Table of Contents
Commentarius in librum secundum Sententiarum (Redactio B)
Distinctio 1
Quaestio 1 : An causalitas creaturarum praesupponit productionem personarum in diuinis ad intra
Quaestio 2 : An mundus incepit esse, capto mundo pro toto universo Deo secluso
Quaestio 3 : An Deus mundum sive mundialem machinam creaverit intelligendo et volendo tantum
Quaestio 4 : An fuerit possibile mundum fuisse ab aeterno
Quaestio 5 : An enti successivo repugnet aeternitas
Quaestio 7 : Utrum Deus habeat vim conservativam et effectivam respectu omnium
Quaestio 8 : An possit probari in lumine naturali quod Deus est causa efficiens omnium aliorum a se
Quaestio 11 : An natura angelica naturae animae praestet in nobilitate entitativa
Quaestio 12 : An angelus et anima specie differant
Distinctio 2
Quaestio 1 : Utrum motus localis sit res successiva ab omni re permanente et permanentibus distincta
Quaestio 3 : Penes quid habet attendi velocitas motus localis penes effectum
Quaestio 4 : Penes quid attenditur velocitas motus penes causam
Quaestio 5 : An locus sive aliud quodlibet continuum ex punctis confletur
Quaestio 6 : An puri continui detur minima pars
Quaestio 7 : An detur minimum naturale
Quaestio 8 : An angelus sit in loco
Quaestio 10 : An plures angeli possunt esse in eodem loco adaequato
Quaestio 11 : An angelus potest se movere localiter
Quaestio 12 : An potest se movere successive et subito per medium
Quaestio 13 : An tempus sit res successiva mensurativa durationis rerum corruptibilium
Distinctio 3
Quaestio 2 : De notitia angelorum: an cognitio angeli distinguitur ab angelo
Quaestio 4 An sint ponendae species in medio repraesentative rerum quorum sunt species
Quaestio 5 : An angelus possit se intelligere per essentiam suam
Quaestio 6 : An angelus naturaliter cognoscat vel cognoscere possit distincte Deum in via
Quaestio 9 : An angelus potest tot habere notitias actuales quot habet species
Quaestio 10 : An notitia intuitiva potest esse de obiecto non existente
Quaestio 11 : An notitia intuitiva potest supernaturaliter esse sine potentia obiecti
Quaestio 12 : An notitia intuitiva producatur a sola potentia, vel ab obiecto
Quaestio 13 : An intellectus noster possit se intuitive cognoscere
Distinctio 4
Quaestio 1 : An angeli creati sunt in gratia
Distinctio 5
Quaestio 1 : Utrum prius angeli meruerint beatitudinem quam ipsam acceperint
Quaestio 3 : An Deus poterat creare angelos beatos in primo instanti et malos miseros
Distinctio 6
Quaestio 1 : An primus angelus poterat appetere aequalitatem Dei
Quaestio 2 : Quo peccato peccavit primus angelus, et ad quod genus vitii reduci habet
Distinctio 7
Distinctio 8
Quaestio 1 : An angeli sint corporei et an possint assumere corpora
Quaestio 2 : An angeli fallantur et errent
Quaestio 3 : An daemon possit sensibus humanis illudere
Distinctio 9
Quaestio 1 : Utrum omnes homines salvandi assumantur ad novem angelorum ordines
Quaestio 2 : Utrum angeli superiores illuminent inferiores et contra
Quaestio 3 : An angelus sibi relictus potest cognoscere secreta alterius angeli vel hominis
Quaestio 4 : De angelorum locutione
Quaestio 5 : Quonam pacto angeli inter se mutuo loquuntur
Distinctio 10
Quaestio 1 : Utrum omnes angeli mittantur
Distinctio 11
Quaestio 1 : Utrum angelus potest hominem erudire vel facere peccare
Distinctio 12
Quaestio 1 : An materia sit altera pars compositi essentialis
