Quaestio 1

CIrca hanc distinctionem viii. queritur: an angeli sint corporei vel possunt assumere corpora. tria in hac questiione tangam. Primo: an angeli sint corporei. Secundo: an corpora assumere possent: et que. Tertio: quis opationes incorporius assumptis exercere valeant.

¶ Respondetur per has conclusiones. Prima est. angeli non sunt corporei. Probetur conclusio. sut realiter spiritus. ergonon sunt corporei ans patet. Luce. xi. oniabolus oicitur immundus spiritus. ergo est spiritus. Et harci. v. et Luce. vli. legitur quod in corpore vnius hominis fuit doemonum segio. modo legio continet sex milia sex centum sexaginta sex personas secundum omanorum amnales. lllud non potest competere corporibus. quia tot corpoa nequeunt esse simul. si non essent corpora dotata dotis bus quas demones non habent. et ionysius. v. c. de diuinis nomimbus vocat angelos intellectus. et ilii. ca. eiusdem circa principium capituli sic ait. intelligibiles omnes spiritualesque substantie veluti incorporales et omni materia carentes intelliguntur. multe alie auctori tates de celesti ierarchia adduci pescuent. et Ioannes damascenus libro primo. ca. xvii. hoc tenet in principio capituli. et amplius libro secundo. ca iii. sic dicit. ipse angelorum factor et opifex deus est angelos ex nichilo ad se deducens ad propriam illos creans imaginem naturam incorpoream vt specintum quendam et crebriter in illo. c. eos incorporales dicit. hec nunc est vla ita communis apud doctos / vt illi pudeat homim vl li (veteres introducendo) contraire. tum: quia cum sacris in eloqutis solidissime stat: cum beato Dionisio et ratione: et cum toto ordine vniuersi. aliqua est creara pure corporea aliqua ex corpore et anima conflata: vt homo aliqua ergo est pure spiritualis. Prete rea sic arguo. spiritus corpori prestat tam in lumine naturali / quam in lumine fidei alias ab eruditis philo. deus non poneretur incorporeus. non refert de deliro vulgo in fide constat. anima non habet corpsecundum fidem. ergo nec angelus. licet huic rationidiceretur sufficit: licet angelus sit anima superior quod corpus insormet. preterea arguitur. intelligentie orbium motores in lumine naturali non informant orbes. ergo angeli non sunt corporel illa conclusioergo est inconcusse tenenda.

¶ Secunda conclusio. ea mouere. Probatur. angeli assumpserunt crebriter corpora que mouerunt. ergo corpora assumere possunt. patet de angelis qui abrahe apparuerunt angeli boni vel mali possunt assumere corpora et oe angelo 4 hobie: de angelo qui apparuit mannue et vxbori eius. Secundo arguitur ad idem angelus potest formare corpus: et lineamenta corporis. patet. hoc scit facere policletus vel appelles artificio. ergo a fortiori angelus potest. Insuper. corpus mouere potest. anima mea mouet corpus meum. hoc ipsum potest angelus. hoc exteri concesserunt. patet apud auicemna. x. Metha ca. omo loquentem de illo qui est aptus ad orophetia: dicit quod ille est in cuius viribus animalibus sut he roprietates scilicet vtaudiat verbum dei: et videat angelos transfigurates coram se in forma qua pattet videri. mo non pant videri sine corpore: nichil impertibille salte extra animam intueri possuinus.

¶ Contra primam conclusionem arguitur probando quod angeli sunt corporei. dicit apulelus in libro de deo socratis demonis sunt genere animalia ingenio rationabilia / animo passiua / corpore acreatempore eterna

¶ Respondetur. non est cura oe apuleio: et falsum dicit.

