Quaestio 1

IN hac tertia distictione magister tangit duo potissimum: primum de distinctione personali angelorum. Secundo: deeorum cognitione. conformiter ad hoc circa douo principaliter in hac distinctione insistam. Primo de distinctione rerum siue materialium siue immaterialium. hoc est de principio indinduationis. hoc est de illo perquod vnum indiuiduum ab alio distinguitur. Secundo: de angelorum noticia. et quia illam materiam priore puto vtiliorem: magis circa eam insistere curabo.

¶ Circa primum varias essescito inter sapientes positiones: quarum vna ponit quantitatem esse principium indinduationis. Alia ponit materiam ess principium indiuiduationis. Tertia ponit differentiam indiuidualem siue hecceitatem es principium indiuiduationis. Quarta opinio dicit / quod sicut natura ex se formaliter est natura. ita ex se formaliter est singularis.

¶ Queritur ergo at sit ponendum vnum principium aliud ab indiuiduo quo vnum indiuidoum distingnitur ab alio.

¶ Pro quaestionis solutione pono sequentes conclusiones: quarum prima est Quantitas non est principium indinduationis. Secunda conclusio. Materia non est principium quo vna res distinguitur ab alia Tertia conclusio. deus potest facere simulouo indindua immaterialia in eadem specie specialissima Quarta conclusio. hecceitas naturis superaddita non est pancipium indiuiduationis. Quinta conclusio quaeliet res mundi est singularis. Serta conclusio quelibet res scipso sine alio superaddito distinguitur ab alia re. Utor istis terminis indiuiduum et singulare indifferenter.

¶ Prlma conclusio probatur. a. suba materialis quanta distinguitur a b subam quanta: et non per quantitate. ergo prima conclusio vera consequentia est nota. probatur antecedens. deuspet ponere a subam quantam sine quantitate: cum est eius accidens absolutum. Secundum eos absurdum est dicere quod sint due res create absolute quarum neutra est pars alterius et deus non praet separe vnam illarum rerum: quamcumque voluerit conseruare: reliqua corrupta. hoc facto: a / subam non est b. et distinguitur a b et non per quantitatem. ergo primaconclusio vera.

¶ Secunda conclusio patet. vna anima sepata distinguitur ab alia. et non per materiam. igitur similiter a materia distinguitur a b. igitur. Oppositum tertie conclusionis tet scu tho. i. parte. qui. l. arti. iiii. dicit. cum ageli sunt imma teriales: impossibile est quod sint plures ageli eiusdem speciei specialissime cum agelus est sine materia: habet totam perfectionem speciei quae nata est esse in infiniti. Dastcuent omnes fofamaterialis de se est multiplicabilis: et quaelibet materia ratione forme. sed quod sit hec et indiuidua: hoc est per mate riam in qua recipitur et arctatur et per confis indiuiduatur¶ Probatur tertia conclusio. multi sunt ageli eiusdem speciei specialissie. patet: alioquinimlte angelorum integre spes sunt damnate quod videtur inconuenlens. sed diceret hoc non inconuenire. Alit arguitur. deus potest annichilare a / angelum et producerevnum agelum eiusdem specie specialissime secumscilicet b quo facto / potest reproducere a / et sic dabuntur duo ageli eiusdem speciei specialissime entitatiue.

¶ Dices. ille doctor negat quod deus possit reproducere idem corruptum in distinctione. xliiii. quartis sniarum. et sic argumetum non cencludit. vel melius in quotlibeto hoc corrigit tenens oppositum concedo quod potest reproducere a sed non stante b angelo si reproducat a necesse est annihilare b necessitate consequentie: non consequentia. sic dicerent consfir¶ Contra. nulla est repugnantia quin a / et b simul sint sicut de animabus duabus: vel ostendatur illa: ergo non est necesse etiam necessitate consequentie annichilare b si a / reproducatur conclusio opposita est dampnata in variis articulis parisiensibus. articulus. lxxxi. est ille. quod quia intelligentie non habent matiam deus non praet plures eiusdem speciei facere. error. xcvi. et cxci. idem dicunt. quod alii doicunt: articuli sunt reuocati proquanto tangunt doctrinam sci thome: hoc non intelligo. non opinor quod aliquis neuter positionem suam in hac parte existimet probabilem.

