

Quaestio 32 : An contractus in quo est deceptio ultra medietatem iusti pretii sit rescindendus et an receptum ultra iustum pretium sit restituendum

Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium

Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios

Distinctio 16

Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima

Distinctio 17

Quaestio 1 : An omnis utriusque sexus fidelis existens in annis discretionis tenetur tantum semel in anno omnia sua peccata proprio sacerdoti confiteri

Quaestio 2 : An dementes et plene ebrii teneantur ad confessionem et an peccent tempore quo sunt tales

Distinctio 18

Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis

Distinctio 19

Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?

Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.

Distinctio 20

Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote

Quaestio 2 : An valeant indulgentiae

Distinctio 21

Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam

Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu

Distinctio 22

Quaestio 1 : An opera bona mortificata redeant in resurgente, et an semper resurgens resurgit ad maiorem gratiam?

Distinctio 23

Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?

Distinctio 24

Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?

Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?

Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo

Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae

Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere

Distinctio 25

Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum

Distinctio 26

Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis

Distinctio 27

Quaestio 1 : An ad verum matrimonium requiratur consensus mutuus per verba de praesenti explicatus et an hoc sufficiat semper

Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum

Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?

Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo

Distinctio 28

Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet

Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium

Distinctio 29

Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium

Distinctio 30

Quaestio 1 : An error impediat matrimonium

Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet

Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph

Distinctio 31

Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum

Distinctio 32

Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum

Distinctio 33

Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores

Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica

Distinctio 34

Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium

Distinctio 35

Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem

Distinctio 36

Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium

Distinctio 37

Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium

Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium

Distinctio 38

Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere

Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium

Quaestio 1 : An omnes existentes in sacris ordinibus tenentur ad continentiam pariter et religiosi et an romanus pontifex in voto continentiae potest dispensare pro rationabili causa

Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit

Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus

Quaestio 6 : An omne scandalum sit peccatum et propter scandalum omittenda sunt aliqua alias facienda?

Distinctio 39

Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis

Distinctio 40

Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis

Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium

Distinctio 41

Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt

Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum

Quaestio 3 : De duabus specibus, scilicet, stupro et raptu, an sint peccata mortalia et species luxuriae

Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum

Quaestio 5 : An incestus et peccatum sodomiticum sint gravia peccata, et quis est ordo horum peccatorum inter se?

Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento

Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi

Distinctio 42

Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione

Distinctio 43

Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari

Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam

Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi

Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis

Distinctio 44

Quaestio 1 : An infernus sit sub terra

Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro

Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri

Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter

Distinctio 45

Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae

Quaestio 2 : An sacrificium vel missa dicta pro pluribus tantum cuilibet eorum prodest ac si pro paucioribus celebraretur?

Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto

Quaestio 4 : An anima separata cognoscat aliqua quae cognovit in hoc corpore et an sancti pro nobis orent

Distinctio 46

Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes

Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes

Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.

Quaestio 4 : Probare enitemur aliquod peccatum esse infinitae parvitatis, immo de omissione nunc actu

Distinctio 47

Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis

Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti

Distinctio 48

Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii

Distinctio 49

Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:

Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo

Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio

Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati

Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua

Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem

Quaestio 7 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia, hoc est quaerere essentiam dotis impassibilitatis

Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis

Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis

Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis

Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere

Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis

Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale

Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii

Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis

Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis

Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum

Distinctio 50

Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena

Quaestio 2 : An damnati possunt velle aliquem actum bonum

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 1

An sacerdos potest uti clave in quolibet?
1

¶ Distinctionis decime none questio prima. CIrca decimam nonam distinctionem queritur an sacerdos potest vti claue in quolibet

