Quaestio 7

¶ Questio septima. IN luperiore questie one diximus quod pure continui non datur pars minima: esto quod continuum ex punctis conflatum ponatur. nunc continuando eandem materiam: queritur septi mo talis questio: an detur minimum naturale.

¶ Pro solutione quaestionis ponuntur conclusiones sequentes: quarum prima est. datur minimum naturale totale in etherogeneis. probatur hec conclusio. nusquam et numquo visus est elephas vel homotante paruitatis sicut culex vel granum millii. et hoc non nisi quia forme elephantis vel anime intellectiue repugnat naturaliter informare materiam ita paruam tanquam totalem sicut est materia culicis. istuod patet auctoritate philosophi. ii. de anima. t. commenti. xli. dicentis: omnim natura constantium determinata est ratio magnitudinis et augmenti. et contra anaxagoram primo Phisicorum ponit minimam carnem.

¶ Secunda conclusio. datur minimum naturale in homogeneis. probatur hec conclusio. datur mimmus homototalis et minimus elephas totalis ex priori conclusione. ergo datur minimum naturale aque tet consequentia. vnum est eque homogeneum entitatiue et substantialiter sicut aliud. patet quaelibet pars integralis homins est homo: sicut quaelibet pars integralis aque est aqua. non ponitur nisi vna forma in homine: scilicet anima intellectiua: vt in distinctione. xvi. huius post hac dicetur. ergo quelibet pars integralis est eiusdem speciei essentialis cum quaelibet alia parte: et cum toto. ergo totum est substantialiter homogeneum. sed homo non est homogeneum qualitatiue et accidentaliter sicut aqua quelibet pars integralis aque in naturali dispositione est frigida et humida non autem est sic de qualitatibus homis. cor est calidum ccrebrum frigidum. et varie partes varia habent accidentia naturalia. Insuper / quelem pars inte gralis homins est substantia corporea atata anima rationali. ergo est substantia rationalis: ergo homo et st in terminis luctari volueris: quielibet pars integralis homins est eiusdem rationis entitatiue cum toto: cum habeat partes eiusdem speciei specialissime cum toto entitatine. Insuper aucto ritates aristotelis et commentatoris equaliter applicantur in homogeneo et etherogeneo. ergo si ponatur vnum: sicut oportet parper experientiam et rationem: debet idem poni in alio.

¶ Tertia conclusio. datur minimum naturalecaloris frigoris / et himodi accidentium corporalium. probatur coclusio auctoritate aristotelis in de sen su et sensato. t. commenti. lx. lxii. et lxiiii. quod qualita tes sensibiles sunt determinate secundum species. hanc conclusionem per varios passus commentatoris deduxiquaestione sextadecima distinctionis. xvii. primi sententiarum. et propterea eos hic relinquo. Insuper datur minimum in animalibus in etherogeneis et homogeneis. et auctoritates philosophorum equaliter applicantur in accidentibus sicut in substatiis. ergo hoc non est negandum ab accidentibus corporalibus.

¶ Contra has conclusiones arguitur sic. accidentis spiritualis non datur remississima pars per se potens esse. ergo nec qualitatis corporalis. consequ uentia tenet conuenienti similitudine. afneis patet. homo potest pure partibiliter elicere vnum actum voluntatis a non gradum ad certum gradum vscm. ergo quacum que remissione actus dara potest dari actus remissior per se existens. probatio assumpti: alio qui homo potest taliter peccare quod non potest sufficienter proportionabiliter puniri pena sensus. Ppeccatum pot esse tante paru itatis. et actus vitalis anime non potest esse in infi nitum remissus per te: cum datur minimum naturalein actu igitur.

¶ Respondetur negando consequentiam. alie sunt leges qualitatum corporalium et spiritualium. et si negaretur afis: non est sufficienter probatum ex assumpto. licet detur minimus acius potens naturaliter per se existere: non tamen de potentia dei absoluta. dato minmo naturali etherogeneo vel homogeneo deus potest partem eus ponere extra totum: cum hoc quod materia informetur eadem forma qua an te informabatur. dato ergo quocumque peccato quantumcumque pusillo: deus potest pro illo penam proportionabiliter infligere. et actus: quantumcumque paruus fuerit: potentiam cui inest vitaliter immutabit.

