Quaestio 2

Questio ii. UTrum creatio passio differt a creatura. Quod sic probatur: qui aliter generatum posset di i creatum: quia in generatione non inuenitur illud quod est idem cre ationi. Item quandocumque aliqua sunt eadem realiter vno posito ponitur aliud: sed iste ignis generatus potest esse idem cum creatione passiua: quia potest creare: igitur etc.

⁋ Ite generatio passio eat generatum non sunt idem ergo nec creatio passio et creatura.

⁋ Item creatura manet creatio non: igitur etc.

⁋ Ad oppositum si differt a creatura: aut igitur vt substantia: aut accidens non vt substantia: quia nec materia nec forma nec composi tum. non vt accidens: quia tunc esset posterius creatura maxime si creatum sit substantia deus potest separare prius ab solutum et distinctum realiter a posteriori. Item si sic tunc creatio crearetur et esset processus in infinitum hic primo videndum est de relationibus in communi. Et est hoc opinio quod in quolicet praedicamto est res praedicamnti: et modus praedicandi: res praedicamti est prima intentio. mo dus ant est secunda intentio: et per tales modos distinguntur praedicamenta. Quere gandensem in summa. dicit igitur: quod relatio quantum ad rem est idem cum fundamen to suo: sed quantum ad modum relationis differt et facit distinctum praedicamtum.

⁋ Pro ista opinione arguitur. multiplicitur. Primo sic. Esse ad: est vnius rationis in omnibus relationibus et respectibus: igitur non potest esse distinctio specierum relationis secundum diuersos modos rela tionum aliunde: nisi penes fundamenta: et similiter nec generum: quia a quo res habet distinctionem specificam et vnitatem ab eodem habet realitatem igitur: et ideo dicit: quod circumscripto fundamnto esse ad est eiusdem rationis in omnibus quae sunt ad: nisi penes fundamenta. nec est differentia generum nisi penes modos.

⁋ Item rela tiones eo quod sunt in diuersis assimilant et distinguntur. Si autem essent in vno fundamento tunc non sic assimularentur et distinguerentur: ergo distinctio relationis est penes fundamenta. Ite relatio ad uenit fundamento sine mutatione. v. phisicorum. quod non esset verum si distingueretur a fundamento.

⁋ Ite substantia et relatio differunt in deo secundum proprias rationes qui tantum duo praedicamta tranfferuntur ad divina: et tamen ibi non dicunt distinctas res

⁋ Item relatio non compo nit cum absoluto: quod non esset verum si diceret aliam rem.

⁋ Item contradictio non est quodsint duo quanta: et quod non sint equalia: ergo equalitas non differt a quantitatibus.

⁋ Istem relatio consequitur omne praedicatum: quia omnis res al teri compata: vel est eadem vel diuersa: ergo non differt a re cuiuslibet praedicamenti.

⁋ Ite si sic tunc album simile esset compositius quam non simile.

⁋ Item tunc ista relatio. esset composita ex esse ad et esse in: quia relatio ex quo est accidens inest necsario.

⁋ Alia opinio est quod relatio est alia res a fundamento: et est aliquid abso lutum. Quod probatur quia immutat auditum: vt patet in armonia: sed nihil habet talem actionem nisi abso lutum

⁋ Item causat sonum: ergo est absolutum

⁋ Tertia est opinio quod est alia res distincta a fundamento tamen non est in eo subiectiue

⁋ Quod probatur tum quia ad et uenit sundamento sine sui mutatione quinto phisicorum quod falsum esset si esset in eo subiectiue. Tum qui lapis visus: et non visus distinguntur: circumseri pta omni operatione intellectus et non per absolutum: igitur per respectiuum: sed illud non habet esse in lapide viso: quia ni hil causatur a visu in re visa. Tum quia sortes vt sortes conexistens a nullo distinguitur nisi per respectum quae non habet omne in sorte: quia ex hoc quod sortes coexistit non habet esse in eo aliqua relatio. Tum quia scibile inquamtum terminat relationem scientie distinguitur a se inquamtum non determinat etiam nulla re noua existente in scibili.