¶ Pro quarte conclusionis intelligentia scito: doctor subtilis in hac distinctione sic imaginatur. ex natura rei duplex est ponenda vnitas in resecluso quocumque actu intellectus. vna est nueralis qua res sic est vna res nunero quod non est pures res nuero: et illa vnitas sumitur a differentia indiuiduali cuiuscum que rei: quae differentia realiter idemptificatur cum reipsa / et hec est vnitas maxima. Alia est vnitas nature quae dicitur minor vnitate nunerali: et hec conuenit nature secundum seconsiderate prius natura quam contrhatur vel determinetur perdrtiam indiuidualem. hiuanitas prius natura est talis entitas homcenus illa quae ei conueniunt in primo modo dicendi per se quam dicatur concta per differentiam indiuidualem: sicut homo pus nata ra est rationalis quarisibilis: tunc sic: illa humanitas sic considerata in illo pore vel est vna vel plures. non plures: vt notum essi vna: quaeritur qua vnitate. non nunerali: quia in illo priore non habet dortiam indiuidualem sine qua nihil est vnum nunero: ergo aliqua alia vnitate. non specifica vel generica: quia ille vnitates non conueniunt nisi per actum intellectus comparantis huanltatem sub illa proprietate qua nata est ess in intellectu per indifferentiam ad inferiora vel ad vniuersale. ergo oportet dicere in illo priore est vnitas nature sic considerate. et hec vnitas est minor vnitate nuncrali: quia illud quod est vnum illa vnitate quantum est ex se natum est ess in pluribus per indifferentiam: et non illud quod est vnum vnitate nuerali. mo quantum aliquid potest pluribus conuenire tanto est minus vnum io illa humani tas est minus vnum qua sortes. quia sortes non praet conuenire pluribus. oc alia vla explicetur: sic. sortes est vnum numero sua ortria indiuiduali. sepeetur illa a sorte ad imaginationem huanitate remanente: tunc queritur an illa humanitas est vna aut plures. non plures: quia nihil acquisiuit. si vna: qua vnitate: non nunerali: quia non habet otfiam indiuidualem ex vypothesi. nec specifica: quia non comparatur ad inferiora. ergo est vna vnitate minore quam sit vnltas nuneralis: nec illa vnitas conuenit illinature per intellectum: sed ex natura rei. et in illo proriilla humanitas non est de se vna vnitate nunerali: aut plures pluralitate opposita illi vnitati numerali: nec communis / nec particularis. sicut iste terminus homo est terminus communis et restringitur per pronomen demonsiratiuum ad standum pro demonstrato. Ulterius nota: oatria indidualis ex natura sua est singularis: et illius non est quaerenda cam sresingularitatis nisi seipsam. sicut homo per se est rationalis: et illius non est querenda causa. sed quia est risibilis in secundo modo dicendi per se queritur ratio: puta quia est animal rationale. sic si queratur quare sortes est vnum nunero et singularis. Rspondetur. quia habet dotfiam indiuidualem quae primo es singularis. huanitas secundo modo est singularis et per accecues: ceapiendo peraccsnus laxato vocabulo pro aliquo quod est etxu naturam ipsius. quo fit nihil est commune in creaturis per realem existentiam. humanitas quae est in sorte non est in platone. quot sunt homines tot sunt huanitates. quilibet homo habet suam propriam humanitatem quam non habet alter. Alio modo aliquid est commune per indifferentiam: quia quantum est de se sibi non repuent determinari per quamcumque differentiam indiuidualem: etiam alia ab illa qua deturminatur. sic humanitas est communis. ana logiam accipito per nasum cereum vel per terminum homo deus tamen non praet facere quod natura mea sit in sorte: quia identificatur cum Ioamneltate a qua remoueri non praet Ioanne stante. Differentia indiuidualis identificatur cum illa natura communi realiter. licet sit distictio formalis inter illas

¶ Contra hanc positionem arguitur seclusa hac differentia indiuiduali: scllicet roberteitate ab humanitate eius ad imaginationem: dicatur illa humanitas a / adhuc a. non est humanitas platonis. et vtraque est. ergo distinguitur ab ea. et non per differentiam indiuidualem. ergo in anis est differentia indiuidualis tua. Et dato quod non secludatur: adhuc humanitas in sorte non est humanitas in platone. et de illa faciam argumentum.

