Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in librum sapientiae

Lectio 1 (Prologus)

Lectio 2 (Prologus)

Lectio 3 (Sap. 1:1)

Lectio 4 (Sap. 1:2)

Lectio 5 (Sap. 1:3-1:4)

Lectio 6 (Sap. 1:5)

Lectio 7 (Sap. 1:6-1:7)

Lectio 8 (Sap. 1:8-1:10)

Lectio 9 (Sap. 1:11)

Lectio 10 (Sap. 1:11)

Lectio 11 (Sap. 1:11)

Lectio 12 (Sap. 1:12-1:13)

Lectio 13 (Sap. 1:14)

Lectio 14 (Sap. 1:15-1:16)

Lectio 15 (Sap. 2:1)

Lectio 16 (Sap. 2:2)

Lectio 17 (Sap. 2:3)

Lectio 18 (Sap. 2:4)

Lectio 19 (Sap. 2:5)

Lectio 20 (Sap. 2:6)

Lectio 21 (Sap. 2:7)

Lectio 22 (Sap. 2:8-2:9)

Lectio 23 (Sap. 2:10-2:11)

Lectio 24 (Sap. 2:12-2:13)

Lectio 25 (Sap. 2:14-2:15)

Lectio 26 (Sap. 2:16)

Lectio 27 (Sap. 2:17-2:18)

Lectio 28 (Sap. 2:19-2:20)

Lectio 29 (Sap. 2:21-2:22)

Lectio 30 (Sap. 2:23-2:24)

Lectio 31 (Sap. 3:1-3:3)

Lectio 32 (Sap. 3:4-3:5)

Lectio 33 (Sap. 3:6)

Lectio 34 (Sap. 3:7)

Lectio 35 (Sap. 3:8)

Lectio 36 (Sap. 3:9)

Lectio 37 (Sap. 3:10-3:11)

Lectio 38 (Sap. 3:12)

Lectio 39 (Sap. 3:13)

Lectio 40 (Sap. 3:14)

Lectio 41 (Sap. 3:15)

Lectio 42 (Sap. 3:16-3:17)

Lectio 43 (Sap. 3:18-3:19)

Lectio 44 (Sap. 4:1)

Lectio 45 (Sap. 4:2)

Lectio 46 (Sap. 4:3-4:4)

Lectio 47 (Sap. 4:5-4:6)

Lectio 48 (Sap. 4:7)

Lectio 49 (Sap. 4:8-9)

Lectio 50 (Sap. 4:10-11)

Lectio 51 (Sap. 4:12)

Lectio 52 (Sap. 4:13-4:14)

Lectio 53 (Sap. 4:15)

Lectio 54 (Sap. 4:16)

Lectio 55 (Sap. 4:17-4:18)

Lectio 56 (Sap. 4:19)

Lectio 57 (Sap. 4:20)

Lectio 58 (Sap. 5:1)

Lectio 59 (Sap. 5:2-5:3)

Lectio 60 (Sap. 5:3-5:5)

Lectio 61 (Sap. 5:6)

Lectio 62 (Sap. 5:7)

Lectio 63 (Sap. 5:8)

Lectio 64 (Sap. 5:9-5:10)

Lectio 65 (Sap. 5:11)

Lectio 66 (Sap. 5:12)

Lectio 67 (Sap. 5:13-5:14)

Lectio 68 (Sap. 5:15)

Lectio 69 (Sap. 5:16)

Lectio 70 (Sap. 5:17)

Lectio 71 (Sap. 5:18-5:20)

Lectio 72 (Sap. 5:21-5:23)

Lectio 73 (Sap. 5:24)

Lectio 74 (Sap. 6:1)

Lectio 75 (Sap. 6:2)

Lectio 76 (Sap. 6:3-6:4)

Lectio 77 (Sap. 6:3-6:4)

Lectio 78 (Sap. 6:5)

Lectio 79 (Sap. 6:8)

Lectio 80 (Sap. 6:9-6:10)

Lectio 81 (Sap. 6:11-6:12)

Lectio 82 (Sap. 6:13-6:14)

Lectio 83 (Sap. 6:13-6:14)

Lectio 84 (Sap. 6:18-6:21)

Lectio 85 (Sap. 6:22-6:23)

Lectio 86 (Sap. 6:24-6:25)

Lectio 87 (Sap. 6:26-6:27)

Lectio 88 (Sap. 7:1)

Lectio 89 (Sap. 7:2)

Lectio 90 (Sap. 7:3-7:6)

Lectio 91 (Sap. 7:7-7:8)

Lectio 92 (Sap. 7:9)

Lectio 93 (Sap. 7:10)