⁋ Item si respectus esset in agente agenmutaretur et pateretur anteque ageret.

⁋ Quarta est opinio quod aliqua relationes distinguntur realiter ali quae non quae est scoti. primum probatur multipliciter per se parabilitatem relationis ad fundamentum: quia aliquid potest esse album et non simile. per vnionem nature humane ad suppositum diuinum. per inherentiam et separa tionem accidentium in eucharistia. per comparationem partium. per ordinem vniuersi. per vnionem forme cum materia. per causationem secundarum causarum propter approximationem. Item idem non continet plura diuersa rum rationum et oppositarum per omnimodam ydentitatem: sed vnum et idem est simile vni et dissimile alteri. Si dicas quod differunt solum per intellectum. Contra. tunc scientie mathematice quae sunt de relationibus puta musi ca et perspectiua non sunt scientiae reales

⁋ Contra istam vltima opinionem: quia in nulla re sunt infinite res iu actu: sed si relatio differt realiter a fundamen to: hoc sequitur. ergo etc. assumptum probatur: quia diuersitas est relatio realis et differt realiter a suo funda mento per te: ergo si ista differt per aliam relationem diuer sitatis: et illa realiter differt a suo fundamento per aliam relationem diuersitatis: et sic erit processus in infinitum. Si dicis quod est standum in secundo: quia quando fundamentum relatonis non potest esse sine contradicti one sine termino relationis: tunc illa est eadem cum fundamento suo: nunc autem contradictio est quod prima relatio diuersitatis qua vnum absolutum differt ab alio sit sine illo absoluto in quo sundatur: ergo cum illud absolutum terminat illam relationem diuersitatis qua est inter primam relationem diuersitatis et suum fundamentum: ergo ista secunda relatio est eadem realiter saltem cum suo fundamento: scilicet cum prima relatione. Contra. supposito quod ista regula sit vera. Accipio tunc oppositum eius scilicet quod omnis relatio est diuersa a suo fundamento: sine qua fundamentum non potest existere sine contradictione: nunc autem licet relatio diuersitatis inter duo absoluta non potest esse sine contradictione sine re latione diuersitatis a fundamento suo: quia non po test esse sine illo primo fundamento: tamen prima relatio diuersitatis bene potest esse sine relatione diuer sitatis quae est ad quodlibet aliud a suo fundamentor et a termino sue relatonis. Cuius probatio est: quia quaelibet alia res excepto deo potest destrui: et per con sequens potest primum fundamentum et prima diuersitas manere sine omni alia diuersitate: et quando maneni alie res in fundamento prime diuersitatis vel in ipsa prima diuersitate relationes diuersitatis ad alia sed qua ratione istud argumentum prime diuersitatis vel ipsa prima diuersitas relationem diuersitatis re aliter distinctam respectu vnius habet eadem ratione respectu cuiuscumque. igitur talia sunt infinita a quibus possunt relationes sic differre. quia prima relatio diuersita tis differt realiter a suo fundamento: quia fundamen tum potest esse sine ea: et differt ab alia re extrinseca realiter: quia potest esse sine illa. igitur per relationem tertiam. et sic esset processus in infinitum. exemplum istius patet in albedine et similitudine. Applica ad propo situm.

⁋ Ite in nullo finito possunt esse infinite res: qua rum vna non sit pars alterius: nec omnes sint partes alte rius. quod dico propter continuum: quod est infinitum in po tentia propter infinitas partes: quae tamen faciunt vnum totu: sed hoc accideret si relatio etc. Assumptum patet. nam ante gelus quae est simplicitur simplex habet relationem diuersitatis ad quanlibet parte continui: ergo si in continuo sunt infinite partes: erunt infinite relationes in ange lo.

