Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in librum secundum Sententiarum (Redactio B)

Distinctio 1

Quaestio 1 : An causalitas creaturarum praesupponit productionem personarum in diuinis ad intra

Quaestio 2 : An mundus incepit esse, capto mundo pro toto universo Deo secluso

Quaestio 3 : An Deus mundum sive mundialem machinam creaverit intelligendo et volendo tantum

Quaestio 4 : An fuerit possibile mundum fuisse ab aeterno

Quaestio 5 : An enti successivo repugnet aeternitas

Quaestio 6 : De conservatione Dei: an creatio et conservatio realiter differant, et de earum quidditatibus

Quaestio 7 : Utrum Deus habeat vim conservativam et effectivam respectu omnium

Quaestio 8 : An possit probari in lumine naturali quod Deus est causa efficiens omnium aliorum a se

Quaestio 9 : An Deus sit causa finalis omnium; quae est causalitas causae finalis; et an Deus omnium sit causa finalis

Quaestio 10 : De relatione creature ad deum: an ipsa distinguitur a creatura: et ita de qualibet relatione in uniuersali

Quaestio 11 : An natura angelica naturae animae praestet in nobilitate entitativa

Quaestio 12 : An angelus et anima specie differant

Quaestio 13 : An homo sit perfectior sua anima intellectiua: et quodlibet individuum superioris speciei perfectus quolibet individuo speciei inferioris

Distinctio 2

Quaestio 1 : Utrum motus localis sit res successiva ab omni re permanente et permanentibus distincta

Quaestio 2 : An motus alterationis sit aliquis fluxus distinctus a mobili et qualitate quae in motu acquiritur

Quaestio 3 : Penes quid habet attendi velocitas motus localis penes effectum

Quaestio 4 : Penes quid attenditur velocitas motus penes causam

Quaestio 5 : An locus sive aliud quodlibet continuum ex punctis confletur

Quaestio 6 : An puri continui detur minima pars

Quaestio 7 : An detur minimum naturale

Quaestio 8 : An angelus sit in loco

Quaestio 9 : An angelus determinet sibi locum, sive quoad magnitudinem sive parvitatem, sive quoad locum naturalem sive violentum

Quaestio 10 : An plures angeli possunt esse in eodem loco adaequato

Quaestio 11 : An angelus potest se movere localiter

Quaestio 12 : An potest se movere successive et subito per medium

Quaestio 13 : An tempus sit res successiva mensurativa durationis rerum corruptibilium

Distinctio 3

Quaestio 1

Quaestio 2 : De notitia angelorum: an cognitio angeli distinguitur ab angelo

Quaestio 3 : > An notitia actualis in angelo distinguatur ab habituali vel a specie intelligibili sicut notita actualis et habitualis distinguitur ab essentia angeli

Quaestio 4 An sint ponendae species in medio repraesentative rerum quorum sunt species

Quaestio 5 : An angelus possit se intelligere per essentiam suam

Quaestio 6 : An angelus naturaliter cognoscat vel cognoscere possit distincte Deum in via

Quaestio 7 : An ad hoc ut angelus cognoscat creaturas alias a se requiritur quod habeat proprias et distinctas rationes cognoscendi eas

Quaestio 8 : An si angeli non fuissent creati cum habitibus vel speciebus poterant ipsi species acquirere vel res aliquas de novo cognoscere

Quaestio 9 : An angelus potest tot habere notitias actuales quot habet species

Quaestio 10 : An notitia intuitiva potest esse de obiecto non existente

Quaestio 11 : An notitia intuitiva potest supernaturaliter esse sine potentia obiecti

Quaestio 12 : An notitia intuitiva producatur a sola potentia, vel ab obiecto

Quaestio 13 : An intellectus noster possit se intuitive cognoscere

Distinctio 4

Quaestio 1 : An angeli creati sunt in gratia

Distinctio 5

Quaestio 1 : Utrum prius angeli meruerint beatitudinem quam ipsam acceperint

Quaestio 2 : An angeli prius meruerint et demeruerint beatitudinem et damnationem antequam illas acquisiverint

Quaestio 3 : An Deus poterat creare angelos beatos in primo instanti et malos miseros

Distinctio 6

Quaestio 1 : An primus angelus poterat appetere aequalitatem Dei

Quaestio 2 : Quo peccato peccavit primus angelus, et ad quod genus vitii reduci habet

Distinctio 7

Quaestio 1 : An angeli beati maneant perpetuo in actu bono et mali damnati in actu malo, et an possint bonos actus habere, et quid causae est quare ita est?