¶ Contra hoc arguitur. si in infinitum paruum actum potest intellectus vel voluntas habere: sequitur hec conclusio. quod voluntas infinitos actus potest simulhabere circa varia obiecta cum tanta facilitate sicut habendo vnum actum vt octo circa vnum obiectum quod est contra communem experientiam. quod sequatur patet. non est difficilius habere duos actus circa duo obiecta latos: quiaum quiliet est vnius gradus: quae hatre actum intensum vt duo circa idem obiectum. et si sic: potes remissiores actus capere plures circa plura obiecta. et sic cum non detur actus remississimus totalis: sequitur illatum.

¶ Ad hoc argumentum latius alibi respodi. dico nunc breuiter ipsum nichil concludit. difficilius est habere plures peruos actus latos in obiecta impartinen tia quam actum vnum eis omnibus paruis equalen in gradu circa vnum obiectum.

¶ Secundo arguitur. ignis producit successiue in materiam stupe quae fuit foemam substantia lem ignis. ergo non est dabile minimum naturale ignis consequentia liquet afis patet. successiue disponitur materia ad susceptionem ignis: quia pars propinquior citius disponitur quod remotior. Oe agens naturale citius agit in propinquum quam in distans. sed quamprimum qualitatiue dispositiones (vtpote calidi tas et siccitas) sunt introducte in passun a: gens corrumpit forma precedentem et generat nouam. igitur.

¶ Distinguo antecedens. vel illa stupa proiecta suerit in igne sic quod reddidit vnum totum cum ipso igne et et sic concedo. ex illo habes minus minimo naturali in suo toto: et nihil contra dicta. si stupa fuerit remota abigne: sic scilicet quod non constituat aliquod vnum secum: tunc minimum naturale ignis subito producitur. quia si successiue: daretur minus minimo naturali per se existens. reliqua pars producitur pure partibiliter: qusque deueinatur ad mimum naturale vltimum stupe corrumpende: quod subito corrumpitur: quia si successiue corrumperetur: daretur minus minimo naturali. et ad illam stupe corruptionem sequitur ignis subitam generationem de per accidens. et si pars stupedate citius disponeretur per qualitatiuas dispositiones in parte propinqua quod remota: hoc non sufficit ad generationem ignis. quia requiritur determinata pars in magnitudine disposita ad hoc quod introducatur forma ignis in illam materiam. ergo non poritate tenporis vel instantis ignis gencrat prtem ignis in parte propinqua illius materie minimi naturalis quam in parte remota illius immo ita cito producit formam ignis in partem remotam minimi naturalis sicut in partem vicinam. reliquas partes producic successiue. licet non sit successio ex parte intensionis for me substantialis: cum talium partium sit expers: successiue quo ad extensionem producit. si tamen deus destruat minimum naturale subito: sic scilicet quod non duret nisi per vnum instans: tunc ignis generabit vnum minimum naturale subito. sed si agens producat minimum naturale caloris et minimum siccitatis per tantam distantiam sicut est minimum naturale ignis: iam quam primum est dispositio in passo / ita cito producitur forma ignis.

¶ Ex illo patet: licet agens producat subito primum minimum naturale caloris / frigoris / vel ignis: non tamen reliquas partes similes et eiusdem rationis. et ratio est: cum detur minimum naturale: ipsum non potest successiue produci. reliqua autem pars potest partibiliter produci secundum quod passum est agenti applicatum. ergo per accidens est quod vnam parten subito producat: et aliam subito corrumpat: et non reliquas partes.

¶ Secundo sequitur. nullus est color in hac cosequentia: agens producit a ignem vel calorem subito (sit a minimum naturale) et agens non est debilitatum in productione b quod est eiusdem speciei cum atet est ipsi a / coniunctum. ergo producit b subito.

¶ Tertio sequitur. male loquitur quidam doctor consequenter ad positionem quod producitur maxi mum quod non subito et reliquum successiue nam bene sequitur a / est maximum non potens per se existere: ergo non est producibile. hoc ex terminis implicat. nec valet si dicatur non potest produci sine addito.

¶ Contra. sit a pedale quod tu dicis maximum quod non potest per se existere: sed quodlibet quantum cunque maius potest per se existere. ergo non potes dare aliquod quod cito producatur. Si dicas pedale cum digito producitur subito.

¶ Contra. medietas illius digiti supra pedalitatem potest per se existere. ergo totum tuum datum non producebatur subito.

