Quaestio 2

ARTJCVLVS J. Vtrum naturam singularem de genere substantiae sit possibile vniri alteri naturae hypostatice.

AD secundam questionem. Dico autem naturam singularem propter partes, quae non vniuntur vt natura, & arguo quod non. Impossibile est suppo situm proprium separari a natura: ergo & naturam alteri vniri. Probo maiorem, quia quae realiter sunt eadem, impossibile est vnum ab alio separari licet differant penes conceptum, vt homo & rationale; albedo & color. Probo consequentiam, quia impossibile est esse suppositum & alteri vnitum, imo est contradictio. Item: impossibile est rationem primae substantiae separari ab ea. Probo, quod supponitur in titulo quaestionis, quod illa substantia sit singularis, & prima substantia: ergo impossibile est primam substantiam alte ri vniri. Probo consequentiam, quia prima substantia est, quae omnibus substat, vt dicitur in praedicamentis, & nihil sibi, ipsa autem omnibus, non autem alteri vniri potest, quia tunc alterum sibi subiaceret.

Item: Impossibile est rationem primae substantiae separari a ratione generis. Probatur: quia ratio generis a specie non separatur: ratio autem totius generis substantiae est per se esse tertio modo, quod idem est, quod esse solitarium, & nulli inniti, ex 1. Poster. ergo impossibile est naturam huius alteri vniri.

Item, impossibile est naturam esse singularem, & cum hoc separari a ratione vnitatis, patet quia ens & vnum conuertuntur: ergo a ratione suppositali, quae est esse, hoc patet, quia Comment. eodem positiuo dicitur ens, res, & vnum, & hoc Auicen. vnum addit solum in diffinitionem: ergo manem te positiuo faciente hoc, manet ratio suppositalitatis. Vera est ergo consequentia, scilicet, quod impossibile est rem separari a ratione vnitatis: ergo & a ratione suppositi: ergo impossibile est talem naturam alteri vniri: patet, quia iam separaretur a natura proprij suppositi. vt ad Philippenses: Humiliauit semetipsum formam serui accipiens.

Respondeo primo recitabo dicta aliorum. Secun do ponam quod mihi videtur.

Quantum ad primum dico, quod possibile est naturam singularem de genere substantiae vniri alteri supposito, vt est de facto, & fide tenemus: tota ergo dif ficultas quasi versatur circa possibilitatem istius vnio nis, quod valde videtur difficile. Hanc autem difficultatem conati sunt diuersi diuersis modis ostendere, & reperio tres modos inueniendi possibilitatem hanc.

Est ergo vnus modus quorundam sumptus a ratione recessus ab vniuocatione, assumentes pro prin cipio, quod quanto aliqua extrema plus distant ab inuicem, tanto minus confusa, & magis distincta sunt, secundum proprias essentias ad vnionem concurrunt. Exempla multa sunt ad hoc, vt dicunt, verbi gratia: quia Sortes, & Plato parum distant non sunt vnibilia, sed alia, quae magis distant, vt sunt contraria, possunt vniri, ex ipsis potest fieri medium: & cum sunt in eodem genere, vt album & nigrum vniuntur in susco.

Item materia, & forma, quae non iunt in genere nisi per reductionem, ideo quia multum distant vniuntur, & ma eis & nesite temtneue q auteerau it gtinetuiie. & sic vniuntur ad inuicem, quod quodlibet manet in actu, & ita magis inconfuse vniuntur: si ergo sunt aliqua summe distantia possunt vniri, & inconsuse vniri: sed sic est suppositum diuinum, & natura humana: sunt enim multum distantia, & recedunt ab vnione. Ista autem opinio multum vadit longe a proposito, nec causam assignat, & ideo contra istam opinionem arguo sic: Magis distant substantia, & accidens, quam materia & forma, & tamen materia & forma, cum faciunt vnum per essentiam, magis adinuicem vniuntur. Item: magis distat forma ignis a vera essentia, quam a forma alterius elementi: sed potentia illa impossibile est vniri; elementa autem naturaliter vniuntur in mixto: ista ergo opinio non dat cau sam vt causam, quia distantia extremorum non est ratio vnionis, tunc enim quanto magis distarent, tã- to magis essent vnibilia, quod patet esse falsum.

Arguo adhuc quod duo sunt modi vnionis, vel vnus, qui est elementorum in mixto, vel quorumcũ- que extremorum, quae in tertio vniuntur, vel miscentur, & alius qui est materiae, & formae. Ratio vnionis primi modi non est distantia, sed frangibilitas, vt franguntur b, & a, & in pronuntiatione huius syllabae, quae est ba, sic franguntur formae elementorum, ex quibus forma media constituitur.

Item: distantia non est ratio eorum, quae vt mate. ria, & forma vniuntur, vel vt accidens cum subiecto: sed praecisa ratio istius vnionis est potentia, & actus: & hanc rationem ponit Philosophus de materia, & forma, quomodo vnum faciunt, nec aliam assignat, nisi quia vnum se habet vt actus, alterum vt potentia.

Est alius modus quorundam, qui hanc possibilitatem aliter ostendunt, accipientes pro principio, quod idem est iudicium de natura, & supposito, sicut est de materia & forma. Ostendunt autem quod est quaedam forma, quae propriam materiam excedit, vt forma animae, aliquando materia excedit, vt patet in generabilibus; aliquando aequantur suae mate riae, vt patet in coelo. Sic dicunt quod suppositum ali quando excedit naturam, vt quando ignis fit aqua; aliquando natura excedit suppositum, vt anima rationalis, quae aliquando non est suppositum, ex quo volunt naturam dari, quae diuino munere excedat proprium suppositum, & alteri vniatur, sicut in ista vnione beatifica.

Item contra illud, sed nec ista ratio valet: primo, quia suppositum diuinum non esset necessarium, ex quo talis natura diuina in vnione excedit omne sup positum. Item contra illud, quod dicit, quod materia excedit formam; dico, quod materia non excedat nisi aptitudine, vt quia diuersas formas appetit: ita quod ille appetitus nihil dicit entitatiue, alias sequitur opinio Platonis, quod priuatio sit principium reale distinctum a materia. Item quod dicit, quod forma excedit materiam, vt anima, supposito quod anima sit forma in materia. Contra: aut anima informat materiam propriam, & corpus per se, aut simul cum materia sua. Propter quod dico, quod nec materia formam, nec forma materiam se excedunt entitatiue, nisi appeti tu, & secundum hoc nihil ad propositum. Item contra illud, quod dicit, quod natura excedit suppositum, aut hoc est ita, quod simul sit in duobus suppositis, quod est impossibile; aut quod cadere potest a proprio supposito, & hoc est quod quaero, quare est petitio principij.

Item contra illud, quod dicit, quod suppositum excedit naturam, vt seruet substantiam sub natura ignis & aeris. Contra: in generatione aeris ex igne sola materia est subiectum permanens vnum, mate ria autem non est suppositum: ergo. Alij autem sic istam possibilitatem deducunt; dicunt enim, quod licet impossibile sit rem vnius generis fieri rem alterius praedicamenti: non tamen impossibile est rem vnius praedicamenti inducere modum alterius praedicamenti. Exemplum: licet res de genere substantiae non fiat res generis accidentis, nec e conuerso, tamen res substantiae modum accidentis potest induere: & e conuerso, vt patet de differentia substã- tiali, que nominatur a Philosopho inter modos qua litatis 5. Metaph. sicut etiam patet de accidente in Sacramento altaris, vbi accidens non inhaeret substantiae.

Nunc in proposito, natura humana secundum quemdam modum accidentis potest inhaerere alteri,

& sic in supposito sustentari; quod est proprium accidentis: ergo. Sed contra: Jmpossibile est differentiam diuidentem genus ex vna parte, inducere rationem differentiae diuidentem genus ex alia parte: ergo impossibile est subiectum induere modum accidentis.

Item: Ens contrahitur ad accidens per modum specialem accidentis, ita quod accidens non est aliud quam Ens acceptum sub ratione illa: ergo omne ens sic specificatum tali ratione est de genere accidentis: ergo substantia, dimisso modo substantiae & entitatis suae apponens modum accidentis, ex ipso fiet de genere accidentis.

Item: Non est magis substantiae proprium proprie pro prium substantiae, quam proprie proprium accidens.

Ad hoc autem quod dicitur, quod accidens in Sa cramento manet separatum, ex quo sequitur, quod habet rationem suppositi per interemptionem, nam omne separatum habet rationem suppositi, vt anima a corpore separata, cum de ratione suppositi sit non dependere nec actu, nec habitudine; anima autem dependet a corpore, & accidens plus a subiecto saltem habitudine: non ergo propter separari induunt modum substantiae subsistentis. Item naturaliter substantia induit modum accidentis propter modum alterius: sic enim est accidens alterius, quod est solum modus quidam, & affectio ipsius. Item: natura dat esse quid ei cuius est: natura autem de genere substantiae sic est alterius accidens, quod ipsa est quidditas eius, & non modus solum: ergo. Confirmatur hoc, quod natura humana in Christo vere quidditicat suppositum verbi, & per ipsam est quid.

Ad hoc quod dicis, quod differentia substantialis est qualitas, dico, quod si accipis qualitatem, secun dum quam quales dicimur de genere accidentis, nego assumptum, nec Philosophus hoc vnquam intellexit, nisi accipias qualitatem pro omni eo, quod determinat, & specificat indeterminatum, & confusum, & si sic accipis, dico, quod non solum habet modum qualitatis, imo est ipsa qualitas, vel determinatio quaedam, & ex hoc non habes propositum. Item alius modus inducitur ab eodem. Ratio indiuidui est prior quam ratio suppositi, quia circa suppositum est indiuiduum, & non e conuerso: ergo natura, vt indiuidua, prior est, quam vt supposita. Cum ergo Deus possit separare prius a posteriori, poterit influere naturae, vt stet indiuidua, & non supposita; & cum non habeat suppositum in natura propria, inclinabitur ad aliud suppositum, scilicet Verbi.