Distinctio 8

Quaestio 1 : An angeli sint corporei et an possint assumere corpora

Quaestio 2 : An angeli fallantur et errent

Quaestio 3 : An daemon possit sensibus humanis illudere

Distinctio 9

Quaestio 1 : Utrum omnes homines salvandi assumantur ad novem angelorum ordines

Quaestio 2 : Utrum angeli superiores illuminent inferiores et contra

Quaestio 3 : An angelus sibi relictus potest cognoscere secreta alterius angeli vel hominis

Quaestio 4 : De angelorum locutione

Quaestio 5 : Quonam pacto angeli inter se mutuo loquuntur

Distinctio 10

Quaestio 1 : Utrum omnes angeli mittantur

Distinctio 11

Quaestio 1 : Utrum angelus potest hominem erudire vel facere peccare

Quaestio 2 : Utrum cuilibet hominum deputetur angelus bonus a principio nativitatis ad eius custodiam

Distinctio 12

Quaestio 1 : An materia sit altera pars compositi essentialis

Quaestio 2 : An Deus potest facere materiam sine forma substantiali et accidentali

Quaestio 3 : Utrum caelum sit ex materia et forma conflatum

Distinctio 13

Quaestio 1 : Utrum lux sit forma accidentalis, vel substantialis corporis lucidi, an alia substantia

Quaestio 2 : Utrum lumen producatur in medio subito an successive

Quaestio 3 : Utrum lumen videatur

Distinctio 14

Quaestio 1 : An sint plures caeli, et de ordine eorum

Quaestio 2 : An caelum moveatur ab oriente in occidentem et contra sicut diximus

Quaestio 3 : An sit necesse dicere pro motibus in caelo apparentibus quod idem caelum moveatur ab occidente in orientem et contra

Quaestio 4 : An sufficiat unum uni planetae

Quaestio 5 : An sit aliquod caelum aquaeum

Quaestio 6 : An in haec inferiora agat

Quaestio 7 : Utrum sit aliqua influentia caelestis a luce, lumine et motu distincta, et an agat in haec inferiora

Quaestio 8 : An per influentias siderum potest astronomus futura praedicere, per influentiam qua caelum in vires sensitivas et intellectivas influit

Quaestio 9 : An mulieres cum Diana et Herodiade equitent sicut recitatur, et an daemon haec faciat quae apparent

Quaestio 10 : An luna sit luminare minus

Quaestio 11 : An cometa significet mortes regum

Quaestio 12 : An centrum gravitatis terrae coincidat cum centro magnitudinis eiusdem

Quaestio 13 : De aqua quomodo ipsa non circuit totam terram cooperiendo

Quaestio 14 : Quid causae est ut mare fluat et refluat bis in die naturali vel prope diem naturalem

Quaestio 15 : An mare fuerit a Deo productum falsum

Quaestio 16 : An in quinto et sexto diebus omnium animalium genera tam in mari quam in terra convenienter producta sunt

Distinctio 15

Quaestio 1 : An aqua sit in reptili et universalius an elementa sint realiter in mixto

Quaestio 2 : Utrum in homine in sexto die creato sit alia forma quam anima intellectiva?

Distinctio 16

Quaestio 1 : An potentiae animae ab essentia animae distinguantur

Quaestio 2 : Utrum sensus communis sit in corde vel in cerebro tanquam in suo organo

Distinctio 17

Quaestio 1 : In qua plaga terrae homines optime vivunt

Quaestio 2 : An Nilus, Ganges, Tigris et Eufrates de quattuor paradisi fontibus scateant

Distinctio 18

Quaestio 1 : De ratione seminali: quae res est ipsa

Quaestio 2 : An corpus Evae erat plasmatum ex sola costa Adae

Quaestio 3 : An mater concurrit per suum menstruum effective ad generationem prolis