⁋ Si dicas quod partes continui sunt in potentia Contra. non maior actualitas requiritur in aliquo ad terminandum diuersas relationes: quam ad hoc quod sit prin cipium elicitiuum alicuius operationis: sed vna pars continue distinguitur ab alia. etiam in toto potest esse principium elicitiuum alicuius operationis. Probatur qui accipiendo vnum magnum ignem: vna pars ipsius potest calefacere lignum approximatum alia parte distante non calefaciente: sicut videmus ad sensum. ergo multo magis quelicet pars videtur terminare relationem diuersitatis fundatam in natura simplici ergo cum ille sint infinite in actu: ita quod non tos quin plures. sequitur quod angelus habet infinitos respectus respectu talium partium: quia habet relationem diuersitatis respectu omnium quae possunt assignari. in continuo

⁋ Item secundum eum omne absolutum prius distictum realiter a posteriori potest separari ab eo: et hoc est verum de vno fundamento et eius relatione. eodem modo est de duobus respectibus in eis fundatis: et ex hoc sequitur quod duo alba possunt esse sine similitudine quae est relatio. et sic illa quae sunt similia cir cumscripta omni relatione non sunt similia per rela tionem: sed duo alba sunt huiusmodi: quia contradictio est quod sint duo alba nisi sint similia. igitur non sunt si milia per relationem. hoc confirmatur: quia causa potest vere dici causa: et effectus potest vere dici effectus sine aliqua relatione media. Antecedens probatur. qui absoluta in causa et effectu sunt priora ipsis respe ctibus sundatis in eis per eum in illo priori secundum suum modum loquendi absolutum in causa: dicitur vere causa et absolutum in effectu: dicitur vere effectus. Aliter si deus conseruaret absolutum in vtroque sine respectu nunquam vnum diceretur vere causa: et aliud vere effectus: quod videtur absurdum: cum absolutum in effectu non habeat essentiam nisi in efficientia cause tunc sic. Aut in illo priori denominatur denominationibus istis causa et effectus sine relatione: aut per rela tiones medias. si primum detur habetur propositum. si secundum ergo illa absoluta non sunt priora illis respectibus quod negas.

⁋ Item nullus respectus videtur necessario requiri ad hoc vt de non causa fiat causa. et ad hoc quod sequatur effectus nisi respectus approximationis: sed facta approximatione potest causa durare per tempus anteque agat: qui deus potest suspendere actionem cause sic appro ximate. igitur si post illud tempus agat hoc erit sine relatione media: et per consequens erit aliud causatum sine relatione praecedente ipsum productum: scilicet abso lutum. nam nihil procedit nisi approximatio: vt pri mo ostensum est: sed approximatio potest saluari si ne omni respectu: quia per motum localem acquiritur ipsi cause negatio mediorum: ita quod quando approximatur nihil positiuum habet tunc quod prius non huit: sed tantum nega tionem: scilicet quod non sunt tot media inter causam ap proximatam et passum quot inter causam non appro ximatam et passum: et sic relatio non est respectus per quem causa denominatur formaliter causa: nec productum formaliter causatum. Confsirmatur: quia si aliquis effectus in creaturis requirit duas causas partia les quarum vna sit approximata passo et alia non: numquam approximatio ista causabit effectum nisi alia concurrat: et alia concurrente sequitur effectus sine omni relatione preuia alia ab approximatione. Item posita creatura in effectum statim sine omni re spectu denominatur agens et creans sine omni respe ctu. et hoc indifferenter siue agat mediante causa secunda: siue immediate totaliter producat effectum igitur propter tales denominationes non oportet ponere tales relationes quae eque possent fieri sine illis: sicut cum illis. Item deus potest facere omne absolutum sine alio quocunque positiuo facto in illo vel in quocumque alio: sed non poest producere duo alba nisi sint similia: ergo similitudo non est aliquid positiuum additum albedini. Item non videtur rationabile quod cum vnum album fiat ratiome quod in albo existente hoc fiat ali quod positiuum cum in omni actione naturali requiratur debita approximatio. Item omne positiuum distinctum a quocumque potest intelligi non intellecto alio. hoc patet quia non est maior separabilitas rerum in intellectu quam in effectu: immo minor: quia intellectus potest coniuncta inre diuidere et vnum sine alio seor sum intelligere secundum philosophum tertio de anima. sed relatio est aliquod positiuum praeter fundamentum per te: et potest fundamentum existere sine relatione. igitur potest relatio intelligi sine sundamentis et extremis: quod falsum est cum eius diffinitio et cognitio dependeat ex diffinitione extremorum. igitur nihil est praeter extrema. Preterea aliter sequeretur quod in motu digiti mei de nouo replerem totum vniuersum ac cidentibus: scilicet celum et terram: quia quando moueo digitum habet digitus alium situm quam prius respectu cuiuslibet partis celi. igitur si situs esset respectus essent modo de nouo tot respectus in celo quot sunt partes: et eius sunt infinite partes. igitur etc. qui non potes ponere tantum vnum respectu respectu totius celi: nisi ponas quod respectus sit forma extensa ad extensionem subiecti: et ille respectus haberet infinitas partes: multa sunt alia inconue nientia contra istam opinionem.