¶ Insuper: absurdum est concedere quod non repugnet humanitati sortis ess in platone quatum est de se: et deus hoc facere non potest. propterea si concedas humanitati sortis quantum est de se non repugnat esse in platone: pari ratione concedere habes sube sortis non repugnat quantum est de se ese in quacumque alia subam. et sic non repugnat subem sor¬ tis quantum est de se ese in deo. et sic non repugnar subencreate esse in deo idemptice. Insuper: sicut dicis: differentie indiuiduales sunt primo diuerse: sic dicere potes de naturis ipsis amplius friuola est hec formalis distinctio ad eius mentem. nichil potest affirmari de natura creata quin ididem affirmabitur de differentia indiuiduali. et contra. licet admittatur differentia formalis ad sensum aliquem in diuinis: quia nomina siguent ad placitum: numquam tamen in creaturis aliquid affirmatur devno et negatur de reliquo rebus idemptice eisdem in suppositione personali concedimus essentia diuina est res communicabilis pluribus: pater in diuinis non est res communicabilis. si placet inter talia vocare distinctionem formalem quid mali tamen inter intellectum et voluntatem et inter quaecumque creata identificata numquam ista inuenium tur: si homo occulte aduertat. sed latius de hac materia alibi loquendum est.

¶ Rursus: sorteitati de serepugnat esse in pluribus. sorteitas realiter est humanitas. ergo huanitati repugnat de se ese in pluribus: expositorie.

¶ Dicis non bene concluditur in maiore pronomen se aliud refert: et aliud in conclusione arguitur sic. hec humanitas est natura communis. hec humanitas realiter est sorteitas. ergo sorteitas est natura communis concedis conclusionem per identitatem: sed non prouenit illud a sorteitate potes consugere ad hocsi opus sit vt vna premissarum equiualeat vni de omni. sed hoc grande reputo inconuensens syllogisando in creaturis. natura communis identificatur realiter cum differentia indiuiduali. ergo sunt eiusdem rationis realiter. ergo si vna sit principium indiuidua tionis: et alia erit. Ex his vtcumque patet quarta conclusio. et vlterius patet inductiue si instes de natura comuni: iam dictum est: illa est singularis. et patet vlterius. quicquid realiter identificatur cum re singulari est res singularis. natura tua communis est hmoni. igitur.

¶ Quinta et sexta conclusiones patent et patebunt amplius aliorum obiectionibus efndendo.

¶ Contra scundam et tertiam conclusionem arguitur. Illa sunt vnum nuero quorum natura est vna. v. ethaphisice. et primo ccli. celum non est plurificabile: quia constat ex materia sua tota. et. xii. Metha. dicit philosophus si essent plures motores primi celi in eis esset materia. ergo videtur dicere quod nulla natura est multiplicabilis nisit per materiam.

¶ Ad primum dicitur quod materia illic non capitur pro altera parte compositi. stat duas formas informare eandem materiam nuero depotentia dei. aliqui dicunt materia capitur pro differentia quam indiuidualem vocant. Dico quod materia capitur pro toto composito.

¶ Ad alias auctoritates dicoaristoteles putabat quod celum non est plurificabile: sed ipsum ex tota sua materia possibili constabat: et est nisi vnum indiuiduum in specie in his quae non informant materiam: et talia sunt necessaria. et per confis non sunt dabilia plura indiuidua in eis. non video hoc concedemdum vllo modo ab aliquo theologo in lumine fidei: propterea illas auctoritates missas facio.

¶ Contra quartam conclusionem cum duabus sequentibus arguitur probando quod sit natura communis ad sensum vltime opinionis. quicquid inest alicui ex sua ratione per: se in est ei in quocumque. ergo si natura homins de se est hecin quocumque est natara homnis: illud esset hic homo

¶ Secundo. quia cui de se conuenit vntm oppositum eidem de se repugnat aliud oppositum. ergo si natura de seest vna numero ex se sibi repugnat multitudo numeralis.