2

¶ Pro solutione questionis notabis omns transferentes secundum aliquam similitudinem transfe runt sicut hostium materiale per clauem clauditur et aperitur sic sacerdos euangelicus per potestatem ti traditam claudit et aperit peccata in confessione detecta: propterea dicitur habere claues et claues dicuntur esse in ecclesia. In lege mosaica non erant huiusmodi claues sed precesserunt in figura. Officium sacerdotum legalium in tribus erat claudendo et ape riendo mundis et immundis materiale templum secundum ritum legis in oblatione sacrificiorum et oblatione sacramentorum legalium in mundatione aliquarum irregularitatum que incurrebantur secum dum legem in principio scilicet templo secundum du¬ pticem sui partem sanctantum sanctorum et etiam precessit figu ra ecclesie secundum duplicem sui partem militan tem et triumphantem secunda duo habent sacramen ta noue legis respondentia et purgationem a pecca tis. Sed que res est clauis dubium est inter sapientes aliquibus dicentibus clauis est potestas et caracter sacerdotalis realiter et hic modus est communis aliis ponentibus claues esse respectus et plu res esse claues difficultas est potius methaphisica quam theologalis cum omes conueniunt in quem effectum potest sacerdos sicut superius de baptismo diximus baptismus est aqua: aliter alii dicerent sed in hoc conuenimus quod baptisatus vno modo est. alio modo baptisatus nisi aliunde accidentaliter differamus sed quia non est modus educati in philosophia quemadmodum theologum decet nescire de qua re loquatur more sit aci: propterea dicam sicut sentio in hac parte iste claues non distinguntur a sacerdo te vel signo sensibili quo ordinatur nec potestas or dinis probatio vel clauis est respectus distinctus a fundamento sicut aliqui existimant et hoc nonnulli tales sunt prout supponitur et suppositio ferme ab omnibus huius studii admittitur non est petenda pluralitas vbi paucitas sufficit de multiplicatione rerum vel est caracter et hoc non ordonon potest dici caracter ordo est sensibile signum cum est sacramentum. augu. ponit signum sensibile in diffinitione sacramenti vt in capite quarti diximus: modo quae libet species debet includi subgenere. Item si animapresbyteri cum caractere ponatur in corpore pla tonis laici non videtur habere has potestates: igitur cum non videatur quid rationabilius dici potest quam sacerdos ponamus esse sacerdotem.