⁋ Ad rationes Ioh. de separatione non valet: quia quando aliquod nomen significat vnum principaliter et aliud connotati ue: destructo illo connotato et nullo reali destru cto in significato principali illud nomen non de notabit illud principale: quia non significat illud principale: nisi prout coexistit connotato: ideo destructo connotato non conuenit sibi illa denominatio et posito connotato illo quod conexistit principali significato illud nomen vel conceptus denotat vtrum que: ita quod est ibi transitus de contradictorio in comtradictorium propter solam mutationem connotati. et eodem modo est si principale significatum destrua tur et maneat connotatum. Exemplum. similitudo vni us albedinis ad aliam significat primam albedinem et connotat aliam: et quandium simul coexistunt dicun tur et denominantur similia sine omni alia relatione. et hoc quia hoc nomen vel conceptus significat ista duo alba quo ad totale significatum coexistentia et non significat vnam nisi coexistat alteri: et ideo destructa vna albedine non dicitur vna albedo similis et hoc propter solam destructionem secunde albedinis connotate: et sic dictum est hic: ita est de dissimilitudine et inequalitate identitate et diuersitate. vbi ponuntur relationes reales sine necessitate aliqua et sic est concedendum dictum philosophi quito phisicorum quod relatio adest alicui sine mutati one eius: quia ista denominatio siue appellatio relatiua aduenit alicui propter solam mutationem in connotato et propter eius generationem et corrupti onem. si enim esset alia res a fundamento impossile esset quod alicui adueniret de nouo sine mutatione in eo. Eodem modo de creatione passiua: qui significat creaturam principaliter et deum connotatiue. ad hoc est dicendum sicut in quaestione prece denti dictum est de creatione actiua. Et alie rationes videntur concludere magis et maxime de vnione nature humane ad verbum: de vnione accidentur ad subiectum: de vnione forme ad materiam et generaliter vbi aliquid transit de contradictorio in contradictorium et omnia absoluta nunc manent quae prius Nec est mutatio alicuius absoluti ad formam nec ad locum: vt si deus separaret accidens a sub iecto et conseruaret vtrumque in esse absoluto in eo dem loco ibi oportet necessarie ponere mutationem ad aliquem respectum: sed si non potest nec accidens a sub iecto nec forma a materia separari sine separati one locali: tunc nullum respectum oportet ibi ponere qui omnia per motum localem saluarem: quae tum saluas per re spectum: quia tunc vnio non significat nisi ipsa extremaconnotando negationem medii intercepti: et ideo quando illud medium est interceptum non est vnio: sed oportet semper ponere necessario vnionem nature humane ad verbum esse respectum realem. Alii autem respectus qui ponuntur: scilicet approximatio vnio pertium ordo vniuersi: et sic de aliis possunt saluari per negationes. De primo patet quaestione praecedente. de secundo potest dici quod vnio partium in continuo significat ipsas partes connotando negationem medii interceptiet quando est ista negatio tunc dicuntur iste partes vni te et quando non: tunc non sunt vnite. sed hoc modo de pertibus vnitis non potest fieri vnio sine motu lo cali alterius partis. Similiter ordo vniuersi significat partes vniuersi cum negationibus aliorum corporum mediorum. sed si tenerem quod relatio esset aliqua res: dicerem cum Io. quod esset res distincta a fundamento et discordando dicerem quod omnis relatio differt realiter a fundamento: et ita creatio passio sicut quaecunque alia. Cuius ratio est: quia quaecunque creatura alteri co. prata vel est eadem sibi realiter vel differt realiter or non pono distinctionem formalem in creaturis.