Quaestio 2 : An Deus potest facere materiam sine forma substantiali et accidentali
Quaestio 3 : Utrum caelum sit ex materia et forma conflatum
Distinctio 13
Quaestio 1 : Utrum lux sit forma accidentalis, vel substantialis corporis lucidi, an alia substantia
Quaestio 2 : Utrum lumen producatur in medio subito an successive
Quaestio 3 : Utrum lumen videatur
Distinctio 14
Quaestio 1 : An sint plures caeli, et de ordine eorum
Quaestio 2 : An caelum moveatur ab oriente in occidentem et contra sicut diximus
Quaestio 4 : An sufficiat unum uni planetae
Quaestio 5 : An sit aliquod caelum aquaeum
Quaestio 6 : An in haec inferiora agat
Quaestio 10 : An luna sit luminare minus
Quaestio 11 : An cometa significet mortes regum
Quaestio 12 : An centrum gravitatis terrae coincidat cum centro magnitudinis eiusdem
Quaestio 13 : De aqua quomodo ipsa non circuit totam terram cooperiendo
Quaestio 14 : Quid causae est ut mare fluat et refluat bis in die naturali vel prope diem naturalem
Quaestio 15 : An mare fuerit a Deo productum falsum
Distinctio 15
Quaestio 1 : An aqua sit in reptili et universalius an elementa sint realiter in mixto
Quaestio 2 : Utrum in homine in sexto die creato sit alia forma quam anima intellectiva?
Distinctio 16
Quaestio 1 : An potentiae animae ab essentia animae distinguantur
Quaestio 2 : Utrum sensus communis sit in corde vel in cerebro tanquam in suo organo
Distinctio 17
Quaestio 1 : In qua plaga terrae homines optime vivunt
Quaestio 2 : An Nilus, Ganges, Tigris et Eufrates de quattuor paradisi fontibus scateant
Distinctio 18
Quaestio 1 : De ratione seminali: quae res est ipsa
Quaestio 2 : An corpus Evae erat plasmatum ex sola costa Adae
Quaestio 3 : An mater concurrit per suum menstruum effective ad generationem prolis
Quaestio 4 : An anima Adae et Evae et breviter omnium simul creatae sunt
Distinctio 19
Quaestio 1 : Utrum homo pro statu innocentiae habuit immortalitatem
Distinctio 20
Quaestio 1 : An in statu innocentiae fuisset generatio
Distinctio 21
Quaestio 1 : An temptatio daemonis ex invidia oriebatur ad hominem callide
Quaestio 2 : An primus parens poterat peccare venialiter in statu innocentiae
Distinctio 22
Quaestio 1 : An peccatum Adae fuerit peccato Evae gravius
Quaestio 2 : An ignorantia excusavit peccatum Adae et cuiuslibet alterius
Distinctio 23
Quaestio 1 : An Adam in statu innocentiae habuit notitiam intuitivam de Deo
Quaestio 2 : An Deus poterat fecisse hominem impeccabilem
Quaestio 3 : An stante statu innocentiae Adam aliquam deceptionem incurrere poterat
Quaestio 4 : An Deus debuit promittere hominem temptari
Distinctio 24
Quaestio 1 : An portio superior et inferior sint duae potentiae distinctae
Distinctio 25
Quaestio 1 : An liberum arbitrium sit aliud a voluntate distinctum
Quaestio 2 : An potest probari in lumine naturali in nobis libertas
Quaestio 3 : An voluntas coagat ad suum actum elicitum
Quaestio 4 : An aliquid aliud a voluntate cum ipsa concurrat ad productionem actus eius
Distinctio 26
Quaestio 3 : Utrum actus meritorius et non meritorius sunt eiusdem speciei in genere naturae
Distinctio 27
Quaestio 1 : An liberum arbitrium cum gratia potest mereri aliquid de condigno
Distinctio 28
Quaestio 1 : De facultate liberi arbitrii: an requiratur gratia Dei praeveniens
Quaestio 2 : An homo sine gratia gratum faciente potest implere praecepta Dei et hominum
Quaestio 3 : An homo potest se immunem praeservare a peccato
Distinctio 29
Distinctio 30