Quaestio 4 : An anima Adae et Evae et breviter omnium simul creatae sunt

Distinctio 19

Quaestio 1 : Utrum homo pro statu innocentiae habuit immortalitatem

Distinctio 20

Quaestio 1 : An in statu innocentiae fuisset generatio

Distinctio 21

Quaestio 1 : An temptatio daemonis ex invidia oriebatur ad hominem callide

Quaestio 2 : An primus parens poterat peccare venialiter in statu innocentiae

Distinctio 22

Quaestio 1 : An peccatum Adae fuerit peccato Evae gravius

Quaestio 2 : An ignorantia excusavit peccatum Adae et cuiuslibet alterius

Distinctio 23

Quaestio 1 : An Adam in statu innocentiae habuit notitiam intuitivam de Deo

Quaestio 2 : An Deus poterat fecisse hominem impeccabilem

Quaestio 3 : An stante statu innocentiae Adam aliquam deceptionem incurrere poterat

Quaestio 4 : An Deus debuit promittere hominem temptari

Distinctio 24

Quaestio 1 : An portio superior et inferior sint duae potentiae distinctae

Distinctio 25

Quaestio 1 : An liberum arbitrium sit aliud a voluntate distinctum

Quaestio 2 : An potest probari in lumine naturali in nobis libertas

Quaestio 3 : An voluntas coagat ad suum actum elicitum

Quaestio 4 : An aliquid aliud a voluntate cum ipsa concurrat ad productionem actus eius

Distinctio 26

Quaestio 1 : An gratia cooperans et operans cum caritate eadem sit in essentia animae vel in eius potentia

Quaestio 2

Quaestio 3 : Utrum actus meritorius et non meritorius sunt eiusdem speciei in genere naturae

Distinctio 27

Quaestio 1 : An liberum arbitrium cum gratia potest mereri aliquid de condigno

Distinctio 28

Quaestio 1 : De facultate liberi arbitrii: an requiratur gratia Dei praeveniens

Quaestio 2 : An homo sine gratia gratum faciente potest implere praecepta Dei et hominum

Quaestio 3 : An homo potest se immunem praeservare a peccato

Distinctio 29

Quaestio 1 : An Adam cum auxilio Dei generali sine gratia Dei, hoc est sine Dei speciali ope poterat actum elicere bonum moraliter

Distinctio 30

Quaestio 1 : An iustitia originalis reddit voluntatem promptam Deo parere et harmoniam inter vires inferiores et superiores

Quaestio 2 : De peccati originalis qualitate

Quaestio 3 : De essentia iustitiae originalis

Quaestio 4 : An beata Dei genitrix fuit concepta in peccato originali

Quaestio 5 : Utrum aliquid de alimento transeat in compositionem hominis vel alterius animalis

Quaestio 6 : Utrum generatio fiat de superfluo alimento an de substantia generantis

Distinctio 31

Quaestio 1 : Utrum potentia generativa inter alias potentias sit magis infecta

Distinctio 32

Quaestio 1 : Utrum originale peccatum tollat baptismus

Quaestio 2 : Utrum omnes animae humanae sunt aequales

Distinctio 33

Quaestio 1 : An decedentes cum originali solo puniantur poena sensus

Distinctio 34

Quaestio 1 : Utrum sit aliquod summum malum nihil boni habens nec bono inhaerens

Distinctio 35

Quaestio 1 : Utrum peccatum corrumpat animam vel aliquid eius

Distinctio 36

Quaestio 1 : Utrum aliquis poenam patiatur sine culpa

Quaestio 2 : Utrum omnis culpa sit peccati poena

Distinctio 37

Quaestio 1 : Quid est peccatum

Quaestio 2 : An Deus sit actor mali

Quaestio 3 : An Deus concurrat ad peccatum

Quaestio 4 : Utrum Deus prius agat et coagat ad actus voluntatis creatae an contra

Distinctio 38

Quaestio 1 : Utrum voluntas potest contravenire iudicio rationis

Quaestio 2 : An voluntas feratur vel ferri potest eodem actu in fine et in medium ad illum finem ordinatum

Distinctio 39

Quaestio 1 : Quid est synderesis et conscientia, et in qua potentia consistunt

Quaestio 2 : An quilibet contraveniens conscientiae suae peccat

Distinctio 40

Quaestio 1 : Utrum aliquis tantum meretur quantum intendit mereri

Distinctio 41

Quaestio 1 : Quae relatio requiritur ad hoc quod actus voluntatis fuerit moraliter bonus