¶ Ad primum concedo maiorem ad minorem dico. aliqua natura homonis de se est hec natura homnis nichil aliud est quam natura que est homo. semper illa transiriua loco vnius intransitiue capitur. ergo illa indefinita est vera: natura homins de se est hecdemonstrato sorte. habet vnam singularem veram: et subiectum stat determinate. cum hoc concedo: quod natura homins non est de se hec verificatur pro alia singulari. ille sunt oue subcontrarie que se compatiuntur in veritate. Ex his non sequitur in quocum que est natura homins illud est hic homo

¶ Ad secundum concedo maiorem concedo hanc propositionem aliquae natura est de se vna numero mmo quelibet natura de se est vna numero. et concedo quod nature repugnat multitudo: immo cuilibet nature create repugnat multitudo. quia nulla natura creata potest esse in multissuppositis. ergo nature create repugnat esse in multis concedo cum his: nature non repugnat esse in alio. hoc notum est per ascensum termini stam tis determinate.

¶ Tertio argultur. decimo hethaphisice. in vnoquoque genere est vnum principium quod est metrum et mensura omnim que sunt in illo genere: ista vnitas non est singularis: quia nullum est sin gulare quod est metrum omnim illorum que sunt in illo genere in indiuiduis elusdem speciet non est hoc prlus et illud posterius iii. Methaphisice.

¶ Quarto arguitur. vii. Phisicorum in specie athoma fit comparatio: quia est vna natura. non autem in genere. quia genus non habet talem vnitatem. ergo philosophus illic intendit ibi naturam specificam esse vnam vnitate naturespecifice. non autem intendit ipsam sic esse vnam vnitate numerali: quia in illa non fit comparat o.

¶ Ad tertium respondetur distingnendo maiorem ratione superlatiui gradus propositionem illam reddentis exponibilem affirmatiue vel negatiue. affirmatiue illa est falsa. nichil est in illo genere quolibet alio prius quod est mensura aliorum quando in specie supema sunt multe species. negatiue exponendo ila est vera. in genere colorum capiatnr albedo tamquam color summus quaelibet albedo est color summus. negatine exponendo ccterorum colorum perfectiones attenduntur penes hoc quod accedunt ad albedinem quamcumque: cum nulla albedo sit alia perfectior specifice vt superius disseruimus. sic in genere animalium homo est nobilissimum animalium. quilibet homo negatiue exponendo anima lia quanto homin sunt viciniora tanto sunt nobiliora. sic in predicamento substantie (ponendo deum in predicamento: quod est probabile: immo est de termino contendere non ponendo deum in predicamen to) deus estmetrum et mensura omnim aliorum. et ira in omni bus aliis.

¶ Contra hoc arguitur per dictum vulgare homim. homo est dignissima creaturarum: et non sortes: nec r allias. ergo homo in communi.

¶ Respondetur. ille homo in cons est chimera si non sit particularis homo: secundum dictum Aristotelis primo poste riorum: gaudeant genera et species quandum si sunt monstra sunt: et hoc more platonico: quem aliqui po¬ steriores secutis sunt. dico illa propositio est falia devirtute sermonis: angelus est dignior homine. ex prima distinctione huius non est sermo ui homine chriso: quia non est creatura proprie loquendo vt in iii. videbitur Secundo doico. illa est va negatine exponendo inter creaturas corporeas. et quelibet singularis illius est vera: licet ad eius veritatem sufficeret veritas vnius singularis. iam locutus sum de auctoritate Aristoteliscut fiapud posteros ampliatur. licet ipse exemplificet in rebus eiusdem speciei: vt patet litteram intuenti. de rebus elusdem spe ciei que differunt in magnitudine et paruitate et vult quod minimum sit men sura aliorum que non sunt ita parua. sicut legista interdum ampliat rationem legis vltra legis decisionem. sic philosophus rationem dicti Phi. applicat vltra principale consideratum in tali parte.

¶ Ad quartum dicitur. in genere etiam interdum fit comparatio vt superius diximus. sed res eiusdem speciei specialissime in pluribus conueniunt: et magis comparantur. sed illa comparatio fit inter duo: quorum vtrunque est vnum numero: et non quod sit eadem natura in vtroque illorum.