¶ Quarto sequitur / quod male dicunt consequenter quod non producatur minimum secundum intensionem. probatio. quando producitur mini mum caloris a corpore calefactiuo in instanti: ille calor est alicuius intensionis sicut extensionis. sit gratia exemplivnius gradus si minus secundum intensionem possit perse existere: illud fuisset productum. necesse est si calor producatur quod sit alicuius certe intensionuis. er go si sit minimum secundum extensionem: erit minimum secundum intensionem prope agens.

¶ Quinto sequitur. si aliquod agens potest aliud tollere subito a minimo naturali: res permanens haberet vltimum instans sui completum. in minimo naturali illud non inconuenit.

¶ Sexto sequitur. agens producit subito interdum de peraccidens aliquod maius minimo naturali. patet. si esset stupa pedalis cum dimidio. et vnum pedale vreret ignis pro suo minimo naturali: et stupa non potest stare in semipedalitate: in illo casu totum subito igniret. si essent plura minima posita per lineam rectam sic quod ex eis non constitueretur aliquod vnum: et ignis applicaretur: an eque cito concremabit omnia est difficultas: et non difficilis. respondeatur consequenter.

¶ Septimo sequitur: quando calor vt octo remittitur in aqua: erit remissio partibilis ad aliquem gradum caloris qui subito corrumpet et frigus subito introducetur. ita quod si frigus in instanti determinato producatur: primum instas frigoris est primum non ess caloris et hoc tenendo quod nulle qualitates eiusdem speciei cum contrariis sese compatiantur: et si oppositum teneatur: cum eagens producat primo frigus: et datur minimum frigoris: oportet illud subito produci. et in consequens aliquid caloris subito corrumpetur. vt si calor vt. viii. nullum gradum frigoris compatiatur: remota aqua a calefaciente: forma aquae corrumpit instantanee aliquid caloris: vt instantanee aliquid frigo ris producat. postea successiue calorem corrumpit et frigus introducit: quousque deueniendum est ad vltimum minimum naturale.

¶ Secundo arguitur. non datur maximus ignis nec maximus homo. ergo nec minimus totalis atecens patet: da maximum ignem possibilem. si illi applicaretur stupa: ipsa ab igne consumere tur. et per consequens fieret ignis maior. Similiter: quocumque homine dato quantumcumque giganteo: vt og rege basan: ille potest tumefieri et maiorari. ergo non datur maximus homo. et per consequens nec minimus. et sic probatio est nulla: ex aristotele secundo de anima deprompta.

¶ Respondetur. de facto datur maximus ignis et minimus totalis. similiter maximus homo et minimus homo totalis negatiue cum homines totales non sint infiniti: oportet ad vnum maximum et ad vnum minimum negatiue deuenire. sed cum possunt esse plures maximi negatiue similiter minimi: dubium est an ita est de facto. sed quo ad quantitatem humanam dabilia sunt extrema. sit a minimus homo possibilis totalis naturaliter: et b maximus possibilis: vel minimus qui non potest: et c medio modo: puta c est medium mathematicum inter a / et b. tunc c est sub optima quantitate conuenienti speciei humane. non habet plus de quantitate quom opet: nec minus quam opet. anima c hominis optime potest exercere operationes huanas in suo corpore. et pessime a / et b i et quanto magis homines accedunt ad cset elongantur ab extremis. tanto melius se habent: et sunt in quantitate meliori. et pro quanto appropinquant a / et b pelus se habent.

¶ Ex hoc patet quod homo mediocris quantitatis est fortior homine maxime quantitatis vel minime: supposita equalitate complexionis. patet. anima eius habet instrumentum aptius ad exercendas opeationes humanas. iste tres anie in istis tribus homimbus sunt equalis potentie: modo quando dantur potentie equales: habens melius instrumentum melius operatur: si suum conatum equaliter applicat cum alia. et licet anima separata potest celerius mouere paruum corpus quam magnum: non tamen anima informans corpus: quia in illorequiruntur membra / humores / et spiritus sufficientes ad co rporis motum. videmus em magnum non posse ita celeriter currere sicut virum mediocrem eiusud etatis et eodem modo sequitur quod magnus non potest ita celeriter currere vel lapidem grauem ad tantam intercapedinem proiicere sicut mediocris: nec ictum ita lesiuum incutere ceteris paribus: licet terribilior ob corporis immanem molem videatur ictus longi viri ab altiori loco capit originem et maiorem impetum acqui rit: et per consequens maiorem ictum dat. et graue corpus: vt ferrum vel lapidem: proiicit ad maius interual lum quam mediocris. quemadmodum stans in iugo montis sagittam vel lapidem prolicit ad maiorem distantiam in imo quam posset ipsemet existens in pede modo tis in valle. sed si mediocris tantum eleuaretur artificio in altum sicut longus: omnia eque bene et melius ex erceret quam longus. hic tamen est vnum: sicut in moralibus stat dare duo extrema / quorum vnum est pelus alio: vt in prodigalitate et in illiberalitate: intemperantia et insensibil itate. sic hic ascendendo ad longitudinem est extremum minus malum iu robore. Uidemus em viros giganteos multo melius suas exercere opeationes quod nanos.