Quaestio 2 : De peccati originalis qualitate
Quaestio 3 : De essentia iustitiae originalis
Quaestio 4 : An beata Dei genitrix fuit concepta in peccato originali
Quaestio 5 : Utrum aliquid de alimento transeat in compositionem hominis vel alterius animalis
Quaestio 6 : Utrum generatio fiat de superfluo alimento an de substantia generantis
Distinctio 31
Quaestio 1 : Utrum potentia generativa inter alias potentias sit magis infecta
Distinctio 32
Quaestio 1 : Utrum originale peccatum tollat baptismus
Quaestio 2 : Utrum omnes animae humanae sunt aequales
Distinctio 33
Quaestio 1 : An decedentes cum originali solo puniantur poena sensus
Distinctio 34
Quaestio 1 : Utrum sit aliquod summum malum nihil boni habens nec bono inhaerens
Distinctio 35
Quaestio 1 : Utrum peccatum corrumpat animam vel aliquid eius
Distinctio 36
Quaestio 1 : Utrum aliquis poenam patiatur sine culpa
Quaestio 2 : Utrum omnis culpa sit peccati poena
Distinctio 37
Quaestio 1 : Quid est peccatum
Quaestio 2 : An Deus sit actor mali
Quaestio 3 : An Deus concurrat ad peccatum
Quaestio 4 : Utrum Deus prius agat et coagat ad actus voluntatis creatae an contra
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum voluntas potest contravenire iudicio rationis
Distinctio 39
Quaestio 1 : Quid est synderesis et conscientia, et in qua potentia consistunt
Quaestio 2 : An quilibet contraveniens conscientiae suae peccat
Distinctio 40
Quaestio 1 : Utrum aliquis tantum meretur quantum intendit mereri
Distinctio 41
Quaestio 1 : Quae relatio requiritur ad hoc quod actus voluntatis fuerit moraliter bonus
Distinctio 42
Quaestio 1 : An actus interior et exterior sunt unum et idem peccatum
Quaestio 4 : Quid remanet in peccatore transeunte actum peccati a quo dicatur peccator
Quaestio 5 : An quaelibet pars peccati sit peccatum
Quaestio 6 : An bona circumstantia malitiam actus diminuat
Quaestio 7 : Utrum idem actus sit bonus et malus meritorie et demeritorie vel mortaliter
Quaestio 8 : An veniale potest esse mortale, et de discrimine inter veniale et mortale
Quaestio 9 : An omnis gula sit mortifera
Quaestio 10 : An omnis avaritia sit mortale peccatum
Quaestio 11 : An omnis acedia sit grave peccatum
Quaestio 12 : An omnis ira sit peccatum
Quaestio 13 : An omnis invidia sit peccatum mortale
Quaestio 14 : Utrum omnis superbia sit peccatum mortale
Quaestio 16 : An Deus potest punire aliquod peccatum ad condignum
Quaestio 17 : Quae sunt peccata in caelum clamantia, et quare ita appellitantur
Distinctio 43
Quaestio 1 : An peccatum in Spiritum Sanctum sit remissibile
Distinctio 44
Quaestio 1 : An potentia peccandi sit a Deo, similiter et actus eius
Quaestio 2 : An inferiores superioribus parere obligentur
Quaestio 4 : An Christiani possunt filios infidelium invitis parentibus baptizare
Quaestio 5 : An politia regalis per hereditariam successionem eidem praestet per electionem
Quaestio 6 : An rex sit dominus omnium quae sunt sub suo regno
Quaestio 7 : An quis per peccatum mortale perdit dominium rerum suarum
Quaestio 2
An voluntas feratur vel ferri potest eodem actu in fine et in medium ad illum finem ordinatumSEcunda questio est: an voluntas feratur vel ferri potest eodem actu in fine et in medium ad illum finem ordinatum. Pro quaestionis solutione scias huius partitam ponem. vna taet quod possumus eodemactu dilige e finem et medium et medium propter finem. alia positio tenet oppositum. ponam conclusiones aliquas.