Contra: quod Deus prius non potest separare a posteriori, patet maxime in conceptibus, vt non potest albedinem a colore, nec animal ab homine separari, nec e conuerso; quia tunc esset albedo sine colore, & esset vnum pulchrum nihil, & sic propositio non est vera: Vel est propositio assumpta ex puris particularibus, vel ex falsa propositione, quia vt supra dictum est, homo est suppositum, & non est indiuiduum.

Aliter dicunt alij circa istam possibilitatem, & quasi in illud redit cum praecedenti; dicunt enim, quod actum dicit, vnitur subiecto per modum sormae informantis, & per modum supposito adiacentis: modo Deus potest vnum modum separare ab alio, vt scilicet adiaceat, & non informet, eo modo, quo dicimus diuinam essentiam esse rationem visionis in patria per formam subsistentem non inhaerentem.

Contra primo de accidente. Dico enim, quod impossibile est accidens sic vniri supposito, vt non informet, probo sic; quia Jmpossibile est effectum formalem separari a causa formali: nunc ratio, & causa formalis, quare accidens vniatur supposito, est informatio. Probo: illud est ratio formalis effectus, quo posito ponitur, & remoto remouetur, nunc impossibile est, quod accidens informet, quin eo ipso suppositetur in subiecto, alias si non informaret, esset separatum a subiecto, & sic non suppositabitur in illo, ideo ostendi quaestione prima, quod nulla alia vniri possunt sine praeuia vnitate, quaecunque sint, excepta vnione suppositi ad naturam, quod etiam dico de essentia diuina.

Ideo alius modus dicit, quod talis natura singularis humana potest vniri tali vnione, quod probat sic. Jl lud est possibile naturae singulari de genere substan tiae, quod non includit contradictionem, nec sibi repugnat: sed vniri alteri, vt supposito, non repugnat naturae singulari de genere substantiae: ergo. Probatio minoris, quod quando dico Sortes est suppositum, vel quando dico naturam suppositam, quaero quid addit suppositum super naturam, dico quod nihil absolutum, sed solum addit negationem dependentiae ad aliud. Sed triplex est de pendentia, vel negatio dependentiae, quaedam est actualis inhaerentiae, alia habitualis, & naturalis, alia potentialis, & aptitudinalis. Exemplum, lapis non est in centro, hic negatur dependentia actua lis lapidis ad centrum, sed non ex hoc sequitur, quin lapis sit in potentia aptitudinali. vel habituali ad ipsum centrum, scilicet, vt sit in centro: si vero dico, ignis non est in centro, hic negatur actu esse in centro, & cum hoc ex natura rei negatur potentia aptitudinis naturalis, quia ignis nullam habet inclinationem naturalem ad ipsum centrum sed ex hoc non tollitur potentia obedictialis, quin possit poni in centro, non. n. repugnat igni ex natura rei. Si vero dico, Angelus non est in centro localiter, hic primo negatur dependentia actualis, quia negatur actus verbi, negatur etiam dependentia aptitudinalis, vel habitualis, quia Angelus non habet habitudinem, siue inclinationem, vt sit in cen tro; negatur vniuersaliter dependentia obedientialis, quia per nullam potentiam angelus est in loco, ideo nec in centro. Modo dico, quod negatio depen tiae actualis non constituit suppositum, quia tunc anima separata esset suppositum, sed negatio istius duplicis dependentiae, scilicet accidentalis, & habitudinalis suppositum constituit, vt omne illud sit suppositum, quod nec actu, nec habitudine dependet: sed dictum est statim, quod res non dependens naturaliter, nec habitu potest dependere dependen tia obedientiali, vt dictum fuit de igne, quod non est in centro naturaliter, nec actu, nec habitudine dependentiae ad centrum, & cum hoc ex potentia obedientiali potest poni actu in centro. Sic dico, natura singularis de genere substantiae, quae actu est suppositum, ex eo quod alteri non inhaeret, nec habitudine naturali dependentiam habet ad suppositum, alterum potest ex obedientiali potentia vniri alteri, & sic erit actu dependens, & alteri inhaerens.

Item idem Doctor deducit conclusionem istam sic: Aliquid potest repugnare alicui, dicitur, vel ex hoc, quod ab eo negatur absolutum, quod est ratio formalis illius, vt album negatur de nigro, quia sibi albedo repugnat: omne enim album albedine formaliter est album. Aliquando negatur proprietas aliqua a subiecto ex sola negatione non dantis, vt si dicam, aer non est lucidus de nocte, ex hoc solum, quia non est sol, qui det. Ista autem negatio, quae est ex sola absentia dantis, inuenitur in subiecto: ali quando enim negatur proprietas a subiecto ex absentia dantis, ita tamen, quod subiectum de se sibi determinat alteram partem, vt si graue sit generatum extra centrum, sic non erit in centro: vel quia non est dans, vel non est impediens remouens, quod tamen sibi determinat esse in centro. Aliquando autem sic negatur aliqua proprietas a subiecto propter absentiam dantis, quod tamen subiectum est in potentia neutra ad illam, vt sunt omnes formae rerum naturalium in potentia ad formas artisiciales.

Modo ad propositum, esse alterius aliquando repugnat naturae de genere substantiae ex aliquo positiuo, vt in diuinis proprietas personalis, vt paternitas dat incommunicabilitatem: aliquando autem tali naturae repugnat non esse alterius, propter hoc solum, quod potens dare non dat, vt in creaturis, in tantum quod talis natura in creaturis est in potentia neutra ad recipiendum de se ex eo, quod non determinat sibi ex natura rei alteram partem.

Istud est satis subtiliter dictum, sed deficit in duobus principaliter; primo quia propositum non euacuat: secundo quia supponit quaedam non vera. Primum ostendo sic. Dicit enim in prima deductione, quod natura de genere substantiae habet annexam negationem dependentiae actualis, & habitualis, sed non obedientialis, & hoc tamen est propositum nostrum, vtrum sibi repugnet ex natura rei, quare petit principium.

Item in secunda deductione dicit, quod talis natura est independens, quia agens non dat independentiam, quam non sibi determinat, sed est in potentia neutra ad vtrumque, & tamen hic quaero, vtrum sit possibile naturam huiusmodi alteri vniri, ita quod sibi non determinet non vniri: omnis enim res est in potestate ad illud, quod sibi non repugnat, & sibi oppositum non determinat, videtur ergo petere principium.

Item contra hoc, quod dicit talem naturam esse in potentia neutra, vt sit alterius, arguo sic. Omne, quod est indifierens ad secundo opposita, ita naturaliter inest sibi vnum sicut aliud: ergo sic erit naturae humanae naturaliter esse alterius, sicut non esse: ergo esse eius in verbo erit naturale, & non miraculosum, quod est falsum.

Item licet accidens actu possit non esse alterius, vt patet in sacramento altaris, tamen semper habet annexam naturalem dependentiam, vt sit alterius; sic licet substantia per diuinam potentiam sit alterius, tamen semper in ea remanet naturalis aptitudo, vt sit hoc, & non alterius. Et confirmatur, quia si natura humana in Christo dimitteretur a verbo ipso, nul lo addito esset hoc, vt omnes volunt.

Item dicitur, quod materia respectu formarum artificialium est in potentia neutra. Contra, Author. 6. principiorum, omnis forma artificialis vel est per incisionem, vt statua; vel per appositionem, vt pictura: sed vbi incisio, & appositio, ibi violentatio: vbi autem violentatio, ibi non est natutalis inclinatio: non enim est indifferens violentatum respectu eius, ad quod violentatur. Item dicit, quod suppositum addit ad naturam solam negationem. Contra: pronomen significat merum suppositum, vt dicit Priscianus, & Petrus Helias Commentator suus, pronomen non significat negationem meram.

Item: conceptus suppositi est conceptus habentis, & eius quod est, vt patet ex resolutione simul sumpta: sed negatio non est conceptus habentis, nec eius, quod est: ergo.

Item: Istae duae Propositiones Sortes est Sortes, & ista, Tu es Sortes, sunt propositiones diuersae, quia per secundam scio aliquid, quod ante non sciebam, per primam autem nihil scio plusquam ante. Sed tunc sic, quod duae propositiones sunt aliae, aut differunt in subiecto, aut in praedicato, aut in vtroque: sed ista nec in praedicato, nec in vtroque differunt: ergo in subiecto, quod est, Sortes es tu: sed si sunt diuersa subiecta, & conceptus sunt diuersi: ergo non est idem tu, quod Sortes, sed Sortes dicit suppositu, & naturam: ergo ly. Tu, solum significat suppositum, vel naturam: non naturam: ergo suppositum: non ergo dicit negationem meram suppositum, cum sibi respondeat conceptus positiuus significatus per ly, tu.

Item; cum sortes praedicetur de ly, tu, si tu meram negationem diceret, praedicaretur Sortes de mera negatione. Dices, qnod pronomen significat primam, sed Sortes vltra sorteitatem non nisi negationem. Contra. In conceptu de Sorte intelligo tu. Sed instabis dicendo, quod tunc Sortes erit demonstratiuum, sicut tu, quia tu includit demonstrationem. Respondeo, quod aliud est significare, aliud est demonstrare, modo conceptum suppositi, qui est conceptus spoliatus, aliquando contingit significare demonstratiue, vt si dicam tu, vel ille; aliquando qualificatiue, vt si dicam tu, vel ille Sortes: aliquando per accidens, vt per participium.

Item ipse dicit alibi, quod per hypostasim dat entitatem, & incommunicabilitatem, vt paternitas. Modo dicit, quod dicit meram negationem: sic ergo imaginor, quod Sortes idem dicit, quod habens Sorteitatem, quorum vnum cadit in recto, reliquum in obliquo, modo si conceptus suppositi diceret negationem puram, & conceptus habentis, non sit negatio pura, vel in conceptu de Sorte implicatur conceptus alius a natura, & supposito, vel idem erit conceptus habentis, & habiti, & tunc idem haberet se, & idem respectu eiusdem cadet in recto, & obliquo.