¶ Quinto arguitur. secundum philosophum quinto Methaphisice capitulo de ad aliquid. idem simile et equale fundantur supervnum. sed relatio non est realis nisi habeat fundamentum reale et rationem fundandi realem. ergo vnitas quae requiritur in fundamento relationis erit realis et non realis: quia nichil vnum et idem est simile vel equale sibti

¶ Sexto arguitur. vnius oppositionis realis sunt duo prima extrena realia. sed contrarietas est opponrealis: quia vnum eorum corrumpit aliud. ergo vtrum que. primum extremorum huius oppositionis est reale: vt autem extremum est vnum aliqua vnitate reali: et non numerali: quia tunc precise hoc album rvel illud album solum esset contrarium nigro: quod est inconueniens. tunc enim essent tot contrarietates prime quot indiuidua.

¶ Ad quintum respondetur. quid de relationibus censeam patuit in prima distinctione hulus. et si ponerem relationes distingui a fundamento et termino: adhuc non pone rem naturas communes ad aliorum intentionemsed dicerem vnam similitudinem fundari in vna qualitate cui respondet alia in alia qualitate. et vtraque istarum qualitatum est vnum numero.

¶ Ad sextum dico maiorem esse falsam: potissimum si affirmatiue exponatur propositio. cuilibet albedini nigredo est contraria. et cuilibet colori quodlibet frigus est contrarium: et hoc tenendo quod nulle qualitates eiusdem speciei cum calore copatiantur vllum gradum frigoris / si teneatur alia via: consequer secundum ponem loquendum est illa oppinio est vtrique vie communis.

¶ Et si dicas primo decelo et mundo tantum vnum vni est contrarium similiter contraria maxine distant. duo indiuidua non maxine distant.

¶ Ad primum or Philo. loquitur de vno secundum speciem: et non secundum nunerum. ad scunet dico contraria maxime distant. sic duo indiuidua quaecumque incompossibili2: capiendo negatiue Patent he solutiones peraduersarium demonstrando viginti albedines a. b. c. et sic per ordinem: quaero an quaelibet istaruxm huic nigredini demonstrate contrariatur. oportet te dicere quod sic. tunt in fero. ergo. xx. albedines sunt vni nigredini opposite. breuiter ingeniosus potest retorquere omina argumenta in arguentem si ea ponderat.

¶ Septi mo arguitur. color est primum obiectum visus. sed nullus color singularis. ergo color in communi habens vnitatem minorem vnitate numerali¶ Octauo argui equinitas est tum equinitas quinto Methaphisice: ita quod nec est vna nec plures / nec vniuersalis nec particularis. igitur.

¶ Respondetur: capiendo ly color prout lucem lumen cum concreto suo includat: conccodo ad hunc sensum: tantum color videtur. Secundo dico: illa est vera vt lacet: capiendo superlatiuum negatiue. respectu sortis cui albedo primo applicatur ad videndum: quam si videt partes eius superficia les etiam videbit. et sic est primum obiectum visui suo. non autem affirmatiue: cum medietas eius eque cito ei applicatur. sic de platone et eius prima visione dicatur.

¶ Ad octauum dicitur. auicenna vult dicere vnum vel plura non ponuntur in diffinitione equinitatis Secundo dico: illa propo estera siue in sensu excluso / siue in sensu exclusiuo. vt patet per vniuersale eius in termins traspo sitis. cum hoc tamen concedo: quod equinitas est equus: equinitas mordet: equinitas cumrit. nichil aliud est equinitas / quam equus: et quicdeaffirmatur ve l ne gatur de vno in suppositione pesonali: illud idem affirmatur vel negatur uod reliquo interdum aliqua abstracta includunt exvsu loquendi sincathegoreuma per se vel necessario. et secundum hoc petuest distingui: quando propositiones vere videnter negari. et secundum hoc est difficultas solum verbalis inter realem et nominalem. locutus suin iam devirtute sermonis equinitas currit quomodo vtitur nominalis: licet secundum eius logicam in predicamentis docet tales distinguere. et sic debet realis loqui.

¶ Nono arguitur. plus conueniunt sortes et plato qa quod sortes et brunellus seclusa omni operatione in tellectus. ergo in aliquo plus couenlunt. et non nisi in humanitate. et non numerali. ergo in aliqua vnicate minore.