¶ Prima est. dabilis es aliquis actus latus in finem et in medium. probatio. diligendo sortem et deum: hec dilectio terminatur in deum: qui est ca fina lis omnium: et in sortem qui est medium ordinatum in finem vltimatum.
¶ Insuper: dabilis est vnus assensus quo assentitur toti propositioni. ergo dabilis est vnus actus voluntatis ergo diligitur medium et finis. patet consequentia. assensus et dissensus in intellectu sunt prosequutio et fuga in voluntate. v. ethicorum. antecedens est notum. assensus non est respectu incon¬ plexi.
¶ Secunda conclusio: datur vnus actus quo diligit sortes propter deum. et illa dilectione diligitur vtero istorum. probatur: conceptus relatiuus vel comparatiuus. a ad b: tam a quod et b repraesentat. pati de conceptu partris. vnum repraesentat in mente actualiter: et eodem mo aliud: quia non est maior ratio de vno quam de alio. licet in connotato et inobliqu alium repraesentet: et vnum in recto
¶ Secundo / si nonsit vnus conceptus relatiuus: vtrumque relatiuorum representans sed solum duo conceptus absoluti non dabitur conceptus de praedicamento relationis: sed duo conceptus aliorum praedicamentorum.
¶ Tertio arguitur: habeat intellectus conceptum absolutum partris. a. et conceptum proprium filiabsolutum: qui sit b. per a: conceptum intellectus non cognoscit sortem in habitudine ad platonem: hoc est patre in habitudine ad filium. patet. sit a conceptus solus in intellectu. a non representat comparatiue vnum in ordine ad aliud et propter b conceptum non repraesentat aliud. eodem modo de b. dicatur. quia sic dicetur quod terminus vocalis ab solutus sit relatiuus propter additionem alterius termini absoluti.
¶ Quarto. a. et. b conceptus absoluti sunt causa conceptus relatiui. ergo distinguuntur a conceptu relatiuo.
¶ Quinto arguitur: sortes non potest diligere platonem actualiter propter deum: nisi vnico actu vtrumque diligat. patet: sit a pracise dilectio platonis et. .b. dilectio dei. quando a. actus est in voluntate: adhuc non diligitur plato propter deum. sed solus plato et quando. b. est in voluntate non diligitur populo propter deum. sed solus deus. nec. b. facit: quod. a. sit dilectio platonis propter deum. nec. a. facit. quod .b. sit dilectio vtriusque. et sic habeo intentum: quod aliquo vnico actu diligitur vtrumque. et vnum propter aliud.
¶ Sexto. eodem assensu intellectus assentit conclusioni / et primissis. et conclusioni propter praiemissas. et non minus potens est voluntas: quam intellectus ad hoc quod eodem actu velit a. propter b. antecedens patet intellectus habet vnum assensum circa maiorem: et vnum assensum totius disiunctiue ab assensibus partium distinctum. ergo pari ratione dabilis est vnus assensus totius copulatiue distinctus ab assensu partium quo intellectus potest assentire toti copulatiue. sit ergo copulatiua ex maiori et minore sillogismi. et qua ratione intellectus potest assemtire vnico assensu coplatiue ex duabus cathegoriciconflate: tadem ratione assentire potest copulatiue ex tribus cathegoricis conflate: assentiat ergo vnico assemsu toti copulatiue composite ex conclusione demonstra tionis et praimissis eius. et praemisse demonstrationis importent causam quaere ita est sicut signitur per conclusionem. ergo eodem assensu ho assentit conclusioni propter primissas: quod fuit probandum.