Nunc pono, quod mihi videtur, & pono punctum difficultatis primo, secundo pono rationem meam pro hoc.

Propter primum dico, difficultas quaestionis primo ex hoc oritur, vt enim ex superioribus patet, esse alterius, vel se habere ad alterum, quod est idē, modo simplici, & quidditatiuo est habitudo quaedam & relatio, modo videtur difficile, quomodo talis re latio immediate possit fundari de nouo in natura singulari de genere substantiae, & haec substantia, quae non est alterius, adueniente relatione fiet alterius quidditatis, & tale impossibile est, quod fiat quidditatiue, quod sit quidditas eius, & id sit, quod per id.

Secundus punctus istius difficultatis ex hoc accipitur. Cum enim concipio istam habitudinem solum rationis, sicut concipio Sortem a Sorteitate solum ratione, & conceptu differre. Modo est difficile videre, quomodo realiter possit dari habitudo, quae sit relatio rationis inter realiter distincta, qualis concipitur inter Sortem, & Sorteitatem quae differunt solum ratione, & distinguuntur solo conceptu. Ratione primi puncti oriuntur dubia, quia aut dabitur sibi ista relatio, mediante absoluto aliquo dato; aut immediate: sed neutro modo hoc potest fieri, non immediate, quia relatio immediate non fundatur in substantia, sed modo vnius, vel modo potentiae actiuae, & passiuae, vel modo mensurae, & mensurati: omnes autem isti modi accidunt substantiae, quia vbique datur medium: & Confirmatur de identitate, de qua minus videtur, quae fundatur super formam, vt in suppositis duobus numeratur, quae numeratio accidit formae. Item, natura praecidit omne accidens, & excludit; non enim dicitur humanitas alba, & sic de alijs, sed illa habitudo est accidens, quia potest adessse, vel non adesse. Item, relatio non potest esse in aliquo extremo, nisi adueniente aliquo absoluto: non ergo immediate, nec mediate aliquo, quia tunc non esset per illam naturam quidditatiue tale suppositum di uinum, scilicet Christus, quia quo aliquid est quidditatiue aliquid, immediate datur, quia alias quidditas non inesset immediate.

Item, quod est alterius, vt quidditas, est eius immediate. Item, quando repugnat alicui esse fundamentum huius relationis, per nullam potentiam potest sibi dari, quod sit fundamentum, in quantum tale. vt albo repugnat, vt tale, quod sit fundamentum paternitatis: sed esse huius repugnat substantiae, quia oppositum eius est de sua essentia; scilicet, esse per te.

Alia difficultas ratione secundi puncti, cum illud esse huius modo simplici, & quidditatiuo sit quid definire illud, & facere quid, est dubium quomodo quidditas aliqua possit quidditare realiter distinctum, cum quicquid est sit semper idem cum eo, cuius est, vt probatur 7. Metaph.

Nunc pono rationem meam, quod nullo modo modo sit incompossibile naturae singulari de genere substantiae vniri alteri modo simplici, & quidditatiuo, probo sic: Jmpossibilitas est in aliquo subiecto semper ratione alicuius negationis inclusae in subiecto respectu illius, ad quod dicitur incompossibile, vt dicitur 4. Metaph. album enim est impossibile fieri nigrum, quia albedo non est nigredo, & vniuersaliter in omni oppositione includitur ne- gatio, vt dicitur ibidem. Formo ergo rationem sic, In quocunque subiecto non inclu. ui tur negatio istius relationis, quae est esse alterius, modo simplici, & quidditatiuo, talem relationem non est impossibile dare illi subiecto, quia possibili posito in esse nullum sequitur impossibile: sed negatio istius habitudinis non includitur in natura singulari de genere substantiae. Probo, omnis negatio inclusa vel est de primario intellectu, vel de secundario, talis autem negatio non est de intellectu primario, qnod patet, quia nec vnum est simpliciter de primo conceptu entis. Item, nulla negatio, cum imporret relationem ad extrinsecum, est de primo conceptu absoluti; nec de secundario intellectu, vt sequatur tale subiectum. Probo: aliquid est subiectum nega: ionis, aliquando modo subiectiuo, & causatiuo, idest, quod talis negatio causatur ex natura subiecti; aliquando est aliquid su iectum negationis subiectiue solum: primo modo ens est subiectum indiuisionis, quia indiuisio causatur ex natura en tis, quia eodem positiuo est indiuisum, & ens ex Com mentator 4. Met. com. 2. Secundo modo aer est subiectum lucis, quia solis subiectum, lux enim non causatur ex natura aeris. Vel per alia verba planius possumus dicere, Negatio est in subiecto, vel quia negatio non includitur, vel quia cum hoc, quod non includitur, excluditur ex natura rei. Ad propositum quando negatio est in subiecto solum subiectiue, & non causatiue non repugnat affirmatio opposita tali subiecto, vt aeri tenebroso non repugnat lucidum esse, sed solum repugnat, quando negatio est in subiecto subiectiue, & causatiue, idest quod oriatur ex natura illius: sed naturae singulari de genere substantiae sic inest ista negatio, non esse alterius, quod solum includitur subiectiue, non autem includitur causatiue. Probo: Si substantiae inquantum substantia, repugnat vniri alteri: ergo omni substantiae repugnat: sed ego reperio naturam de genere substantiae, vt hanc aquam, cui non repugnat alteri vniri modo suppositi, vt alteri aquae, ex quibus vnum suppositum constituatur de necessitate, & prima amittit rationem suppositi, alias si rationem suppositi retineret, cum haec aqua adiuncta alteri aquae sit pars eius, habebit quaelibet pars suum suppositum pari ratione, & sic erunt infinita supposita in eodem, quod falsum est: ergo amittet rationem suppositi. Ex quo sequitur, quod ex natura illius aquae non oriebatur esse hoc, antequam alteri aquae vniretur: ergo sequitur conclusio principalis, quod substantiae (inquantum substantia) non repugnat alteri vniri. & amittere rationem suppositi. Contra hoc sic arguo: Auicenna 1. Metaphysicae suae ait: accidens & substantia sunt opposita, & se habent vt affirmatio, & negatio: ergo, quod accidens affirmat ex ratione propria, negat substantia ex sua ratione: sed accidens est vnibile per modum suppositi, & oritur ista affirmatio ex natura accidentis: ergo negatio istius, quae est non esse vnibile per modum suppositi, inest substantiae, & ex natura eius oritur. Respondeo, Dico, quod ista ratio non est contra me, nam accidens, vt accidens, non habet de ratione sua, quod insit, vel quod sit vnibile per modum suppositi, sed solum per modum informantis, licet forte ex hoc, quod informat, sequitur vnio in supposito, sed hoc non inest accidenti, vt est in supposito, sed solum vt inest in subiecto per modum formae, & non partis, nec per modum quidditatis, immo hoc repugnat accidenti. Si ergo, quod accidens affirmat, substantia negat, cum inesse supposito accidens non affirmat maxime per modum partis, & quidditatis, scitur, quod vniri supposito modo partis, & quidditatis, non repugnat substantiae, vt substantia est, sed solum per modum cuiusdam modi, & affectionis: hoc enim per se accidenti inest, & ex natura eius oritur.

Dices, quod vniri alteri, vt supposito, non repugnat substantiae, vt substantia est, sed vt completa est, quia partes substantiae vniri, vt partes, non est impossibile. Dico, quod non solum substantiae incompletae repugnat, imo nec completae vniri alteri, vt supposito. Probo, quia haec aqua est substantia completa, & hic ramus, qui inseritur, est substan tia completa. Quae est ergo ratio propria substantiae, vt diuiditur ab accidente, & a substantijs imperfectis, cniusmodi sunt partes, vnde erit ratio substantiae completae magis, quam incompletae, & etiam accidentis, & dico hic, quod secundum quod dicitur 5. Metaph. perfectum est, cui nihil deest. Est 5 autem perfectum simpliciter, & huic nihil deest sim pliciter; est etiam perfectum in genere, & huic nihil deest in illo genere: Deus autem est perfectus simpliciter, vt ibidem dicitur, sed in genere eorum, quae per se sunt in genere, illud erit perfecum, cui nihil deest, vel quod non indiget alio, vt sic: igitur ex hoc accipio rationem perfectae substantiae, & in hoc distinguitur a substantia, quae est pars, & ab accidente, scilicet, nullo indigere, vt sic. Non ergo est ratio specifica substantiae non esse in altero, vel per se esse, sed solum non egere altero, vt sic, & per istam rationem distinguitur ab omni eo, qnod non est substantia, & a substantia imperfecta. Ex quo apparet, quod accidentia in Sacramento altaris, quamuis sint separata a substantia, & sint extrema per se, non propter hoc habent specificum modum perfectae substantiae. quia modus perfectae substantiae, non est solum separatum esse, & per se existens, sed vt dictum est, non egere aliquo vt sic: accidentia autem, quantumcunque sint separata a substantia, semper tamen dependent, quare & semper egent. Jdem dico de partibus quibuscunque substantiae completae.

Nunc concludo propositum, cum non egere non plus dicat, quam posse esse per se sine alio: hoc autem non excludit alteri posse vniri, vt quidditas; si ergo non excludit, nisi sibi inest oppositum eius ex natura rei, & per consequens inest sibi solum subiectiue: quod autem sic inest, potest non esse, vt dictum est supra: ergo illa negatio alteri non vniri substantiae non inest, cum sit in potentia neutra: ergo & eius oppositum, scilicet alteri vniri, non est sibi incompossibile.