⁋ Sed contra ista arguitur: quia si differt realiter et est posterior creatura posset creatio seprari ab ea: et sic posset esse et non dependere ad deum.

⁋ Iste quod vniformiter conuenit omnibus quibus conuenit vel distinguitur a quolibet vel a nullo. Exemplum. rela tio distinctionis conuenit omnibus distinctionibus vni formiter et non distinguitur a quolibet: quia aliter esset processus in infinitum: ergo a nullo distinguitur. eo dem modo est in proposito. quare Io. quia depedentia ad deum conuenit absolutis: et respectus a respectiuis non distinguitur realiter: ergo nec ab absolutr

⁋ Ad primum dico secundum istam viam quod ex inseparabili tate non arguitur identitas: quia inequalitas et equa litas sunt relationes distincte a fundamentis et positis duobus quantis non potest deus facere quin sint equalia vel inequalia: et per consequens posito quod quantitas sit prior in equalitate et distinguatur realiter ab ea tamen non potest separari. Ex hoc non se quitur quod equalitas et quantitas sint eadem realiter sicut in proposito. iste partes referuntur ad totum rea liter secundum istam viam per relationem dupli et dimidii maioris et minoris. nunc autem est impossibile quod to tum sit et partes non sint: et per consequens non sit relatio dupli etc. Et tamen non sequitur propter hoc quod relationes sint eedem fundamentis suis cuius ratio est: quia quandocunque aliqua opponuntur si vna re latio sit realiter distincta fundamento et alia sibi opposita est distincta: sed relatio dupli et dimi dii est huiusmodi vel totius ad partes vel partis ad totum: sed relatio partis ad totum distinguitur realiter a parte probo: quia pars potest separari a toto et sic manet quicqud absolutum fuerit in parte: similiter in toto: et tamen non manet. ista relatio: quia post separatio¬ nem non est pars vnita toti: ergo differt realiter a parte. igitur relatio totius adpartem sibi opposita differt realiter: et non potest tamen separari a toto ipso manente. Item quod dicit quod prius natura potest se parari a posteriori aut potest intelligi per prius natura quod potest sine alio esse et non econuerso sicut habetur per diffinitionem priorum quanto methaphisice. et sic petit quod debet probare quod creatura sic sit prior natura relatione quod potest separari. hoc enim debet probare. Aut intellexit quod creatura sine oi respectu dependet ad deum: sicut deus dicitur creare sine omni respectu in deo: et tunc habetur propositum.