¶ Decimo arguitur. anial diuiditur in hominem et in brutum. et nullum animal particulare diuiditur in hominem et brutum. nec sortes / nec brunellus et sic de quolibet alio. igitur siliter substantia diuiditur in corpoream et incorpoream. et nulla singularis substantia diuiditur. ergo substantia in communi diiditur.

¶ Ad nonum concedo atecens: et nego consequena: quod in aliquo plus conueniunt. etiam per te nulla huma nitas est in vtroque. et breuiter nichil est in vtroqui in quo conueniant. sed in aliquibus plus comneniun scilicet seipis et suis partibus conueniunt spe: significantur per speciem specialissimam. non autem sortes et brunellus. sed dicis: qualibet spe seclusa plus conueniunt. ver est vltimate. dico plus conueniunt sortes et plato quesortes et brunellus. habent formas eiusdem persectionis essentialis. neutra est perfectior alis: et sic uod eorum matiis. In materiis: sortes et brunellus tantum conueniunt si cut sortes et plato. due anime intellectiue plus conueniunt / quam anima intellectiua et anima brunelli. sunt eiusden ratiois et equaliter perfecte: non sic od anima sortis et forma brunelli. et quia sortes et plato sunt eiusdem rationis et ha¬ bent partes equaliter perfectas: ab eis potest abstra hi vnus conceptus communis eis et aliis homibus conueniens qui non conuenit brunello. qui non conuenit sic cum eis: et licet sortes et manus eiuaplus conueniunt: quia habet eandem formam: sortes et plato tantum specifice conueniunt: quod ad speciem specialissimam sufficit: et si non sufficiat: non infringitur via quam sustinemus.

¶ Ad decimum argumentum dico quod ipsum est magis contra arguentem quero quod animal diuiditur in hominem et brutum nullum da re potes in coni: nisi quis velit ire ad hanc viam insulsa qua asserunt Iohem bus in concilio Constantiensi tenuisse: quod est eadem substantia et animalitas numero in variis animalibus. et tunc oporteret concedere quod eadem substantia est dampnata in iuda et saluata in chriso: quod est indignum auditu. ico ad argumentum si sit diuisio realis et prime intentionaliter: quodlibet animalpotest diuidi in his in que componitur: vt in partes in tegrales et essentiales. sed sic non capitur in illa partitione. sed diuidi capitur logicaltr: quando terminus superior diuiditur in sua inferiora quidditatiue et essentia liter: vt animal diuiditur in hotem et brutum: ita quod ste terminus animal stat materialiter in via nominalium non est ponendum discrimen inter suppositionem simplicem et materialem. senius est. homo et brutum tamquom termim inferiores euacuant totum ambitum et naturam istius termini animal. et sic iste terminus animal diuiditur in ea tanquam in inferiora eius. cum hac stat in veritate nullum animal diuiditur in hominem et in brutum. subiectum stat personaliter ratione adiectiui adiuncti: et sic non contradicit alti vere. sed hec: nullum ly animal diuiditur in hominem et brutum: que est falsa. Si stes in hoc quod nullum est neutri generis sicut dictio materialr sumpta: et non cogit ipsum stare personaliter. hoc est logicale: non curo. capiatur hec. nulla substantia diuiditur in corpores et incorpoream. etiam ex vsu cum additur tale adiectiuum eiusdem generis cum termino stante materialiter: capimus terminum significatiue: si non ponatur propria nota matialitatis immediate termino materialiter sumpto.

¶ Undecimo arguitur. si nulla est substantia communis vel minor vnitas vnitate nunerali. sed quelibet vnitas est numeralis: sequitur quod nullus est terminus communis: nec est aliquod vniuersale. sed quilibet terminus cathegoreumaticus significatione erit singularis: quia rem singularem significat. terminus non dicitur communis nisi quia uod significato primario naturam communem et multis coicabilem siget: et secundario res particulares illius nature. vt ho de siginficato primarionaturam humanam: et secundario sortem et platonem si gnificat.