¶ Secundo arguitur auctorita te beati Augustini. vlii de trinitate. ca. v. dicentis demones esse acreos: et libro. ix. c. xxii. dicit acreum corpus possidet / pessimus demon. Et in libro deEcclestasticis dogmatibus. ca. xv. dicit creatura omnis corporea / angeli / et omnes vtrtutes celestes corporee sunt: licet non carne substant: hoc ante Augastinum tenuit Origenes in periarth inquiens. solius dei i. patris et filii et spiritus sancti illud proprium est vt sine materiali substantia: et absque vlla corporee adiectionis societate intelligatur existe re. Et gregorius in omelia Epyphanie nominat an gelum rationale animal: et beatus Bernardus omelia. vi. super cantica dicit. debemus deo soli sicut immor talitatem sic incorporeitatem cuius natura sola neque propter se neque propter alium solatio indiget instrumenti corporei. liquaet autem omnem specitum creatum corporeo indigere solatio

¶ Respondetur. licet beatus Augustiuus in ii de trinitate: vt magister allegat visus est asserere angelos corporeos dubitans quando angeli mittuntur: an seruent propria corpora spiritua lia: hoc est tenuia: an aliud corpus assumant: an proprium corpus in aliud mutent: in fine capituli concludit magister post hinc inde allegationes inquiens: in quibus verbis videtur Augustinus attestari: angelos esse corporeos / ac propria / ac spiritualia habere corpora. forte dicit recitando: et si opinatus ita fuerit: hoc nichil facit. nunc pro indubitato oppositum tenetur in scola: et rationabilius: tum propter allegata in probatione conclusionis. ex sacris eloquiis. et auctoritatem expressa addo. Actuum. xxitii. saducei autem dicunt non esse resurrectionem mortuorum neque angelum / neque spiritum. Pharisei autem vtraque confltentur. senserunt de animabus saducei sicut alexander perypateticus nichil indiuisibile ponentes. harise secta inter hebreos de fide melius sentiens dixit oppositum: quos Paulus imitabatur: ergo manlfeste Lucas illic angelos imprtibiles posuit. Insuper. si angeli haberet corpora: cum demones non habent corpora glorificata: nunquam tot mali angeli patetuet esse simul in vno homine si corpora haberent: sicut superius allegauimus de legione de origene non est vis: beatus gregorius methaphorice loquitur eo quod angelus ratione vtitur. et verba Ber nardi non sunt pro opposito: angeli egent solatiocorporis pro nobis. propterea corpora assumunt: non autem hoc modo deus: sed solum vnum corpus: et hoc qui dem in vnione vpostatica et parpetuo: non sic angeli.

¶ Secundo arguitur contra eandem conclusionem primam. one mones generat. glo. Gefn. v. super illud videntes filii dei filias hominum: dicit. non est incredibile a quibusdam demonibus qui mulieribus sunt improbi homines esse procreatos.

¶ Et confirmatur hoc permodum communem loquendi de merlino nostro brltanon qui a demone incubo genitus fuisse dicitur. et patet ratione demodno succubus potest suscipere semen viri: et si habeat mulierem peratam illud semen prolificum mittere in mulieris matricem: et erit generatio. hoc supposito sic arguitur. demon generat. ergo est animal. et per consequens corporeus.

¶ Respondetr dando argumento totum assumptum demones illi non generant: sed proprlus vir cuius prius erat semen dicitur pater prolis genite. fortasse semen sic traportatum erit generationi ineptum. de hoc dubita Augustinus lli de ciuitate. ca. v. et dato casu quod demodo ad aliquem sensum largum potest dici generare: quia applicans actia passiuis / sicut in productione ignis: non sequitur quod sit animal vel corporeus.

¶ Tertio arguitur. demon audit in corpore assumpto: et videt. ergo est animal

¶ Respondetur. negando quod videat: capiendo visione proprie: solum intelligit nec audit: quando oculi essent indispositi: et aures obe truse: ad interrogata responderet: non quia videat vel audiat: sed quia intelligit. potest tamen pal pebras mouere et alias partes corporis assumpti tanquam motor mobile.

¶ Quarto arguitur. angeli comedunt. patet. Genesis. xviii de tribus angelis qui abrahe apparuerunt dicitur quod comederunt

¶ Et hoc confirmatur per augustinum ad deo gratias in questione de resurrectione dicentem quod legimus angelos escas supresisse: non ficto fantasmate sed manfestissima veritate.

¶ Respondetur negando quod comederunt. ad comunestionem requiritur attractio cibi in ventre: siue ore fragatur siue non: modo angeli non habent ventres: et illud patet Throboie. xii. dicit Raphacl cum eram per voluntate det vobiscum videbar manducare et bibere. sed ego cibo inuisibili / et potu qui ab hominibus viderinnon potest. vtor potest tamen cibum fragere: et in os prtatum et ventrem recipere: et partes cibi iuxta ponere corporis assumpto: quod putatur esse communestioab allissi. dicas: ergo christi coestio post resurrectionem non erit sufficiens argumentum de resurrectione. dicitur: multa erant alia argumenta hoc concludenda. si non omnia concludant: singula prosunt.