Lectio 94 (Sap. 7:11)

Lectio 95 (Sap. 7:12-7:12)

Lectio 96 (Sap. 7:13-7:13)

Lectio 97 (Sap. 7:14-7:14)

Lectio 98 (Sap. 7:15-7:16)

Lectio 99 (Sap. 7:17-7:21)

Lectio 100 (Sap. 7:22-7:23)

Lectio 101 (Sap. 7:24-7:25)

Lectio 102 (Sap. 7:26-7:26)

Lectio 103 (Sap. 7:27-7:28)

Lectio 104 (Sap. 7:29-7:30)

Lectio 105 (Sap. 8:1-8:2)

Lectio 106 (Sap. 8:3-8:3)

Lectio 107 (Sap. 8:4-8:4)

Lectio 108 (Sap. 8:5-8:6)

Lectio 109 (Sap. 8:7-8:7)

Lectio 110 (Sap. 8:8-8:8)

Lectio 111 (Sap. 8:9-8:9)

Lectio 112 (Sap. 8:10-8:12)

Lectio 113 (Sap. 8:13-8:13)

Lectio 114 (Sap. 8:14-8:15)

Lectio 115 (Sap. 8:16-8:16)

Lectio 116 (Sap. 8:17-8:18)

Lectio 117 (Sap. 8:19-8:20)

Lectio 118 (Sap. 9:1-9:3)

Lectio 119 (Sap. 9:4-9:6)

Lectio 120 (Sap. 9:7-9:9)

Lectio 121 (Sap. 9:10-9:10)

Lectio 122 (Sap. 9:11-9:12)

Lectio 123 (Sap. 9:13-9:15)

Lectio 124 (Sap. 9:16-9:19)

Lectio 125 (Sap. 10:1-10:2)

Lectio 126 (Sap. 10:3-10:4)

Lectio 127 (Sap. 10:5-10:5)

Lectio 128 (Sap. 10:6-10:7)

Lectio 129 (Sap. 10:8-10:9)

Lectio 130 (Sap. 10:10-10:11)

Lectio 131 (Sap. 10:12-10:12)

Lectio 132 (Sap. 10:13-10:14)

Lectio 133 (Sap. 10:15-10:16)

Lectio 134 (Sap. 10:17-10:19)

Lectio 135 (Sap. 10:20-10:22)

Lectio 136 (Sap. 11:1-11:4)

Lectio 137 (Sap. 11:5-11:7)

Lectio 138 (Sap. 11:8-11:9)

Lectio 139 (Sap. 11:10-11:13)

Lectio 140 (Sap. 11:14-11:15)

Lectio 141 (Sap. 11:16-11:17)

Lectio 142 (Sap. 11:18-11:20)

Lectio 143 (Sap. 11:21-11:23)

Lectio 144 (Sap. 11:24-11:25)

Lectio 145 (Sap. 11:26-11:27)

Lectio 146 (Sap. 12:1-12:2)

Lectio 147 (Sap. 12:3-12:7)

Lectio 148 (Sap. 12:8-12:10)

Lectio 149 (Sap. 12:11-12:14)

Lectio 150 (Sap. 12:15-12:17)

Lectio 151 (Sap. 12:18-12:19)

Lectio 152 (Sap. 12:20-12:21)

Lectio 153 (Sap. 12:22-12:25)

Lectio 154 (Sap. 12:26-12:27)

Lectio 155 (Sap. 13:1-13:2)

Lectio 156 (Sap. 13:3-13:5)

Lectio 157 (Sap. 13:6-13:9)

Lectio 158 (Sap. 13:10-13:10)

Lectio 159 (Sap. 13:11-13:16)

Lectio 160 (Sap. 13:17-13:19)

Lectio 161 (Sap. 14:1-14:5)

Lectio 162 (Sap. 14:6-14:10)

Lectio 163 (Sap. 14:11-14:14)

Lectio 164 (Sap. 14:15-14:16)

Lectio 165 (Sap. 14:17-14:17)

Lectio 166 (Sap. 14:18-14:21)

Lectio 167 (Sap. 14:22-14:26)

Lectio 168 (Sap. 14:27-14:31)

Lectio 169 (Sap. 15:1-15:3)

Lectio 170 (Sap. 15:4-15:6)

Lectio 171 (Sap. 15:7-15:8)

Lectio 172 (Sap. 15:9-15:11)

Lectio 173 (Sap. 15:12-15:14)

Lectio 174 (Sap. 15:15-15:17)

Lectio 175 (Sap. 15:18-15:19)

Lectio 176 (Sap. 16:1-16:3)