Contra hoc sic arguitur, quia ex dictis sequitur, quod natura humana in Christo sit naturaliter vni ta, & sic non est miraculose: ex quomn. non plus sibi determinat inesse, quam non inesse, vtrũque est sibi ex aequo naturale: sed naturaliter natura singularis de genere substantiae est per se hoc: ergo erit sibi naturule alteri vniri, ex quo non repugnat sibi. Dico, quod non omne est naturale, quod non repugnat, sed solum illud vocatur naturale, ad quod res est in potentia naturali. Imo res quandoque determinat sibi oppositum, & tamen non oportet, quod eo ipso, quod non sunt in potentia naturali, repugnent: ignis enim non est in potestate naturali, vt sit in centro, nec accidens, quod sit sine subiecto, & tamen non repugnat igni, vt sit in centro, & accidenti separari.

Vbi nota, quod quaedam dantur supernaturaliter, & violenter, vt illa, ad quae res non est in potentia naturali, & vltra hoc res sibi determinant oppositum, vt si graue detineatur extra centrum, & ignis approximatus non comburat: quaedam dantur supernaturaliter, non tamen violenter, vt illa ad quae res, licet non sit in potentia naturali, tamen non determinat sibi oppositum. Nunc dico, quod illa possibilitas non est impossibilis primo modo, fed secundo, & sic patet quo ad primum punctum difficultatis praetactum.

Et cum dicis, quod iste respectus fundatur in creatura mediate, vel immediate, dico quod immediate. Et cum dicis, quod relatio non fundatur in subiecto immediate: dico non est verum, & tu probas per 5. Metaph. quod relatio fundatur in subiecto. vel modo potentiae actiuae, vel passiuae, dico, quod si verum est, solum est verum de relatione propria, quae est de genere relationis accidentis, talis non est hic. Et dicis vlterius, quod accidens praesupponit esse, concedo, & dico, quod talis habitudo fundatur super rem naturae, quam denominat, & non suppositum. Et cum dicis, quod relatio non aduenit de nouo, nisi per absolutum. Dico, quod verum est de relatione, quae oritur positis extremis, & quae vere est relatio, non aduenit de nouo: modo ista habitudo solum est con nexio quaedam; & tunc dico, quod non omnis connexio fundatur per potentiam absoluti, vt si vnio duo ligna, erit ista vnio nullo addito absoluto. Et cum dicis vltra, quod tali naturae repugnat fundamentum, dico, quod non est ista repugnantia in tali natura, vt causata ab ea, sed solum subiectiue, vt superius dictum est, & sic non repugnat, vt quamuis non sit naturale vltimae sphaerae, non circumscribi, tamen si Deus aliam conderet sphaeram, eo ipso poneretur circumscribi nullo absoluto addito a parte eius. & ex hoc confirmatur, quod illa negatio, non circumscribi, non causatur ex natura vltimae sphaerae, sicut causatur non circumscribi Angeli ex natura sua, sed est in simplici repugnantia. Etiam propter secundum punctum non tollitur ista possibilitas, & confirmatur, quia nisi esset possibile quidditatiue quidditare suppositum realiter distinctum, non dubitaret Aristtoteles 5. Metaph. vtrum idem sit quidditas, nec Hilarius 7. de Trinit.

Tunc dico, quod omne suppositum aliqua natura quiddificatur: est autem quandoque, quod suppositum quiddificatur aliqua natura, iam alia natura quiddificatur. Quandoque vero suppositum nudum quiddificatur natura propria, & isto modo oportet, quod idem sit quidditas, & ipsum cuius est quidditas, & hoc intendit Aristoteles. Et confirmatur, quod ipse dicit 7. Metaph. quod in entibus solitarie illud est quidditas, & cuius est quidditas; primo autem modo non requiritur identitas, vt ipse dicit ibidem; hoc factum est verum, quod vltimo est deuenire necessario ad quidditatem, quae sit idem cum supposito, quia est refoluere vsque ad vltimam quidditatem.

Nunc ad alia principalia. Ad primum cum dicitur, quod impossibile est proprium suppositum separari; dico, quod verum est realiter, tamen quantum ad conceptionem potest concipi, vt quo, non tamen, vt quod.

Ad secundum dico, quod illa natura non est omnino prima substantia.

Ad aliud cum dicis, quod proprium est substan- tiae esse per se, concedo de substantia, prout est hoc, sed possum istum conceptum separare, & remanebit mihi conceptus naturae, qui est illud, quo; sed non esse hoc, vt patuit.

ARTJCVLVS JJ. Vtrum omnem naturam singularem de genere substantiae sit possibile alteri vniri hypostatica vnione, & quidditatiue supposito diuino.

AD secundam Quaestionem quaero Vtrum omnem naturam singularem de genere substantiae sit possibile vnire hypostatica vnione, & quidditatiue supposito diuino, & quod non, probo sic: Natura irrationalis est de genere substantiae singularis: sed ipsa non potest vniri: ergo. Minor patet, quia ex vnione naturae cum diuino supposito sequitur communicatio idiomatum: sed si natura irrationalis, vtpote asinus, esset vnibilis, Deus diceretur asinus, & rudibilis, hoc videtur inconueniens, quare non est vnibilis.

Item substantia quintae essentiae est singularis de genere substantiae, vt sol, sed non est vnibilis: ergo.

Minor patet, quia quod est necesse ex se 5. Metaphysicae, nullum tale est vnibile. Item ablata causa, & ratione formali aufertur effectus, & ablato fundamento aufertur relatio: sed secundum Augustinum, ideo creatura rationalis vnibilis est, quia est imago Trinitatis: sed creatura irrationalis non est imago Trinitatis, quia imago Trinitatis attenditur penes potentias animae intellectiuae: ergo. Maior patet, quia ablata albedine, impossibile est, quod remaneat relatio similitudinis: ergo.

Item: Non omnis natura de genere substantiae est capax omnis perfectionis, cuius est capax natura intellectualis. Item: Jllud, quod non est capax minoris vnionis, nec maioris: sed actus beatificus, & vnio beatifica est minor, quam hypostatica: ergo, quod non potest eleuari ad beatificam vnionem non potest eleuari ad hypostaticam: sed non omnis natura de genere substantiae est capax istius vnionis, nec potest omnis natura eleuari ad fruitionem bea tificam, vtpote natura irrationalis, quare nec a diuino supposito assumi in vnione hypostatica. Contra, quando aliqua conditio, vel proprietas repugnat omnibus speciebus per rationem generis, si est in vna, & in omnibus, quia in omnibus est ratio generis: sed esse alterius quidditatiue repugnat, vel conuenit omni substantiae generaliter, quia substan tia: ergo si in vna inuenitur, vel est esse alterius quidditatiue, & in omnibus potest esse: sed est in vna natura rationali, vtpote in humana, ergo in omnibus potest esse.

Respondeo extendendo nomen substantiae ad creatam, & increatam: Primo in quiram, quamuis Deus non sit in genere, inquiram de natura, vel substantia intrinseca: vtrum sit alteri vnibilis. Secundo decreata. Tertio de omni. Quarto: Vtt um intellectualis, vel humana sit magis vnibilis.

Quoad primum, Vtrum substantia, vel natura increata sit alteri vnibilis: sciendum, quod natura humana in verbo cadit a proprio supposito, & suppositum diuinum quiddificatur per humanitatem. Modo quaero, quare non fuit ita e conuerso, scilicet, quod natura increata quiddificaret suppositum in natura creata, quiddificaretur natura diuina, & esset natura humana, sicut suppositum diuinum quiddificatur natura diuina, & natura humana. Et circa hoc est opinio cuiusdam Doctoris moderni, qui dicit, quod non est possibile hoc, scilicet, quod suppositum humanum quiddificetur natura humana, & diuina; ita quod ibi non esset suppositum diuinum, ratio autem sua est ista, quia suppofitum in diuinis dicit aliquid positiuum, quia essentia diuina determinatur ad suppositum per aliquid positiuum, suppositum autem humanum, vel in creatura dicit puram negationem: ergo si essentia diuina terminaretur ad suppositum in creatura, vel huma num terminaretur non ad positiuum, sed magis ad negationem: sed hoc est impossibile: ergo natura diuina non potest terminari ad suppositum humanum. Sed quia, vt dictum est, suppositum in creaturis dicit puram negationem; ideo non repugnat sibi, scilicet naturae humanae, quod terminetur ad suppositum diuinum, & ideo sibi repugnat esse alterius, quia terminatur ad aliquid positiuum, vtpote ad diuinum suppositum: nec adhuc repugnat sibi dependere ad illud, naturae vero diuinae repugnat dependere ad suppositum alterius naturae, eo quod natura diuina suppositatur aliquo positiuo, puta proprietate personali, quae dat incommunicabilitatem naturae creatae, non repugnat, quia non suppositatur aliquo positiuo, sed solo negatiuo, puta proprietate personali, quae inest, quia agens non dat sibi potenti recipere, nisi intelligatur ad hoc aptitudine naturali.

Contra, non obstat, quod essentia diuina terminetur aliquo positiuo ad esse hypostaticum Patris, tamen potest terminari, & esse in alio supposito, vtpote Filij, & Spiritus sancti: ergo non repugnat (sic exponit iste) suppositari in pluribus.

Item contra quod dicit, quod suppositum in natura creata non dicit aliquid positiuum, sed puram negationem, vel hoc intelligit formaliter contra, quod fuit argutum superius, quod conceptus suppositi est conceptus habentis: negatio vero nonpotest talem conceptum habere, quia non possum dicere, quod negatio sit habens: aut intelligit subiectiue, quod falsum est, quia negatio fundaret affirmationem, quod impossibile est, aut intelligit causatiue, scilicet, quod non habet, quod non dat agens, & ex noc habetur propositum, sicut fuit dictum quare adhuc restat dubium.