Distinctio 42

Quaestio 1 : An actus interior et exterior sunt unum et idem peccatum

Quaestio 3 : An sit aliqua pura omissio: hoc est quaerere an aliquis peccet nullum actum voluntatis habendo

Quaestio 4 : Quid remanet in peccatore transeunte actum peccati a quo dicatur peccator

Quaestio 5 : An quaelibet pars peccati sit peccatum

Quaestio 6 : An bona circumstantia malitiam actus diminuat

Quaestio 7 : Utrum idem actus sit bonus et malus meritorie et demeritorie vel mortaliter

Quaestio 8 : An veniale potest esse mortale, et de discrimine inter veniale et mortale

Quaestio 9 : An omnis gula sit mortifera

Quaestio 10 : An omnis avaritia sit mortale peccatum

Quaestio 11 : An omnis acedia sit grave peccatum

Quaestio 12 : An omnis ira sit peccatum

Quaestio 13 : An omnis invidia sit peccatum mortale

Quaestio 14 : Utrum omnis superbia sit peccatum mortale

Quaestio 15 : An quodlibet peccatum mortale contineatur sub aliquo istorum peccatorum mortalium de quo mentionem fecimus

Quaestio 16 : An Deus potest punire aliquod peccatum ad condignum

Quaestio 17 : Quae sunt peccata in caelum clamantia, et quare ita appellitantur

Distinctio 43

Quaestio 1 : An peccatum in Spiritum Sanctum sit remissibile

Quaestio 2 : An sit dabilis actus venialis in actu voluntatis spontaneo circa cuiuscumque praecepti vel prohibitionis materiam

Distinctio 44

Quaestio 1 : An potentia peccandi sit a Deo, similiter et actus eius

Quaestio 2 : An inferiores superioribus parere obligentur

Quaestio 3 : An licite Christiani principes possint impetere Saracenos, proprie Hagarenos, Tartaros et reliquos gentiles bella movendo

Quaestio 4 : An Christiani possunt filios infidelium invitis parentibus baptizare

Quaestio 5 : An politia regalis per hereditariam successionem eidem praestet per electionem

Quaestio 6 : An rex sit dominus omnium quae sunt sub suo regno

Quaestio 7 : An quis per peccatum mortale perdit dominium rerum suarum

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 2

An corpus Evae erat plasmatum ex sola costa Adae
1

SEcundo circa hanc distinctionem queritur: an corpus eue erat plasmatum ex sola costa ade:

2

¶ Prosolutione questionis pono conclusiones. Prima est. ex sola vna costa potest fieri integrum corpus eue. Probatur hec conclusio: poterat adam fuisse magnus vir: et vnam costam habere multo maiorem aliis: et aliis notabiliorem densiorem: ex quae eus mediocris mulier magis rara (sicut multe mulie res viris sunt rariores) formari poterat.

3

¶ Secunda conclusio. ex omni costa viri potest integrum corpus mulieris formari sine rarefactione: probatur hec conclusio. ex vno pane potest deus pascere totum mundum. patet ponendo illum panem in multitudine locorum. in vno loco vnum pascit. et tantum potest facere in. b. loco. c. loco: et sic consequenter. igitur potest sic facere deus cum costa. declaratur vis rationis. potest deus capere materiam coste et ponere in suprema parte capitis mulieris: et coniungere eandem costam sub illa componendo vlterius caput. et sic consequenter ad pedes vsque

4

¶ Confirmatur clarius hec ratio. capiat deus acerem pedalem parieti iunctum cuius a finis parietem tangit et. b. finis erit remotior a pariete. postea illo pedali illic remanente: ponat eandem a cerem iunctum cum seipso per partes diuersas: ita quod a finis aceris pedalis continuetur cum. b. siue eius aceris. et sic consequenter per decem pedes faciat idem ad latus in fine pulcra tabulam longam et latam habebis ex eodem acere pedali. ergo ex eadem costapotest deus facere corpus totaliter ipsius eue.