3

¶ Sed contra illud argumentor math. xvi. christus dixit petro ti bi dabo elaues regni celorum: ergo sunt plures sacerdos est vnus igitur. Preterea iste potestates re aliter distinguntur quod patet diuersis temporibus dam tur nunc a prebytero et primo a christo in cena ordinauit apostolos sacerdotes et dedit eis potestatem suum corpus consecrandi. luce. xxii. post resur rectionem dedit eis potestatem absoluendi. iohan. xx. cum diuersis temporibus dantur ergo possunt adinuicem separari ergo realiter distinguntur. Ad primum etiam vnus sacerdos est plures res sic verba calix et hostia totum est sue partes et sic. de virtute sermonis sunt plures sed hec responsio es sophistica dicitur licet clauis sit plures res non tamen est plures claues dico quod est plures id est potest in plures effectus sic anima vocatur plures potentie quia potesi intelligere et velle et tamen intellectus est voluntas similiter sortes habet duos gradus scilicet in theologia et in iure pontifico quero que res est gradus vel quam entitatem acquirit quando est factus magister nullam vt opinor sed nunc potest presidere publice et predicare in vniuersitate et non ante cum aliquis est magister in artibus potest in artibus regentare parisius et non ante sed in hoc est dissimile quod vnum est constitutio humana et oppositum potest fieri ab homine non autem in nostro casu dicimus iste habet duos gradus. Ad aliud non habet colorem: patet de duobus gradibus successi ue acquisitis licet theologia sit habitus vnus vel plures tamen doctoratus in theologia est theologus dirige argumentum tuum contra illud magisterium in artibus et doctoratus successiue acquiruntur hoc est homo successiue suscipit has denominationes Ex isto patet quod clauis fuit antequam fuit clauis sicut rex fuit antequam fuit rex: intelligenti logicam et fun damentum res est lucida non infero propositio nes que non intelligentibus videbuntur peregrine Sed dicis si successiue dentur heec potestates tunc aliquis potest consecrare corpus christi qui non potest audire confessiones: patet de apostolis ante re surrectionem. similiter si episcopus diceret nunc requisita ad hoc quod aliquis consecraret corpus christi verum nullam auctoritatem dans super corpus christi misticum hoc argumentum contra omnes equaliter currit dicitur quod talis non est complete sacerdos et non concludit aliud nisi quod potest esse separatio si cut in gradibus exemplificauimus. vlterius aduerte trita est distinctio quedam est potestas auctoritati ua / quedam excellentie / quedam ministerialis: prima deo conuenit / secunda christo homini hoc est secun dum humanitatem / tertia presbyteris. potestas ecclesiastica sic diffinitur: est potestas a christo collata supernaturaliter et specialiter suis apostolis et discipulis et eorum successoribus legittimis secun dum leges euangelicas potestas est genus que cui libet etiam competit an sit verum genus an totum in modo non insisto. ponitur specialiter propter fidem spem et charitatem conuenientes omnibus christi fidelibus si ponas nullum in mundo nisi sacerdo tes incassum laboras in istis diffinitionibus que con tingunt in via facti. Potestas ecclesiastica diuiditur in duas speciesequedam est ordinis: et illarursus diuiditur secundum numerum ordinum: sed de sacerdotio loqui potissimum propono. Alia est iurisdictionis id est ferendiius / iurisdictio est iuris prouulgatio / vel potestas dicendi ius. Et iterum pote stas iurisdictionis scinditur: quedam est potestas cognoscendi in foro interiori in peccatis discernen do lepram a non lepra peccati sicut sacerdos mosaycus de lepra materiali cognoscebat: et illa voca tur clauis scientie / clauis scientie non est actus vel habitus scientificus licet ille requiritur de necessitate ministri adthoc quod digne. i. sine peccato exerce at si se ingerat in illud officium hoc est requiritur quod sciat illa que suo officio incumbunt sed est realiter potestas. Alia est potestas iurisdictionis ferendi sententiam et iudicandi in foro interiori et vocatur clauis potentie quia est priore principalior prior ad hoc ordinatur. ex isto non sequitur distinctio illa rum clauium realiter sed solum rationum vt quemadmodum vnum officium aliud presupponit ad hoc quod digne fiat iste claues fundantur in caractere sacerdotali non sicut relatio in fundamento more aliorum sed illum presupponunt tempore vel na tura de lege sicut ars presupponit materiam. Alia est iurisdictio in foro exteriori que non ita proprie vocatur clauis cum caracterem sacerdotalem non bresupponit traditio clauium hostiario in hostiaria to signisicat aperitionem et clausuram templi materialis non est claudete vel aperire regnum celorum non sacerdotes vt officiales archidiaconus et tales excommunicant et absoluunt et disponunt ad vsum clauium cum mediante ecclesia militante ad triumphantem peruenitur absolutio ab excommu nicatione est preuia ad hoc quod quis absoluitur a cu pa et quia ad eam disponit non decet quod persona est non potest promoueri ad ordines excommunicet et absoluat et propterea mulier nec excommunicat nec absoluit de ma. et obe. capi dilecta. et de pe. et rem. ca. noua. licet abbatissa habeat auctoritatem corrigendi moniales. quo fit aliqua est potestas ordinis tantum vt consecrare corpus christi verum. aliqua iurisdictionis tantum vt excommunicare. aliquid vtriusque ponit materiam alia est iurisdictio in foro exteriori que non ita proprie vocatur vt absoluere. clauis potentie absoluit a culpa ministerialiter deus auctoritatiue per contritionem declarando quid est peccatum quid non peccatum quid restituendum quid sibi tenendum et diminuit partem pene et cum hoc confertur gratia penitentialis de ratione cuius libet sacramenti est conferre gratiam si non ponatur obex si ponas presbyterum dicere ego te absol uo. in nomine patris. etc. post confessionem primi peecati et sic post confessionem secundi et ita conse quenter an semper diminuit. dicitur quod non vsque ad finem totius.