¶ Contra secundam conclusionem arguitur sic. vel angelus potest assumere quodcumque corpus quantecumque molis quod mouebit: vel est dabile aliquod: et aliquod non. sed nec hoc nec illud. forte dicis: et sic dicendum est. datur minimum corpus quod non potest assumere ad motum. cum est potentie finite: vir tus eius motiua terminatur extrinsece in minimo corpore quod non potest mouere: quod est corpus equalis reststentie cum potentia motiua sua localiter. quia illud corpus mouere non potest localiter:. et quodlibet minus corpus potest mouere si sit vnum corpus prope centrum terre vel vspiam minus: potest angelus illud corpus asportare mediate vel immediate de suo loco. vel non stes in hoc. quodlibet minus corpus in granitate quantum est ex parte eius potest mouere. vel quocumque minore datoe equale potest mouere: non refert. et quanto corpus magis tendit ad non resistentiam ab isto minimo corpore quod non potest mouere tanto facilius potest illud corpus mouere localiter.

¶ Contra: sequitur quod minor homo semper erit velocior et fortior consequens est falsum. et consequena patet. quanto corpua hominis est minus tanto aniina minus pondus habet ad mouendum: et omnes anime intelle ctiue sunt eiusdem vigoris in mouendo. igitur. et quod sit fo rtior patet. do duos homines zacheum paruum p/ et platonem magnum / instar saulis vel regis og. quo supposito sic argumentor anima zachei est equa lis actiuitatis cum anima ogregis basan: et anima og habet multo maius corpus mouere et portare quod anima zachei: et illa virtus in luctando vel agendo ab anima prouenit. et vterque agit quantum potest secundum hanc dispositionem qua habent. ergo cum zacheus minus impedimenti habet quam og: potest ogprosternere quantumque ogreluctetur.

¶ Et confirmatur hec ratio. captis duobus angelis eiusdem speciei et vigoris: si alter eorum habeat in duplo maius pondus ad alterum ipsum spediendo ne agat in aliud extrinsecum: minus potest agere. ergo sic erit de hominibus.

¶ Respondetur ad replicam quod semper minor erit agilior et fortior: negando illamsequela: et negationis ratio est: corpus est antre instrumentum mediante quo opeatur pro hoc statu mortali: et datur corpus in aliqua quantitate et complexione anime conuenientissimum instrumetum istius: ita quod quanto magis descenditur vel ascenditur in quantitate: instrumentum est minus aptum ad opandum: etiam licet sit idem ex parte quantitatis: et grauitatis corporis: non est idem. vna complexio est alteramelior et instrumentum aptius ipsi anime ad operandum: sicut molles carne sunt apti mente secundo de anima: ita ad multa alia. ex tota solutione sequitur quod homo aliquis mediocris stature potest esse fortior et agilior quam vnus longus: sed in proiciendo grosso lapide ad distantiam longior habet antepodium: vt ita loquar. si cum equali robore lapis a loco eminentiore cadat: ad maiorem distantiam mouetur: quom a loco inferiore ortum habuerit: vt patet de eodem proiiciente stando et super genua posito: licet illic cum hoc potest dici quod corpus super genua minus bene disponitur ad hoc officium: et tn conseque anima non potest ad tantam distantiam mobile mouere.

¶ Ad confirmationem de duobus angelis / etiam potest concedi quod angelus habens maius corpus assumptum: quod actualiter mouet: in minonorem effectum extrinsecum potest: quom alter equalis vigoris minus resistentie habens: quia maiorem ha¬ bet obicem. non est idem de homine cuus antia corpus informat. et aliquod corpus alicuius quantitatis et complexionis est anine melius instrumentum quam minuas: secus est de angelo talem habitudinem cum corpore non habente: et idem est iundicium de anima separata corpus assumente ad motum / et non ad informationem.

¶ Secundo argultur. anima non potest mouere corpus. ergo nec demon. patet afcis de palcico et membris fractis.