Et idcirco dico aliter, quod hoc est impossibile, quia impossibile est aliquam relationem realem de nouo aduenire naturae increatae, quia tunc Deus esset recens, & mutabilis, quia aliquid sibi de nouo realiter adueniret: sed quicquid est in Deo est ipse Deus; esse autem alterius modo intrinseco, & quidditatiuo est vere quidditare illud, & cum talis habitudo adueniret sibi de nouo, inciperet esse nouiter Deus, vel de nouo Deus, quod est absurdum. Ex hoc patet, quare repugnat supposito diuino quiddificari quidditate realiter alia, & creata.

Secundo ex speciali modo: haec enim habitudo est relatio quaedam: modo autem quaedam sunt relationes aequiparantiae, vt amicus amici; quaedam habent fundamentum aequaliter, & vniformiter participant a quolibet extremo, vt similitudo super albedinem; quaedam est relatio superpositionis, siue secundum analogiam, quae includit ex parte extre mi superpositionem, ex parte alterius suppositionem, vt dominus serui: sed habitudo naturae ad suppositum est relatio suppositionis includens ex parte naturae suppositum, quia est habitudo habiti ad habentem, & minus principalis ad magis princi- pale, & eius quod est alterius ad id, cuius est: natura autem diuina non potest referri ad suppositum creatum relatione, vel habitudine suppositionis, nec quasi minus principalis ad magis principale, nec eius quod est alterius ad id cuius est: ergo non est vnibilis alteri supposito, quia natura diuina tunc diceretur habita, suppositum vero creatum diceretur habens, quare impossibilis talis vnio.

Item: quando aliqua sic referuntur, quod correlatiua dicuntur ad inuicem, non tantum sub nominibus relatiuis, sed etiam sine nominibus relatiuis, tunc sunt relationes aequiparantiae, sed quando in vno est sub nomine relatiuo, & in alio non, sunt relationis suppositionis, & superpositionis, vt seruus di citur domini, & hoc quod sequitur, est exemplum de primo de secundo, vt seruus istius: sed si natura diuina esset vnibilis alteri supposito, scilicet creato, non solum diceretur natura suppositi, & referretur sic ad solum correlatiuum, sed etiam diceretur istius natura, non e conuerso, scilicet natura suppositi creati, vt dicatur istius naturae.

Item: quando duae formae vniuntur, principalis & dignior retinet nomen suppositi, alia non: ergo ratio suppositi est dignior: vnde forma substantialis totius dicitur suppositum respectu aliarum: dicimus enim, albedo istius naturae, & similiter decomparatione aliarum formarum accidentalium, tunc arguo, quod ista habitudo sit impossibilis naturae increatae, sic: Nulla habitudo suppositionis potest poni in aliquo fundamento, nisi illud habeat indignitatem, & rationem minus principalis, vel principalitatis respectu tertij, vt patet de seruo, qui dicitur seruus, & hebes mentis secundum Aristotelem in politicis: sed essentia diuina non potest habere indignitatem respectu cuiuscunque suppositi creati: ergo impossibile est, quod quiddificet aliquod suppositum creatum. E conuerso est de creata natura, quod illa est indigna respectu suppositi diuini; ideo non repugnat sibi quiddificare diuinum suppositum.

Confirmatur per Nicenum Concilium: fuit enim ibi quaesitum, quare manet natura humana cadens a proprio supposito, & non fuit suppositum humanum quiddificatum natura increata. Respondet Concilium, quia dignus suppositum consumit indignius, hoc est, non permittit: Modo ego in sto contra istam, & ostendo, quod si natura diuina quiddificaret suppositum creatum, quod propter hoc non esset, nec diceretur minus nobilis, vel indigna; arguo enim sic: Jllud quod quiddificat, actuat, & determinat aliud, non videtur habere rationem ignobilioris, nec indignioris, quam illud, quod actuatur, & determinatur per illud, nec per consequens videtur referri ad illud secundum suppositum: sed magis per superpositionem, sed si natura diuina vniretur supposito creato, quiddificaret, actuaret, & terminaret ipsum: ergo.

Item: quicquid perfectionis est in Deo, totum est ratione essentiae, & naturae diuinae, & non ratione alicuius habitudinis relatiuae: sed si naturae diuinae adueniret perfectio per suppositum humanum, videretur sequi, quod esset indignior ipsis suppositis, quod est falsum: sed hoc sequeretur, scilicet, quod esset indignior, si natura suppositata in supposito creato esset indignior ex hoc, quod habitudine, & relatione suppositionis referretur ad suppositum, quod videtur esse multum inconueniens: ergo.

Item videtur, quod persona Filij in diuinis sit in- dignior Persona patris ex hoc, quod filius referatur ad Patrem secundum suppositionem: ergo.

Item videtur, quod persona Filij in diuinis sit indignior persona Patris, ex hoc quod Filius referatur ad Patrem, &c. Hoc non soluo modo, & hoc deprimo articulo sit satis.

ARTJCVLVS JJJ. Vtrum sit possibile naturam irrationalem vniri diuino supposito hypostatica vnione.

AD tertiam quaestionem quaero: Vtrum sit possibile naturam irrationalem vniri diuino sup posito hypostatica vnione: hic primo ponas rationes aliorum, & ostendam, vtrum iufficiant. Secundo ponam, quod mihi videtur. Primo ergo sunt hic duo modo dicendi. Quidam dicunt, quod non potest vniri, quia si vniretur diuino supposito, ex illa vnione sequeretur communicatio idiomatum, quia tunc esset verum dicere, quod Deus esset asinus, vel lapis. Item sequeretur, quod tunc esset verum dicere, quod Deus esset perfectior vnitus lapidi, quam vnitus rationali creaturae. Probo, quia si vniretur, vel assumeret lapidem, vel aquam cum quaelibet pars lapidis sit lapis, tunc posset dici, quod quaelibet pars lapidis esset Deus, quia in talibus esset perfectior communicatio idiomatum, & vnio perfectior, quam hominis, quia quaelibet pars hominis non est homo. Ideo cum vnitur homini, vel assumit hominem, non potest ista communicatio fie ri idiomatum, dico, quod rationes istae non concludunt pri no primt, quia non plus reputo inconueniens, quod Deus dicatur lapis, quam quod dicatur mortuus, & cruci fixus, & tamen hoc non tollit, quare nec illud. Nec secunda ratio videtur concludere, quia non arguit, quod communicatio idiomatum esset simpliciter perfectior in se, sed solum ex exigentia modi, vt quia lapis, & aqua sunt naturae homogeneae, & quia hoc est perfectionis in lapide, quod quaelibet pars lapidis sit lapis, sicut est perfectionis in homine, quod quaelibet pars eius non sit homo. Alij adducunt aliam rationem: dicunt enim, quod si natura irrationalis esset vnibilis, sequeretur contradictio, quod probant per Boetium lib. de duobus naturis, qui dicit, quod persona est rationalis naturae indiuidua substantia: sed constat, quod si vniretur natura irrationalis diuino supposito, quod ipsa esset persona, quia in diuinis suppositum, & persona sunt idem: ergo natura irrationalis esset persona, & sic cum de ratione personae sit, quod sit naturae rationalis, vna & eadem natura esset rationalis, & irrationalis, istud est contradictio: ergo. Respondeo huic rationi, & dico, quod si vniretur natura irrationalis, nulla esset contradictio, nec inconueniens, quia potest aliquid repugnare alicui per se, quod tamen poterit sibi conuenire per accidens: Ad propositum, licet ergo ratio irrationalis non sit per se personalis, tamen per aliud potest personari, & albedo personatur per sortem, & tamen nec per se, nec formaliter est persona: Vel dico, quod si vniretur verbo; verbum non suppleret ibi rationem, & locum personae, sed suppo siti. Vel dicam quod possunt vniri personae, non tamen esset persona intrinsece, sicut albedo. Vel dico, quod licet esset persona, extrinsece, & hoc nul lum habet inconueniens.

Quidam alius Doctor dicit, quod vniretur sup- posito, sed non personae; intelligit forte, quod non constitueretur persona, sed vnitum personae. Ideo dicit, quod si ita esset, quod sequeretur aliud inconueniens, quia proportio est inter essentiam, & poten tiam, quia sicut essentia se habet ad esse: ita potentia ad operari. Si ergo essentia eleuatur ad essesummum. scilicet ad esse hypost iticum. quod est esse nobilissimum, scilicet ad subsistere, & existere in diuino supposito; ita potentia ad agere, vel operari beatificum: sed potentia naturae, vel creaturae irrationalis non potest eleuari ad illud esse, & operari beatificum: ergo nec essentia ad esse hypostaticum. Et confirmatur, quia in natura rationali est quaedam necessaria dispositio, quia est imago Dei, & etiam capax gratiae ad istam vnionem hypostaticam: ista autem natura irrationalis nullam istarum habet, nec est imago Dei, nec est capax gratiae, vel alicuius habitus infusi, quare non potest vniri.

Respondeo non habeo pro inconuenienti, quia non oportet, quod si essentia est eleuata ad esse in genere, quod potentia eleuetur ad agere in eodem genere, nec etiam in alio genere, quia potentia visiua in Christo non videbat Deum, & tamen ipsa erat Deus. Potest tamen dici, quod sicut Christus in esse erat Deus. ita etiam Deus dicebatur videre: & si dicas de illapsu, dico, quod est quidam illapsus generalis, qui est manutenentia, & internus per praesentiam; & est alius illapsus specialis, scilicet per praesentiam, & specialem manutenentiam scilicet vniri quidditatiue; & ita sicut eleuatur essentia ad esse hypostaticum, ita eleuatur potentia: illa enim eleuatio potentiae est ibi quoddam opus, siue nexus ad potentiam Dei, quod non erat ante. Ad illud autem inconueniens, quod adducunt deimagine, & gratia, quae fuit tanta in Christo, quod nulla creatura irrationalis esset ipsius capax. Dico, quod duplex est dispositio, quaedam est necessitatis, & quaedam congruitatis, & hoc proprie non est; dispositio, autem, quae est necessitatis ista non est medium inter quidditatem, & illud cui datur esle quidditatiuum sine medio: sed illa, quae est dispositio congruitatis, est bene ibi, & ista non est, vt dixi proprie dispositio, sed quaedam sequela, quare adhuc remanet conclusio, quod possit assumere naturam irrationalem.