Lectio 177 (Sap. 16:4-16:5)

Lectio 178 (Sap. 16:6-16:9)

Lectio 179 (Sap. 16:10-16:12)

Lectio 180 (Sap. 16:13-16:15)

Lectio 181 (Sap. 16:16-16:17)

Lectio 182 (Sap. 16:18-16:19)

Lectio 183 (Sap. 16:20-16:21)

Lectio 184 (Sap. 16:22-16:24)

Lectio 185 (Sap. 16:25-16:26)

Lectio 186 (Sap. 16:27-16:29)

Lectio 187 (Sap. 17:1-17:2)

Lectio 188 (Sap. 17:3-17:4)

Lectio 189 (Sap. 17:5-17:6)

Lectio 190 (Sap. 17:7-17:9)

Lectio 191 (Sap. 17:10-17:13)

Lectio 192 (Sap. 17:14-17:15)

Lectio 193 (Sap. 17:16-17:17)

Lectio 194 (Sap. 17:18-17:19)

Lectio 195 (Sap. 17:20-17:21)

Lectio 196 (Sap. 18:1-18:2)

Lectio 197 (Sap. 18:3-18:4)

Lectio 198 (Sap. 18:5-18:8)

Lectio 199 (Sap. 18:9-18:10)

Lectio 200 (Sap. 18:11-18:13)

Lectio 201 (Sap. 18:14-18:16)

Lectio 202 (Sap. 18:17-18:19)

Lectio 203 (Sap. 18:20-18:21)

Lectio 204 (Sap. 18:22-18:23)

Lectio 205 (Sap. 18:24-18:25)

Lectio 206 (Sap. 19:1-19:3)

Lectio 207 (Sap. 19:4-19:5)

Lectio 208 (Sap. 19:6-19:8)

Lectio 209 (Sap. 19:9-19:11)

Lectio 210 (Sap. 19:12-19:16)

Lectio 211 (Sap. 19:17-19:20)

Lectio 212 (Sap. 19:21)

Lectio 213

Prev

How to Cite

Next
1

DECLARATA miserabili flagellatione Aegyptiorum per ignem & grandinem: In ista parte agit de mirabili uariatione ipsorum fla gellorum. Ignis autem non uniformiter, sed multum difformiter iuxta diuinam uoluntatem se habuit, in agendo malorum afflictio nem. Nam quodam tempore uidebatur suam naturam comburendi & laeden di continere etiam a rebus, quae de facili combustibiles uidebantur, & extite runt. Nam iumenta & homines repertos in agro combussit: lumentis uero domi detentis pepercit, sicut dicitur Exod. 9. ut homines quibus ignis peper cit, possent uidere, quod illi iuste patiebantur, qui in agris remanserunt contra monitionem Domini cum animalibus. Alio uero tempore circa iustorum as flictionem ignis supra uirtutem suam exardebat in aqua: id est, in locis humi dis Sodomae & Gomorrae, ubi humido non obstante, ignis omnia consum plit. Gene.19. Vt iniquam terrae nationem exterminaret. Sic ergo diuersis tem poribus diuersimode egit ignis, ut manifestum esset omnibus, quod non es set operatio naturae, sed uindicta diuinae iustitiae. Dicit ergo sic: Quodam vero tempore mansuetabatur ignis: id est, mansuetem uidebatur in parcendo, ne com burerentur, quae ad impios missa erant animalia, illa videlicet, quae de agris missa erant ad impios, domi existentes. Sed vt ipsi videntes: id est, percipientes, sci rent, quoniam DEI iudicio patiebantur per secutionem. Et quodam tempore. in subuersione uidelicet Sodomae, quando Dominus pluit ignem, & sulphur de coelo in aqua super uirtutem ignis exarsit, &c. ut expositum est. Posset ta men prima particula de mansuetudine ignis exponi, & verificari multo eui dentius de tribus pueris missis in caminum ignis: Anania, Azxcaria, Mizcahele. Daniel. 3. Vbi ita mirabiliter se habuit, quod ipsos positos in fornace non lae sit: tamen illos qui circumstabant, & qui eos in fornacem mittebant, confla grauit. Et uocantur isti pueri animalia ad impios missa, propter eorum simpli citatem & captiuitatem, in qua tenebantur: & haec facta sunt, ut Babyloni uidentes, scirent, quoniam ipsimet DEI iudicio patiebantur per secutionem, ao igne, propter idolatriam suam. Secunda uero pars lectionis exponi potest de plaga septima Aegyptiorum, uidelicet de igne mixto cum grandine, de qua su pra dictum est, uidelicet de subuersione Sodomorum: & in hoc solum stat sen tentia, quod ignis uario modo se habuit: aliquando parcendo, aliquando agendo mirabiliter, & contra naturam, ut DEI obediret uoluntati.