¶ Septio arguitur: intellectus potest habtre vnum assensum scientificum solius conclusionis. et vnum assensum vel duos praemissarum. non refert. ergo isti assensus particlares cum intellecctu ex sua fecunditate praesent causare tertium assensum distinctum ab his: qui simul erit conclusionis et premissarum: et erit conclusionis propter praemissas. tenet consequentia per simile. habens a. conceptum absolutum sortis. et b. conceptum plationis a sorte geniti potest forare vnum conceptum repraesentatiuum comparatiuum vel conlatiuum distinctum ab illis duobus conceptibus absolutis. quo sortes cognoscitur in habitudine aliqua ad platonem: puta quod plato est ab eo productus
¶ Contra secundam conclusionem t eius probationes arguitur. ex his sequitur quod vna noticia representabit summe dissimilia. quod non videtur excedendum. patet: possum comparare a. ad quodcumque dissimile: sed conceptus relatiuus significabit per te vtrumque comparatorum. et illud quod conceptus absoluti representant.
¶ Secundo arguitur conceptus isti duo absoluti sufficientur repraesentant vtrumque extremum: ergo inane est quod conceptus relatiuus vtrumque extremorum repraesentet. vel sic concept relatiuus vtrumque extremorum repraesentat. ergo inane est ponere conceptus absolutos extrema repraesentates.
¶ Tertio arguitur: vel iste conceptus relatiuus causatur a conceptibus absolutis: vel ab obiectis conceptuum absolutorum. Non primum. conceptus absoluti a rebus et ab intellectu causantur. ergo pari ratione conceptus relatiuus. Non secundum. quia si intellectus immediate potest cognoscere album in habitudine ad nigredinem sine conceptu absoluto: primo non videtur quare sit ponendus conceptus absolutus.
¶ Item: noticia communis praesupponit conceptum aliquem singularem: ad hoc quod causetur. ergo eodemmodo conceptus relatiuus praesupponit conceptus absolutos extremorum conceptum absolutum vnius extremi presupponit: ergo pari ratione alterius.
¶ Ad secundum concedo quod dus conceptus absoluti sufficienter absolute representat vtrumque extremorum: hoc quodlibet ex tremorum in ordine ad se capio absolutum impresentiarum vt distinguitur contra relatiuum et non contra connotatiuum. sed illi duo conceptus nullomodo relati ue et comparatiue representat: cum vnus illorum conceptum: puta a. representet sortem. et non representat eum in habitudine ad platonem. et eodemmodo b. respectu platonis. necesse est dare vnum alium conceptuum ab vtroque istorum distinctum qui sortem in habitudine ad platonem representat. propter varios modos habendi rerum necesse est dare varios conceptus.
¶ Ad tertium dico: quod conceptus relatiuus presupponit tempore vel natura conceptus duos ab solutos extremorum. et causatur ab illis et intellectu conceptus relatiuus. et sicut non potest causari si ne illis naturaliter: ita non potest existere sine eis naturaliter.
¶ Contra illud arguitur. conceptus relatiuus naturaliter causatur a conceptibus absolutis et intellectu. ergo quotienscumque sunt illi conceptus in intellectu: cum agentia naturalia. sper causabit conceptus relatiuus contra experientiam.
¶ Respondetur hoc argumentum est sophisma. patet: non semper habens conceptum singularem alicuius indiuidui: habet conceptum specificum illius. nec semper habens concepatum directum habet conceptum reflexum.
¶ Quarto arguitur: ex dictis sequitur quod potest esse vnus assensus praemissarum et omnium conclusionum quantumcumque remotissimarum: et centies mille propositiones inferri possunt correlatiue. ergo potest esse vnus assensus actualis omnium. homo per te habet vnum assensum respectu trium propositionum. pari ratione potest habere assensum. 456. et sic sine statu propositionum.
¶ Quinto sequitur: quod potest vnus conceptus relatiuus representare infinita consequens est falsum illa esset infinita. representare vnum distincte arguit aliqua lem perfectionem. representare duo ita disticte arguit in duplo maiorem perfectionem. repraesentare tria distincte arguit in triplo maiorem perfectionem. et sic in infinitum gradatim ascendendo. ergo representantur / infinitaarguit infinitam perfectionem consequentia patet: homo potest comparare a. ad b. pari ratione potest comparare. a. ad b. et. c. a ad b. c et d. et sic sine statu. ergo conceptus ille relatiuus cum representet omne illud quod per absolutum representatur representa ret infinita.