Ideo est hic alia opinio, quae dicit, quod potest vniri natura irrationalis diuino supposito quidditatiue, cuius ratio est, quia corpus Christi in triduo fuit vnitum diuininitati, scilicet supposito diuino: sed corpus est naturae irrationalis, & creatura: ergo & potest vniri natura irrationalis. Respondeo ad istam rationem, dico, quod Consequen tia non tenet, quia verbum, scilicet diuinum suppositum non erat ipsum corpus vnitum, inquantum corpus; sed quia habitudinem habebat ad animam rationalem.

Sed forte dices contra hoc, quod quando aliqui duo sunt distincti, vnus potest dari sine alio, vel absque hoc, quod alius detur: modo corpus Christi in illo triduo habebat duplicem respectum, vnum ad animam, & alium ad suppositum: & isti duo sunt distincci, & diuersi, quia habent diuersos, & distinctos terminos, scilicet suppositum diuinum, & animam rationalem, quare vnus poterit dari secundus absque hoc, quod primus detur: quare corpus non erit in supposito per habitudinem ad animam, vt dicebas. Respondeo, & dico, quod vnus respectus disparatus potest esse ratio fundandi alium respectum, vt patet de paternitate, quae fundatur in origine; ita dico, quod haec habitudo quam corpus habet ad animam, est ratio fundandi alium respectum, quem corpus habet ad diuinum suppositum, quia non potest dari sine illa, sicut non potest dari paternitas sine origine. Vel aliter dico, quod est ali qua natura irrationalis contrarie, alia priuatiue, corpus enim meum est irrationale, dico ergo, quod illa, quae est irrationalis, contrarie, non est assumptibilis, sed priuatiuum potest assumi, vt corpus.

Item, dico, quod non concludit, quia in illo triduo non remansit verbum vnitum corpori, & animae quidditatiue, quia tunc non erat verum dicere, quod corpus esset Deus, & anima esset Deus. Similiter, nec erit verum dicere, quod esset animatum; sed erat tunc corpus Dei, & anima Dei, quod hic non quaero de vnione ad suppositum solum, quod sic albedo est vnita; sed quaero de vnione ad suppositum quidditatiua.

Modo pono, quod mihi videtur, & teneo de isto articulo cum opinione secunda, scilicet, quod natura irrationalis possit vniri quidditatiue, & intrinsece diuino supposito, quia sic ponendo nulla includitur contradictio, quod declaro sic vna ratione: Quia si repugnat sibi, hoc est in quantum est quidditas de genere substantiae, vel in quantum quidditas completa, & terminata; vel in quantum talis quidditas terminata, & completa, vel inquantum talis quidditas, inquantum lapideitas: non primo modo vt sic. n. repugnaret naturae humanae assumptae, quia est de genere substantiae: nec secundo similiter, quia est quidditas completa, & terminata, sicut homo es set. Nec tertio modo potest repugnare, probo, nulla relatio suppositionis repugnat naturae irrationali ratione indignitatis, quae non repugnat naturae rationali, quae magis est digna. Sed illa relatio, scilicet, quod sit assumptibilis ab alieno supposito, non repugnat naturae rationali, & tamen est ex parte naturae rationalis assumptae relatio suppositionis: ergo nec naturae irrationali debet repugnare cum sit minus nobilis, & minus digna.

Item. Aut repugnat naturae irrationali, quia extrin secum suppositum, & hoc non, quia non est de ratione quidditatis, quod sit idem realiter, vel secundum rationem cum supposito, imo accidit sibi, alias non dubitasset Philosophus, & Hilarius, quare accidit Sorteitati quod concipiatur, vt distincta; sed conceptu, vel realiter cum supposito. Aut repugnat sibi quod quiddificat suppositum tale, scilicet diuinum, & hoc non, quia non videtur propter aliud repugnare sibi, nisi quia esset indignitas in supposito: sed non propter hoc, quia quod nihil ponit in supposito diuino, non ponit in eo aliquam indignitatem sic: ergo.

Item, magis excedit verbum diuinum humanam, quam natura humana naturam irrationalem, quia in primo est infinitus descensus; hic autem non: sed verbum Dei descendit in naturam rationalem in vnione: ergo non repugnabit humanae naturae assumptae a verbo, quod sit vnibilis supposito irrationali, nec hoc obstat: ergo in quantum talis.

De tertio vero, vtrum omni naturae singulari de genere substantiae possit diuinum suppositum vniri hypostatica vnione, & quidditatiua, dicunt quidam quod sic, & ego hoc idem teneo: sed ratio eorum est ista, quia omnis creatura est in potentia obedientiali respectu Dei, Aug. 9. de Trinit. tunc arguitur sic: Omnis creatura est capax illius, quod est capax ratione potentiae obedientialis: sed haec vnio non datur, nisi per potentiam obedientialem: sed potentia obedientialis est aequaliter: ergo.

Contra hoc, quod potentia obedientialis non sit in omnibus aequaliter, quia natura rationalis est in sola potentia obedientiali ad gratiam, & actum beatificum, non autem natura irrationalis.

Item: potentia obedientialis est non repugnantia: sed vna non repugnantia quae est in vno, non est in alio, vt patet de actu beatifico: ergo.

Nota, quod potentia obedientialis nullum dicit substratum, nec respectum ad formam, nec ad Deũ; quod non respectum, patet, quia potentia obedientialis, & praeceptiua sunt correlatiua: ergo non videtur esse aliud potentia haec obedientialis quam ad diuinum iussum. Dico, quod non dicit respectum, quia etiam fundatur in nihilo, quia ex potentia obedientiali Deus facit ex nihilo aliquid.

Ad rationem dico, quod potentia obedientialis, quae habet ordinem ad praeceptiuam, est executiua: sed non est talis in ijs, quae Deus facit, & ista potentia obedientialis dicitur metaphorice, quia non dicitur creatura exequi aliquid per iussum Dei, nisi metaphorice, quia potetia dicitur, quia potest facere quicquid vult, & illud non resistit, non est ergo respectus, sed est in Deo potentia praeceptiua, & exequens, qua potest facere quicquid vult. Dicit ergo duas formas non repugnantes ad inuicem, vt gratiam, & animam, vel duas formas communi modo, vt truncus est in potentia ad vitulum & naturali, & obedien tiali, naturali per diuersas transmutationes: sed sine transmutatione non repugnantia, & ista est in poten tia obedientiali, sed non per respectum aliquem.

Ad rationem autem eorum, quando dicunt, quod natura rationalis est in potentia obedientiali naturali per diuersas transmutationes: ergo & irrationalis: dico, quod non sequitur, quia diuersae sunt non repugnantiae in natura rationali, & irrationali. Nec Au gustinus dicit hoc, quod dicis, bene dico, quod est aequipotens: sed hoc potest intelligi dupliciter, vno modo aequipotens, hoc est, aequalia potens, & hoc est falsum, quia daret gratiam lapidi: sed aequaliter potens, hoc est verum, quia diuersimode quodsibet potest diuersis modis: potentia autem naturalis non solum est non repugnantia, sed etiam ordo, & habitudo conferens ratione aptitudinis, quam habet ad illud, sicut mollicies in cera confert ad formam, quamuis nihil coagat, ita potentia naturalis confert & coadiuuat, non coagit, vnde in materia sunt habilitates, & istae sunt essentia materiae, ex hoc tollitur violentia, & ita agens naturale non potest super illa, quae non repugnant solum, nisi conferat illud, & coadiuuet.

Alij sunt, qui dicunt, quod est assumptibilis, quorum ratio est talis: Quia quamuis quaedam naturae dicantur independentia in genere, non tamen simpliciter est independens ad diuinum suppositum, tunc arguitur sic. Omne quod habet dependētiam ad diuinum suppositum, omne tale est ab eo assumptibile: sed omnis creatura simpliciter est dependens ad diuinum suppositum: ergo est ab eo assumptibilis. Contra per istam rationem possem arguere contra te, quia non omne, quod habet dependentiam ad diuinum suppositum est ab eo assumptibile: quia suppositum creatum ita dependet ab eo, sicut quaecunque alia natura, & certum est, quod non potest ab eo assumi, quare non sufficit ratio. Dico ergo de hoc, quod omnis natura singularis de genere substantiae completa est a diuino supposito assumptibilis, dico natura singula ris, quia vniuersalis non est assuptibilis: ratio autem est, quia ista vnio est realis vnio, sed vniuersale non est reale, quare cum dico etiam completa, quia anima non dat esse quid, quia sicut non est quantum in quan titate, sic nec quid in quidditate, sed anima vel alia forma, non est quidditas, quare non repugnat natu rae singulari completae, quod sit assumptibilis; quia si repugnat, hoc est quia repugnat substantiae in generali, vel quia completa, vel quia hoc natura substantialis; sed non primo modo, quia esse alterius modo quidditatiuo non conuenit accidenti: ergo non repugnat substantiae, quod probo sic, Quia quando diuiditur aliquod genus per species, & differentia generalis est in quolibet, tunc si contrahatur per differentias diuersas illa differentia generis, poterit esse sub altera differentia, poterit remanere sub illa differentia generis sine hoc, quod competat sibi differentia illius speciei. Modo est ita hic, quia esse alterius conuenit substantiae, & accidenti, & esse alterius, vt inherentis, extrinsece conuenit accidenti; esse autem alterius connenit substantiae intrinsece, & quidditatiue: ergo cum substantia non contincatur sub hoc, quod est esse alterius per modū extrinseci, & inhaerentis, vel inhaerentiae; ergo substantia poterit remanere sub ratione generali, quod est esse alterius manente in natura siia, & specie, & hoc est per modum esse alterius quidditatiue: Omnis natura singularis de genere substanriae potest esse alterius modo quidditatis, quare x assumptibilis.