⁋ Ad aliud dico quod licet res absoluta fundat relationem distinctam in eo: non tamen relatio. et ideo licet creatio passio sit alia res a creatura: non tamen creatio passio fundat aliam relationem et ideo non conclu dit plus quod creatio passio non sitaliud realiter a creatura quam quod similitudo non sit alia res: quia si similitu do esset alia res a fundamento: tunc esset similis similitudini alterius. et sic in infinitum sicut tum a guis

⁋ Contra primam opinionem in hoc quod inherem tia quatitatis vel qualitatis non dicit rem prime intentionis sed secunde. arguitur quia impossibile est quod sit transitus de contradictorio in contradictorium sine mutatione alicuius realis et positiui vbi nul lus modus gramaticalis vel logicalis impedit sed subiectum et quantitas possunt manere quantum ad omnia absoluta in eis quando separantur sine inheren tia actuali cum igitur ista prius fuerunt vnita et modo non. ergo necessario haec aliquid corrumpitur ratione cu ius prius denotantur vnita: et modo non: quia nullus est modus logicalis impediens. huiusmodi non potest esse ab solutum. Per positum igitur falsum.

⁋ Ite cotra hoc quod ponit quod modus essendi in constituit predica mentum accidentis: quia inherentia potest separari ab accidente: vt patet in eucharistia: et tamen illud acci dens est in genere accidentis.

⁋ Si dicis quod sufficit inherentia aptitudinalis. Contra inherentia actualis et aptitudinalis non distiguntur nisi sicut potentia et actus. ergo si vnum non constituit predicamentum: ergo nec aliud. Assumptum patet: quia si di stinguerentur: tunc acidens quando esset in subiecto non esset in praedicamento: quia illa aptitudo corrum pitur quando accidens est in subiecto per quam accidens est in praedicamento

⁋ Ad primum prime opinionis tenendo opinionem Io. dico quod si relationes fundarentur in eodem fundamento adhuc distinguerem tur inter se: quia similitudo et dissimilitudo cum sint diuersarum specierum possunt fundari in eodem fumndamento numero: et tamen distingui specie. Item in generatione vniuoca fundantur secundum eum relationes al terius rationis: puta quia generans potest esse causa geniti et potest esse simile. et sic fundatur in eo relatio cause et similitudinis. Exemplum. si calor generet calorem. Per hoc partbet ad aliud quod causa quare due similitu dines distinguntur est in seipsis non in aliquo extrinseco

⁋ Ad aliud dico quod philosophus negat mutati onem talem in relatione quale concedit inter similes qualitates.

⁋ Ad aliud dico quod ille modus loquen di est improprius et falsus de virtute sermonis quod duo predicamenta sunt in deo: quia nunquam dicum tur esse praedicamenta in aliquibus nisi illa in qua bus dicuntur esse sint proprie in praedicamento. nunc autem deus in nullo praedicamento est: bene tamen in deo sunt duo modi praedicandi: quia ad se et ad aliud: sed illi modi non sunt proprii alicui praedicamento: sed sunt communes rebus existentibus: et ideo absolutum et respectiuum dicunt duos conceptus communes deo et creaturis quae nec habent esse in deo nec in creaturis subiectiue: sed tantum obiectiue. Unde non plus concedo quod in deo manent duo modi predicandi vel predicabiles quam quod deus sit in predicamento ideo tales propositiones communiter sunt false de virtute sermonis.

⁋ Ad aliud concedo quod relatio componi tur cum fundamento tenendo opinionem Io. con positione accidentali.

⁋ Ad aliud de duobus quan tis que non possunt esse nisi sint equalia. Dico si tenerem distinctionem realem relationis a fundamento: tunc negarem illam propositionem omne prius etc. tenendo autem aliam viam patet quid sit dicedum

⁋ Ad aliud dico quod aliquid consequi diuersa praedicamen ta potest intelligi dupliciter. vno modo quod sit con mune diuersis pred camentis. primo modo dicendi per se. et tunc verum est quia illud quod est sic commune di uersis non distinguitur realiter ab eis. Alio modo potest aliquid esse commune diuersis. secundo modo dicendi per se: et ita quod conueniat vni primo modo: et aliis secundo modo. et sic illud commune potest esse in diuersis ab eis. Exemplum. identitas primo modo probatur de relatione: sed de aliis secundo modo. ideo potest identitas di cere relationem realem distinctam ab eis: sic est de esse ad et esse in:rrespectu diuersorum praedicamentorum Unde licet identitas et inherentia ad ista sunt eadem illis de quibus predicantur primo modo: non autem illis de quibus predicantur secundo modo.