4

¶ Istis prelibatis aduerte duplicem esse positionem ad titulum questionis responsiuam vna est quam tenet noster vicinus dominus armachanus libro vndecimo ad armenos quam tenet durandus bene probabilem et pondus positionis in hoc iacet quilibet sacerdos si attemptat absoluere quencur que peccatorem penitentem eum absoluit licet peccet propter prohibitionem ecclesie vt comedens in die ieiunabili bis realiter comedit sed peccat propter prohibitionem ecclesie sed alius est absolutus supposito quod nesciebat confitens prohibitionem nec scire tenebatur sicut degradatus peccat consecrando si sciat prohibitionem ecclesie peccat et per con sequens non est absolutus cum manet in actuali pec cato vult dicere prohibitio non est de iure diuino: sed solo canonico. Alius est modus rationabilior quem ferme omes tenent quem teneo cum aliis et hoc patet de peniten. omnis. Item sententia a non suo iudice non tenet et similiter si a suo et est vnus casus reseruatus suus de illo absoluere non potest et istud est rationabile ne sit confusio in ecclesia si cuilibet data fuisset passim facultas alium absoluem di multi latuissent a confessione. Hoc patet decima sexta quaestio. prima quod nulli sacerdotum. et de penitemtia capitulo primo. libro sexto. Ex isto patet quod non est idem in penitentia et aliis sacramentis in baptismo sufficit minister baptisandus intentio et aqua degra datus consecrat corpus christi et episcopus degradatus dat ordines licet non exequutionem penitem¬ tia est sacramentum iurisdictionis. Secundo patet consequentia est nulla quilibet panis triticeus siue possessus a sacer dote siue non potest ab eo consecrari. ergo quililibet peccator potest ab eo solui semper loquendo in sensu composito constat in sensu diuiso simplex sacerdos potest absoluere imo laicus potest absoluere. Tertio patet: licet requiratur voluntas penitem lis ad hoc quod absoluatur tamen illa non fufficit.

5

¶ Sed contra illud argumentor: quilibet in extre ma necessitate potest absoluere quemlibet: non stes in hoc nemo potest absoluere quemlibet quia mithi sufficit quemlibet quilibet absoluere potest sed essentia sacramentorum non mutatur propter quam cunque necessitatem. Insuper confessor pape papam absoluit: et tamen non habet super eo iurisdictionem. Ad primum concedo assumptum: est intentio pape vel ecclesie in illo casu dare cuilibet praesbytero iurisdictionem in casibus reseruatis et non reseruatis et excommunicationibus. de sentem. excon munica. capitulo eos libros. de furtis. capitulo. fu res. et patet per glosam in capitulo. pastoralis. de os ficio ordinariorum. ita quod non oportet amplius de illis confiteri vel ad alium recurrere: etiam forte si sacerdos sit hereticus excommunicatus vel ab ec clesia precisus dummodo alius haberi non potest et sic soluitur secundum. papa committit confitenti iurisdictionem cum est homo infirmitate circumdatus sicut alius eget ab solutione. Secundo argumentor sequeretur si aliquis crederetur a me esse meus superior et non est quia est intrusus et non habet verum titulum in cura quod non essem absolutus ab eo in paschate et sic capio corpus christi sine confes sione et absolutione. Amplius presbyteri se mutuo consitentur et tamen inter eos non est iurisdictio er go penitentia non est sacramentum iudiciale. Ad primum concedo quod non sum absolutus: quia potestatem non habet. nec inconuenit capere sacra mentum eucharistie centies sine penitentia sacramen tali dummodo est ignorantia inuincibilis sicut est in proposito si putarem aliquem esse meum superiorem qui non est hoc michi sufficit imo si esset laycus a me putatus et ab aliis meus presbyter hoc michi sufficit sicut interdum aliqui filii belial reperiuntur sed si talis sit proditor confessionis acerrime est puniendus secundum iudicium iudicis discretine simi libus detur occasio populum decipere et subtrahere homines a confessione hic non requiritur certitudo mathematica vel eusdentia simpliciter dicta vel naturalis sufficit moralis que ex rudibus coniecta tur putatur ab aliis habere iurisdictionem et non constat de opposito in veniis michi sufficit quod sede at inter alios confessores paratus audire confessio nes dummodo michi non constat de opposito siue sit bonus siue malus error sine apparentia est valdensium dicentium quod requiratur gratia. Forte dicis in extrema necessitate teneor me confiteri layco etr tamen nullam iurisdictionem habet talis ne go quod tenear consiteri me tali laico non potest absoluere me nec aliquem nec michi confertur gratia vetute sacramenti cum nulllum est nec diminuitur pena vs clauium cum nullam habeat possum secum consul tare si prudens sit et vti eius consilio sufficit michus in casu illo velle confiteri si haberem virum potentem me audire et absoluere et displicet michi quod non habeam talem detestando peccata mea omnia propter deum quem offendi paratus facere emendam protempore et loco siue casus fuerint reseruati siue non siue mille nodis excommunicationis irretitus siue precisus licet sero penitebant friges: non est sic de penitentia in foro dei qui malo latroni pe percit: nichil est dictu copia presbiteri si desit pande sodali cum iam illud negauerim.