¶ De igne datur maximus possibilis per naturam. patet de igne in sua sphera. quando omnia agentia ignis productiua naturalia optime applicantur si illi stupa applicaretur: illam incenderet: et esset ignis totus maior dato. sed casus est preter legem de homine: datur maxima quantitas sub qua potest esse naturaliter: et maxima etiam raritas. et ex illo sequitur solutio argumenti quo ad tumefieri. si amplius tumefiat: desinit esse homo. nec inconuenit quod habeat vltimum instans ess sui completum

¶ Tertio arguitur: minimum naturale est eiusdem speciei specialissime cum alio maiori. sed aliud malus est diuisibile: sic scilicet quod partes possunt seorsum permancre. ergo et illud minimum naturale.

¶ Quarto. istud minimum naturale est quantum. sed essentiale est quanto posse diuidi. v. etaphisice. ergo.

¶ Ad tertium concedo vtramque premissarum. nonne vides corhominis vel caput animalis / vel reliqua pars a capite est eiusdem rationis cum toto et totum potest naturaliter per se existere: non autem cor caput vel reliqua pars animalis alia a capite.

¶ Ad quartum concedo quod ipsum est quantum. probabile est quod quantitas est res quanta. oppositum etiam potest defendi de quantitate conti nua. qualitercumque teneatur nego quod illa quantitas potest diuidi: cum hoc quod partes maneat in illa specie. potest illius minimi / forma corrumpi a circumstante: et produci noua ab aere aqua vel ab alio corruptiuo quod aliam formam generabit. Aristoteles intelligit de quanto non minimo naturali. si enti naturali repugnat naturaliter in minus diuidi: quanto eidem repugnat in minus diuidi: patet exposito rie. huic enti naturali repugnat diuidi. hoc es naturale est hoc quantum. ergo huic quanto repugnat diuidi

¶ Contra illud arguitur: et erit quin tum argumentum cum replica ad solutionem nunc da tam: et hoc sic. ponatur minimum naturale in vacuo: et nullum sit corruptiuum extrinsecum in cuius naturam istud minimum potest conuerti. tunc mirum est si sortes non potest illud minimum naturale partiri. si possit: ponatur in esse. ergo non datur minimum natura le.

¶ Respondetur / hoc argumentum est apparens: ppterea eget maiore repulsa ne aliquis in eo cofidat. In primis dico / argumentum concludit contra argueutem: qui reprobando hanc viam quam sequor dicit in etherogeneis datur minimum naturale: non autem in homogeneis. ergo iste habet soluere argumentum in etherogeneis: quia equaliter dirigitur contra etherogeneas et homogenea. et si in vno nihil concludit: nec in alio. Secundo dico. ad casum preter legem danda est responsio preter legem. contra naturam iam institutam ast quod ponatur vacuum vel aliquid in eo vel extra vniuersum. Tertio dico. casu admisso nullum agens creatum praet ferro vel nouacula illud minimum naturale partiri. arguens habet hoc dicere in ethercgeneis. ego dico idem in omnibus. quemadmodum dicunt si ponantur duo asseres plani immediate: nullum agens creatum potest leuare vnum vniformiter ab alio: vel facere vllo modo aquam in clipsedra descendere obstructo superiori foramine: quantumcumque ad se trahat anhelitu aquam in vase existentem. nec centum viri / neccenties mille postunt hoc efficere. habes ergo quod detur minimum naturale: cui de ratione intrinseca repugnat dioidi ab agente creato: non tamen a deo. quod res parua non possit ita diu conscruari extra suum totum sicut in suo toto notum est. pinta vini non ita diu conseruatur in vase sine corruptione sicut quarta. et copina non ita diu conse ruatur in acre sicut pinta: supposita pari tate vin i. stat mensuram fortioris vini diutius durare sine corruptione quom debilioris vini maiorem men¬ suram: vt videre est de vino primorum climatum ad vltimiclimatis vina debilia.