¶ Ad quartum nego sequelam omnium homonon potest realiter infinitos habenre assensus actuales causantes se mutuo vel disparatos. et non potest esse vnicus assensus plurium conclusionum quam earum quibus intellectus potest simul assentire. modo intellectus est finite capacitatis actiue. ergo capacitas eius actiua terminatur. sic respondeo ad noticiam relatiuam: quae non potest esse plurium. vel plura representare quam noticie absolute actualiter representent.
¶ Sed tunc est replica de anima christi. de qua teneo in 14. distinctione tercii: quod infinita distincte cognoscit per distinctos actus intelligendi. et omnium quorum habet noticias actuales absolutas potest este noticia comparatiua et relatiua. ergo illa infinita distincte representabit et per consequens erit infinite perfectionis sicut inter arguendum diximus.
¶ Aliqui dicunt representare infinita distincte tanquam obiecta secundaria: non arguit infinitatem noticie. secundum eos noticia dei beatifica est nata representare omnem creaturam distincte. et adhuc illa non est infinite perfecta. hoc argumentum magis ad 12. distin. tercii pertinet. quare pertranseo.
¶ Quinto arguitur sequitur quod eadem noticia esset intuitiua et abstractiua. patet in comparando hanc albedinem in conspectu meo: ad albedinem remotam illa noticia relatiua et collectiua causatur a duabus noticiis: qua rum altera / est abstractiua altera vero intuitiua et sic res representat. ergo est intuitiua et abstractiua.
¶ Sexto arguitur. sequitur quod conceptus patris non magis supponit pro patre quod pro filio. ergo est sinonymus cum termino filius cum idem representet.
¶ Ad sextum nego sequelam. et nego quod illi termini sint sinonymi: licet significent idem: non tamon eodemmodo. pater personam patris in recto representent et filium in obliquo. et propterea pro patre supponit. et non pro filio. opposito modo: terminus filius significat.
¶ Septimo arguitur. ex dictis sequitur quod vsus esset fruitio. hoc est inconueniens. et quod sequatur patet. quis potest eodem actu diligere sortem et deum et sortem propter deum: tunc sic: ille actus est vsus. ille actus est fruitio: ergo fruitio est vsus. quod hoc inconueniat probatur multiphariam. tum primo sequitur vsu licito diligo deum. patet hoc licite diligo deum. ergo licite vtor deo. secundo vsus causatur a fruitione. ergo non idemptificatur secum. tum tertio: ponatur sortes diligere platonem propter deum ille actus terminatur tam ad platonem quam ad deum. probatur non potest sortes continuare dilectionem plationis non diligendo deum. sed dilectio dei actualis non manet in volunta te quin illa actione diligatur deus. potissimum natura liter.
¶ Ad septimum concedo: quod vsus est fruitio. et concedo has propositiones: sortes vsu licite diligit deum. sortes fruitione licite diligit creaturam. sed non propterea sequitur: quod sortes vtatur deo: et fruatur creatura. aliud per illas propositiones denotatur. deus est obiectum inquantum est fruitio licita. et hoc prouenit a natura rei.
¶ Ad secundum dico. non est de ratione vsus: quod causetur a fruitione. si deus se solo causa ret in me dilectionem platonis esset vsus. et non causatur ab amore dei. Secundo dicitur aliquis vsus causatur ab amore dei. puta vsus simplex. vsum simplicem voco: qui nullomodo est fruitio. secus est de vsu qui realiter est fruitio. communia dicta que dicuntur de vsu et fruitione intelliguntur de: vsu et fruitione simplici. vel secundum rationes formales earum. hoc est fruitio est perfectior vsu. fruitio est magis meritoria quam vsus. deus est obiectum fruitionis et non vsus. vsum causat fruitio. per rationes formales non intelligo aliud: nisi quod alia est ratio vel causa quare hic actus est vsus per alia quare est et fruitio. Ad tertium nego quod continuat istam dilectionem erga platonem quin ex hac dilectione diligat deum bene potest esse aliqua alia dilectio qua solus plato diligitur.