Item, cui non repugnat esse alterius modum par tis non repugnat ei esse alterius modo quidditatis: sed aliqua natura stat sub genere substantiae, quae est alterius modo partis: ergo & aliqua natura stare potest sub genere substantiae, quae est alterius modo quidditatis. Nec etiam repugnat, quia completa, probatur, quia illud non repugnat naturae completae, quod sibi additum non tollit completionem suam: sed esse alterius, non tamen egere, non tollit completionem naturae de genere substantiae: ergo: quamuis esse alterius, vt egere alterius, tollat completionem, vnde dico, quod humana natura in Christo proprie non dependet, nec video quod possit dari alicui dependentia, quod non ener vnde ita est independens natura humana, quae est in Christo, sicut ilia, quae est in isto homine, sed dico, quod bene est alterius: sed ex hoc non dependet proprie, quia non eget: vnde si ego do tibi centum libras, propter hoc tollo perfectionem tibi, non certe, etiam inquantum talis natura; quia inquantum talis natura, non habet ordinem de mundo ad aliquid, nisi per rationem substantiae, vel completionis: sed illis duobus modis non repugnat; ergo nec ista.

Nota tamen, quod accidens, substantia completa, & substantia incompleta differunt, quia accidens est alterius, non sicut pars, sed sicut extrinsecum, sed substantia est alterius, quod est aliquid intrinsecum. Modo dico, quod esse alterius, vel est cum indigentia, vel non cum indigentia. Si cum indigentia, sit incōpleta substantia, vt anima, vel aliquid tale dicitur esse alterius, si non cum indigentia; sed quia datur, quod non repugnat, sic est completa substantia, & hoc modo est alterius; & hoc dicitur tertio.

Quarto vero quaeritur: Vtrum natura intellectualis & humana sit magis assumptibilis a verbo, quam totus mundus, vel aliqua alia creatura. Primo dico, quod si loqueris de ista vnione, vel assumptione quantum ad finem, & ad quasdem circumstantias, & congruitates, sic dico, quod natura humana est magis vnibilis verbo, quam aliqua alia: tum quia tota ceciderat per peecatum, tum quia non cum tanta adhaesione voluntatis & immutabilitate peccauerat, tum quia sic eam assumendo, & releuando maiorem misericurdiam suam, & pietatem erga eam Deus ostenderet. Si autem loquaris, & vadas ad naturam rei, quod sit vnibilis diuino supposito ex natura rei, sic dico, quod non est magis vnibilis, quam totus mundus, vel aliqua creatura, vel natura.

Tunc ad argumenta principalia. Ad primum de lapide, & aqua in communicatione idiomatum, dico, quod verum est, quod esset communicatio idiomatum, nec hoc est aliquod inconueniens.

Ad secundum dico, quod coelum est vnibile; sed dicis, quod dicit Philosophus, quod est necesse esse secundario; dico, quod si loqueris, quod ex se formaliter sit necesse esse, sic est falsum, quia citra primum non est necesse esse formaliter, & Aristoteles in hoc errauit.

Ad tertium dico, quod est de cōgruitate, non necessitate. Ad aliud de vltimata perfectione, dico quod illa vnio non est vltimata perfectio est actus beatificus, quam vnio: vnde dico, quod licet natura irrationalis non sit capax quorundam, vt gratiae & habituum moralium, & huiusmodi, potest tamen capax esse vnionis, & habitudinis.

Ad aliud de magis & minus dico, quod ista propositio intelligitur vbi magis, & minus sunt eiusdem rationis, vel eiusdem coordinationis, hic vero in proposito actus beatificus, & vnio ista hypostatica non sunt eiusdem rationis, quare actus beatificus repugnat naturae irrationali, non autem vnio illa, & ideo non valet, & hoc sufficit de quaestione.

ARTJCVLVS JJJJ. Vtrum sit possibile naturam singularem de genere accidentis alteri vniri vnione hypostatica, & quidditatiua

ARguo primo quod sic, in habentibus simbolum facilior est transitus ex 2. de Generatione sed inter accidens, & vnitum hypostatice, vel possibile vniri hypostatice magis est consequentia, & simbolum, quam cum substantia: ergo. Probo minorem: Esse accidentis est esse huius esse vniti, similiter esse huius, esse vero substantiae est esse per se 7. Metaph. ratio vnibilis modo quidditatiuo est, quod sit alterius, qua re accidens potest vniri alteri quidditatiue.

Item: Plus repugnat accidenti subsistere, quam inexistere; sed subsistit, vt in sacramento altaris: ergo poterit hic inexistere.

Item: Facilius est rem accidentis habere modum accidentis: sed substantia habet modum accidentis, quia vnitur verbo: ergo. Item, quod potest in plus potest in minus: sed accidens vnitur per modum suppositi, & formae: similiter ergo poterit vniri per modum suppositi solum, quod est in minus, quam per modum formae, & suppositi simul, quod est in plus.

Item: Vbi sunt duae rationes habentes se sicut prius & posterius, prius potest separari a posteriori: sed informare, & inhaerere sunt duae formae, vel rationes in accidente, informare est prior ratio in accidente, quam supposito inhaerere, quare vna ab alia poterit separari.

Contra, quia modus, & affectio non potest quidditatiue vniri alteri: sed accidens est huiusmodi: ergo. Respondeo, & facio tria. Primo ostendam, quod accidens non potest vniri modo quidditatiuo. Secundo quaeram, an alio modo sit vnibile supposito. Tertio inferam vnum, quod facit dubium in proposito.

Primo sic procedo, quod enim posset alicul videri quod natura accidētis non sit vnibilis supposito, eo quod realiter differat ab eo, Idcirco quaero primo, an possibile sit quidditatem vniri, & supposito realiter extrinseco, & primo inducam rationes aliquas, quod talis vnio non sit possibilis: secundo ostendam, quod hoc est de facto: tertio ostendam modum possibilitatis.

Circa primum arguo primo sic. In entibus per se idem est quidditas cum eo, cuius est quidditas ex 7. Metaph. ergo vbi quidditas non est idem cum sup posito, suppositum non est per se vnum: sed quidditas humana in Christo non est idem cum supposito diuino, quare nec faciunt vnum insimul.

Item, Quod nihil ponit in aliquo, non potest ipsum quiddificare: sed humanitas nihil ponit in verbo: ergo. Item quaero, quid ponit? aliquid, aut nihil; si nihil, non quiddificat; si aliquid, aut absolutum, aut respectiuum: sed nullum horum: ergo. Probatio minoris, quod non absolutum, quia tunc natura humana esset efficiens, quod est falsum, quia natura humana non est efficiens: nec respectum, quia cum natura humana quiddificet, ratio quidditatis esset relatio, quod est falsum: ergo.

Item: impossibile est quantum vna quantitate quantum, alia quantitate quantificari: ergo a simili, quod est quid, impossibile est alia quidditate quiddificari: sed verbum, siue suppositum diuinum verbi, est quidditatum vna quidditate, scilicet diuina: ergo impossibile est, quod alia quiddificetur.

Secundo dico, quod ita est de facto, & de fide tenemus in Christo, vbi humanitas quiddificat verbum, quod patet ex decreto Alexandri Papae, contra dicentes, quod humanitas in verbo non dicit quid, sed aliqualiter, vel aliter se habens, quod sit denominatio ab extrinseco, vt dicebant, vbi dicitur, quod Christus (inquantum homo) est quid.

Hoc secundo confirmatur per rationes: Christus est vniuoce homo cum quolibet alio homine: sed quilibet alius homo quidditatiue est homo: ergo & Christus quidditatiue erit homo, aliter non erit eadem ratio Christi, & cuiuslibet hominis, sed quilibet homo est homo ab humanitate: ergo.

Item, illud est vere quid, quod respondetur ad interrogationem factam per quid; sed si quaeram de Christo, quid est, respondetur, homo: ergo.

Tertio ostendo, quomodo est possibile, quod natura humana, vel humanitas quiddificet suppositum diuinum: arguo enim sic, & assumo hanc propositionem: qualis habitudo est inter suppositum, vbi solum distinguuntur conceptibiliter, talis est habitudo inter naturam, & suppositum, vbi distinguuntur realiter, sed vbi natura, & suppositum distinguuntur conceptibiliter conceptus, natura vere quiddificat conceptum suppositi; ergo vbi natura, & suppositum realiter distinguuntur, res naturae vere quiddificat rem suppositi. Maior patet, quia si requiritur identitas, inquantum natura quiddificat suppositum, requiritur identitas insit; vbi natura quiddificat, vel vbi conceptibiliter natura quiddificat realiter, requiritur identitas realis, quia non aliter se habet habitudo rationis ad sua extrema, quam habitudo realis ad sua. Probo etiam minorem, quod conceptus distinctus naturae quiddificet conceptum distinctum suppositi: conceptus enim de se sunt distincti, vt patuit supra in alijs quaestionibus: ergo prout se habent, vt quiddificans, & quiddificatum, aliquid imprimit quiddificans, quid definito, aut nihil, si aliquid imprimit: ergo extrahet conceptum sup positi a propria ratione, ex quo sequitur, quod non poterit dici conceptus suppositi, & naturae, cuius contrarium probatum est superius; si autem nihil imprimit, non mutabit, ex quo sequitur, quod remanet distinctus quilibet a quolibet.