2

Circa illam clausulam: In aqua supra naturam ignis exardebat. Notandum, quod moraliter ignis in aqua est, Spiritus sanctus in muliere sancta. Ignis nanque spiri tus est, Actu. 1. Tanquam ignis sedit supra singulos eorum Spiritus sanctus. Mu lier naturaliter est sexus fragilis, & ideo caeteris paribus amplius comendanda, quando uirtuose se gerit, Proverb. 31. Mulierem fortem quis inueniet, procul & de ultimis finibus precium illius. Est enim inuenire in bona muliere iuxta nume rum senarium, qui perfectissimus est, sex praerogatiuas comendabiles & ama biles: nam in ipsa reperiuntur sine dubio promptitudo clementiae, gratitudo be neuolentiae, sollicitudo diligentiae, magnitudo innocentiae, certitudo confiden tiae, & beatitudo complacentiae. In cuius figura dixit Lea Gen.30. Mecum erit maritus meus, eo quod ego genuerim ei sex filios: hoc est, me diligit omnis ra tionalis creatura. Dicit sexus mulierum naturaliter, eo quod in me reperiet sex habitus uirtuosos praedictos, & ideo merito nomine aquae poterit designari In aqua enim sex proprietates habentur. Est enim in aqua liquiditas saporosa, luciditas radiosa, foecunditas fructuosa, sinceritas speciosa, soliditas seriosa, & felicitas ministeriosa. Primo ergo in aqua patet liquiditas saporosa: quia quan tumcunque fuerit congelata, faciliter liquescit: & designat promptitudinem cle mentiae & pietatis, quae inest naturaliter mulieri. Nam ipsa est consolatiuum pri mum humanae imbecillitatis, ipsa est nutrimentum humanae quantitatis, ipsa est medicamentum omnis infirmitatis, ipsa est supplementum cuiuscunque egestatis Eccles. 36. Vbi non est mulier, ingemiscit egens. In signum autem quod in mu liere est omnis clementia naturaliter, Filius DEI corpus humanae redemptionis totaliter a muliere decreuit accipere: quia Eccles. 10. Non est creata iracundia nationi mulierum. Iste igitur sexus in quo latet omnis mali remedium, conue nienter figuratur per aquam piscinae probaticae, per quam sanus fiebat, quicunque prius in eam descendebat, post motionem aquae, a quacunque detinebatur infir mitate, Iohan. 5. Secundo, in aqua est luciditas radiosa, Proverb. 27. In aquis resplendent uultus prospicientium. Sicut autem inter creaturas nihil est nobilius, nec amabilius ipsa luce: ita nihil reperitur gratiosius ipsa gratitudine in mulie re, & ideo luciditas radiosa, quae in aquarum specie continetur, gratitudinem im mortalis affectionis & beneuolentiae repraesentat, quae in bonis mulieribus sem per uiget. Quanquam enim CHRISTVS quosdam dum hic uiueret uiros gra tos inueniret, nunquam tamen tam constantem gratitudinem in Petro, & Iaco bo, uel Iohanne repperit, quantam in mulieribus sibi deuotis inuenit: Hae sunt quae eum per patrias praedicantem sequebantur, ministrantes ei de facultatibus luis. Luc. 8. & Mar. 15. Hae sunt quae eum in cruce pendentem, fugientibus disci pulis comitabantur. Mat. 28. Hae sunt quae mortuo corpori sepulto, unguenta aromatica parauerunt. Hae sunt, quae nec tenebrosae noctis caligine, nec militum armatorum furiosa saeuitia deterrebantur, ut CHRISTVS de eis dicatillud Boëtij: tas autem nullus potuit peruincere terror. Ne nostrum comites prosequerentur iter.

3

Et ideo prae uiris omnibus CHRISTVS huic sexui primum suae resurrectionis nunciauit triumphum: sciens quoniam super omnem gratiam est gratia mulie ris, Eccles. 26. Gratia super gratiam in muliere sancta, & pudorata. Istae sunt aquae, quae super coelos esse dicuntur: quia mulieres super Apostolos dilexerunt. In Psal. Aquae quae super coelos sunt laudent nomen Domini. Harum gratitudo non solum in fidelibus elucet mulieribus, sed etiam in gentilibus satis claret. Quae gratior esse poterit, & magis pudica Penelope: quae Vlyssis absentiam 20. annis expers cuiuslibet uirilis amoris alterius, expectauit: Quae quantis afflictionibus angebatur, explicat ipsa satis in epistola sua, dicens: Hanc tua penelopes lento tibi mittit Vlisti, Nil mihi rescribas, attamen ipse veni.