¶ Respondetur. anima pro hoc statu mouet corpus proprlum mediantibus neruis musculis et spiritibus deferentibus influentias anie. potest contingere talis lesio in musculis et neruis vel talis opilatio quae prohibet spiritus transire ita quod ania corpus suum mouere non potest.

¶ Tertio arguitur. si angeli assumant corpora vel sunt celestia / vel elementaria. neutrum est dicendum non celestia. quia ipsum non suscipit pegrinas impressiones terreni corporis primo de celo. non elementare. patet per glosam Gene. xviii. dicentem de angelis qui apparuerunt abrahe quod non apparet quod cibos sumerent nisi solidum corpus ex celesti elemento haberent.

¶ Respondetur. angeli illi non assumpserunt corpus ex celo: tunc vna pars celi fuisset rupta vel idem in duobus locis circumscriptiue. et licet vtrumque deocreditur possibile: non ita factum est. illic celum capitur pro aere: vt in psalmo: volucres celi. non quod corpus ex solo et puro aere assumat: quia illud non esset sensibile. potest ex vno elemento vel pluribus angelus corpus formare: vel assumere corpus interdum mortuum: vel intrare brutum. sicut fecit in serpente loquendo Ade et Eue mouendo linguam serpentis: vel linguam asine balaam.

¶ Quarto arguitur. de modo non assumpsit corpus nisi vt fallat: et homines ad malum inducat. hoc potest subtilius facere sine corporequam in corpore assumpto. igitur. nunquam assumit corpus.

¶ Respondetur concedendo maiorem et negando minorem. interdum sub specie pulchre mulieris apparet vt virum ad libidinem inducat: sicuti in vitis patrum legimus de illa que petiit hospitium ab illo heremita. laborat etiam interius. fortius castrum oppugnatur ab hoste interiore et exteriore quom ab altero tantum. hinc dicitur: quando demon se solo aliquas mulieres non potest allicere ad aliquorum impudicum amorem: hoc pagere nititur ope antique mulieris et male.

¶ Ecce angelos incorporeos qui nullomodo generant. si sint demones incubi et succubi successiue generare potentes: illi proprie non generant. quod ita possint vltra dicta potest colorari per id quod scribit diuus Augustinus. xv. de ciuitate dei. c. xxiii. sic inquiens. Et quin creberrima fama est: multi qui se expartos vel ab eisqui exprti essent de quorum fide dub itandum non est audisse confirmat silua nos et faunos quos vulgo incubos vocant improbos sepe extitisse mulierum: et expetisse: ac pegisse concubitum: et quosdam demones (quos deusios gal li nuncupant) hanc alsidue immunditia / et temptare et efficere plures talesque asseuerant: vt hoc negare impudentie videatur. hoc sepiuscule in iuentute domiaudiui de his quos nostra lingna britanni ca brovne appellamus: qui plus tritici vna nocte terunt quam decem viri: vt perhibent angeli boni nunquam hec spurca exercent: sed sunt spiritus dampnati. nullomodo cibo vescuntur. boni angeli cibo solo ambrosiaco vescuntur secundum illud maronis primo eneidos asserentis quomodo eolus sunoni dicebat. Tu sceptra iouemque concilias tu das epulis accumbere diuum. possunt tamen angeli corpora assumere: hoc est esse diffinitiue praesentes corporibus interius et exterius: que mouent. quibus assistunt ad aliquem effectum faciendum. et sic potest angelus turri assumere vel aliam figuram. si extra turrim maneat / et eum deponat / non dicitur turrim assumere. non autem corpus assumitin vnione ypotastica. quia angelus manet suppositum: et corpus assumptum non suppositatur in supposito alieno: et perpetuo natura habuana sustentatur a verbo. non sic de corpore ab angelo assumpto. nec est aliquod vnum ex angelo et corpore: sicut et intelligentia mouens celum non dicitur celum assumere. sili exterius solum coassistit: et semper ad diem iudicii coassistet: quod non contingit in corporibus assum ptis. sed peracto suo officio euanescunt. secundum legem loqui oportet. preterea dicimus. ex solo aere non format corpora. forte naturaliter non potest subire tantam densitatem sicut angelus capit corpus. potest aliquos habuores adiungere vel aliquas partes facile resolubiles aliquid de aere capiendo. quod patet. multi angelorum euanuerunt subito: nec corporis vestigium remansit vllum. sed de corpore disposito et perfecto illud non continget.