5

¶ Tertia conclusio. licet deus possit rarefacere materiam coste ade ad sufficientem quantitatem vnius mulieris: non tamen est decens quantitas et densitas pro corpore mulieris. prior pars est nota. non est dabilis summa caritas deo polis. Secunda pars patet istud corpus esset aere rarius vel ita rarum. ergo est indecens pro corpore mulieris.

6

¶ Quarta conclusio. non est possibile ex parua costa vel ex re alia quacumque facere corpus magnum entitatiue sine additione noue materie. procedamus nunc cum quantitate cum re quanta idemptificata. alioquinhomo potest vias inutiles excogitare in quibus insistere nolo. probatur hec conclusio. non est possibile quod pars sit totum.

7

¶ Quinta conclusio. licet ex sola costa ade poterat formari corpus eue ad sensum secunde conclusionis: non tamen est verosimile quod ita factum est: sed alia materia adiuncta: ex qua reliquum corpus eue est plasmatum. secunda pars patet. non est verosimile quod minus materie corpus eueprime matris habuit quam aliarum mulierum adulta rum. sed alie mulieres plus materie habent. igitur.

8

¶ Contra secundam conclusionem argumentor: ea posita in esse sequuntur he conclusiones absone: scilicet quod caput eue erat pes eue. consequens est absurdum. ergo et antecedens. probo consequentiam. hic binarius est caput eue: demonstrando materiam et animam. et hic binarius est pes eue: loquor ac si eua esset. ergo pes eue est caput. quod si concedas. Contra: vlte rius sequitur: pes eue videt. quia hoc caput videt. hoc capunt est iste pes eue. igitur iste pes eue videt. Secundo: sequitur quod pes eue est super collum eue. quia hoc caput eue est super collum eue. et hoc caput est pes eue igitur. Tertio sequitur quod super caput eueeua graditur. super hunc pedem vel hos pedes eua graditur. hi pedes sunt caput eue. igitur. Quarto sequitur quod eua est minor entitatiue quod brachium ade. quia costa est minor brachio ade. Quinto sequitur quod minima inter mulieres ab origine mundi erat eua. Sexto maius corpus entitatiue habebat in vtero quam erat tota Eua. patet de prima eius prole. non est opus dicere quod noua materia / adhuc aduenit et tota costa fuit resoluta. Septimo: maior erat idemptitas inter adam et euam quod inter quemcumque virum et vxorem suam. patet. mate ria partialis ade fuit totalis materia eue. Octatauo sequitur quod plus augmentabatur quam adam. eua peralimentum accepit nouas partes partibus coste resolutis et sic augmentabatur realiter. non sic de adam apparet. erat creatus homo adultus: et sic nutrieba tur. tamen forte tantum amisit de carne priore quantum de nouo acquisiuit. non sic de eua. quia apparet quod ipsa mansit in statu sue magnitudinis in qua creata erat: et quod tandem tota costa resoluebatur. et sic semper prope finem vite incipit esse minor idemptitas inter eam et adam et alia materia. multe alie propo sitiones peregrine possunt inferri concedende cum istis propositis: sed non insisto.

9

¶ Arguitur contra duas vltimas conclusiones. primo authoritate magistri in littera tenentis corpus mulieris ex sola costa ade plasmatum fuisse. nec intellexit ipse ad imaginationem secunde conclusionis: nec viri isti quos ad hoc introducam. dicit magister sic. Solet etiam queri vtrum de illa costa sine adiectione rei extrinsece facta sit mulier: quod quibusdam non placuit. Ceterum. si ad perficiendum corpous mulie¬ ris deus extrinsecum augmentum addidisset: maius illud esset quam ipsa costa. ideo que potius de illo addito quam de ipsa costa mulier facta deberet dici: de quo plures accepisset substantie partes. restat ergo vt de sola ipsius coste substantia sine omni extrinseco additamento per diuinam poten- tiam in semetipsum multiplicata mulieris corpus factum dicatur: eo sane miraculo quo postea de quinque panibus iesu celesti benedictione multiplicatis quinque millia hominum saciata sunt. vides licet magister hoc ex aliis recitat prout sibi est communis modus: insequitur hanc viam. et idem tenet hugo de sancto victore libro primo de sacramentis pate sexta. c. penultimo et vltimo. ad horum auctoritates vtraque nego. licet deus potest creare noumateriam: infinitam si voluerit: quod de paruo possit magnum facere sine rarefactione non capio: vel maius entitatiue dato quod esset rarefactio non existimo.

