Quaestio 2

¶ Distinctionis vigesime octaue questio secunda. QVeritur secundo vtrum consensus conditionatus de paesenti sufficiat ad matrimonium.

¶ Respen detur duplex est conditio quedam repugnans bonis matrimonii vt in distinctione precedenti dictum est et illa contractum vitiat. alia est conditio non repugnans et illa est multiplex: quadam de praesenti et tunc extante condi tione est matrimonium idem est si conditio sit posita in prae teritum si sit de futuro necessaria idem est dicere capio te si solorietur cras non videtur requiri necessitas simpliciter dicta: sed necessitas ineuitabilis naturaliter: dato quod deus de potentia potest impedire ortum so lis cras: conditio impossibilis erit pro non adiecta: si con ditio fuerit contingens in futurum non sufficit ad ma trimonium. dixi contingens futurum propter contingens praesens quod est contingens in instanti vel tempore in quo est quo fit aliquis consensus conditionatus est certus ali quis incertus. Sed ponis quod sortes contrahit sub hac forma capio te in vxorem si pateri tuo placeat et pater placet interim an est matrimonium: dicitur quod oportet quo eis constat de certitudine conditionis non sufficit. S hic dubitatur cum aliqua verba sonant pro sponsalibus aliqua pro matrimonio vt volo te capere in vxorem quodo ponemus discrimen. Respondetur oportet ire ad naturam contractus plus quam ad verba oportet vide re an ex modo faciendi volebant contrahere sponsalia vel matrimonium et ad modum loquendi communem si sortes dicat capio te in meam et berta rursus capio te in meum cogentur stare matrimonialiter esto quod berta dixit si intellexisse substantiuum seruum et sortes ancillam.

¶ Se cundo dubitatur quare septem anni sufficiunt pro spomsalibus virorum et mulierum quattuordecim requiruntur in viro quo ad matrimonium et duodecim anni ad mulieres.

¶ Respondetur ambo ferme simul incipiun vti ratione non valent sponsalia ante septemnium de spon sali. impuberum literas in qua duennio vel quinquemnio nichil fit de spon. si infantes li. vi. nuptie in mare an. xiiii. an nos non tenent in femina an. xii. nisi malicia suppleas etatem malicia supplet etatem quando ex complexione indiuiduali huic competit gntonari quod non competit aliis secundum legem communem salomoo genuit roboam ante vndecimum annum beatus gregorius narrat in libro dialogorum quod aliquis in nono anno impregnauit nutricem: licet aliqui vt de lira hoc non credant de salomone sed eorum ratio est nulla hoc beatus hieronimus tenuit ad vitalem presbiterum. Albertus dicit se vidisse puellam nouem an norum concepisse et peperisse in decimo anno. et iacobus de forilinio fen prima doctrina quinta primi canonis dicit quod quidam fide dignus marsilius de sanctam sophia se vidisse papie puellam pregnantem que erat precise annorum octo quare sit non poterit esse de viro. sed queris quid cause est quod mulier viro frigidior est viri potens ante virum quod sit frigidior. patet. ipsa raro pati tur fluxum sanguinis emoroidarum. patet. iii. de partibus animalium et. i de generatione. eorumdem dicitur parti ioco mala herba cito crescit. patet de cecuta Aizania / vrti ca et ceteris id genus bona lente maturescit vel tenen do quod mulier non concurrit actiue ad gsntonationem prolis ipsa habet matricem et cetera disposita ad susceptionem prolis antequam vir mulierem cognoscere potest. tertio cum vir potest gstonare postquam mulier desinit parere natura prouidet mulieri vt ipta pere potest anquam vir gestoniare incipiat vnde vir vsque ad septuagesimum annum gsterat et non vltra contingens rarissimum est de mismissa rege inundarum qui centesimo vite sue anno genuit mulier non parit vltra quinquagesimum aristoteles tamen habuit alium modum opinandi. vii. politicorum: a legibus cesariis et iure pontificio et non absonum quod mulier in decino octauo et vir in trigesimo sexto tradatur nuptui vt simus desinat ille gntonare et illa parem etiam in iuuenili etate fe tus genitus est debilis et nimis parum etatis inter pa trem et filium et nimis plures in patria sterili generantur At forte dicis pigmei gnterant in quinto anno et senescunt in octauo ergo leges non sufficiunt omnibus. Insuper homines minus et minus viuunt. patet incipiendo a genesi et prosequendo historias: ergo tandem vel deerint homines ad gntonandum vel generabunt an decimum quar tum annum. Ad primum forte negas pigmeos et praeter rationem. viii. de animalibus. dicit auicenna pigmei sunt vnius cubiti et pugnant contra grues nec hoc est aliquod mendatium de ebano dicit se aliquos eorum vidisre. patet decima particula probleumatum totus mundus hoc confitetur si non credas locum esse vbi non fuisti quomodo assentis alexandriam esse in egipto hoc pates apud aristotelem. vii. de historiis animalium pigmei non sunt homines sed bruta nobiscum plus conuenientia quam plu ra alia vt de simia contingit nec verecundiam honesta tem vel iusticiam habent loquaelam imperfectam dicuntur habere hominibus satis vicinam. Ad secundum argumentum nego quod semper minus et minus vt argumentum ima ginatur nescitur an alii homines de quibus sacre historie non loquuntur ita diu viuunt sicut illi de quibus loquuntur et isti erant supernaturaliter conseruati et apparet quod sic et hoc dicere oportebit de enoch et helia tes bite homines a principio poterant communiter plus viue re quam nunc viuant primi parentes erant creati eruditi homines tunc temperate vixerunt homines pro pter aspectum celi in aliquibus partibus diutius viuunt quam in aliis memorie proditum est propterea bonum esse occi dere paterem in triualis. Strabus. xv. Ii. dicit Indos cxxx. et seros ducentos viuere auemmoar cognomento sapiens teste commentatore in colliget propter medicine per tiam vixit centum et triginta annos epunenides centum quiquaginta terentia ciceronis septem supra centum plerosque alios facile est citare in medium qui diu vixerunt post historiam geneseos tertiam et quartam etatem numquid a bis mille annis preteritis reputabatur bona etas ha bere octuaginta annos imo septuaginta et pro optime complexionatis octuaginta et vlterior vita esset labor et dolor. patet per regium prophetam. psal. lxxxix. caner tem anni nostri sicut aranea meditabuntur dies annc rum nostrorum in ipis. lxx. annis. Si autem in potentatibus octoginta anni et amplius eorum labor et dolor homines adhuc ita diu viuunt non est deflendum de annorum con gerie sed mala vita.