⁋ Ad aliud dico quod relatio habet propriam inherentiam: et quod illa differt a relatione propter distinctionem terminorum re lationis inheretie: et quando dicit prius etc. nego illam propositionem in proposito. et hic est status in secundo licet non eodem modo quo ponit doctor subtilis

⁋ Tertia opinio videtur ponere multa superflua qui ponit multiplicationem relationum in infinitum. Ad argumentum istius opinionis dico quod relatio non est causa alicuius absoluti: sed ab solutum est causa absoluti: quia licet sonus absolu te non causet delectationem: tamen sonus proportionatus armonie causat delectationem. Contra tertiam opinionem. quia sicut eoipso quod ali quid est completum in genere: et est in alio informatiue concluditur quod sit accidens in eoip¬ so quod aliquid est per se in genere et non est in alio informatiue: concluditur quod sit substantia. si igi tur relatio non esset in alio esset substantia. Si dicis quod non habet illum modum per se essendi quem habet substantia. Contra. vnum accidens alio modo est in quam ad: nihilominus tamen vtrunque est accidens. Item si potest fieri relatio sine funda mento: quia cum non sit informatiue in subiecto: non debet dependere ab eo: nisi sicut a causa efficiente sed omnem causalitatem efficacie potest deus supplere

⁋ Ad aliud dico quod licet potentia visiua non possit causare aliquod absolutum in re visa tamen bene potest causare in eo relationem realem: nec est magis inco ueniens quam quod vnum album ratiome causet in me similitudi nem in flandria. Si dicis quod scibile visibile omnia illa referuntur sola relatione rationis: nego quia philosophus non negat ibi relationem rationis: immo dicit quod illa referuntur ad alia sicut alia ad ipsa.

⁋ Ad aliud dico quod agens naturale vere mutatur ad relationem: sed non oportet quod mutetur ante effectum productum: quia relatio est posterior extremis in fundamentis vt dictum est supra tenendo aliam viam quae probabilior videtur: scilicet quod relatio nihil positiuum simplicitur absolutum significat possunt omnia saluari per denominationem diuersam et connotationem sicut satis dictum est supra. Sciendum tamen quod ista differentia quam ponit Io. in ter relationes quie causantur ab intrinseco et ab extriseco debet sic intelligi quod positis extremis et fundamentis duarum relationum et ipsa relatione simul posita semper stantibus illis extremis semper stabit eadem relatio: sed sic non est de respectibus quae oriuntur ab extrin seco: quia si materia separatur a forma et vtrumque in esse conseruetur non stat vnio: sed posito patre et filio et quod pater generet filium semper ponitur paternitas et filiatio. et sic non intelligitur quod positis ipsis ex tremis statim oriatur ipsa relatio: quia deus potest eundem hominem quem petrus generauit creare et tamen ille homo sic creatus non esset filius petri: quia numquam eum genuit: sed posito quod eum genuerit: tunc sequitur quod semper stabit ipsa relatio: tamen bene potest dici quod positis extremis naturaliter necessario oritur relatio et per hoc excluditur predicta obiectio de creatione

⁋ Intelligendum quod propositio illa de separabilitate aliquorum quae probat distinctionem inter aliqua debet sic intelligi quod quando de aliquo termino vel aliquibus terminis supponentibus personaliter verificantur extrema contradictionis: scilicet esse et non essemnecesse est quod inter illa pro quibus termini supponunt sit distictio realis. et per hoc partbet ad illam obiectionem quando quaeritur. Aut intelligis per separabilia aliqua realiter distincta aut non. si sic tunc pentis: si non tunc falsum assumis. patet enim quod non acceperis quod quando distincte res sunt separabiles: sed predicto modo quando de aliquo toto etc. et per illum modum probatur distinctio realis.

Ad argumenta principalia patet ex dictu.