¶ Octauo arguitur: sequitur si quis adiret peccatumi propter deum dilectum: quod idem acd tus esset amor et odium: quod est falsum. sunt qualitates contrarie. dicis solum relatiue opponuntur. contrarie opposita nunquam verificantur de eodem respectu diuersorum. sed bene relatiue opposita verificantur de eodem respectu diuersorum. non autem respectu eiusdem obiecti adequati. contra: amor causat de lectationem. odium tristiciam. ergo si idem actus est amor et odium respectu diuersorum idem actus causabit contraria.
¶ Nono: sequitur quod deus est odii obiectum licitum. patet quando quis detestatur peccatum propter deum amatum. ille actus est odium. et deus est partiale obiectum illius actus. et per conse quens licite possumus deum odire. obiectum dennminatur extrinsece ab actu intellectus vel voluntatis. si actus sit sensatio dicimus consentire obiectum. si visio auditio vel intellectio terminatur in obiectum: dicimus ipsum videri / audiri / vel intelligi.
¶ Respondetur ad octauum sufficienter inter arguendum concedo quod idem actus respectu diueriorum est amor et odium. hoc contingit de voluntate diuina nec est inconueniens quod idem actus causet dele ctationem et tristiciam secundum varias considerationes eius. secundum aduersarios amor respectu vnius obiecti et odium respectu alterius obei se compatiuntur. sed amor causat de lectationem. et odium tristiciam secundum eos et veritatem. et sicut ipsi respondebunt ad hanc difficultatem (si que sit) respectu diuersorum actuum. sic respondebitur eis respectu eiusdem actus.
¶ Ad nonum concedo quod deus est obiectum partiale licite odii ille actus realiter est odium et amor. et ad peccatum et deum sic terminatur vt ad obiectum totale et adequatum. sed non sequitur quod possumus odire deum licite. aliud per hanc propositionemm denotatur si essent duo actus simplices separatiamor et odium: deus esset obiectum solius amoris liciti. et peccatum odii. et tunc diceremus odire peccatum. et amare deum. sic in proposito: et hoc prouenit ex natura dei quod dicimus per hunc actum peccatum et deum diligere. et ad probationem sumpta in argumento. quod obiectum denominatur vtrobique ab actu dico. illud non est verum vniuersaliter. et potissi mum ab actu respectiuo. etiam deuominatur ab hoc complexo. deus est partiale obiectum odii. quia huius actus deus est obiectum: demonstrando illum actum qui est amor dei. hic actus est odium. ergo hic actus deus est obiectum consequentia tenet cum maiore. probatur minor. bene sequitur. huius actus est odium respectu peccati. ergo est odium. sicut sequitur: hic actus est amor respectu dei. ergo hic actus est amorsic concludimus de secunda parte proportionali continui quod ipsa est duplum et dimidium: quia ipsa est duplum ad tertiam partem proportionalem sequentem. et dmidium respectu prime
¶ hactenus eodem actu possumus diligere actualier medium et finem et medium propter finem. et cum idem non potest causari a se: ille actus medii non causatu actu finis. possunt tamen dari duo actus simplices quorum vnus est dilectio solius medii quae a dilectio ne finis causari potest. Ulterius dicimus deus est obiectum odii. et per consequens aliquod odium ad deum obiectue terminatum est actus licitus. sed non odimus deum. ille actus ex sua natura habet: quod per eum diligimus deum et odimus peccatum eu: non contra odimus deum et diligimns peccatum. vt patet de duobus actibus simplicibns quibus hic actus equiualet.
On this page