6

¶ Ex isto patet male indoctum vulgus existimat potissimum a pud nostrates opinatur quemlibet saluatum cui in facie ecclesie porriguntur sacramenta quod est falsum cum plerique tales non restituunt alienum quod psi et predecestores eorum iniuste ceperunt vel superficialiter dicunt liberis restituere putantes quod non magis restituent quam ipsi plus diligentes carnem et sanguinem quam salutem anime alios putant damnatos quod absit hec consequentia non modo non valet logice sed nec theologice iste discedit excommuni catus: ergo est damnatus: stat quod penitudine ducatur et non potest in extremis in foro exteriore acqui rere absolutionem siue sepeliatur in ecclesia cymi terio vel ne priuatur tamen talis frequenter bonis precibus quod ei multum nocet: non nego qui disce dit sine sacramentis ecclesie qui potest illa habere pessime morituretiam quando sunt tres sortes a pud persas non potens consequi sacramentum penitentie et eucharistie plato apud peloponessim ha bens penitentiam sacramentum et non eucharistiam cicero parisii vtrunque sacramentum capiens melius est ciceroni quam plationi et discedit in maiori gratia quam plato et habet sacrum viaticum ad conducendum eum de via in terminum et melius est platoni quam sorti minus punietur in purgatorio et plus gratie habebit et per consequens maiorem beatitatem. Ad alium de presbyteris tacite habent facultatem ecclesia hoc videt et non prohibet: qui tacet hic consentire videtur: et illud est rationabile pro eis cum quotidie multi eorum celebrant mendicantes et non habentes domicilium habent superiorem illum in cu ius parrochia sint bonum est peregrinis habere facultatem a suis superioribus si fuerit aliquis dominus habitans in hyeme in vrbe ruri in estate potest capere sacramentum in parrochia illius in quo est in paschate. Forte petis an curatus tenetur totiens au dire subditum quotiens ad eum venit. dico quod non sub pena peccati quia tunc semper homo esset impeditus qui haberet magnam parrochiam nec daretur ei ocium studendi nec celebrandi nec vicarios suf ficientes ad hoc nutrire potest stat quod omnes veniant quolibet die bonum est quod eos audiat quandocunque veniunt si non accedant inoportune sed quando sub diti tenentur de necessitate capere etiam tunc tenetur de necessitate eos audire si presens fuerit etiam quocunque morbo laborauerint sed vbi negat eis ra tionabiliter copiam sui in confessione et non assignat eis ad quem eundum est videtur eis dare facultatem adire alium. Insuper est consuetudo paruulorum citius adire curatum in confessione quam capere corpus domini et hoc non potest reprobari cum videatur maior reuerentia queri ad vnum sed neutrum est differendum. Tertio arguitur plerique confitentur se fratribus minoribus et predicatoribus et tamentales non sunt superiores quod talis confessio sufficiat patet per clementinam dudum de sepulturis et absurdum est dicere aliquem rite confessum et absolutum iterum obligari ad confessionem igitur. Respondetur tales presentati episcopo legittime sunt proprii sacerdotes nec quis tenetur illa peccata que rite confessus est iterum confiteri a quibus est absolutus in festo paschatis debet homo adire superiorem dicendo se alteri habenti potestatem confessum et petere corpus christi cum aliis et ei danda est fides si veniret ad curatum et diceret se nullum pcccatum habere non paet de alia probatione sed ceteris paribus rationabilius et securius est confiteri proprio curato quam religioso obediendo superiori et cum hoc curat sollititius de salute gregis commissi quam alius et tenetur tempo re pestis et in quocunque morbo instante sacramen ta ministrare non autem mendicus preter rationem est relinquere curatum doctum et circunspectum pro viro quem non nosti ob verecundiam vel impe ritiam conducit interdum posse se confiteri aliis a curato et cognitis pro nunc hanc materiam de qua mendicantes et curati certant non amplius prosequor.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 1