10

¶ Sed contra hoc arguitur. de quicumque pani bus euangelicis mathei. 1. recitatis: de quibus christus quinque millia hominum sufficientem dedit cibum si erat creando nouos panes vel conuertendo alias res in panes: non fuisset miraculum. non enim est miraculum ex decem mille panibus dare quinque mille viris sufficientem victum.

11

¶ Respondetur. deus poterat potuisse. 5. eosdem panes vel aliquos eorum in pluribus locis sine rarefactione ecce vnum modum possibilem. et forte ita factum est. poterat deus etiam conuertisse aliam materiam in panes: et verosimiliter ita factum est. sic videtur beatus Augustinus / dicere Ioannis sexto. ad eandem materiam dicit sic. inde multiplicauit quinque panes vnde ex paucis granis creat sege tes. modo segetes creantur ex conuersione materie praeexistentes in segetem. et licet non sit miraculum ex decem mille grossis panibus pascere quinque millia hominum: tamen eos taliter producere de nouo ad eos pascendos erat grande miraculum.

12

¶ Ad aliam rationem quam magister innuit. si corpus eueerat plasmatum ex maiore materia addita: citius debet dici compositum ex illa materia maiori addita. hoc negetur. solum loquendum erat de vnitate que capta est a viro in mulierem: hoc est de costa quam tulerat dominus deus de latere adeloco illius relinquendo carnem: et non de reliqua parte addita in qua non communicabant successiue. sicut sam person adultus dicebatur fuisse in vtero anne matris sue ratione partis: licet in vno sit discrimen ab alio. quod de sampsone egressum est de vtero anne semper est reputatum idem. conuertit in se reliquam partem. non sic autem in costa. quia costa non conuerterat in se reliquan partem corporis eue. Ex isto quodammodo patet quo modo corpus eue non erat seminaliter plasmatum ex costa ade. et vlterius patet. quinto methafisice. c. 6. dicit Aristoteles. semen non est potentia quecumque remota: sed potentia propinqua de quo proxime et per vnum processum potest res formari: sed in costa ade hoc non fuit. quia nec per vnam transmutationem nec etiam quamcumque poterat sic conuerti naturaliter. vnde solet frequenter saluari ta¬ le discrimen in modo loquendi inter rationes primordiales causales / naturales et seminales / rationes primord ales sunt rationes creaturarum factiue in deo exestentes quas ideas vsitatiore vocabulo apellamus. hoc magister ex Augustino in lircatia conuincit. causa les rationes sunt quaedam possibilitates obedientie in creaturis per quas creator facit de creaturis quicquid voluerit. sic accipit Augustinus. c. 6. super Genesim dicens. corpus viri et mulieris facta fuerunt causaliter scilicet quando primo facta sunt inuisibiliter cum deus creauit omnia simul. rationes naturales sunt vires naturales rerum vt ignis aquam in se secundum rationem naturalem conuertit de rationibus seminalibus nuperrime iam locuti sumus.

13

¶ Dubitatur quaere ex costa ade dormientis mulier formata est.

14

¶ Respondetur. mulier non est facta de capite viri nec de pede. hocem. non est viro domina nec ancilla sed socia in latere suo dormiens. multe tamen sunt viris dure rigide et contrie. nimirum (iocose loquendo) ex dura materia et quidem curua prima mulier composita est. et saccus plenus ossibus magnum solet emittere sonum: ex terravo plenus modicum. modo ex terra vir plasmatus est. quod ipso dormiente costa assumpta est: non est proprterea quia si in vigilia costam abstulisset adam dolorem habuisset. Poterat em deus costam ab adam auferre insensibiliter quod nullum dolorem adam percepisset: nec quidem hoc deprehendisset vllo modo. nec sopor erat obfumos cibi meatus spirituum claudentes vt homo quiescat in sompno: sed supernaturaliter fuit. sed hoc fuit in mysterium. ex latere christi dormientis in cruce sanguis et aqua egresse sunt ex quibus sacramenta ecclesie emanarunt. i. hoc representabat mulier ex costa viri dormientis composita.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 2