Nunc dico, quod ita est in verbo natura, natura. n. humana quiddificat verbum non aliquid imprimen- do, sed sola additione sui, siue vnione ad verbum, quae quidem vnio fundatur in natura; ita, quod resultat vnum ex tali vnione, sicut ex vnione conceptuum naturae, & suppositi resultat vnus conceptus copulatus. Hoc modo est difficultas, & oritur circa iam dicta: sequitur enim ex hoc, quod ex humanitate, & verbo resultat vnum tertium. Item erit ibi compositio, Dico ad hoc, quod ibi est compositio, non materiae & formae sed eius, quod est ex quo est, & quod est ex natura & supposito. Et hoc confirmatur per Damasc. qui hoc dicit plane, aliter enim sequeretur ille error, quod natura humana in verbo non dicat in verbo, nisi aliter se habere, quia fieret denominatio ab extrinseco, qui est articulus exconmunicatus: Dico ergo, quod non est inconueniens, quod ibi sit compositio, non dico compositionem proprie accipiendo, quae est ex partibus, quia ex istis partibus fieret tertium; sed compositionem, quae est ex quo est, & quod est. Quid ergo est ista vnio constituens? dico, quod constitutum ex ista vnione habet rationem entis prius non quiddificati, postmodum vero quiddificati, & est ibi transitus eiusdem a non quidditate ad quidditatem.

Secunda Difficultas, quia si ibi sit vnio realis, tunc oporteret, quod extrema vniantur, sed ibi non vniun tur, quia verbum non vnitur, quia tunc referretur realiter ad creaturam, quod est impossibile. Respon deo dico, quod istta vnio est habitudo esse alterius modo quidditatiuo, & modo simplici, & intrinseco, quod est solum ex parte naturae assumptae: qua habi tudo fundamentaliter est in natura, vt dictum fuit. Sufficit autem ad veram rationem vnionis, quod alterum vniatur, ad hoc vt dicatur vnio, patet per exemplum: anima enim corpori vnitur, & corpus animae, & alia est vnio, vna ab alia. Si ergo separentur, vt quod, scilicet auferatur vnio, qua corpus vnitur, quod est possibile saltem per intellectum, remanebit vnio ex parte animae, & erit ibi vera vnio animae ad corpus: Sic in proposito, quia ibi nulla est vnio diuini suppositi ad naturam humanam, sed e con uerso, scilicet naturae ad diuinum suppositũ; ideo refertur natura humana realiter ad diuinum suppositum.

Ad rationes vero in contrarium dico. Cam dicit Philosophus, quod in entibus per se vnum idem est quidditas cum eo, cuius est quidditas. Dico quod intentio Aristotelis est ibi, quod in omni supposito est necesse dare quidditatem, quae sit illud cum supposito; sed quod tale suppositum non sit capax alterius quidditatis, hoc non probant rationes suae, quas facit 7. Metaph. Propter quod sciendum, quod prima ratio est, quod si quidditas sit separata ab eo, cuius estt quidditas, vt non sit idem illi, sequitur, quod nihil sciatur: Probatur, quia vnumquodque scitur, inquantum sua qualitas scitur, & patet, quod illa ratio non contradicit, quia aliquid quidditatur quidditate extrinseca, si ponatur quiddificatum quidditate propria, & intrinseca, quae est idem sibi, per quam poterit sciri. Secunda ratio Philosophi est, quod nihil est ens, vel est omne ens sine quidditate, quod probat, quia omne ens per suam quidditatem est ens, vltra sicut quidditas potest separari ab vno, & non esse idē illi, pari ratione ab omni, & a quolibet. Ista enim ratio non contradicit, quia non pono ens spoliatum omni quidditate, vt patet. Tertia ratio Philosophi est, quod sequatur contradictio, quod probat sic; sequitur enim, quod ens sit non ens: dicit n. sic: Bonum est cum inest quidditas boni, non, bonum a quo separatur quidditas boni, & ponis quidditatem eius separatam, quae non sit idem sibi, & sic ponis bonum non esse bonum. Ista etiam ratio non obuiat, tum quia non pono quidditatem separari, quia pono quiddificabile quiddificatum quidditate propria.

Nec ratio quarta contradicit, quam Philosophus inducit, quod scilicet substantia non sit sensibilis, quia si poneretur quidditas separata, non diceretur de substantia sensibili, & sic non esset substantia tali quidditate: dico similiter, quod hoc non obuiat, quia pono quidditatem esse alterius modo simplici, ideo non pono separatam. Ex quo videtur, quod nulla de rationibus Philosophi est ad propositum, quia Philosophus arguit contra Platonem, qui ponebat quidditates rerum separatas, & per se existentes.

Ad aliud cum dicit, quod nihil ponit in illo, &c. Dico, quod fundatur ista ratio in falsa imaginatione, scilicet, quod nihil quidditatur nisi imprimat, quod superius ostendi ese falsum: solum enim ista quiddificatio fit vnitiue, ex eo, quod natura supposito vnitur, & ad Aristotelem 7. Metaph. cum dicit, quod ponit absolutum, aut respectiuum, dico quod neutrum.

Ad aliud de quanto: Dico, quod non est simile, quia quantum dicitur aliquid mediante informatione; modo impossibile est, quod non sit forma in illo informato in aliquo: quidditas autem nonquiddificat informando: ergo.

Nota tamen, quod omnes illae quatuor rationes, quas facit Philosophus, quae sunt vbi superius 7. Metaphysicae, sumuntur ex parte suppositi, quia repugnat supposito, quod quidditas, quae dat sibi primam realitatem, non sit idem cum eo, sed de alijs, quae non dicunt primam entitatem realem, non video, quod probent, & haec de primo articulo.

Nunc ostendo, quod impossibile sit accidens vniri hypostatica vnione, & quidditatiua: Impossibile est effectum formalem sine forma esse: ergo impossibile est. quod quantitas albificet, quia albificare non est formalis effectus quantitatis; sed quiddificare est proprium quidditati de genere substantiae 7. Metaphysicae: ergo impossibile est, quod accidens quiddificet.

Dicetur, quod in insufficienti procedo, quod licet accidens non quiddificet modo simplici, & quidditatiuo, non sequitur, quin possit intrinsece, & quan titatiue, vt quiddificet quidditate proprij generis. Respondeo dico, quod hoc est impossibile, sicut & primum: arguo enim sic: Quando aliqua forma determinata habet dare suum esse per informationem, impossibile est, quod det idem esse sine informatione, quod patet per exemplum, quia verbum in triduo non fuit animatum, quia anima non se habebat, vt informans: sed omnia accidentia apta nata sunt dare suum esse per informationem: ergo si non informent, non dabunt esse suum: sed vnio hypostatica(de qua loquimur)est absque informatione, vt ponimus: ergo.

Item: sicut modi denominandi sunt diuersi, vt quidam informando, quidam continendo, quidam ornando, & sic de singulis; & impossibile est, quod fiat transitus de vno modo denominandi ad alium, vt quod denominat continendo, denominet ornando, inquantum tale; quidam vniendo continuitate, vt aqua, & aqua; quidam informatione, vt anima & corpus, & accidens subiecto; sic cum sint multi modi vnionis suppositalis, quod quaedam simplici vnione, vt quidditas supposito, impossibile est fie ri transitum de vno modo ad alium, vt quod vnitur informando, vniatur continendo, vel simplici vnione, & haec ratio est ad propositum, & probat totam rationem dictam illam antecedentem. Et haec detoto primo articulo principale dicta sint.

Circa secundum: Est videndum, Vtrum secundo modo possit accidens vniri, quam quidditate: & videtur, quod non, quia quando aliqua vniuntur mediante aliquo medio, remoto medio, vltra non sunt apta vniri: sed accidens fuit vnitum verbo mediante natura humana: ergo: Contra anima remansit vnita verbo, & tamen verbum non fuit in triduo animatum, sic non video quin accidens, vt albedo sit vnibile verbo, & tamen verbum non dicatur album. Confirmatur, quia vniri, quod sit alterius modo simplici intrinsece, & quidditatiue, competit multis vt patuit in prima quaestione, & modo non determi no aliquid circa hoc de secundo articulo principali.

Circa tertium infero vnum, quia gratia non est medium: volunt enim quidam, quod gratia mediauit inter naturam humanam, & verbum, & ego non teneo hoc, quia quod mediat, est primo assumptibile: tunc gratia esset huiusmodi, quod non video, non plus modo de hoc: forte alibi dicam.

Nunc ad argumenta principalia. Ad primum, cum dicitur, quod est simbolum inter vnibilitatem, & accidens; dico, quod non est verum. Et cum dicis, quod natura accidentis est alteri vniri, & non substantiae, dico quod falsum est, si intelligis de omni vnione, quia accidens non est vnibile modo quidditatis; substantia autem est sic vnibilis.

Ad aliud nego minorem, quia accidentia nonsubsistunt in Sacramento: non enim omne separatum subsistit, vt anima separata: & nego minorem, non enim substant ia ex hoc, quod est vnibilis, habet mo dum accidentis, quia modus accidentis non est vniri modo quidditatis, sed est modus substantiae, & reducitur ad praedicamentum substantiae, vt patuit in quaestione secunda.

Ad aliud dico ad formam argumentandi, quod potest in maius, potest in minus, & sic, quod potest in duobus, simul potest in vnum solum, concedo, si illud vnum accipiatur vniformiter in primo, & secun do. Cum dicis postea, accidens informat, & inexistit supposito, & sic potest in duo: concedo, si accipias inexistere non per modum quidditatis; sed si accipias per modum quidditatis, dico, quod falsum est, & concludis: et go potest solum in hoc existere; dico, quod non sequitur, quia quod potest in duo, non potest in vnum solum, si vnum illorum est ratio formalis alterius; sic in proposito, informare est ratioquare accidens inexistit, & praeterea non est vniformis acceptio in primo, & in secundo, nam accidens informat, & inexistit, non tamen per modum quidditatis, & cum arguis: ergo potest inexisteresolum: ergo per modum quidditatis, non sequitur.

Ad vltimum dico, quod ratio prioris, & posterioris non sunt separabiles, quando vnum ex alio dependet; sed inexistere dependet ab informare: ergo. & haec de quaestione totali sufficiant.