¶ Ad vndecimum nego sequela. terminis non vocatur communis: quia naturam communem sigt: nec singltsaris quia precise vnam rem sigEt. sortes vel plato: est terminus communis: sortes et plato terminus singularis. et tamen eque plura significat. terminus vocatur eo communis: quia ei non repugnat accipi pro pluribus quantum est et significatione termini: licet sit defectus ex parte reisignificate. Terminus vocatur singularis pro eoquia ei repugnat accipi pro pluribus secundum si nificatonem secundum qua accipitur. et sic sol sortes / vel chimera / est terminus communis. ista entia demon strando omnia entia mundi: est terminus singularis. et per consequens argumentum assutnit falsum / quod terminus eo di communis quia naturam communem significat. Uniuersale dicitur. quia est vniuocum incomplexum formaliter commune. vel relinquendo formaliter si volueris. soli termini sunt communes vniuersalis / et predicabilia: et potisssimum mentales. iuxta illud commentatoris commen to. viii. primi de anima: intellectus facit vniuersalitatem in rebus: soli tales ponuntur in predicamen to: soli termini possunt subiici et predicari.

¶ Sed contra illud arguitur. omnes termini vocales et mentales et aliqui scripti sunt qualitates. ergo non ponuntur in predicamento substatie similiter multe scripture sunt substantie. ergo omnes tales reponuntur in predicamento substatie.

¶ Respondetur ad has obiectiones si mente tenes que in prima distinctione huius diximus: et adhuc dico: non om nis terminus substantiam significans ponitur in predicamento substantie. nec qualitas omnis (vt quilitatem capis) ponitur in predicamento qualitatis sed termini habentes modum significandi talis predicamenti in tali predicamento ponuntur: secumda intentio non est respectus rationis causatus tnactum comparatiuum intellectus vel alterius potentie. quia sic nulla entitas est. Secunda intentio est terminus precise secunde intentionis: qui terminus dicitur secunde intentionis apud realem (si bene secundum sua principia diffiniat Terminus ille solus est secunda intentio. sic ergo diffinitur secunda intentio. est terminus significans rem que est signum ea ratine qua est signum: vel rem significatam ea ratione qua est significata sub aliqua proprietate triuialis artis.

¶ Sed contra illud arguitur. tunc vniuersalia aliqua crunt accidentia anime: aliqua accidentia aeris: aliqua substantie scripte: ali qua rubedo vel nigredo eis inherens: et aliqua corporalia: aliqua incorproalia: et per consequens non erit altissimum huiusmodi negocium: cuius oppositu dicit porphirius in isagogarum fronte.

¶ Respondetur concedendo illata: et res est captu facilis dum modo homo in his parum versatus fuerit. sed in diebus porphirii grauis erat questio: qui platonicus erat. licet in predicabilibus dicat se velle imitari parapateticos: et potisssimum Aristotelem. et varie erant tuncopiniones inter philolosophos sicut hodierno die sunt. sed tenendo hunc nomina lid modum (quem solum verum opinor) non est magna ditficultas.

¶ Epilogando ex industria dicam que in hac quaestione oratie concipio. nec quantitas nec materia est principium indiuiduationis: et sine trepidatione opinor quod tres vel tot quot vult angelos in eadem specie simul potest creare deus. vlterius dico: quelibet res mundi est singularis prime intentionalioloquendo. quelibet res mundi est vna et non plures (nisi loquendo de re habente partes) in creaturis essentia diuina realiter est tres persone. solus terminus singularis est singulare secunde intentionaliter. nlla est natura communis realiter in pluribus suppositio creatis. Delira est positio oppositum tenens. Pariforma nulla est substantia communis cui non repugnat esse in pluribus. dico. cuilibet substantie create repugnat esse in pluribus suppositis. Ut terius dico. quelibet res distinguitur ab alia seipa. humanitas lortis realiter est ipe sortes. human tas sortis et sortes conuertuntur. quicquid signifi catiue dicitur de vno dicitur de reliquo. sorteltas realiter est humnanitas sortis: et nullo modo distin guitur ab humanitate sortis. quicquid est humanitas sortis est sorteitas. quid opus est currere ad pegrina: cum veritas pre manibus habeatur. hec quaeartes sapiunt nullo modo hic interseruisse nisi propter extraneos ab hoc studio: in hoc parisiano studioomnes (Suobus conuentibus demptis) hunc modum nominalium sequuntur: et aliquae vniuersitates matrem alie vniuersitatem imitantes: sed alique alie vniuersitates hec non capiunt: pro quibus hec scripsimus et vt aliorum obiectionibuas responderemus.