4

Quae gratitudine flagrantior esse potuit Porcia filia Catonis & uxore Bruti: quae uiro interfecto uiuere noluit, sed arma quibus interemit se, statim postu lauit: famulis autem arma negantibus, prunas ardentes transglutiuit. De qua sic scribit Martial. epigram. lib. 4. Coniugis audisset fatum cum porcia Bruti, Et lubtracta sibi quaereret arma dolor: Nondum satis, ait, mortem non posse negari, Credideram satis hoc edocuisse patrem. Dixit, & ardentes auido bibit ore fauilla Dum nunc & ferum turba molest a negat.

5

Quae gratior esse potuit Aria Paeti coniuge, qui simul se interfecerunt. Illa ta men prius semetipsam gladio mariti percussit. De qua idem Martialis Co cus lib. 2. scribit: Casta suum gladium cum traheret Aria Peto. Quem devisceribus traxerat ipsa suis. Si qua fides, vulnus, quod feci, non dolet, inquit. Sed quod tu facies, hoc mihi Pete dolet.

6

Quae Didone gratior esse potuit: De qua Hieronymus contra louinianum lib. 1. & Virg. lib. 4. Aeneid. Dido soror Pygmaleonis, cum Carthaginem condi disset, & ab Hyarba rege Libyae in coniugium peteretur, nuptias distulit cau telose, & tandem condita ciuitate Pyram quandam in memoriam mariti sui con struxit, & semetipsam proiecit in medio, & ardere quam nubere maluit. Quid de Lucretia & Sabinis, Iulia filia Caesaris: Sulpitia Lentuli, Alcmena, & de alijs infinitis dici possit.

7

Tertio, in aqua est foecunditas fructuosa. Sine enim humore aqueo nihil ui rescit, nihil crescit, uel florescit, uel frutescit, iuxta illud Psal. Erit tanquam lignum quod plantatum est, &c. Haec autem aquae foecunditas designat tertiam mulie ris nobilitatem, quae est solicitudo diligentiae. Mulier enim in regendo familiam circuspecta, & in operibus artificiosa sic se habet in domo, quod omnis domus est sine ordine, quae mulieris caret regimine. Et ideo uir & mulier non solum cau sa prolis coniunguntur, sed etiam propter administrationem oeconomicam, quae sine muliere compleri non potest: sicut docet Aristoteles. In cuius signum dictum est Gen. 2. Faciamus ei adiutorium, simile sibi. De mulierum diligentia dicitur Proverb. 12. Mulier diligens corona est uiro suo. Et 14. eiusdem: Mulier sapiens aedificat domum suam. Et Eccles. 26. Gratia mulieris sedulae delectabit uirum suum. Quarto, sinceritas est in aqua speciosa. Aqua enim pura est, & quaecunque foeda purificat & emundat, quod designat magnitudinem innocentiae: quae inue nitur in bona muliere. Per aquam enim ad originalem innocentiam restituimur, per aquam a uenialibus emundamur. Ad Ephes. 5. Viri diligite uxores uestras. sicut CHRISTVS ecclesiam, mundans eam lauacro aquae. Quinta est in aqua so liditas seriosa. Nam iuxta Scripturam sacram terra quae est solidissima fundatur super aquas. In Psal. Domini est terra & plenitudo eius, &c. quia ipse super ma ria fundauit eam. & alibi: Fundauit terram super aquas, & designat certitudi nem confidentiae, quam homo potest habere de bona muliere, quae infirmum hominem non detestatur, pauperem non aspernatur, deliris & senibus famu latur. 1. Cor. 7. Sanctificatus est uir infidelis per mulierem fidelem. Sic ergo tota uirorum bonitas & stabilitas, super mulierum bonarum gratiosa soliditate fun datur. Mulier namque formata est de osse solidissimo, uir autem de terra arida, & in puluerem faciliter redigenda. In cuius figura arcam cum toto genere huma no aqua supportauit. Gene. 7. in qua octo animae saluae factae sunt per aquam, 1. Pet. 3. Sexto, in aqua est facilitas ministeriosa. Deus enim sacramentorum my steria in aquarum substantia condidit, sicut superius dictum fuit, significatbea titudinem complacentiae, quam uir ex sancta muliere sortitur, quia Eccles. 26. Mulieris bonae beatus uir, & eiusdem 25. Beatus qui habitat cum muliere sen sata. Sic ergo ignis in aqua, est Spiritus sanctus in muliere sancta

PrevBack to TopNext